BYRD'S EXPEDITIE NAAR DE ZUIDPOOL.
TIP-TOP j;
krMers&dêgroot;
De Schiedamsche Courant
Door de lucht over het poolgebied.
Kiie. - Thee. - Tabak. - Sigaren.
Lmeest gelezen blad I
i bier ter stede. «J
TWEEDE BLAD
van Donderdag 1 Nov. 1928.
No/18951.
Tallooze moeilijkheden en
gevaren.
HETtFBUITHUiS
Adverteert
in deze rubriek.
B~êët altijd brood m
MMKg
GEBRs. DE JONG'S
JlooiyerreiH en Clieni. Wasscüeri) „Centraal".
VAN DE
Een hut als een groote
thermoflesch
Voedsel en kleeding.
nc IfjDrOOry worden door lederen Schie-
Ut BUniüuLn dammer geregeld geraadpleegd.
A. VAN DER ZEE Azn.
Garage VAN DER VALK
Fa. Post& Co., K. Dam 8-10-H,
tel. 68182.
Ijzerwaren en Gereedschappen.
Bnishondelijke Artikelen.
Schied. Bouwmalerialenhandel.
68103 @n 68617 de telefoonnummers
voor goedverzorgd drukwerk.
Drukkerij ROELANTS, l Haven mi.
I PAPAVER DROGISTERIJEN,
I—te» 68810—88024.
T1NGELSE&C0.N.V. VAN, SCHIEDAM.
van bakker „DE, VLIEGER
MM
Sé
m w
MÈÊSÈm
mmmx
Ut P »fli
Begrafenis-Vereenig. Onderl. Schied.
A. v. d. Bos, D. Dienske, W. Noomen.
Bijkantoor Ei. C. v. A MARK, Hagastraat 80 (hoek N. Haven),
„De Nijverheid",;
J. NOQRDEGRAAF's SLAGERIJ,
DAM 2. TELEF. 68417.
Do Eerste Schledamscfte Papiervernletiging.
JAC. V. d. WAAL, westho^kstraat w-r*
ii.
Zooals in het vorig artikel reeds gezegd
is Byïxl van plan over de Zuidpool te
vliegen. Nieuxv is dit idee voor pool-expe-
dities niet. lleeds in 1S97 is een poging;
gedaan om de Noordpool per luchtballon
te bereiken.
Ballontoclit over de Pool.
Twee jaar van le voren had Salomon
Andrce, werkzaam bij de Royal Patent Of
fice van Zweden, bet denkbeeld opgevat
om de zuidelijke winden, die in bepaalde
seizoenen zeer sterk in bet Noor-dpoolge-
bied waaien, voor een ballontoclit te be
nutten, om zijn poging to financieren
werd spoedig 36.000 dollar bij inschrijving
bijeengebracht. Ontdekkingsreizen doen was
in die dagen nog niet zoo duur als thans.
Voor zijn tocht bad bij een grooten
ballon laten construeeren, grooter dan ór
een ooit te voren was geweest; die bal
lon had een doorsnede van 75 voet en
daaraan was bevestigd een mand, die vol
ledig uitgerust was voor bet verblijf van
twee personen. Postduiven werden meege
nomen voor berichtgeving en genoeg ge
conserveerd voedsel voor vier maanden.
Geen enkele bijzonderheid was verwaar
loosd. en deze expeditie zou succes heb
ben geluid, indien bet niet buitengewoon
moeilijk was geweest om zelfs onder de
meest gunstigste omstandigheden een bal
lon te besturen.
Andree en. zijn mam'nen moesten bijna
een jaar wachten op een gunsligen wind.
In 1.897 vlogen zij naar het Noorden'. Een
postduif, die 46 uur na bet vertrek was
opgelaten, werd gevangen. Dat was alles.
Van Andree, noch van zij!n mannen, werd
ooit meer iets gehoord.
Per vliegtuig over de Pool.
Eerst vele jaren later was de constructie
en vormen een verblindende lichtschitte-
ring De met sneeuw'bedekte bergen en)
diepe afgronden zullen niet zichtbaar zijn,
do voornaamste hulp van den aviateur
om den aard van het land te bepalen,
waarover bij vliegt, Vindt men er niet.
Want meer .dan men wel denkt, is een
vlieger afhankelijk van schaduwen. Men'
is nog niet lang genoeg met de lucht be
kend om voorwerpen van boven af snel te
herkennen, men' moet afgaan op hun scha
duwen. Dit geldt ook voor bergen en on
regelmatigheden in liet landschap, en in
de bedriegelijke belichting van bet Zuid
poolgebied zal deze hulp niet aanwezig
zijn. Een der grootste moeilijkheden zal
zijn om zooi laag mogelijk te vliegen, maar
zóó, dat dc motoren nog krachtig werken,
terwijl men toch in staat moet zijn om
tijdig te stijgen, teneinde hindernissen in
het terrein te ontwijken.
Moeilijkheden.
Het vliegtuig zal rebds spoedig dienst
moeten doen om voor het poolscbip een!
geschikte landingsplaats te vinden.
De beste landingsplaatsen .voor zoo
ver bekend aan de negenduizend mijlen
lange Antarctische k-ust liggen aan de
Ross-zee. Amundsen gebruikte de Wal-
vischbaai, honderden mijlen ten- Oosten
van Mc. Murclo Sond, de basis van Sco-tt
en ongeveer honderd mijlen dichter bij
de Pool. Hier bouwde hij „Framheim",!
zijn winterkwartier, vim waar uit hij den'
tocht naar de Pool deed.
Vereenigde Staten gemaakt. De muren! zijta
geconstrueerd op hetzelfde beginsel als een
thermoflesch, met dubbele wanden-, die
gescheiden zijn door een materiaal, d!at
nocli warmte, noch koude doorlaat. Merk
waardig genoeg zal vuur een van de groot
ste gevaren zijn, omdat, wanneer een hut
eenmaal vernietigd is, een nieuwe beele-
maal moet komen van. Nieuw Zeeland;,
drie en twintig honderd! mijlen ver. Om
brand te voorkomen, zal zooveel mogelijk
elk gebouw met een chemische stof, die
bet materiaal vuurproef maakt, bewerkt
worden.
Naar de Pool.
De route van Amundsen naar de Pool
was ongeveer 1S70 mijl land. In een rechte
lijn, misschien alléén door de lucht mo
gelijk, is de afstand tussclien de zeven
en achthonderd mijlen, waarvan meer dan
dc helft loopt over het lage ijs van die
Ross-barrière. Aan het einde daarvan be
gint bet Zuidpoolplateau, dat onderbroken
wordt door bergruggen, die beschouwd kun
nen worden als de voortzetting van den
grooten bergketen van de Rocky-Mountains
en de Andies, tot een hoogte van tien-dui
zend voet Tussclien Byrd's hoofdbasis aan
de Walvisclibaai -en do Pool zullen zoo
veel mogelijk -depóts waarschijnlijk vijf
opgericht worden langs den weg, dien
Byrd zal vliegen, teneinde als hulp-depót
te kunnen dienen voor het jjeval het vlieg
tuig eeu noodlanding moet maken. Het op
richten van deze depóts zal geschieden
aan den. SINGEL
bljjft steeds door
gaan met d* levering van 1ste kwal. binnen*
«•batten! au doch Irnlt, Steeds bet beste tagaa
d*n laagste» prijs. Aanbevelend, -
O.V. 4L RAAG, vJb. O. v. BERK EL, 99NOSGL»44
levert U prima
COSTUUMS
C- en
WINTERJASSEN
van t 40.—. Uitsluitend maatwerk.
LANGE KERKSTRAAT 17.
Als uiterst algemeen gelezen dagblad bier
ter stede, is de Sotiledamsehe Courant
een eonrant, waarin Uw telefoonnummer niet
mag ontbreken.
STALLING - REPARATIÊN - ONDERDEELEM.
HET adres voor aankoop
MOTOREN en AUTOMOBIELEN.
Ook op oondltlas.
18 WESTVEST 18
H. VERVEEN,
Innerstrast l Tal. 88204
De bekende
Letdschs Wollen Dekent,
molton en gewatteerde.
Agent StoomververlJ
ea Cbem. WasseherU
„De N IJ verbeid".
Kantoor ea opslagplaats i L NIEUWST». 115.117.
Alle sqprten Bouwmaterialen.
Ds groote verscheidenheid, welke wjj ia
■e iet wijze dezer annonces kunnen brengon.
IW'&ctWrt. dat elke annonce opvalt.
Oa*« LEVERTRAAN Kent U dOOT «81281181111 118881
>4. 68079. Pijpen, Fittings, Appendage»,
Condenapotten, Pakkingss toffe n, Drijfwerk.
Beurtvaart Schiedam—Amsterdam. In dir. verb,
m. Groningen en FriesL Vertr. Maand, VVoensd.
60 ^jd, Adres Schiedam, Oude Sluis 4,
tel 68456. A'dam, Kloveniersburgw. 39, -48957.
Schippers: J. Q. DE MOS en F. W. BON Jr.
ot. per brood goedkooper dan bij anderen.
A PE VLIEGER Kreupelatraat 62.
gebracht, hierdoor zal voorkomen wooden
dat de sokken nat worden. J
De handschoenen moeten ook zeer Avijd
zijn, omdat daaronder wollen mitaineA ge
dragen moeten worden; zij zijn van ..zee
honden, of rendierenleer gemaakt. Bij het
maken der kleeren moest er vooraf aan
gedacht worden, dat bont aan den buiten
kant de koude weghoudt en bont binnenin
de warmte binnenhoudt. Daarom zijd al
de bovenkleeren van huiden gemaakt,
zooals' de beesten ze dragen, terwijl bdji tie
onderkleeren het bont aan de hiniiönzijkle
is aangebracht.
De slaapzakken zijn gevoerd met ren
dierhuiden. Op' lange tochten zal men ge
heel gekleed daarin -moeten slapen; het zal
dan meermalen voorkomen, dat zij1 van
binnen nat worden, hetgeen: ernstige gevol
gen kan hebben, ja zelfs den dood kan ver
oorzaken, Om dit te voorkomen wordt de
zak binnenstebuiten gekeerd en ©enige mi
nuten aan de lucht bloot gesteld. Het vocht
bevriest onmiddellijk en het ijs kan dan
weggeborsteld worden.
Behalve deze kleeren van bont, zal men
bij vliegtochten en in scherp-e winden een
soort masker dragen en bovendien zullen
alle leden der expeditie zonnebrillen heb
ben om hun oogen te beschermen tegen de
sneeuw.
De mannen die aan deze expeditie deel
nemen, bezitten allemaal- dia eigenschap-'
pen van geest en verstand om de lange
strain van een Pooltocht, de eenzaamheid
en het gevaar te trotseeren.
Zoowel de knapste piiloot als de mam van
de wetenschap, zou van geen nut zlijn,
indien hij niet in staat was om zijn eigen-
moreel en dat van' zijln tochtgenooten op
te houden.
Op hoop van zegen.
In het geheel gaan- 50 a 60 menschen'
met deze expeditie mee; alle dezen zijn!
een noodzakelijk onder-deel van de machine
of liever gezegd vau de ploeg, want één
ding lieeft de expeditie met een voetbal
ploeg gemeen: dat alles afhangt van het
werk van iederen enkeling.
Wat een betere kennis van het Zuidpool
gebied voor nut zal brengen, moet de toe
komst Ieeren» Van één ding is Byrd over
tuigd, dat zij bet ons gemakkelijker zal
maken om weervoorspellingen le doen, het
geen van enorm belang is; voorts zal onze
geologische kennis verrijkt worden en mo-
Ean foto -van h et poolschrp van Byrd, waarmee hij twee jaren wegblijft
van zwaarder-damde-lucht-machines dusda
nig omwikkeld, dat zij met vertrouwen ge
bruikt konden worden. Amundsen was de
eerste die inzag, dat deze machines moi
gelijkerwijze gebruikt zouden kunnen wor
den in Poolstreken. Lang vóór den wereld
oorlog bracht lïij dit onderwerp ter sprake
en in- 1914 kocht hij een Farman-tweedek-
ker, gemonteerd met ski's, maar tengevolge
van den oorlog kon hij' er geen gebruik van
maken. Sir Douglas Mawson heeft in zijn
expeditie van 1911 een slee gebruikt, di-e
voorzien was van een vliegtuigmotor en
propeller, maar liiji vond, dat hij er weinig
nut van had. Aan Peary werd voorgesteld
om voor zijn expeditie van 1908 van vlieg
tuigen gebruik te maken, maar hoewel
Peary er gro-ote belangstelling voor had, zag
hij er gelukkig van af om met de ruwe
machines van die dagen te experimentee-
ren. Met vliegtuig-expedities in de Pool
gebieden werden geen ernstige pogingen
gedaan voor 1925, toen Mao Milan zijn
expeditie begon.
Nu zal Byrd, Üie reeds over :de Noord
pool vloog, ook boven de Zuidpool vlag
gen uitwerpen. Voor Byrd zal dit het
mooiste moment van de expeditie zijn,
doch de wetenschap stelt meer belang in
het resultaxit der onderzoekingen.
Daarom zullen er van uit de lucht vele
foto's worden genomen. Men zal hierbij ge
bruik maken van een m ap - taking' '-camera,
een prachtige uitvinding, waardoor auto
matisch een aaneengeschakelde reeks van
foto's van het land, waarover het vlieg
tuig gaat, genomen kan worden. Het prin
cipe van dit instrument is gelijk aan dat
van de filym-camera en filmen die voor ge
wone opnamen dienst doen, worden ook
hier gebruikt. De snelheid van het mecha
nisme. moet in overeenstemming worden
gebracht met die van het vliegtuig.
Wanneer het negatief ontwikkeld wordt
en afgedrukt zal elk vierkant een deel vor
men van een volledige kaart der route,
welke gevolgd is. De waarde van "dit" toe
stel is onschatbaar. Door deze uitvinding
kunnen van elk gedeelte van de aard
oppervlakte, dat door de lucht te bereiken
is:, kaarten worden, gemaakt.
Gebrek aan schaduw.
Er is aan het vliegen in de poolstreken
een groot gevaar verbonden.
Zij', die in het Zuidpoolgebied geweest
zijn, hebben verteld van liét ongewoon
schelle licht ten gevolge van liet schit
teren van de zon, dat op inillioenén on
regelmatig gevormde stukjes ijs en sneeuw
weerkaatst Er is geen schaduw en dé
lucht en de horizon gaan in elkaar over
Het ijssdiip „City of New-York", dat in
Noorwegen voor de expeditie gekocht is,
zal voor Byrd's tocht gebruikt worden. Na
den grooten ijsbreker „Baikal", die op het
Baikalmeer in Siberië gebruikt wordt, heeft
de „Ciity of New-York" de grootste afme
tingen. - -
De romp van het schip is in dén vorm
van een V, zoodat het door den ijsdruk eer
der uit het water gelicht zal worden dan
verpletterd. Yan New-York gaat de tocht
door het Ranarnakariual naar Dlunedin in
Nieuw Zeeland, waar de laatste provisies
zullen gedaan worden en het schip weder
om van kolen zal worden voorzien. Dan
begint de gevaarlijke tocht door de storm
achtige wateren van het Zuidelijk gedeelte
van de Stille Zuidzee.
Waarschijnlijk zal het pakijs beginnen
op een afstand van ongeveer veertienhon
derd mijlen van Nieuw Zeeland. Déze ijs
bergen strekken zich over een afstand! van
honderden mijlen uit, zij worden door den
wind en door de strooming van1 liet water
in beweging gehouden; zij hotsen voortdu
rend tegen elkaar aan eh. tegen alles wat
hun verder in den weg komt. Wanneer
men eenmaal door het pakijs heen is,
moeten nog ongeveer twee tot driehonderd
mijlen in de Ross-zee worden gevaren voor.
dat de Ross-barrière bereikt woTdt. Deze
barrière is in 1841 door Sir James Ross
van de Britsclie marine ontdekt. Het is
een geweldig Wok ijs, dat zich langs de
geheele Zuidelijke grens van de Ross-zee
uitstrekt. Het heeft oen oppervlakte van
160.000 vierkante mijlen, is dus grooter
dan de geheele staat Galifornië; hier en
daar is het hooger dan twee honderd
voet boven den zeespiegel, zoo b.v. in
het Noorden.
Wat het precies is, moet nog ontdekt
worden. Dé wetenschappelijke mannen, be-
hoorende tot de expeditie van Seott, laad
den de overtuiging, dat het een drijvend
eiland was; terwijl Amundsen geloofde, dat
het rechthoekig op het vasteland rustte. In
het Noorden van de Walvischbaai zijn
plaatsen, waar de barrière zeer laag is,
zoodat men daar vrij gemakkellijk zijn heb
ben en houden aan land kan brengen.
Eens aan land, zullen tracto-rs, speciaal voor
het gebruik op ijs geconstrueerd, alles wat
men noodig heeft op een veiligen afstand
het land in voeren, waar het niet moge
lijk zal zijn, dat het ijs zal afbreken en
de expeditie meevoeren.
Het Kamp.
Als alles goed gaat, zal in da eerste
week van Januari 1929 mot liet stichten)
van Byrd's kleine dorpj-e xvordien begonnen.
Op 21 December is het midzomer aan de
Zuidpool 011 id:o gunstige maanden zijin
Januari en Februari. Do voornaamste be-
huizing zal zijn vier houten: huizon; twee
daarvan zrjn in Noorwegen éh tweo in do
door twee kleine éénmotorigo vliegtuigen!
en ploegen van honden.
Men heeft dikwijls gevraagd, waarom
houden op een moderne Pool-expeditie
worden gebruikt. 'Het antwoord is een
voudig: er is niets beters. Een machinaal
voortbewogen slee zou misschien het ruwe
gebied dicht bij den Beardmore-gletscher
niet kunnen nemen en zou zeker in oein
der vele verraderlijke afgronden verloren
gaan, voordat zij nog een grooten afstand
zou hebben afgelegd. Een andere factor
is nog, dat het onmogelijk zo-u zijn oan
zelfs liet kleinste defect aan een slee in
een temperatuur van zestig graden onder
nul te herstellen.
Ten slotte zullen ook op Byrd's vlucht
naar de Zuidpool een paar honden en een
lichle slede in liet vliegtuig medegenomen
worden, voor het geval van een noodlan
ding.
Voedsel en Meeding.
Een zeer moeilijk probleem is de voedsdb
voorziening. Een ding waartegen vooral
moet worden gewaakt is scheurbuik. Gedu
rende eeuwen beeft ,deze ziekte velen aan
getast. Bewoners van belegerde steden, ont
dekkingsreizigers, kortóin een ieder, die
verstoken was van versch vleesch en af
hankelijk van geconserveerd vleesch, werd
met deze ziekte geplaagd. Scheurbuik is
een groote moeilijkheid 'bijl het Poolonder-
zoek. Wel zijln er vele antHscheurbui'kmidde-
len, zooals b.v. citroensap', dat sedert 1795
in.de Britsche Marine wordt gebruikt, maar
er slechts één afdoend middel gevonden,
n.l. versch vleesch; fruit en plantenzuren,
zelfs azijn zijn niet absoluut afdoende. De
medische leider dr. Coman. heeft van scheur
huik diepgaande studies gemaakt en is er
in geslaagd om anti-scheurbuik vitaminen
in tabletvorm te verkrijgen. Indien bet pro
duct werkelijk afdoende is, dan zal het van
de groot, t mogelijke waarde voor Byrd's
expeditie zijn.
Eigenaardig is ook, dat men tinnen kan
nen niet - zal kunnen1 gebruiken, omdat tan
bij een temperatuur 35 graden ondejr het
vriespunt in poeder valt. Glas is te breek
baar.
De kleeding is ook Yan groot belang
Deze moet warm en licht zijn, warm ge
noeg om te beschermen tegen sneeuwstor
men, wind en koude in de bovenste lucht
lagen. Het grootste gedeelte moet „water
proof" zijn, vooral de schoenen-, omdat
dc sneeuw voortdurend zal smelten onder
de stralen van de zomerzon.
Het scherpe ijs maakt de schoenen' spoe
dig kapot Wanneer er niet voor gezorgd
wordt, dat liet vocht, veroorzaakt door
transpiratie, spoedig opdroogt, zullen de
voeten bevriezen. Bovenal moeten zij groot
genoeg zijn, nauwe schoenen werken blaren
in de hand. De zolen zijn van zeehond eta
leer vervaardigd, 't bovenste gedéelte van
den schoen van rendierleer. Tussclien de,
zool en den voet is een laag semiagras aan-
Telefoon 68292.
Oostsingel 57. Singel 84b. Warande 57.
A. VAN DHR MOST,
Eerots Schiodamsche Begrafenls-Vereeniglng
Broersvest 103. - tef- 682QS
Vraagt Tarieven aan.
Fa. RIJNBENDE
•n VAN HOEK,
Hoogstraat 32,
BEHANGERS*
Beliangsclpapierf
YloerieiL
Karpetten, en*.
tango Nleuwstraat 41 Schiedam.
Opbellen 's avonds na 6 nor TeL 80535.
Het ideale maandblad voorde huisvrouw.
f 2.20 per halfjaar.
Uitgave K A,M. ROELANTS, Schiedam
iiiii ii iijwmwnriraffMmm—r-r
K.T. Broodfabriek
Nieuwe Haven 24L
te#- No. 68385.
Orootst» Elsctrlsoh*
Brood- «b Besohultfabrla*
bier ter stede.
SINGEL 122 TELEFOON 68B33
levert U Rund-, Kalfs- en Varkensvleesdi
van de allerbeste kwaliteit
Vogel* en Siervischhandel,
C. HILLE, Schiedamscheweg'-2Z5a,
R'dam. «9— Broedeieren van raskippen
a.15 ct. Alle soorten Hengelsportartlkelen
Eigen Matrassen- en Beddenmakerij.
Dekens Ledikanten Staaldraad-Matrassen.
-> B H. HENDRIKSEN,
Jan KruijLtraai 45a, ROTTERDAM.
Vogelhande! en KanariekweekerlJ.
Vogelkooien In alle modellen tegen de laagste prijzen,
H. v. d. BOSCH, Nieuwe Binnenweg 313,
Schuin over W. B. Theater, Rotterdam.
r». W. VAN LEEUWEN d ZOON,
- v*n JalotuleBn, Rolluiken en Marktere».
Keihelstraat 11 Opgericht 1863.
Inkoop van alle «oorten
OOD KAJPXjEflR HST TVTPm a t .ttm-
