DUITSCH-OOSTENRIJKSCHE TOLUNIE. 2 PIRIN de wereld STADSNIEUWS. Maandag 23 Kaart 1931. verkoydfieden fndië in ens midden. de vijanden FILM-GLINSTERS. Jubileum ds. J. F. Jonkers 'SaKSp.rp.d 83ste laargang. No. 19681 Interc. Tel. No. 68103 en 68617. BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 68103 en 88617. Postrekening No. 5311. Dit nummer bestaat uit 2 en een Sportblad. bladen EERSTE BLAD. BUITENLAND Het resultaat van Curtius' reis naar Weenen Eenige opschudding in Europa. Een schrede nader tot een economisch Pan-Europa? Tussohen de rijfesregeering en de Oosten- lijksche regeering hebben besprekingen plaats gehad over de vraag, op) wolk© wijze Duits'cbland en Oosteni'ijik. tot de varweziou- liipdng van de idee van Euroipeescihie samea- working op economisch gebied kunnen bij dragen. Deze besprekingen zifjn tor getogc» beid van het bezoek van dr. Curtius aan IVeenen, zoover gevorderd, idat in do daar op vioigende godachtenwisselingen in de ministeries van beide staten overeenstem ming kon wouden bereikt, betroffando htet toekomstig gemcsm.scbaplpeiKj'k optreden in die lichting. Beide rogeenngen zijn het ©r- ofver eens, dait volgens do tot dusverre ge- bïuïkotijtke methoden van handelspolitiek'het gesteld© doel niet bereikt kan worden, zoio- dat hiervoor andere wegen moeste wor- den gevonden. Deze zienswijze nam reeds min of meer vasten vorm aan gedurende die September- Assemblée te Gemève. Duitschlaind en Oostenrijk jhebbem zich tlians aaneengestotdn tot warming vam een domme-unio vtctOfr bet wederzKjdscili goederen verkeer. Da analhlanfeeïijlkfbeid van beide staten b'iijift onaangetast. Zij' zullen gomeem- sdmp'peKjike tarieven en dienoveroeinlkoin- stige.'Verordeningen Vaststellen. Het douiame- beheer in beide stalen bllijlft zelfstandig. Hot verdrag is gedurende diu© jaren onop- zegbaar, liet douane-* verdrag, beeft ziekere ©p&cfiud ding teweeg gebracht op de fcansetliarijion te Parijs, Londen, Rome en Middlem-Europn, van waar nadere bizomderheidoa ziijln ge vraagd aam Weenen. Do OiOBtanrijpcsobe en Duitsc(he Maden ver zekeren, dat de overeenkomst naar ddn geest van de HuropeesQb'e Unie is en de deelneming van alle andere mogendheden openlaat. De Frainstóhe pers merkt op dat doolr die afschaffing der douanerechten en dia in stelling 'van een gemeansoliapipelijlk tarief 'v'oior ÖiOStenrfjlk en Duits'cWand, deze Over eenkomst een economische aeisiimiiLatia scliiijint te vormen, die in strijd is mat da •verdragen van Verstildes en St. Germanin en de verplichting doior Oostenrijk in het jaar 1922 op zich genomen, h'aar economi sche en politieke onaüb'ankeljkilicid invet to vervreemden. Do Matin vernoemt inzake de bespreking ■van den Duitsch'en gezapt te Planjls vlorn Hoesdh met Briaiml, dat eerstgenoemd© ver- klaiingan h'eeft gegeven over de Duitsiejli- Oostenrijlkschie overeenkomst, waaruit blijfri, dat bet hier voorloioipig slechts een protocol betreft en dat Duitstahliand en Oiostamrijk bereid zijn mot allo staten van Euiroipa <m- dorbanddingen te voeren over do afsluiting 'vam eensluidende voldragen. Verder meent de Matin te weten, dat be halve Frankrijlk, Italië en Tsjecjho-Slowaikija ook Engeland den minister van buitehlaind- sche zaken Sdhobar, om nadere inMchtingeni zal verzoeken. Officieel wordt medegedeeld, dat in den l.c| tp van den dag dcioir do geauntelu van Frankrijk, Italië en Tsjeabo-Slowbldje lilij den OoStemfjlkschen ministorVanibuatanitand seh© zaken, viookanseiüor Sicjhobetr, bezoe ken Zijin afgeJiegd. Naar vernomen wordt hebben genoemde gezouten protestnota's liu'ninar regeeringaa overhandigd in verband met (bot sluiten ecner douane overeenkomst tussabein Oos tenrijk en Duitschüand. Zij basoetrdön hun* protesten op do bepalingen vain bet proto col van Genève van bet jaar 1922. Hot staitem eener tol overeenkomst zou iin strijd zfijn met deze bepalingen. Do 'vice-kanselior beeft don gezanten ge wezen op don telkst der Duits'dlvOastenrijk sdhe overeenkomst, waaruit blijkt, dat de bepalingen niet iln strijk! z-'ijln mot dit ppo<- to,ool. De Italiaansdlie Posti Naiplo verklaart, dat het rcslidtaat vian de ondeilliflindelingani in zooverre sensaticaiool kan wordein goniaeimd, dat thans de boop besbiat, dat bet Euro peesdh' eoonomisch pirohteem dcfmilief kan voa-dm opgelost. liet geldt bier waarsdhlijn- 3Sjk een eerste sdlïrede op don weg naar saneoring van bet Eiuropeeselhe eoomiamisdtie loven. Het regeeüingsgotroiuwo Paa'soli© blad Ex- ïxress 'Corany, ziet in li'et to'verboncl tus- ficlhem Oostemijk en Duitscjbland, welke -be- sdlïouwd wordt als een jhandelspialitiieka sölrrede van buitengewone draagwijdte, ©dn belieeascfliing van Weenen door Berlijn. hr verband met dit fait, zal, naar bei, blald voorts verkPaarl, een Duitsclli-Poiolsdb ban- detevordrag in den vorm, zooials daar dan Sejm ia geratificeerd, niet nicer van kracht werden, aangezien Duiitscbiamd en Oosten- bjk, Polen hebben voorgesteld, nieuwe be- sirokingcn ie voeren mot liet oog opj ©an gomeensühaipiitólijk lliatrdclsvierdiag. Naar verluidt zal de Belgische regeering in verband hiermede geen enkelen stap on dernemen. Het aannemen van dozje motie beschouwt mien in Belgische regeeringskrïm- gen als een zuiver Dlnitsche partemantaire aangelegenheid. Stahlbelm demonstratie. Zaterdagmiddag beeft in den Liuslgarten te Berlijn een demonstratie plaats geluid van de Staldhelm voor bet Voüksbegehrcn ,,den Pruisiscben Landdag te ontbinden". Er waren ongeveer tienduizend Stlialbel- mers. D© politie, die in grooten getale te voet ©n te paard aanwezig was, bul bizon- dore ordemaatregelen genomen. De ,,Landesfuhrar" gopensionneerd ma joor van Stephani, inspecteerde de Slahl- hdmtroepen en hield vervolgens oen rede voering, dio door luidsprekers werd weer gegeven.' Majoor Stephani refereerde in zijin, rode o.m. aan de beidenkingsplecbtigliicdeii in Opper-Silezië, Voorts verklaarde Stephani dat Diaitsdi- land geen gezag kan gebruiken, dat in Rome 'zetelt. Die katholieke geestelijkheid heeft ni'et liet recht zich in de Dluitscho binnenlandscb.opolitiek te mengen. Spr. eindigde met die woorden: Wijl willen ons niet buigein, wij' willen geen slaven zijn. Do gehoele vergadering stak de liandien omhoog on riep: ,,Wij beloven, dat!" ILerana weid het .vierde couplet van het Dieutseh- land lied gezongai. Vervolgais defileerden de Staldihelniers voor majoor Stephani. Na afloop dei* demonstratie is het eenige malen tot ernstige botsingen tussehen do politie en demonstrainton gekomen. Honderden .arrestaties werden verricht. Nati onaals ocial isti s ch.e troebelen. Bij het vertrek van den Nationaaboclalis- tischen Rijksdagafgevaardigde Goebbels en den prins* August Wilhelm van Pruisen, hebben op bet hoofdstation van Konings berg botsingen plaats gehad. Op het sta tion hadden zich ongeveer achthonderd Na- tionaalsocialisten verzameld, die d© politie uitjouwden. Toen deze het perron probeer de te ontruimen, ontstond een gevecht, waarbij drie politiebeambten gewonl wer den. De politie maakte van den gummistok gebruik en verrichte enkele arrestaties. Botsing tusscben communist.e.m en p oliti e. Zaterdagmiddag heeft na afloop van eau rouwplechtigbeid ter ©ere van een vermoord raadslid bij* het station Bannbeck Ijij Ham burg een botsing plaats gehad tusscben communisten ein politie. Teen do politie met steenem werd ge worpen, maakte zij van de vuurwapens ge bruik, waardoor een burger gedood! werd. Een politieagent werd door een messteek zwaar gewond. BELCBE- Een nieuwe ,Raad van Vlaanderen". Naar liet Vlaiiinsche blad ,,Dle Schelde" mededeelt is onder voorzitterschap van Dir. Borms tc Antwerpen een ,,Raad van Vlaan deren" gevormd, welke ten doel heeft de autonomie van Vlamderen voor to be reiden. VAN DEN VOLKENBOND. De a.s. Parijsch© conferentie. Volgons berichten iln de Parijsch© bladen heeft de Itahaansche ambassadeur, Graaf Manzoni, den minister van baitenlandsclio zaken, Briand, medegedeeld, dat de minister van buitenlands cl ie zaken Grand i tot zijn spijn niet persoonlijk zal kunnen deelnemen! aan de Parijlsche conferentie. Voider vermelden persberichten, dat een gedachtenwissel'.ng heeft plaats gelmd fus' schen Briand en Manzoni over liet Diuitsch- Oostenrijlcsch accocrd. Welke houding Italië hierin zal innemen staat nog niet vast. DUITSCHLAND. ,Jrr oden tis me". Dezer dagen is door den Duitschön Rijks' dag een motie aangenomen, waarin de rijksregeering uiitgenoodigd wondt allo ge legenheden te baat te nemen om tot terug- heer van de kantons fiupen en Malmédj en Sankt Vikt bij Dluitsclikuul te konen. Het had heel veel moeite,gekostfaan do nog maar 15 jaar lellende 'tabaksteelt op ondernemingen in Dell ©en arbeidsregeling to geven, de koelie-ordonnantie van 18S0 met haai strafbepalingen tegen overtreding en inbreuk'. Toon zij er eenmaal was, 'wekte zij voldoening bij do ondernemers en, wat meer zegt, bij liet gemeentelijk bestuur. De resident noemde haar in 1882 „een van die gelukkige grepen uit do praktijk, waarbij naai behooren is rekening gehouden met do beslaande toestanden zonder dat men zich al te zeer'heeft laten beheerschendoor min of meer bespiegelende beginselen. Zoo wel do behandeling als het gehalte der weiklieJen verbeteido bij den dag." Etnnr T. II. der Kindoren, die voor de Indisch© regceiing het rechtswezen in de buiten gewesten liad geregeld, uitte tiou jaar la ter den wenscli, dat de koelieordonnantie van Dell in alio buitengewesten, ja ook op Java /.ou worden ingevoeld. In do buiten gewesten is dal ook achtereenvolgens ge beurd, wanneer de opening van onderne mingen liet vercisclite. Do mate van het profijt der ïcgoiing zoowel voor arbeiders als ondernemers zou inlusschen worden bepaald door do stiptheid van naleving. Wij ken'ncn in de wereld helaas* geen regeling, waarvan de 'naleving is verzekerd zonder toozioht. Welnu, ei' was te dien dage voel1 te weinig toezicht. Arbeidsinspectie zou men in Deli 'niet kennen vóór 1904. Tot dien tijd moesten do gewestelijk© ambtena ren van tijd tot tijd de ondernemingen be zoeken en nagaan of behandeling on uit- keering van loon wel in orde waren, een toezicht dat de regeering zich wokelijksch liad gedacht, later maanclelijksdi, maar dat uit hoofdo'van het gering aantal ambtena ren, dikwijls achterwege bleef. De gewes telijke bestuurders vonden iu do gedraging van do ondernemers wel degelijk hun voor name werk en tal van regelingen en voor schriften van residenten getuigen van hun vooitdurendo zorg: uitbetaling en bere kening van loon, vrije dagen, verzorging van zieken enz. vormden onderwerpen van zendbrieven der residenten. Bovendien kwam in 1889 ©en 'nieuw© koelte ordon nantie uit, waarin de verschillen met do vorige uitsluitend tem behoeve van de ar beiders waren. Zij'behoefdtea'voortaan geen verlofpas van den beheerder op de vrije dagenemigranten uit Indiè zelf behoefden niet, gelijk' die van Chiina ©n elders, tereoa- tractecren en mochten als vnjo arbeiders weiken. Onder invloed van do ciitiok' in Neder land, die minder juist da'n onwelwillend! zich uitsprak, werd gelet op het dobbelen, waartoe op de onderneming gelegenheid weid gegeven. Men vreet dat de oosterling het dobbelen 'nog hartstoolitel ijker mint dan do Westerling en dat het kansspol bij de Oosterlingen algemeonor is dan ten on zent. Do ondernemer zag weinig heil in de dobbelarij, omdat het veelal nachtwerk w eed en de koelie vooral na veihezen triest en onverschillig was em voor zijn werk zoo wel als voor zijn opzichters een lastig man word. Verbieden het spel? Maar dan moet men hel verbod ook kunnen handhaven eu waar was de politie, dse toezicht kon hou den? Derhalve was het juist, dat men op bepaalde dagen gelegenheid gaf in de speel- loods d.i. de recreatiezaal der koelies, tot dobbelen. Daar was althkns eenig toezicht mogelijk. Dal is éón voorbeeld van de grootc kans, dat eon beooideetaar, die niet geheel is ingewijd, maar dan schijnt rekent en zegt dal de ondernemer gelegonheid geeft tot dobbelen en daardoor den koelie helpt op den slechten weg. kien moest eens we ten hoe fnuikend het is, wanneer zulke menschen de heimelijke gelegenheid zoeken, Voorts vormen de arbeiders op een onder neming geen internaat van kostschooljon gens eu meisjes, aan wie de leider spelen kan ontzeggen eu gebieden. In het laatste tiental jare'n van de vorige eeuw kwamen wel klachten 'naar voren over mishande ling door de assistenten en vooral door do taiidils en ma'ndoers (de Chinoosche en Jaynansche opzichters), kien dictno in acht te nemen, dat het toezicht schaarsdi was, dat bovendien alle personeel zoor wisselde d.w.z. de beheerders, de ussistenten, do bestuuisambtenarön, do koelies. Do inzich ten ^bleven 'niet-dezelfde, de gebruiken en voorschriften verflauwden in de aandacht van wie ze moesten hanteeren. Hot „eigen rechter" zijn was de vlugste oplossing'en wan'noer de tabak slechte uitkomsten gaf, was het voor sommige beheerders zaak uiteist goedkoop t-e werken en iu de beoor- dceling van liet we ik der koelies zuinig te woiden. De klap en bekoitiug op loon wa ren misbruik gewotdem en do regeering wenschte te weten wolleen omvang liet mis bruik liad. Zij zond den ambtenaar voor Chineesch© zaken Roelink ton onderzoek, klaar vóói liet verslag er van kon verschij nen, had de Indische Bond zich over do toestanden uitgesproken bij mande van Van Kol en den advocaat to Med an Van den Brand, volgens wier voorstelling do win sten der tabak voortsproten uit slavernij en uitzuigerij. „De Milliodnan van Deli", aldus de titel van Van der Brand's ecisto vlugschrift. De induik dut er in Deli oen Nederlarklsch schandaal werd opgevoerd, moest bij velen wel postvatten. Maar in de Tweed© Kamer sprak minister Idenburg er met groot© bedaardheid over en zegde slechts toe dat hij den gouverneur-generaal zou verzoeken oen onderzoek Ie laten doen naar de klachten in de geruchtmakend© brochure. Toen is iu 1903 het onderzoek van den officier van justitie te Batavia! Rhemrev gevolgd, in opdracht «administra tief, in werkelijkheid administratief-justi tieel. De uitslag van het justitioele is ge heim gebleven ondanks herhaalde vragen in de Kamer om openbaring. De minister wilde alleen edu korte samenvatting mee deden, maar het verslag-Hoetink wetd ge heel ter lezing gegeven E'n als wij diarvan kennis ïiem-eïi, khnneni wij ons verheugen, dat er in de kolónie geen schandaaltoe stand was; terwijl de verkeerdheden noch algemeen 'noch mateloos waren. Hel voorname gevolg was d'e in'stelling van een arbeidsinspectie in 1904 en daar mee werd een nieuw tijdperk in de land bouwnijverheid op de buitengewesten inge luid. Bij elk bgzoek' van een arbeidsinspec teur de ondernemingen, waar wel eens ongerechtigheden weiden opgemoikt, zijn steeds het meest bezocht hadden d© roelies gelegenheid hun klachten in te brongen, terwijl huisvesting, watervoorzie ning ön loonboeken weiden onderzocht. In een kwarteeuw is er v*a!n de arbeidsinspectie veel goeds uitgegaan, al waren ook haar in zichten niet steeds de juiste. Uit de wrij ving va'ti niooningen en opvattingen omtrent de praotijk van het werk'an met inheemsche en uitheemscbo arbeiders-met-contract is ten slotte wel de goede manier geboren. Hoewel de koelie-ordonnantie na 18S9 nog werd gewijzigd, is toch wel gebleken, dat een regeling onmisbaar is en dat in die regeling enkele bepalingen nood:g zijn, waardoor oveitredmg eu inbreuk strafbaar is, een poenale sanctie. In Indiè zelf zijn de stemmen tot opheffing van die bepalin gen nooit talrijk geweest, daarbuiten, met name in de Staton-Generaal, weidon ze geregeld vernomen, zij hot ook meerendeels van één bepaalde zijde. Zij, dio door en door bekend zijn met 't ondornomingswerk, hebben altijd de overtuiging gehad, dat zulke bepalingen niet le missen zijn, al kan de toepassing beperkt blijven. De koelie moet weten, dat zijn overtreding en inbreuk achterhaalbaar zijn. Do toestmden zijn zeer verbeterd en over het gels wl niet slechter dan op Java, waar men nooit met contrac tanten werkte en waar tot voor zeer kort geen arbeidsinspectie bestond. Daar konden de arbeiders elk oogenblik het werk neer leggen en do Onderneming verlaten. De toestanden op ondernemingen hangen voor een belangrijk doel af van oen aangelegen heid, die h er nog niet ter sprake kwam en waarover een volgenden keer zal wor- 4 „Cosy C'oiner" dancing' voor beschaafde jonge lui. (adv. in liet libld.) 23 Maart. Laten wo elkaar ont moeten in ,,Gosy Corner", had Hetty tegen mij gezegd en ik had geen uiting durven geven aan de vrees, dio mij bekroop, wijl ik bovenstaande advertentie had gelezen. „Foor beschaafde jongelui"! Alios goed en welik heb oen vrij gooien dunk van me zelf, maar stel je 't figuur voor, als ze je toch niet beschaafd genoeg vindon! Ja, je' vreet toch niet hoe tióog zo hun eischeui stellen't zal je gebeuren, dat je ge weigerd wordt! Ik had gezwegen en met oen onver- geefelijk optimisme was ik er hoen ge tramd. Maar hoe zon ik voor mijn l.chl- vaardiglieid boeion! Een commissie, be staande uit een chaufteur, een saxophonist en een beroepsdanser zetelde in de garde- robo en onderwierp mij aan een onderzoek naar mijn beschaving, dat misschien drie minuten duurde, maar mij eetn afschuwe lijke eeuwigheid toescheen. Hoeveel langofiguren beslaan er? vroeg do danseur. Twaalf, loog ik; de professional schud de meewarig het hoofd. Kent u tien titels van foxtrots? vroeg de saxophonist. Ja zeker, zei ik blijmoedig, maar toen ik een minuut had nagedacht eu vertegen vroeg: „Moeten het juist foxtrots zijn?" proestte mijn examinandus het iu mijn gezicht uit eu wendde zich tot een blozondl gymnasiast, die onmiddellijk veertig titels afroffelde. Nu wij nog, zei 'de chauffeur, niet zonder een zweem van spot In zijn oogen:* „Welke wagen beeft kleppen in den kop?" lien oogenblik stoind ik op hot punt te antwoorden: „Het paard van oen vigelan- te", maar ik voelde bijtijds, dat dit ant woord in deze omgeving misplaaist moest wezen. Toen ik aaTzelde, zei de eliauffeulr: „Iïoo bent u hier heen gekomdru?" Met do t-tram, stotterde ik. Alle drie hoeren schaterden het opnieuw uit. Op hetzelfde oogenblik kwam do portier op mij toe, en, terwijl hij met eer zakmes zijn kiezen van de resten van den lunch ontdeed, sprak hij: 't Spaat me meneer, dit is alleen voor beschaafde minse. 't Het in 't advertensja gestoan. Met 'n gevoel van een getrapte hond bleef ik voor do deur wachten. Na een uur Icwam Hetty, wier geduld was uitge put, naar buiten, Waar blijf je! zei ze miet verschrikt gezicht. Hebben die gentleman jou ook een examen afgenomen? vroeg ik in één adem. Die paar vragen? Ja zeker, blaar wat zou dat? Hetty was cum Jaudo geslaagd. Ze is an de lichting 1910. den gehandeld; het is de liorkomst en het gehalte van den arbeider, wiens emigratie men bevordert en de wijze waarop die emigratie tot stand komt DENGAN IIORMAT. Woensdag a.s. zal liet 25 ja ir geleden zijn, dat ds J. F. Jonkers zich aain de Geref Kerk hier ten* stede verbond. Ilij werd de opvolger van ds. Rignaldn, die in 1905 naar Den. Haag was vertrokken. - Ds. Jonkeis word 23 December 1SG9 te Dordrecht geboren. Aanvankelijk voelde hij zich tot do,bouwkunde aungotrokken, maar op 18 jarigen leeftijd nam hij het besluit predikant in de Gerof. Kerk le worden Het Geref. Gymnasium te Zotten werd bezocht cn daarna de Vrije Universiteit te Amster dam. In 1898 werd hij oaimlidaat en begin 1899 deed ds. Jonkers zijn int redo in zijn eerste gemeente: Haastrecht. Eind 1900 verliok hij naar Ju trijp—Hommerts (Fr.)- in blei 1903 verhond hij hich aan dd Gerof. Kerk van Giessen Oud- ou Nieuw- kerk, om op 25 Maart 190G zijn intrede) liier ter stede te doen. o De arbeid, die- ds. Jonkers iu zijn ge meente veiricht woidt zeer gewaardeerd; jongere collega's vertrekken bet laatste de- ccnium gemiddeld na 2 a 3 jaar, ds Jon kers is geheet één geworden met de Geref. Kerk, dio hij hier ter plaatse dient. Hij is voorzitter van de vcreenigina voor Ge- formecid Schoolonderwijs, hoeft zitting in verschillende classicale en provinciale de- pntaatschappeiï en is curator van liet Ste delijk Gymnasium. Y\ oensdagavond zal ds. Jonkers in do Onsteikcrk een gedachtenisrede houden en daarna zullen enkele sp rek eis den jubilaris eu zijn gezin toespreken. Den volgenden dag geeft ds. Jonkers 's middags en 's avonds gelegenheid hem. aan huis te complimenteeren. Tie(« courant «rechijnt dagelflki, met alt- f8 50 Prii9 per week: 15 oonts.— Afion- 5«r'liike nummers 4 cents. Abonnementen "orden dagelijks aangenomen. Adrertentièn roor hot eerstvolgend mm- mM moeten v66r elf uur aan het Bureau betorgd lijn, 'b Zaterdags vóór O uur. ÏZ Een bepaalde plaats van advertentien wordt niet gewaarborgd. SGHIEDAMSCHE COURANT Pr(Ji der Advertentibn: van t5 regel» f 1,55', ledeie regel meer 10.30; In liet Zaterdagnummer 15 regels 1 1.80, iedere regel meer f0.35, Keclamea f 0.75 pet regel. Incassokosten 5 ele.; postkwi tan ties 15 cte. Tarieven van adyertentiën bij abonnement ijjn aan hot Bureau verkrijgbaar, Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Eleiue Advertentiin opgenomen k I 0 50 t/m 15 wooi den, f 0.76 t/m 25 woorden. Eik woord meer 5 cent tot eon maximum van 30 v, oorden onzer 'gezondheid, in hel bijzondes en zoovele daardoor onfstane pijnen. Uw beste wapen is Aspirin-Tabletten. Let op den oranjeband. Prijs 75 cis.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1931 | | pagina 1