DUITSCHLANDs RIJKSDAG BIJEEN.
STADSNIEUWS.
Dinsdag 14 October 1930.
FILM-GLINSTERS.
BEBBTE BLAD.
mxjenlInd.
r?/"
nfysrhwz- /J
■*V; v^w.rf-^-GV*':;-5
No 19547
Interc.
Tel. No. 68103 en 68617,
BUREAU: LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN), Tel. 68103 en 68617-
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND,
Buitengewone belangsteiling voor de bijeenkomst.
Zal Loebe president af worden? Onlusten tijdens
de zitting. Tal van winkelzaken gebombardeerd.
Do nieuwo Duilscho rijksdag, in do sa
menstelling, die hot resultaat is van de
óp 14 September jl, gehouden verkiezin
gen, kwam gisteren voor het eerst te Bel
lijn bijeen.
Reeds vroeg in den morgeit stonden
grooto gyoepon. nieuwsgierigen voor hot
rijksdaggebouw om do aankomst dor niou-
wo volksvcrtcgonwoordigers gade te slaan.
gen batterij van persfotografen belegerde
hot voorportaal van het gebouw. Ook In liet
gebouw zelf heersolito roods tamelijk vroeg
nroote drukte, doordat velo afgevaardigden
'ftamwezig waren om de verschdlendo frac
tievergaderingen, die aan de oponingszit-
$ng vooraf gingen, bij te wonen. Ook do
(jorstó nat! oriaal-sociMistbche afgevaardig
den in htm bruine hemden zag men i'n
do gangen van hot rijksdaggébouw.
In de middaguren werd de toeloop steeds
f rooter. Tegen tweeën word politieversltetr-
ing geroquireord, daar hiels on daar door
het publiek getracht werd te demonstreo-
ron. Telkens boorde men do kreet „Heil
Hitler" of „Duitsdhland, "ontwaak". Do po-
lffcié ging toon ovor tof ontruiming van
de gangen van don Rijksidag en zdtbo hot
gebouw V üivoiigems af, IDarbij word meer
malen van do gummiknuppel gebruik go-
maakt. Tal van wachtenden moesten teleur
gesteld worden, daar er slechts 30 toe
gangsbewijzen voor do publieke tribune be-
ÉoJnKbanr waren gesteld.
Vóór do opening van den rijksdag woon-
dep do katholieke centrum-afgevaardigden
een diongt bij in do Hedwigs-basiliek, ter
wijl voor de evangelische afgevaardigden
een specialon dienst werd gehouden in
den Dom
Do eerste fractievergadering was die van
da Duitscho landvolkpartij. Ta elf uur
kwamen da communisten, de economische
partij en hot centrum in fractievergadering
bijeen. Do communisten wilden de eerste
rijksdagzrtting gebruiken voor oen demon
stratie, door on middellijke bespreking to
eischen van hUn voorstellen over het sta
ken der betalingen voor hot Youngplan,
htm motie van wantrouwen in de règeering,
enz. Gok de Christelijk-sooiaie volksdienst,
de Duitsctie Volkspartij en de Staatspartij
kwamen in fractievergaderingen bijeen.
Do plenaire zitting begon to drie uur,
liet appèl nominaal duurde ongeveer een
uur.
Do communistische afgevaardigden lie
ten herhaaldelijk „Roo>d-Front"-uilroepen
ten gunste van de Borlijnsche metaalarbei
ders weerklinken.
Voorlezing werd vervolgens gedaan van
do ingekomen ontwerpen, w. o. verschei
dene handelsverdragen, alsmedo do veror
deningen van den president der republiek.
Tegen het communistische voorstel om to
beslissen over do invrijheidstelling van
Maddalena, werd goen zwaar gemaakt. Voor
zitter Herald constateerde, dat het voor
stel met algemeene stemmen was go-edgo-
keurd-
Do president stelde alsdan voor, de vol
gende zitting op Woensdag as. te doen
houden, des middags te drie uur. Als voor
naamste punt zal op de agenda geplaatst
worden do verk'ozing van oen voorzitter.
In vcrschillondo leringen gelooft men,
dal rijksdagpres:idcnt Loebe niet meer in
zijn functie zal terugkeeren. Men schijnt
redenen te hebben om aan te nemen, dat
niet alloen de uiterst rechtscho partijen,
deelt oak do Duitscho Volkspartij, de ©fco-
nöm'scliq partij en do landvolkpartij niet
meer voor do herkiezing van president
Locbo zullen stemmen. De Duitsch-natio
nalcn en do nationaal-socialisjon zuilen ut
dit geval waarschijnlijk samenwerken en
een nationaal-socialistischen candiJnat
stellen. Omtrent de houding, die hot cen
trum en do Beiersahe Volkspartij zullen
aannemen, tast men nog in het duister. Of
deze fracties voor Loebe zullen stemmen,
schijnt ervan af to hangen, of Loebe be
reid zal zijn met oen nationaal-socialisti
schen vice-president samen te werken. Het
schijnt in ieder geval vast te staan, dat
do vukiezing van den voorzitter niet bij
eeiste stemming beslist zal worden.
De communistische afgevaardigde Tergler
stelde voot ook Diasdag te vergaderen en
do door zijn partij ingbdiend© motie- van
wanü ouwen op de agenda te plaatsen. Vor
der waren er nog voorstellen tot opheffing
van do noodverordeningen, opheffing van
dn bepalingen, van het Young-plan, ophef
fing van hot verbod van den Röoden Friopt-
strijdersbond en liet toestaan van een-win
ter ondersteuning aan de werMooean.
Te half vijf werd dan de zitting ge
sloten.
Terwijl de nieuwe Rijksdag zijn eerste
zitting hield, hebben in do binnenstad van
Berlijn, in do omgeving van het gebouw
van den Rijksidag en in het kwartier varr
de Ticrgarfcen ernstige relletjes plaats ge
had. Het betrof hier ia hoofdzaak commu
nisten en natiojiaal-sooialisfen, die onder
het roepen „Duitsohland, ontwaakt", de
monstraties hielden.
Ilot officieele communiqué van de poli
tie deelt mede:
Nadat voor het gebouw van den Rijks
dag grooto mcnsclienmassa's door de poli
tie verspreid waren, spoedde zich oen.
groot deel van de aldaar vrijgekomen per
sonen door de Friédrich Ebertstrass© in
de richting van dm Potsdammorplatz en
do Leipzigerstrasse. Te 16.10 uur werden
eerst bij Café Roferin verscheidene ven
sters ingeworpen en even labor geschiedde
het zelfde met de etalage van het zaken-
huis IWerthoim.
!0ok hij een aantal andere firma's wor
den de ruiten vernield. Bovendienweid
in de Charlottenstrasse, bij de firma
Bel:ronds en in de Kronenstrasse hij de
Darmsladter Bank verscheidene vensters
verbrijzeld. De onmiddellijk derwaarts ge
zonden politiemacht verstrooide de samen
scholingen en nam in totaal 53 personen
welke behoorden tot de natienaal-socialis-
fcisclie arbeiderspartij, in arrest. De arrestan
ten zjjn ter beschikking gesteld van de
atdoeling IA, met het oog op in te stel
len vervolgingen. Verdere incidenten héb
ben niet plaats gehad.
dcihan staldetós! m ipjoditL-e^ welke vaiu da
vuurwapenen gebruik moest makemi Eiem'
tftudemt en 2 arbeiders! züjni gedood.
In de kneteues liggdn do troopcah ggatnesdd
om eventueel onmiddellijk oip te kantten
treden.
Te Malaga is oen bataljon spoorwegtroe
pen aangekomen om in!govlal van noodzaak
direct te kunnen ingrijpen.
De minis'beir Van justitie bleeft in iccn piers-
ondetrliloud veridaatd, 'dat aoer kkacjhtig in
grijp/en absoluut no-iódiia'kelllijK is, ten einde
do orde te handhaven.
Te Sevillai sfjn do landarbeiders ©an all1-
gemeene Staking begonnenDaar de sociaal
democraten li ieraan niet meedoen, is Het
op tal van plaatsen tot ernstige onlusten
gekomen. Indien doziq stakingsbeweging
mocht overslaan maar Aindaluzie, aoai dit
voor hein (hoogst noodlottig werden. Oolc te
Matcia is do algemeene slaking afgekondigd.
Hat huwa l'jjlk van koning
Boris en prinses Jo
hanna vu In Savoie.
Het huwelijk tusScjnen koning Boris van
Bulgarije en prinses Johanna zal 24 Octo
ber te Assisi worden voltrokken. Assist ds
altijd oen detr liewclmgsplaalsm van de
prinses geweest, die thans zedf dé nog
«bijna midddeouwschl -■ gebléven geboorte-
plaats Van den bleiligein Frajn'ciscus heeft
gekozen ajs plaats voor de inzfegeining van
Set hiuweijjlk. Sedert" iWod dagen vertoeft
koning Boris als gast va]n de Italiaanscjte
koninldijke ffllmili© te Saln Roslsioro. ïn den
loop vain do week wordt Mjl te Rame vtor-
wa,cht, waar (hÜj door den Paus ontvangen
zal worden, mot wicn M| oöu besipréking
Heeft over do foïmaliteibon mot behokking
tot dö diSponsaitte, die idoor dien Paus ver.
leond zal worden in Verband niet litat ha.
wefijik, amtgozicn koning Bioris nlot ïtaoniscb!-
katholiek is, maar tot de Oi^holaTO
Grieksch kahdiako k-oric behoort. De vofl-
gonde wöok zal koning ïteris! sSjlm officiridlc!
intocht in Italië doch/ vergezeld dpioir den
BulgaarscHen minis'ter-presidelnt, den minis
ter van justitie en andore Bulgaarsdie auto
riteiten. i
Do rovolutio/in Braaiiié.
Naar uit Buem.oa Aires gemeld wordt,
hebben de BraziliaanSclhe opetandehugen,
biy.ceïis een Vaju Hum riijide ontvangen miele-
doaling, de Hoofdstad van dan staat Santa
Cath-anna, Florancpalis vcrci.'crd.
1. Is het juist dat onlangsi oen gedeti
neerde in liet Huis van bewarihg te Am
sterdam gestraft is mot drie dagen, plaat
sing in do ijirafccl on na oen verblijf
van vijf weken in die cel overgebracht is
naai' het Rijkskl'anlczinnigengosticht te
(\V oonsel
2. Is de minister bereid mede te dooien:
a. of de adjunct-directeur vau liet huis
van bewaring den werkmeester on don ge
detineerde hoeft gehooid, vóórdat hij den
laatste strafte op het rappöit van oen
bewaarder?
b. op wolken datum do straf is inge
gaan?
o. op welken datum dr. Gvorbeok den
godcLmoerdo in observatie heeft genomen,
wanneer hof rapport door dr. 'Overboek
is gezonden aan Zijn lixceiienUo en wan
neer do gedetineerde naar IV'oenscl is over
gebracht?
d, of do bewaarder, die het rapport over
bovenveunelden gedetineerde beeft uitge
bracht, de noodzakelijke onpailijdiglioid
tegenover don gedetineerden betraoiit?
Do BerPijinsche motaal-
indu ötria
Volgens oen bericht in de Vorwaoias, in
verband mot do stemming in de bedrijven
der Borlijnsche metaalinduslrio, zal naar
allo ivlarscliijiüijiklh'eid do staking a.s. Woons
dag beginnm.
Uit do reeds bekende resultaten vain de
Zondag j.l. gehouden stemming, bi ijkt, dat
vain do ruim 80.036 arbeiders in. 192 vau
do 270 bedrijven ruim 04000 arbeiders voor
staking stemden, ruim 14000 liuin stemmen
uitbrachten voor aanvaarding vjoin den
sdieidirccl'alcriijk'oii uiltpr,aak, tonvijl öen
betrekkelijk gering aanlal stemmen ongeldig
bleek te zijn. 1
In aansluiting op don sclioidjrocjlitori^(k»n
uitspTaak, waarbjj oen lo0nbvead,ag(ing viajn
C tot 8 pCt. woidt ingesteld, vgnaf 3 Nov,
a»s„ liooft dp cl cc t ro bectlihi i sc|! i<s industrie bes.
sloten om bij doorvoor van «lozen schleids-
roch'.eilijken uitspraak do jmlijzon voer ma-
chinos, motoren enz., mot ingang Van 1
Nu,, as. to verlagen mot 5 p[Ct.
De Federatievo Europeoscho
Statenbond.
Do Europeosche Com misie, die als g
volg van bet Franscj'ie Pa''-Europa Bart is
ingesteld door de Assemblee van Sejitem-
ber, is tegwi 19 Januari, dus ma do zilting
van don Volkenbond, die 12 Januan lnjnn-
komt, bijeengeroepen.
Da economische p ar lij en de
Duitsclie rogeering.
Do Rijc=daggro:p van de economische
piaNtf h'oeft br^tetem haar vertegenwoordiger
m liet rijivsicaouiet, den in,nisier van jus
titie dr. Biecht, mt de rijksrogeering to doen
treden, ai met het oog op den uitslag der
verkiezingen op de vorming van ©en mouw
leabinot aan te dringen.
Do rijksminister van justitie, du Bracht
zal, naar verluidt, aan zlija "fractie voor
stellen, liom, buiten vcmiiitwoordelijkheid
van do Economisch© Par.ij als minister in
functie te laten.
Naar verluidt heeft do rijkskanselier
uiting gegeven aaln ziji» opvatting, dat onder
do huidige omstandigjhelcsi laot rijtskablnet
tot elitea prijs intact moet blijven.
Wat dr. Biecht zal doen staat nog niet
vast.
De Britse lie rijkscomferentie.
De zitting van do rijkscoaiferenti© word
gisterochtend door Graham, don Engolscbon
minister van koopbahdel, gooipcnd met ©esi
algcm-ecine red© over do nicilhodtni om clictn;
handel tusschen de doelen Van l:et rijk
to bevorderen.
Voorlonpig is niet hot dool, voorstellen
in ,allen vorm te omschrijven-, maar allo
denkbeeldento ontvouwen en drier allo
mogelijkheden te beraadslagen.
Eon Russisch-Chineesaho
c onferontie.
De op grond van hot protocol Vajn Ghaba-
rowsk Van 12 December 1929 bijoongeroe-
pen Russisch-Ohinoesdie coïderontte werd
Z,a tordag to Moskou gooipond mot ©en rekte
van KaracHan, waarin deze o.a. Zeicte:
ltet Russisch-Olrineesdio verdrag van
1924' was hét eerste verdrag, dat China
sJoo-t op Voet Vatn gelijkheid ou wiodleri
beerigheid. ,W1j hopen, dat d© verdragen
mot „andere mogendhteéen, door Ghina te
sluifcctn, in dezen zelfden geest mogeju zijn|.
Tevéns liopen Wij, dat het verdrag van
Poking van 1924 en Tiet protocol van Cbaba-
roiwsk valn '1929 or too mogen leiden, dat
allo kwesties tussch'cm sovjot-Rjisland en!
Cttfina op vriendschappelijk© wijzo ©n op
voec Van gdijkltoid mogen wonden gjorcgeld,
Do Chinoesdio goddegoerdo Notlieih' Hui-
antwoordde: Hoewel Het laahte jaar eenigd
conflicten waren tusscHen Ghana ejni Rlute
laiud, streeft do Clïineeschlo regtmang er
oprecht paar, in vredo on vriendschap mlot
],a(nd to loven dn Zal Zij allo aiangogjntiei
v-erdragsveijpliditingon ten opzichte vaii
Rusland geteouW nakomen
De K.K. ou co oorlog.
Voor da R.-K. kiesvea'eeniging te Scheve-
ningon hooft gisteraVond hot oud-Twoehei
Kamerlid, prof. dr. J, A. Veraart, gespro
ken over: Do R.-K. on do oorlogstoerusting
in dezen tijd.
Spr. zoide, volgons hot „Vad.", dat liet
grijpen naar do nuxterr.o oorlcgsvvapeaisoen
gruwol is tegen Goi en botoogdo, dat slechts
in één geval het nog kun woiücm gerecht-
vaaidigd, nl. bij Tochtslroeksdho aantasting
van de mogelijkheid om als Christen to
leven, b.v. als bot bolsjewisme zich tegem
over liet Christendom zou plaatsen. Dei Vol
kenbond zou dan kl© taak van do pauseoii
uit do latera muldoteouwen, dio ilea strijd!
togen dm Turk organiseerden, moebon in
nemen.
Andere middelen moeten woriten gebruikt
om het internationaal onrecht te herstel
len, maar nooit Hot waanzinnig© middel
van den modowiion oorlog. Hot doot spr.
leed, dat aan Box© beschouwing, de af
doend© bescherming* tegen don modernöni
oorlog, door de S.D.A.P. on Ida Vryzianig
Democraten zoo weinig aaindadht woadt
besteed.. Eon practisdh nooit moes1 mogen]
vechten is goliool iots anders nog dan,
rauwelings ontwapeuon, mot liot eventueel
aan trókken van groot© go varen.
Intusschen zulten wij aldus spr,
zoo weinig mogelijk ©ns militair apparaat
zoowat aan den gang moeton lioudon, waar
bij echter positief de politietaak moer be-
toekenis moet krijgen, ©n, nogatiof, wij cï
niet aan mogen donken, do oorlogstoerus
ting to gaan vergrooton of to vorboteren.
Hot vlootplan Dockers is daarmee vor-
ooideeM.
Het Veiboml van KAtionallsten.
Op vragen van het Eerste Kamerlid, mr,
Mendels, "naar aanleiding van een verslag
van oen vergadering van hot Verbond van
Nationalisten, voorkomende in De Nieuwe
Vaderlander, volgens hot welk bostel-en zou
zijn tot oprichting van een „Nationalisti
sche Militie" als „militant instituut tegen
het roodo gevaar", hoeft do minister van
defensie geantwoord.
Do ondergeteck'on-do hooft kennis geno
men van hot in do eerste vraag bedoelde
verslag, voorkomend© in Do Nieuwe Vader
lander van 6 September j.l., on van de
in dat blald gonoemd© kosten van aan
schaffing der uniformen, ©nz. d©r „Natio
nalistische Militie".
lOverigcns is hem omtrent do opndituig
van genoemde militie, of omtrent haar
africhting door beroeps- ©n reserve-pors-o
noel dor Nédorlandsclio landmadht niets
bekend.
(Wolligheid ©n geoorloofdheid dozer „Na
tionalistische Militi©" kan oaidorgetockondo
derhalve nog niet beoordoalcn on ovonmin-
min kan er sprake zijn van zjjn instemming
mot, of toestemming tot ltet optreden van
porsonoel der Nedorlandscli© landmacht bij
de africhting.
Gedetineerde krankzinnig gowoi
(lost-Indiè.
Mr. A. Sikkql toroclit.
Mcdan. Do Sumatrapost vernoemt uit
Brastagi dat mt. Sikkel, voorzitten va|u
do|n lalndraad to Medan, die m©t zijd gézüh
te Brastagi vei'toofdo en Donderdag jü.
spotorteios verdween, |0p dqnj Sjbajak doot
zes Batakkers is aalngetrodïeia. Twtoo vftn
H-eiu ttiieldqu de wacht ©n do ©vorigen g.wgen
naar Tongtóohl terug, war.tr do coiuLroleiy
vaa Kabandjahe word gewaarschuwd. Die
colatroleur, ©e|n dokter ©n militaiilah bo-
gav-cn zich dos aV.ands te 9 uur naar dep
Sibajak, waar mcjri den heer Sjkloél in
verzwakten toestand aantrof. Hij verbelde
Verdwaald te zijln goraaltt ew drie dagen
te hebben rondgezworven.
Nader wordt gemeld, dat do heen -Sikkel
verklaart heeft Dcdderdagocliitelnid plotseling
Hust to bebbeln gekrogan don Sibajak te
bcslijgön. Ilij verdwaalde in lilot ravijn ©in
lioeft daar gedurende driie diagen pogingrin
gedaain om den top t© bereiken, waarin
hiji Zolndag slaagdo. Bij het doorwaden van
©ou bergstroom waren z'ijh kousen ©in
ileboanan verloren gegaan. Toen do Ba-
takkers hem vonden, hebben'z!ij gepoogd
dqn heer Silckel iin hun kains naar TongHoh
to pikolldn, waarin zij echter niet slaagden
De Batakkers gaven hem rijst ©n pisang.
Terwijl ©enigen van hen. d© wacht Moldejn,
gingen de overigen de politie waarschuwen.!
Arbeidstijd in banketbakkerijen.
De minister van arbeid, handel en nij
verheid heeft van d© gebruikelijk© regeling
afwijkend© bepalingen vastgesteld Voor den
14 October. - Er wordt weer ©ons wat
moois verteld van St. Ruraacratius. In Hom-
gairija mioeiton zieldara categorieën van ge-
piensionnoerdon Hij de opneming vap Imtn
pensioen steeds ©cia bévestigiin!" Van «ten
burgemeester hhanor geboorteplaats ©vct-
leggcri, dat ziij irtdeadaad loven. Nu, was
een gepiensiolninocade langen tijd ziek, jn1
Verb'aind waarmede litijl ©orst na ©jnige mr.aa
den ©i' toe kwam zlija pansiooa t© balen on
der ovtorlegging van Hot bctrokldcln stuk ©var
de laialste maand. Daai'bpi werd lilem ziijii
ponsiooa ovor di© manind uitbetaald, onder
bijvoeging, dat, wanneer litij volgens voior-
sdikift, bewijzen koai, dat (lilij ook in d©
v'ooflafgaandto maamdetn geloefd lijajd, 11 ©m
ook over dio maanden hét pensioen zou
wouleu uitbetaald.
Hoe z'oo'n onderhoud plaats ilieoft, kan
men zich ongeveer indenken:
Ilobt u do verklaring van don burga.
moester meegebracht?
Jawel, asjeblieft.
Uit deze vorldaïing blijkt aLteen, dat
u de laatste maand geleefd hebt. In welke
wereld hebt u do vorige maanden vertoefd?
In liet ©ndefmaaiascJlio natuurlijk.
Nateiulijfc, natuuriijkmtete i»
■nafunrlijk. Natuurl!ij|k! is laüfcau do ver
klaring van den Burgomooister. Én dié bleibt
u niet. Kunt u bow'ijlzöp, <M u vóór
dezJo maand ook geleefd hebt? Beeft
ioniaïid u gozien?
jNoe, ik waiS adocu thhis en lag teibed.
Dat is vcidacJit.
Ja maarhoe zou, ik dóotl Hebben
kupneln zijn a's ikt nu loef?
i De «vet is de Wél; ca n moot s^iot itóiu-
taal worden, Want daar m!a|alct ni u\V zaak
niét sterker meo.
Hf Zal -dus moeten bewezen
U zult moeten bewijzen, dat u d©
Vorige maanden ih lövdn bent genvciest
En als ik dat niet b©wijiae|n: kan'
Rain bent u dood geweest Een mdd-
depw©g tussdheffi leriein ©In dood kent kta wet
niet.
Maal' als ik' Vedteden maand dpodi was,
dajn rial niemand mijl getLooriehl als ik zeg,
dat ik nu weer ldaf.
'Zoor juist, ©n dan zult u moeten zor
gen, binnen «Ine dagen begi'uvietn, te zijn!, als
u niet wilt dat uW familie een zware boet©
oploopt
arbeid in banlretbalckerijen 1niet tevens
zijnd© broodbakkterijon in allo genfemtetil
d©s Rijks, in ltet tijdvak van 10 tot en met
16 Nov. a s., van 17 Nov. tot ©n met5 Dec.
as. ©In op 03, 24, 30 en 31 Drie. a.s.
llij'zdnderhicdcn vermeldt do dcsboLroffcn-
do beschikking van 13 Oct. j.l.
Kerkeraad of kiescollege?
Redo van ds. Baar.
In gebouw Eendracht is gisteravond ©en
vergadering gehouden, beloga door hot co
mité tot behartiging vau do belangefl van-
Vrijz. Hervormden, di© bezocht was dofte
ongeveer 40 a 50 personen.
In een inleidend woord zejde d© voor-'
zifter, de hoer A. M. E. Odé, dat dezo
vergadering £-en tweeledig dool hoeft, n.l.
een protest tegen de beslissing van den
kerheraad der Ned. Harv. Gemeente in
zake liet afstaan van eonigo doopbourton
voor vrijzinnig Hervormden en ten tweede
om do vraag to besproken: Kerkoraad of
Kiescollege.
Ds, W>. D, M. Baar uit Alkmaar zeide
liet to betreuren, dat ©r zooweel strijd is
ia de Ned. Ilorv. Kerk. De vrijz imiigen
zijn steeds bereid tot samenwerking, maar
do uitgestoken hand wordt telkens weer
afgewezen.
Om de 10 jaar moet door de stemgerech
tigde lidmaten worden uitgemaakt, of de
benoeming vau ouderlingen on tliakcnén
cu het beroepen van predikanten «loer den
kerkoraad of door oen kiescollege zal ge
schieden.
Dat is geep, kwestie van partijbelang,
maar van algemeen belang.
Do reformat.© 'is hier gekomen van onder
op. Do Fransch-Zwitsersche kerkinrichting
is hier aanvaard en kreeg haar sanctie
op de synode van Dordrecht (16181619).
Tijdens do Fransche ovorheerscliing beston
den qp kerkelijk gebied treurige toestan
den. Na de terugkomst van de Oranjo's,
in 181.6, kreeg do Ned. Ilerv. Kerk een
andere inrichting. Het democratisch cl©
ment ging voor oon groot doel teloor. Het
stelsel van coöptatie werd ingevoerd, oen
sjolscl, waarbij de kerkoraad zich zelf keu
aanvullen.
Tegen do kerkinrichting van 1816 kwam
verzet. In 1842 en in 1843 kwamen be
langrijke wijzigingen tot stand on in hot
algemeen reglement van 1852 werd vastge
legd, dat do gemeenten zélf het recht zou
den krijgen don kerkeraad te benoemen
on do predikanten to beroepen. Eerst in
I860 kwam een reglement tot stand, waar
in in art. 4 werd bepaald, dat om da 10
jaar de gtemgoreclitigdo lidmaten moeten
uitmaken, of zij do benoeming van ouder
lingen on diakenen en do beroeping va'a
prcdikanlon aan zich zelf willen Honden
of dat liet stelsel van coöptatia zal wor
den toegepast.
Coöptatie ligt niet in do lijn van ©ep
volkskerkkliekjes-vórming pvorêlt daxnüöhr
behart'.gen. Als we met ideale inensclien te
doen liadden, zou er tegen cooprat e niet
zooveel bezwaar zijn, maar nu de kronen
over de straat rollen, is er zeker geen
plaats voor potcutaatjes in de kerk.
Er zijn vele pogmgen gedaan om de
reclilen der minderheden in de Ned. How.
Kerk; to beschermen. De tegenwoordige
wij zo van vertegenwoordiging en Verkiezing
is lang niet ideaal, maar omdat we geen
nadere keus hebben dan coöptatie of ver
kiezing door do gemeente, kiezen we liet
laatste.
Eon kioscollego bestaat uit den keike-
raad q.q. on uit tweemaal zooveel loden
der gemeente. Elk jaar treedt een Vi af,
zoodat do gemeente zelf middellijk bij hot
bestuur van de gemeente betrokken wondt.
Het is zeker ia de lijn van do Gere
formeerde vaderen, te stemmen voor oon
kiescollege.
\\o moeten in den kerkdijken strijd ons
niet laton opzweepen door hartstochtc-n.
Do bloei van do Ned. Ilerv. kerk, dio nog
stcods do volkskerk is, is van grooto bo-
tcekenis voor het godsdienstig leven van
oen groot deel van ons vo'lt. En daarom
vraagt do inrichting van die kerk onze volte
aandacht en hoeft zij grooto hcleekenis.
Een Goddelijk voorschrift voor kerkinrich
ting is niet to vinden. Elko kerk hoeft
haar eigen historie on karakter ©n «Laar-
om heeft elke kerk een eigen inrichting.
Do beste kerkinrichting is die, welke de
meeste vrijheid laat, omdat het gaat om
geestelijke waarden. Als cr misstanden ont
staan, dan ligt dat niet aan de vrijheid,
maar aan ïio menschen, die do vrijheid
niet kunnen verdra,gen. Cliristus zoido
reeds: Staat dan in de vrijheidl
Het gaat niet om ©en artikel meer of
'minder; haarkloverijen hebben de kerk
reeds veel naideol bezorgd. Do wereld maakt
een economisch© crisis door, maar die be
staat ook ep geestelijk gebiod.
Het gaat om de hoogste goederen, om
do belïoefto van een mensohonzïelt We
mogen in onza kerk niet verdeeld tegen
over elkaar slaan. Velen zoeken naar dat,
waf ons scheidt, terwijl er zoon' belïoefto
is aan synthese. Er zijn wel principioelo
verschillen, maar er zijn ook principioelo
punten van overeenkomst aan te wijzen.
Buiten do kerk ligt een. groot arbeidsveld
ea au moéten we niet ondoiling gaan
strijden.
Zeer yelan gaan. aan do kerk voorbij,
zoowel waar orthodoxe als vrijziunigo pre-
'dikafitea optraden. i\Vaar blijuen de go-
Iteiflraalddij'
In
vól
Het Tweed© Kamerlid ds. van
op aan den minister van justitie
ïlgende vragen gestold:
ltet mipdurvêriri'met uo
oepen of groom©
gein een, maar 'van
•«ggjjcjfe r"WfS*L£
f-W
'*4i$»tl.
V J
y I.4.W
„I »o»!«u vuiauuJiH dwgeilJKB, uiel ml- no lao-Mnn
tendering van Zon- ea feestdagen. U JSte iadTgtfflg*
Pi*8s per kwartaal t a.—; fi&noo per peat i
f 2.50. PrgB per week18 cents. Afzon
derlijke nummers 4 cents. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
AdvertentiSn voor liet eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aau net Bureau
bezorgd zy'n, 's Zaterdags vóór 9 uur.
Een bepaalde plaats van advertentien
wordt niet gewaarborgd.
SCHBUMSCHE COURANT
t'iys der Adverieutien ran 1—5 regoi-
11.55, iedere regel meer f 0.80; in hel
Zaterdagnummer 1—B regels 1 1.80, iedere
regel meer £0.15. ltoo!amesf0.75 per regel.
Inoassokosten B ots.: poBtkwitanties 1B ets.
Tarieven van advertentidn by abonnement
spa aan het Bureau verkrijgbaar
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling
Kleine AdvortentiBn opgenomen i t O 50 t/m
lt> woorden, 0,78 t/m 25 woorden. Elk woord
me-or 5 cent tot een maximum van 30 r oorden
pgajMjHf
tllHI II II «■■■HIMMil l
iMitiriiwiili^iiiia'INifiiwlwfiwirilitiii ii'immi
k") J i" W,. 1 I „11 r» t „dhr-, l-l
ri
f V
