&€ffi
Schiedamsche Courant.
r~i
Verslag Gemeenteraad.
Het Neefje uit !ndië,
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
Zator.lag 21 Not, 1931 No. 19SS5
STADSNIEUWS.
Vergadering van Vrijdag 6 Nor. 1931,
's namiddags 2 uur.
V.
Voorzi ttor: do bitegemeoster, do hoer
HL Stulomeijer.
Werkverschaffing Klein Babberspolder
(Vervolg).
Do hoor Fronay, voortgaande:
Hot aantal werkloozen in de gemeente
Schiedam bon aden de 3500. Hot is lo
gisch, dat door die 'werkverschaffing Üo
nood niet gelenigd zal worden; slechts
enkelen zal men tijdelijk aan een boterham
kunnen hdpeit, Spir, gelooft niet, dat de
raad zou goedkeuren, als er 100 uit de
3500 werkloozen werden gekozen, die voort
durend aan het werk zouden worden ge
zet. Er zal dan een rouleeringssysteem
worden toegepast en dat be teek ent, dat
de werkloozen zullen worden misbruikt en
dus zal er geen sprake zijn van een
moreolen en pliysiekan ondergang te behoe
den. Spr. en zijn partijgenoot zullen vier
kant stelling hamen tegen het laten uit
voeren van werk dat toch gebeuren moet,
op een koopje, ids het werk onder leiding
van do Ned. Heide Mij. moet worden uit
gevoerd, moet het gemeentebestuur over
lie leiding iets te zeggen hebben. De ge-
moente verleent toch oela crediet van
f170.000 voor dat werk! Spr. gelooft niet,
dat :lo hoeren van de Ned! Heide Mij', uit
liefdadigheid zich met hot werk zullen
belasten; vermoedelijk zal die maatschappij
er wel een kluitje aan moeten verdienen.
'Als wij de leiding uit handön geven aan
do Ned. Heide Mij,, heeft niemand meer
iets over den gang van zaken te zeggen,
de vakorganisaties niet, de politieke par
tijen niet en ook dit eerwaarde college
niet.
De soc.-dem, stellen z'idh' aan oen buiten
gewoon groot gevaar bloiot, omdat z!ij tegen
deze gemeentelijke werkverschaffing zullen
stemmen, maar zliclil niet verzetten tegen
toesbanden in de rijlcswerkverscbaffing. Als
de tewcrkgasteldem. daar in staking gaan om
ihlun positie te verbaleren, zoni men mogen
verwachtten, dat zlij, die beweren opi hot
Standpunt van den Hassestrijd te staan,
hlulpi aan de stakers zouden verleenen.
Als straks werkloozen voor1 f 19.20 pier
week in Klein Dabbersfpolder aan bot werk
iworden gezlot, is het niet onmogelijk, dat
Jcjea Staking .uitbreekt. Yoiotr de reclame
stemmen de soc.-dem'. thans tegen deze
werkverschaffing, maar Zijl weigeren steun
aan werkloozen, die in de werkverschaffing
in staking gaan.
De „gouden ploeg".
Bij interruptie is Zo© oven verwezen naar
de interpellatie-v. d. Tempel in de Tweede
Kamer. Maar ook dat was reclame en lilad
alleen ten doel de onrust af te leiden en de
rust, die do leiders der soc.-dem. noo.lig
hebben, ie verzekeren. Er Kan Sralks in de
Klein Blabbcrspoldor pok wel weer oen z.g
elite-corps gevormd worden. Daarmee is
vroeger ook al geschermd en in do soc.-
dem. pers is daarover zelfs ©cn lange pole
miek gevoerd. Hot ging pver do z'.g. gou
den ploeg, die in do werkverschaffing werd
gevormd en die ontstond hij liet uitmeten
van heit gepresteerde werk, waarbij de olie
maat Sommige arbeiders buitengewoon ten
goede kwam bij hot bereiken van een goed
team 'tWfls het systeem van: „Koepi your
month 1" 1
De heer Van Duinhoven: Is) dat
Russisch?
De hoer Fronay: Kwam er critiek op
de arbeidsvoorwaarden, dan kon men „be
wijzen", dat er in de werkverschaffing f30
per week werd veidiend. Spr. zegt echten'
liever: krijgen, dan verdienen!
Moet straks dat grondweric in Klein Bab
berspolder worden uilgevoerd doioir schoen
makers /kleermakers en boekhouders On
der de weikloiowen Zijn slechts weinig grond
werkers, maar die kan men ook geen. f 19.20
per week geven. Iets anders is, - als ook
hier weer „een gouden ploeg" wordt ge
vormd, :om te kunnen Zeggen„Zie j>e wel,
dat zijn de mensdien die willen werken;
de rest is lui on niets waaiJ".
Volgens de soc.-dem. moet er in den
Klein Babberspolder f050 per uur worden
verdiend, maar dat is nog f020 beneden
het normale uurloon van een grondwerker.
Jaren geleden is reeds van revolutio
naire zijde betoogd, dat do werkverschaffing
gebruikt wordt voer loondruk en nog nooit
is de juistheid van die bewer ng z'oo scheipi
aan den dag getreden als hier. Als arbei
ders/ die gevoel in hun beddie hebben, aan
gewezen worden voor het verrichten van
grondwerk, ziullen zij f0.70 pier uur als
loon moeten vorderen.
Dat dit het loom. voor grondwerk is!, is
contractueel vastgelegd. En.als do directie
van de werkverschaffing 'dan zegt: „Met
dat contractneele loon heb ik niets te ma
ken!" vindt de arbeider.zlijln eigen vak
organisatie tegenover zich, die in de Scïbie-
damsch© werkverschaffing een loon van
f 19.20 per week aceep'ecrt
Als de gemeente Schiedam fl70.C0D in
de kosten van de werkverschaffing bijl-
draagt, dient zlij ook medezeggenschap te
hebben. Maar de minister zegt: „Je doet,
aoioals ik het hebben will" 'tFrappeert, dat
B. en AV. de leiding van het werk willen
opdragen aan do Nod. Ifeide Mij. Daarmee
komt vast te staan, dat de gemeente geen
enkele medeztoggenschap zal tobben b'ij de
uitvoering van het werk. Wat zal er gebeu
ren, als een communistische sigarenmaker
of kleermaker tot de ontdekking bomt, drj
hij wordt uitgebuit door gemeente, Ned.
Heide Mij. en rijk? Waar moet biet enthou
siasme vqor het werk vandaan komen als
je niet eens met een schop grond omhoiog
weet ie komen? En alsi dan zioo'n man te
leurgesteld is, zial men zeggen: „Dat is oen
onwillige communislt", hem huilen do werk
verschaffing sluiten en hem Zijn steun ont
houden. I
Dij1 der interplcllatie-v. d. Tempel is" over
de loouen gesproken en minister Buys hoef.
gezegd:1 We praten niet meer over höt be
houd van de loonen en de stounnormen,
maar die moeten naar heneden.
Do werkverschaffing wordt gebruikt iotm
het loon van liet gomoentopereioneel naar
beneden te drukken. Binnenkort zal liicr
oiotk wel aan do orde komen oen voorstel
om hot loion van het gomeenlopiersoneel te
verlagen.
Do werkverschaffing in do Klein Babbers
polder brengt geen uitkomst voor de: Schie
damsche: werkloazcn.
Spr. kan niet in koffiedik kijken, maar
hij durft wel te voorspellen, dat het aantal!
werMooizen hier ter stede zal stijgen to!
5000. Is do nood cpelgost, als er van de
5000 er 100 aan het werk worden gezet?
Is daarmee voldaan aan wat do arbeiders
behoeven? Wel neen, 'tis de bedoeling
loondruk uit te oefenen. De arbeiders! zullen
gebruikt worden en z'ij zullen zich laten
gebruiken.
Spr. stelt zich! niet voor, dat do twee
communisten iels in den raad tegen Zouden
kunnen houden of iets Zonden kunnen dicea
in het directe belang van de Sdiiedamsdhe
werklooze arbeiders. Maar sim en zijn frac
tiegenoot zijn niet van plan om onder welke
toezegging oiok van hun standpunt af te wijL
ken. Do soc.-dem. zeggen: liet zal gaan
tusschen den minister ear ons. Maar wat be-
teefcent dat? Do heer v.d. Tempel pïeüte in
do Tweede Kamer wol voor een woikweok
van 40 uur, maarhij praatte niet over
hot loon. En de Voorwaarts roept da arbei
ders op tot strijdin besloten kring. Als
wo tegen de „vorellendiging" van het pro
letariaat willen agoeron, dan moet dat over
al geschieden. Dan moet dat niet geschieden
bij hot sectie-ondcrziciek, maar voor het
front van do arbeiders. Dat is hot, wat eins
van do soc.-dem. scheidt. Do soo -dom. z.g-
gen den klassenstrijd to aanvaarden en Zijn
voor werkverschaffing, maar nïoè voorwerk
verschaffing tegen het volle Icon. Dat is
volksbedrog! De communisten zijn hak voor
werkverschaffing, maar tegen hot volle
lo,on, omdat het kapitalisme alteen dat hoeft
toegestaan, wat do arbeiders hebben afge
dwongen. De arbeiders in Amerika hebben
het niet beter dan de arbeiders hier. De
arbeiders in Nederland, in Schiedam, in
Kathol worden uitgebuit. Spr. betwijfelt, of
dq SiOC.-dem. wel bereid Zijd de krachten,
waarover rij- beschikken, in den strijd 1©
brengen, als het gaat om oen stuk klasse-
strijd. Ziij willen wel een beetje purtementair
tegen uitbuiting prolesteeren, maar Zij wei-
geren hun mannen in hot goweer to roepen.
Dat is ook volksbedrog! De communisten
knokken in den raad en oldorS vcior de
komst van oen betere maatschappij.
Al hield ik ooik oen speech, aldus Spr.,
waarhij jullie allemaal zaten le boven (ge
lach), hot zal niets gevon, als niot de ar
beiders zelf in beweging komen.
Do V o O r z i Iter verzoekt den heer Fro
nay een einde ie maken aan Zijn rede.
Do heer Fronay: Hot gaat or om de
arbeiders in liet govocht te krijgen. En als
Zijl dat willen, zullen zij ons bereid vinden
leiding te geven. 1 1
Dolieer Din kol aar: Die wordt niet
aanvaard.
De heer Fronay: Men kan niet volstaan
met alleen maar te protesteeren. Als men
niet tevreden is met de terreur van oén
Ruijs de Beerenbrouck, moet men niet gc-
looven, dat er wel een of andere Hei
land in dön raad zal opstaan, em hot
zaakje in orde te maken voor do aibei-
dors, maar die aibeiders moeten zelf in
beweging komen. De communisten hebben
dat gedaan on hot gemeentebestuur heeft
kozakken laten aanrukken. Maar vóór de
werldoozo arbeiders worden uitgezogen en
vóór ze voor 1920 centen per week aan
het werk gaan, zal er eerst een kozakken
officier moeten komen, die met. dwang
op het leven de menschen noodzaakt, want
anders zal het niet gaan-
Die werkverschaffing draagt volkomen
het karakter van dwangarbeid. De arbei
ders zijn niet door hun schuld werkloos
geworden! Hot kapitalisme was niot meer
in slaat lien een stuk brood te laten
verdienen. En niet zonder verzet zal wor
den toegestaan, dat thans een andere
vampyr de pcogeering en de gemeente
do arbeiders gaat uitzuigen.
Do communistische fractie is legen ©en
uurloon van f0.40 en eischt het volle
loon van den grondwerker voor don ar
beid in de werkverschaffing.
Loondruk.
De heer Visser zou willen herhalen,
wat de heer Jan Oudegcest op het demon
stratief congres te Rotterdam hcoit ge
zegd: Als het waar is, dat elk volk de
regeering heeft, die het verdient, dan hoeft
het Ncderlandscho volk het vel heel erg
gemaakt.
Jn overeenstemming daarmee zou spr.
willen zeggen: Als dit voorstel van B. en
AV. wordt aangenomen, 'hebben wij het
wel heel erg gemaald.
Het uurloon in de werkverschaffing in
den Klein Babberspolaer is bepaald op
10.40 en nu is er bovendien nog oei
rondschrijven ma de vorige vergadering ge
komen van B. ©n W„ dat zij het nood
zakelijk achten hot loon in de wofkv er-
schaffing benei en het loonpeil in het vrij©
bedrijf te houden.
Deze factoren wijzen er op, dat wfl
voorzichtig moeten zijn.
Do rogcering heeft de werkgevers bijoen-
geroepen en in feite opdracht gegeven het
loon to vcrlagon. Spr. houdt er niet van
iets klakkeilo'os te beweren, en liet is dan
ook niet spr., die dat zegt, maar „Do
Ncdcrlandsche iWevkgevcr" van 14 dagen
geleden.
Do soc.-dem. fractio kan niet voor het
voorstel van B. en AV. stemmen, omdat
zij niet het noodige vertrouwen in do re-
georing en de Ned. Ue'.do Mij. heeft.
Het loonpeil kan niet dat zijn van het
vrije bedrijf, wordt beweerd. Als er nog
7 werkloozen in Schiedam waren, zou men
misschien kunnen zeggen: Die belmoren
niet tot de besten 1 Maar als er 3400
werkloozen zjjn, is het gek cor loon vast
te stellen voor de werkv© 'schaffing, dat
nog lager is dan hot loon van een sjouwer
man. Dan blijkt, dat voldaan wordt aan.
den wcnsch der regcering om het loon
naar beneden te drukken.
Do hoer üinkelaar liccft reeds gezegd,
dat do soc.-detn. niet principieel legen werk
verschaffing zijn. Als zij kan dienen tot
verhooging van de volkswelvaart cn behoor
lijke loonen kunnen verdient worden, zijn
de soc.-dem. niet tegen werkverschaffing.
Het is boter een behoorlijk loon in de
wcrkverschafling te veidier.oi, dan een
laag bedrag als steun te ontvangen. Er
zijn behoorlijke loonen in de werkverschaf
fing verdiend. Maar dit voorstel van B.
en AV. is niot te aanvaarden.
De soc.-dem. bobben zich in het ver
leden nooit verzet tegen een loon van
f 19.20 in de gemeentelijke werkverschaf
fing, zegt de heer Fronay. Er is echter
een groot verschil met de iestaando dn
de in liet leven te rcepan gemeentelijke
werkverschaffing. Voor de laatste bestaat
geen garantie, dat zeker f 19.20 per week
veidiend kan wordtin; het kan zijn, dat
de óén f 23 en een andor f 14 afl5 per
week verdient cn als dat laatste hot geval
is, komt zoo'n arbeider benedon l:et be
drag, dat hij anders aan steun zou ont
vangen, tin dat is niot te toleiewen.
De lieer Frenay heeft een opmerking
gomaakt naar aanleiding van de motie-v. d.
Tempel in de Tweede Kamer en die motie
reclame genoemd. De soo.-dem. hebben
geen reclame noodig. AVij heiden bewe
zen hot zonder reclame te kunnen stel
len 1 »j
Do heer Frenay: Maar niet zonder
dictatuur 1
Do heer Visser: En de heer Fronay
moet goed begrijpen, dat, indien hij zegt
Die interpellatie en motie van v. d. Term-
pel in de Tweede Kamer was maar re
clame, hij dan in de kaart speelt valn
do reactie!
De heer Frenay: AV© mcoten onze
eisclien afdwingen 1 i
oyerWaarcl
Jan. is ©en humeurig ventje,
Kijkt bis el dikwijls ziwaxt als root,
En vaak huilt do kleine dwingkous
Zelden is h'ij maar eens zoet.
's Avonds wil h'ij niet naar bed toe,
Pruilt en moppert: 'kllcb geen slaap, -
Zoekt het liedje van verlangen,
Lastig is de kleine knaap.
-Op een koer donkt Arollo Manus,
Die reeds aan don hemel lacht,
'kZni dat ventje wel eens keren.
'tls zlijn bedtijd: juist half acht 1
Jan is weder aan het huilen,
RoeptLk w i 1 nog niot naar bod.
Volle Manus ziet zijn boosheid
En hooft al bij voorbaat pret
AViaeht, denkt hij"1, als met veel moeite
Jantje eind'lijlc ligt or in, 1
Wil jij" wakker blijven, baasje,
1 Ileb je daarin soms zjoo'n zin?
Uc Kriebel vlug je in je neusje,
Dot jo niezen moet Apsjoe.
- En ik kriebel j'in jo oogen.
1 AVcot jo, waarom ik dat doe?
Om je wakker eens te houden,
1 Jij wou immers niot naai' bed.
1'k Hei) zo,o in de laatste dagen
.Op j© Kuren, Jan, gelet
En gemerKt, dat jiji vindt slapten.
Een heel strenge, nare siraf.
Goed. Blijf jij dan nu maar wakker.
Aten hot slapen ben je af.
Jantje woelt maar steeds onrustig
hi rijn groote ledikant.
Hij blijft wakker, lean niet reizen
Naar het wond'ro Diroomcnland.
Telkens als bij' bijna inslaapt, 1
Kriebelt Manus met oen straal
Hem weer wakker. Eind'lijlk zegt lilijli
'kVipd het, Jan, een groot schandaal
I
Dat jij altijd beat zoo laslig;
Jij wilt nimmer slapen gaan.
Wil je beterschap beloven?
Ja, zegt Jan meneer de Maan.
Goed dan mag je nu gaan slapen,
Maar ik houd je aan je woord,
Sinds dien dag heeft niemand Jantje, I
Als 'tlialf aoht slaat, meer gehooid.
1
Hij gaat nu heel zioet naar bed toe,
Want Mj' weetvriend Manus wacht.
'tls of, voor h'ij inslaapt, 'tMaantje
Knipoogt tegen hom en lacht.
Jantje slaapt dan weldra rustig, I
Manus is Zijn heete vriend
En h'ij hooft eon reis naar Droomkind j
Eiken avond woer verdiend.
(Nadruk verboden).
VAN DE
No, 47 BIJVOEGSEL VAN DE SCHIEDAMSCHE COURANT VAN 21 NO\ f931.
door
0. E. DE LILLE H0GERAVAARD.
9)
„Niet voordat de dokter Komt. AV© zullen ons
best doen, dat jo niot Opnieuw ziek wordt", ant
woordde tante Rita. i
Jaap besloot zich in het onvermijiddijik© te schik
ken en terwijl oom en tante zich gingen aankloe-
den, en Jaap alleen bleef, kwam het gebeurde hem
langzamerhand woer geheel voor den geest; Brij' ihpd
een klein poesje uit het water gered. Paula kon
hem dus uiet langer ©en lafaard noemen. En hij had
gedroomd, dat het sommenschrift gevonden was.
Als dat waar was, 'zou immers alles in orde
komen".
En weer ging Jaap onder zeil, in zijn slaap
nu cn dan glimlachend. Allo narigho.d selaocn
thans geweken te z'ijn.
Toen h'ij dien morgen voor den tweeden koer
d© oiogen opsloeg, slomd „oom Doktor" mot tante
Rita voor zijn bod.
„Zoo'n langslaper", zei de eerste plagend. ,,Je
hebt een gat in den dag geslapen, jongen".
„Ren ik te laat voor school?" vrceg Jaap ver
schrikt.
„Te laat en ook nog te voel patiënt", luidde
hot antwoord.
„Maar ik !>en toch housdh filoolemaal beter",
waren do woorden, waarmee Jaap aam DOlcter"
trachtte te overrctten hom te laten opstaan.
„Ja, jo bent een heel stuk boter, maar vandaag
heb jo nog huisarrest. In bed hoef j© niet te blij
ven, op jo slaapkamer ook niet, maar do huiska
mer mag jo niet uit. liet treft mooi, dat Paula
vandaag ook beneden mag komen. Do twee her
stellenden kunnen eikaap dus gezelschap houden".
Jaap zou Paula nu spreken. Alles zou, nae alles
moest in orde komen. Daarvan was Mj ©p dit
©ogenblik vast overtuigd.
Zoodra~ dokter Rozen was weggegaan, stond
Jaap op. Hoewel Mj zich nog s'ap voelde d©
koorts blad liem moer aangegrepen dan hij zelf
dacht kleedde hij zidh zoo vlug mogelijk aan
om naar beneden te kuimon gaan. Niet alleen wikte
hlij liet oogenblik dor ontmoeting met Paula niet
langer uitstellen, doch hij ver'angdo ©r naar, dat
hot achter den rug zou zijn ©n alles weer „alsof ©r
niets gebeurd was".
Intnsschcn werd Paula, nadat Pim ha'ar verteld
had, wat er dien Zondagmorgen gebeurd was, nog
meer door-berouw en wroeging gekweld dan reeds
het geval was, sinds liet ©ogenblik, waarop moeder
hlaar sommenschrift gevonden ïbjad «n Zij tót d© ont
dekking gekomen was, welk groot onrecht zji haar
neefje aangedaan had.
liet was. maar goed, dat Pim niet van Jappia
ijlen op de hoogte was en dus daardoor zlijn zusj©
oök niet vertellen kon, wat do zielke in zijln koorts
uitgeroepen had en hoe d© gescf ijiedenis mot dat
ongelukkige schrift en do gevolgen daaraan ver
bonden, den armen jongen hinderden.
Maar ook zonder dat Zij dit wist, had Paulai
er alles voor willen geven, als Zij het gebeurd©
■ongedaan had kunnen maken. AVelk ©on held had
Jaap zich dien Zondagmorgen geloond ©n zij had
bom voor lafaard uitgescholden. Paula beet in
ha(ar kussen om het niet uit te scTt'reeuwen. Zou
zou Jaap wel ooit woer goed op haar worden?
En ook zij verlangde nu vurig naar hot aogenblik,
waarop z© hem spreken mocht. Zo zou ziel Uzelf
niet sparen ©n hom vragen, haar ihjat gebeurde te
vergeven Als., als... o, maar blij moest boteir
worden. Zij moest hem toch zeggen, wat li,aar hin
derde, zo© vroeselijk hinderde.
Dien nacht sliep Paula onrustig. Sommensdluïf-
ten kwamen dreigend op haar af ©n steeds, als zij
liet Jaap wilde zeggen, was deze plotseling ver
dwenen.
Toen ziij den volgenden morgen wakker werd
cn moedor bij haai' bed stond, was haar oersto
vraag dan ook, hoe hot met Jaap ging.
Moeder begreep don onrust van haar dochtertje
en was op dit oogenblik dubbel dankbaar, dat Zij
haar zulke goede berichten omlrent Jaap's gezond
heid geven kon.
Toen „coin Diokler" dien morgen Paula toe
stemming gaf om op lo stam, was Zij blij liuar
slaapkamer eindelijk t© kunnen verlaten. Terwijl zij
bezig was zich aan te kleodcn, verteld© moeder
haar, dat ook Jaap benoden mocht komen.
Even schi'ikte Paula bij hot tijoaron van deze
woorden. Ze had er zoo vurig naar verlangd haar
neofjo t© spreken, maar nu het oogemblik
weldra daar zou zijn, zag rij er toch' als oen
berg togen op'.
Zij nam zich echter voor, moedig van wal t©
steken, liet moest.
HOOFDSTUK XIL
Verzoening.
Met de boste voornomens bezield, ging Paula!
■/aar beneden. Wel bonsde haar hartje, toen zij
bedacht, dat zij weldra tegenover Jaaip zou staan,
maar zij moest door dit moeilijk© oogenblik hoen,
wild© het ooit weer goed worden tusschen !b,Un
beiden. En zij had schuld-aan thium twist, zij alloeai.
Zo moest dus alios doen, wat zo kon, om hot zoo
gauw mogelijk woer in ©rdo te maken. 'tHad al
veel te lang geduurd.
llenoden gekomen draaide Hij h'eel langzaam den
deurknop dor huiskamer om. Toon, zich opnieuw
vermannend, deed Hij do deur met ©cm vaartje Opoa
DER
KIN DER-BLAD
