BINNENLAND.
Oe kabinetscrisis.
Radionieuws.
Bit de Pers.
Kunst eu Wetenschap,
SPOET.
GEMENGD NIEUWS.
rfaü'D hVütjxainma's,
Een terugblik op de wordings
geschiedenis.
Nader overleg noodzakelijk.
De antwoorden, door den heer Colijn
van do verschillende fracties ontvangen,
hebben nader overleg met enkele fracties
noodzakelijk gemaakt, hetgeen gistermiddag
heeft plaats gehad.
Kamerlid of arrestant?
Het Bataviaascih Nieuwsblad zegt, dat de
communist Alhnm, uit bet land is ge
vlucht, voor de politieke recherche hem
bif zijn jasje kan grijpen.
Men kan echter veilig zeggen, dat hij.
in Jndie terugkeerende, als deehiemer aan
de voorbereidingen tot den opstand, met
lang op vrije voeten zon loopen en dit
geldt dus ook voor Holland.
Wanneer het de Indische justitie bekend
was, dat Akmin m Holland vertoefde, zou
zij waarschijnlijk onmiddellijk zijn uitle
vering verzoeken, en, daar de regeering
voor het rijk buiten Europa ten aanzien
van de uitlevering van politieke misda
digers niet dezelfde gedragslijn inneemt
als voor het buitenland, zou mui dat ver
zoek ongetwijfeld worden voldaan.
Ten aanzien van Alimin valt dus de
vraag te beantwoorden, of de regeering
beslissen zal dat hij, nu hij tot Kamerlid
verkozen is, niet meer gerechtelijk zal
worden vervolgd voor hetgeen hrj op zijn
Lndisehen politieken kerfstok heeft.
Ook hierm zal wel in overleg met Hol
land een beslissing worden genomen, maar
er kan diinkt ons geen twijfel be
staan, of de regeering zal van meemng
zijn dat hef recht ook ten opzichte van
tot Kamerlid gekozen strafschuldigen zijn
loop moet hebben.
Het Duitsclic verdrag en onze
haringexport.
Te 's-Gravenhage heeft een. druk be
zochte protestvergadcring plaats gehad van
de Iteedcrsverecnigmg voor de Ned. tfa-
ringyisschenj en deri Bond van Ned. Ha-
ringexpoiteurs. De voorzitter, de heer W.
Richter Uitdenbogaaidt, heeft een uiteen
zetting van den toestand gegeven, waar
na dë volgende n„_de is aangenomen:
De Reedersvereeniging voor de Neder
landse he Haringussdherij en de Bond i an
Nederlandsche ïlaringexporteurs, op 10 Mei
1933 te 's-Gravenhage m gecombineerde
ledenvergadering bijeen, geboord do be
sprekingen,
protesteert met klem tegen het onlangs
afgesloten handelsverdrag tussehon Neder
land en Duitschland, voor zooveel zulks
het daarin opgenomen artikel gezouten ha
ring betreft, aangezien niet alleen van
eenige vermindering van het verleden jaar
September verdriedubbelde mioeirecht op
gezouten haring practisch geen sprake is,
doch het zelfs niet is uitgesloten, dat
bedoeld invoerrecht tijdens den duur der
overeenkomst nog verhoogd wordt, hetgeen
do uitoefening van de Nederlandsche irn-
rmgvisscherij met ondergang zou bedrei
gen;
protesteert voorts tegen het niet aan
wezig zijn van een visscherij-dcskiuuligc
tijdens de te Berlijn gevoerde- onderhande
lingen in tegenstelling met andere belang
hebbende groepen;
dringt er bij de Eerste en Tweede Ka
mer der Staten-Generaal met don meesten
ernst op aan genoemd verdrag met te
raiificeeren, tenzij voor het artikel gezouten
haring geen ongunstiger invoerrecht zal
worden geheven dan het thans bestaande,
zooals dat volgens art. A van het verdrag
wel voor alle andere producten word vast
gelegd.
Gemeenteraad van Amsterdam.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft
het voorstel van B. en W. tot vaststelling
van het aantal opcenten op de gemeente
fondsbelasting op 78, met 27 tegen 15
stemmen aangenomen (tegen u torst links,
neutr. middenstand en lib.).
Mede is aangenomen het voorstel tot
vaststelling van den factor voor de brand-
veizekeringsbelasting op 0.8.
De voorzitter deelde mede, dat do spoor
wegplannen de volledige instemming van
den minister hebben.
Beunen aan de Schie tc Botterdam.
Op do plaats ain do Sehickado Zuid
zijde, hoek Wadenburgenv eg, waar do
groote hoerenhuizen nrs. 3, 5 en 7 met
hun mooie groote tuinen hebben gestaan,
het grijnzende armoe-spook buiten 's lands
grenzen wenschcn te houden, in een krach
tig ministerie vertegenwoordigd beboeren
te zijn.
In 's lands belana en waarlijk niet uit
kleine overwegingen, aan eigen partijbelang
ontleend', hopen wij van gausoher harte,
dat deze poging zal slagen. Stellig zou
deze oplossing in den geest van tallooze
landgenootcn zijn, die nu hunkeren naar
het woord, dat in 1914 zelfs uit Troelstra's
mond vernomen werdde nationale ge
dachte overlieersdit de nationale geschil
len.
Het weekblad besluit met een opmerking
aan liet adres van do r.-k. pers:
Als zij ons liberalen, die allerminst de
wijzers van de klok willen terugzetten,
conservatief noemt, zie zij over de gren
zen en constateert zij:, aan welke reactio
naire, door en door ondemocratische en
anti-parlementaire, door de Nederlandsche
liberalen verfoeide maatregelen, het Duit
sclic Centrum haar zegen heeft gegeven.
Zelfs bewondert zij deze houdmg m gee-
nen deole. Zij bejammert het stellig met
ons, dat haar Duitsche partijgenooten in
deze impasse geraakt zijn. Welnu, laat de
grootste Kamerclub dan ook beseffen, van
welke zijden thans gevaar dreigt. Van de
revolutionaire partijen eenerzijds, van het
fascisme en nationaal sociialisrae anderzijds.
Nog is dit laatste hier te lande machte
loos, maar de aanhang kan snel toenemen
(ook in katholieke knngeii), als'de totstand'
zal een groot blok étagewonmgen veiiij- -■
zen Aan den kant van de Sohiekade ko- *0IÖ,A§ van e®n sterk kabinet, steunende
men 5 panden, en aan de zij le van don 1 °P_ *,le P^en.^ ka-
Walenburgerweg 7 panden, die zullen aan
sluiten aan de bestauule bebouwing De
panden komen ongeveer 15'/2 M uit de
straat, en krijgen een breedte -van 6 75 M.
Het blok wordt uitgevoerd naar plannen
van den architect ir A Venueyden. Het
zal over ongeveer 8 maanden gereed rijn.
Op liet Ungerplein, het pleintje vlak bij
het Emtnahuis van de Ned. Hervormde ge
meente, is men met graafwerk begonnen
voor het hooge flatgebouw, dat aan o->no
zijde het plein zal afsluiten en waarvoor
de plannen in verband met de tijdsomstan
digheden een tijdlang waren blijven liggen.
De lage winkelgalerij, die aan de Sehe-
zijde de afsluiting van het plein zou \or-
men .blijft, volgons de N11 C., v oorloopig
achtera ege
bmet, dat onbedreigd zijn moeilijke taak
kan aanvaarden en volbrengen, door kort
zichtige kansberekenaars vetijle'.d wordt.
De kabinetscrisis.
Fe Vrijheid (lib.) schnjft over de po
ging van dr. Colijn om.:
Onzerzijds kan deze stap van den anti
revolutionairen leider slechts veulen ge
waardeerd Bcgmselvast man, wien eigen
partijprogram dierbaar is, gezaghebbend ha
der rechterzijde, die reeds krachtens tradi
tie samenwerking met katholieken en chris-
leüjk-historischen zal nastreven, bc-sert dr.
Cohjü blijkbaar ten voLle, dat m deze moei
lijke tijden alle belangrijke partijen, che
het gezag hoog, den gulden op peil en
Nieuwe zender.
De nieuwe krachtzender van Weenen
zaï 28 Mei a.s. m gebruik worden ge
nomen
Een serum tegen tuberculose.
Professor John Hartman uit Glendale
(Californie) heeft een middel uftgevoalen
tot bestrijding ;der fubercula..e
De professor zegt er in geslaagd te zijn
een serum samen te stellen, dat de tuber
culose bacil doodt en volkomen onschade
lijk is voor den patient
Athlctiek.
Estafette „Dwars dcor Den
II a a g".
De verwachtingen der commissie zijn
niet beschaamd. Niet minder dan 20 ploe
gen, dat is 200 loopeis, zullen voor de
negende maal deelnomen a in deze esta
fette Dwars door Den Ilaag
De inschrijving luidt:
Specifieke alhleiiekvereenigingenZwa
luwen, Vlug en Lenig 1, Ving en Lenig
2, Trekvogels 1, Trekvogels 2, ProPatria
Voetbalvereenigingen: Feijenoord, S.V.V.
1 en SV.V. 2, D.HC., V.U.O. 2 en A.D.O,
GymnasliekvereenigingonOlympia, IC.I.
LiO.C. en Deulsclrer Turn und Scliwimm
Veroin, Achilles on Vires et Celeritas.
Geuni formeerdenITaagschc Politie
Sport Vereeniging.
Korfbalvereniging: Olyrn !i
Het eontlict in het veenbedrijï te
Enuncrcrfschcidcrveen,
De iijksbemiddelaar in het eerste district,
!,o heer J. E. Westerdijk, te Uith'uizerrno
den, Jrad de verveners-orgamsatres en de
landarbeidersbonden, betrokken bij do sta
king van veenarbeiders te Emmererfsdror-
d erve en en omgeving, te Assen bijeen ge
roepen.
Bij deze besprekingen is geen overeen
stemming bereikt.
Auto to water.
Gisteravond stoml ©en auto geparkeerd
op de Ileerengraoht bij de Vijzelstraat te
Amsterdam. Een autowaohter meende dat
de '.vagen verkeerd was neergezet, waar
door- hij liet verkeer hinderde De auto is
toen door hem verzet, maar gleed door en
kwam in do gracht terecht De eigenaar
van den wagen heeft toen de brandweer
opgeb'oL, die hem met den reddingswagen
weer op den wal heeft geheschen
Te Sncek is door een defect aan de
stuurinrichting de auto van den lieer Le
G. te water gereden. De auto verdween
onder het water. Door het inslaan van
een ruit werd de lieer Le G. gered.
Onweer.
Te tJzendijke is de schuur van den
heer J. door len bliksem getroffen en
afgebrand. Een paard' liep ernstige brand
wonden op.
Een ongeluk dal ccn ongeluk tengevolge
had.
Gisteravond omstreeks zes uur had de
schildersgezel II Borghout uit Kaldenkir-
chen, die aan liet 12 M hooge dak van.
liet retraitehuis „Manresa" te Venlo aan
het werk was, hot ongeluk naar beneden
te vallen Ilij werd onmiddellijk naar hei
ziekenhuis overgebracht, waar men con
stateerde dat hij arm-, been- en hersen-
fracturen had opgeloopen. Zijn toestand
was zorgwekkend
Onmiddellijk na liet ongeval wilde de
16 jarige schildersleerling H. KwanLernaar
den patroon fietsen om dezen van het on
geval in kennis te stellen Terwijl hij in
flinke vaart langs den Knldenkirchonschen
neg reed, werd luj plotseling aangereden
door een vrachtauto van de expediteurs-
firma Heiman en Stok, bestuurd door J.
Peeters uit Blerick Hij kwam onder de
wielen terecht, waardoor hem de borst
kas werd ingedrukt In levensgevaarlijken
toestand is ook hij naar liet RK. zieken
huis te Venlo overgebracht Voor het le
ven van heiden wordt gevreesd.
Ernstig ongeluk met militaire wagen.
Op den straatweg tusschen Padua en
Villanova is een mot 43 soldalen bezette
vrachtauto in een greppel terecht geko
men.
Twee inzittenden waren op slag dood'.
Vier sol daten werden levensgevaarlijk go-
wond en 33 anderen min of meer ernstig
gewand De chauffeur is gearresteerd.
Vrijdag 12 Mei 1933,
Hilversum, 296 M.
8 u VARA
12 u. AVRO.
4 u. VARA.
8 u. VPRO.
11 u. VARA
8 u Gramofoonplaten 10 u. Morgenwij
ding VPRO. 10.15 u. Concert. E E'Isas
(viool) en J. Jong (orgel) 11.10 u. P. Jj.
Kers Jr Onze keuken r_ 9 u. Decla
matie R. Numan 12 u. Gram of oonpla [jen.
12 30 u. Omroeporkest o.i.v N. Treep en
gramofoonplaten 2 u Mr. J de Vries;
Palestina 2 30 u. Vervolg concert. 34
u Gramofoonplaten 4 u, Gramofoonpla
ten 5 u Kinderuur. 5.30 u Piatrogibas-
kwartet olv. J. Carlquist 615 u. Orgel
spel J Jong. 6.20 u. Piter .Telles Herden
king. 7.20 u. D© Flierefluiters olv. J.
v d. Horst. 7.45 u Gramofoonplaten. 8
u Cursus door ds. F. Dajkema. 8 30 ui. Con
cert door tiet Ilaagsch© Strijkkwartet. 9
u. Causerie door rar. F. M. Westerouen,
van Meetoren 9 PO u. Concert- 10 u. Vrijz.
Godsd Persbureau. 1005 u Vaz Dias
1015 u Lezing door II. Rutiers. 10.45
u. Gramofoonplaten. 11 u. Orgelspel O.
Steyn. 11.3012 u Gramofoonplaten.
Huizen, 1875 M
Algemeen programma, verzorgd door de
de NCRV.
8 u. Schriftlezing en meditatie 8.15—
9 30 u. Gramofoonplaten, 10.30 u Morgen
dienst olv. ds. L. J, S. Crousaz. ll u.
Concert Mevr. M. Verhoeven (viool), J.
G Meyer (cello) en nvej J. Verver (piano).
12.15 u. Gramofoonplaten. 12.302 u.
Trio v d. Horst m.m.v. J. 1L v. Ginkd
(klarinet). 2 30 u. Chr. Lectuur. 3 u. Huish.
Raadgevingen. 3 30 u. Orgelspel. 4 30 u.
Voor amateur fotografen 5 u Concert. J,
v. liefden (viool) en Elsa Noltlvenius
(piano). 6 u. Dr. Ir. C. ICooy. De nieuw©
koers. 6 30 u. Causerie A. J. Herw ig. 7.15
u Ned. Chr. Persbureau. 7 30 w Literair©
causerie door dr .7 v. Ham 8 u. Am-
sterdamsche Orkes l ve ree ui gi n g olv. Fr. v.
Diepenbeek! 9 u. A. J. L Loojen: De oogst
van liet water 9.3010.45 u. Vervolg
conceit Ca. 10 u. Vaz Dia=. 10 13—11 45'
u Gramofoonplaten
i.
Zooals reeds bekend is geworden, zal het
op 1 Juli van dit jaar vijftig jaar geleden
zijn, dat de A. N. W. B.-Toeristenbond voor
Nederland werd opgericht
Vijftig jaar!
Een mcnschenleeftijd, waarin zoo duide
lijk is aangetoond, dat arbeid jong eu friseb
houdt, krachtig en doelbewust Want, ondanks
de vijftig jaren, welke de A. N. W. B. torst,
is bij in rijn arbeid, in al zijn uitingen naar
buiten een organisatie gebleven, waarin het
jeugdig vuur eu de overtuigde geestdrift
vooe haar idealen onverminderd zijn gebleven.
Wanneer wij terugzien op haar eervol ver
leden, dan bUjkt weer eens duidelijk, van
welk belang de vorming van het jonge, wor
dende geslacht is.
Dit jonge geslacht, eenmaal tot rijpheid
gekomen, zal de moeilijke, verantwoordelijke
en eervolle taak in gezin -en maatschappij
van de ouderen en beengeganen moeten over
nemen en voortzetten.
Zal bet hiertoe in staat zijn, dan is vroeg
tijdig ontwakende belangstelling voor een
of ander ideaal onontbeerlijk, want dc strijd
om dit te bereiken schoolt den geest, kweekt
zelfrespect en vertrouwen, gevoel van saam-
hoorigheid en eensgezindheid
f
De jongens, die den A. N. W. B. opricht
ten, hadden een ideaal, hetwelk voor hen
het kompas was, dat den te volgen weg wees.
Zij ondervonden en aanvaardden ook de
waarhrid, dat de weg tot slagen door moei
lijkheden gaat en men door onverpoosden,
.eervollen strijd groot wordt.
Deze jonge menscben, van wie veleri niet
ouder waren dan 16 a 17 jaar, slechts eukelen
boven de 20, waren doordrongen van de
groote beteekenis van het zich eendrachtig
geven aan een taak, welke, zoowel indivi
dueel als voor hen gezamenlijk, van practi-
schen, maacschappelijken en ideëelen aard was.
-Zij waren de pioniers, die rusteloos voort
arbeidden en na het bereiken van het eerste
ideaal zich een volgend kozen, dat zij met
toenemend élan nastreefden.
•Met hun werk, dat steeds grooter en om
vangrijker werd, in beteekenis won en meer
en meer aandacht trok en waar doering ge
noot, groeiden zij op tot bruikbare staats
burgers, door hun ervaringen beseffend, dat
in eenheid, en eensgezindheid de geheime
kracht ligt besloten, welke bindt en niet
scheidt.
Zoo groeide het werk van den A. N. W. B.,
dank zij het onverpoosde werk der pioniers,
waarvan velen thans vergrijsd zijn en ande
ren door jongeren werden opgevolgd. Die
ouden, van wie de voorzitter, de heer Edo
J. Bergsma. bijna 49 jaar aan het hoofd der
J TOTCAN^
HDD J. BERGSMA,
Voorzitter van den A. N. W. R„
Toeristenbond voor Nederland.
vereeniging staat, de heer G. A. Pos 40 jaar
deel heeft uitgemaakt van bet Dagelijksch
Bestuur, bet pas afgetreden lid van dit
college, thans eerelid, de heer J. C. iledelé,
36 jaar om ons tot dit drietal te bepalen
hebben nimmer den arbeid als een last, doch
immer als een lust beschouwd. Zij hebben
met zooveel anderen van den beginne af hun
levensperiode in den Bond beschouwd als
een praeludium tot grootere uitbreiding cn
volmaking door'anderen van hetgeen door
hen tot stand was gebracht.
Zonder de gezonde eigenschappen van
deze gave jonge menscben zou de A. N, W. B.
nooit geworden zijn de krachtige, stuwende
vereeniging, welke een zegen is geworden
voor ons land en ons volk, want men mag
zeggen, dat de Bondsbclangen in den waren
zin Volksbelangen zijn geworden.
Een terugblik.
De voorgeschiedenis der oprichting van
den Bond gaan we voorbij.
De oprichting zelve op 1 Juli 1883 had ten
doel het vélocipède-rijden in Nederland, dat
zich, door gemis aan centrale organisatie,
niet in gelijke mate had ontwikkeld als in
andere landen van Europa, op alle moge
lijke wijzen te bevorderen en te gerieven
door: a. ten minste eenmaal per jaar een
wedstrijd in het rijden op vélocipèdes, uit
sluitend voor amateur-rijders, le houden;
b. bet toeren in Nederland te ondersteunen
en uit te breiden door benoeming van ver
tegenwoordigers van den Boud in groote
steden, het drukken van kaarten voor het
gebruik door vélocipèdisten, enz.; c. het
verkeer tusschen verschillende clubs onder
ling te vergemakkelijken; d. de rechten van
vélocipèdisten te handhaven; e. vélocipède-
clubs in steden, waar ze niet bestonden, op
te richten
Voorzitter der Vereeniging („liet Neder-
landsch Vélocipèdisten Bond") werd de heer
C. H. Bingham, captain der Haagsche
vélocipèdeclub „De Ooievaar". Het ledental
bedroeg op 20 Januari 1884, toen te Rot
terdam de eerste bestuursvergadering werd
gebonden, 93 werkende leden en 103 nict-
werkende leden. In deze vergadering werd
besloten den heer E. J. Bergsma, tc Leeu
warden, als hoofdafgevaardigde vocx district
VI (Groningen en Friesland) voor te stellen.
Nadat voorts het ontworpen reglement
grondig was nagezien, werd het den secre
taris ter hand gesteld, om bet door een taal
kundige te doen redigeeren. Besloten werd
nog, zoo spoedig mogelijk een handhoek uit
te geven. Afgevaardigden werden dringend
uitgenoodigd in alle steden van hun district
een consul te benoemen, „alsook in alle
steden en grootere dorpen hotels, koffie
huizen en reparateurs te noteeren." Ook
werd hun verzocht de meest nauwkeurige
inlichtingen over de wegen in hun district
op te geven.
In deze korte vermelding herkent men
reeds enkele zaken, welke thans nog steeds
de voile belangstelling van het bestuur
hebben.
Op 21 Sept. 1881 werd de heer Edo J.
Bergsma als voorzitter gekozen.
In de „Staatscourant" van 5 en 6 Juli
1885, no. 156, werden de Grondregelen van
den Bond opgenomen, cn biermede was de
Algemeene Nederlandsche Wielrijders Bond,
gelijk de naam toen reeds luidde, getreden
in de rij der groote vereenigingen. Althans
men wilde op grooteren voet voortgaan op
het ingeslagen jtad.
De propaganda voor het vélocipède-rijden
werd krachtig ter hand genomen.
„De Nederlandsche wielersport", zei het
in 1885 uitgebrachte jaarverslag, „is geen
kunstmatig gekweekt broeikasplantje, maar
de krachtige jonge stam van een boom, die
op gezonden bodem in de vrije natuur groeit
en eens zijn vruchtdragende takken over ons
geheele land zal uilbreiden."
Een voorspelling, welke volkomen werd
verwezenlijkt I
De wielersport werd gepropageerd om het
wielrijdcn populair te maken, och dat het
toerisme als doel en wel als vrij nabijliggend
doel werd beschouwd, bleek reeds in 1886,
toen er in het Bondsorgaan op gewezen werd,
dat de Bond zich in dat jaar racer geuit
had in wedstrijden dan in het bevorderen
van reizen en toeren; hieraan werd toe
gevoegds „In 1887 zal dit anders zijn."
Behalve de tot mannen opgegroeide jon
gens van '83 en later, traden toen ook reeds
velen, die tot de meer bedaagden behoorden,
tot het lidmaatschap van den Bond toe.
Wanneer één tak van sport populair kan
genoemd worden, is dit zeker liet geval
met de wielersport. In ons land is die popu
lariteit voor het grootste deel te danken
aan den A. N. W. B, De nadeelen, aan het
wielrijden verbonden, heeft hij zooveel mo
gelijk geweerd of genezen, de vooroordeeleu
heeft hij bestreden, onwilligen heeft hij .be
keerd.
Met welk een broeden, vèr-vooruitzienden
blik de geestdriftige maar toch steeds be
dachtzame, tactische voorzitter, de heer
Edo J. Bergsma, dc zaken hekeek en den
Bo id bestuurde, moge blijken uit hetgeen
hij in Januari 1890 in het Bondsorgaan o. m.
schreef over de taak van den Bond in de
naaste toekomst;
a. een reiswijzer onderhouden en verbe
teren en het werk aanvullen door het op
nemen van de wegen in een tamelijk uitge
strekt gebied over de Nederlandsche grenzen,
opdat ook de Nederlandsche grensbewoner
naar alle zijden toeren cn reizen kan met den
Bondsreiswijzer als alwetende vraagbaak in
den zak;
b. het plaatsen van waarschuwingsbor
den op gevaarlijke plaatsen;
c. betere regeling van de verhouding
tusschen den. Bond en de Bondshotels;
d. het aanbrengen van botelsclïilden;
e. bevordering van het plaatsen van
wegwijzers
f. bestrijding van gemeentelijke politie
verordeningen, die het wielrijden reglem.cn-
teeren, doch bevordering van een voor het
geheele land geldende wetgeving op dit punt
in den geest van de desbetreffende Engelsche
wet;
g. bevordering van de kennis der wijze,
waarop wegen kunnen worden aangelegd,
die beter zijn dan vele bestaande en tevens
op den duur goedkooper voor de onder
houdsplichtigen;
h. bevordering van bet bestemmen van
bepaalde paden en wegen voor -wielrijders
op de wijze van ruiterpaden (te Utrecht
reeds sedert jaren ingevoerd);
i. het bevorderen van een goede verstand
houding tusschen de wielrijders ter eëne
zijde en het publiek, de tolbeambten, be
stuurslichamen enz. ter andere zijde.
Wordt vervolgd).
