Dit muur teint Bil 4 Mn DALADIER OVER MUSSOLINI'S PL/ I. STADSNI Vrijdag 7 April 1933, FILM-GUNSTERS. S6ste Jaargang. No. 20307 Tel. No. 68103, 68617 en 68923. EERSTE BLAD. Hinderwet. Drankwet. Prins Willem i herdenking. Dezo courant verschijnt dagelijks, met aft- zondering van Zon- ea Feestdagen. Prijs oer kwartaal t fraaco per poti f2.50. PriJs Per week: 18 t:is- Afzon derlijke nummers 4 cta. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertcntie'n voor het eerstvolgend num mer inoetci vóór elf uur aan hot Bureau bezorgd zjjn, 'b Zaterdags vóór uur. Een bepaalde plaats van advertentiën wordt niet gewaarborgd. SCHEDAMSCHE COURANT BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 68103, 68617 en 68923. prijs dor Advefientieii, rnn 15 rt-gils l 1 55. tedeio legel moor f030; In hot Zaterd.ignurnmoi i5 re^ei* f 1.80, ledcro regel meer 10.35. Soolaine» f 0.75 por regel. Incassokosten 5 ets.; postk Nihilities 15 ets. inrteven van nil morton tien bil abonnement tyn aan liet Hu renu vei krygbnar. DaguijLs worden tegen vooruitbetaling lvldne Advei tenUen opgenomen S. f 0.50 t/in. 15 woor den, f 0.75 t/m. 25 woei den. Kik woord meor 6 cent tot een mixiinum van 30 woorden. Woensdags: Klemo Adveitentièn tot25 woor den f 0.25» mits v66r Dinsdagavond 0 uur aan hot Dureau bezorgd. 't> Zatcidags: Kietno Advertontifen 11.00, Indie» olet vóór Vrijdagavond uur bezorgd. Rij of krachtens wetten of verordeningen vonrgcschrcvcn en andere offictecle al- er aankond'^ -en en kennisgevingen van het Gemeente'*"- Burgemeester en Wethouders van Schie dam hebben bij hun besluit van 6 April vergunning verleend aan; lo. de N.V. SCHIEDAMSCIIE CARTON- N'AGEFACRIEK, tot uitbreiding vanderyir- lomiagefabriek in het pand 'Oranjestraat 10; en 2o. de N.V. VEREEN. NFD. STOOM- WAESC1IERL1EIN on VERVERIJEN tot uit breiding van de stoomwasscherij, stoomver- vcrij en chemische wasscherij met boa- zinebewaarplaats in het pand Staclhou- derslaan 3. Schiedam, 7 April 1933. Burgemeester en Wethouders van Schie dam brengen ter openbare kennis, dat bij hen is ingekomen een verzoek van A. SClllLPEROORB, alldcr, om een verlof R voor den verkoop uitsluitend van alco holvrijen drank voor gebruik in de bcne- den-voorlocalilcit (winkel) van het perceel Lange Ilavcn 8, alhier; en herinneren, dat binnen 2 weken na dezo bekendmaking tegen het verloenen van hot verlof hij hun College schriftelijk bezwaicn kunnen worden ingebracht. Schiedam, 7 April 1933. 305 4 50 BIJ l'IEN LAND. De voorst-Hen moeten in overeenstemming worden gebracht met de Fransche ontwapeningspoütiek. Sympathie voor het Engelsche plan, doch met degelijke waarborgen. werking der Weslcrsche mogendheden, welke permanent lid zijn van den Volken bondsraad, welke het verdrag van Locarno hebben onderteekend, deze Entente, welke een einde zou maken aan iedere rivali teit, zou buitengewoon vruchtbaar kunnen zijn. Wij hebben liet plan met do grootste sympathie bestudeerd. De onderhandelingen hebben reeds geleid Lot een eerste toe nadering. Zoo is men oen stap verder gekomen. Op dezen weg moet men voort gaan. Rit is het onderwerp van oen memu- jandtim dat door de Fransche regeoring is opgesteld. Frankrijk moet overeenkomstig zijn traditie een positieve, constructieve politiek voeren. Tiet gaat or niet om onze toestemming te geven tot oen soort direo- lorium der groote mogendheden, dat zijn wil zou opdringen aan het overige Europa, voor een nieuwe „heilige alliance". Deze poging zou in strijd zijn mot de Fransche voorstelling van rechtsgelijkheid der volken. liet nieuwe pact moot feitelijk het logi sche gevolg zijn dor groote vredes-organi- salics, waar bet betrekking op hoeft, n.l. liet Yolkenbojidspact, liet Kclloggpnct en het verdrag van Locarno, dat, zooals be kend, do onschendbaarheid der Fransch- Dtiilsclie grenzen en bet bestaan der ge demilitariseerde Rijn land zone. regelt. De verdragen blijven bestaan met al hun clau sules. Wij zullen onze hamlteckening cn ons vrijwillig gegeven woord niet verlooche nen, noch do verdragen ongeldig verkla ren. De sa men wei king dor vier mogendheden zal gelukkig zijn. Wij ontkennen geenszins de belcekenis van art. 19 van het Vol kenbond s verdrag. Maar men moet ook de andere artikelen laten bestaan, welke niet alleen betrekking hebben op cvcntueele ge varen, maar op onmiddellijk dreigende crisis, d. z. de artikelen li, 12, 15 on 16. Zeer zeker loert de geschiedenis, dat geen enkel verdrag eeuwig duurt. Welke herziening zou het moeten betreffen? Welke grenzen Ik geloof, aldus besloot Dcladier, dat het onze plicht is de uitnoodiging aan lo nemen, welke tot ons is gericht is en blijk te geven van onzen wil tot samen werking, tot handhaving en tot organisee ring van den vrede, onder waarborging van alle rechten. Er is geen liooger taak dan Europa orde, vertrouwen en veilig heid te geven. Frankrijk kont haat, noch angst. Frankrijk gelooft, dat de interna tionale arbeid slechts op gerechtigheid ge baseerd kan zijn. De Fransche minister-president Daladier heeft Donderda.g in de Kamer naar aanlei ding van de debatten over do hogrooting voor builenlandschc zaken een verklaring afgelegd omtrent het standpunt der Fran sche rcg.eering nopens de op den vooigrond tredende kwesties. V ij zijn, aldus Daladier, thans in Eet bezit van diplomatieke documenten, welkte de voorstellen van Mussolini en Mac Donald belreffen. De ontwapeningsconferentie cn liet plan voor samen wet king der groo'e Westersche mogendheden zijn de belangrijkste proble men van den tegenwoortljgeii tijd. Do mi nister-president zette vorvolgms liet stand punt uiteen, dat Frankrijk te Genèvo zal verdedigen. Verscheidene plannon zijn na elkander ingediend. Frankrijk zal de alge meen® ideeën trouw blijven, welke de ctappegewijVe ontwapening verb'nJen met do organisatie van een effectieve, nitor- nalionafc controle, welke een essentieel element, van veiligheid is. Frankrijk juicht iedere oprechte poging, welke do groote zaak dos vrodos kan dienen loo. Eiappegcuij/e vermindering van onze be wapening, op voorwaarde dal niemand zijn bewapening veun >o: dert, inslel'ing van oen permanentie cn effec'iwe controle omlrcint alle vormen van bewapening en wel, zoowel hudgelair als locliniscthe afschaffing der particuliere fabrikatie en van den handel in wapenen, dit is de politiek, welke wij verdedigen, omdat zij een hervatting van den bewapeningswedloop, welke Europa op nieuw met bloed zou bedekken en ziijn de finitieve iiv.'cnstorling zou be'ooker.cn, te verhindeion. Om deze reden bestudeeren wij in den gerst van oprecht begrip het Engelsche plan. Daladier prees vervolgons de loyali teit van Engeland en zijn minister-presi dent en legde er den nauruk op, dal met he, pact van verhouwen tusscfien Engeland cn Frankrijk sleeds rekening is gehoudon. V\ ij gclooveu, dat het Engelsdhe plan oen ui stekende basis vormt voor een be spreking. Er wordt naar gestreefd de ont wapening met do ve'ljghoii te verbinden, De Fransche id. e de.r noodzakelijk!" eid van ahchaffmg der beroepslegers, 'welke oon werk trig plegen te zijn voor aanvalsoor logen wordt er in verwerkt. Voorts voor zie' hei in -on aannemelijke beperking dor sr-i i-mïli ai:o organisntes welke* de* leger, s erklo vair ven land vergroo'en. Ret specR er naar getal tem voor te stollen voor de oRetc,'vveii. Zeker, aldus Daladier, wij won- sehen dat dit plan zal worden gocoinple- lotrl door ven duidelijke en nauwkeurige omschrijving van .hot begrip aanval1®'*, zoo- als door Rus'and is ingediend cn welko onze toestemming heeft gevonden. Zeker, wij weten, dat liet zoo in'orossante voor- s .'1 van België, dat liet begrip aanval vast legt, dooi* de ontwapeningsconferentie wordt aangenomen. Rij zullen tegelijk met do grootst rno* gelijke sympathie do voorstellen nagaan welke ïmsschien nog door Norman Davis worden ingediend. Wij zelf on ant -« sta ten zullen evenwel amendementen ind.oncn Doch ik moot waardecren de loyale poging" welke wordt gedaan m liet belang van den vrede en de veiligheid van Europa en do wereld. Ik hoop dat deze met succes zal worden bekroond'. De ernstige economische crisis, welke sinds vier jaren aanhoudt, de achteruitgang in waarde der producten in verhouding lot het geld tot op de helft, de achteruit gang van industrie cn handel tof dezelfde verhouding, de werkloosheid, welko 35 mil- boenen mcnschon don nood prijsgeeft dit zijn redenen voor alle volken deel te no- inon aan dit werk van samenwerking, dat zich lot alle gebieden moet uitstrekken Het is evenwel duidelijk, dat deze poging slechts kan worden voortgezet onder een hemel, welke van dreigende wolken is bevrijd. Anders zullen al doze edele be- doelingen mislukken. Dit is de gedachte geweest, waardoor Mussolini zich heeft laten leiden bij zijn voorstel een pact te laten sluiten door de ENGELAND, liet verbod van don invoer van Russische goederen. liet wetsontwerp tot verbod van don invoer van Russische goederen is giste ren in laatste lezing behandeld. Door de Labourparlij was een aantal amendementen ingedien 1. Toen een amendement werd ingediend', waarbij wordt voorgesteld den geldigheids duur der wet to beperkein tot eon maand, verklaarde do minister vain handel namens do regccring dit van d'e hand te moeten wijzen. Dij stelde even wel een beperking voor van drie maanden. De wet word tenslotte aangenomen mot 291 legen 41 stommen. De gerechtszaak to Moskcuu. Robert Turner, oen rechtsgeleerde, clio in de laatste lien jaren de Russische be langen der Metropolitan Vickers voor wat het juridische gedeelte betreft, behandelt, is gisteravond naar Moskou vertrokken om de rechtszaak bij ie wonen tegen de zes Engelsche ingenieurs. Verwacht wordt dat de zaak Maandag aan de orde zal komein. Do maatschappij heeft haar vertegen woordiger ia Rusland, Monkhouse en een der monsclien, die oorspronkelijk ook was |''i' groote Westerse he mogendheden tot gearresteerd, getelegrafeerd en hem gemach.- 'i ha vuig van den vrede'. Deze samen- tigd gebruik te maken van allo roeiriem Postrekening No. 5311. welko ter verdediging dor Engelsche inge nieurs kunnen worden aangevoerd. IERLAND. Oplossing van de spoorweg- s t a k i n g. Er is overeenstemming bereikt iu het conflict op de Noord-Ierschc spoorwegen. Eenige groote Noord-Icrsche spoorwegdien sten zijn reeds weer normaal aaii het werk. In do havens is het embargo op goederen opgeheven. Duitschlaml. Dr. Goebbeis over de pers- v r ij h e i d*. Dr Goebbols cn Adolf Hitler hebben gisteravond de pérs ontvangen en in rede voeringen uiteengezet, wat zij verwach ten, dal de pers in Duitschlanl als haar taak opvat tot steun van de regeering in haar arbeid voor hot nationaal herstel. Dr. Goebbeils zeide oa. Het begrip der absolute persvrijheid stamt uit oon liberale besehouwingswereid, welke wij juist nu zullen overwinnen Zij gaat uit van dio vrijheid van het individu, welke in werkelijkheid* ontaardt in bande loosheid'. Nergens ter wereld zou het mo gelijk zijn geweest, dat de symbolen van nationale oer en vrijheid, de grondslagen van tiet „volksdom", dó. elementaire ze denwetten van fami'ic, kerk en stunt onder het mom van een geestelijke vrijheid kon den worden vertreden en bezoedeld. Er behoeft niet op te worden gewezen, dat aan dit optreden van boven af oen einde moet worden gemaakt Dit lietreft geens zins do fatsoenlijke journalisten, die in het gevoel van hun hooge zedelijke ver antwoordelijkheid de openbare ineening dienen, maar in de eerste plaats die „wur- zellosen und artlo.wn" asplialtlitcratoreni die niet uit ons eigen vo'k zijn voortgeko men, maar die voor de wanprobieten van hun zieke hersenen oen afzetgebied zoeken. Hiertegen op te treden en een einde te maken aan dit woeste intelleo- luectle drijven, is niet in. strijd mot eenigen rechtsnorm tiet is in het heining van het volk gebolon en nootzakelijk cn daarom wordt hot ook door de regeoring der na» nionnle revolutie doorgevoerd. Onvermijdelijk schijnt mij in dit verband een spoedig uit te vaardigen perswet, lie de verhouding van de pers tot de politieke machten die den staat dragen, opnieuw zal regelen, die de L-wcmpsIxdungen van den journalist duidelijk vastlegt cn beves tigt, die eenerzij Is do pers geeft wat der pers is, maar anderzijds de regeering niet onthoudt, waarop zij ainspraak kin maken. Ik geloof niet dat een dergelijke wet het gevaar van oen uniformeering der open bare mooning mee zou brengen. Na dr Goebbols voerde ook Ilitler nog liet woord. II er vormingen in Pruisen? Do zitting van den Pruisischen Land dag, dio tegen morgen was belogl cn wair- in de verkiezing va'n een Pruisisch mi nister-president zou worden gehouden, is uitgesteld zonder bepaalden datum Omtrent dit uitstel wordt verklaard Intusschen aangevangen onderhandolin- lingon hebben nan hot licht gebracht, dat de met de verkiezing van een Pruisisch premier verbonden staatsrechtelijke kwes ties on kwesties van grondwetshervorming nog niet zoo ver zijn geregeld, dat de verkiezing reeds zou kunnen plaats vin den. Zoo wordt om. overwogen don rijks kanselier zelf eveneens te belasten met het premierschap in Pruisen Daarnaast bestaat het plan den post van Pruisisph staatspresident in te stellen in personeolc unie met den rijkspresident Daar at deze kwesties nog niet kon Ion wou den beslist, Ideef ten slolto niets anders over dan den Landdag van Pruisen pas bijeen te roepen in de maand Mei, zooals oorspronkelijk in het voornemen lag. VEIL STATEN. 3 0-u r e n w e c k. De Amerikaansche Senaat heelt gisteren een voorstel aangenomen, waarin de 30- immweek wettelijk wordt vastgelegd. Slechts enkele bedrijven, zooals dagbladen, levcns- middelenfabrieken elc., vormen een uit zondering, liet voorstel verbiedt het ver voer van waren, die in bediijven zijn vervaardigd, waar meer dan 30 uur per week wordt gewerkt. U er disconto verlaagd. De Federal Reserve Dank van New-York lieelt besloten, liet hordiseonlo te verlagen van 3V-' tot 3 pet. CHINA. De strijd in Noord-China. olgens bet telegraafagontschap Goming hebben de Japanners op 4 April tiet cen trum 11ai Jan Tsjen bezet- Tegenaanvallen der Chineezen dwongen hen echter weer terug lo trekken. De Japanscbe vliegtuigen hebben Foening gebombardeerd. Veel schade werd aangericht, terwijl ccnigo per sonen gedood werden. 'Op 5 April rukten do Japanscbe troepen op in de richting van het fort Sinwandao, op een afstand van 2 mijl van hel terrein der gevechten in Ilokao, In deze streek heeft de Japan scbe artillerie ecnige dorpen verwoest. De bevolking van Sinwandao is gevlucht naar het Zuiden, ieder verkeer is verbroken. Sinwandao staat onder bescherming van een EngelscJt detachement, dat zich der waarts begeven heeft op verzoek van liet bestuur van dc mijnen van Kailan. INT. SAMENWERKING. Officieele Amerikaansche uit noodiging aan Mac Donald. Het slaatsdeparlement heeft den Bril» schcm ambassadeur de officieele uitnoo diging van Roosevelt aan Mac Donald voor hol voeren van besprekingen over de eco nomische wereldconferentie naar Amerika te komen, overhandigd. Een bepaalde da* turn is niet aangegeven. fn officieele kringen te Washington twij felt men aan de juistheid van een boricbL in de „Evening Standard (Londen), vol gens hot welk Roosevelt zou hebben he sloten Engeland een scbuldrmnoratoritS loc te staan toit bol einde der economische wereld c oi i foren tic. Ook Frankrijk, D u i l s c li 1 and, 11 a 1 i e n Japan uiige- n e o d i g d In poliLiekc kringen verluidt, dat het slaatsdeparlement den regeeringen van Frankrijk, Duitscliiafld, Italië en Japan zal voorstellen voor de voorbereidende be sprekingen inzake do economische wereld conferentie eveneens vertegenwoordigers naar Washington te zenden. liet staafsdepartomont wil door dezen maatregel den indruk vermijden, dat do schepping van een Engclsch-Amerikaanseh blok in het voornemen zou liggen en wil te gel ijker tijd door een zoo ver mogelijk gaande overeenstemming op de voor-con ferentie hot succes van do economische wereldconferentie van Londen veilig stel ten. liet verluidt, dat oen uitnoodiging aan Frankrijk reeds is verzonden. Mogelijk zal Ilcrriot Frankrijk te Was hington verlegen woordigen. 7 April. Volgens oen statistiek, ge publiceerd door Fransche feministische or ganisaties, zijn mannen vaker ziek dan vrouwen. Deze statistiek is gebaseerd op <le cijfers van do verzekeringsmaatschap pijen, die aantoonien, dat Legen iedere 40 vrouwen 48 mannon ziek zijn. Als een vrouw eenmaal onder is dan 20 jaar, nemen do ziektegevallen hoe langer boa meer af, terwijl bij mannen hoven de 30 jaar do ziektegevallen toenemen. Zoo slaat het in de couranten cn hot is voor mij een droevige tijding. In hot allerdiepste vertrouwen kan ik u mede- dcclen dat ik dc drie kruisjes gepasseerd hen on dat ik, nu ik dit schrijf, oen beetje hoofdpijn heb, vermoeid ben in; den rug, een half uur geleden oen stuk uit mijn kies heb golrelca, heb nagedacht of ik nu toch maar wél eens een middel tegen don haaruitval zou koopcii, één. tabletje tegen zenuwachtigheid heb inge nomen, mijn dokter hel) opgebeld of dio Gachets-Mègro nu lvcusch tien pond' in drie weken doetn afvallen en af ze niet schadelijk zijn en dat ik iets vod in mijii' linker-kiiioscliijf, dat inu 'nog' wel héél onschuldig lijkt,' maar op mijn leef tijd... je kunt nooit weten... Ik bedoel maar: ik had kunnen denken dat dit allemaal gevolgen zij'n vain hot kleine feosljo dat ik gistoron ik mag u niet zeggen met wie, ik wi! u iniet zeggen; waar gevierd heb ter gelegenheid van. het derde koporein jubileum van mijn; vriendin de toaaeelspeelstorik mag] u niet zeggen wie. In mijn studententijd waarachtig: ikt hel) mot de pandacton, de wisselbrieven, koop breekt geen huur en de ministerieo- !e verantwoordelijkheid geworsteld oin nu voor u dwaze stukjes Lo schrijven in mijn studententijd had ik ook wel eens zoo'in samenloop van onbehaaglijkheden, maar na een koel biertje en een koel biertje en nog een koel biertje was dit weer over. Nu is dit wat anders. In de eerste plaats kan ik hier geön' koele biertjes drinken. In do tweede plaats zijn die pijn in mijn knie en die moeheid in mijn derde ruggcgrnntswervel, alsmede mijn was sende omvang en mijn haaruitval nietnve gezichtspunten'. En in de derde plaats: zie hierboven. Dio statistiek. Die liegt niet. Die toomt de ijzeren wetten en cijfers. Die is feministisch, dat is nog ijzerder. Ik word oud, vrienden Itcdc prof. dr. L. Knappert. In de kerk van den Nod. Prol. Bond beeft gisteravond een korte herdenking van Prins Willem I plaats gehad. De belangstelling was niet groot. 'Onder de aanwezigen be vonden zich enkele leden van het hcr- denkingscomité, o. w. do hoeren F. A. C. Lechner en dr. C. A. Reescr. liet koor van cle afd. Schiedam van don Nod. Prot. Pond verleende zijn medewoiking. Nadat het koor het „O lieer die daer"... onder leiding van den heer Baan had gezongen, sprak prof. dr. L. Knappert, hooglecraar te Leiden, or er: Prins Wil lem van Oranje en de geloofsvrijheid. Hedenavond zijn wij bijeen om do na gedachtenis van een groot man te oeren, aldus spr. en met heel ons hart en heet ons verstand durven wij dat te doen. Hij was een mensch met gebreken, doch zijn werk was uitnemend en hecht als een rots van graniet. Hij had het goddelijke in den mensch bij uitnemendheid, ondanks zijn onvolkomen heden. Prins Willem heeft zich zelve overwon nen, want zijn jeugd was die van elk ander jongeling. Spr. gaat dan don loop van 's Prin sen jeugd na. Wel vertoonden zich reeds zijn groote talenten, doch eind Juli '59 komt de groote kentering, wanneer hij kennis neemt van do plannen van den koning om de ketters uit te roeien. In het tijdperk, dat nu aanbreekt, ziet de prins de martelingen en vervolgingen vol trekken welko met den dag toenamen. martelaren begrijpen, maar zijn oogén zagen toeti peinzend naar die mo-orden. In 1504 Klonk dan ook zijn protest in den Raad van State tegen deze vervolgingen, welke hij als een uitvloeisel van gewetensdwang brandmerkte. Hoe kan een vorst het 0e- welen van zijn onderdanen dwingen, aldus vroeg dc prins De prins kon er geen vrede mee vin den. Nog bleef bij den toeziende, doch lang zou het niet meer duren. In 'GO deed men een beroep op hem bij het groeiend verzet, doch hij bleef nog werko- -ioos en besluiteloos Toen kwam het beruchte jaar 'G7 met zijn moordpartijen in Brussel. Toen kon de prins hot niet meer langer aanzien. Hij nam het onwrikbaar besluit om bet verzet te leiden. De besluiteloosheid wordt terug gedrongen en do nevel wordt van zijn oogen weggetrokken. De zaak der Neder landen wordt thans zijn zaak. Ilct vader land getrouwe, zat hij voortaan de go- drukten u't het knechtschap bevrijden cn hen tot een vrijen staat der Nederlanden bijeenbrengen. Met geloof en geduld heeft de prins gewerkt om de onderling twis tende gewesten tot elkander te brengen. Oranje kon voortbouwen op hetgeen de keizer begonnen was, n.l. do centralisa tie der gewesten. De prins voelde evenwel, dat dc saamhooriglieid en de vaderlands- gedachte in de Nederlanden ontwikkeld moesten worden tot bereiking van zijn deel. De vrijheid van godsdienst ea de gelijk heid in rechten moesten don grondslag van dezen nieuwen staal, vormen. De samenvoeging der Zuid- en Noord- Nederlandsche gewesten is steeds do bron Hg kon nog niet de gelatenheid der van groote twisten cn onaangenaamheden voor den prins geweest. Hel voltooide gebouw der vcrecnigde ge westen heeft hij nooit aanschouwd, doch zijn geloof is niet beschaamd geworden. Nadat het koor het „Wilt heden nu treden" gezongen had, spr. over 's Prinsen geloofsovergang. Gedurende zijn leven hebben vele hom beginselloosheid verweten. Een vrome prillo jeugd werd gevolgd door een minder gods dienstige jeugd in Brussel. Itet protestan tisme verliest hij uit hel oog. liet Lu theranisme noemt hij melancholiek. Dan komt do periode der vervolgingen en hij wijkt uit naar Dillenburg, waar hij weer onder invloed van het vrome leven komt. De godsdienst neemt een voorname plaats in en zijn godsdienstig leven ver diept zich, zonder dat liet een overwegende plaats in zijn staatkunde inneemt. Hij hoopte nog op de r.-k. in den aan vang van zijn campagne legen den gewe tensdwang. Na vele teleurstellingen breekt tiet jaar "72 aan. Hij bevindt zich nu voor goed onder zijn volk, om met 't te lijden en te strijden. Duitsche hulp bleef uit. Engeland was traag, Frankrijk was onmachtig, zoodat de Prins alJeen op het volk moest steu nen. De eisch van eigen godsdienstig in zicht bleek niet alteen een politieke geste te zijn om het dool van do vereenigfiig der gewesten to bereiken, Oranje was in het godsdienstige hoog verheven hoven do verdeelzucht. Hij was een verdraagzaam Calvinist, alleen ver trouwende op God. Tot lijdon bereid, sterk, zuiver incnsche- Iijk, groote vroomheid, ziellier ecnige ka raktertrekten van den Prins. Hij was joviaal in den omgang, barm hartig vooir de nooddruftigen, vervolgden e.n andersdenkenden. De held, de geniale staatsman komt oms daardoor nader. Dankbaarheid moet ons hart vervullen, wanneer wij dm Prins herdenken. Zijn geest leeft voort on zijn werken hebben hem gevolgd. Do Vrije Republiek, zooals die hem voor oogen gestaan hoeft, hoeft hij niet gezien. Doch de godsdienstige- cn staat kundige vrijheid wekten do jaloerschheid' van vele landen op. De Republiek werd een vluditliavcnvooir vervolgden. Godsdienst, wetenschap, kunst ön pers genoten een weldadige vrijheid. Het was oen uitverkoren malie naar do ideëel» Oralngisüscho gedachte.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1933 | | pagina 1