UIT DE TWEEDE KAMER.
ZÜLSTRA
-■II
I
Schiedamsche Courant.
Meneer Jansen
glundert!
TWEEDE BLAD
GEMENGD NIEUWS.
324 geldprijzen, totaal f 2000.-
hoofdprijs f 300.-!
Alweer een meevaller!
Koffieprijzen verlaagd!
75-7KRUIDENIERSWINKELS
INGEZONDEN.
Een rust van vijf weken moge do Ka
mer goed -hébben gedaan. We gaan nui
eigenlijk al de eindspurt voor de aanstaan
de verkiezingen in, want na i'aschen zal
er niet too! meer vergaderd worden, voor-
ai] als de wijziging der kieswet is inge
voerd, waardoor de candidaatstelling en
de stemming een maand worden vervroegd.
Die wijziging was het eerste punt dat de
Kamer bezighield. Behalve ©enige- techni
sche verbeteringen, althans veranderingen,
is de hoofdzaak daarvan het toehalen van
den strop voor de kleinere partijen. W ie
zich nog den tijd van liet oude districten
stelsel herinnert, weet ook nog van de ver
heerlijking, die aan het evenredige ver
tegenwoordigingsstelsel te beurt viel. an
vele districten, welhaast alle, waren zeer
vele stemmen waardeloos./.Bijëéngevoegd
uit do honderd districten vSrnrl'on zij een
zeer groot aantal. Kleinere p irtijen-in-wor-
ding behaalden hier honderd, daar dui
zend stemmen en in totaal een bedrag, dat
wol hoven één honderdste deel der kie
zers uitging. Men achtte het billijk voor
dio groepen een kans op een zolal te ope
nen en met ophef werd gesproken van den.
groei van het nieuwe, dat niet belem
merd mocht worden. Als oen partij maar
een hal ven zetel veroveide, ha.d zij al kaïns
op een beolon.
Nu draait in ons land1 de meerderheid
in de Kamer om één of twtoe zetels en dat
is de oorzaak waarom do groole partijen,
die deze meerderheid behoeven, er op1
uit zijn die kleine „splijtzwammen", zoo
als zij boelen, het leven moeilijk te ma
ken. Van oen haivou zetel werd het drie
kwart en thans inoet men 100 pCt. van den
kicdpelcr behalen om op één zetel aan
spraak te maken. Het gemiddelde por zo-
tol mag niet dalen beneden de 90, zoodat
praktisch alleen de partijen niet méér dan
acht zetels alleen huilen de nadoelen van
dit systeem blijven.
Een „kleine" partij heet dus iedere groep,
die minder dan negen zetels bezit. Tot
nu toe was de grens op drie zetels ge
steld, dat verschil is niet gering,
(laat men nu eens na, wat voor ge
volgen hij de verkiezingen van 1929 het
geheel zou hebben als de/e nieuwe wij
ziging toen reeds had gegolden, dan ziet
men 'liet effect duidelijk. Da partij van
Kersten had geen derden zetel gehad, de
heer .Wijnkoop zat niet in de Kamer en
do vrijzinnig-democratische partij had ,een
zetel minder. In plaats daarvan zouden
de katholieken, de sociaal-democraten en
do anti-revolutionairen ieder één zetel meer
gehad hebben. Men ziet dus duidelijk de
verschuiving naar de groole partijen. En
dat is ook liet doel van deze wetswijzi
ging.
Het ligt voor de hand, dat de kleine
partijen, dio gedupeerd worden, zich ver
zetten, maar dat haat niet. Het is moeilijk
om hier recht te doen, Nederland is nu
eenmaal ten prooi aan verdoeldhe'd en
tal van groepen brengen het nooit vor
der dan tot een klein percentage der be
volking. Men kan nu wel zeggen, dat dit
kleine pereenlago erkend' moet worden,
doch wat kan ten slotte him betec-
kenis zijn, als zij zelf geen vat op
do bevolking krijgen? De positie in de
Tweede Kamer zelf is voor die kleine
groepen niet benijdenswaardig, doch er zijn
oogcnbükken als het in do groote groepen
spant, dat zij juist precies den doorslag
kunnen geven. En dat nu mishaagt do
groolen misschien wel hot meest.
Het gansche kiesstelsel is nu eenmaal
een puzzle, zooals ten slotte het mecr-
derheidsstelsel, dat alle macht aan 51 geeft
en 49 machteloos Iaat staan, nog vee'
slechter stelsel is. Daarin ligt, naar het
ons toeschijnt, de grondfout van het systeem
en daarvan is het kiesstelsel indirect de
dupe. liet streven naar oen numerieke
macht heeft noodzakelijk gemankt oen strijd
legen de verbrokkeling. Geleidelijk woiiit
die voordgezet en reeds nu waren er pogin
gen om nog verder te gaan dan de re0oe
ring wilde en de volle honderd procent
a,s o;s'h te stellen.
!'i z.il iets onsympathieks in-dit drijven,
mnd.it ei toch aau ten grondslag ligt dö
gedachte om met madiitsmiddelen do op
komst van nieuwe groepen tegen te houden.
De Just ou de- liefhebberij om zieih ten be
i/voren in h'wordercn van 's lands zaken
zul.en er nj.oL door aangewakkerd worden,
i.r is (d een .enorm aantal personen, dat
voN.urou ouveischiUig pgenover de poli
tiek staal. Dal. wordt erdoor middeltjes
als tlii iilot heler op. W© hebben bot ook
gezion Iv.f (Ven stemplicht, liet nndikd baatte
niet. 'I'ocii lit»- ft de Kamer om am-üiuteme-nt-
Beunier verworpen om die plicht af te
schallen, liet lijkt ons, dal ni.cn di-cn pliölit
wel kwijt wjldo, als men maar zijn fatsoen
kon redden en men met afschaffil'ng niet
moest liel.ciia.eiu, dat dio plicht mislukt is
en dat er eigenlijk zoo'n groot aantal kie
zers is, dat onverschillig bh,ff,
In wezen sympathiek was -h-et ideetje van
nu. van den Bergh om een p rods lemming
t ehouden, teil einde bon, dfe him. cnndjdaal
niet gekozen zien in do gelegenheid te stol
len zelf teen tweede keuze te doem uit do
overgebleven candidate. Het kwam natuur
lijk hier op neor, dat twee volslagen verkie
zingen zouden worden gehouden en dat is
'toch al te mal ent.e duur. Er zit ook
dezo fout.itj.vio gedachte in, dat zlij", dio de
ééne partij wel willen, voorkeur zouden
■moeten hebben voor een andere als de
hunne valt. Keel rationeel is liet, dat zijl
zich bij een tweede stemming onthouden,
óólc al om geen vorkoord bc-eld te ge-ven
Wijziging der Kieswet. De strijd tegen de Lilliputters
Behoud van den stemplicht Geen proefstemming Reken
sommetjes over de rest-verdeeling. De groote partijen
willen alles opslokken. Rood en Roomsch gaan samen.
Het vonnis wordt geveld. Rechtbanken en Kantonge
rechten. leder preekt voor zijn parochie.
van een partiiji, dï© zij eigenlijk niet var
kiezen. Gelukkig is dit plannetje niet door
gegaan: do voorsteller hooft zijn ontwerp-
proefstemming ingetrokken.
Er is nog.heel wat gekibbeld en gecijferd
over die befaamd©.rest-vordceling. Wat do
regaeriug wou, was nog niet naar den zin.
Ilet amendement-v. d. Be-rgh wilde het stol
sel van het grootste gemiddelde geheel
doorvoeren, bolgeen iw>g woar in hal. voor
deel dor groote partijen is. Wel staag dan
de kans voor den eersten zetel, omdat hij
een algemeen dijfer van 90 wilde, maar
verde-r op wordt do kans kleiner. Alleen
voor gemeenl-eraadsverkiezingein, waarvoor
ook de regmring iets milder is tegenover
de klein© groepen, was dit ook iets beter.
Divei-se amendementen rekensommetjes
in eigen voordeel we-rdon nog ingediend.
liet laat zich al dadelijk aanzien, dat de
Minister voelde voor dat amendement. Do
verdediging van zijn eigen stelsel was zwak
e|n hij liet eigenlijk do bestemming aa:ni
de Kamer. Toon gebeurde bot, dat lloomsch
on Rood broederlijk samengingen, dat da
rest der Kamer eenparig or tegen was.
Wel heel scherp toeikond© zich hot parlij-
egaisme af; dotwee groolstanslokten alles
oip. Met 46 tegen 40 werd bet amieimlienicnt
aangenomen, zoodat hot stelsel der grootste
gemiddelden volledig is aanvaard. Niet
alleen de lilliputters komen in het ged-rang,
•ook' de middel-greoten ,zijn achtergesteld.
Een partij als de Roo-msche zal met een,
paar duizend stemmen overschot -een
zetel in de wacht sloepen, terwijl cent,
kleinere met ettelijke malen grooter over
schot er koud van blijft. Summum jus,
summa injaria. Men praat zoo- graag van
gemeen -overleg dor Slatem-Generaal: hier
was het tot do zwakkeren als vain ouds:
wij zullen handelen over u, bij u, aomderu.
Leeiijker partij-fanatisme zag -oen Parlomient
zelden. Wij juichen do kleine partijen niet
ioic, maar billijkheid is tegenover ben ©ersLci
eisch. De tijd als onverbiddelijk rechter
zal over die daad vonnissen. Sem-oeini
overleg, liet is alleen numeriek kraclitover-
too-n en dwang in het onvermijdelijk gevolg
Wat over do o-pheffing van rechtbanken
on kantongerechten is goz-egd zal- in aa.nl
stad, die niet getroffen wordt door deze-
bezuiniging, weinig belangstelling trekken.".
Iedere parochie had z.ijln prediker cm ab©-
mcon we-nschto men uitstel door oen com
missie te bencem-cm, die liet vraagstuk1
dor reorganisatie zal on der zoeken. Alsof
do minister zonder onderzoek er op los
schrapte. Aandoenlijk was so-ms de ver
dediging van een bedreigd© veste. Zulphon
bijvoorbeeld was een so-ort historisch mo
nument uit het oude graafschap! Het zal
loven en bieden worden, maar d-e minister
heeft de dwang der noodzakelijke- bezuini-
achter zich en die zal hem wel
DER
VRIJDAG 3 FEBR-, 1933. No. 20253.
ging
dringen. De bezuiniging bedraagt acht ton
e'n is dus -niet te versmaden.
Auto in het Noord-11 ollanilsch kanaal.
E-en d o o d e.
Gistermiddag to ongeveer half één is op
don Rijksweg bij liet buurtschap d-e Blauwe
Keet onder de gemeente Helder oen vior-
persoonsauto. afkomstig uit [ladingen, in
het Noord-llollandsch kanaal gereden. Dartr
juist een bus van don dienst Noord-Holland
passeerde, waarin twee rijksveldwachters
waren gezet-en, konden onmiddellijk krach
tige reddingspogingen worden in het werk
gesteld, liet lukte dan ook spoedig, de aas
inzittenden van den wagen, dio op oen
diepte van dri© nrnter lag, drie baaien,
twee dames en een kind; te bevrijUoa. Vijf
van ben bleken bewusteloos te zijn. Do
veldwachters wjs[en door hel toepassen van
kunstmatige ademhaling vier der bewuste-
loozen bij to brengen. Bij den wagenbsf-
sluurder, den 45-jai igen caféhouder Sij-
braiid Rohoff uit Dadingen, bracht de kunst
matige ademhaling g.'.-en resultaat. Een in
middels geanimeerd genocshcior, dr. Olcr-
dooin van 't Zand, heeft nog anderhalf uur
l,everg.cicfs getracht, de levensgeesten op
te wekken.
Vermoed wordt thans, dat d© bestuurder
reeds tengevolge van e;m hartverlamming is
overleden, vóór d-e wagen to water reed.
Daardoor zou het ongeluk t©vens ztijn ver
klaard.
Alle slachtoffefxs zijn p©r ziekenauto van
het vliegveld Do Kooy, naar het Marine--
hospitaal te 11 elchor veivoerdl
gen en den zolder.
liet gebouw brandde, toen de brandweer
kwam, als een fakkel. Van alle zijden
werd water in den vuurpoel gebracht en
togen vier uur was de brandweer den
brand in zoo-verre moester, dat voor uit
breiding niet meer behoefde gevreesd
worden. Het o-uel© huis is echter geheel
leeggebrand'. 'Omtrent de oorzaak van den
brand tast men in het duister.
Noodlottige val.
Woensdagmiddag kwam de 39-jarige
motorrijder Kern uit Venlo, die op zijn
motor op den Rijksweg Roermoinidt—Swab
men reed, ter hoogte van den Singel in
laatst genoemde gemeeinte door onbekende
ao-rzaak to vallen. De motorrijder bekwam
een scliedetfractuur. Donderdagmorgen isi
de man in het Laurenliusziekcnhuis," waar
heen bij was verv-oierd, aan do bekomen
verwondingen ©verleden.
Groote brand aan de overzijde
van het IJ.
Voor de tweed© maal binnen 21 uur is
de hoofdstedelijke brandweer gealarmeerd
voor eon grooton brand'. Ditmaal was het
de Amsterdamsclie Ertsmalerij van den
lieer P. .1. Taileina,een aan den Grasweg,
overzijde van hot I.T, nabij vcrschillerufo
andere fabriekspanden gelegen onderne
ming.
Reeds voor do komst der eerste voer
tuigen had de bemanning van een iu do
haven surveilloerendo boot van de haven
politie, de Havendienst I, toen deze ter
hoogte van de Houthaven vo-er, op hot
tciTcin aan den Grasweg, de fel uitslaan
de vlammen waargenomen. 'Onmiddellijk
werd koers gezet naar het zicli vlak hij
de ertsmalerij bevindende zijkanaaltjc; de
boot word- hier gemeerd en kort daarop
kon reeds mot d© aan boord aanwezige
installatie een flinke straal in den gloed
worden geworpen. De Havendienst I kreeg
spoedig assistentie van de drijvende stoom-
-brandspuit Jason, welker bezetting opdracht
kreeg, het waterkanon met zijn geweldige
capaciteit in werking te stellen. Verschil
lend© slangen moesten over een grootcn
afstand over het terrein der onderneming
worden uitgelegd; alle standpijpen werden
daarbij gebruikt, terwijl de overige slan
gen naar hot open water werden geleid.
Op deze wijze kon het vuur, dat door
de vele vensters van hot vier verdiepin
gen hoogo gebouw van den begancn grond
af en verder via platjes en daken van
tot het pand behoorende bijgebouwen aan
vier kanten worden aangetast.
De bovenste twee verdiepingen van het
hoofdgebouw, zijn geheel, de beide ando
ren grootondoels uitgebrand'. liet aangren
zende kantoor, dat enkele ©ogenblikken ge
vaar heeft geloopen door bet vuur te wor
den aangetast, kon gelukkig behouden
worden.
De eigenaar der ertsmalerij', de heer Ta-
doma, die te Heemstede woont, is telefo
nisch van het gebeurd© op de boogie ge
steld- en is dadelijk per auto naar zijn zaak
op weg gegaan.
De brandweer is met de nablusscliing nog
germm-en Lijd bezig geweest. De aangerichte
schade, die zeer groot is, wordt door ver
zekering gedekt.
Verduistering.
Te Den Haag heeft ziclh oen kleermaker
bij de politie gemeld, die verklaarde f 500
te hebben verduisterd" (geiml© posten) km
nadeel© van zijn patroon te Amsterdam.
Ruzie om een haas.
Eenige jongens, die een stevig glas ge
dronken hadden, krege-n jn een herberg on
der W'ijler ©on lievige twist over het boz.it
van een haas. Hierbij heeft ocm der mannen
den ander ©on slag met can geweer op
liet hoofd gegeven, waaraan het slachtoffer
thans is overleden.
Kruiend ijs.
Het ijs van de Waal is losgeschoten, zoo-
dat do toestand voor Brakel zeer bedenke1-
In gedachten heeft hij de hoofdprijs van
f 300.- ai te pakke.nl En waarom ook
niet? Iedere deelnemer aan die fameuze
knip- en plakwedstrijd bij Zijlstra heeft
toch evenveel kansen op die 324 mooie
geldprijzen I
Dat is nog eens de
moeite waardl U doet
toch ook mee aan die
jubileum-wedstrijd? De
voorwaarden zijn al héél
gemakkelijk! Ze staan in
de circulaire, die de post
bij U heeft thuisbezorgd. Soms zoekge
raakt? Vraagt dan gerust om 'n nieuw
exemplaar. Zijistra heeft nog reserve
exemplaren voor U beschikbaar. Doet
meel U hebt 324 kansen op aanzienlijke
geldprijzen!
Thans: 22 - 28 - 35 - 40 en 50cf.
per V. pond mèt spaarzegels!
SCHIEDAM,
Hoogstraat 37 - Telefoon 68994
voel ijs aangedreven. Er werden groote ijis-
dauunen en huiz©nhooge scholsen-torcm
gevormd, die ©en wocsten aanblik bodem.
Rit de textielindustrie!.
Do R. K. textiel arbeidarsveroaniging SI.
Lambertus/ gaat met d.o laatste vóorste-llen
der fabrikanten accoord.
Zwcetlsehc stoomboot gezonken?
16 personen aan boord.
Men vreest dat bot Zweed'Sbh-a stoom
schip Rewa mot 16 personen aan boord in
de Botnische Golf is vergaan.
Gasvcrsti kking.
In de woning van den slager Otto Ellner
te Holz.nniend.on, ztijn in d-e slaapkamer de
vrouw en de beide kiude-ren van 11 ©n
9 jaar dood- gevonden. D© man -en ©en
dochter gaven nog teokencu van lev-en en
werden naar het ziekenhuis vervoerd'. Mem
vermoedt, dat in do nabijheid van do wo
ning een gasbuis is gesp rongen, daar ine-n
reeds ©enige dagen geleden oen gasluoht
had waargenomen. In d©n nacht zou het
uitslrocmend egas dan in do slaapkamer
zij'n gedrongen. Drj© vrouwen uit d© omge
ving moesten eveneens naar het ziekenhuis
gaan, daar zjcli bij haar tengevoig© van gas
vergiftiging braakvcrsohij'n?©le'n voordeden.
Vrachtauto met chemicaliën
verdwenen.
Door de politie in Frankfurt am Main
wordt bekend gemaakt, dat -oen vrachtauto,
genummerd IS 27076 mot den chauffeur
onderweg van Frankfurt via Itannov.er naar
lijk is geworden. Ook voor Gorinoh.om kwam Waldsrode spoorloo-s is verdwenen. D©
Veel ijs benoorden Markeu.
Gistermiddag to ongeveer 12 uur is de
ijsbreker Daniël Go©dkoop bot IJss-chne-or
opgevaren lot bot mak-en van een verken
ningstocht- Van den hoek van bot IJ tot c-en
uur benoorden Marken werd ge-en ijs gezim.
Verder ten Noord-en van het eiland ©clhte-r
werden geweldgio massa's drijfijs waarge
nomen.
Brand te Amsterdam,
Gisternacht ontdekte een agent brand
in het logement van den lieer D. II.
Groen, in perceel no. 30, op den Ach
terburgwal te Amsterdam. In de weinige
oogenblikken, die verliepen, toidat de agent
alarm maakte, op do voordeur, had do
brand zich roods zoo- ver uitgebreid, dat
de bewoners en logeergasten niet meer
door cle voordeur weg konden. In totaal
zijn toen 11 personen over hot dak ge
vlucht.
Door de vlucht der logeergasten waren
alle kamers opengebleven ené weldra sloe
gen de vlammen uit alle drie vordiiopin*
HET IJS KRUIT.
In de omgeving van Iloorn lieefl het kruiende 5j"s in liet IJssolmeer zidh op
gehoopt tegen den dijk. Do kris en kras door elkaar liggend© ijsblokken bie
den aon fantastischen aanblik.
tocht werd begonnen op 24 Januari. Da
vrachtwagen was geladen met 6 vaten che
micaliën voor do kruitfabriek van Bomlitz
bij Waldsrode en verder nog met 62 pak
ken ander© goederen. Do autoriteiten zij'n
geneigd t© gelooven, dat de. chauffeur den
auto en do vrachtgoederen hooft gestoten
en gevlucht is.
Trawler voor f 590.
De opgelegd© Duitsche stoomtrawler Jad©
uit Wesennund© is t© IJniuidea verkocht
voorf 590.
Ü6 griep.
Te Berlijn neemt tl© griep nog steeds toe.
Een groot aantal scholen is gesloten.
De vermissing van Bert Ilinklcr.
Dc echtgenoot© van den Engels-dun vlie
ger Bert llinkler, di-e tijdens het begin van
een vlucht naar Australië verdween, ou
naar wien tevergeefs nasporingon in het
Alpen-gebied zijn gedaan, sprak als haar
overtuiging uit, dat IJinkter niet in d© Alpen
was. Zij deelde o.a. med©:
Hij heeft m© gezegd, dat hot mogelijk!
was, dat ik geniimen tijd niets van hem
zou hooren. Het is zeer wel mogelijk, dat
hij in het geheim naar China is gevlogen.
Geslikt.
In de groeve van do Einigkeits schacht
in Zuekmantel zijn drie jeugdige- we-rkloo-
zen dood gevonden in e-cn brandend© kool-
stoflioop Zij waren den schacht in gegaan
om kolen te stelen. Naar hot schijnt heli-
hen zij het koud gekregen en zich d-orludvo
op den warmen grond gelegd, waar zij' ge
slikt zijn door naar buiten komend© kool-
inonoxydgassen
Mei opneming worth geen instemming der Redaelic
bedoeld. Copy tvordi tuner teruggegeeon.
DE BRUG DER ZUCHTEN,:
DE ORANJE DRUG.
Mijnheer,
Langs dezen weg zou ik het Gemeonle-
bestuur opmerkzaam willen maken op liet
verkeer aan de Üiaajebrug.
Zc-oals Li wel bekend zal zij'n verschijnen
de brugwachters 's avonds ia een witten
zakpardon jas on donkere hand
schoenen, hi plaats van witte, om heter
zichtbaar tc zijn.
Als ooit iets een mislukking is geweest,
da-n is het wel dit, Waarom?
Bij avond siaa.i de brugwachters ouder
de lantaarn aan den kant van do kerk,
iussehen voetgangers in, die van uit de
Oranjestraat komen. Hoe kunnen, wij', als
autobestuurders, dien vcrkocrsnian zien
staan als hij op de beganen grond slaat
te gesticuleer®!
Neon heeran, er is maar één oplossing
cn dat is: het aanbrengen van seinlichten.
Is hier liet spreekwoord „Schoenmaker
blijf hij uw leest", misschien van toe
passing?
Want hen ik goed ingolichl, dan regelt
de havenmeester hier het verkeer en hot
is volgens mij aan de politic-autoriteiten
om dat voor elkaar te brengen.
CHAUFFEUR.