ENGELAND EN DE ONTWAPENING.
DE BRANDSTICHTING IN DEN RIJKSDAG
Dinsdag 14 November 1933.
LA O,
ERRES RADIO
FILM-6LINSTERS.
86ste iaargang.
No. 20491
Tel. No. 68103, 68617 en 68923.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 68103, 68617 en 68923,
Ullll liNLANI).
Debat in het Lagerhuis. Motie van de oppositie ver
worpen. MacDonald en Simon verdedigen de Engelsche
ontwapeningsoo itek.
In de avondzitting van gisieren van liet
Lagerhuis werd opnieuw gedebatteerd over
ontwapeningskwesUes. Do discussie had
plants in verband mot de door de op
positie ingediende motie van wantrouwen.
De motie werd ingediend door Morgan
Jones, die verklaarde dat do politiek der
Engelsclie regeering den kraclitigon wonseii
van liet Engelsche volk naar een ontwape
ningsoverccnkomst niet weergeeft. Met het
oog op de toenemende openbare stemming
vooi oen volkomen ontwapening van allo
stalen wordt goéischt dat de regcering Mac
Donald le Geneve de volgende ontwape
ningsvoorstellen zal indienen:
Volledig verbod Van bombardement uit
de lucht, algemeen e afschaffing der Duilsch
land bij hot verdrag van Versailles verbo
den wapens, directe vermindering der wa-
peningsuitg'aven door alle stalen, verbod
van particuliere wapenfabrikatio en van
den wapenhandel, internationale wapencom-
tröle in allo landen, instelling van ©en in
ternationale politiemacht en een internatio
nale controle op de burgerluchtvaart.
Morgan Jones gispte namens de Labour
partij de regecring, vooral wegens haar
prijsgeven van het oorspronkelijke plan-
Macüonald.
De ministerpresident, die opmerkte dat
de lialvo inhoud van de motie van wan
trouwen ontleend was aain de ontwerp-con-
venlie, zeide, dat de conventie 'niet was
prijsgegeven en de basis bleef voor do
beraadslagingen tc Genève, Indien ontwa
pening wil worden bereikt, moet er inter
nationale overeenstemming zijn, mot inbe
grip van Duitschlaud. Ten slotte zou zulk
een overeenstemming moeten worden be
reikt. De Britscbe regeering is in hecht
contact met andere naties, in het bizonder
met Frankrijk, Italic en de Ver, Stoten.
Wij willen, dat Duilschland zijn eigen
vertegenwoordiger is en zijn eigen woord
voerder. Gedachtemvis&elingen, besprekin
gen, waaraan ik heb gerefereerd zij'n niet
anli-Builsch, maar pxo-Ëuropeesch. Ze zijn
er niet om to straffen, maar om don vrede
te vestigen.
Het ontwapeningsontwevp der Engelsche
icgccring blijft de basis voor de onderhan
delingen te Genève. Het is niet opgegeven.
Het uittreden van Duilschland heeft de
werkzaamheden der conferentie gecompli
ceerd gemaakt en maakt het noodzakelijk de
methoden in overweging te nemen on hot is
onredelijk de regecring thans 'haar uiteinde
lijke meening over al deze kwesties te
wagen. Geen enkele regeering, voegde de
minister president er aan too, kan oonigo
andere regeering dwingen risico's te aan
vaarden, welke zij te groot aciht en Grool-
Uriltannié zal niet zijn internationale ver
plichtingen uitbreiden tot een prijs, welke
gevraagd wordt in het belang van overeen
stemming.
De motie van wantrouwen, ingediend
door de Labour partij is verworpen met 409
legen 51 stemmen.
In bet verder verloop van het ontwapo-
niugsrtebnt in het Lngortiuis verklaarde do
liberale leider Sir Herbert Samuel, dat het
van belang was, dat de staten een aanbod
aan üuitschland zouden doen, waarvan mon
wettelijkzou kunnen verwachten, dat
Duilscihiuud het kon aanvaarden.
De conservatieve lord Wintertan verklaar
de zich voor een Duilsch-Franscho overeen
stemming.
De woordvoerder van de labour fractie
sir Stafford Cripps, verklaarde, dal de be
ven tig der Engelsche rogoering, dat Enge
land sedert den oorlog ontwapend had, on
juist was. Integendeel waren de Engelsche
uilgaven met 58 pCt. toegenomen.
De politiek van do Engelsche rogoering
moest op den duur lot oorlog en niet tot
vrede leiden.
In zijn slotrede kwam minister Simon
vooral op tegen de beweringen van sir
Cripps.
Simon gaf toe, dat de Engelsche bewape
ning in 1933 uitgedrukt in getallen, grootor
was dan in 1914, doch hierbij diendo
ie ccning te worden gehouden met de depre
ciatie van hot geld en met de verschillen in
c c pnjzen-mdex. De ontwapeningsconventie,
die de Engekohe regeering trachtte te be
reiken, was een der gecompliceerde dingen
der wereld, aangezien zij voor G5 staten
aan van id baar moest zijn. Het is onjuist to
verklaion, dat Engeland probeert Duitsch
laud een z.g. proeftijd af te dwingen Alle
andere slaton zouden overmans d'nar do
Duilscliland aangeboden voorwaarden ge
bonden zijn.
Wij hopen nog steeds, aldus eindigde
öimon, door overeenstemming te komen tot
een vermindering van bewapening tot on
den Bland van Duilschland on ik hoop, dat
do/.e locnadoiing zeer dicht bij den Duit-
schcn stand zal komen.
(Ir
DÜITSOHLAND.
De nieuw© Rijksdag.
J'P welingelichte zijde wordt moege-
<-•«, uat de nieuwe Rijksdag waarschijn
lijk weer in de. Krollopera bijeen zal ko
men. De zaal b:edt voldoende ruimte voor
661 afgevaardigden.
Algemeen© amnestie?
Het tijdperk van politieke verzoening,
waarop Hitler in zijn laalste redevoerin
gen toespelingen heeft gemaakt en dat on
middellijk op den dag van hel refer' ndum
zou kunnen volgen, zou, aldus aldus te
Berlijn de ronde doende geruchten, tot
uiting komen in de afkondiging van al
gemeen© politieke .amnestie, waar thans
geen enkel bezwaar meer tegen bestaat.
De Duitse he christenen gaan
tot don aanval over.
Gisteravond is in het Sportpalasl te
Berlijn do ledenvergadering gehouden van
de geloofsgemeenschap van Dui's he Chris
tenen. De nat. soc. pnrlijgenool Schnited-
chen sprak een openingswoord Gouwle'dar
dr. Krause hield een rede, waarna een
motie werd aangenomen, waarin lot uiting
wordt gebracht, dat oen duurzame vrede
lusschen gemeenten en geestelijken slechts
kan worden tot stand gebracht door over
plaatsing of ontslag uit hun functie van
alle geestelijken, die niet leidend kunnen
of willen mecdewcrken uit den geest van
het nationaal socia'isme aan de religieuze
vernieuwing van het Duitsche volk en de
voltooiing van da üui'sche reformatie. Van
de lands kerk wordt verwacht, dat zij de
ArierpnragTaapli ten spoedigste zonder be-
pciking doorvoert, dat zij bovendien allo
Evangelische christenen van vreemden bloe
de in afzonderlijke gemeenten van eigen
soort bijeen brengt en zorg draagt voor do
stichting van een Joden-Christenkerk, dat
de landskerk als oen Buiische volkskerk
zich van al het on-Dui!sehc in dienst en
confessie vrij 'maakt en dat de Duitsoho
volkskerk ernst maakt met het stellen van
een heroische Jezusgestalle als basis van
een aangepast Christendom, waarin in
plaats van de gebroken slavenziel, de trot-
sclie monsch treedt.
De motie besluit met uit te spreken,
dat de eenigo werkelijke- godsdienst voor
de geloofsgemeenschap de dienst van liet
volkswezen is.
FRANKRIJK.
Weer een Briand-monumont
beschadigd.
Nadat in den nacht van Vrijdag op
Zaterdag Briands monument is vernield,
heelt gisteren oen 31-jango arbeider liet
Zaterdag te Pacy sur Euro onthulde mo
nument van Brïand' beschadigd door zwavel
zuur over de bronzen gedenkplaat te gieten.
Moeilijkheden in het kabinet-
Sa r r a u t.
Naar aanleiding van verschillende be
sprekingen van minister-president Sarraut
met dto ministers dood gisteren het gerucht
cl'e ronde, dat in de regecring ernstige
meoningsverschiilem zijn cinistaan, d'ie ge
makkelijk tot oen kabinetscrisis zouden
kunnen leidon. Hoewel deze crisisberich-
bon sterk overdreven schijnen te zijn, schijnt
het wel vast to staan, dat de ministers vrij
stork met cikaar van moaning verschillen
over oonigo aam te brengen bezuinigingen,
cup d© begrooting en het uitstel van de
kabinetszitting zou zijn geschied om de
ministers is de gelegenheid to stelten oani-
ge financieel© kwesties opnieuw te cm-
Do onthulling van hei standbeeld van Briand to Pacy sur Eure door den Frau-
schen minister-president Sarraut. Het gede nkteeken werd 's nachts opzettelijk be
schadigd met zwavelzuur.
met Electro Dynamischen-Luidspreker
GEEN BETERE.
Desgcwenseht gem betaling
1NVENTA HAARDEN
Mag. Lichipunf Kooptiaat i08,1st, 68836
dorzoeken. De „Jour" verklaart daaren
tegen dat de oorzaak van hot uitstel moet
worden gezocht op het gebied der bui-
tenlandsche politiek. De ministers zouden
zich volgens het blad' nogmaals uitvoerig
willen bezighouden met den door de volks
stemming iin Duilschland oruslanon toe
stand' alvorens hedenmorgen hun houding
in de Kamer vast te stellen. Het blad
ineont te weten, d'at de regeering vast be
sloten is het tegenwoordige standpunt vain
Frankrijk, zooals het in cte regecringsver-
klaring van Sarraut tot uiting is ge
komen, te handhaven.
Niettemin schijnen zoowel Sarraut als
Paul Bancour met ongenegen tot directe
anderhnintlelingm met DuitschJand.
Ook in de pers nomen de siemmon, die
voorstander van directe onderhandelingen
zijn, toe.
ITALIË.
De nationale raad der
corporaties.
Mussolini heeft deu nalionalen raad der
corporaties een agenda doen toekomen, die
hij hedenavond zal loc'iclilen. De generale
slaf der corporaties zal de vertegenwoor
digers omvatten van hel staatsbeheer, van
dl partij, van het kapitaal, de arbeid en
de techniek. De taken der coiporaties zijn
arbitrage, advies en via den nalionalen
raad de economische wetgeving voor de
natie.
Douanebestand opgezegd.
Italië heeft thans ook hot d'ouamobesland
opgezegd.
ROEMENIE.
De kabinetscrisis.
Uit Boekarest wordt gemeld
De liberale leider Duca, die als opvol-
Van der Lubbe is weer eenigszins mensch
geworden. Hij staat rechtop en praat luider.
Toch de eenige brand
stichter?
Van der Lubbe is ©enigszins mcnsch ge
worden, hij dool althans als oen gewoon
monsch. Dat was de sönsatio gisterochtend
bij de opening vaa do zitting, aldus meld
de de Berlijnsclie correspondent van het
Vad., toon v. d. Lubbe, die zevcin weken
lang in een vooreen gezond monsch uiterst
ongemakkelijke houding heeft volhard, nu,
wel nog 'niet aeer kwiek, maar toch in
een min of moer normale houding binnen
kwam, nadat hij op d© bank der beklaag
den had plaats gonamon, zijn hoofd recht
©n de ©ogen open hield. Deze verandering
in do houding van den hoofdbeklaagdo
steunt de theorie van hen, die in ©ein zware
neurose geloofden, welke over haar hoog
tepunt heen gekomen is toen hij weder
om zonder hulp begon te ©ten, en waar
van de genezing (al zal het misschien
maar een lijdelijk© genezing blijkan) nu
zoover gevorderd iS) dat hij langzame»
hand (veer tot oemige connectie met d©
werkelijkheid begint terug t© k©0rein.
Als men van d>er Lubbe in dit proces
nog nooit Jiad' bijgewoond, dan zon men
zeggen: zijn optreden is uat van iemand
onder zware depressie, maar i'n vergolij-
king tot zijn vroegere, volslagen apathische
houding was de verbetering zoo groot,
dat hij don indruk van een Clicero maakt.
„Waar zijt gij geweest, vóór gij op den
namiddag voor den brand in een portiek
bij een friseur te llenningsd'orf met ande
ren hebt gesproken en om eten hebt ge-
gevraagd? Waar kwam u toon vandaan?
aldus vroeg men hem.
„Van do nazi's", was hot antwoord.
Ademloos zwijgen in do zaal. Alleen Di-
niitrof laat een gegrom hooran als een
wild dier. Een dramatische wending in
het proces schijnt mogelijk. Maar neon,
„van do nazi's" beteekende alleen van
een inalioinaal-socialistische straatbetooging
in Spandau.
Van Hemningsdosrf is hij naar don Rijks-
dag gegaan, alleen en door niemand daar
toe opgewekt of aangestookt. Alleen heeft
hij den brand gesticht en niet mot behulp
van vloeibare brandstoffen, maar uitslui
tend' mot behulp van oonigo pakketten
vuurmakers (Kohlonamzünder), Zoo her
haalt hij wat hij vroeger rood's heeft be
weerd'. liet verhoor word' daarna afgebro
ken, maar algemeen is men er benieuwd'
naar ©f "8e verbetering in van do Lubbes
geestelijken toestand1 zal aanhouden en
hij aldus het gohoele proces, waarbij hij
eigenlyk töt dusver de facto afwezig is
geweest, oen ander karakter zal kunnen
gevon.
ger van Vajda Vojvod is belast met do
orming van een mouw kabinet, heelt ko
ning Carol meegedeeld, dat hij niet in
slaat was een nieuw kabinet te vormen.
VEREEN. STATEN.
Roosovelts valulapolitiok.
.Welingelichte kringen verklaren, dat
Roosevelt met zijn monetaire manipula
ties alleen het doel nastreeft ©en stijging
in de bi'nnenland-sch© prijzen tot stand
te brengen. De daling van den dollar wordt
als secondair beschouwd in vergelijking
met het gerteld'e doel. Het verhoogen van
den goudprijs on de depreciatie van den
dollar zulten worden voortgezet tot aan
den limiet, die door hel congres gesteld
is in de machtiging aan Roosevelt om
den dollar tot de hcllt te devalueeron. Wan
neer de daling niet voldoende is om d©
prijzen 1e doen stijgen tot hot niveau van
1926 zal het Witte Huis nieuwe maat
regelen van inüationistiscli karakter
nemen.
De onderhandelingen mot
L i t w i n o f
Do betrekkelijk lange duur van d© onder
handelingen mot Litwinof wordt gemoti
veerd' met de voorbereiding van ©en poli
tiek en economisch pact. De eenige hinder
paal tot de afsluiting van het politieke
pact zo>u zijn de definitie van don aan
valler.
Naar alle wam-schijniijkheid zulten de
onderhandelingen inzake de erkenning van
Sovjet-Rusland Vrijdag a.s. tot een resul
taat komen.
CHINA.
Teruggave van vijf
Jeholpassen,
Het verluidt dat te Peking een Cliil-
neesch-Japanscbe overeenkomst is geslo
ten, waarbij wordt voorzien in hot terug
geven der vijf belangrijkste passen aan
den Chineeschen muur aan China. Deze
passen waren hij de gevechten om Johol
door de Japansclie troepen bezet.
ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
Treedt Hond er sou af?
Henderson heeft bekend gemaakt, dat
hij als voorzitter van de ontwapeningscon-
fferenlie zou aftreden, wanneer er niet
spoedig verbetering komt in den toestand.
hi verband mot de verklaring van Hen
derson, dat hij wanneer niet spoedig ver
betering in den toestand kwam, er over
dacht als voorzitter van de ontwapenings
conferentie af te treden, verluidt nog, dat
hij hieraan toegevoegd' heeft, dat deze
toestand' in het bizonder zoo onbevredi
gend was door het falen der regoenngen
in het voortzetten der werkzaamheden en
d'o afwezigheid van do voornaamste gede
legeerden van de laatste bijeenkomsten.
„Het heeft geen nut aldus verklaard©
Henderson mijn teleurstelling te ver
borgen. Ik verlaag oen werkelijke beslis*
sing, doch ben niet in staat die te vinden".
Postrekening No. 53II.
14 November. In Italië mogen
vrijgezellen geen lid van de Kamer meer
zijn.
Leve Italië!
Ik heb ergens gelezen d'it grapje ia
nu eons niet vaa mij dat dat komt,
onndat als je hier ©en Kamerlid' vraagt;
„hoe is 't in de Kamer?" je meestal toni
antwoord1 krijgt: „O, 't is er vrij gezellig",
nou, ein dat mag in Italië nieL Het moet
©r ernstig zijn ©n spijkers-met-koppenp
achlig en d© ernst des levens moet er op
d© gezichten liggen en wie kannen die
ernst beter dan zij, wieu hot voorrecht
beschoren is ©en levensgezellin van ont
bijt tot ontbijt fe hebben?
Ik veranderstel, dat do Duce dit ve»
bod' ook heeft uitgevaardigd behalve
Otn aan le toonen, dat de ongehuwde bur
ger cr ©on van lagere orde is om al
weer ©en prikkel tot, huwen in de arena
des volks te worpen, opdat de mannen,
gulzig -op d'it hapje ethiek van overheids
wege zullen aanvallen. Want wie zou
ind'ien hij vrijgezel ware niet zijn angst
voor d© vlcchlsters der hemelsch© rozen'
villen overwinnen, teneinde do zaligheid
d'er staatkundige hemelen deelachtig te
kunnen worden? Vooral in Ilalië, waar
d© wil van don Duce wet is, ook zonder
de sanciio dor volksvertegenwoordiging!
moet deze hemel ©cm zevende zijn.
Ik ben intusschcn benieuwd' of wij hier
in Nederland' ook nog eens zoo ver zulten
koman. De Staat bemoeit zich voorals
nog meer met de huwelijken van kocdenl
en varkens althans mot d'e loeiend© en
knarrende resultaten daarvan dan met
die van levende wezens op twéé beeneni
en natuurlijk is d'at fout, want individua
listisch, dus demo-liberaal, kapitalistisch!,
anti-gemeeinschaps-idealislisch. Maar
als d© regecring oait zal terugbeereOi
van d© talloo ze dwalingen harer ontel
bare wegear, krijgen wij dat vrijgezellonr
verbod' voor Kamerleden ook hier.
En wat moet dat dam met Suae Groene-
weg en A'nni© Meijer?
Misschien kan Famke mot haar nee*-
feministische huwelijksbureau d'aax wel
iets aan doen.
Itet is een beetje voorbarig ön ik wil
me er ook niet mee bemoeien, maar is
Roeslam Effend'i eigenlijk al getrouwd'?
En generaal Duymaer van Twist?
GEMENGD NIEUWS.
Wat cr in October is gesmokkeld.
In October hebben d'e grens- en. douane
beambten van het grensdistrict Dussel-
dorp, bij aanhoudingen van smokkelaars
de volgende waven in beslag genomen;
3300 sigaretten, 5000 hoekjes sigaretten
papier, 1500 K.G. tabak, 500 K.G. koffie,
350 K.G. graan, 200 K.G. meelproducten,
1300 eieren ©n 600 K.G. verschillende!
waren.
Verder werden nog 76 fietsen en 8
vrachtauto's in beslag genomen, di© voor
het vervoeren vaa smokkelwaar gebruikt
werden.
In het geheel hadden de beambten van
genoemd' district in do afgeloopon maand
412 gevallen van --nnkkeien
Aut&botsing.
Goed afgeloopen.
'Onder Veendam is een auto uit Stads
kanaal in volle vaart tegen een auto van
N. P. uit Hoogezand gebotst. Beid© wa
gens werden geheel vernield. Wonder bo
ven wonder kregen de inzittenden geen
letsel.
Overreden en gedood.
'Op het Westplein in Den Helder, is
de heer F. V., gepensioneerd ambtenaar
der P.T.T., door een auto, die plotse
ling den hoek omkwam, gegrepen en op
slag gedood.
Ilijsch neergestort.
Bij het ©phij'schen van vier balen met
Chineesch© matten voor het perceel Prin
sengracht 207 bij de Weslermarkt te Am
sterdam, is door liet breken vain hot touw
d© hijsch neergestort, waardoor een man,
die eronder stond, getroffen werd. Hij
brak beide boenen.
Dc staking bij de Sphinx
Gisteren zijn de opzichters of ploeg
bazen in de fabrieken gekomen; zij bob
ben echter niet gewerkt. Zij zullen vandaag
beslissen.
Inbrekers verrast to Oostzaan.
Toen de 14-jarig© zoom van een der
firmanten de Boor, sloopors te Oostzaan,
zich Zondagavond naar het kantoorgebouw
aan dein Oostzaandijk begaf, ©n aldaar aan
komend© d© electrische verlichting ont
stak, zag hij twee vreemd© pers oman voor
zich staan, die hem met ©en revolver be
dreigden. Na hulpgeroep holde de jongen
weg en waarschuwde omwonenden.
Do inbrekers wis ton te ontvluchten, doch'
d'oor het spoedig aanwezig zijn van rijks-
en gemeentepolitie uit Landsmeer wist
men weldra ©en der inbrekers te arrestoe
ren. Na ecin verhoor is komen vast te
slaan, d'at de inbrekers het kantoor met
een valsch© sleutel zijn binnengekomen.
Zij hadden reeds alles overhoop gehaald.
Zelfs de brandkast was gekanteld, doch
door d© verschijning van den jongen wc»
dm de inbrekers in hun werk gestoord.
Het onderzoek duurt voort
Hevige aardschok.
Te Long Beach,
Gistermiddag weid te Long Beach een'
korte, docli herige aardschok waargeno
men, die een draaiende beweging had,
zooals men nog zelden heeft gezien. Do
schok, d'ie zeer krachtig was, veroorzaakte
geen schade.
'Dozö courant vorachijnt dagelijks, met uit-
roüilering van Zon- en Feestdagen.
!"rijs per kwartaal f2.franco per post
f2.50. Prijs por wcok: 15 ets. Afzon
derlijke nijmmers 4 ets. Abonnementen
worden dagolyks aangenomon.
Advortentièn voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur. aan list Bureau
bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór uur.
Eoü bepaalde plaats van advortontien
wordt niet gewaarborgd.
'ncassokosten 5 cta^
Réclames f 0.75 per regel. -
postkvvitantles 15 cis. larleven van ad verten Ilea
by abonnement ztju aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagehjks woiden tegen vooruitbetaling Kluna
Advoi teutten opgenomen A fu.50 t/m. i5 woor
den, f 0.75 t/in 25 w ooi den. Elk vvooid-meor
6 cent tot een maximum van IX) woorden.
's Woensdags; Klemo Advertention tot'25 woor
den f0.25, untM vóór Dinsdagavond C uur aan bet
Bureau bwuigd.
'a ZaterdngH; Kleine Adveitentibn l1.00. mdieo
olet vóór Viydagavond 6 uur bezorgd
