SchtpHamsche Courant.
Verslag
van tien
GemBenteraad.
TWEEDE BLAD
golven van zand on .modder -vorslccnd -.zijn, bedekkenzij vruchtbare sawalis hoog oj> do Mcrapihclling
voor. altijd met o. ondoordringbare laag.
Met den .luchtpostdienst zijn de eerste fclo's, dio betrekking liol)l>!.ni op de ramp van don .Ylouipi, uit Indië gearriveerd,
Dampend spoelen de gloeiende golven van den top naar beneden, alles verwoestend, wat zij op hun weg tegenkomen.
Doml' (lag 8 Juli. I'.tal No. IIK518
Vergadering van Vrijdag, 28 Nov. 1030,
's avonds 8 uur-
Hl.
Voorzitter: de burgemeester, de lieer H.
Shilenieijer.
Radio-distributie.
(Vervolg).
De hoer D i n kc 1 a arIn Amerika woidt
liet stelsel van 'radio distributie veel toe
gepast en de Ik B.C. in Engeland lieeft ia
beginsel besloten ook tot radio distributie
over te gaan. Spr. gelooft dan.ook niet,
dat de risico liet oenig motie' is, waarom
D. er. W. bier geen genieo.aelijké -radio'-
'distributie willen.
Intusscbon zitten bonderden gezinnen op
een mogelijkheid oin zich aan to sluiten
bij een radio dis1 ributie-beJrijfin weikon
vorm men dat dan ook wiloxploitoeren,
to wachten.
Als men cijfers wil hebben,-is spr. lx>-
Tt-id die te verstrekken. In II plaatsen,
waar oen radio-disLributie bedrijf we.kt,
blijkt 44 pCt. van de bevolking er bij
aangesloten te zijn, zoodat men voor bet
risico niet bevreesd behoeft -te zijii.
Een debat over versterking van do No-
derlandsclie zenders, behoort liiot1 niet
thuis. Zij moeton "versterkt worden en kun-
non niet versterkt worden, maar daar to:a
non wij niets aan doen.
B. en IV. wensclven do radio distributie
In den vorm van een monopolistisch bo
drijf, maar radio-distributie draagt altijd
1 een monopolistisch karakter, of meri liet
bedrijf laat uitoefenen door 10, door 100
of door één persoon. Ook als elke straat
zijn eigen radio-centrale zou lmbben, is
liet nog een monopolistisch bedrijf.
tVil men tot de invoering van radio-distri
butie overgaan, dan moet men bedenken,
dat dit geen zaakje is als van oen bakker,
tegen wion.men kan zeggen: „Kom mor
gen maar niet weer terug!" Spr. vraagt
zich af, of bet wel toegestaan is aan ver-
1 scnillcude personen een concessie te ver
kenen. Er is een schrijven geweest van
den minister van waterstaat, waarin aango
drongen wordt bij de gemeentebesturen
om van radio distributie een monopolis
tisch bedrijf tc maken cn do minister zal
misschien geen vergunning wi 1 m geven
voor de oprichting van afzonderlijke cen
trales in verschillende wijkon dor stad.
De hecrcn Fetter en 11, oogend am:
En Amsterdam dan?
De beer Ddnkelaar: De circulairovan
den minislor is van 19291
De heer Broek: En Vlanrdingen?
De lieer 'Hinkelaar:.. Daar dateert do
zaak ook' al van vóór 1929.
Geen particuliere eploitatie.
In Amsterdam is liet, wat de radio distri
butie-centrales betreft, ©en chaos, waar men
gaarne af wil. Elke conoessio, die afloopt,
wordt dim ook ingetrokken.
Zijn er voordooien aim verbonden, dat
liet piirtiouiiesr initiatief de radiodistributie
ter band neemt? Spr, meent deze vraag
ontkennend (e moeten beantwoorden. B.
en W. sommen nadoelen voor een gemeen-
lelijk© exploitatie op, dio eigenlijk voor
deel en zijn. Bij exploitatie door particu
lieren tobben do aangesloten bijna geen
of in 't geheel geen medezeggenschap. Bij
gemeentelijke exploitatie bestaat dio zeg
genschap wel door middel van de pers,
den raad en Bi en VV. Bij particuliere ex
ploitatie bestaat geen waarborg voor een
ricliligo bediening of men moet zeer zware
voorschriften maken:en om - voortdurend
te controleeren of dio wel worden nage
leefd, zijn weer ambtenaren neodig. De
boor Goslinga hoeft terecht in den Leiil-
scnen gemeenteraad gezegd, dat do go:
meent© veel beier voor een behoorlijk func
tion nc-e re.nd bedrijf kan. zorgen dan parti
culieren.' Particuliere exploitanten is-liet al
leen om de winst te docnl
De hoeren v. d. Tempel en v. d.
Kraan: Do gemeente niot?
Do heer Dinkelaar: De gemeente be
hoeft niet op winst te werken. Wij, soc.-
dcm„ zijn geen voorstanders van liet ba
len van woekerwinst uit de Technische
Bedrijven, terwijl rechts altijd veel ge
voeld heeft voor indirecte belasting en
boogo tarieven in plaats van belasting naar
draagkracht (beweging).
Spr. noemt «dat dén. lieer Iloogondam
niet kwalijk; de tarieven waren vóór zijn
tijd ook hoog.
De lieer II o o g en d a mEn de tarieven
politiek dan van do liecren De Zeeuw
cn Wibaut?
Do heer Dinkelaar: Ook lor voor
koming van ontsiering is liet gewenscht
niet aan particulieren de exploitatie over
to laten. Men. lioeft geen zeggenschap over
wat particulieren doen of men moet oen
heel corps ambtenaren hebben voor con-
trölo. Bovendien zullen pai'ücii Horen sLeods
weer aan B. en \V. toestemming moeien
vragen voor liet aanbrengen van over
spanningen, enz.
Dat alles bij' elkaar pleit voor oen ge
meente] ijko radio distributio.
Dij do gemeente slaat winslmakcu niet
voorop; als zij er wat aan kan verdienen,
is daar niets legen (gelach). Als da radio
distribulie niaa.r good we:kf on.goolkoop
is! Net als.bet gas! Do gemeente kan het
beste geven wat ie beluisteren valt ou de
aangeslotenen hebben moer invloed dan bij,
particuliere exploitatie. Er komt bij don
aanleg van een net heel wat kijkenoat-
seiring, tot verkeer, dc eloeiriseho kabels
en dio voor dc telefoon! Be.-pillion: prin
cipieel behoord eon monopoliebedrijf in.
ar.den vain do gemeenschap. Bij- behoor
lijk rendement kan dan b.v. ook lot ver
laging van den abonnementsprijs worden
overgegaan. Dal is zeker ecii belangrijke,
factor, want de gemeente zal; tot oen der-:
gelijke verlaging overgaan, .zoodra dio mé-,
gelijk is,, maar oen particulier zal, als dat;
niet in zijn belang is, niet tot 'verminde
ring van liet. tarief 1: boslnitom De gpme-oht-e
z-al ecliler wel een reservefonds Vormen,
dat zekér nóodig is. -.'!
Maar vooral is' spr, voor gemeentelijke
exploitatie, omdat bij medelijden heeft met
...de ratiiohandehnen! Dat klinkt misschien
vreemd,maar is desniettemin juist.Want
als een .particulier een monopolie krijgt
voet radio-distributie, krijgt hij, practisc-h
ook een monopolie voer don verkoop vair
luidsprekers. De radioband©! zal dus voor
deel hebben bij een gemeentelijk», exploi
tatie. In dc desbetreffende verordening kan
zoo noödig worden vastgelegd, dat de ge
meente geen luidsprekers zal gaan vorkoo-
pen. De li-oele regeling zou spr. in handen
willen leggen van den lieer' Houlman!
De .boer ir. Houtman: Een: goed
zaakje!
Dr lieer D i n ke i aar zou, al? list straks
tot ©en stemming komt, eerst willen laten
letltoon over.liet principe: al of niet ©en,
gemeentebedrijf.
Dc heer, Koo pmans kan zich niet
met het advies van B. en W. veroemgen
Als vrijz.-dem. staat spr. op tot standpunt,
dat monopolistische bedrijven in handen
mooter zijn van de gemeenschap. B. en
Wt. ®zien allerlei tozwaren, dio onover
komelijk zouden zijn, maar spr. is niet van
dat gevoelen.
Dc gegadigden van Maait 192'J'
Voor. dén spoed, waarmee B. cu W.
deze zaak hebben traclliton af te wikkelen,
heeft spr.'geen bewondering, In Maart 1929
is reeds eén oproep, geplaatst voor gega
digden voor eén concessie. Dat is dus
reeds '20 maanden geleden. Dio gagaö'gd-en
moesten zich op korten termijn aaamek.-ein:
voor 1 April 19.29 moest de aanvrage bin
nen zljin en daarna zou niemand meer tot
do groep gegadigden wórden tcegcJatcm. Een-
jaar omgeveor'geleden bij de behandeling
van de begre-o ing 1939 - bojfc., spr. er
reeds op gewezen, dat Zij, die zich- aanga-
meld hadden, toen nog n-ié.s hadden g •-
hoard van het gemeentebestuur. '"Niet hit
minste overleg heeft -later plaats' go''ad.
t Is best mogelijk, dat Zijl, die zibh lij ig
hebben-aangemeld, voldo inde kapitaal ad i-
tcr zioh hebben om een gaal geóuliUeoid
radio-distributiebedrijf in te richten. 'En nu
komen B. en W..; opéms mot bet plan om
contact to zoeken met een firma van- naam.
Da,armee kan spr. zich niêïvearednig.ah.,
tenzlij do wet ons ér toé zou. varp'.iob-au
mee tö 'werken, dat slechts één ccnoessio
voor de gohoele stad wordt' verle-eTd.' Tegen
de mensdren, die zioh in Maart 1339 v>>a
een" concessie hebban aangemeld, is .-gezegd:
ju'Tie krijgen waarschijnlijk ieder om s uk
van de stad toegewezen, waarju.li© ©:in
rakKo-distiibutiebediiijf kunnen inricht, m',
Daarom moet men nu niet' op 'zoek'gaan-
naar één firma, aan wie ales gogo voh.kan
warden.- Betor is do aanvragers te varecini-
gen en dan groepen te vormen, aan ©Ik
waarvan de©passing van liet iadio-distfL
balie -'vraagstuk voor eon bapaaid 'rayon
wordt opgedragen.
Zander nadere totólichting van B. en W.
zal spr. tegen hot uitgobraclhlo advies
steramen.
Een utiliteitskwestie.
De hoor II o ogen dam is ©en ©>tjo
'opgeschrikt. De hoer DiJiko'nar heeft spr.
rechtstreeks in .het debat betrekkeu, maar
waarom dat noodig was, is spr. niet erg
du.ido%k, want .Spr. voelt .'.zich' niet zoo
.buileiigéwcondeskundig op dit g; bl©d ©n
daarom is liet hem 'oan raadsel waarom
'de-heer Dinkelaar. spur, bij den kop nam
De Voorzitter: Iloofd!
Do heer II o ogo nd ara:on hem
(spr.) bekogelde timet citaten, oolc van ©en
A. B.Er bestaat verschil, van. .opvatting
in de gemeenteraden bij A. Tl., over het.
vraagstuk van'de radio-dislritmtie Vcor spr.-
is deze zaak niet zoo principle©!spr.
diet haar meer als -een utihkdts'kwcstie. 'tls
een zaak van-inzicht, die geen principieel©
dijde heeft. Alios", wat de hoer Dinkelaar
duo daarom treilt beeft opgemerkt, gaat be
trekkelijk langs spr. heen.
B. en W. zeggen in hun advies, dat aiwi
een gemeentelijk© radio-distributiebedrijf te
veel risico is' vorbonden. Dat onderschrijft
sipr. De lieer Dinic-o'aar ilioeft wel cijfers
genoemd en gew'ezran op do winst, dio elders
is gemaakt, maar.de beer Dinkelaar v-cirgoet
een aoeir bëkuigi'ijke factor, n.l. de.von't-
sóliu(iji.lende radio-tocllm'ek en ais te ffini.
salie herzien:ngoTï:o ai wotdei rning -
b.'aoli-t is het de vraag, of da i het Wiiisi-
salTip van dio gemoemteNjik© radio-distribn.
debedrijlvon niot omgezet za! wérden in
een nadoé-ig saldo. Vain die mogelijkheid
woton ivo, hiee! weinig af. Fr kninmn na de
inrich'ing van reen radiic»-dis'xibiitiebedrij[
nog-wol zooveeliverand©ingen noodig blij
ken, dat, de verwachte winst gcfxxü wordt
geatoorboerd.
Is een. radiodistributiebodrijf \\"él ©en mo-
nöjmistisch bédïfjlf' en kan het grilijk gosbeld
weiden met instel ling em- vain erkend alge
meen nut, iceoa's b.v. oan gasfabriek, ©en
doctrieitcitsbeJrijf, der tdnrgingTifienst? Spr.
vvxl niét zeggen, dat ©cn - radio (Estribülieb
di'ijf .onnutlig. is, maar. o1- liet'óp één l'jn
gesteld' ban worden rah hwnópd'stisohe
aniderneniiingen als do Téöltósei'i© BéMjfcn
behv'ijfa't spr, niet alleen,' maai- dat wil bij
zélfs ontkennen-.
Als een radiO-d'stiibutlo Vrucüc'étt za1 af.
weip m, zal er r clamo voor m-.'"©tón war ©n
gemaakt en zal do buigarij g«min'i.©ri moe
ten worden -om zioh aan to :S uiten. Is de
gemetonto in de oers'-o p'-aats giroépon voor
een "dorgdlijko rioolame-oampagne?
Er is gezegd, dat do aangns- ó'.enan moer
modczcgg©nsehap> zullen ihobE'in, als do ra-
di-o-distribntiv door die gomoeiité •'geschiedt.
Maar Jieeft d© buigmij cn do raad zooveel
modezoggenscbap inzake d© Tocllntisdie Be
drijven? -
De lieer rar. Van Velzen-: Dat zou
verkeerd zijn o.o!c 1
De hoor II oogend am:-Do raad kan
•wél den prijs van b.v. het gas vaststellen,
rnaar veel invloed op don gang van zaken
beeft zij' overigens niet.
De beer D-in kol aar: Dan moet n -maar
eens tegen de verkiezingen kijkenl
Dc hoor Iio og on d am:- Dij ©en radio-
diS'üibuliebcdrjj'f is ©en soepele gang van
zaken ncolig. Bij de gemeente gaat a les
veel 'stroever en hureaucralisoher -dan bij
particulieren.
Als er verbeteringen zoud-en moeten wor
den aangebracht zullen dio voel snidller
tot stand komen als liet bedrijf in handen
is van particulieren dan, dat d© gemeente
het expl-oileert. Ook bij' iliet innen der abon
uoincntsgclJcn kunnen particulieren sorpo
Ier cptrede-n dan do gemoanle. B. ©n. YV:.
geven ©r do voorkeur aan da exploitatie
in één hand te leggent. In Amsterdam hoeft
men 150 concessionarissen! dio hun laak
over 't geheel behoorlijk vervullen. Hier zijn
13. en YV. voor één concessionaris, maar zij
voeren daargeen -enkel motief voor aan,
wat spr. vreemd li erft gevonden. Hebben
B. cn W. zioh van dit andcrdees! van. tot
vraagstuk niét een tootj© at to gemakkelijk
afgemaakt? Wat zijn 'de motieven van 13.
cn W. vcor hun voorkeur om éün exploitant
met de radio-di?diibuti©-1© belasten?
Aan deze zaak zit. geen politiek» kant;
'tls zuiver coa kwestie van inzicht Er zijn
A. 11..'raadsleden, dio zioh uitgesproken heb
ben vc.o: een gemeentelijk radio-dislributi-ee
bedrijf. In Dordrecht was do A. II., fractie
verdeeld.
'Dc heer Hinkelaar; In Arnhem wa
ren,ade A. IL voor oen gomoentolijk radio*
distributiebedrijf!
De boer llóogendam'tIs oen tcelceui
van lövenV'dat ér nog verschil, vatorneanïng
beslaat bij pdrtijgenooten. Dat za! trorwcins
bij de S. D. A. f', ook wel. voirkom-en.
De lieer D-in kei aar: Niot.ids hot prin-
piee-le zaken betreft.
De lieer IIo ogen dam: Dozeaangele
genheid'is voor ons raio's moor dan ©en uti-
lUcitskvvestio. Dat do A. R. «jet inet den
tlijld zouden meegaan, is een uitdrukldng, dii©
spr, niet voor zijn rekening noemt. Als ©r
geen principe bij be'rokken is,! hoéft iod-er
naar zijn eigen inziohtcn zijn - homling to
bepalen.
De hoor Dinkelaar: Dus -overheidsbe
moeiing is voor de A. II. gaan principicelo
kwestie I?
Do heer i r, lion tman: Uit al die prin
cipes kan een mensen goen „wijs meer
worden.
(Wordt vervolgd).
GEMENGD NIEUWS.
Itritud.
ïo Fexter-Zandvoort, nabij Gieten, ont
stond gistermiddag brand in de Boerderij,
bewoond door 11, Popping. Zeven kooien
kwamen m de vlammen om, benevens oeivi-
ge varkens. Een groota hoeveelheid stro-o
en hooi, voorts landbouwgereedschap-pen,
werden door het vuur vernield. Het vee
was verzekerd. Do oorzaak van denbrand
is onbekend.
Verduistering
Ten nadeele van oen balcker uit dellaep-
liorstslraat l© Rotterdam, zijn door een
broodbezorger 'circa fllOO verduisterd.:'
Een tusselienUicf.
In ©en warenhuis te Don Haag, is ton!
nad-ocle van mevr. R. een taseh, inhou
dende f 100, ontvreemd.
De gladde weg.
-Op den Korkwcg te Wa-ddinxvecn slipte
een jongen door de gladheid van den weg
met zijn fiets en word door een achter
hern rijdende auto overreden. De jongen
was op slag dood.
Ernstig spoorwegongeluk nabij Londen
Drie personen levrond
verbrand.
-Op het station Northumberland Baric .'to
T tienham, bij Londen,, heeft een ernstig
spoorwegongeluk pants gehad, dat: drio
monsclten het leven kostte. E-ai goederen
trein, die oen ben z i n e-1 a n k wagon trok,
-kwam in hotsing met een locomotief, diö
een b en zi n c t .u ik wagon duwde. Deze laat
ste locomotief onDpoovde, met den tank
wagon, waardoor brand ontstond. Het vuur
slóeg over op den tankwagon van don goe-
dercr't ein, waardoor een wceselijko ont
ploffing volgde en dc bi-andende bónzino
over do rails stroomde. Het vuur ver
spreidde zich zoo snel, dat een machi
nist, «en stoker en een conductour niet
racer weg konden komen en levend ver
brandden. Eerst na drie uur kon do brand
gebluscht worden.
Ernstig one el uk met brandende
pctro'ruiulunip
Te Aiteninedingen bij Ulzen in Hanno
ver was een vrouw bezig een brandend©
petroleumlamp to vul'-on. Op oen gegeven
oogenbiik sloeg de- vlam in de flesohl,
waardoor do vrouw en haar drie kindo
ren in brand vlogen. Met ernstige brand
wonden overdekt, werden zij n;uir het. zio-
kcnlmis vorvoerd. waar een der kinderen
reeds overleden is
Een cii^inoschip vim,- de hitst van Florida
Een nieuwe sensatie, waarvan het denk
beeld echter reeds'1 oud is, verheugt da
raillionairs, die den' winter in het zon
nige Florida-doorbrengen. Ter hoogte vaa
het kleine St. Petersburg, voorbij Palm
Beach en Miami is buiten de territorial©
drie mijls-zone oen groot salonschip voor
gegaan, welk schip dus buitan d©
invloedssfeer der1 Auieiikaanselie wetgeving
cn aan boord waarvan dus alle ge
nietingen cn eventueel© andere dingen, di.©:
dc Amcrikaansche wet verbiedt, vrijelijk
kunnen worden genoten en uitgevoerd. Naar
verluidt zou dc onderneming gefinancierd
worden door den bekenden koning van
de onderwereld van Chic ago, AI Cap one.
Veel betoekenend cu -belovend is de naam
van hol schip ,,M©nlc Carlo", want allo
in de Vereenigd-o Stalen verboden en niotl
verboden liazanl-spelen kannen er beoefend
worden. Er is een grootc route-Re-zaal aan
bc-ord en salons voor liet-spelen van poker,
bridge, enz. Vanzelf sprekend vormt do
voornaamste attractie van liet "schip, dat
bet Amerikaansc-hc drankverbod aan boord
niet van kracht is. Voorls is bet schip
voorzien van alle comforts en biedt liet
ook gelegenheid tot logeeren, waartoe het
voorzien is van een uitgebreide holel-ao-
comodatie. Reeds 'sedert' d© oemte dagen
verheugt liet zich in ©on groat© belangstel-,
ling, voornamelijk van de jongere bezoe
kers, de zoogenaamde „gilded Youth" van
Florida. Luxueuso motorjachten onderhou
den met'geregeld© af vaarttijden den dienst
tusschcn St. Petersburg cn de „Maal©
Carlo". Reeds doet zich voor bot klein©
St. Petersburg den invloed van do nieuw©
attractie gelden en vestigen zich verschei
dene gasten, die gewoonlijk 'Palm Beach of
Miami bezoeken, in hot kleineplaa tsje,
waarvan men de spoedige opkomst als
groote badplaats vóórspelt.
SER -Vp