STADSNIEUWS
«1 GEHmrsmA
Een nieuw staalproduct
HAV-Bank N.V: Schiedam.
Nieuwe HAV-Bank. N.V.Schiedatn.
IVïaniifactiirenmagazijn „De Ster"
Conflict in de werkverschaffing-
Gemeentezang- en orgelavrond.
Werkverruiming in do Neder-
laudsche metaalindustrie.
Men schrijft clns:
Naar in deskundige kringen bekend, is
do laschfcchniek in do laatste jaren, met
rasseho sdireden vooruitgegaan on is er
op dit gebied nog voel' to wachten. Hoeft
tat nu too hot lasschen van ijzer on staal
in hoofdzaak hot klinken vervangen, het
hier bedoeld Nederland sch product ver
vangt zcowel het gewalste, a'.s het gecon
strueerde fabrikaat. 1
Van Nederlandscho zijde werden nd.van
leen belangrijk Duitsck cotnaern de licentie-
rechten voor Nederland en Koloniën ver
kregen voor do vervaardiging van auto
matisch gelaschto balken met speciale flen
zen, die naar do NoJerlandscke Onder
neming gelreeton onder den naam van
Nefa-halken oip de markt zullen worden
gebracht. De vervaardiging err levering zal
geschieden door do Nefa (Nederlandscho
Fabriek tot Vervaardiging van automatisch
gelaschto Nefa-balken), gevestigd te Den
llaag, waarvoor deze zich heeft geïnstal
leerd in de werkplaatsen van de N.V'.
Corn. Swarttouw's Constructie werkplaatsen'
en Machinefabriek alliier, die op hisdi-
gebieJ' over een jarenlange ondervinding
beschikt, waardoor een aan liooge eisohen
voCdoend fabrikaat is verzekerd.
De toepassingsmogelijkheden der Nefa-
balken voor den bruggenbouw, ijzerbouw,
scheepsbouw en bouwdoeleinden in bet
algemeen, zijn zeer uitgebreid Indien men
bedenkt, dat de buitenlandsche walswer-
ken in Nederland en Koloniën jaarlijks
eenigo tientallen duizenden tonnen breed-
ülenzige balken importeoren, en dat bet
verbruik aan geconstrueerde liggers eenige
malen zoo groot is, dan blijkt daaruit vol
doende, dat de Nefa-balk in een groot©
behoefte voorziet en als Nederlandsche fa
brikaat in deze moeilijke tijden een belang
rijke werkverruiming in de Nederlandsclie
metaal-industrie kan brengen.
"Verzekerd kapitaal 85 miilioen
galden. Netto winst f 414 303.
beleggingen lp/a miilioen galden.
Dividend 20 pet.
In de al gamee® vergadering van. aan
deelhouders van de HL A. V. Bank werd
door de directie verslag uitgebracht over
il931, waaraan het volgende is ontleend:
Het jaar 1931 was voor onzin instelling
een zeer belangrijk: jaar en bovendien ton
aanzien van do bedrijfsresultaten financi-
,e)ed een bizionder gunstig jaar. Da netto
exploitatiewinst n.L bedraagt f414.303, te
genover f 352.077 in bet toch al Zeer gun
stige jaar 1930 en is hooger dan eenïg jaar
to voren.
In ons vorig verslag memoreerden wij
reeds dat bij beschikking der arrondisse
mentsrechtbank te 's-Gravenhage d.d. 16
'Januari 1931 en op voordracht van de Ver
zekeringskamer aan ons werd overgedragen
het beheer der spaarkassen 1916 tot en met
1923 der N.V. De Algemeen© Spaarverzfetke-
ring te 's-Gravenhage, met een ingGschre-
ven bedrag van pl.m. f20.000 000 en. be
leggingen tot een bedrag van pl.m.
i 11.000.000. Kas 1916 werd inmiddels ge
liquideerd. 1 1
Do overname geschiedde op vcor de
ispaarders zeer gunstige voorwaarden.
Da productie was ondanks do minder
gunstige tijdsomstandigheden Zeer bevredi
gend, zij bedroeg incl. renlcverzekering tot
Kapitaal herleid f9.997.765 (vorig jaar
f9.700.983). Da netto vooruitgang was
f3.818.005, tegenover f3.883.133. 1
Inclusief do contra verzekeringen van de
pvergenomen kassen 1916 tot en met 1923
van De Algemoene Spaarverzekering (op
31 December 1931 nog ruim 17 miilioen
gulden) steeg het verzekerd kapitaal tot
f 85.608.793. ij
Aan premiën word ontv. f2.121044 (v.j.
f 1.867.578), aan koopsommen f320 760 (v,.j
f61.634), tezamen dus f2.4öi.S04.
De ontvangen renten en huren bedroe
gen f589.123, (v.j. f521386).
De uitkceringen bedroegen wegens over
lijden 1802.407, het bereiken van den vast-
ges tel don leeftijd f 357.745, lijfrenten
f42.949, afkoop 1143.874.
De sterfte was over 1931 voor do Bank
wederom zeer gunstig.
De wiskundige res. steeg tot f9.925.470
(v.j. f8 867.774) en werd volgens do netto
methode berekend. 1 1
De tarieven zijn gebaseerd ten. dode op
een rente van cÜ/2 pCt. ten dooie qpj oen
rente van 4 pCt., zoodat in verband met
de gemiddeld gekweekt© rente der beleg
gingen over 1931 van 5.08 pCt., de orer-
renks zeer belangrijk is.
De) onderlinge verhouding tusschon de
verschillende beleggingen is als volgt:
Vaste eigendom
men f 678.131.98 5.87 0/0
Hypotheken - 6.232.534.50 54 o/0
Effecten - 2.514.206.98 22.03 o/0
"Loaning op schuld-
bef,entenis aan
openbare liebar
men e. d.
Polisbeleeningen
Over. beleggingen
Overeenkomstig onzte getvoonto rfjtn de
koersverschillen op effecten builen de ge
wone exploitatierekening gehouden.
Uit de winst worden genoemde extra re
serves echter weder aangevuld met
f331.636, waardoor do totale extra reserves
gebracht zijn op f 1.000.050.
Ongetwijfeld zal een groot deel van het
koersverlies blijken slechts boekvorlics te
zlijln. Een deel daarvan is dan ook reeds
veder ingehaald.
Be vaste eigendommen komen voor de
aankoopsommen op de balans voor, doch
in geen geval hooger dan de taxatiewaarde.
Zij zijn het laatst getaxeerd in 1930, toon
bleek dat do taxatiewaarde ruim f94.000
hooger was dan do batanswaarde.
Be hypotheken worden, verleend tot max.
70 pCt. van do taxatie van onzen des
kundigen, vaak editor tot een lager per
centage. Voor hypotheken in den laatsten
tijd verstrekt, hebben wij onze voorwaar
den conservatiever gesteld. Verreweg het
grootste deel der hypotheken loep', op ge
bouwd onroerend goed en slechts ten Hein
deel (9.2 pCt. der hypotheken) opi lande
lijke eigendommen. Bezie laatste achten wij
ook ondanks de waardedaling neg prima
gedekt.
Aan alle hypothecaire debiteuren werden
door onzen accountant saldobiljetten ge-
Zonden en door dezen terugontvangen.
Steeds wordt na liet verlijden dor ae'o ten
hypothcokkantoro nagegaan of onze hypo
theek als eerste staat ingeschreven. De Ky-
potheoknemers voldeden over het algemeen
geregeld aan hun verplichting tot rentebe
taling en aflossing. Be achterstand in rente
bedroeg slechts f3110.33, velk bedrag bij
het uitbrengen van het verslag reeds ge
heel was betaald. 1
Van do in 1931 uitgezonden coupons voor
gratis periodiek geneeskundig onderzoek,
kwam ruim 4S pCt. binnen (vorig jaar
52 pCt.). De Bank stelt liet op prijs dat
zoovele liarer verzekerden gebruik maken
van dit te hunnen behoeve ingestelde gratis
onderzoek.
De financieele resultaten over het boek
jaar 1931 waren bizoudeï gunstig. De winst
bedroeg f414.303 (v. j. f352.077). Na ver
hooging der extra reserve met f 325 803,
blijft over fSS.öCO, waarvan aan aandeel
houders wordt uitgekeerd f20.000 (20 pCt.
als vorig jaar), verhooging statuairo reserve
f8350, winslfcnds verzekerden f37.575, tan
tièmes f 22.545.
De extra reserves bedragen hierdoor
thans f l.OOO 030, z'codat inbegrepen het
maatschappelijk kapitaal de extra waarbor
gen thans bedragen f 2.000.030, Zijnde ruim
20 pCt. der netto wiskundige reserve. Ne
men wij hierbij in aanmerking dat in het
berekenen der wiskundige reserve met oen
gemiddelden rentevoet van slechts 3.8 pCt.
nog een zeer belangrijke stillo reserve aan
wezig is, dan moenen wij loet reclit te mo
gen constaieeren, dat de belangen onzer
verzekerden, ondanks den druk der tijUen,
volkomen veilig zijn.
Be balans en winstrekening werden ge
verifieerd door de accountantskantoren van
R. A. Dylker ta Rotterdam.
De aan do beurt van aftreding ziijlnde
commissaris, de heer Jhr. mr. F. G-. W. J.
Backer werd herkozen.
552.558 S0
728.952.58
809.990 3D
f 11.516.375.23 100 o/„
Ondanks de abnormaal lage koersen werd
de waarde der effecten evenals voorheen,
'bereikend naar den ulL-Deoember-koers. De
beleggingsreserve pd f 210.000 werd op het
Koersverlies ad f 786.741 ja mindering ga-
bracht, terwijl bot restant weid afgeschre
ven. op da verdere extra' reserves, welke
wij thans in een algemeen.© reserverekening,
hebben vereenigd, buiten, de statuairo ré-
jéervet -* --- 4©0 pet
Premiën 1 4'20 376. Schadi 11
f180 691. Extra resei ves
f262 500 Netto-wiast l'?7 290.
Dividend 10% (v.j. idem).
In de gehouden algemeen© vergadering
van aandeelhouders werd verslag uilgc-
bracht over het boekjaar 1931.
Aan het verslag wordt hot vo'gende ont
leend
De resultaten in 1931 behaald zfijln zeer
gunstig, gunstiger nog dan in 1930.
In de afd. ongevallen-, wettel, aansprakel
autoverzekering, enz., werd aan prsmien
geboekt f338.281.21, waarvan aan reassu
rantie wxrd betaald f47.066. De totale
schadevergoeding bedroeg f 131.087.37,
waarin re assuradeuren paiticpoerden met
f 13 3S0.S4. -
Er kwamen voor 911 ongevallen, waarin
14 den dood, 25 gedeeltelijk blijvende en
902 tijdelijke ongeschiktheid tot werken ten
gevolge hadden. Voorts kwamen voor 26.5
ziektegevallen met een gemiddeld aantal
uitkc-ermgsdagen van 18 por geval.
Ons bednjf brand- en inbraakverzakering
breidde zich verder uit. Aan premiën verl
geboekt fS2.094.57, waarvan naar rea-su-
radeuien ging f 30.889.76. Aan schaden
werd uitbetaald f49.603.76, waarvan door
r-oassuiantie gedekt f 17.914.7a. Wijl bleven
ons onthouden van de Beurstcekening (In-
dustricele risico's).
Be premie reserve werd voor allo afdce-
lingen gesteld op 40 pCt. der in het boek
jaar geboekte premiën.
Ondanks de s'eohte tijdsomstandigheden
nam ons premie inkomen voor allo afdee-
lingcn tce, terwijl het schadeverloop nog
weer gunstiger nas dan in 1930.
D ©waarde der effecten werd, ovenals
vroeger, naar den lailsten beurskoers be
rekend. Een schaduwzijde van 1931 is woJ
het belangrijk' koersverlies op effecten. Voor
onze instelling bedraagt dit f 58.439.16, welk
bedrag wordt afgeboekt a's volgt: Beleg-
gingsreserve f12.500 en het restant van de
extra reserve. Wij achten het namelijk juis
ter koersverschillen op beleggingen buiten
do gewone expioi'atierekening te houden.
Echter kunnen de reserves weer geheel
worden aangevuld uit do winst 1931. Aan
gezien onze effecten-belegging zooi goed als
geheel be=taat uit solicde obligaties, daar
verwachten wij dat het verlies op den duur
zal blrjiken slechts een bcekverhes te zijn.
De hypothecaire belegging bestaat uilslui
tend uit eerste hypotheken tot Kopgstens
70 pCt. dor taxatie waarde. Alle rente werd
op tijd verantwoord. Executies kwamen niet
voor. Alle debiteuren zonden saldo biljet
ten aan onzen accountant.
B© gemiddelde gekweekte rente bedroeg
I-S. T h. v. eSm VB. ER IC
Gedipt. Uurwerkmaker
Korte Dam 6. Te!. 69593.
Je adres voor 'trepareeren v. dynamo's
Zeilen - Karpetten - flatten
Do netto exploila'ie winst bedraagt
f 77.296.14, tegenover f 60.955.20 in 1950.
Wij stellen u voor hiervan f 12.500 te be
stemmen voor aanvulling der beleggingsre-
serve en f45.939.16 voor do extra reserve,
waardoor beide reserves weer ovenhaog
zijiri als in 1939. Vooits kan aan aandeel
houders wederom 10 pCt. dividend worden
uitgekeerd, terwijl f 3856.98 als onverdeo'd
winstsaldo op nieuwe rekening overgaat.
Da balans vermeldt o. a. do volgende
activa1
Aandeelhouders nog 1 I
te storten f 405.000
Gedeponeerd voor ev. t
volstorting «180.000 f 225.009
5.3G2
363.815
- 25S.33S
66.559
- l.OOO.OOO
- 138.994
262.559
- 43.155
2.025
Kas en kassier 1
Eerste hypotheken
Elfccten (naar den koers van
uit. Dec. 1931)
Deposito
als passiva o.a.
Maalsel)appelijlk kapitaal
Premiereserve
Extra reeoives
Gereserveerde uitLeeringen
Crediteuren
Be aan de beurt van aftreding zijnde
oommissaris, do heer Jhr. mr. F. G-. W'. J.
Backer, weid als zoodanig herkozen.
Gcnieentoraad.
Door B. en W. is alsnog bij den raad
ingediend een voorstel tot veikoop aan
de N.V. Iloek's Machine- en Zuurstoiïa-
briek van den aan haar in erfpacht uit
gegeven grond,- gelegen aan do Haven
straat, ter grootte van 7.136 M2., tegen
f 20 per 31*2. De koslen op deze trans
actie vallende, welke rond' f 2200 zullen
bedragen, komen ten laste van de ge
meente.
Subsidie (undervncaiitiespelen.
De Financieele Commissie schrijft aan
B. en W.:
Bij schrijven van 7 Juni j 1. verzocht
de commissie, gevormd uit hestuursledcu
van de Soc.-Dem. Vrouwenclub en den Ned.
Arb. Sportbond, evenals vorig jaar, voor
de in de maand Augustus to organiseoron
kindervacanticspelon een subsidie uit de
gemeentekas te mogen ontvangen.
In het begin van liet j'aar deelden wij
u reeds mede, dat het naar onze meaning
nog zeer do vraag was, of in verband met
de financieel© omstandigheden der gemden-
to voor dit doel nog wel gelden kun
nen worden beschikbaar gesteld. Wij zeg
den toen nadere overweging toe.
ïïoevel de financieele omstandigheden
sindsdien zeker niet zijn verbeterd', heb-
oen wij gemeend niet tot stopzetting var.
de subsidieverleening te moeten advis-de-
ren.
Slopzetting zou, naar wij vfeozen, bet
voortbestaan van dezen arbeid, welke zoo
algemeen wordt gewaardeerd, in gevaar
brengen.
Daarnaast gold voor ons de overweging,
dat vooral in deze tijden dit vacanliege-
noegen voor de kinderen van moer be-
teekems is dan anders.
Staat onze comnme alzoo op het stand
punt, dat het subsidie niet behoort te
worden stopgezet, het is tevens ons oor
deel, dat de financieele nood der ge
meente het noodzakelijk maakt het subsi
die tot het uiterste te beperken.
Het totaal voor dit werk beschikbaar
te stellen bedrag zouden wij daarom be
perkt willen zien tot f300. Van dit be
drag kan aan de thans verzoekende com
missie maximaal flOO, voor de R.-K. va
cant i esp e] en, wanneer het daarvoor ver
zocht wordt, f200 worden verleend.
Verder dan deze bedragen, meer bedoiold
als een aanmoediging om volledige stop
zetting te voorkomen, kan niet worden
gegaan.
Hel subsidie kan overigens naar den
zelfden maatstaf en onder dezelfde voor
waarden als vorig jaar worden verdeeld.
Alleen zal naar ons oordeel een nieu
we voorwaarde aan het subsidie dienen
te worden verbonden, welke beoogt het
subsidie alleen te verleenen voor do rolb
dagen, waarop kinderspelen in de open
lucht of bij slecht weer in tent af zaal
zijn gehouden. Door bioscoopvoórsteüingen
optreden van goochelaais en dergelijk© at
tracties, wordt naar ons oordeel liet docO
voorbij gestreefd. 1
B. en W. vereenigen zich' met dit ad
vies.
van het aantal verplcegdagen gedurende
de laatste tweo jaren is dö overschrijding
van deze nadere raming te wijlen. Dit aan
tal steeg van 5305 in 1929 tot 9124 in
1931. 1 1
Naar de meening van de Fin. Commis
sie dwingt de financieele toestand dor ge
meente om maatregelen te nemen, ten
einde liet totale subsidie tot het op do
begrooting uitgetrokken bedrag te beper
ken. 1 i
De Commissie heeft daartoe zooveel
mogelijk op de basis van oen gelijke per
centsgewijze vermindering van hot aantal
verplcegdagen van elke vereeniging, waar
voor subsidie werd' genoten ia 1931
voor elke vereeniging oen maximum', waar
boven het subsidie dus niet kan stijgen,
berekend, en wel 1 I
voor de Schiedamsche Kolonie
van 1
voor de R. K. Kolonie van
voor do Centrale Commissie voor
uitzending vim Nederlandsche
kinderen naar buiten
voor de Vereeniging Zwakzinnigen
zorg
f1185
- 660
- 390
- 165
Subsidie Gezondheidskolonie.
Door den chef van do afd. financiën
wordt er de aandacht op gevestigd, dat
voor uitzending van Schiedamscho kinde
ren naar huiten op grond van de tlians
geldende subsidieregeling over 1931 moet
worden uitgegeven een bedrag van
f 2.994.73Ve'. 1 1
IDn getwijfeld heelt de het vorig jaar aan
vaarde subsidieregeling aan deze verhoo
ging schuld, echter niet ten volle. Hot
totaal-subsidie, dat vorig jaar nog f1800
bedroeg, werd met het oog op de nieuwe
regeling op f2400 uilgetrokkkcn.
'Aan de buitengewone sterke toename
f2400
De Commissie geelt in overweging de
vaststelling van deze maxima te bevor
deren.
Daar deze maatregel nog voor het loo-
pende jaar zou moeten gelden, is het
gewenscht, dat spoedig daartoe besloten
wordt. 1
B. en W. stellen don raad' voor, over
eenkomstig bet advies van de Fin. Com
missie te besluiten.
Conferentie.
Bij de werkverschaffing in den Klein
Babberspotkler zijn ongeveer 35 a 40 per
sonen, die op uurloon werken, aan den
arbeid gebleven.
Voor de 42 werklieden, die in tarief-
loon werkten en met wio hot verschil
over den hoeveelheid verzetten grond is
ontslaan, geldt ook heden nog de schor
sing. 1
Hedenmiddag is de inspecteur deï rijik's-
werkverechaffing, de heer Jansen Mane
schijn, op het werk in den llabberspolder
gearriveerd, vergezeld van don directeur
der Arbeidsbeurs, den hoer J. II. van Veen
Na eerst het werk berecht te bobben, zijn
da hoeren met den opzichter in conferentie
gegaan.
Na eenigen tijd werd ook een vertegen
woordiger ëlcr geschorste arbeiders ontbo
den en werden met hem de bespreking©t,
voortgezet, die nog voortduurden bij het
ter perse gaan van dit bla.l.
Toeslag straatventers.
In handen van de Commissie voor Maat
schappelijk: Hulpbetoon, werd om advies ge
steld oen bij den raad ingezonden aires
d.d. 14 April 1932 van de Scliielamsche
Straaventers vereeniging „Ons Belang" met
toelichting. 1 1
Naar aanleiding hiervan merkt de Com
missie op, dat dezelfde vereeniging op 10
November 1931 oen gelijkluidend verzoek
tot het B. A. lioelt gericht, waarop van ant
woord is gediend LI) schrijven van 20
November 1931.
Als gevolg hiervan is, volgens opgave
van den directeur van M .11. gedurende
hot tijdvak van Januari—Jlqi aan een 40-
lal stiaatkooplicdcn een z.g. handelsgdd
verstrekt. De aanvragen daartoe zfijln van
do bel rokkenen zelf uitgegaan, waarbij1 hum
norzJijds naar voren werd gebracht, dat zij
alsdan in bun onderhoud amiden kunnen
voorzien, Zander verdere ondersteuning. Het
stelsel van voorschot vertoeningen is trou
wens geheel hiorrfp gebaseerd on moot
daarvan noodzli&lijik uitgaan, waar anders
het dool, dat daarbyl voor ©ogen staal, nim
mer zal worden bereikt.
Bovendien wijst do Commissie er op,
dat op grond van do onconlrodceitoe in
komsten, die uit den straathandel worden
verkregen, ©enigerlei ondersteuning daar
naast niet kan worden verdedigd.
De directeur, wiens oordeel werd ge
vraagd, maakt voorts nog do opmerking,
dat het tegenover de bestaande winkeliers
niet juist meet worden geacht om hun con
currenten een toeslag te geven.
liet is op grond van boa-ons taande, dat de
Commissie B. en W. in overweging geelt
op hot verzoek van de adresscerende veree
niging in alwijlzmdcn zin te beschikken.
B. on IV. vareenigen zich met dit advies
en stellen den raad voor dienovereenkom
stig te besluiten. j 1
„Zonnestraaldag".
In aansluiting aan liet röeds gepubli
ceerde verzoekt men ons nog mcklo te
doelen, dat op a s. Zaterdagmiddag een
vijftal muziekcorpsen bun gewaardeerde
medewerking zullen verleenen bij do to
houden collecte. Hoewel overtuigd, dat het
doel veler sympathie hoeft, Root liet comité
toch nog een ernstig beroep op allen, die
daarvoor in aanmerking komen, zich als
colledant(lrice) aan te melden.
Hiertoe is gelegenheid aan do volgende
adressen: Mevr. Benthem, Gorrit Verboori-
straat; Mevr, Nieswaag, Veeulaudslraat 23;
Mevr. ilyma'n, Tuinlaan 108 en Schoolge
bouw L. Nieuwstraat 115. (Vrijdagavond
8 uur).
ïïerdenkingsaroiul.
In April beeft de Cbr. JongolingsveT-
ccniging Samuel ter herdenking vau haar
25-jarig bestaan een propaganda-feestavond
gehouden. j
Donderdag 30 Juni a.s., de oprichtings
datum, zal door de vereeniging in meer
besloten kring do stichting worden her
dacht. Deze bijeenkomst wordt belegd' in
het jWijkJokaal in do Gorzen, waar Do 1-
derdag a.s. vele oud-leden van SarnuLl
worden verwacht. 1
An de Groote fierk.
Gisteren is in do Groote Kerk de go
meentozang- m orgelavond gehouden, dio
door den orgelist der kerk, den hoer, A. i
0. Schuurman, georganiseerd is, met het
doel om den gemeentezang in de Prot.
kerken, die in velo streken van ons land
en ook hier nog steeds op een laag peil
staat, te verbeteren. -
'Aan dezen avond, dio vrij goed bezocht 1
was, werkte mede mevr, Maartjo Offers 1
(zang), terwijl de lieer Schuurman enkel©
orgdsoli ten gchooro bracht.
Het streven van don heer Schuurman
is, voor wat dezen eersten avond betreft, j
ongetwijfeld met succes bekroond. De op-
komst was vrij goed en wat den gemeente- j
zang van gisteravond aangaat, ook hier-
over kan de heer Schuurman tevreden i
zijn. Reeds in do jeugddiensten weid sinds
eenigen tijd rlvylhmisch gezongen,, zoadat
velen gisteravond er niet vreemd' tegen
over stonden. Er werd' met toewijding go- 1
zongen en de in rhytbmisch nieuw kiceit
gestoken psalmen blckeu over het alge
meen beter tot do aanwezigen te spre
ken dan de oud-rhyüunische psalmen, wier j
strakke, onbewogen maotverdecling de
melodieën tot verwrongen wangeslalton ca
de 'tekst der psalmen voor velen, tijdens
het zingen, onbegrijpelijk maakte. Zingt
men de psalmen in hun oorspronkelijk
rhythme, dan ontpoppen deze somtijds mis-
vormde melodieën, zich' in, liefelijk klin
kende wijzen. iWmmeer men bijv. den 79sten
Psalm rhytbmisch zingt, hoort men plots
een vroohjk oud-Nederlandsch liedje, ont-
staan in den tijd' van den 80-jarigca oor
log, klinken. Enkele psalmen zijn getoonzet
op do muziek van oud-Fransche liederen, i
afkomstig van de Hugenooten. j
De oud-Nederlandsdie componisten Jaco- j
bus Clemens non papa (Jacobus Clemens
niet de pnusl, en Jan Pietersz. Swco- j
linck, van wier werken wij heilaas nog
steeds zoo weinig hoeren, schreven om-
stieeks 1550 de psalmen op melodieën
van bekende profane liederen uit dien tijd.
Zoo componeerde Clemens non papa bijv, I
den tweeden psalm, berijmd als „Waeroml I
so rasen die hoydensch© mensoh'en", op
de melodie van: Roosken root. j
De aesthetisclïe strooming op het gebied j
van kerkzang in dien tijd' vond1 be midi-
ging in de wijze, waarop mannen als boi- j
vengenoemde componist de psalmen Da-
vids bewerkten. 'Op het titelblad van zijn j
bewerking van do eerste 41 psalmen van
David schrijft Clemens nou papa do vol-
gende toelichting„den tenor altyt Kou-
dende di voiso van gemeyne bekende lie-
dekens sêer lus tick om te singon terc(e|ren
Gods". 1
Bij de doorwerking van het Calvinisme in
Nederland werd1 echter alle z.g. wereldsch!
en artistiek cachet van de kerkzangen ver- j
wijderd en er ontstond1 in den loop der j
tijden een kerkgezang, dat vrijwel sma- j
keloos en in een verwrongen rhytlunisoh j
keurslijf geperst den ©eredienst moest af- J
wisselen niet opluisteren want er
werd over het geheel gi on omen in Neder
land weinig geestelijke waarde aan het
lied in do godsdienstoefening toegekend.
Gelukkig is dit den laatsten tijd' an
ders geworden en men is zelfs zoover ger
komen, dat men tlians zooals hier ge
beurt den rhythmischen kerkzang in j
wil voeren, waardoor de meïodieen der
psalmen weer hun oude schoone vormen 1
terug krijgen, de vorm van het mooie 1
oud-Nederiandscho lied.
Zooals we bij den aanvang schreven,
hebben de aanwezigen met voel toewijding
de bewerkte psalmen gezongen. Mevr.
Maartjo 'Otters zong met h'aar wann-klin-
kend stemgeluid' de liederen voor, waaiv
na de aanwezigen met de volgende ver
zen voortgingen. 'Op deze wijze werden
Ps. 138: 1, 3 e n4, Ps. 91:1 en 5, en
Ps. 146: 1, 3, 4, 5, '6, en 8 gezongen.
Nadat de heer S. Bijl, namens don orge
list, het program toegelicht had, speelde
de hoor Schuurman één van Handels 2Q
orgelconcerten, ril. dat in G.
Éven als in: prelude, fugue en variation
van Cesar Franck toonde de orgelist zich1
in dit werk een kunstenaar van voorna
men stijl, wiens prestaties we met bi zon
de re belangstelling volgen. In htet slotnum
mer van hot program: Priöro en toccata,
uit de Suite Gothique, van Bociiman, waar
voor velen den orgelist dankbaar geweest
zullen zijn, toonde do heer Schuurman op j
welk een eminente wijze hij' do techniek
van zijn org'el beh'eerscht.
Mevr. lOliers zong o.m. htet sclïoones j
Dem Undendlichten, van Schubert, en eoü j
aria van Handel, getite'd: 'Ombra naai fu. 1
De lliimlol-kennis van den Noderland-
schen muziekliefhebber is over het alge
meen niet bijster groot. Weinigen weten,
dat hot beroemde „largo", oen aria uit do
opera „Xorxes" is, n.l. do aria: ombra*
mai fu. Door de te geringe belangstelling
voor Handel's operawcric weet men be
trekkelijk weinig van Handels doen en
laten op dit gebied'. Bij nadere bestudeo-
ring hiervan zal mon echter bemerken, j
welk een schat van heerlijke muziek op 1
dit gebied nog verborgen ligt. ',j
De zang van mevr. Offers, die ons over j
het geheel genomen tear vo'le bekoren kon,
leek op sommige momenten eon weinig
„gesluierd".
;\Ye hebben groote waaxdoeïing voor hot
werk dal de lieer Schuurman luor begon
nen is en dat oigetwijfeld voor den kerk
zang vör-strekkenclc gevolgen kan hebben/
Een soortgelijke avond wordt mot mede
werking van rnej. Maja Rcilingh (sopraan),
op 6 Juli a.s. in de Groote Kerk gehou-1
den.
Politienieuws.
Door do politie uit Edo is naar hier)
overgebracht de miridorjarigo A. II. V. van J
liier, die daar zwervende werd aango
troffen.
Yolksbudliuis.
Op 10 en 11 Juni en 1' 7on 18 Juni I
1932 werden respectievelijk 513 ear 437) 1
baden verstrekt t.wR
jaaMfliMrowiMHiw
k W4
4.78 ,0/0
6.31 0/0
7.01 0/0
vt
RUBENSPLEIN 24a
Hoogstraat Withelnitnaptciln Renibrandtlaan
1
4
I 1
1 1
