m
Schiedamsche Courant.
JENNy
'OvRtl
WOWY\
DRECOLL
AGNLS
kijken
m
AT OUT
BU
Dr. Colijn over de
BERNARD
msm
TWEEDE BLAD.
Dinsdag 29 Sept. 1931 No. 19S89
BDOÏENLMD.
financiëele crisis.
Het gemis aan stabiliteit van het
JJngelsche pond is een gevaar.
Een redacteur van liet Nodorlandsch Cor-
respondcnlicburcau heeft een onderhoud
gehad mot dr. II. Colijn, die dezer dagen
uit Genöyo is teruggekeerd, waar hij als
vice-yoorzitter van do economische com-
missio aan de beraadslagingen tor Yol-
kenbondsvergadering een werkzaam aan
deel heelt genomen.
De eeisto vraag, welke den heer Colijn
gesteld word, wasHoe was do stemming
te Genève, toen het bekende besluit der
Engclsclio regeering tot opheffing van den
gouden standaard, bekend werd?
„De stemming te Geneve," antwoordde
dr. Colijn, „was zeer gedrukt. Toen de
Engelsche gedelegeerde opstond om zijn
verklaring af te leggen, was er ean ooigen-
hlik van grooto stilte. Niet omdat het be
richt voor allen oen volslagen verrassing
was. Er waren verschillende personen reeds
van op do hoogte. Ook voor mij kwam het
niet onverwacht. Nu deed zich te Genève
het merkwaardige feit voor, dat men aan
den eenon kant de gevolgen van dit be
sluit veel te ernstig inzag, maar dat men
aan den anderen kant ook weer geen oog
had voor de werkelijke gevolgen,, welke
uit do Engelsche crisis zullen voortvloeien.
Een algemeene nervositeit had zich van
de menschen meester gemaakt; van een
juist aanvoelen der gevolgen was slechts
in geringe mate sprake. Ik voor mij ben
er zeker van, dat die nervositeit absoluut
zonder eonigen grond is. Do vorderingen
op Engeland aan korte schuld waren 250
miliioen pond grooter dan de korte vorderin
gen van Engeland op 't buitenland. Dit is
een aanzienlijk bedrag, maar 't valt geheel
in het niet tegenover het tegoed, dat En
geland in andere vormen heeft in het bui
tenland en dat ongeveer 4 milliard pond
bedraagt. Nu kan men toch van een land,
welks positie zoo is, waarlijk niet zeggen,
dal hot in een deplorabelen toestand ver
keert. Dat men zooveel geld uit Engeland
heeft teruggetrokken, komt alleen doei' de
grenzoloozo nervositeit, waardoor de men
schen onder dergelijke omstandigheden be
vangen worden. Dat is geen nieuw ver
schijnsel," zoo vervolgde de hoor Colijn.
„"Wij hebben het zelfde medegemaakt in
do eerste dagen van den oorlog Ik her
inner mij, dat, ik toon in Noordwijk was
en in een restaurant oen kop thee met
een bankbiljet van 10 wilde betalenmen
weigerde dit, zelfs toen ik goed vond,
het heelo biljet af te staan voor de kop
thee!" i
„Nu echter dc/o moeilijke toestand voor
Engeland is ingetreden, zijn do gevolgen
voor verschillende landen zeur bolangiijk.
Engeland is sinds een paar ecmwn de
centrale geldmarkt van de wereld. Maar
do wereld is niet bereid handolswissels
te verhandelen in do munt van oen. land,
waar do stabiliteit zoek is. Fn nu is de
groole moeilijkheid, dat er goen ander
centrum is, dat de plaats vim Engeland
kan innemen. Want op plaatsen, waar wel
do noodigo kapitaalkracht aanwezig is, ont
breken do juiste poisonen en mist men
ook do noodigo ervaring En daar kómt
nog bij, dat Londen de groole stapelmarkt
is van goederen, waarvoor men ook mam-
niet een andero gelegenheid kan zoeken.
Al is het verband tusschen geld- en goe
derenhandel niet moer zoo nauw als in
vroegere eeuwen, ook nu nog gaat de be-
leekenis van Londen als centrum van don
geldhandel niet om huiten het feit, dat
Londen ook de belangrijkste goederen markt
is. Nu dreigt dus hot grooto govaar, dat
de wereldhandel tijdelijk ontwricht zal wor
den, afgescheiden van wat het Engelsche
pond doet. Het is niet de moeilijkheid, dat
dit pond f9 ai f 10 waard is in plaats
van f 12, maar het govaar schuilt in het
gemis aan stabiliteit.
Daar komt nog bij, dat hot buitenland-
scho bezit van Engeland, tengevolge ran
de pondendaling, sterk in waanlo daalt.
Op het oogenbJik is dit bezit zeker al
met een milliard pond gedaald. Do meeste
leeningon op de Londenscho markt toch
zijn pondenleeningen geweest Ook cén der
Nederlandsch-Indischo leeningon is een pom-
dcnleening en hol ongeluk is, dat deze
voor een groot deel in Nodcrlandsche han
den is. De Nederlandsch-Indischo slaat pro
fiteert er nu van, wanneer zij do schuld
afbetaalt, maar de houders van stukken
ontvangen een pand terug, dat aanzienlijk
minder waard is, dan het pond, dat zij- er
voor gegeven hebben."
Zal liet pond zich spoedig-
herstellen
„Maar zou liet pond zich niet binnen
koiten tijd ecnigszins kunnen horstellen
en slabilisocren?"
„Aanvankelijk had ik wel liet geloof, dat
het Engelsche pond zich vrij snol zou kun
nen hcistellcn. Maar dit goloof is ernstig
aan het wankelen gebracht door de berich
ten der laalsto dagen, welke blijk geven
van zonderlinge opvattingen, die omtrent
doze kwestie in Engeland bestaan. Zoo
moge ik onder meer wijzen op liet hoofd
artikel in Tho Times van Vrijdag j.l„
waar de woikwaardige stelling in verkon
digd werd, dat beschermende tarieven of
inflatie geen vorhooging van do prijzen
teweeg brengt. En dit is housch niet hot
conige. Bij- dusdanige economische opvat
tingen lijkt liet mij, dat men in Engeland
zelf hot juiste inzicht in wat er op hot
oogenbJik gebeurt, nog niet verworven
1 heeft.
Het Is toch niet voor tegenspraak vat
baar, dat een in te voeren tarief zoowel
als een vorlaging van de waarde der munt
eenheid, do tendenz hebben een prijsver-
hooging in het leven te roepen. "Wij hebben
Hit duidelijk gezien bij de inflatie in
üuilschland, zelfs toen deze nog slechts
bescheiden vormen had- aangenomen. En
ditzelfdehebben wij ook in Engeland te
verwachten. Weliswaar is de uilvoer er
gemakkelijker door geworden, maar dit
heeft slpch ts beteekenis zoolang de prijs-
verhooging in het binnenland geen aanlei-
ding geeft tot loonsverhoogingen. Maar daar
loonsverhoogingen altijd achter prijsverhoo-
gingen aankomen, valt hot natumlijk niet
te ontkennen, Jat de Engelsche export er
in don eersten tijd voordeel bij zal heb
ben. Maar dan moet er ook nog dit voor
behoud gemaakt worden, dat de landen, die
goederen uit Engeland importeeren, geen
tarielverhoogïng als represaille toepassen.
Overigens is het duidelijk, dat ook do
invoer in Engeland door do inflatie be
lemmerd wordt.
De gulden veilig gesteld.
fWat zullen de gevolgen voor andero
landen zijn?
De mogelijkheid bestaat, dat zwakkere
landen genoopt zullen worden hot Engel
scho voorbeeld te volgen.
Zullen wij daar ook toe behooren?
Daar behoeft absoluut geen vrees voor
te bestaan. De positie van den gulden is
volkomen safe voorop gesteld altijd,
dat de rogefering er voor zorgt, oen wer
kelijk goed sluitend budget te krijgen en
dat het publiek zich niet aan een onzin-
nigen angst overgeeft.
U legt den nadruk op een goodsluitend
budget. Komt onze begrooting gezien
althans de moeilijke omstandigheden
niet voor deze benaming in aanmerking?
In 1932 zal de toestand voo ons land
veel slechter zijn dan de regeering volgens
de ingediende begrooting van dat jaar,
heelt voorzien. Daarom zal met da maat-
'regelen, welke in overweging zijn, wel niet
kunnen worden volstaan. Er moet o. a.
op gerekend worden, dat do ontvangsten
in 1932 do raming niet zullen halen, meer
ten gevolge van hetgeen thans in Enge
land is geschied. Men zal wel zien, dat
eon groot aantal personen wel gerekend
zijn bij de belastingbetalers, maar in 1932
in werkelijkheid geen belasting zullen bo-
lalen.
Wat is uw meening over do maatregelen,
genomen om het Engelsche budget in even
wicht te brengen?
Do voorzieningen zullen in Engeland on
der de huidige omstandigheden evenmin
voldoende bliikcn. Men heelt hij de maat
regelen gerekend met een pond op goud
basis en dientengevolge zullen de uitkom
sten nu niet meer kloppen.
Goederen en geld vei heer
Veivolgens kwam hot gesprek op de
samenweikmg der grooto Europeesclie mo
gendheden, voornamelijk in economisch op
zicht.
„Wanneer er oen stremming is in het
goederenverkeer, brengt dit van/elf een
stremming in liet geldverkeer met zich
mede. Te Genève heb ik dit de vorige
week ook uitvoerig betoogd; viij geldver
keer is alleen mogelijk op een basis van
vrij gooderenveikoer. Nu kan een land dat
gold heeft, eon ander land wel een- of
tweemaal helpen door middel van leenin
gen, maar chl is geen oplossing van het
probleem. Alleen door vrije goederencir-
culatie kan er ook weer oen vrije geld
circulatie ontslaan.
Inlennriionalc seliuhleiircgcliiig.
Daarbij komt het vraagstuk der internatio-
nalo schuldeniegeling. Dit vraagstuk acht
ik niet alleen essentieel, maar zelfs pre
liminair voor het horstel van het econo
misch loven. Een redelijke oplossing er
van is dan ook dringend geboden.
De iiomlcHleciiiiig' voor
tVcd.-Iiidië.
U spralc zoo juist óver Nederlandsch-
Indië. Mogen wij daar nog oven op torug-
komen? Indien Indic de pondenloening dus
zou eonverteoren, zou dit voor do schatkist
oen voordeel zijn?
Dat zou het zeker, maar con andere
vraag is, of deze teleurstelling met een
Indische leening ondervonden, iiet crodict
van Indie zou bevorderen. Indië heeft nog
veel te loonen cn oolc nog dure leeningon
te con verloeren. Daarom komt de daling
van het pond, hoewel oogenscbijnlijk voor
de Indische schatkist voordeelig, tn. i. zooi
ongelegen.
liet aantal geldmarkten is thans zeer be-
peikt; alleen zijn nog overgebleven Neder
land, Frankrijk 'en Amerika en het is moo-
lijk to zeggen in hoeverre het publick be
reid is om.'in het licht der ervaringen in
den laalsten tijd mot buitenlandscho lee
ningen. opgedaan, hierin deel lo nomen.
Dit zal to moer klemmen, waar de finan-
cieole toestand in Indië niet bepaald gun
stig is.
De toestand in ons eigen land
„Mogen wij thans nog vragen naar uw
meaning over den toestand lil ons eigen
land?"
MARTIAL l
ARM ANP
i'ë ï4
Natuurlijk vindt U bij ons de modellen van de
meest vooraanstaande huizenmaar deze
modellen zijn niet gemaakt voor het academische
figuur van de mannequin, die U op de modeshow
moet „verleiden". Wij weten precies, dank zij onze
ervaring over jaren, welke eischen het Hollandsche
figuur aan een bontmantel, mantel of costuum stelt.
Ook in de grootere maten hebben wij een buiten
gewone collectie. Laat U daarom niet door mode-
shows beïnvloeden, maar pas zelf.
4 Juistomdat wij het zwaartepunt leggen
tem - °P „tevreden clientèle", is ons perso-
nee/ geheel tot Uw dienst.
No. 24
„Ik heb deze ensis voorzien.. Natuur
lijk - niet in den omvang, waarmede zij
zich vandaag doet gevoelen, maar dat zij
komen moest, was logisch vast te stellen.
Allo maatregelen, m 1923 en 1921 ge
nomen, hadden ton doel ons torug lo voe
ren naar een belangrijk lager liggend sta-
bihsatievlak. Dit was dringend noodig, om
dat do likwidalie) van don oorlog, welke
zich aan het eind van 1921 begon te
openbaren, in 192-1 nog niet geëindigd was.
Mij hebben toen weliswaar van 1925 tot
192S een opleving gekregen, maar deze
was slechts zoor tijdelijk.
Deze opleving was voor oen belangrijk
deel liet gevolg van gro-oto leeningen, welke
niet alleen door Amerika, maar ook door
Engeland aan do verat mde Europeesclie
sloten gegeven zijn. iris oen sprekend voor
beeld hicivan wil ik er op wijzen, dat
sinds 1924 door hot buitenland aan Dnitscli-
land alleen 15.000 miLlioen gulden is ge
leend. Do toevloeiing van dit kapitaal hoeft
natiunlijk een verlevendiging veroorzaakt,
welke ook op Nederland torug sloeg. Men
kon dos er zeker van zijn, dat de gun
stige jaren 1925 tol 1928 geen boeld van
een blijvenden toestand geven. Do daling
van 19221924 moest zich voortzetten en
is dan ook in 1929 ingetreden, liet is
jammer, date velschillende maatregelen,
welke in 1923 en 1924 genomen zijn, in
die latere jaicn weer ongedaan zijn ge
maakt,
Ik zou als voorbeeld hierbij willen wij
zen op do netto uitgaven van hot onder
wijs. In 1923 bedroegen deze voor rijk,
provincie en gemeenten tezamen 204 mil
iioen; in 192G IGi mlllioon. Een daling
dus van 40 miliioen, waarvan ten bate
van hot rijk is gekomen 3t miliioen, van
do provincie 1 railhocn en van de ge
meenten 8 miliioen.
Indien men die bezuinigingen niet groo-
tondeels ongedaan had gemaakt, zou do
toestand op hot oogenbbk voor ons hooi
wat gemakkelijker zijn dan Jnj nu is.
Die voortge/ctte daling dwingt ons naar
con lager stabilisatie-vlak. liet is tocli oolc
eigenlijk dwaasheid, dat de wereld, die in
den ooilog schuld op schuld gemaald heelt
voor dosti actieve uoeleinden, nu nog durft
to prelendecien beter te kunnen leven dan
vroegtr. Al houden wij er rekening moe,
dat do productie is loegonomen, dan zou
men in het gunstigste geval kannen zeg
gen, dat men even goed kan leven. Maat
hot door den oorlog ontstane deficit moet
eeist geheel zijn weggcweikt, en vervangen
door mocideren rijkdom eer we ruimer
zullen kunnen leven dan voorheen.
De IfoIcniiivocrlieperlüHw.
In verband mot do koleninvocrbepcrking
in België cn Frankrijk en do Donderdag
te Panjs gehouden conferentie, had het
Limburgsch Dagblad een onderhoud met
oen der hoogo ambtenaren van de Staats
mijnen.
Do vraag werd gesteld, welke de gevol
gen voor do Staatsmijnen zijn geweest van
den thans geldenden Franschon maatregel.
Do zegsman van hot L. D. deelde mede,
dat het onmiddellijk gevoilg was geweest
en nog is bcpeiking der productie ca van
het personeel. Men krimpt geleidelijk het
aantal mijnwerkers in. Dat hierbij rekening
gehouden wordt met bepaalde omstandig
heden, spreekt van zelf. Tot massa-ontslag
zal hel vermoedelijk wol niet komen. Hoe
veel arbcideis nog ontslagen zullen wor
den, zal er van afhangen, hoe de toestand
zich verder ontwikkelt. In verband mot
de producliebeperking werd er op gewm
zen, dat dit een tweesnijdend zwaard is:
ecnerzijds wordt de posilie van ons product
op de markt boter, maar anderzijds wordt
do productieprijs veihoogd, waardoor onze
concurrentiestrijd wal zwaarder woidt.
In dit verband vormt do toestand in
Engeland een imeuwo dreiging. Een even-
tuecle daling van hel pond sterling mankt
do concurrciilie-mogehjkheid voor de En-
gelschen gemakkelijker op do internalionalo
maikl, dus ook op de Nedorlandsclie. In
Duilschland heeft men dit gevaar bereids
ouder het oog gezien en gaan reeds slom-
men op om zich, ingeval hot gevaar vor-
kehjkhcid wordt, gewapend te weten.
Een valutadaling in Engeland zal do
Nederlnmlschc mijnen niet alleen op do
internationale mankt, maar vooial in eigen
land zwaar üeffen.
1 lot blad verneemt nog, dat einde Ocloi-
bev ie Genève oen hernieuwde bespreking
zal plaats vinden tusschen vertegenwoordi
gers van hel economische Volkenbonds-
comitó en vertegenwoordigers van rcgoerui-
gen, weikgevers cn arbeiders uit do mijn
industrie iter kolen pioducoerendo landen.
Misstanden in den hierliandel,
Hot hooXdbestuur van den Nieuwen Ned.
Boud van Koffiehuishouders cn Slijters
liecft zich tot de besturen van andere bom
den in hot koffiehuis- en restaurantbedrijf
gewend met het verzoek tot bijwonen van
een op 14 October in Krasnapolski fo Am
sterdam te houden vergadering, teneinde
midciclcn te bespreken, te komen tot oen
oplossing van de misstanden in den bier
hand cl.
Deze misstanden zouden volgens hot uit-
noodigond bestuur bestaan in:
1. het leveren van bieren per flesch. en
por fust door do diverse brouwerijen, recht
streeks aan do particulieren;
2. het bottelen van bieren, per flesch'
door do brouwerijen en do prijszetting daar
van voor den handel on voor de parti
culieren, zonder cenig organisatorisch over
leg;
3. do concurrentie, welke agenten van
de brouweiijen den boltolaars en don kof-
fiehuiz.cn aandoen, door voor te lago pi ij
zen. de bieren por flesch to verkoopen
aan particulieren, evenzoo do bieren per
lust zonder ecnigo verhoo-ging somtijds ook
aan particulieren te leveren.
4. Ook komt liet gewcnscht voor, onder
do oogen te zien, dat er zooveel mogelijk
een gelijke bereirenmg zal Komen voor liet
bier per glas en een gelijke inhoudsmaat
van het glas, wat zoo noodig in verschil
lende gemeenten verschillend kan zijn.
Het luclitiei Leer naar, vail en in
i\'ed -Indië.
Een pip ongeregelde lijden verschijnende
uitgave van het conuté Vliegtocht Nederland
Indie pndcr den titel „Modedeelingen" is
dez.er dagen volschonen met oen aflevering
gewijd aan 'Hu chl vork eer naar on/jon Oost
v.v. cn de ontwikkeling van do Indische
lnclilvnnri. liet nummer is galieol govuld
met artikelen, voorzien van fo'o's, dio be
trekking hebben cp dat ondervicrp en ge
schreven z'ijn ter gelegenheid v.m do ope
ning van den wekolijrischen vhegdiensl op
Indië.
Do aankomst van Briand on Laval aan het station Friedrichstrasse to Berlijn. 1. Curlius, 2. Briand, 3. Laval, 4. Brüning. doering uiteenzetten^
De bciiziiicbcListnig-,
Do voorzitter on do socrotaiis van. den
Bond van bedrijfsautohouders in Nederland'
richten oen adres aan de beide Kamers dor
Sla ten-Gene raai naar aanleiding van. hot
doo-r cn minister van financiën ingedien
de wetsontwerp toil tijdelijke heffing van mn
bizonder invoerrecht op benzine, waarin
zij lnin bezwaren tegen die belasting ujt-
DER
■Mi
>1 "«'T'fit? -
kf jr' I 1Ml"! 41
TS b
61 'S
f-4* l
AiwWtó' v
i/V ii'w\
i
ROTTERDAM
Hoogstraat 347
AMSTERDAM
Nieuwendijk 225
UTRECHT
Alléén Oude Gracht 15X
DEN HAAG
Alléén Haagsch Modehuis Hofweg 6
LEEUWARDEN NIJMEGEN
Over de Kelders 16-18 K. Molenstraat 7-9
