HUMANS NOGMAALS AAN HET WOORD
STADSNIEUWS.
Vrijdag 9 iaart 1934.
Een lichte borsteling
Wederom over
De verhouding
voorlichting?
iRitiS RABiO
Tel. No. 68103, 68617 en 68823.
jaaigang.
No. 2(K<87
Postrekening No. 53II.
EERSTE BLAD.
Drankwet.
België's buitenlandsche politiek,
tot Nederland. Geen goede pers
De bouw van het heeiai.
GEEN BETERE
l>o/i iimmnl ïöibcIiijiU <la„i lyka mcl ult- ~.j\
tondeling van Zou- en Feestdagen ODStt
Prijs por kwartaal f2 Iraoco per peat
f2.50. Prijs per week: 15 cts, Af/oa-
derhjae nummers 4 eta Abonnomenten
worden dagdyks aangenomen
Adverteutien voor hot eeistvolgond num
mer moeten vóór ell uur aan liet Bureau
bezorgd zyn, 'e Zaterdags voor uur.
Ken bepialdo plaats van advertentiSn
wordt niet gewaarborgd.
SCHIED&MSCHE COURANT
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL, 68103, 68617 en 68923.
Prljeder Advertenuén. ran l—6 rtjgel» f
ieder" regel meer fOfiü, In het Zat» rdagn timmer
15 regels f l BO, ieder© regi I meer 1 (L35.
tteeliunea fü.75 per regel. Incassokosten 5 CU4
DOfttkwi tan ties 15 cts. larieven van ttd"A**'entión
D\j abonnement zijn oan het Hureau verkrijgbaar.
Dage'ijks worden tegen vooiuitbetaling KI In»
Advertentiën opgenomen h flL50 t/m 15 woor»
den, f O 75 t/rn. 25 wooi den- Kik woord meer
6 cent tot een maximum van dO wogrdoo.
'e WoensdagsKlomo Advertentiën tot 25 woor
den f 025, mits vMr Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd
'b Zaterdags Kleine Advertentiën 11.00,indien
filet vóór Vrydagnvond 6 uur bezorgd
Bij of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven cn andere officiccle af- en
aankondigingen cn kennisgevingen van het
Gemeentebestuur.
Burgemeester en Wethouders van Schio
dajm Brengen ter openbare kennis, dat bij
hen is ingekomen een verzoek van A.
SCI11LPERÖ0RD, alhier, on een \erlof A
voor den verkoop van zvvak-aleoholischen
drank in hot klein in do benedcn-hoi eklo
calileit van het perceel Vlaardingerdijk
145a, alhier; en
herinneren, dat binnen 2 weken na deze
bekendmaking tegen hot vcrlecmcn van het
veilof bij hun College schriftelijke bezwa
ren kunnen worden ingebracht.
Schiedam, 9 Maart 1934.
311)5 30
HU 11 tNLA ND.
In de Senaatszitting va,n gisteren hoeft
de minister van bnilcnlandsdio zaken, Ilij-
mans, nogmaals liet woord genomen. Hij
gaf eenige ophelderingen over zijn eigen
redo cn die van Do Brocqucville, waarmede
hij blijkbaar de bedoJing had, do oppo
sitie te bestrijden, die zich in een d'eel
van de Belgische en Fransoho pers had ge
manifesteerd. Uijmans bleef in de lijn van
do vroegere verklaringen, hoewel hij sterkeer
dan De Biocqueville don nadruk legde op
do overeenstemming met Frankrijk, speci
aal ten aanzien van do veiligheidseisdien.
1 lijmans aeido: „De regeering rekent op
den gezonden zin van het Belgische volk.
Niemand zal gelaovon, dat do regeering een
herbewapening van Duihohland wil toela
ten. De regeering heeft zoo iets nooit ge
zegd, Zij kent het gevaar veel te goel, dat
zou ontspruiten aan de schrapping der ver
dragen. België's bescherming steunt op de
overeenstemming met Frankrijk, Engeland
en Italië.
De regcering streeft er naar, deze over
eenstemming veilig te stellen en extra vei
ligheidsgaranties te vericrijgen. Belgie heeft
steeds geëistiht, dat de bewapening van
Duitschland binnen de grenzen van Ver
sailles wordt gehouden. De groote mogend
heden hebben echter zelf de begrenzing
der bewapening vorandord in overeenstem
ming met do verhoudingen. Als Belgie daar
tegen zou protesteoren, zou hel alle-n s.aan
Een dergelijk protest zou bovendien scha
de doen aan de overeenstemming mot de
mogendheden, waarbij Belgie toch veel be
lang heeft. Belgie is in nauw contact met
de drie mogendheden gebleven Men hoeft
gelraciht te doen gelooven, dat Belgie met
Fianbijk van meening verschilde t.a.v. de
ontwapening. Dat moot hij tegen spreken.
Integendeel er bestaat votlielige overoon-
slemming tusschen do opvattingen der lan
den. Overeenstemming is er oa over de
veiligheidsmaatregelen om de herbewape
ning van Duilschlamd binnen voorzichtige
grenzen te houden en haar te onderwor
pen aan een actieve weder/ijdschc c omtrole.
De beide landen zijn het er ook over eens
dat bij schending van de verdragen naar
sanctie's moet worden gegrepen, en wel
door een solidaire actie ter verhindering
van een illegale herbewapening van
Duitschland.
Sprekende over de betrekkinnen tus-
schen Nederland en België verklaarde de
Belgische minister van buitenlandsohe za
ken, Hijmans, gistermiddag in dein Senaat
dat deze betrekkingen op het oogenblik
van faizonder vriend schapp-lijken aard zijn.
Daarom is het te betreuren aldus de
minister dat sommige Noderlandsche
persberichten niet geheel met do waaibeid
overeenstemmen. De openbare mceninq in
Nederland zal odhler wol eens heter inqe
licht worden dan thans liet geval is en d'an
/al Belgie met Nederland een verdrag kun
nen sluiton, waarbij natuurlijk heide landen
concessies zullen moeien doen.
ONTWAPENING.
Maandag het Franscho ant
woord aan Engeland1.
Onder voorzitterschap van den eersten
minister hebben de ministers van buiten
landsche zaken, van binneialaimlsche za
ken, van landsverdediging tezamen met de
generale staven van leger, vloot en lucht
vloot beraadslaagd over het ontwaponings-
problecm in verband met de antwoord
nota aan Engeland' De zitting duurde drie
uren
Volgens den Peiit Parisien zijn de mo
gelijke effecten van d© Engclsche voor
stellen voor d© landsverdediging ter sprake
gebracht.
De juistheid1 der bezwaren, door Bou-
miorguo en Barlhou tegenover Eden bij
zijn laatste bezoek aan Parijs uiteengezet,
is tijdens d'o besprekingen bevestigd. Bo
vendien hebben de ministers der verdedi
ging en de chefs van den general^n staf
rapport uitgebracht over verschillende nog
onbeslist gebleven kwesties.
De minister van buiteinl.undsclie' zaken,
Barlhou is thans in staat zijin antwoord
aan Engeland' op te stellen. Waarschijn ijk
zal het Maandag a.s. na te zijin goedge
keurd door don ministerraad naar Lon
den worden verzonden.
INT, SAMENWERKING.
Italië en de Conferentie
van Drie.
In welingelichte Ilaliaainscho kringen
uit men er zijn verwondering over, dat
ondanks de vele anders luidende verkla
ringen dor IlaSiaansch© pers de onrust ver
wekkende geruchten ever politieke doelen,
die Italië mot do conferentie van drie te
Rome zou nastreven, niet ophouden
Wat betreft het gerucht over liet sluiten
van ©an wapcinsfilsiandspact tussclion Ita
lic, Oostenrijk en Hongarije, wordt in
Rome met nadruk veiklaard, dat de as.
besprekingen alleen economische onder
werpen zulten hebben Wanneer de con
ferentie een politiek tin Ij© zou hebben, dan
zou dat slechls het feit zijn, dat de chefs
d'ctr Ilongaarsche en Oostonrijksche regoe-
ringen persoonlijk met don Italiaainsclioni
regoerimgsclief de kwestie van den econo-
mischen opbouw in hot Donau-bekken zul
len bespreken. Basis voor de onderhande
lingen zal het Italiaainsche Donau Me
morandum van d'ein herfst van 1933 zijn,
dat voorziet in een economische samen
werking, niet slechls tusschen diie genoem
de staten, maar tusschieni alle stalen, die
economisch bij het Donau-bekken geïnte
resseerd zijn.
dor tanden met, IVOROL is reeds voldoende
om den leelijken tandannslag te veivvijdeien.
Een speciaal pohjstbe-tnnddeel veel za-liter
dan het glazuur geeft dit prachtig lesultaat.
ENGELAND.
Vorkiozin gssiiöoos
voor labour.
Omstreeks 1 uur in don afgoloopon
nacht was do stand van do uitslagen der
verkiezingen volgons niet offidoele bwe
kening als volgt: Labour 53 zotels, oonscr-
a I i oven 32. winst van labour 24 zetels
De cionservaticven verliezen 20, d© li heraten
f /dels.
FRANKRIJK.
De S t a v i s k y-a f f a i r
Op last van don Parijscihen rechter van
in-üucitie is oen nieuw bevel lot arrcs'atio
uitgevaardigd tegen Ifenri Voux, die Stn-
visky cn zijn vlucht begeleid! beeft en die
reeds 45 dagen in voorloopige hechtenis
heeft gezeten. Yoix wordt beklaagd van me
deplichtigheid bij bedrog en holing. Hij
is in Cbanibare, waar hij zidh g'steren voor
bet gerecht had te verantwoorden, gear-
ie»leerd
In verschillende Parijscho Ranken zijn
e [sloren o ulcrzoekingen gedaan naar Sta-
v i-ky-dhoques en inderdaad hoeft men er
na; 403 gevonden.
Naar verluilt waren de ontvangers d'er
cheques personen, die geen groole rol
speelden of spelen.
De vroegere directeur van het orodit
municipal van Orleans, Desbrosses. i. gis
te en in verband met de Slavisky-affaire
'ou tem rechter van instructie te Bayonne
j1 o--en gearresteerd. Hij is overgo-
h nmr de gevangenis van Bayonne.
Lezing- dr. A. D. de "Leeuw.
Gistermiddag hoeft dr. A D de Leeuw,
in de Westerkerk voor de cursist-en van
de werldoo/eneursussen een lezing ge
houden over den bouw vala het heelal,'
Er was veel belangstelling, de kerk was
geheel gevuld.
Dr. W. J. S m i t, gemeentelijk inspec
teur van het onderwijs, heette do cursisten,
wolkom en sprak zijn vreugde uit over de
groole opkomst. Ia 't bizonder heette spr.
welkom den we'liouder vain onderwijs, die
geen gelegenheid voorbij laat gaan om
zijn belangstelling te laten blijken, verder
do heer en mevr. Ruiter, sprekor's rech
terhand om de „spijbelaars" te contio-
leoron, de leeraren on leoruressen van de
wcrkloozcncursusscn en in de laatste plaals,
doch zeker niet de minste, dr. A D de
Leeuw. Spr dankt dr De Leeuw voor
zijn bereidwilligheid om deze lezing to
houden. Spr. durfde eigenlijk deze lezing
niet goed aan. Hij vreesde, dat het onder
werp te moeilijk zou zijn, doch gezien
do grootc opkomst is spr te pessimistisch!
geweest. Spr. is trots op zijn cursisten,
die alles in liet werk stellen om, ondanks
hun positie-, hun inzicht te verruimen cn
hun geest to verheffen. Dat vindt spr heer
lijk on hij dankt de aanwezigen hartelijk
voor hun belangstelling.
Dr. A D. d e Leeu vv begon met eenige
herinneringen uit zijn II.B.S.-tijd, waarin
hij al veel belangstelling toonde voor do
hemelkunde, een belangstelling, welke hem
zijn gelioele leven is bijgebleven liet on
derwerp is veelomvattend en zoo uiige
breid, dat spr. slechls hol allor-intoros-
santste naar voren zal brongen.
Do studie oven1 deze zaken maakt den
mensch deemoedig en brengt hem het be
sof van een goddelijke almacht hij. De
aarde is ©en ste-enen hol, aldus spr., van
binnen waarschijnlijk gloeiend en zweeft
in een onherbergzame ruimte, waar oen
temperatuur van 267 graden onder nul
hcerseht. De aarde zweeft langs een be
paalde baan en wordt door een wonder
bare kracht zwevend© gehouden. Spr. her
innerde aain den strijd in vroeger dagen
gevoerd over de beweging der narl© De
narde wordt door de aantrekkingskracht,
van de zon zwevende gehouden en be
schrijft een baan om dit lichaam.
De zon, plus de aard© en de daarbij Iro-
hoorende sterren, gaan met oen snelheid
van 108.000 K.M por uur door het heelal
Dit is een kosmische snelheid, waarvan
w© niets bemerken. We gevoelen ons in
rust, zoodat hieruit blijkt, dat het begrip
rost betrekkelijk is, aangezien we gedn
onkel absoluut vast punt in het heelal
kennen. Door den schuinen sland van de
aard-as krijgen we op bepaalde tijden
verschillende hoeveelheden warmte van do
zon op onze aarde.
De afstand aard ©-zon bedraagt 150 mil-
liocn K.M liet licht doet 8 min. 20 sec.
over dezen afstand'. Onze aarde is een pla
neet, maar om de zon wentelen nog meer
planeten, welke allen samen één stel
sel vormen.
Spr. somde de namen van de versoiiil-
lenclo planeten op. Enkele van die planeten,
hebben, eveneens als de aarde, manen, die
hen begeleiden. Al deze planeten, beno
vens de andere ons omringende hemel
lichamen, draaien in bepaalde vlakken om
de zon.
Do planeten zijn bollen, die van de
zon licht en warmte ontvangen. Van ver
schillend© dezer sterren w eten we dat
zo ontzaggelijk hooge of lage temperatu
ren bezitten, en naar gelang dus niet of
wel ©en dampkring heblxin. Mars lijkt wat
haar omstandigheden betreft, veel op de
aard©.
Do overige planeten verkeoren misschien
in zwak gloeiendön toestand. Van verschil
lende planeten kent men hun eigenaardig
heden, doch van de meesten weten we
weinig: ze zijn te ver weg.
Verder kunnen we in hot hemelruim
Prim Slgvard van Zweden ix Donderdag te Londen In het huwelijk getreden met
mej. Erika Patzek. Het bruidspaar verlaat het gebouw van dan Burgelijken Stand.
Dr» A. D. de Leeuw.
kometen ontdekken. Ze zijn niet lichtge
vend; eerst bij nadering van de zon krij
gen ze ©en prachtig kleurenkleed. Men ver
moedt dat er vete duizenden va'n die li
chamen zijn. Ilun baan is geheel ver
schil lend van die dar planeten. Men ver
moedt dat ze ondier de aantrekking van
sommige planeten staan, waardoor ze tel
kens op bepaalde plaatsen terugkeeren.
Z© komen soms vlak bij d© zon, hetgeen)
groote explosies ten gevolg© heeft. Zeer
waarschijnlijk zijn d© bekende meteoor-
stoencn 'doelen vain uit elkaar gesprongen
kometen. Het dichtst bij ons staal, «Je
maan, op 360.000 K M©en groolo donkere
bol, zonder dampkring. De maan bezit
groote oneffenheden, waarschijnlijk ge-
bluschle vuleanen. De zwaartekracht op
de maan is slechts 1/6 van die op de
aarde.
Verder ziet men groote diepten ©n kle
ven op do maan. De temperatuur op de
maan is zeer laag, zoodat geen leven mo
gelijk is.
De zon is een geweldig groot en gloeiendi
lichaam.
De buitenste laag heeft een temperatuur
van 6000 graden, de binnenste vermoede
lijk van 40 nullioen graden.
Door do hitte wordt alles op de zon
massief: de gassen worden naar binnen
gaande door de hitte vast.
Bij absolute zonsverduistering ziet men
den omtrek van d'o zon: men ziet dan ge
weldige explosies langs de rand plaats heb
ben. Men heeft op do zon dezelfde mo
talen specirocopiseh kunnen ontdekken,als
op de aarde voorkomen. Deze metalen ko
men op de zon in gasvorm voor.
Wanneër w© de zon door een getem
perde kijker bekijken, zien we een afwis
selende lichtsterkte op verschillende pun
ten optreden. Msn denkt hierbij aan wer-
veilingen van gassen en eleclriscbe ont
ladingen. Verder hoeft men hierdoor de
draaiing van de zon kunnen vaststellen.
Tijdens deze zonnevlekken neemt men
„magnetische stormen" op aarde waar, het
geen dus de veronderstelling van eleclii-
sche ontlading rechtvaardigt. De zon is
beslissend voor liet leven op aarde. Men
kan zich afvingen of de aneigie van de
zon blijvend is. Per minuut verliest de zon
250 milliocn ton aan gewicht door uit
straling. Duauloor neemt dus cte zwaarte
kracht af en zal de aarde verder van de
zon gaan sta'iln Inderdaad gebeurt dit Be
rekeningen hebben geleerd dat de aarde
per ©ouu.1 1 meter voder van do zon ver
wijderd raakt.
Do steiren staan in bepaalde groepen
en de helderste onder hen zijn voor het
bloote oog niet zoo talrijk. Bekijkt men de
sterren door kijkers, dan neemt men een
veel grooler aantal waar. Men gelooft zelfs,
dat hun aantal 150 milliocn zal moeten
bedragen
De sterren heefi men sinds de vroegste
tijden in groepen verdoe'<1 en namen ge
geven. Men hoeft ze ook naar hun helder
heid ingedeeld Ook onze zon is een ster,
doch een beele kleine Stond ze bijv op
do plaats van Sinus, dan was de zon on
zichtbaar Men ziet dusde zon staat voor
ons op de juiste plaals.
De steiron zijn hopte, wentelende hol
len, evenals de zon. Men vindt er dezelfde
stoffen als op de zou on de aarde. Er zit
dus een geweldige eenheid in hel goheele
stelsel.
Spr deelde vervolgens iets mede over
de geweldige volumes der sterren en hun
onmetelijk© afstanden. De mensch heeft
deze dingen kunnen berekenen en dit ver
vult ons mot eerbied.
De lichtsterkte dor sterren is afv isse-
lend, men denkt ook aan elastische be
wegingen dor sterren in verband met hun
wisselende lichtsterkte.
Men heeft de eigen beweging der stcr-
Ton kunnen constatoeren, aan de hand van
waarnemingen, dalcerend' uit do oulhcid.
Door den geweldigen afstand zien we niets
van deze bewegingen Ook de zon, met
de aarde en planeten, in één groep ver-
eenigd, heeft, volgens berokeningeu, een
eigen beweging.
Wat de afstand der sterren betreft, deze
wordt gemeten in lichtjaren.
Licht heeft een snelheid, beweegt zich
dus door de ruimte voort.
Eén lichtpunt loopt 8 maal in een se
conde om de aarde.
Per seo. legt het licht dus 300,000 K M.
af. Rekent men dit uit over oan jaar, dan
krijgt men den afstand in lichtjaren. Zoo
met Electio Dynamisdien-LuidspieLer
Uesfjeweiiseht gem. betaling
INVENTA HAARDEN
Mag. „*i LICHTPUNT"
IIOOUSTltAAT 109 'llJLUrOON 08838
zijn er sterren met 50, 100, 1000, mil-
hoenen en meer lichtjaren afstand. We
zien heden dus ino-g een ster, die bijv. 100
jaar geleden nog bestond, maar er nu,
niet meer is.
Behalve de zelfstandig© sterren, zien we
aan den hemel ook sterren lioopen, soms
zoo dicht opeengepakt, dat ze wolkenvor
men. Men heeft spiraal- en bolvormig©
sterrenhoopen waargenomen
Deze storrenwolken of -nevels bezitten
weer enorme snelheden. Ook ons zonne
stelsel is zoo'n nevel, w aarin de zon als
lichtend middelpunt funge-ert en t.a.z. van
het heelal een onbelangrijke vlek vormt.
Het heelal is datgene wat we zien met
onze oogen en onze kijkers. liet moet een
ruimlevoim innemen Wanneer we den
Melkweg, 'een band van sterren, zien dan
vraagt men zich af of deze op eenigeriei
wijze verhand houdt met de andere ster
ren. De sterrekundige Herschel verdeeld©
de hemd in vakken en kwam lol het in
zicht dat de sterren opgehoopt waren vol
gens een bepaald systeem. In het vlak
van den Melkweg zag hij de sterren het
dichtst gezaaid.
Onze landgenoot Kaplein heeft het on
derzoek voorlgezct, steeds nieuwe peilin
gen gedaan em kwam lot de condusie dat
ons zonnestelsel een deel van het Melk
wegstelsel is En ook dit Melkwreg-sleJsel
in spiraalvonn, diaait om oen as in 200
milliocn jaren. Tot dit Melkwegstelsel be
lmoren ook de bolvormige stelsels, die
er om hepn geschaard staan. Builen dit
Mc-lkw egs'e'sel moeien er nog meer Melkweg
stelsels zijn, die een ajiart besta m lei
den en 100 milliocn lichtjaren van ons
verwijderd zijn. Allo begrip van tijd en.
plaats verdwijnt hierbij.
Al deze Melkwegstelsel slaan in bepaal
de systemen geschaard en bewegen zicli
in fabelachtige snelheden van ons van
daan en ook van elkaar. Hot heelal zet
zich dus uit en moet in 1400 millioea
lichtjaren verdubbeld zijn, achterlatend©
con enorme leegte, welke misschien weer
de chaos tot gevolg kan hebben. Spr heeft
bij de bestude-ermg van deze materie ge
huiverd en Gods Almacht gevoeld. Ilijl
hoopt dan ook, dat zijn toehoorders het
zelfde zulten ondervinden.
Aan de hand van lichtbeelden heeft dr.
De Leeuw ©en ©n ander verduidelijkt.
Na do lezing heeft dr Smit den spreker
bedankt.
Gisteravond heeft dr. De Leeuw deze
lezing voor Wijk II der Ned. Herv, Ge
meente gehouden.
Slagerijtcntoonstclling.
Pe R K en Cbr Slngersge/ellen OTga-
nisatie's hebben samen een commissie be
noemd, die een ten toons telling \an sla
gerswaren zal organ isec-ren op 19 April a s,
in Musis Sacrum. De tentoonstelling, het
vorig jaar gehouden, is zoo goed geslaagd,
dat men nu de groote zaal heeft gehuurd'.
Van de patroons is volledige medewerking
f© verwachten. De deelname aan de ten
toonstelling, die uit verschillende onder
deden yal bestoan, is v oor ieder vakge
noot opengesteld.
De gerant van Musis Sacrum, de heer
.T. B. Stolk, stelde reeds oen Musis Sa-
crumbeker als prijs beschikbaar.
Hot secretariaat van de tentoonstelling
is gevestigd Anihortrie Muijsslxaat 71.