I
tweede blad
SchMamsche Courant,
Brieven uit Berlijn.
Abonneert U nog heden
GOED ZOO, HANS!
SCHIEDAMSCHE COURANT if
EEN HOOGE LOSPRIJS.
Z tflag 8 Jan. 1001 No mcii
Wo moeten eerlijk zijn en vaststellen,
dat foot Duitschland tegenwoordig werkelijk'
bitter steekt gaat. Wen ldaagt hier al
jaren. Welk een wonder, waar men oen
wereldoorlog verloren iieeft en 50 jaren
lang 2 milliard mark per jaar oorlogs
schatting te betalen zal hebben, afgezien
van do fantastische bedragen, welke door
hot Duitsche volk reods opgebracht zijn!
klaar het buitenland is langen tijd ach
terdochtig gebleven, liet dacht bij zich
zelf: „klagen jullie maar, jammeren jul
lie maar daarginds in Duitschland, Dat
hoort bij de situatie. Wij zouden in jullie
geval nol oender doen. Maar wij weten
wol beier, tiet gaat jullie lang niet slecht.
Waar ge altijd weer nieuwe sportstadia-
kunt bauwen, bruggen, kanalen en slui
zen, zeeschepen, die alles overtreffen wat
tot nu toe in de vaart was, fabrieken vol
gons de nieuwste beginselen, wolkenkrab
bers als conoern-buroaux, wereldtentoon
stellingen en de hemel weet wat nog
moeri
Men oordeelde ietwat oppervlakkig en
vergal, dat dit,alles mot geleend geld tot
bland kwam. Dat verkeerde oordeel was
intusschen te verontschuldigen, waar de
overgroolo meerderheid van het Duitsche
volle zelf eenige jaren verbijsterd was van
>on opbloei, dien het zich niet voldoende
orldaaen kon.
Nu zit mén hier, orn hot oons populair
it te drukken, midlen in de moroele
kalerstermning. Nu is Leiden in last. Het
geld ontbreekt, do schulden drukken en
de bevolking, bijvoorbeeld van een gewel
dige stad als Berlijn, weet nauwelijks, hoe
men den nieuwen dag nog zonder onge
lukken bereiken zal.
Wie nu naar Berlijn komt of door
andere, dee ten. van Duitscbland reist,
merkt daar opvallend weinig van. Vooral
in bet Rijnland, waar altijd een levens
lustig volkje gehuisd beeft, laat men zich
al te licht door vroolijke gezichten, volle
loscopen en lunchrooms, overvolle res
taurants en lustig-drokke winkelstraten
om den tuin leiden. Be mensch heeft mi
renmaal oen aangeboren talent om zich
ook over de grootste ellende heen te zet
ten. Dat heeft do groole oorlog voldoende
aangetoond. En het Duitsche volk is nu.
langzamerliand specialist in het geduilig
dragon van misère geworden. Maar
misèro is het desniettemin
V -
Ik woon hier in een wijk, die als oen
van de meest gezonde van d ore wereld
stad bekend staat, in liet zoogenaamde
Nieuwe Westen. De menscben, die hier
een onderdak gezocht en gevonden heb
ben, worden geacht tot den gegoo'on
middenstand te behooicn. De huishuren
zijn fantastisch hoog, althans naar Ilol-
landscho begrippen. Men betaalt voor
flatwoningen met kleine kamers duizend,
tot twaalfhonderd mark per jaar en per
kamer huur, dat betcelcent dus voor een
woning van vijf kamertjes, de kosten van
centrale verwarming, eleclrtsoh licht, lift
enz. meegerekend moer dan diiehonderd.
Ifoilandsclio guldens per maand. En of
schoon hier de traktementen veelal hoo-
ger zijn dan in Nederland, komt het toch
in mijn wijk niet zelden voor, dat de men
schel). 40 tot GO pet. van hun inkomen
alleen aan huishuur uitgeven. In andere
wijken van liet Westen is do toestand al
net eender. En toch heet hot, dat hier
de „rijke lui" wonen, en als do commu
nisten straatdemonstraties houden, dan
komen ze bij voorkeur naar hier of naar
de befaamde „ICurfurstendamm-wijk. Om
dat de huizen er daar van buiten zoo
feudaal uitzien!
Wie de toestanden echter werkelijk'
kent, weet, dat driekwart van de mon-
schen in die mooie huizon nauwelijks lo
eten heeft en niet zelden leeft van ka
mers verhuren. Terwijl in de peperdure
nieuwe woningen in Berlin Westtend,
waarvan er ondanks dan nog altijl groo-
len woningsnood ruim 30.000 leeg staan,
omdat men zulke huren eenvoudig niet
betalen laan, de bewoners dag in, dag-uit
thuis zitten en 's avonds vroeg naar bed
gaan om licht te slparen, omdat zij zich
geen enkele andere uitgave dan de... huis
huur veroorloven kunnen!
In het huizenblok, waarin ik woon, dat
ongeveer 40 flats bevat, zijn in hot thans
afgesloten jaar niet minder dan 12, fami
lies failliet gegaan. Daarvan vier, die n
do ondergronlsche garage van het blok
haar eigen auto's hadden staan. Ze heb
bon baar flats verlaten, maar de meubels
zijn als onderpand gebleven en de auto's
staan in de verzegelde boxes in alwaeh
ting van de afbetaling der kuurschul len.
Gaat men langs Kurfürstendamtn ei aan
grenzende stralen wandelen, door de wijle,
die in politiek en literatuur molterdaa 1 een
internationale reputatie als wuft, spilziek
en typisch voor rijkeiuisleventjes gekregen
heeft, dan kan men vrijwel liuis aan huis
aankondigingen van venduties lczm En
gaat men naar binnen, dan krijgt men pas
een indruk van de onmetelijke cllonile van
wat eens de gegoede middenstand was. De
kostbaarste meubelen, antiquiteiten, schil
derijen, liet duurste zilver en kristal wordt
voor een appel en een ei aangeboden en
vindt in vele gevallen niot eens hoopers,
omdat jonggehuwden, die op zu'ko ge
legenheden aangewezen zijn, zelfs die be
spottelijk lage bedragen vaak met kunnen
opbrengen.
Inderdaad de Duitsche midden standi
nadert liet stadium van volkomen prole
tariseering en is er natuurlijk nog voel
erger aan toe dan do vier millioen werk-
loozen, die tenminste voor het moorendeel
nog door den Staat in liet leven gehouden
worden.
K*
En toch is het leven dier werkloozcm
op zichzelf al bittor genoeg.
Itet ergste is voor hen minder de ma-
tcrieedo noch ofschoon die in do winter
maanden natuurlijk vaak tot wanhoop bidt
en tiet aantal zelfmoorden, zoo groot is,
diat men er oen vaste rubriolc in de dag
bladen voor heeft mooton invoeren, dan
wel do ontzenuwde doelloosheid van liet
thuis hokken en afwachten, waar liet zoe
ken van werk natuurlijk reeds lang is op
gegeven.
Do enorme tocnamo van de criminaliteit
in Duitschland is daarvan het onvermijde
lijk resultaat geweest.
Men kan eiken dag weer in de kranten
afschrikw ekkonde moordverhalen lezen,
waarbij de meest bestiale neigingen van
hot genus mensch naar voren komen.
Het is voldoende bekend, dat bijvoor
beeld tijgers, die wij loeken als bijzonder
gevaarlijk voor menscben voorstellen, in
werkelijkheid in de oerwouden en in de
woestijnen eerder laf dan agressief blij
ken, zoolang ze door den mensch niet aan
gevallen en aangeschoten wor ten en bij
vooihour kinderen of oude menschon uit
zoeken, wel wetend, dat die weinig tegen
weer bieten kunnen.
Soortgelijke instincten homeikt men he
laas in deze droeve tijdon ook hij Dnit-
sci.e misdadigere! Itet is namelijk opval
lend, hoe vaak hier oude, goedige en
vertrouwen'e monschen door moord''ai lig
gespuis aingevalon worden, hoe dikwijls
arme weduwvrouwen, die er een slecht
gaand winkeltje met een paar spaarduiten
op na houden, door jonge vlegels in een
op.bewa ikt oogonblik neergeslagen wor.'en.
liet leven in Berlijn is indent t id in dezen
winter weer even gevaarlijk geworden als
in de eerste jaren na de revoluiio. Het le
ger der werkloozen lieoft zich, waar elke
moreelc tegenstand ontbreken ging. op liet
inbrekers vak gestort, on minstens tien maal
per dag moet men zich bedelaars van het
lijf houden, die aan do huis leuren belten
cn dan liefst de gelegenheid waarnemen
dat de durno des lmizes of do dienstbode
alleen thuis is, om maar binnen te drin
gen, de arme vrouw onschadelijk te ma
ken on,zich hot een of ander van waaide
toe te eigenen.
De goo'cn moeten natuurlijk onder do
kwaden lijden. Sinds lion de Berl jnscho
bevolking zulke droevige ervaringen op-
gcdtó|j^ heeft, worden a'le bedelaars mee-
doogenloos afgescheept. Zoodat nu hot rijk
en liet particuliere initiatief maar voor alle
weldadigheid -moeten opkomen. En inder
daad wordt van vele zijden hei noodige
gedaan om do ta'looze armen te heioen,
door dezen bitteren winter heen te komen.
V
Of het onder deze omstandigheden in
Duitschland ditmaal zonder ongelukken zal
atloopcn?
Ja wio kan in de toekomst zien?
Ik kan a'loen de erzekering geien, dat
we in het gunstigste gevat door liet oog
van een naald zullen kruipen. De Duitsche
bevolking is nog altijd geduldig .van aar.!.
Maar do radicale politieke leiders zweepen
helaas het volk op en komt het straks tot
opstootjes op groeier schaal dan tot nu toe
het geval was, dan zou ik voor een rus
tig verloop van dezen winter niet gaarne
mijn hand in het vuur willen leggen!
110 LA ND
Werkzaamheden in den
Volkstuin.
GOEDKOOPST
iVHEEST AG* Til EEL
hier ter stede verschijnend Dagblad
15 CENT PER WEEK
f2,~ PER 3 MAANDEN
I)c bemesting van liet
Ben bclangiijk oude.deel van onzen sïer-
tu'n is hot gazon. Een goed ondcihouden
gazon is dan ook hot gohoele jaar door
een lust voor de oogen. Thans doet do
groene kleur weldadig aan to midden van
kale boomen pf heesters, en in den zomer
vormt dit green oen mooien ondergrond
voor dc kteuiige bloemen, waardoor deze
vooidecliger uitkom-en. Maar ook liet gazon
moet goed woiden onderhouden en oen -
geregelde bemesting mag dan ook niet ach
terwege blijven Bij strengo voist heeft ook
het gazon te lijdon en verliest spoedig de
groene kleur, on waar we nu in lic' hartje
van den winter zijn en gewoonlijk f trenge
vorst kunnen verwachten, is benicMing en
iifvftei-y„g ,lU heel g-'-d c» ecmnheeien.
Men kan da'n gebruik maken van fijne
compost, doorvroren bagger, mestaarde of
koito mest, en dit matoiiaal nu over het
gazon stiooien.
Zeker, men kan ook gebruik maken van
kunstmest voor bemesting, maar een be
mest ng met bovengenoemde stoffen geeft,
behalve voedsel, ook nog eonigc boschut-
t'ng. Ook moet men niet uit het oog ver
liezen, dat een gazon oen geheel jaar
door gemaaid wordt Ook dient het gras
ca andere liumusvoi mende stoffen steeds
verwijden! te worden Voorts kan wel ge
mest worden met humus vormende stoffen.
Daardoor wordt de structuur van den grond
verbeterd, bovendien zal het gtas gedu
rende do warme zomermaanden dan niet
zoo gemakkelijk verbanden. Deze bemes-
tingsstoffen worden nu op liet gazon ge
bracht cu moeten ma eenigen tijd eens
worden doorgeslagen met eon riek o-f hark.
fn Maait, wanneer het gras weer gaat
groeien, worden te grove resten afgeharkt
cn wordt het g; n gerold.
Bij gebruik van compost of bagger zal
men evengoed nog een kunstmestbemes-
ting kunnen geven. Men kam dan per are
uitstrooien ongeveer 10 K.G. patentkali, 15
K G. superfosfaat, en 6 K.G. zwavelzure
ammoniak, liefr' direct na bet afharken.
Bovendien geven we 30 K.G. kalkmergel,
doch strooien dit niet tegelijk uit met zwa
velzure ammoniak of stalmest, om stik-
htofvcrlics te voorkomen Een tusschm-
ruimte van vier tot zes weken is vol
doende. Gedurende don zomer kan men
de zes weken nog een ovoibemesting geven
van 2 K.G. Chilisalpeter per Are. Een
aldus behandeld gazon zal een sieraad
zijn voor onzen tuin.
i i O--
iets, dat bij het vangen van sommige dieren
gebruikt wordt en je krjgt eau edefges eente
2. Mijn geheel noemt eon oaf dier, dat met
1 letters gosciurevcfn womlt.
Eon 5, 4, G, 3, 4, 5, is ecin mooie vogd.
3, 4, 5, 5, 6, 1, is een jongensnaam
i Een 5, 6, 7, 3, is een rond voorwerp.
De 5, 2, 7, is een rivier, welke godeeltelijlk
diaor ions land stroomt.
'Een 1, 5, 4, 6, 7, is een vervoermiddel
3. Welke vogel wordt een ouderwetse!na schoor
steen, als men zijtn eerste letter door 3 an
dere vorangt?
'4. Verborgen p'aatson in het buitenland.
Ik houd in elk geval oen aardige herinne
ring, aan het feest
Ben je togen twaalf uur bij me geweest?
Laat Bob er naar toe gaan in plaats vain
Joop.
Heeft Joko u lenig gemaakt door gym
nastiek?
Ik -wist niet, dat we met zooveel personen
zouden zijn.
VOOR KLEINEREN.
1. Ik bom' bij den winter
En bedek de aard',
Voor gezonde kind'ien
Ben' ik lied wat wandt
Of ik hun plezier doe?
Ja, dat weet ik vast,
Ook dat menig oudje,
Vindt m* een grco'en last
Daarom weer verdwijn ik
Vcar de lieve zon.
Die mij met haar warmte
Ook niet houden koiL
Zeg nu maar eens spoedig,
Hoe id ik wel heet,
'kDenk, dat jullie allen
Vast mijln naam wel weet,
2. Wat is het tcgenovoi-g-steldo van leeg?
3. Wat lees je hieruit: j~j
4:. Mot TH lig ik in Zeeland, met SI sla ik en
moet ik draaien, met K moet ik branden cn
met Z zit ik zoowel aan je voeten als aan
je schoenen.
(Doen nwze Hans ©cans mot z'n bord
Voor 't raam lo eten zat,
Keek hiij met zooveel vlijt er door
Dat blij z'n brood vergat.
Hij zag drie Ideino musohjes daar,
Die pikten in de sneeuw.
IZe zochten-naar wat eten, maar
Hot zoeken viel niet inoe.
I
|Zo hadden oejh zoo's! honger dn
i 'Zo tripten steeds in' 'trond.
(Ma-ar noigens iets te vindein was
Op den besnoouwden grond.
Toen kwam dat lieve Hansje vlug
Den tuin in met z'n broob
Hjij maakte Ideino kruimeltjes,
Die LSj den vogeis bood.
Ooh, lievo mammie, wees niet boos^
'kllad in mijn brood geen 'rek.
Ik gaf het aan do vogeltjes-,
Die hebben zoo'rv gebrek,
R. ASiSCILEK—VAN DER MOLEN.
VAN DE m
Naar het Engelsch van V M. METHLEY.
Beknopt bewerkt door
C. E. DE LILLE IiOGERWAARD.
25)
(Slot).
HOOFDSTUK XX.
Het scheelde niet voed, of de joigons begon
Uen in hun verontwaardiging en teleurstelling te
kibbelen, maar hot was Aolimct, die na zdjli gewone
kalmte weer geheel teruggekregen te hebben, tus-
Echenbcido kwam dcor vei si and ig op te merken:
„We moeien nu niet meer tijd vors; uilen met
praten. Zooals jullie zien kunt, zijn de ntgerukte
planten nog frisck en groen, wamiit Llij'ct, dat
dit alles hoogstens oen uur geleden gebeurd is.
want de zon zou ze op het heetste gedeelte va.i den
dag natuurlijk bcelemail verschroeid hebben. De
dief kan dus nog niet ver weg zijn, gebukt als
li'ij gaan zal onder den last van den scihat. Als we
ons haasten, zul'en we hem naar alle waarschijn
lijkheid wel inhalen".
„Maar we weten niet, wclkon kant hij is uitge
gaan", bracht Dick hier tegen in.
,,,Er Zijd maar twee palen, welke voor oen
lastdier begaanbaar Zijn", antwoordde de Moor.
„Assad en Tcmar zulten het ééno volgen on wij
het andere, zoodat de schurk ons niet ontsnap
pen kan".
Hot heldere inzicht van don Moor en zijn greo'o
kalmte boezemden den jongens vertrouwen in. Zij
beklommen nu weer met mouwen moed luui muil
dieren en reden zoo Vlug a's ze konden mol Ach-
mot langs het pad, dat zij uitgekozen liatd.m
Zoo Irokken zij meer dan ecin uur langs don
hergiand. Nergens was echter oon lovende ziel
te bespeuren, liet was gloeiend heet en do weg ruw
en oneffen, zoodat zelf do muildieren, d o toch
werkelijk wel vast op bun poolen standen, nu en,
Üau struikelden.
Dick had ondragelijke hoofdpijn van die warmte
en Lex zooals ©en vraogor kindermeisje dit
ui ld rokte pijn in zijn humeur.
In landerige stemming reden Zij voort, niet meer
opgehouden en bemoedigd door hot vooruitzicht
op succes, En er is geen lelouisteluig zoo bitter
als die, welke ons treft juist wanneer wij op het
punt zijn, onze hoop in verwul'ing te zien gaan.
Tot plotseling en geheel onverwachts bij een
bocht achter een vooruitstekend rotsblok oen een
zame figuur zichtbaar werd.
Het was een man, die langzaam ea moeilijk liep,
terwijl bij een zwaar beladen muildier aan dan
teugel voerde. Ihj was van top tot teen gehuld in
eon bruin kemelsharen gewaad met kap en liij
sleepte zich voort, alsof hij een oude of zeer be-
j aaide man was. Van tijd tot tijd keek hij schuw
naar abc leanten, alsof hij vreesde adhtoi'vo'gd te
worden.
Dick keek Achmet aan en zag, dat er een plotse
ling licht in de donkere oogen van den Moor schit
terde. Zonder een woord te zoggen gaf hij zijn
paard de spoien en de beide jongens volgden.
llun muildieren hadden echter juist een koppige
bui en niets kon hen bewegen ge ijken tred te
houden met Achmet's mooi, Arabisch paardje.
Z ijkwa nen steeds meer achter en Achmet iiaalde
den eenzamen reizier lgang voor lien in.
Zoo kwam hel, dat Dick en Lex op een afstand
zagen, wat er gebomde. Kn dit was werkelijk!
iets heel bijzonders.
Zij hoorden, hoe Achmet den vreemdeling aan
riep en hem gebood stil te houden
Èeist schedule man to aarzelen. Daaitna wendde
h'g zich echter met één faani op zijn lastdier
orn en en hoek hij zijn vervolger achterdoohtig
aan De jongens heg repro, dat hij' iets zei, doch
konden liet niot verstaan.
Achmet was nu vlak bij den reiziger Dreigend
hief hij zijn geweer op, terwijl hij op strengen
loon sprak.
Plotseling veranderde zijn gclicele optreden ech
ter als bij tooverslag. Hij slaakte oen kreet en
sprong van zijn paard. Dick en Lox begrepen er
niets van. Was het mogelijk, dat Achmet, de kalme
waaaidige Moor, geknield lag in het zand naast
een vuil-uitzienden reiziger, diens handen kuste
en opgewonden tcgein hem sprak?
Terwijl de jongens naderbij kwamen, vingen
zij brokstukken op van hetgeen hij zot:
„Bont u liet werkelijk Oh, het is bijna te
mooi om waar te kunnen zijnik kan er mij nog
niet goed indenkenmaar hoe bont u liter
gekomen?wanneer vluchtte u? Vertel 'tmij,
Sidi, veilel 'tmij toch".
De andere man antvoo-ddo en verrast boende
Dick, dat ze Engelsch spaken.
„De stam", zei de reiziger, „moest voor Mulai
vechten. Ik werd achtergelaten metslechts en
kele mannen om mij te bewaken en ik liet
deze kans niet ongebruikt vooibijgaan. Dat ia
bijna oen maand geledenik heb den schat ge
vonden
Nu keken Dïck en Lex elkaar op hetzelfde
oogenblik aan Zij sprongen van hun muildieren,
want......... ze hadden het begrepen.
DER
OP DE
EN
ABONNEMENTEN WORDEN DAGELIJKS
AANGENOMEN AAN ONS BUREAU
LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN)
TELEK 103 EN 6!7
g 17.011
Ki NDER-BL AD
555 SB slagÈÏ
BIJVOEGSEL VAN DE SCHIEDAMSCHE COURANT VAN 3 JAN- 1931
