DE VOLKENBOND EN SJANGHAI.
UIT DE TWEEDE KAMER.
Zaterdag 20 Februari 1932
FA. W. MM LOON,
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
- en een Kinderblad.
Zuiveraar van
Gebouwen en Schepen,
r V - Oy, ér,.
84ste Jaargang.
No. 19960
Tel. No. 68103', 68617 en 68923.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 68103, 68617 en 68923.
Postrekening No. 5311.
EERSTE BLAD.
BUITENLAND
In de waarschijnlijk laatsteopenbare zit
ting van den Volkenbondsraad vóór het
bijeen komen .van de plenaire Voikenbonds-
ergadering lieefl gisteren een buitenge
woon scherp debat plaats gehad1 tusschen
de vertegenwoordigers van Japan en China.
De zitting begon rest de mededeeling
van den president, Paul Boncour, dat de
Volkenbondsraad op grond van het Ghi-
neesche voorstel thans moet overgaan tot
de bijeenrooping der plenaire Volkenbonds
vergadering. -
De Chineesche gezant Yen deelde ver
volgens mede, dat de tot nu toe bestaande
oorlogstoestand te Sjanghai -thans het ka
rakter hoeft aangenomen van een open
lijken oorlog. liet Japanscho hoofdkwar
tier heeft teSjanghai 40.000 man doen
ontschepen, die uitgerust met gifgasbom-
men en dumdümkogels optraden. Een Duit-
sclie medicus- heeft bevestigd, aldus Yen,
dat de Japansche troepen dumdumkogols
gebruiken. De toestand is volkomen on
houdbaar. Dc Chineesche regeering heeft
derhalve besloten den Volkenbondsraad to
verzoeken, uircct bijeen te komen, ten einde
onverwijld tegenmaatregelen te nemen. .An
ders moet er rekening mede worden go-
houden, dat in de eerstvolgende dagen
een vreeslijk bloedbad zal plaats vinden.
Onder groote spanning van de geheel
bezette zaal legde de Jaipanseih© ambassa
deur Sato, vervolgens een pirincipiieele ver
klaring af Allor.eerst bood spir. de Engel-
sche regecrjng zlij'n verontschuldiging aan
over hot incident waarbij een Engeisclhman
door een bom uit oen Jnpans'oh vliegtuig
werd godood. Sato protesteerde vervolgens
tegen de bewering der Chineosclbo 'regee
ring, dat de Jaipiansoho troepen gifgassen
en dumdumkogols gebruiken. De Jaipansche
troepen bezitten slechts mak bommen.
- Indien de Volkenbcndsraad tliams het con
flict verwijst naar de Volkenhondsverga-
derjng da.n>-wordt daarmede de Japansche
regeering de laatste kans gegeven een ver
klaring af te leggen over de oorzaken en
de draagwijdte dor gebeurtenissen in het
Verre Oosten.
liet V olken bond spa c t, aldus vervolgde
Sato, kan sleclils worden toegepast bij een
conflict tusschen geciviliseerde s'aten, Ghi-
na bevindt zich het is wel pijnlijk zulks
te mceten erkennen sinds tien jaren in
don toestand van voartdurenden burger
oorlog, volslagen wanord- en ontbinding.
De veiligheid der buitenic iers is niet moer
gewaarborgd. Daarom ziij'n die staten, wel
ke groote belangen in China hebben, ge
dwongen geweest over to gaan Lot buitenge
wone maatregelen. Niemand kan Japan hot
recht ontzeggen ap te kamen voor de be
scherming dor Japansclhe belangen.
De Japanscho ambassadeur verklaarde
vervalgens, dat hij don Volkenhondsraad
oen mededeeling van botookenis heeft
to doen: Do onafhankelijkheid van
Mandsjoerije is zoo juist uitgeroepen. Ja
pan hoeft in Mandsjoerije vérgaande be
langen.
Da Japanscho regeering steunt derhalve
de lanafhankelijkheidsbeweging in Mandsjoe
rije. Indien China later eens een normale
centrale regeering zal hebban, dan zal do
Japanscho regeering bereid zijn zich met
China te verstaan over het definitieve lot
van Mandsjoerije. Japan streeft geeneadei
territoriale bedoelingen na, aldus Sato on
wenscht zich slechts Mandsjoerije te ver
zekeren als arbeidsveld voor zij'n bevol-
kingssurplus en voor zijn economische ont
wikkeling. IJoo komt het, aldus Fato, dat
de V cl ken bondsraad er tot nu too nimmer
tegen heeft geprotesteerd dait Mongolië van
de landkaart van China is verdwenen, on
door oen anderen staat is geannexeerd?
Do Japansche regeering is bereid liaar
troepen uit Mandsjoerije terug te trekken,
zoodra liet dool bereikt is, dat de Jnpan-
scho emigranten en de Japansche econo
mische belangen geen moeilijkheden, meer
in den weg worden gelegd. Japan zal zija
troepen evenwel slechts terugtrekken op
voorwaarde, dat de bescherming dor Jar
pansehe belangen door c©n neutrale strijd
macht zal worden overgenomen.
De zitting van den Voikenbondsraaii, die
vier uren Hooft geduurd, hal tot resultaat
dat do Volkonbon Isrnad op voorstel van
Paul Boncour de Japansche en Chineesche
regeering de voigendo oischen zal stellen:
1) Verlenging van Let ultimatum;
2) Directe hervatting der onderhandelin
gen;
3) id ar 'sen van neutrale troepen tusschen
de Japan-Chineosclie strijdlinics, ten einde
het uitbreken van vijandelijkheden bij het
expirccren van hét ultimatum to voor
komen.
Voorts worden de vertegenwoordigers der
groote mogendheden verzocht de vertegen
woordigers dier mogendheden te Sjanghai
direct telegrafisch op do' hoogte to stol
len v n.dit voorstel van den Voikenbonds
raaii.
Na du groote redovooring van don Ja-
sclieu ambassadeur, nam do Ghinoesclie
gezant Yen nog eens het woord. Spir. viel
de Japansche regeering op zeer scherpe
wijze aan. Ilij verklaarde, dat Tsjang Tsoo
Lian door Japanners is vermoord, om
dat hij een goede Chineesche patriot was.
De diplomatieke beloften van Japan heb
ben niet de minste waarde. Japan heeft
indertijd ook beweerd dat het nimmer Ko
rea zal annexeoren. Japan wenscht een
zwak China. De nieuwe regeering in Mand
sjoerije is slechts een marionet in handen
van Japon. De Chineesche regeering ver
wacht van den Yolkenbondsraad directe
maatregelen.
Onder ademlooze stilte verklaarde de
Japansche ambassadeur vervolgens, dat hij
liet voorstel van den Raadspresulent on
verwijld ter kennis zal brengen van zijn
regeering.
Namens den Volkenbondsraad deed Paul
Boncour vervolgens een zelfden beroep op
de' Chineesche regeering.
Na de bespreking heeft de Volkenbonds-
raad gisteravond besloten op grond van
het voorstel der Chineesche regeering eeri
buitengewone Volkenbondsvergadering hij
een te roepen te Genèvo op drie Maart
a.s.
Allo 54 staten-ledein vain den Botol wor
den verzocht vertegenwoordigers to zen
den naar de plenaire verga lering.
De Chineesche en de Japansche regee
ring worden opgewekt onverwijld een uit
voerige uiteenzetting te geven van den
stand vain het conflict. De onderhandelin
gen welke de Voikenbondsraaii sinds vijf
maanden inzake het Japanseh-Chineescho
conflict heeft gevoerd, wordon liiermelo
afgebroken en do verdere behandeling van
het conflict verwezen naar de buitenge
wone plenaire Volkenbondsvergadering.
Do gistermiddag door den president der
republiek ingeleide poging Painlevé en Tar-
dien nader tot elkaar te brengen, T na
langdurige onderhandelingen mislukt Bij
liet verlaten van het Elysée verklaarde
Painlevé dat hij zich genoodzaakt ziet z.ju
kabinet alleen te vormen (d.i. zonder Ta.r-
dieu en Laval). Iïij hoopt in den loop van
dc-n avond dit doel te bereiken.
Omstreeks 1 uur in den afgeloopen nacht
was do voorloopige ministerlijst volgens
welingelichte kringen als volgt samenge
steld
Eerste minister en minister van b innen -
landsche zaken, Painlevé;
buitenlandsclie zaken, Paul Boncour;
justitie, Chautcmps
financiën, Germain Martin;
begrootingen, Palmade
oorlog, de Jouvenciio;
oorlogstnaarino, Leygues;
harulelsmarine, Appel
handel, George Bonnet;
landbouw, Queuille;
openbare werken, Lauront;
onderwijs, Steeg;
arbeid, Chauveau
luchtvaart, Daladier;
koloniën, Albert Sarraut.
Do ministeries van posterijen, vo'ksge-
zondheid en pensioenen, zijn nog niet be
zet. De officieele kabinotslijst z-al waar
schijnlijk in den loop van vandaag worden
bekend gemaakt.
Hedenmorgen zal het grootte offensief
der Japanners beginnen. De Chineozon heb
ben een tegen voorstel ingediend, dat liel
terugl rekken tot op 20 K.M, afstand van
bejdo troepenmachten behelst.
Aan beide zijden worden de legers met
kotorLsachlige haast vorsta.kiL Men vreest
een groeten slrijd.
Een delegatie van Engclsolve, Amerika,an-
•scihej, ltaliaansdho en Fransche militaire
attachés 'heeft Vrijdagavond een bezoek ge
bracht aan den Clnnoaschen opperbevelheb
ber Tsai en verzocht hem voiotr hel geval
liet tot een gevecht mocht kamen een be
schieting van do internationale nederzetting
te vermijden.
Tsai verklaarde dat hij slecihts die gebie
den onder vuur zal laten nemen waarbinnen
zich Jaipansthe troepen bevinden.
Een dergelijke delegatie is eveneons naar
do Japanners gezonden.
Men heeft plannen om de vrouwen en
kinderen huiten do internationale ooinoessio
to brengen.
ENGELAND.
De stand dor verkiezingsuit
slagen in Ierland.
Gisteravond was de stand'der verkie
zingsuitslagen als volgt:
ilogcermgspartij 41,' republikeinen 55,
onafhankelijken en boeren 11, labour 6.
Do resultaten van 39 zetels moeten thans
nog bekend worden.
De douanewet in het
Lagerhui s.
liet Lagerhuis heeft met 241 tegen 40
stemmen de derde paragraaf, waarbij de
douanecommissie wordt ingesteld, inbegre
pen het wetsontwerp inzake de heffing
van een algemeen invoèrrecht van 10 pot.
ad valorem, aangenomen.
VEREEN. STATEN.
De credietwet aangenomen.
Do Senaat heeft de wet tot uitbreiding
van het crediet .gistermiddag met over
weldigende meerderheid aangenomen.
ONTWAPEN1NGSC ON FEItENTIE
V erdagingvan de besprekingen.
Het ligt in het voornemen in den loep
van de volgende week na het beëindi
gen van de algemèene debatten, eerst do
politieke conferentiecommissie bijeen te
doen komen, waarin de leiders van alle
delegaties zitting-, hebben. Deze commis
sie zal de voorstellen in behandeling ne
men van de regeeringen. Het presidium
zal dan een* tabel opstellen, waarop de
ontwapeningsvoorstellen van do velschil
lende regeëringe'n' tegenover elkaar zullen
worden gezet, j zóbdat daarmede een over
zicht- mogelijk ,-zal wordenover de prin
cipieel© tegenstellingen, 'in liet bizondor
tusschen 4® groote mogendheden.
•Men; neeipt, a'an, dat de onlwapeningscon-
ferentte '-omstreeks 20 Maart voor eeni-
ge'weken "zal worden verdaagd.. Men ver
wacht,- dat de conferentie in het begin
van April haar werkzaamheden zal voort
zetten. -- -
VAN DFN VOLKENBOND.
De Memel kwestie vandaag
voor den Raad.
Do Volkenbondsraad' is door Paul Bon-
cour tegen vanmiddag bijeen geroepen tor
behandeling van de Memelkwestie.
-H-
Kamerlirigh Onneslaan 124a,
REVNENLAm
v De lieer van Dijk wenschte van de re
geering eens te vernemen, welk© maatrege
len de minister van waterstaat zich voor
stelt te nemen, ten einde' te bevorderen,
dat, zonder verspilling van gelden, een aan
alle technische eischen voldoende radio-
zend-apparatuur spoedig tot stand koine.
Zoo lüidt de officieele omschrijving van
de interpellatie, een indruk gevend, die
er uiterst onschuldig uitziet. Alsof hier
nu geen greintje politiek ook maar in
de verste verte iets
mee te maken zou heb
ben. Het ging natuur
lijk om die ééne vraag,
of de minister den
bouw van een zender
zal toestaan, d, w. z.
rneer zenders dan wij
in Nederland golfleng
ten Ier beschikking
hebben. Kan de minis
ter dit juridisch verbie
den? De Radiowet is
twijfelachtig. Alleen dc
veiligheid van den
slaat, de openbare
orde of de goede zeden
mogen reden zijn voor weigering. Oprich
ting levert echter geldverspilling, meende
de heer van Dijk en dat is dus ook in
strijd met de openbare orde.
Onze zend-apparatuur voer de radio is
niet volmaakt, aldus oordeelde de inter-
pellant, maar als wij gaan verbeteren, dan
moet het alleen geschieden in onderling
overleg met do vier ornroepvereonigingen.
Natuurlijk, natuurlijk, niemand mag ster
ker worden dan de drie andere zijn en
dus moot de minister weigeren, altijd maar
Dat doet hij juisfj omdat het twijfelachtig
is of hij verbeteren mag. Zoolang die, twij
fel bestaat, doet hij precies wat hij graag
zou willen doen. Geen geldverspilling,
economisch handelen, wel samenwerking,
het zijn drie keurige motieven, die pas-
I. J. C. van Dijk
(A.-E.).
De Rotterdamsche raad.
De 3% salaris-korting.
Gistermiddag heeft de Rotterdamsche ge
meenteraad het voorstel lot toepassing van
een aftrek van 3 pCt. op de loonen en
salarissen van het gemeentepersoneel be
handeld.
B. en W. stellen den raad voor, hol vol
gende besluit te nemen.
lo. met ingang van 1 Maart 1932 op do
wedden, waarvan de regeling ingevolge de
wet tot de bevoegdheid van deze verga
dering behoort, een tijdolijken aftrek toe
te passen vain 3 pCt.
2o. te bepalen, dat bij de uitvoering van
dit besluit ats wedden, waarop de aftrek
zal worden toegepast, zullen worden aan
gemerkt de ingevolge de betreffende ver
ordeningen en besluiten aan oen betrek
king vast verbonden inkomsten, berekend
op den voet van het bepaalde in artikel
31 der Pensioenwet en den krachtens ar
tikel 32 van die wet vastgestclden alge-
meenen maatregel van bestuur.
De heer Lührs (s.d.a.pzegt, dal het
vertrouwen vain het Georganiseerd Overleg
in dit gemeentebestuur geschokt is. Spr.
weidt uit over het karakter van het G. O.,
waarbij hij er op wijst dat de raai en B.
en W. hij de instelling van dit overleg er
van zij'n uitgegaan, dat als regel de be
sluiten van het G. O. zouden worden aan
vaard. Wordt het G. O. uitgeschakeld,
dan zal het college zelf weer over per
soneelszaken moeten gaan spreken.
Do heer Diemer (a.r.) zegt, dat bet G.O.
sen in het kader van de politiek, welke
de minister heeft gevolgd.
Ergo: er gebeurt weer niels, en de bij
staande toestand wordt geconsolideerd ten
bate van de omroepvereenigingen, die niet
bij machte zijn zelf een zender te bouwen.
Zioo blijft de strijd woeden en slaat de
minister aan de zlijU© der drie omroepver-
cenjgingen tegen de vierde ,die aan hot
politiële gebroddel niet wil meedoen. De-
zelfde radicwsprekeis van gisteren "aren
weer aan het woord: Duys, Heilenhcrg llu-
bar -i-ger, Oud en men kan wol begrij
pen in welken geest dezie hoeren spraken.
De radio-situalio ligt vastgeklonken in de
politieke ketenen tel ilij'd en wijle eens een
minister aan hel bewind komt, die niet zelf
aan den ketting van de omroepverooriigin
gen ligt. Do voorgangier van minister Redf-
mer beeft net zoo huig geaarzeld met zija
beslissingen, toldat hij aftrad. Zijn opvol
ger kan het corvéolje opknappen en dus
de slagen afweren die al in groeten ge
tale op ziij'n ministerieel hoofd z'ijn neerge
komen.
Hij houdt nu waarschijnlijk op ziijn beurt
de kweslie van den zienderbouw aan de
sleur om daar op zijn beurt züjn opvolger
imp op te schepen.
Mr. Boon heeft een slcclilon dag gehad.
Bij heeft vandaag de beschuldiging aan
hot adres van den president dor N. C. R. V.
moeten terug nemen, als zou deze titularis
eigenlijk degene geweest sflijiti die liet be
wuste stuk had gepubliceerd. Dat leek al
onwaarschijnlijk cm het is gebleken on
juist te z'ijn. Air. Boon trolk die mededeeling
in en bood zlijtti verontschuldigingen aan.
Op zichzelf is dit alles weinig belang
rijk. Hoofdzaak is, dat de radio-kwestie
hier in ons land in do nesten zit en dat zij
daaruit niet te redden is. Niemand weet
een uitweg en de minister tracht den be-
slaanden loes'md te handhaven tot hij
zijn ministers-steek aan den kapstok kan
hangen.
zich moet kunnen opwerken tot het zich
afvragen wat het algemeen belang eisclit.
De 3 pCt. loonsverlaging beleebeuL geen
verarming. Door de hoogere koopkracht
blijft men mag 7 pCt. in het voordeel.
De lieer Kievit (s.d.a.p.) zegt, dat de
zeggenschap der arbeiders is uitgeschakeld
door de wijze, waarop met het G. O. is
gehandeld.
De lieer De Zeeuw (s.d.a.p ziet in de
welhouderscrisis een strijd om erkenning
van of vertrapping van het G. 0..
Spr. zegt, daL, wanneer de zaak behoor
lijk behandeld was, er overeenstemming
tusschen B. en W. en het G. O. gekomen
was. Ilij verdedigt de tactiek die de beide
s.-d. wethouders hebben gevolgd.
Een goed betaald ovorheiJspersoneel acht
spr. een algemeen belang. Het personeel
slaat nu zeer wantrouwend tegenover dit
college. Het wil welen waar liet aan toe
is. Overleg is alleen mogelijk tusschen ge
lijk ingelichte partijen. Nu is het G. O.
een wassen neus geweest.
De lieer Brautigam zegt, dat de organi
saties wenschcn te onderhandeten en niet
dal men haar maar iels voorlegt.
De heer Slomerding (c. h.) zegt, dat het
college deze loonsverlaging heeft gezien i._
het licht van den financieoleu toestand der
gemeente en van de daling der kosten van
levensonderhoud.
De voorzitter zet nog eens uiteen dat
de raad do volle verantwoordelijkheid on
dus de volle beslissing in deze kwestie
heeft. De toestand der gemeente woelt
steeds ernstiger.
De heer Van Buriak houdt ten slotte
een betoog, waarin hij wal aantoonen, dat
die sombere voorstolling van zaken slechts
dient om liet personeel te villen!
KortiugMvet
Op liet aniendcanenl-van Vuuren op het
z'.g. Korfingswdjo lieefl de hoer Suring
een sub-a mendennen t ingediend, waarvan
do bedoeling is in plaats van G procent 4
pCt. uniform te korten en de boding ach
terwege te laten indien een gemeente meer
dan 80 opoentom op do gemoenlefoudsbo-
lasting heft. De rost van 'het amendement,
van Vuuren vervalt.
ütlÈÉ
Verbod van particuliere gewapentte
corpsen.
Aan do memorie van toelichting op het
wetsvoors tel-Al barda c.s. is hel volgende
ontleend
Het voorstel van wet strekt tot eer ver
bod van de vorming en de instandhouding
van particuliere gewapende coip-en.
De voorstellers z/ijn van ooi-deel, dal zulk
een verbod wenschelijlk is en dat de om
standigheden hier te lande 8iet nu nog mo
gelijk maken zulk oen verbod tot stand
te brengen. Als het eenmaal zoover is ge
komen, dat verschillende grepen on ridh-
tingen, djo in bet volk tegenover elkaar
staan, zich legen elkander hebben gewa
pend, stuit bot stroven om hot politieke
teven in de weüigie banen te houden of
naar de wettige banen terug te leiden, op
zeer groote en misschien onoverkomelijke
moeilijkheden. De ervaringen, in andere
landen opgedaan, men denk© s'edits aan
Oostenrijk en aan Duilsehland, hebben dit
overtuigend bewezen. Haiti men in die lan
den tijdig een algemeen verbod uitgevaar
digd, zooals den voorstellers blijkens hun
hiernevens gaand wetsvoorstel 'voer den
greet slaat, en van de naleving vail dat
verbod gestreng do hand gehouden, dan
zouden zich daar uit de politieke loistandou
liet zulke groote gevaren hebben ontwik-
cold, als thans do volken dier landen be-
I rei gen.
Het beslaan van gewapende corpsen, Oio
verklaard hebben riclh (eu dienste van de
vettige overheid te zullen stellen, prikkelt
le richtingen, tegen welke men zegt dat
;ezag te willen beschermen, lot maatre
gelen van tegenweer; en dit le meer omdat
lo ervaring, o.a. in Italië, heeft bewezen,
lat gewapende ooipson, opgericht om het
wetlig gezag te verdedigen, ook andere
richtingen kunnen ins'aan cn dal gezag
voor bepaalde partijü.oeleinden aan zich
kunnen onderwerpen.
Het voorste] van do voorstellers steekt
om bijeenkomsten voor oefeningen van mi
litairen aard, om zich in den wapenhandel
to oefenen, om zich op hel gebruik van
wapenen voor te bereiden, om een gewa-
oend corps (o vormen, om de vorming
van een gewapend corps voor te bereiden
of om daarloe op ie wekken, te verhielen.
EE,N DROEVE HERINNERING.
Morgen zal liet 25 jaar geleden zijn, dat de „Berlin" hij Hoek van
Holland op oen pier werd geslagen, brak en verging.
Bij deze ramp gingen plm. 120 mensclicnlevens verloren.
Hierboven eea foto, die op den dag dor ramp werd genomen.
Het derde Jaarbeursgebouw te Utrecht
II. M. de Koningin zal op 15 Maart
a.s. den eersten dag der 38ste Kon. Ned.
Jaarbeurs het derde Jaarbeursgebouw te
Utrecht officieel openen.
Deze courant verschijnt dagelijks, mat uit-
rendering van Zon- en Feestdagen.
Frija per kwartaal £2,—; franco per post
f2.50. Prijs per weck: 15 ets. Afzon-
derlij k« nummers 4 ets. Abonnementen
worden dagetyka aangenomen.
Advertentiën voor bot .eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aa«i hot Bureau
bezorgd zijn, 'a Zaterdags vóór U uur.
Een bepaalde plaats van advertentiën
wordt niet gewaarborgd.
Prijs der Advertentiën: vun i—6 regels ft)~r>;
Iedere repro! meur 10,30; in hel Znt idngmimmej
15 regpU f l.80,vtodcro ri*g»*l meet I 0,35
Reclames fu.75 por rogel. Incassokosten 5 ets.;
Êostkwitanticsló cLU larlov^n van advorlentièo
ij'abonncmontiiijn aan hot Bureau verkrijgbaar.
ÜagoHjks worden tegen vooruit betaling KI ine
Advertentiën opgenomen fb.5Ü t/m. i5 woor
den, f 0.75 t/m. 25 wooiden. Eik woord meer
5 cent tot eon maximum van 30 wooitlen/
'a WoensdagB: Klome Ad vertui.* *ënl*t 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond C ujr aan bet
DuriNui bezorgd.
'a Latordags. kleine Advertentiën f l.OO, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezoigd.
Scherp debat tusschenChina en Japan in den
Volkenbondsraad. De Assemblée op 3 Maart bijeen.
Painlevé is geslaagd?De voor-
loopipe Fransche ministerlijst
Voor het groote offensief
te Sjanghai. Een Ch neesch
- tegenvoorstel.
Radio-zenders Kan de minister den bouw tegenhouden?
Twijfelachtige wet.De minister keurt dus niet goed. Geen
geldverspilling maar samenwerking. Alles blijft bij het oude.
De strijd duurt voort.
SCHIEDAM.
TELEF. 69655.
