MAATREGELEN TEGEN „HETZE".
STADSNI
Woensdag 29 Maart 19S3.
Sproeten komen vroeg in
TE BLAD.
85ste Jaargang.
No. 20299
Tel. No. 68103, 68617 en 68923.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 68103, 68617 en 68923.
Postreken:ny No. 5311.
B Uil EN LAND.
V
De nationaal socialistische part'j organiseert een
„afweercampagne" tegen de buitenlandsche „hetze"
in verband met de Jodenvervolgingen. Prof. Einstein
over den toestand.
het voorjaar, koop tijdig een pot
Spmtol. Bij alle Drogisten.
HOOFBPUN
Tentoonstelling Ambaohtssdiooi.
li.efk cn SchooL
Tv/eede Kamerverkiezingen.
De» eonrtnt renchtyat Algelijk*, met alt-
ïondtring ï*n Zot en Feestdagen.
Frijo per kw»rt»*l f 2.frsnoo per poet
12.BO. Prij» per *eok: IS ct«. Afion-
der'.ijke nummer» i ct». Abonnementen
erorden digelpk» aangenomen.
Advertentie» voor het eiratrolgencl <mm-
mer moeten róir elf nar aan het Bnroat
beaorgd rijn, 'a Zaterdag» vóór O uur,
Ken bepaalde plaate ran adrertentiïn
wordt niet gewaarborgd.
SCHIEDAM iCHECOURMF
Prlta der Aüvo/tentiÖn; *an 1—0 regola 1
leder» regel meer (0.30; ln liet Zatcrdftgnunjinei
15 regels f 1.80, iedere regel meer f 0.35.
r^clainea ru.75 per regel. Incassokosten5 ets.;
noBtkwitantioa 15 ets. Tnrioven van udvertontien
on abonnement zijn aan het Hureau vcrKrijgbanr.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentié» opgenomen k f 0.50 t/m- "1»> woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Kik woord moor
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
's Woensdags: Kleine Advertontibn tot25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond Ouur aan het
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advortentien 11.00, Indie®
olet vóór Vrijdngavond 6 uur bezorgd.
De rijksleiding der nationaal socialisti
sche partij heeft een proclamatie aan alle
partij-organisaties gestuurd', waarin maat
regelen worden opgesomd, die per 1 April
zulien rvorden genomen togen d!e „lands-
verraderiijke hetze-campagne van u't het
buitenland tegen het Duitsche volk".
Er zullen actie-comité's worden gevormd
voor het planmatige bestrijden van Jood-
scho zaken, Joodsche producten, Joodsche
artsen en Joodsdie advocaten. De comité's
zijn er verantwoordelijk voor, dat de boy
cott geen onschukligón treft.
De comité's moeten direct door propa
ganda en toelichtte^, den boycott populari-
sec/en. Principe: Geen Duits dier koo-pt
nog bij 'een Jood of laat zich door liem
en zijn stroomannen waren aanprijzen De
boycott moet algemeen zijn. Hij zal door
liet geheele volk word'cn godragen cm moet
bel. Jodendom op zijn gevoeligste plaats
treffen.
In dubieuse gevallen moot van oen boy
cott van zuilke zaken wordfen afgezien.
De comité's van actie controlceren scherp
do kranten, ten einde na te gaan in hoe
verre zij deelnemen aan de „verduiidelij-
kingsveldtocht" van het Duitsche volk tegen
de Joodsche gruwel-„hetze". Doen kranten
zulks niet of slechts in beperkte mate,
dan moeten zij oogenblikkdij'k verwijderd
worden uit buizen waar Duitschers wonen.
De comité's van actie moeten tezamen
met do bcdrijfscellenorganisat'es der partij
propaganda maken voor den Duitsdien ar
beid' en daarmede de Duitsche arbeiders in
de bedrijven brengen.
De comité's moeiten worden opgericht
tot in de kleinste boerendorpen ten einde
in bet bizonder op bot platteland do Jood
sche handelaars to treffen.
l)e boycott moet krachtig wordon ingo
zet. Daarom moeten thans alle voorbord-
dende werkzaamheden worden vorridhL Er
gaan instructies af naar do S.A. on S.S. om
van liet oogenblik van don boycott af door
posten do bevolking te waarschuwen bin
nen te gaan in Joodsdio zaken. liet bogin
van den boycott zal op plakkaten on dooi
de pers ,door strooibiljetten #i.d. worden be
kend gemaakt. Do boycott begint Zaterdag
1 April om tien uur v.m. precies, il'ijl zal
wouien geveord tot de partijleiding bevelen
zal de actie lo slaken
Do comité's van actie moeten direct tien-
duizende massavorguderingen beleggen ton
einde toi in hot kleinste dorp don eiisclh
te propagcoreu dat «m relatief aain'al Jo
den in allo li -roepen kan wordtin tewerk
gesteld. Ton einde do slootkracht der actio
te verhoogO'ii, wordt deze wiscb voorloopig
lot drie gebionen beperkt;
a. bet bezoek aan Diulsdbe middelbare
en hüogc sdtioLen;
b. het bcroop van arts;
c. bet beroep van advocaat.
De comité's van actie bobben verder tot
taak er voor te zorgen, dat iedere Duitselior,
welke op een of andere u'ijxe in relatie met
liet buitenland 'staal, deze benut om in
bii-even, telegrammen, en te lef oong esp re-le
ken de waarheid te vaisprojdcn, dat in
Dttllscbiand orde en rust liee-rscl it, dat 3iot
Duilsche volk niets lover weuisdbt dan in
vrede zijn arbeid lo verrichten en in vredo
met de nest van do wereld te leven en «lat
bij don Strijd tegen do Joodseiliö „gruwel-
liclze" sieclhts voert als zuiveren afweer-
strijü
Prof. Einstein, die gisteren to Antwerpen
is aangekomen, hoeft, in eau speciaal inter
view verklaard dat bijl mot tegen Daitsdli-
land is, docli wol legen do tegenwoordige
periode, gekarakteriseerd als pa ho'.ogiscliien
toestand.
Zoo lang, ging prof Einstein voort, in
DnjtscbJand niet de viitji-; uitdrukking der
gedachte en do beschaming van leven cn
Veiligheid van allo burgers gewaarborgd
zijln, keer ik niot naar Duilschhnd terug.
Ik bl'ijf voorloopig vier of Vijf maanden in
België, waar, weet. ik zelf nog niet, ik denk
in een badplaatsje. Ik wacht momenteel op
de komst van m'ijln assistent, prof. Aialjcr
nil Ween,an, mot wion ik zal werken.
Meent u, dat er van de zij'de van Duitsoii-
land oorlogsgevaar bestaat?
Ik ben van meaning, dat hot niot in de
bedoeling van llitior ligt om tol dergelijke
daden over lo gaan, welke oen oorlog tot
gevolg zou kunnen hebban.
Wat denkt U ovor den toastan I der
Joden in Duitschlalnd?
Hun toestand is Mzonder gevaarlijk,
nieend'e prof. Einstein, niet zoo zeer ten
gevolge van bet feit der schending van hun
grondwettelijke rechten, maar doordat een
psycliiseho toestand gosoliapen wordt, die
het maatschappelijk on economische lovon
voor do Joden bizond-cr moeilijk maa.kt.
Wat denkt U van een mogelijke reactie?
Prof. Einstein glimlachte en zeidc: Nog
maals, ik ben geen profeet.
DUIT3C1ILAND.
D e K. P. D. en d e li cnm in t e ru.
Naar uit Aioskou wordt gemold, is dooi
de ccintroleccinmissie van de Komintern!
een idzemdero commissie gevonnd onder
leiding van Dela Kmi, welke de werkzaam-
gon in Nederland zullen gehouden worden
voor handelscorrespondentie op 20 en 21
Jumi en voor boekhouden op 27 en 28
Juni as.
Dit prospectus is gratis verkrijgbaar bij'
liet Secretariaat der Federatie-Examens,
Deiu-loosti-aat 122, Amsterdam (Z,).
Do inschrijving sluit op G Mei as.
heden van Thalmann als leider der K.P.D.
zal nagaain, Behalve een anderzoek naar
de politieke activiteit van Tinilmann zal
ook do financieele toestand Ü-er K.P.D.
warden gecontroleerd.
De ooimmissio heeft uiigebreide vol
machten ontvangen.
De nieuwe leider der K.P.DHeinz Neu
mann, die naar het schijnt ia Spanje ver
blijf houdt, beeft instructie ontvangen laaar
Alcskou te komen om daar xapport nil
te brengen over don toestand i'n Duitscli
land.
Hot verbod' van den Stahlhelm,
in Brunswijk opgobovo'n.
Na -een beraadslaging, di-e te Brulnswijk
gelioud'on is tusscben d-en Staiillielinteider
Seldfce en de Branswijkscho mgiistoTS om
eonige autoriteiten, word bet volgende offi-
cieeie commumitpie uitg-cgoven
De rijksregeoring erkent dat door don
minister van bhiiienlandscho zaken van
Brunswijk, Klagges, tegenover den Stabl-
hcimgouw genomen energieke maalregeieri!
gerechtvaardigd zijn. Nalat do rijksminister
van arbeid', Franz Soldte, als oersto bomds-
voorzittor van d'en Stahlhelm een discipli
nair onderzoek in deze aangelegenheid hadl
toegezegd' en nu liet gevaar voor een ille
gale actie van Atirxistischo organisaties om-
der valscho doknamen is terzijde gesteld,
zal minister Klagges liet voor liet land
Brunswijk uitgesproken verhol van den
Stnldhelm per 1 April as. opheffen.
Rijksminister Seldto keert hedenmorgen,
per vliegtuig naar Berlijn terug-
De oorzaak van deze opheffing moet ge
zocht worden in liet feil, dat men in Bruns
wijk de handhaving van de orde onder den
Stahlhelm weer volkomen meester is. On
geveer 1200 van de gearresteerden zij'n
weer in vrijheid gelaten,
liet verbod' der SPB-pers ver
leng di.
Het gisteren cxpircerende verbod der so
ciaal-democratische pers in Pruisen, is
voor onbepaalden tijd verlengd.
SOVJET-TJNIE.
Aiodot of naar het buitenland.
Voor de eerste maal sedert het beslaan
der Soivjct-Unic zal de voorzitter van den
Uaad van volkscommissarissen een reis
naar bet buitenland ondernemen. Aïololof
zal namelijk als antwoord op liet bezoek
van verleden jaar van Islnned Pasja een
bezoek aan Turkije brongen ter gelegen
heid van den tionidon verjaardag van liet
beslaan der huidige Turksche republiek.
VER. STATEN.
De uitvoer van wapenen.
Atefc 15 legen 6 stemmen beeft de com
missie voor buitenlandsche zaken van het
luns van afgevaardigden het voorstel goed
gekeurd om Roosevelt volmachten Ie geven
inzake liet leggen van eon embargo op
wapenen en munitie bestemd voor oor
logvoerende landen.
INT. SAMENWERKING.
De economische wereld
conferentie.
Gisteren heeft te Washington de Ame-
rikaansche staatssecretaris Ilull bespre»
kingen gevoerd met don Franschen ambas
sadeur Claudel cn den Roemoensclicin ge
zant Davila over de economische wereld
conferentie.
Naar verluidt is tusscben Amerika en
Engeland overeenstemming bereikt, dat de
economische wereldconferentie zoo spoe
dig mogelijk bijeengeroepen wordt. Boven
dien is men overeengekomen voor de ope
ning van do com f creatie de principieel©
prol domen op te lossen, teneinde odn mis
lukken der conferentie te verhiudereci. De
kwestie der oorlogsschuldon zal voo-r
<ioh aanvang der economische onderhan
delingen niet worden besproken.
De Fransche ambassadeur heeft tijdons
de besprekingen mot Huil steun toegezegd
aan do Amerikaanscli-Kngelsche pogingen
met betrekking tot de economische wereld
conferentie.
Advies academische opleiding.
Aan ouders van vrouwelijke leerlingen
van I1-. B. S., gymnasium of lyceum, die
dezen zomer haar einddiploma hopen te
verkrijgen en plan koesteren voor oen stu
die aan een der hoogosc'holen, willen de
Nedorlandscb.e Verereniging van Vrouwen
met Academische Opleiding en do Veieeni-
ging van Academisch Gevormde Christen
vrouwen gaarne inlichtingen voa-sdbaffun.
Ateor de eerste vcreenjging treedt op ni-ej.
dr. Reudler, Jozef JsraëlspJein 17, 's-Gra-
venhagc, voor de andere moj. dr. M. C.
Riamfeld, Pauw van W'ieldrcciillaan 1,
Zeist.
Do inlichtingen beperken zich tot do
academische opleiding cn niet een advies
over do beroepskeuze voor meisjes.
Ontwikkelingswerk der Wooilbrookcrs
te Uarclicm.
GedurcndiO Atoi, Juni, e.n Juli organiseert
do Vereen. Woodbrookers drie v-ersehilkaido
ontwikkelingscursussen voor jonge men-
sclieu tussdion 18 on 25 jaar, die belang
stelling hebban voor een wijdere levens
kring dan bun iiuis, dorp, fabriek die
eigen geest willen vormen. Wal bedoeld
wordt met doxc bijtoon komsten, \indt men
Uitvoerig vermeld in ecin boekje, dat aan
ondersteund adios kan worden aangevraagd
en gratis aan belangstellenden wordt toe
gezonden. Enkel r.ij' hier aangestipt, dat niot
naargedoerdhoid" gestreefd wordt (verdere
ontwikkeling, dan de htg.uto school goofl,
is voor liet bijwonen van do cursus-ren niet
nocdig), maar naar kennis, „waar je wat
aan hebt" in je Leven.
Vier cursussen vermeldt liet pro
gramma
1. 8—20 Mei: Cursus voor meisjes, dB
sociaal werk willen doren (op dorpen en in
steden).
2. 2d31 Mei: Cursus voor .fabrieks
meisjes.
3. l'J Juni
landsmeisjes.
4. 3—10 JuliCursus voor jongeren (jon-
gens en nwjsjes) die met jeugdbeweging of
jeugdvormiug in aanraking zijn geweest.
Op de bijeenkomsten wordt niet gevraagd
naar politieke of godsUons[igc richting; al
leen oei bied voor do overtuiging van
anderen.
Programma's eu inlichtingen kmutetn wor
den gevraagd bij moj. C. C, Wjlbreiminck,
de Carpentiorslraat 82, Den Haag.
-1 Juli*. Cursus voor platte-
'P
Wat er tc zien is.
Tor gelegenheid van bet 25-jarig beslaan
dor Veneeniging „Do Ambachtsschool voor
Schiedam en Omstreken", is Dinsdag 28
Afaart een tantoonst'olling geopend van
werkstukken 011 tocikoningan, door do leer
lingen jn de laatste drie jaren vervaardigd.
Lang niet alles kon geëxposeerd worden,
al was bet all can. maar om overlading te
voorkomen.
Op overzichtelijks wijze zijn adileroem-
volgens ter bezichtiging gestold:
I11 de iiinmeiiokaloiiccin complete kap
met dakvenster ©a sclio-u-strenicgoi-ing, ko
zlijnen met deuren -m mot ramoii, setTübjv
timmering, iambrizeering mot kasten en
schoolborden voor eau lodconioikaai cn 2
ondorw'ijislokalen beslem-l, trappen mot
hootdbaiuslers en balusters mot Jennhigen
in modernen stijl, huis'lioiulolijk-e voorwer
pen enz.
Houdom dit practisciie werk .(ju ogen do
wanden teekoningeni aangebraclii van de
zelfde of soortgelijke werkstukken. Theorie
en prakrijk gaan luor «lus jiuind in livuul.
Veriiclito ridi'iingaanwijWors duiden doa
weg aan, Öio gevolgd moet wouien 0111
acbtercénvolgoins alie 32 tcsntoousi.e'ilings-
zalen te bozookan eu door gocn togou-
stroom van medebezoekers gehinderd to
worden.
Op do eerste verdieping vindt men ëcn
leekenzaal met bouwkundige tocktoiiingen
en do construcliecaliiers, waarin do con-
strucLicieor en de materialeaileer als huis
werk door do leerlingen uitgewerkt worden.
Tevens Bn liter nog werkstukken toa-
loongestcld, waarondor con slaapkamer
ameublement «1 con tnin-ameubl'cment bi-
zondero aandacht verilionon.
Dan volgt eea zaal m._t werktuigkundige
ïeekeningeu, stoomwcrkluigkuncle cu smcctl-
bank- en draaiwerk.
Alen lette op do afwoiking van dit zeer
ingewikkelde werk. Ook lijor z'ijn ooiii tuitt-
ameublement cn gescbilderdo gebruiksvoor
werpen opgesleid.
Volgt men do riclitingwlji/ors dan is hot
eerst de meubelinakorij' aan de beurt. Zagon
w'ij zooeveu liet woorbarstigo ijzer on staal
vervormd tot niachineJeeten, bier zijn tuit
Uilslirlend verkrijgbaar Irh de oranjc-bandbuisjos van
20 labl. 70 cis» cn oranlozakjes van 2 tabt. to cis.
Ncd. Hcrv. Ivcrk.
Rcro'cpon te Hoorn (Ned. Ilcrv. Evan
gelisatie), ds. P. F. van Noort. te Noord-
wijijkorboul; te Tienhoven (U.), ds. Jac.
Treffers te Marken; te De Wilp (Gr.), B.
O. Visser to Okkcnbroek; Ie Niouw-Lekkor-
iand, ds. Job, van Dorssen te Nieuw-
Beijerland.
Bedankt voor Gouda (toez.), ds. J, Oli.
\V. Kniishaop to Rodegravon.
Aferciu-iiis Dip tinna.
Do practijk examens dei- Federatie van
Handels- 011 Knn'oorhelicn ion-Vereenigin-
den, nicvelinstrumenteai, oefenslukjes, thee
lichtjes, hang-, wand- en late lampjus, Wij
zcii op bot WMÜ/Jijiligto karnk.er van dit
onderwijs. Een wamt is galiocl ingenomen
door zwak-, en sterkstrooininontaga: tele
foons, schellen an nuinnvcrborden aan de
ecne en oen complete huisveilic'ti.iirg aan
de andere z'ijle. Aan do overige wanden
do keurige werktoekeningeu der leerlingen
De weg Leidt nu weter lioogerop. Up do
2c verli.oping komt inon oerst in oen zaai
met lcierinidiloion. Hier kan mem een over
ziclil krijgen van de vele hulpmiddelen
die djt ondorv.'ijs noodig b.eett om bij de
lecilingm oeai juislon imliuk van vorm
en afmetingen der i - li handelen onderwer
pen lo vestigen, Kon zoer mstruciiovc auto.
mobieinioLoi mol bijhdmoremio wandplaten
vooibeidd.on voer haiidleekeneji, maeiliiiie-
deeLen om op Ie meten, bouwm, Ie rial en
houtsoorten, minera], "n, inotow.n iordetóon,
loioloons, mdicalcurs, controllers tin na
tuurkundige instrumenten, alles mei smaak
goëxpo.reeid, toornen den bezoeker de veel
zijdigheid der mod,eme lerhniek en dto'ludp-
ïniddelcn, djo hot lodmisi l'ie onderwijs l>e-
lioeft. Aan de wamLen werkiuigkundige tote
koningen, waarbij ."oil njcuwe methode om
lij'ateekenen direct aan vaktoekeiien Ie dom
aanpassen exlra aauikvht verdient.
Voortgaande vindt men eeist do hand-
teekenzaa], waar terstond opvalt dat van
de vroegere opvatting „kunst in liet am
bacht" is afgeweken. Alle. handtcokenen is
direct op het vak gericht en dient om de
leerlingen op juiste wijke vormen uit do
practijk te leoren zien en woer te gevon.
Daarna volgt wat we zouden kunnen
noemen bei rijk der metaal bewerkers. Van
duimpjes en krammen at, langs ringen, bou
ten, smoedtangon «n ijzeren Ireitclvormon,
voert de smid u lot ingewikkelde smoo«l-
stukkon. Alcl plaatwerk evenzoo. Beginnend
met zuiver bewerkte blokjes ij/.er komt
inon tenslotte tot ingewikkelde macliinc-
dcèion.
In twee zalen kan men deze volgorde
nagaan, In de oer»le zaai Jioofd/akoiijk
werk der Jo klasren, in do 2o zaal da! dor
2o en 3o klassen, in doze laalslo zaal
treft ons can zaagmachine voor ijzer, ton
slij'ploeslel voor carboruiiduinsciiijYan cn
etsn coniple-io kiterkoppcling voor oen 1110-
torboot. Het iuwendig.e van deze keerkoppe-
stugge eikaiboul 011 titet voorname mahpnie- ]jKg js daarnaast af/onderlijk tenloongo-del
bout tot solide en oleganio meubols cn - -
incubeltjas vcrworkl.
Boekenkastjes, Üicemoubols. wandkas j s
blocnientafcltjcs, oen dressoir, oen tado-
uist, alles getuigt liter van prima handwerk
«ondom allerlei niachiucdeohn als: drijf
stangen, kruisfeoppou, èxcouirictkea motslan
gen, copiom-pcrspn enz In liet midden
smeed- «n plaatwerk. Kon hek, voor d© trap
der school door de teerlingen vervaardigd.
eu goed.cn smaak. Modellen voor gietwerk, ]eitit ons (iall naar de trap, dto ons naar
door leerling-nioddmakers vervaardigden
liet werk van lo en 2e jaarsloerliugen vol
tooien bet smaalcvol'c geheel.
Daarnaast is de schilder.»®,f doding. Do
wanden toonon ons li<ot vakteekonen dei-
oudere leerlingen, waarbij' do tegenwoordig
zoo in eeie zijnde reclamekunst eon voor
name plaats inneemt. Middenin cn rondom
gaan do oogen aan fraai geschilderde luim
meubelen, dcindM-meubo'.e<n, m-rctate] jes
enz,, to gast.
Veiderop w.'.-oi' eon tinuncvafdceling, docii
nu van dc lo jaars-Lcerlingun, hoewel ook
bier werk van oudere leerlingen is bjge
voegd. De uioaiiij'ke bcginselem en liet stel
selmatig opidimmen kan uren hit® zoel'
goed volgen. Eon tuin- cn een slaapkamcr-
ameubleiirent, practisclio keukenkasten cn
trapstoeicn toonon vat dezelfde ioerlingeii
later moeten maken Do wanden zijn be
hangen mot do t'ool.enjngen dor Jo jaars-
afdeeiiiig.on.
Daarnaast is de atdceling clcctricicus. Dal
we ia oen werkplaat» Zijm, toonon ons do
draaibanken en boormachines, die niet ver
wijderd konden wonten. Een radiotoestel
(in <glas, zoodat alles ziclilliaar is) on reen
luidspreker, prehectl op school vervaardigd,
bevestigen dat ook bier ito moderno tijd
z'ijn invloed doet gekten. Talloo/ja oiootri-
acbe apparaten ren instrnmentren voor na-
benedan voert.
Onder aan de trap toont reen groolre ver
iiclito grafisdhe voorstalling ibret regelma
tig klimmen van liet I-er!ingental van de
school in liet gel'reet cn voor de vakken af
zonderlijk. De njauwe cuisue vangt mm met
470 teerlingan, wal voor de schooi rem
boogie:eeord is.
Mr. I'. J. Oud voor de
Vrijzinnig Democraten.
Gisteravond is door den Vrijzinnig Demo-
cratisclien Hond. afdocimg Schiedam, in
Alusis Sacrum een vergadering gebonden
waarin liet Tweede Kamerlid, rnr. P. J
Oud, het woont heeft gevoerd.
De vergadering werd geopend door den
voorzitter, den lieer I. Voorn, die na
oen korte rode het woord gaf aan mr. P.
J. 0 u d.
in den aanvang va:i zijn rode bcsprak
spr, het sielsel van beschermende rech
ten, dat niet het herstel van de econo
mische oa-de gebracht heeft.
Hoewel het ïn oeroud eel van die in do
Tweede Kamer vertegenwoordigde partijen
den vrijhandel voorslaan, ziet men bij»
Inurkundïge on reicctroliechnisdlio doclcin- vooi'boeid dr. Bierema van den \rijlieids-
bottid, die in liet Noorden lijstaanvoerder is
en die bet protectionistische program der
boerenbonden onderschrijft, eai vrijhoud©-
laar dus, uit lioofde van zijn liberaal be
ginsel, die tegen dit boiofdpunt van do
iberale Staatspartij ingaat en zich even
tueel als protectionist voordoet.
Do vrijzinnig democraten praten i.i stad
en land dezelfde laai, al verklaren zij zich
bereid mee to werken aan hulpmaatregelen
voor noodlijdende bedrijven.
Als tweede punt op internationaal ge
bied noemde spr. de ontwapening.
Dc vrijzinnig democraten zijn de overtui
ging toegedaan, dat liet belang vam liet
Nederlamlsche volk niet no.liend wordt met
bewapening te land en ter zee. liet voor
naamste argument is wei 't zedelijke, omdat
de moderne oorlog monsch-onteerond is cu
gericht op verdelging op groots schaal,
zoowel op strategisch als op economisch
geliied. Bovendien geven liet Nre,terla.nd'sc.lio
(eger en de vloot aan ons volk geren vei-
ighcid moer en kail or beter eren politire-
macht van gemaakt worden.
Spr. ging voorts over tot de werkloos
heid. Deze is geen typisch verschijnsel van
dezen lijd, geen inhaeroiit doel ren nood
zakelijk kwaad van de kapitalistische pro
ductiewijze, geen gevolg van de invoering
van dc machine.
Want de machine is yeblekoi reen mid
del tot verhooging van bel welvaartspeil
van een steeds groeier wordend d'erel dier
bevolking.
Tenslotte is dc lijn der economische
ontwikkeling opgaand, en danrlussclu-n
door loopen do dalingen d'er crises, dire
te beschouwen zijn ais ziekteverschijnse
len van liet groeiproces.
De eerste ren naaste taak is thans door
do huidige moeilijkheden hreen te komen. De
wcrkloiozeu moeten wij beschouwen ais
«hieldóffers van deze crisis. Doch er moet
in dit vet-band en bij alle uitgaven voor-
ziclitigheid betracht worden. Als echter
de vrijzinnig democraten van voorzichtige
financieele politiek sjirekon, dan dient men
die niet te verwarren met die van do
reactie.
Dij de bezuiniging dicnl men echter
nauwlettend toe te zien waarop mem wil be
zuinigen, of het gaat om defensie of om
volksonderwijs ot sociale maatregelen. Als
voorbeeld van bezuiniging noemde spr.
de rechtbanken, waarop do Kamer ont-
büinden wend.
De ware roden voor de ontbinding achtte
spr. bet feit, dal bet ministerie Buys do
Beerenbrouck volkomen uitgeleefd was.
Ei| nu moet er een nieuwe regreeriag
komen. Er is een streven, een verlangen
naar „een sterken man". Daar is Jicfc
bcidagenswaaidige schouwspel, dat de Vrij
heidsbond ophangt, die eens liet vaandel
van don vooruitgang gedragen heeft, maar
die dat vaandel moest overgeven aan do
vrijzinnig democraten. Er zijn vele libe
ralen, die niet moer getooven aan dre demo
cratie on die Ooiijil aanbevelen als „de
sterke man".
De vrijzinnig democraten wenschcu daar
tegenover een sterke regreering, die sterk
is door liet volk, steunend op «te meer
derheid van de vertegenwoordiging, dire
met tiet volk door dUr nood der lijtlea
zal kamen.
Het gevaar dat dc vrijzinnig democta»
ten bedreigt ligL rechte ren links; bij breide
is de wil van tiet voll geheel uitgescha
keld, beide brengen in wezen do dictatuur
cn brengen de vrijheid in gevaar.
Het is typisch, dat juist uit het bilcrale
kamp de sympathieën komen voor fascis-
iische idcöcn. Dc liberale pers kount in
liet geweer tegen hel bosltiit van don mi
nister om de fascisten uit dc burgerwach
ten te weren.
Tot do naloopers der communisten rang
schikte spr. ook do soc. democraten. Het
speet hem hol to moeten zeggen, omdat
de sore, democraten veel gedaan hebben
in het belang va ndo dcnioc-iatie. Docli
in rustige tijden gaal liet wei gered, in
onrustige omstandigheden raakt de soc.
democratie de kluts kwijl.
Thans staal men in DuUschlanJ voor
dc puinboopen der soc. democratie, dio
voor liet grootste gedeelte haar eigen
schuld zijn. De soc. democraten zijn voel
te liO'Og te paard gezeten. Zij beweerden
liet recept te hebben voor de redding der
wcrekl. Op de gouden belofie is de bit
tere teleurstelling gevolgd.
Laat mcif in Yederlaud leering trekken
van bet DuitschCvoorbeeld. De Nedcrland-
sche soc. democraten nomen een twee
slachtige bonding aan en verlaten dto.i
weg dor democratie als het hun goed
dunkt.
Er is geen sprake van, dat de vrijzinnig
democraten zouden Vu uiu.i medewerken:
aan de tol «{«aidkmr» i" van eea kabinet'
als niet de zekerheid gegeven wordt dat
