Kerstmis In den hu? lijken kring. 1 I M (Een intiem feest) 1 m vd verre-eeuwen terugvoert. Ziehier de woor den op Wolf's toondichUng Die Oir schwobet nm dio Palmen in 1 Nacht und Wind, Ihr heil'gön Engel, stillef die Wipfel, Es scihlummert mem Kind Ihr Ealmen von Bethlehem in Windes- brausen, Wie moget ihr heute so zornig sausen, O, rauscht nicht also! Schweiget, neiget eudh leis umd limid, StOlefc die Wipfel, es schlummert mein Kind. Toch gaht önzo voorkeur naar het oude Kerstlied in zijn ouden vorm, naar liet klassieke van Luther: Tom Hïmmel hocih, da komm ich her Und bring eudh n-1 e gute Mar; Der guten Mar irh bring so viel, Davon ich singhi und sagen will. Dat zijn Wijde, rome klanken uit een eenvoudige, oreivollc ziel, die God prijst in zijn liefdegaven; die klanken zijln meer dan vier eeuwen ould en kunnen gehoord worden 'naast die andere van het bekende lied, dat steunt op de öuö-testamentischa profetie: 1 1 Est ist ein Ros dntsprungen Aus einer Wurzel zart, Wie uns die Alben sumgen: Aus Jesse kam die Art, en Üat in 1609 door Praetorius vierstem mig gezet weid. We kunlnen nog verder terug, naar het „ïdte Passional" uit de 13e eeuw, waarin Christus als ©en volksheld wordt verheer lijkt. Hij wordt geboren in oen stal. t ein Dach zwischen zwei Hausem emp or Nicht viel Wande waren da vor. Os en ezel knielen voor het KindeWe, dat door Maria in windselen wordt ge wil&eld, waarbij de Engelen behulpzaam zijn. Eta op de velden van Bethlehem: Die Hirtem da vemahmen wie zu den Emgeln kamen viel himmlisdho Ritterschaft. Die horten sie in groszer Kraft mit eina'nder schreien droben. Ihre Stimmen weimten im L'oben. Hier, in dit lied, leeft de gejachte voort van de middoleeuwsche voorstelling: de hemel is ingericht als een. burcht. Op aarde is de Verlosser, die geboren wordt, de „arme Christ" de hemel is bevolkt met „Ritterschaft", heirscharem, die van vreug de weienen en luid schreeuwen, over het wonder der menschwording. De hemel is een koninkrijk. Daar zit „Gottvaber" met hooge .kroon en kroningsmantel en Rijks appel op een prachtigen troon en zendt „het Woord" naar de aarde, beneden Hem En als „het Woord" op de aarde komt, wordt het „Vïeesch", en het Kerstwonder is geschied, en zoo kan Reimar vön Zwe- ter, een oude minnezanger, zingen: Aus Liebe Ward Gottvater jung, 1 Der albe Gott ohn Ende, I Vom Himmel tat er ©men Sprung Herab in dies Kiende All andrer Wunder sei gesohwiegeto Den Himmel die Erd hat überstiegen, 1 Dis sollt ihr als Wunder wiegen. I Himmel unten, Erde oben 1 i Das Liebeswunder soil man. Ioben, Als aller Wunder Wunderproben. I Nóg ouder, in het oudste Duitsche Kerst gedicht, is Christus een koning, een mach tig Germaansch vorst; zijn jongeren zijn Adellijke hoeren vain zijn gevolg De „He liand", ouid-Saksisoh gedicht van de 9e eeuw, noemt Christus „Draining" (Koning der volkeren), Weroldauning (wereldko ning), Cunmgo riharst (Rijkste Koimg), Al laro ouningo ciaftigest (Steikste aller Ko ningen), Hold herio (Goe Igunstigo Heer). Bij do kribbe van Bethlehem staan zijn „beminde mannen", zijn „gevolg", rondom. Riddeihjk staan zij gereed' hem, den god- delijken mundbero" (beschermheer), met buiging vain liootd en km© te ontvangen. Zoo hebben de eeuwen het Kindeke ge zet m het kader barer eigen gedachten. Zoo hebben tie eeuwen gezongen, over tuigd van het wonder liet licht, dat de duisternis overwint; de verlossing van druk kende batnlden; de overwinning van de liefde. Ook wanneer later in de middel eeuwen de Kerstliederen meer Maria-lie- deren worden, blijft toch de gedacht© aan Christus' koningschap over de wereld on gerept, zooals in het volgende, dat als Kerst-wiegelied in de kerken werd' gezon gen en waarbij vroöhjk gesprongen en ge danst werd: Seid frohlich und jubilieret Jesus dem Messia-e Der die ganz© Welt regieret. 1st ein Solm Maiiae Jauchzet usnd springet, - Klinget und singet Hodie, liolie, lioi! L (lieden) 1st geboren Christ, das Sohnlein Mariae, Marine, Marine, Mariaet Als de middeleeuwen Laing voorhij zijin, komt in de 17© eeuw.nog eens een „dich ter bij Gods genade", Angelus Silcsii'j de middeloeuwsche mystiek in mooie ver zen uitzingen Het mysterie der „Gods- geboorte" te Bethlehem, Adam's schuld ge delgd, geeft hem deze regels in de pen: Merkt: in der stillen Nacht wird Gott ein Kind geboren, und wiederum ersetzt was Adam hat verloren, 1 1st deine Seele still Und dem Geschopte Nacht, So wixd Gott in dir Menseh Und alles widerbracht. In dit lied ligt de stemming van den Kerstnacht: de ziel ontvankelijk te doen zijn voor het licht, d.w z. voor de ver- zekerdlieid, dat er een kracht is, sterker dan het kwaad Hot is de fundamenteel© gedachte der mensehlieid, die zonder die verzekerdheid niet zou kunnen voorlgaan op haar moeilijken gang, de eeuwen door. Het is het gelooE aan ©en toekomst van vrede en vreugde. A. J. B. B. Er is goein mooier tooi voor dön Kerst tafel dan de kleine kindcrs ei rond omheen met hun donkere kijkers 't kaarslicht weer kaatsend; de brume en die blauwe oog jes, even vodilig schitterend, ©n die kleine roode mondjes, mooier rood' dan van de hulst! Werkelijk, ui moet d© Kersttafel met te opzichtig maken! Neem oen spierwit, liefst nieuw tafel laken, en gebruik een wit of crème servies zet in het midden oen klein tulpenmandje of een korfje met hulst. Laat smalle roode lintjes afhangen uit ©en groen© sparren- krans, die u rond de lichtkroon wond en zet op die krans in knijpertjes kleine kaar sen verder ook op tafel kaarsen en op uw buffet, op den schoorsteenmantel en in de hoeken dor khmer; wees niet zuinig oip kaarsen deze twee dagen van het jaar, en versier uw vertrekken met zware, bree- de sparre takken, dennenappels en imitatte- ppddesLoeltjes; houdt uw hulst, die altijd duur is, speciaal voor tafeltooi en hang bij uw voordeur ©en kleine lalntaarn, ook al weer met ©en of m©er kaarsjes er in: als uw kinderen al iets grooter zijn, Steele dan een enkel takje misleloe tussohen liej spar- regroen en verklap, clat wie liier ander dóór loopt tol moet betalen en gezoend wordt! Draai, als de kaarsen braJni&en, het eleo- trisclie of gaslicht uit. Kerstmis is vóór al les ©en intiem en huiselijk feest. Daar be- hoort geen. bombarie en lawaai bij, daar kunt u vriendelijk© liedjes bij1 zingen of, nóg liever, laten zingen door de_ jeugd'! Nu ved vaders en moedors zuinig moe- j ten wezen, zal er lang niet overal een Kerstboom kuntnein zijnneem dan een' héél klein boompje, zet het op een tafeltje bedekt doer een wit kleed1; steek in heï boompje miniatuurkaarsjes; hang er ver gulde noten ;aain en borstplaatjes en dioco- ladeflikkenpluk 'n beetje watten héél voorzichtig uit en strooi daar wat zilver poeder over en ik verzeker u, dat u van! deze verkleinde editie van uw anders zoo wondergroote boom evenveel, ja mogelijk nóg meer voldoening zult beleven, want de miniatuurboam beeft veel van uw zorg geêischtl Maar de Hein© kleuters willen graag wat snoepen óókl Al zijn de kaarsjes, de haardvlammen, de roode hulst en de glin sterende sterren prachtig, ook de maag vor dert zijn aandeel in de vreugd; hier heeft u een smakelijk Kerstpudidingrecept, wel oen. beetje kostbaar, döoh u moet denken j - Kerstmis komt slechts ééns per jaaxl sSs pi 1 fe •f til P i w* 1M a!sUL/ n is iii i. i W 'ïiïièfl iffi: hst 5«>V«W Ui

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1932 | | pagina 8