ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
DE BRANDSTICHTING IN DEN RIJKSDAG
aspirin
m
WÊêÊêèêBêm
Zaterdag 28 October 1933
0e Ifkdec&mbche Jmdjmta
EHHiS RADIO
Sf
F\ W. VAM LOOM,
Zuiveraar van
Gebouwen en Schepen,
ïacMiït
86ste Jaargang.
No. 20477
Tel. No. 68103, 68617 en 68923.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
en een Kinderblad.
BUREAU. LANGE HAVEN 141
BLAD.
EERSTE
(HOEK KORTE HAVEN). TEL. 68103, 68617 en 68923.
Postrekening No. 53II.
buitenland.
Tot ieders groote verbazing heelt Hen
derson liet plotseling noolig geacht liet bu
reau der ontwapeningsconferentie, tegen
Nov. hi een te roepen, tenzij hiertegen ern
stige bezwaren geopperd worden. Hij acht
liet, aldus meldde de Ge» cfsclie corres
pondent van het Vad. giste, rond', boven
dien wenschelrk, dat reeds Donderdag 2
November voorbereidende besprekingen in
Gcnève gehouden worden.
Men kan moeilijk geestdriftig over dit
besluit zijn. Zooals reeds gemeld werd,
scheen zelfs de datum van 9 November
te vroeg gekozen, opdat men lat oonige
overeenstemming zou kunnen komen over
den verder te volgen gang van zakten ctn
vooral vrij hopeloos wil mon trachten
Duitschland terug lo brongen, zonder welk
land een ontwapeningscanvenlie toch niet
verwezenlijkt, zal kunnen wordon. De g-cde-
lcccrden "zelf waren gisteravond het ei-
■over eens, dat men den regcieringen eenigen
tiijd zou moeten laten om hun gedragslijn
vast te stellen. Het conige voordeel thans
is, dat de bi'eenroeping van do algonieione
commissie op 4 December waarschijnlijk
niet uitgesteld zal behoeven te, worden,
doch het resultaat van haar beraadslagin
gen hangt ten slotte geheel al van de mate
van overeenstemming, die men lusscho-n clo
groiotc mogendheden heeft bereikt, zoodat
ook dit voordeel mot betrekking lot de eind
resultaten geheel vervalt.
In Tolkenbondskringen richt men het niet
onwaarschijnlijk, dat deze stap van Hen
derson te danken is aan; don druk dien
Norman Davis gisterochtend' op den voor
zatter van de ontwapeningsconferentie
heeft uitgeoefend'. Reeds eergisteren, in do
bijeenkomst van het bureau, bemerkte men
een zekere geprikkeldheid hij Norman Da
vis, toen Henderson dein datum voor de
a.s. bijeenkomst van het bureau scheente
willen vaststellen volkomen volgens zijn
eigen venscben, n.l. eerst na zijn nieuwe
intrede in het Brilsche Lagerhuis, dat op
7 November zal plaats vinden. Norman
Davis heeft er trouwens verschillende ma
len voor gewaarschuwd', dat wanneer do
conferentie te lang wordt uitgesteld, liij
naar Washington teruggeroepen zal wor
den.
Ook de Fransclien zijn op de hand van
de Amerikanen. Eergisteren hoeft Massigli
duidelijk to kennen gegeven, dat hij den
9don November te ver verwijden! achtte,"
Engeland schijnt, hoewel aarzelend, zijn
toestemming tc hebben gegeven voor een
vroegere bijeenroeping van het bureau. Men
vraagt zich echter af, of hiermee de ont
wapening werkelijk gediend is.
Voortgezet getuigenverhoor. Dr. Neubauer kan zich
zijn ontmoeting met Torgler niet goed meer herinneren.
DUITSCHLAND,
Duitschland' en het
IIaagsch e Hof.
De rijksregeering liceft het Permanente
Hof voor Internationale Justitie te Den
Haag in verband met hel uittreden van
Duitschland uit den Volkenbond, doen we
ten, dat zij niet voornemens is Tlo door
haar bij het Hof aanhangig gemaakte za
ken vorder te vervolgen. Het betreft hier
de beide belmd door Duitschland tegen
Polen ingediei.de klachten wegens de toe
passing van de Poolsche landbouwhervor
ming op de Duilsche minderheid en in
de zaak Pless.
FRANKRIJK.
'let sluitend raak en der be
groot i n g.
In parlementaire kringen gelooft men,
dat Sarraut het evenwicht op de begroo
ting stap voor sta.p zal herstellen. Deze
methode zou hem in slaat stellen art.
37 althans voorloopig te laten varen.
De nieuwe Franscho regeering verschilt
eigenlijk maar weinig van die van Dala-
dier.
Het nieuwe kabinet bestaat uit 3 jour
nalisten, 10 advocaten, 4 boogie,Waren, 4
ambtenaren, 3 artsen, 1 ingenieur en 1
econoom.
Vrijdag zijn reeds eenige ministers ge
ïnstalleerd. Maandag of Dinsdag zal een
kabinetsraad wordon gehouden.
ITALIË.
Herdenking, van den raarsch
naar Rome.
Vandaag zal de twaalfde herdenkings
dag van den marsclï naar Rome in ge
heel. Italië plechtig worden gevierd. Als
gebruikelijk wordt do boodschap van den
Duce aan dc zwarthemder. overal in het
openhaar voorgelezen en in alle provin
cies worden de in het laatste jaar lot stand
gebrachte bouwwerken en voltooide open
bare werken ingewijd. In Rome zullen o.a.
een reeks opgravingen en herstellingen van
werken uit don Romeinschen.keizertijd voor
't publick worden opengesteld. De „Triomf
straat", van liet Cal ossen m tussehen de
Palatijnsche heuvelen en den Coelius naai
de Via Appia, zal wordmi '^ingewijd met
een parade van de in den' 'wereldoorlog
mot de diippérheitfemedaiüo onderscheiden
soldaten, onder leiding van den koning.
Dn is do eerste maal, dat do koning aan
dit groote fascistische jaa "feest deelneemt.
Plotselinge bijeenroeping van het bureau der
conferentie door president Henderson.
PALESTINA.
Betoogingen v.an Arabieren
te Jaffa.
Niettegenstaande het door den hoogen
Bri(schen commissaris uitgevaardigde ver
bod, hóeft gisteren de aangekonddigde
massahetoóging der Arabieren te Ja'fa,
welke gericht' is tegen de immigratie van
Joden in Palestina, plaats, gehad. Duizen
den Arabieren waren reeds gisteren te
Jaffa aangekomen, om aan do betooging
deel te nemen.
Ondanks de door de regeering getroffen
voorzorgsmaatregelen is hel tot bl-o-cddige
botsingen met de politie gekomen. Ara
bieren schoten op politiebeambten, die hel
vuur hebben beantwoord. Drie Arabieren
en één politicman werden gedood. Tal van
personen zijn gewond. Pas nadat de politie
versterking had ontvangen, is het gelakt
de menigte te verspreiden.
In het district Jaffa is de staat van
beleg afgekönddigd.
Behalve bet reeds gemelde aantal van
vier dood-en (1 politiebeambte en 3 Ara
bieren), zouden nog zeven demonstranten
zijn gedood1, terwijl twee agenten en twintig
belhamels ernstige verwondingen hebben
opgélpopen. Een groet aantal personen is
gearresteerd.
VER. STATEN.
De o or logs schulden.
Men is te Washington van meening, dat
met het oog op de laatste ontwikkelin
gen van de monetaire politiek van Roo
sevelt hetthans geen geschikte tijd is
voor verdere besprekingen der oorlogs-
schuldcn en dat de resultaten van gc-
dachlcmvissolingen tussehen Brilsche en
Ameiikaansche vertegenwoordigers gering
zullen zijn. Naar verluidt, heeft sir Fre
derick Lcith Ross te kennen gegeven, dat
hij gaarne in Engeland terug wil zijn kort
na de bijeenkomst van het parlement. •Offi
cieel wordt medegedeeld, dat de besprekin
gen nog in een voorbereidend stadium ver-
kecren. Volgens welingelichte kringen is
lvet waarschijnlijk, dat dc Britsclic re
geering op 15 'December wederom c'cn ge-
v. „ettelijke betaling voor den vorm zal ver
richten.
ZUID-AMERIKA.
Onlusten to Montevideo.
Ter gelegenheid van de teraardebestel
ling van den voormaligen afgevaardigde
dr. Julio C. Grau-er, is hot tot een be
tooging tegen de regeering gekomen van
15.000 personen, die de baar begeleid had
den. Zij trokken onder geschreeuw langs
de gehouwen van de regeering, waarbij het
tot relletjes kwam, die een zoodanig ka
rakter aannamen, dat de politie zich ge
dwongen zag met traangasbommen op te
treden. Vijf personen werden ernstig ge
wond, talrijke anderen bekwamen lichtere
verwondingen.
Het vroegere communistische Rijksdag-
lid, dr. Neubauer, die na de pauze wordt
gehoord, kan niet met beslistheid verkla
ren, dat hij met Torgler tezamen in de
vestibule beeft gezeten, toen de drie ge
noemde getuigen daar passeerden. Getuige
verklaart voorts, dal men indertijd vast
heeft gerekend' op een verbod der K.P.D.
Op een desbetreffende vraag van dr.
Seuffort antwoordt getuige, dat onder
massa-actie dient te worden verslaan de
stillegging der bedrijven, ook der ver-
keersbedrijven en de overeonkomsligc uit
werking op liet gcheelc oponbaro leven
met het parool: algemeene staking. Mobi-
liseofing der arbeiders voor een staking
zou de voorbode van den afweer van bet
nationaal socialisme, waarop' later de al
gemeene staking zoiu kunnen volgen.
Iliet is natuurlijk, dat de K.P.D, wan
neer zij' met de algemeene staking haar
doel zou bereiken, er van af zou hebben
gezien een gewapenden opstand te ver
wekken. Volgens de theorie ligt het hem
niet aan de partij, maar aan de maat
regelen van den tegenstander.
In antwoord op vragen van Dimilroff
verklaart dr. Neubauer, dat de commu
nistische partijs het zich voor d'o Rijksdag-
verkiezingen niet tot taak had gesteld
door een director) gewapenden opstand aan
de macht te komen.
De geboete politieke ontwikkeling was
er van afhankelijk of het zou gelukken
het gemeenschappelijke froml der geheel®
arbeidersklasse tegen het nationaal soeia,-
lisme tot stand te brengen.
Getuige vervolgt: wij hebben, onze direc
tieven niet uil Moskou ontvangen, maar
van bet Centrale Comité in liet Karl
Liebknechthaus,dat naar spr. mcening do
besluiten zelf heeft genomen, zonder be
velen uil Moskou af te wachten. De Duit-
sclie partij heeft eenige maanden voor den
Rijksdagbrand een campagne gevoerd om
iedere neiging tot individueele terreurdaden
te bestrijden, omdat dal uiterst gevaarlijk
werd geacht.
Getuige weeL geen antwoord op de vraag
van Dimilroff te geven, of de communis
tisclie partij in geval van een verbod haar
illegaliteit reeds had voorbereid.
Pópoff verklaart nimmer in hel Rijksdag-
gebouw te zijn geweest en geen enkel
Rijksdaglid te kennen, in liet bizcindc-r niet
Torgler. Wanneer Dimilroff, die zich op
werpt als verdediger van Popoff, op een
verklaring van d:en bode van bet Rijksdag-
gebouw Denschei zegt: Die man heeft één
gave: „Hoe langer het duurt hoe beter
zijn geheugen", oiiLnoemt dr. Buenger hem
het woord'.
De zitting wordt eonigen lijd later ver
daagd lot hedenochtend.
BINNENLAND.
GEEN BETERE.
Mag. ,-,'t lichtpim!''. hoogstraat 109, Tel 88836
CHINA.
Verbod boycot buitenlandsche
waren.
De Cliineosche regeering heeft Vrijdag
een wet uitgevaardigd, waarin de boycot
van buitenkiudscho goederen door par
tijen of particuliere organisaties onder
alle omstandigheden verboden wordt. Een
dergelijke boycot zal door de Cliiueesche
regeering strafrechtelijk worden vervolgd.
Steun aan noodlijdende gemeenten
De vermindering van de uil-
lieering.
Volgons het voorloopig verslag der Twee
de Kamer in zake bovengenoemde wetsont
werpen hadden vele Icdiin ernstig bezwaar
tegen het wetsontwerp tot vermindering
van de uitkeering uit het gemoaiitefoads.
Verscheidene hunner, die de betrekking
tussehen rijk en gemeenten voorn! in dezen
liijd een der belangrijkste onderwerpen op
staatkundig gebied noemden, achtten hel
in dozen door de regeering gevoerde beleid
onbevredigend. Feitelijk - erkent de regee
ring in do memorie van loel'ehling op 'het
■ontwerp betreffende den staun aan nood-
liijdendle gemeenten de juistheid van dc
criliek Lp de parlementaire behandeling
van de wet op de financieele betrekking
op' het desbetreffende on worp geleverd'.
De middelen, welke in het Gemeentefonds
vloeien, ztrtn middelen van dc genprenten
zelf. Hel zijn geen rijksmiddelen. Da regee
ring neemt thans het standpunt in, dat
hier sprake is van uitkeer ngen door hot
rijk aan de gemeenten en dat hat rijk vrij is,
ten aanzien daarvan de beslissingen, te ne
men welke het noodig acht. Korting zal op
de uitkeering kunnen worden toegepast,
voorwaarden zvdlen er door do regeering
aan kunnen worden verbonden. Op deze
wijze wordt de autonomie eerst recht ont
halsd. Nu tengevolge van de huidige eco
nomische en financieele oms'and'gheden de
toepassing van de regeling der financieele
betrekking liet rijk meer kost dan bij- het tot
stand brengen van die regeling is aangeno
men, dient dc oplossing te worden gezocht
in een versterking der inkomsten van het
Gemeentefonds. Daarnaast zijn andere mid
delen noodig om de gemeenten in slaat te
stellen aan "haar financieele moeilijkheden
het hoofd te bieden, n.!. een verruiming
van het belastinggebied der gemeenten on
ecu andere verdeding van d'e crisislasten
tussehen haar en liet rijk.
Vele andere leden verklaarden zich in
het algemeen met liet ontwerp te kunnen
vóreeriigen.
De Nederlandsch-Duitsche
economische betrekkingen.
Onderhandelingen te 's-Gra-
venhage.
Aangezien het op 27 April 1933 afgeslo
ten Nederland-ch-D u it- c!d-.-mnifvcr.lc-ie
oip 31 December a.s. af.oopt, is het nood
zakelijk geworden, onderhandelingen te voe
ren over de regeling van do economische
betrekkingen tussehen Nederland en Duits
land na genoemd '.lijdsfip.^Dë' onderhandelin
gen zijn gisteren in ÖcriTTaag' geopend. Zij
worden van Nederlandsche zijde gevoerd
door een delegatie onder leiding van dr.
Hirsc'hfeld, directeur-generaal van -handel
en nijverheid en van Duilsche zijde door
een delegatie, -onder leiding van dr. Koeli-
ier. Ministeriahiirektor im Reichsmi
nisterium liir Ernalirang und Landwirt-
schaft.
Vliegveld bij Arnhem?
Plannen der Ypenbnrg-
coinbinaiic.
Zooals men weet, heeft zich oenigen tijd'
geleden te Den Haag een combinatie
vormd, welke liet doel had te Rijswijk bij
Den Haag, een vliegveld te stichten, be
nevens een sportpark en een sportpaleis,
teneinde de exploitatie van het vliegveld
mogelijk te maken. Een en ander zou ge
ëxploiteerd worden onder den naam van
N.V. Sportpark en Vliegveld „Ypenburg".
Niettegenstaande het feit dat liet benoo-
digde bedrag f 1.500.000'bijeen was
en bij vrij sobere berekening exploitatie
mogelijk scheen, kon deze combinatie van
den minister van waterstaat geen toestem
ming voor den aanleg krijgen, omdat de
gemeenten Rotterdam en Den Haag roeds
enkele jaren in onderhandeling waren over
do stichting van een groot gezamenlijk
vliegveld onder Delft.
De plannen van de N.V. Sportpark en
Vliegveld „Ypenburg" zijn echter geenszins
van de baan. Naar wij n.l. van welingelichte
zijde vernemen, zal de Ypenburg-combina-
tie trachten elders in ons land tot het
beoogde doel te komen, en heeft thans
liet oog laten vallen op Arnhem, waar
zij mettertijd haar plannen zoo good als
onveranderd hoopt te verwezenlijken. Zij
rVkh-tete -te
'immmm m
mi
- - Ki -j
|,i W
mMÊMÊÊÊÈÊÈÊÈÈÊSm.
HipH
is thans doende te Arnhem en omgeving
een comité te vormen, dat de stichting
van een vliegveld en sportpark zal voor
bereiden en dat geschikte gronden daar
voor zal trachten te vinden. Zoowel voor
Arnhem als voor het nabije Nijmegen zal-
dc totstandkoming van dit vliegveld zeer
zeker van groot belang zijn.
N. V. V.
Congres tc Utrecht.
In de groote zaal van het N.V. Huis
te Utrecht begon gistermiddag om 2 uur
een congres van het Nederlandsch Ver
bond1 van Vakvereenigingen inzake hot
vraagstuk van den arbeidstijd.
Aanwezig waren o.m. de heer J. Oude-
geest, voorzitter van de S.D.A.P., tevens
de Eers'e Kamer-fractie vertegenwoordigen
de, do Tweede Kamerleden J. 11. Scha
per, T. Drop en II. J. van Braambeek, de
heer Molt maker, lid van do Eerste Kamer
en voorzitter van de Ned. V-or. van Spoor-
en Tramwegpersoneel.
De lieer E. Kupers .voorzitter van hol!
N.V.V. releveerde do onlzagclijke werkloos
heid1, die momenteel ook in- ons land. op
lievige wijze hoerscht.
Verkorting van den werktijd; uitbreiding
van den leerplichtigen leeftijd zijn punten,
die dc S.D.A.P. en hot N.V.V. aangeven
lot verbetering van den bes taanden toe
stand'. De heer Kupers noemde verder oen
aantal blijken van activiteit van S.D.A.P.
en N.V.V. iin hot verleden.
De hoer J. Hillenga sprak over den ar
beidstijd in don landbouw, de heer J.
B. van Hilst, over don arbeidstijd in hotel
on café-restaurantbedrijf oir de heer \V.
Brouwer over do werktijden van het kan
toorpersoneel.
Oost-Indiü.
Ernstig verkeersongeluk.
Socrabaja. Gisteravond had op don Gris-
seescben weg eon hotsing plaats tussclioU
oen motor met zijspan 011 een tjikar (osso-
kar). De volontair bij dc gemeente, inge
nieur Cramer, die in liet zijspan zat, werd
zoor zwaar gewand. Hij werd -maar de
Ccntr. Burg. Ziekenhuis overgebracht, waar
bij is overleden.
Kamerlingh Onneslaaii 124a,
SCHIEDAM.
nel0 coarant verschijnt dagelijks, mat uit-
.nndariDï T&n Zon- en Feestdagen.
Vriia per kwartaal f 2.—franco per post
fofiO Prijs per week: 15 eta. Afzoi^-
daripe nun»,nors 4 ets. - Abonnementen^,
wordon dagelijks aengenomon.
Adrertentiiin voor hot eeralvo gend nbm-
mor moeten vóór olf u,:r aan liet Bureau
bezorgd -zijn, Zaterdags vóór tl uur.
Een bepaalde plaats van advertontten
wordt Diet gewaarborgd.
Prijs der Advertentlën: van 1—5 regfil» f 4.55;
iedere regel moer f0.3O; in het Zaterdagnummer
15 rcgcla f 1.80, iedere regel meer f 0.35.
Reclames f0.75 per regel. incassokosten 5 ets.;
poslkwitanti»* 15 ets. Tarieven van advertentlën
bij j
Jota lUllILl* .1 UU>. IUI u-rvii VI»IJ uuibi ivii'iou
nj abonnement zijn aan hot Bureau verkrijgbaar.
DageWjks worden leger? vooruitbetaling KI. ina
Adverteiitiëii opgenomen fb.50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Kik woord meer
5 cent Mot* een maximum van 30 woorden.
's Woensdags:- Kleine Ad verten tiën tot 25 woor-
dor 10.25, mits i'óAr Dinsdagavond uur aan hot
Bureau Vizorgil.
V Zgrt itkigs: Kleine Advertentiën f 1.00, indien
oiet vóór'Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
onnoodig pijn lijden?
Dal was het onaange
name lot onzer voor
ouders. Aspirin is vol-
kon en onschadelijk
vooi het organisme
en doet de pijnen in
weinige minuien ver
dwijnen.
Uitsluitend verkrijgbaar in de oranje-bandbulsjes van
20 laoi. 70 ets. ©n oronjezakjes van 2 tabl. 10 ets.
I DOOS 20 CT-- TUBE 55 EN 60 CT.
met Electro Dynamischeu-Luidspreker
Desgewenscht gem. betaling.
N V ENTA HAARDEN
1 j-. m y
J:Xt.'"A-
mm- -i
- "-v,
s
-s
- ,vr»
ï^ïsfiaSss
WjV
jW.- /i.-'AWm.
DE „SUKKODAYA", «co der Siaruet-
«ehe oorlogsbodems, die met de „Cbaod-
bya" tuir Singora is gezonden, om
daar den Koning van Siam en dien»
gemalin te beichertncn in verband met
de onlusten in het land.
EEN BELANGRIJKE GETUIGE In htt Rijksdagbrandproce. te Btrlijn. - K.rwabne,
d. Lubbe «n Torgler op den dag van den brand texamen in bet Rijlcsdaggebouw te hebben geilen*
wordt met dc beklaagden geconfronteerd»
TELEF. 69655.
