HET MISLUKTE VOLKSENTSCHEIC
mmmM.
De veranderingen aan de Broersvest.
Dinsdag II Augustus 1931.
yggt
tirf if sak u K K ff
K
b
na;,
84ste Jaargang,
Ho. 19798
Tel. No. 68103, 68617 en 68923.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 68103, 68617 en 68923.
Postrekening Ho. 5311.
-nspsfai-s
Bij of krachtens wetten of verordenin
gen voorgeschreven en andere offici
eel© af- en aankondigingen en kennis
gevingen van het Gemeentebestuur,
.Drankwet
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam brengen ter openbare kennis, dat bij
hen is ingekomen een verzoek van F. L,
DE WIT, alhier, om verlof voor den ver
koop van alcobolhioudenden drank, anderen
dan sterken drank, voor gebruik ter plaatse
van verkoop in do consumptiotent op hot
voetbnlterrein van de verecniging „Ur-
sus" aan den Laanslootschcn weg no. 1
alhier; en
herinneren, dat binnen 2 weken na deze
bekendmaking togen het verl-ecncn van
het verlof bij bun Collego schriftelijk be
zwaren kunnen worden ingebracht.
Schiedam, 11 Augustus 1931.
2767 33
BUITENLAND.
De hervormingsplannen van de Pruisische regeering,
Eenige persstemmen over den nederlaag. Do partijen'
geven elkaar de schuld.
Nu de «aanval op de Pruisische regee-
ring aldus Wollf aan het Vad. is
afgeslagen, kan zij weer aan hot werk
gaan en oen aaniaj hervormingen voor
bereiden. In de oersto plaats zal zij aan
sturen op een hervorming van het kies
recht. Alen wil een minder talrijken Land
dag. Deze lolt thans 450 loden, maar wan-
neer er bij de volgende Landdagverkie-
zingon even druk gestemd wordt als bij
do laatste Rijksdagvcrkiozingen, dan zou
den er wel 600 Landdagsleden komen.
Alen wil nu het aantal leden vaststellen
op 300 of 350. Alen zou dan na de
verkiezing het aantal uitgebrachte stemmen
doelen door het vaste getal zetels, om
uit te maken hoeveel stommen men heb
ben moet voor een zetel.
De partijen, die bot referendum heb
ben op touw gezet of gesteund bobben,
beweren nu, al naar gelang bot past, dat
bet referendum of wol een fiasco of wel
een succes is geweest. Ais het er om
gaat do tegenstanders te belasten waar
mede men in den strijd heelt samenge
werkt, is het referendum een mislukking;
de nationaal socialisten en Duitsch-hatio-
nalen beweren tlians, dat do communisten
de goede zaak verraden bobben en het
kabinei Braun-Sovering bobben gered.
De Berlijnscbe avondbladen behandelen
zeer uitvoerig het resultaat van hetVolks-
entscheid.
Do „Germania" concludeert uit het feit
dat_ de uitgesproken^ Centrum-kieskringen
de 'geringste deelname aan hot Volksént-
scheid hebben gehad, dat de Centrumkie-
zors zich aan do discipline hebben gehou
den en wijst er op, dat juist dez'e om
standigheden niet door de Pruisische staats-
regcering over het hoofd wordt gezien.
Het zal voor de booordeding van- do rech
terzijde afhangen, hoe zij het mislukken
opvat. De Pruisische staatsregeering zal
zeker een daad van grooto politiek staats
beleid leveren, wanneer zij bij haar poli
tiek in het volgend halfjaar zal onthouden
van grooto uiteenzettingen. liet blad be
sluit met de opmerking, dat verwacht kan
worden, dat bet resultaat van hot Volks-
entscheid niet zal leiden tot een tegen
gestelde koers.
De „Vossische Zcitung" spreekt van een
duidelijke en ernstige nederlaag van het
radicalisme. Of de cijfers van hot Volks-
enlseheid loeren hoe do Pruisische Land
dag er Alei van het volgend jaar zal
uitzien, is op het oogenblik bijzaak.
Het „Berliner Tageblatt" spreekt van een
nederlaag voor alle vijanden der repu
bliek, van Europeesch begrijpen en van
vernuft. De verkiezingsstrijd zal het ko
mend voorjaar nog zwaarder worden dan
deze verdedigingscampagne.
In de „Nationallibernle Kiorrostpondenz"
wordt inzake het resultaat van liet Vo'ks-
critsdheid o.a. geschreven, dat hot de Prui
sische regooring tocih fö denken moot geven,
dat het referendum rond 9,8 glommen
bereikte, terwijl do Woimar-par'ïjbn in Prui
sen op 14 September slechts 8,8 kie
zers verwierven.
Men beeft bet de Duitsdho Volkspartij
kwalijk genomen, dat vlijt deelgenomen he ft
aan bet Volfcsontschcid. Desondanks hooft
de partij bot voor juist gehouden gevolg
to geven aan den öpro p van bet partij
bestuur, wclko gegrondvest was o> de
door jarenlange ervaring steunende hou
ding van de rijiksdagfrimtie. Wij houden
dit parool oak vandaag nog voor juist.
Do op'pceitio in Pruisen, waar duizender
lei redenen voor bestaan, mag niet hrf
moncipolio worden van do natimaal socia
listen, doeh moot ook in hot land daar
alle groepen worden gedragen, die ca' zfah
parlementair moeten door hoon s'aan. Do
strijd in Pruisen is dan ook niet brondigj,
blij gaat door en zal op zlljn laatst in hot
voorjaar van 1932 beslist worden. Er moot
bij do landda gverkio/.i ngen voar gezorgd
worden, dat met con subocno loi wordt
begonnen. Do rekening zial niet kleiner
ziijn, dan vandaag.
Wijziging van de Pers
noodverordening.
Officieel werd gisteravond medegedeeld
De Rijkspresident beeft boden do reeds
aangekondigde verordening in zake wij/.i
ging van do pc rs nood ver o rdening uitge
vaardigd, Do nieuwe verordening schrijft
een sterkere contrnÜsecring bij de hand
having van liet recht voor. De eisch tot
publicatie gaat in bet vervolg uit van
de opperste lands- en rijksauloritoiten. Een
verdere beperking is, dat publicatie
slechts kan geschieden met toestemming
van den Rijksminister van binnenlaudselie
gen, die liem rapport uitbracht over hot
bezoek van den Rijkskanselier en den Rijks
minister van buitenlandscho zaken aan
Rome.
Vorm o© del ijk heden disconto-
verlaging.
De Duitscho handeisdiousl vernoemt dat
de centrale commissie der Rijksbank thans
tot een zitting, die hedenmiddag om half
vijf zal aanvangen, is bijeengeroepen, In
deze zitting zal de directie van de Rijks
bank mcdedeeling doen va'n de in den loop
van den dag gevoerde besprekingen.
Men verwacht dat hot disconto met 5
pCf. zal worden verlaagd en dus op 10
pCt. zal worden teruggebracht.
FRANr-dlïJICj
Laval en Rriand reeds 15
Augustus naar B c r 1 ij n
Paris Soir meent uit bevoogde bron te
hebben vernomen, dal do reis van den
Frauschcn ininislet-piosident Lava!, den mi
nister van buitenlandscho zaken en van
den ministei van financiën aan Berlijn, den
15en Augustus zal aanvangen.
VEREEN. STATEN.
Do horz ieningsplannen van
Alac Donald on Sits on
„r o i n e f a n t a s i o".
De bewening van de Daily Aïail, dat
Stimson met Alac DonaUl een reeds op
gesteld »plau inzake revisie der oorlogs-
schulden hoeft afgesloten, wordt in het
departement van staat zuivere fantasie ge
noemd.
Zooals men weet, brengt Alac Donald
zijn vacantio te/amon met Stimson door
te Lossiemouth. Tijdens zijn verblijf mee
ten bovengenoemde, thans ontkende, plan
nen besproken zijn.
STADSNIEUWS.
zaken en dat oen vergoeding knn worden
voorgeschreven, indien de nrxl dcelmgon
een zekeren omvang oversein ijden.
In de uitvoeringsbepalingen heeft de
Rijksminister van binnenlaudselie zaken
lichtlijnen vastgesteld, waarin tegemoet ge
komen wordt aan de belangen der pers,
Bij proclamaties c. d. mag een aantal
van 500 woorden niet worden overschre
den.
De communistische politiek
van den sluipmoord.
Over de gebeurtenissen van Zondag op
ten Bülowplatz, verneemt hot „VacL", van
het pclitie-presidium te Berlijn, dat men,
voor zoover tot dusver kon worden vast
gesteld, te doen heeft met een sluipmoord
op do beide commissarissen van politie.
De brigadier W illig, die bij dezelfde schiet
partij, waarhij de beide politiebeambten
werden gedood, zware verwondingen op
liep, heeft hij zijn verhoor een uitvoerig
relaas van het gebeurde gegeven.
De commissaris Anlauf, aldus de briga
dier, bad maatregelen getroffen om sa
menscholing op don Bülowplatz te vermij
den. Vergezeld^ van commissaris Lonck en
van bovengeno'emden. brigadierWillig con
troleerde Anlauf de uitvoex'ing door zijn
beambten en kwam daarbij voorbij het
Kaxl Liehknechthuis. Beide commissaris
sen liepen voorop, daarachter de briga
dier. Plotseling hoorde laatstgenoemde
echter zich do woorden: „Jij neemt „Schwei-
nehacke", jij „Tlusar" en ik den ander",
(„Sdnveinebacke" is de bijnaam van com
missaris Anlauf, ,,'Husar" van brigadier
Willig, terwijl de daders Lenek blijkbaar
niet kenden). Onmiddellijk nadat deze
woorden waren gesproken, viel een aan
tal schoten; brigadier Willig greep direct
zijn revolver en loste acht schoten naar
achteren. Commissaris Anlduf was ter
stond dood, terwijl commissaris Lonck zich
nog naar den ingang van den Babyion-
bioscoop voortsleepte en daar bezweek.
Willig word ernstig, doch niet levensge
vaarlijk gewond.
Volgens de bevoegde politie autoriteiten
bewijst bot gebeurde op den Bülowplatz
niet alleen, dat men bier to doen heeft
met moord met voorbedachten rade, maaï
in verband met de vroegere moorden op
politiebeambten wordt tevens bewezen go-
acht, dat de onwettige roodfrontstrijders-
bond een deel van zij'n leden van vuur
wapens hooft voorzien en een militaire op
leiding geeft om politiebeambten nec-r te
schieten.
Een belooning vatn 20.000 Alark is uifge-
loofd voor mcdedeelingon, welke ertoe kun
nen leiden, dat de terreurgroepen, baar lo
den en leiders ontdekt worden en gear
resteerd kunnen word-on.
Een Passage met moderne woningen en 18 winkels.
ENGELAND.
Aiac Donald naar Londen terug.
Alac Donald, die zich met vacantio te
Lossiemouth bevond, heelt plotseling be
sloten naar Londen terug te koeren. Hij
is om vier uur gistermiddag uit Lossie
mouth verlrokken en hedenmorgen to Lon
den aangekomen.
Het doel zijner persoonlijke terugkeer
houdt, naar officieel wordt medegedeeld,
verband rnet het feit, dat hij do staats
zaken boter kan behandelen te Londen
dan to Lossiemouth, waar hij per brief
of telefonisch op de hoogte wordt gehou
den.
De minister van financiën, Snowdon, die
zich momenteel te Tilford bevindt, wordt
eveneens te Londen terug verwacht,
DUITSCHLAND.
De kabinetszitting van
gisteren.
In de gisteren gehouden zitting van het
Rijkskabinet word kennis genomen van do
rapporion van den Rijkskanselier en van
den Rijksminister van buitenlandscho za
ken betreffende hun besprekingen tcRomo.
Voorts behandelde liet Rijkskabinet de
wijziging van do noordvcronlening rop de
pers. Besloten werd de wijziging van deze
noodverordening te publicoercn bij een
nieuwe noodverordening, dio in don loop
van den nacht, althans hedenochtend vroeg,
zou worden uilgegovcn.
ür. Rriining hij Von
Hindenburg.
Rijkspresident von Hindenburg heeft gis
teren Rijkskanselier dr. Brüning outvan-
„Alen zal zich vertrouw cl moeien ma
ken met do gedachte, dat het wezen van
Schiedam zich grondig wijzigt en dat haar
karakter in de toekomst een geheel ander
zal zijn dan be in hot verleden was."
Dat is de ir.ening van den beer P. San
ders, dio deze uitsprak, toon hij ons giste
ren het een en ander vertelde over de
plannen va:n den heer C. Korsten aan de
Broersvest. 1
Inderdaad: er voltrekt zich een merk
waardige metamorphose, waarvan wij, dio
haar meemaken, niet zoo verwonderd staan
als wellicht oen volgende generatie zal zijn,
als zij verneemt, wat er in do jaren 1927
19... is veranderd in Schiedam. Het
laatste jaartal hebben we niet kunnen in
vullen. omdat het onbekend is, tot hoever
do wijziging in het wezen van Schie
dam zich zal uitstrekken en hoeveel lijd
daarvoor noodig zal zijn.
Van vrij armoedige fabrieksstad, met bier
en daar natuurlijk wel wat aardige huizen,
wordt Schiedam moer en meer ©en woon
stad, die in tx-ek komt, omdat men hier
vooral in do buitenwijken goed en goed
koop woont!
Er hebben verschillend© factoren toe
medegewerkt, dat onze stad in korten tijcl
een geheel ander aanzien hoeft gekregen;
de 'stuwende kracht, het initiatief is uit
gegaan van de particuliere bouwonderne
mers. Zij zijn het gexveest, die het aange
durfd hebben nieuwe wegen in te slaan;
het zijn de dienst van Gemeentewerken ca
oningdienst, die gewaakt lxebbca en dat
nog doen voor afdwalen en die misschien
ook, waar noodig, geremd bobben. Tus-
schcn de gemeentelijke diensten cn de mea-
sclxen met initiatief en inzicht is steeds
een prettige cn vruchtbare samenwerking
geweest, waarover vertegenwoordigers van
laatst bedoelde groep niet anders dan met
lof sproken.
Op lxaar beurt beeft ook Gemeentewerken
getoond zelf bot initiatief te kunnen nomen,
waar dat ixoolig is. Men hcrinnerc zich
eens den toestand aan den Rotterdamschen
dijk, ocnige jaren geloden! En dan: de
Broersvest. Nu zich reeds aftoekeut, hoe
die Schicdamsclxc boulevard in do toe
komst zal worden, is men licht geneigd den
opzet als iets zeer natuurhjks to aanvaar
den, maar toen de oude toestand nog in
tact was, hebben zij, die de leiding geven
bij Gemeentewerken, reeds uitgeslippeM,
hoe bet stadsbeeld daar in do toekomst
zal worden.
Hilgestipp-eld, want een gemeente ambte
naar kan niet docxeteercn: en nu moet
mijnheer A. daar een winkelgalerij bouwen;
daar moet bet nieuwe postkantoor verrij
zen cn daar moet mijnbeer B. een passage
tot stand bi-engen!
Dat moet overgelaten worden aan liet
Ipailiculiere initiatief, voor zoover bet geen
openbare gebouwen betreft.
Do beer C. Korsten beeft oen flinke do
sis inzicht en durf cn vatte bet plan op,
om aan de Broersvest op do plaats, waar
het Voreenigingsloknal, het aangrenzende
winkelhuis (bewoond door den lieer A.
Bergkotte), do oude school van do Verooni-
ging voor Chr. Schoolonderwijs en eenige
buizen aan liet Broersvekl hebben gestaan
eoix passage te bomvon, met aan weerszij
den winkels cn aan do voor- en achter
zijde woonhuizen. Dat plnix heeft hij" den lieer
P. Sanders laten uitwerken on nu wij in
de gelegenheid zijn geweest er nxeor van
nabij kennis vain to nomen, kunnen wo
verklaren, dat de heer Sanders or itx go-
slaagd is iets goeds tot stand to brengen,
'liet is een project geworden, dat geducht
is in do sfeer van nieuw-Schiedam.
Als men gei'ocd is met do afbraak, waar
mee reeds begonnen is, zal 1200 M2. bouw
grond verkregen zijn, ectn strook grond
niet overal even breed die dus loopt
<h tTTm n-
l ,1
(51VEL M30D2&VC5T
siï
van do Broersvest naar bot Broersveld,
ongeveer 03 AL diep.
Op dien grond zal een comjlex wonin
gen en winkels worden gebouwd, waaivan
een passage de kern zal'vormen.
Aan het Broersvest komt het front.
Ter weerszijden f an den ingang der Pas
sage, dio C M. breed zal zijn, komt een
groote winkel. De wanden daarvan lullen
voor het grootste deel uit glas beslaan.
Boven den ingang van de Passage komen
in 3 woonlagen G bovenwoningen tc lig
gen, die zeer molenx zullen worden inge
richt. Elke woning heeft aan de straat
hveo flinke kamers, cn voorts drie slaap
kamers, een badkamer, een keuken, terwijl
op de zolderverdieping voor elke woning
nog twee kamertjes zijn gopcojectecrd. Het
geheele complex, dus allo woningen en
winkels, worden wan uit één punt centraal
verwarmd. In den kelder onder de Pas
sage is daarvoor een aparte ruimte ge
reserveerd.
In alle woningen zullen do bewoners
cok de voortdurende beschikking hebben
over warm water.
Gp bijgaande leekening van liet front
aaxx dc Broersvest ziet men tor weerszij
den van de winkels een deur. Deze geven
toegang re^p. tot de drie woningen rechts
en de drie woningen links. Een gemakke
lijke trap in een ruim- en licht trappen
huis voert naar boven. Elke woning heeft
in dat trappenhuis nog weer oen aparte
vestibule, zoodat leveranciers verplicht zul
len zijn het trappenhuis als een verlong-
stuk van dc straat te boschouwen, m.a.w.
de boodschappen zullen niet aan de straat
deur, maar aan do woningdeur moeten wor
den afgeleverd.
De breedte van het front is ongeveer 20
AL, de hoogte, tot de daklijst, circa 19 M.
Roven do trappenhuizen steken als versie
ring fwee eenvoudige torentjes uit.
Als men komende van de Broersvest de
lïtssage in gaat on men is do oersto win
kels aan den ingang gepasseerd, verbreedt
de Passage zich tot i'uim 7 AL, op enkele
c.AI.'s ïxa do breedte van do Rotterdamsche
Passage. Die breedte blijft over een afstand
van 37 AI. behouden, om bij den ingang van
het Broersvekl weer 6 AI. te worden.
Aan de Passage komen 18 winkels, waur-
vnxx 13 met een bovenwoning. In de
grootte der winkels is nogal variatie ge
bracht en daardoor is het den architect
gebikt eiken vlerk. c.AI. grond, die beschik
baar was, te benutten.
De hoogte van bet middengedeelte van
de Passage is tot do glasafdekking onge
veer 11 M. De beide ingangen zijn 4.20 M.
Daardoor is bereikt, dat men, als men
do ingang is gepasseerd, opeens liet ge
voel van ruimte krijgt, omdat men het dak
Het front van de Passage aan dc
Broersvest.
Op de begane groudvcrdicping ziet men
achtereenvolgens een deur, dia toegang
geeft tol het trappenhuis van do helft der
bovenwoningen; een etalage-raam van den
eersten winkel irx de Passage; de ingang
van do Passage; weer een etalage-raam van
een winkel ©u de deur xiaar lxot trappen
huis van de andere helft der bovenwo
ningen.
Op de drie volgende verdiepingen ziet
men telkens een raam van liet trappenhuis
en dc ramen van twee xxaast elkaar go-
legen woningen.
Dc bovenste rij ramen zijn van do ka-
mes op de zolderverdieping, waar elk der
zes woningen nog over twee kamertjes zal
kunnen beschikken.
geprojecteerd cn daarboven verheft
van even getint glas dan hoog boven zich
heeft.
De voorkant van het complex wordt
gebouwd op 't nieuwe peil van do Broers-
veat; do achterzijde van do Passage zal,
wat de begane grond betreft, bijna 3 AI.
boven liet peil van het Broorsveld komen.
Daardoor is een trap noodig geworden, die
van het Broersveld naar de Passage voert
en die, omdat het lio>ogtevcrsclxil vrij aan
zienlijk is, halfweg een platform zal krij
gen, waardoor do wandelaar gedwongen
wordt eenige gewone passen te maken, wat
een aangename onderbreking van het klim
men zal zijn.
Op dat platform liggen levens do toe
gangen tot do woningen, dio de Passage
aan do zijde van liet Broersveld afsluiten
en gezamenlijk lö'/j AI. breed en 15 AI,
hoog zijn. Ofschoon doze woningen wat
eenvoudiger zullen zijn dan die aan den
kant van do Broersvest, zullen ze toch nog
zeer comfoitabel zijn.
Er is zorg voor gedragen, dat tot d©
woningen in de Passage, gelegen boven do
winkels, voldoende licht on versclio lucht
kunnen toetreden, ook al wordt in de toe
komst ter weerszijden van dit complex
door anderen even hoog gebouwd.
Door het verschil in hoogte aan de voer
en achterzijde is hcL mogelijk geworden
het vraagstuk van de bergruimte voor de
winkels op een zeer practische wijze op
telossen. Onder bet geheele complex be
vindt zich n.l, een kelderverdieping. Een
oentr.de gang van 2.30 Al. broed loopt on
geveer ia liet iniddcn onder het dok van
do Passage en aan die gang liggen do
bergruimten, die elk afzonderlijk ook van
uit den winkel te bereiken zullen zijn.
Pakkisten kunnen b.v. per auto tot voor
de Passage in lxot Broorsveld worden aan
gevoerd en dan op oen wagentje door de
BBL
"ai 'aTnun a f ta m m te mm032
.S.B) *JB .BEU x.alïïS.^.ÏÏ.Rl.T
r.ar.l:r:xa-:.rL--,.rUc. S
'L .L .IL
Een lengte doorsnede door do Passage, links de Broersvest, rechts liet
Broersveld.
De onderste laag is de kelderverdieping. Daarboven ligt do eigen
lijke Passage, die rechts mot een trap (ongeveer boven den naam
P. Sanders) naar het Rroérsvekl afdaalt.
Boven de winkels zijn woningen "geproejeteerd en daarboven verheft
zich bet glazen dak.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uit
zondering van Zon- on lïeoBWagen.
i'rjjs per kwartaal f2.franco por post
f2,S0. Prijs per week: 15 ets. Afzoa-
derlijke nummers 4 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advertentifcn voor liot eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan het Bureau
bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór tt uur.'
Ken bepaalde plaats van 'advortentiën
wordt niet gewaarborgd.
SO-EOAMSCHE COURANT
Priji dor AdvortentlSnr van iÖrfgels f1.55;
iedmu regel mcei f030, m het Zatoi dagnummer
1—5 reged* f 1.80, icdeio n»gd wicpi 0 T».
Reclmnes f0.75 per regel. Incassokostun5 cH
postkwiUnties 15 ets, 'iancvon van ad\c»unticn
by abonnement rijn aan bet Bureau vcrkrtj^baau
Dageujks woidun tegf»u vooiuitboUUng KI me
Advmlenticn opgenomen 5 (0.50 t/rn. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 rooiden. Elk wooid meer
G cent tot .een maximum van 30 v, ooi den.
's Woensdags: Kleuio Ad verton tien tot 25 woor
den 0.25, uuts vó&i* Dinsdagavond 0 uur aau het
Rui eau bo^oigd
'Zaterdags: Kleine Ad vertent ibn f 1.00, Indien
niet \óór Ynjdagavond 0 uur be^oigd.
-waart
_TO_
- i fhA+*U?
tJf UUWftlV itrxr. VTWVuAAA. 1
f| SvW
-J— 5«r «aatTf-m- r -t— fTT
fl-rl-p: ,ti jssj I itfsjjajf 1
c-o
3QUEOSM>APC*,4?Sl pSeKDB»«SS
