I
Schiedamsche Courant.
i
Indië in ons midden.
"fl
TWEEDE BLAD
iOMENLim
10-jarig- bestaan Vrijheidsbond. ,)e I'^mavera.
o' :L -
wilSi
J
th
I
■J
DER
Vrljdng 17 April 1981,
No. 19701
voor de verzending vain luclitvrachlgoedercn:
i naar Ned.-Indië en naar de andere langs
Ide Indië-route liggende plaatsen, waardoor]
jdus van alle luclithave'ns vair het Euro-
peosche luchtnet af, vrachtverzending op
I de Indië-lijh mogelijk is. De zendingen wor-
I den hetzij via Amsterdam, hetzij via Boe-
idapost verzonden. 1
Gisteren vierde die Liberale Staatspartijj Koningin-Moeder is voornemens op!
»,Dio Vrijheidsbond1" haar tien-jarig bestaan j Zaterdagmorgen een bezoek te brengen aan
toeteen fototvergactering in het gebouw d<> £root0 Moomontontoönsfelling „Prima
,)Exoefeior" 'te Don Haag. Tal van bekeaiiéa!Yera" te Rott-OK!am- -
iiber^o^persooadijldredmi waren aanwezig.J, M, Krijger burgemeester van
Mr. P. Dioog-loever Fortuijn, burgermees-1 Vriezcnveen
™1R '- tokW,° 00 ^gadering Bij Kon. besluit is met ingang van 1 Mei I
il" 0on_opaamgsrodiö uit, waarin,bijji^nooerfid'"tot"-burgemtester van Vriezen-1
ex den nadruk op legde, (dat de Vrijheids- y&en ,T; M. Krijger, lid. der Tweede Kamer,
bom,d, er naar. moet streven bij efllnufr to 1
h cud-em wat bijeen' hoort, f
Prof. Dio Vries Iiield daarna oen rede,
dio per sraidiio werd uitgezonden, Prof. Do
Vries wees er op, dat file liberale gedach-j
te zoo oud is ate Id'o wereld, en dat de.
Gltincesch bankroet en winkelbraml
Hot bekend onvol, de periodiek© verschij-1
Vrijhoidsbanidl uitsihiitcnd gdoiid) wordt door]ni!n8 va'n den tokobrand bij Chineezcn,
de liheralo gediachto. In oen kart woord zich naar mijn weten nooit zoo lie-
sclietste hij vervolgens den liberalen staat I vi8 voorgedaan ais in don jongsten tijd. i
en do beteekenis van' do historische roe- Brand ori bankroet zijn steeds de leelijksle
ping der liberale gedachte, dia hot zoeken. vlekken geweest in den voor Indië oven I
van nieuwe vormen o"p do basis van hot nuttigen als enmisbaxen tusschenlian-del van
bestaande stimuleert. Chineezeh. Zijn die vlokken er geheel of I
In zake het ocanamiscihe loven morkie gedeeltelijk uit weg te wrijven? Enkele da-1
prof. Die Vries op, dat liiet de historische» Sen geleden was er een telegrafisch bo-J
roeping der liberale gedachte is, do wal- richf» dat de gouverneur van Oostkust van
vaiart te bauwen op do baste vian hanmo- Sumatra de brandvlek önlder handen wil
nio en samenwerking tusschen do proidh©- nemen, an in zijn gewest is dat ook wel
tievo krachten der naitio. bizonder noodzakelijk. Met verbetering van]
Dié voorzitter bracht namens de Verga- j dö brandweormiddelon zal men niet ver
dering prof. Do Vries dank voor zijta rodia kamen hot maatschappelijk euvel heeft. I
.on„ sprak nog ©enigewoorden ter nage*j 'n <1° eerste plaats'een andere bestrijding]
^achtenis van wijlen mr.< Dlresselhuys, op nodig. I
^SSions gi'af-het hoofdbestuur, als'bescheiden De "Cbipecscho winkel, de instelling van.
hulde, oen krans heeft jjotegdl. den Chinceschén tussahenhandel, slaat zei-j
Vervolgens sprak de heer mr. Boon een don op zich zelf. De toko (in de büitón-
herdinkingsrede uit." gewesten is do naam „leed-ei" - gangbaar)
t. ~r~zia er gewoonlijk één in eon heel© rij, die
1 z' fis ijflii m Den Haag" met de tegenover gelegen -rij een markt-
yraagt zijn ontslag1. J straat vormt. Die marktstraat wondt in
Spaainsche zaakgelastigde heeft telen menig buitengewest beschouwd als de pa-
graf fsch aan de nieuw© regeetring verzocht Lar do maxkt In Atjeli b.v. vindt men
van zijn functie to worden ontheven, wfelk geetl raarktpleinan en de „kedei" is daar
-ontslag hem door de voo-rtoopigo Spaan- de raarkt Bedenkt men nu, dat die toko's
Sv 10 regeer-mg is venteend, miet 'het ver- 0£ kedci'g doorgaans uit hout zijn opgo-
zoek echter de loopend» zaken op het trokken, dat liet ovenals in de achterlig-
gozaintschap te blijven afdoen, totdat zijn ger)de verblijven rommelig is en opgepropt
rV c%er zal zajln aangekomien. rnet goederen, dan wordt het duidelijk hoe
88 opcenten op de Amsterdamselie weinig er noodig is om oen klein vuur
gemeentcfomlsbelasting-, tot snello uitbreiding te brengen, hoe ge-
De gemeenteraad te Amsterdam heeft makkolijk zidl ll6t vum' m®feelt aan del
te middennacht met 28 tegon 6 stemmen holendond© peroeelen. In oen paar uur kan
goedgekeurd, na uitvoerige discussies, hot K0 h<-cIc ma?kt> dö de wmkeitraurt
aantal opcenten op do gememtefondisba- "i de asch zijn gelegd. Op kleine plaatsen
lasting te bepalen op 38. bestaat geen brandweer, op de meeste j
Do wethouder van .financiën, ét. F. M aT^ere is ziï gebrekkig. In verbetering van j
iWibaut, heeft in zijn .verdediging uiteen- brandweer moet men 'de bestrijding van
gezet, dat het heffen van 38 opcenten d« het euvel van den pasar- oE kedeibraml met
belastingbetalers een jyiedaging brengt van|.zceken' Waarin. oaft
ongeveer dertig pro-cent op hetgeen thans 'll Z6er Ydo g®r^e-a hestaa de ve--
wordt gelieven. donking, dat de brand ean moedwihge j
was en ia heel enkele wordt de moedwil
Het ÏOTdiuysterie. bewezen. Dadelijk dient er bij1 te worden I
De versdiillm-de Amsterdamsdbe gemeen-1 0pgemerkt, dat do winbelbrand ook dik-
tedienslen weakaa dag en naeM door om (te mjs door Gen onffeiuk wordt veroorzaakt,
tem-einon aan het Noardaookanari lhj do &0 onla, in het pIaatsjie Kolon«date I
Hombrug welte daar de Ford1 Motor Com- te) bra,nd st
pany of Ho land zijln gekocht, bouwklaar op
to loveren. Iter week wordt thans ongevmr j waarbij 14 tokos werden ven .d,
25.000 a 30,000 kab. M. zand aangevoerd, ©en aantal woningen. Do schade^ was met
om het'terrein te egalisooren, door verzekering gedekt. Maar in de ge-
Vaar den aanViOer van dcctriscben vallen, dat er wd een verzekering is, een
shooffn en kracht is oea omgavoer 7 K.M; ruime, wordt gewoonlijk liet vermoeden ge-
lange kabel in enkele dagen, gelogd, terwijl wok^ ^ut aanstichting do oorzaak was.
•'da toegangswegen- met- gmbte^aorivaiertd-. -esde :,jdöob 'den bratnd uit 'dbn
Leid iri «de vyordeti gebrarilit, brand;'; hoort'men'm Indië 'vaak'tón op-
telai de IL Ört. me.dt,„ zofa het in de - u d a Qjün-ècs'dien winkelier. In
.Jbedoehng liggen allereerst een graote hal
te bauwen, v an circa' 10.000' vièrk.'ir,'-ongi>- de verzekering Mogen brand zal „.derhalve
'veer gdiijik aan dio, welkio thlans to Rot-1 envoi zijn te bestrijden. Maar het ver-
tei'dam wordt afgewerkt. - j zekeren is 'niet te verbieden en het is zel.s
Immiddetls gaal ook to Rotterdam do fa- moeilijk daaromtrent tot ©en zekere regeling
brieksbonw ongestoord door. Gisteren word j -0 'komen. Omlitent de gedragslijn van de
begonnen mot het p'aatsen van de ruiten in agCnt0rl Va:n innatschappijon voor brandver-
de hail.aan Ihet Marcioriieipteia,'waaivoar om in„ kaia ik „èei^ mwdeeiingeih doen
nrrunn' PAfV) vh* rnrii- Af «!'.niC ThnifvlifT vin 1 "Vlfilfl 1' i
geveor 2100 vierk. M. gtes nqcdi| zri^|n. j Aa;r,nömelijk is hot niet> dat de groote maat-1
gohed wordt afgebouwd; Jnon hoopte liier-1 sdiappijen luiar ^agrarton^ de uUoistó
Men deelde mode, dat het groots
mede ovea' circa G weken gereed te aijn.' omzichtigheid zouden opleggen
Men ziet dus, dat zoo-wol te Amsterdam Intusschon .wil ik wijzen op dan toeslanil
als te [Kaltordam rustig wordt doorgaworkt, te Bandjermasin, ©en hoofdplaats m-et zoor
ongeacht lltoe do in m
slissing zal uitvulleu.
to R
angeacaït lltoe do in media Mei to rn-ome® be- grooten Chineosch-en handel, berucht om
do veebml-digheid vau den pasarbraud. Een
Hoi bericht. j van' d© Europeescho handelshuizen, die lc-
Prinses Juliana v-érlrok gistermorgen om veren aan d© Chinecsche handelaren, heeft
half tien per auto van" liet Loo naar daar ©en winkelbuurt gebouwd en heeft de
Den- Haag. verzekering zelf ter lia'nd. genomen. Hel
D© Prinses, vxjrloefdc van 1.1. Maandag hrute, levert alleen aan. do handelaren van
af in .'hóofdzaak óp- hot Lo», om de par- d{e buurt op CTedi0t 'en gaat daarin zoo
.ticuliere belangen van H. M. de Koningin l et a vau zwn komüs Van
tó behariigen.. De Prinses begaf aaar Opmerkelijk 1
Gar tol on Niorson on'bozoaM en
kele zieleen op Hot Lao en to WjossoK
is wel, dal in dio buurt z-ekldn of nooit
brand voorkomt, terwijl daarbuiten bot j
Oranje Nassau-Museum, vuur ]iaast n;ct vall de lucht is. Ziedaar I
■Wijlen die hoer mr. A. J. A. E. Bik, etn aa-nwijzing, maar het is de vraag, of I
voorzitter van hot Oratije-Nassau-muscum do groothandel op die wijze algemeen zou
te 's-Gravcuhage, li-ceft aan deze sticliting rVncm werken. Do wedijver in d-en groot-
een legaat van flO.QOO vermaakt. handel is niet weg te nemen en de Chi-
Ilesmettelijlte ziekten. j necsche winkelier wordt door do reizigers
In de week van 5 tot en met 11 April Yole hu5zC11 bestormd miet aanbiedin-
zijn de navolgende aantallen gevallen van gen. Eenvoudig afslaan valt hem m som,
besmettelijke ziekten tor kornis gebraclit nnge'gevallen heel rao<mlijk en 1hij girat dan
van het Staatstoezicht op do Volksgezond- Uaar ,over ot kf olllaS' bodenkond dat als
j10-fjuilersto redmiddel vut zijn moeilijkheden
Febris typhoïdoa' G (Leiden 1); paraty- brand of liet bankroet kan dienen,
plius (typheuze vorm) 1; idem (gastro ente k d Climeosehe bankroet vs even be-
ritischo vorm) 1; dysonteria baoillaris 4nKht als de brand eiv er zijn rapi i
Üysenteria amoebica 2; roodvonk 146 (Dcnjrae- "vcrlordn. In lw0( is e gio ve
Haag" 7, Delft 1, Leiden 1); diphtherie 101 i!bl©r'«S gekomen, dat het Europeesch bur-
(Den Haag 6, Delft 2, Leiden 1); nekkramp gelijk en handelsrecht goeddeels ook voor
4; encephalitis lethargioa 3. Cbmeezön geldTodx is het m menig ge-
- I val heel mooihjk den schuldig gebleven
Luchtvraclitverkcèr op Iiulië. Chinees tó achterhalen, omdat hij vaalc
Da Koninklijke Luchtvaart Maatsoliappij deel vormt van ©en „kongsi", een soort
hoeft met de and-ere Europeesch© Lucht- J handelsvennootschap. De kongsi wordt door
vaaartmaatschappijen oön regeling getroffen het Welhoek van Koophandel voor N. I.
Het Blüdier-paleis eon proo-i der vlammen, liet Bliieher-paleis te Berlijn, dat
dn 1813 door den staat aan generaal Bliichor werd geschonken en onlangs was
aangekocht door de Amerikaanscho Ambassade, is door een lievigen brand nage-
j noeg -volkomen vernield.
- j 4 -- .yU. -
f J> j.
tn:o;.'-j
il-, -v', .--"V \<K s5> VfeVvKt
««aikv' SfBss&lr**1 <ï.UMZ*y* vt#.* n
het Rijksmuseum. Rombrandt's „Anatomische
IKiv -V Aj
Rembrandt's Anatoinisohe
„De Ajiatomisclve Les" weer in het Rijksmuseum.
Les", dat destijds beschadigd werd, is thans weer in dezelfde z.aa,l van het Rijks
museum opgehangen. Met veel zorg is de herstelling geschied-.
erkend, mits zij is ingeschreven tor griffie
van den raad van justitie. Dan kunnen de
rechten en plichten vain de deelnemers
zijn geregeld en beschreven. Is de kongsi
niet ingeschreven, dan is omtrent de le
den, hnln rechten en plichten niets bekend
en als Üo kongsi fout gaat, is vaak niet
mot stelligheid uii te maken wie aanspra
kelijk zijn. Do kongsi heeft ©en naam, de
leden hebben andere namen als do schuld
eiseher va'n ©eh bankroete kongsi niet kan
bewijzen/ 'dat deze of göno Chinees lid is,
valt ©r op hem niets te verhalen. Een
kongsi kaïn zuiver een* verdichtsel zijn,
een team, waarachter de waxo deelnemers
schuil Mijven. - I
Men voelt dus wol dat er in de verhou
ding va'n groothandel tot tussclienhamlcl
lastige en gevaarlijke puaten zijn, waar
aan een gewestelijk hoofd niet zoo maar
oen eind kan brengen. Ook de regeering
niet, de verzekeringsmaatschappij niet, de
groothandel niet. Een genezing kan alleen
worden beproefd met kans op goede uit
komst door allen te zanten en in die sa
menwerking zal de handel zelf de groote.
factor moeten zijn. En nu is do vrees ge
wettigd, dat juist do groothandel er maar
liever niet aaln werkt, vrij willende blijven
elk in zij'n cigcin handelingen, voorzichtig
op ^gen mahier en eigen tijdstip. Ten slotte
wonsch ik op do veelvuldigheid van de
branden i'n Chineescho winkeibuurlon op!
do buitengewesten nog even terug te ko
men. In geen dier gewesten is de brandt
zóó herhaald als in Oostkust van Sumatra,
bijna (methodisch lieeft hij zich in de
binnenplaatsen voorgedaan. Do gedachte
moet wel opkomen, dat hier mogelijk editl
bizonder opzet aanwezig was (en is) en dat
politieke roerselen daarbij Sn het spel wa
ren. Do werkzaamheid van oen nildilistisehci
politiek is in Oostkust vain Sumatra op
de ondernemingen gebleken; waaromi zoul
zij niet eveneens rondgaan op, do pasars
van het binnenland?
DENGAN HORMAT. j
ii
•i
j#
i
n
i
h i
i
'k,
j.-
sssssssmsÊSÊÊsm