EERSTE BLAD.
VON PAPEN BLIJFT
Donderdag 5 Juli 1934.
Filmglinsters
Tel. No. 68103. 68817 en 68923.
87ste jaargang.
No. 20684
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 68103, 68617 en 68923.
StfiTEMLAND
Een weigering, die waarschijnlijk een capitulatie
beteekent. Hitiers grootste nederlaag .sinds hij
aan de regeering kwam? Von Hindenburg keurde
de moorden allerminst goed.
LAfóPEBCAP
n ORN AM ENTEN a
iVlag. n
Postrekening No. 53II.
Sport
alhier.
Deze courant verschynt dagelpe, mot uit-
eondering van Zon- ou Feestdagen.
Prija per kwartaal f 2,franco per poet
f2.50. Prys per week: 15 et». Afzon
derlijke nummara 4 ota. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Ad vei tentien voor net eerstvolgend nuin-
mor moeten vóór olf uur aan het Bureau
bezorgd djn, 'a Zaterdags vóór uur.
Een bepaalde plaats ran advertentiSn
wordt niet gewaarborgd
SCHED&MSOHE COURANT
Von Papen Mij ft. Na de onzekerheid,
die omtrent het al oE niet aanblijven van
tien vice-kanselier Von Papen na alles tvat
in Duitscliland op en na 30 Juni j.l. was
voorgevallen, kwam gisteravond het defini
tieve bericht met de zekerheid, dat Von
Papen zijn plaats in het rijkskabinet zal
blijven bezetten.
Dit is een feit, waarvan de betoekenis
in de huidige omstandigheden van onze
kerheid omtrent het werkelijk voorgeval
lene moeilijk te schatten valt. Zeer zieker
is het te beschouwen als een der belang
rijkste in de reeks van opzienbarende ge
beurtenissen na den roerigen Zaterdag.
De veronderstellingen, die omtrent de
diepere oorzaken en do portee van Hit
lers optreden tegenover ltoelim, Von Schlei
cher en Von Papen zijn gemaakt, loepen
uiteen. De meening, die liet eerst door
den Berlijnsobon correspondent van de
News Chronicle werd geuit, als zou men
hier te doen hebben met een zelfde soort
van „opruiming" onder de vijanden van
de Hitler-politiek als indertijd na den Rijks
dagbrand onder de linksche partijen werd
doorgevoerd, vindt steeds meer ingang. Vol
gens deze opinie zou het radicale ingrijpen
van Hitler dus een kwestie van de con
solidatie van zijn macht, het versterken
van zijn aanzien in het binnenland zij.
De slagen, die in de richting van Roehm
en van Von Schleicher vielen, zijn raak
aangekomen. Nu wijst het feit, dat Von
Papen met verdwijnt, uit, dat; Hitier tegen
over zijn vice-kanselier bakzeil beeft moe
ten haten.
Op het eerste gezicht lijkt dit een te
stoute bewering. Immers ook Von l'apen
werd gotroifl'fon, ook hij kroeg een deel van
de slagen, weliswaar niet otp zijn eigen huid
maar twee au zijn medewerkers en beste
politieke vrienden, onder wie Klauscner,
die een der moest v amaanstaan.de katho
heke politici was cn to Rome vertrouwen
genoot, hebben toch iiet levari gelaten.
Von Papen zelf werd niet getroffen, doch
hij \oelde den slag evenzeer. En op de
zen grond wilde hij aftreden.
Hitler heeft hem tevoren nog trachten te
bewogen de kabinetsraad van Dinsdag bij
te wonen. Teveigocfscli. De zitting was
toen trouwens al twee uur aan den gang.
Von Papen weigerde aan to zitten met tl'o
mannen, die liet bevel tot liet dooden
van twee zijner vrienden hadden ondertee
kend of er althans teil volle voor verant
woordelijk geacht konden worden.
De vergal lering van het kabinet ontving
toen do Ontslagaanvrage van den vice
kanselier. Dit ontslag werd door Hitler
geweigerd. En hier geldt het weer een van
dio Duitsche, of liever nationaal socialis
tische methoden, die ons, door gefourneer
de parlementariërs, volkomen vroomd zijn.
Het was een weigaring. En geen verzoek
om aan te blijven. Wat hiervan do oorzaak
is, kan wederom slechls vermoed worden.
Deinsde Ilitler voor de betookmis van het
uittreden valn Von Papen uit zijn kabinet
terug 1
llitlor kon dien indruk van het uittreden
van Von Papen uit do rijksregeering in
het buite-dand' gemakkelijk uitvinden.
Of werkte Hitler liior op hooger gezag,
Von Papon's invloed1 in do krjngcin rcffil
den ouden rjjbspresïdont is groot. Von
Papen staat bij Von Hindenburg in zoor
hoog aanzien. Hij mag zelfs geacht wor
den der stom van Von Hilndcinburg in liet
verder geheel nationaal socialistisch kabi
net to zijn.
In dit verband is het zoor belang wek
kend te vermelden, dat in welingelichte
kringen te Berlijn de meaning heeft post
gevat, dat liet feit, dat Von Papen vico-
kansolier blijft, beschouwd moet worden
als een d'cr ernstigste nederlagen, die
llitlor geleden heeft.
Mem is van meonlng, dat Von TKmdcla-
burg, ondanks zijn gelukiveinsch-telegram
aam Hlitler met betrekking tot hot onder
drukken van do oppositie in do S.A., liiier-
med'e miet te kennen liioeft wülcln gevein
im dit opzicht geheel achter de methoden
van Hitler to staan, ja zelfs de methoden,
Strang afkeurt. Tovcnsi wordt de meaning
gouit, dat men ook in officioele Tegooriiigs-
kringen wol degelijk rekening houdt met
do populariteit, die Van Papen zich heeft
weten to verwerven met het uitspieken
van zijn bokend'o rode te Marburg.
Is do qondusio te ver goztxlht; dat wel
licht het aanblijven van Vein Papen tiet be
langrijkste feit in de ontwikkeling van den
toestand der laatste dagen is? Achter Vom
Papen schuilen zeer invloedrijke krachten.
Ven Papou hoeft vertrouwen zoowel van
politieke 'als van grool-indnstrieole zijde.
Do consequentie, dat Van Papen niet zon
der loicossies is aangebleven, ligt daar-
iOm oor do hand.
Do politiek© intrige van eon Von Scliloir
dier km ia blaad gesmoord! wonden zan
der teveel risico, omdat Von Schleicher
waarschijnlijk iOp eigen initiatief werkte, al
thans niet meer in die mate liet vertrouwen
genoot van de kringen, die hem vroeger
steunden. De positie van Von Papen bleek
nog te hecht en het sd lijnt, dat thans zijn
positie in het kabinet nog meer betoekenis
lieeft gekregen.
ENGELAND.
Voorloopig geen terugkeer
tot den gouden standaard.
In den loop van het Lagerlruisd'ebat over
de Britsohe financieele politiek verklaarde
de kanselier van de schatkist, Neville Cham
berlain, dat Groot-Brittannië er voorloopig
nog niet aan denkt, tot den gouden stan
daard terug te komen. De omstandighe
den, die als voorwaarde voor een derge
lijke terugkeer konden gelden, waren nog
steeds niet vervuld. Chamberlain gaf een
gedetailleerde opsomming van deze voor
waarden. 'Om te lieginnen waren de goe-
derenprijzen op de wereldmarkt nog met
voldoende gestegen om oen behooilijko
winstmarge tusschen de productiekosten en
de verkoopsprijzen te waarborgen. Nog
steeds waren de belemmeringen, die het
internationale handelsverkeer in den weg
stonden, niot verdwenen; zij waren zelfs
nog niet in omvang verminderd. Dok was
nog geen regeling van het probleem der
oorlogsscliulden tot stand gekomen. Ten
slotte achtte Chamberlain hot noodzake
lijk, dat eon procedure gevonden zou wor
den, om in de toekomst groote schomme
lingen van den goudprijs uit te schake
len.
BELG IE.
Machtigingswet in de Kamer. -
De Belgische minister-president, graaf do
Broquevüle. lieeft bij de Kamer de aan
gekondigde machtigingswet ingediend, waar
in de regeering voor den duur van zeven
maanden hizondere volmachten verzoekt
tot verbetering van den eoonomisohen en
tinancieelon toestand. In deze wet wordt
voorzien in maatregelen tot verruiming a an
het crediet, voorts in bizoiulere maatrege
len tot vermindering dor openbare lasten
en der transportkosten.
De regocring wil met haar maatregelen
in de eerste plaats door de verlaging der
productiekosten het bcdiijfsleven op gang
brengen. De wet zal de regocring voorls
do mogelijkheid geven de loonen en sala
rissen aan te passen bij hel indexcijfer
voor de eerste levensbehoeften.
OOSTENRIJK,
D y n a in i e t a a n s 1 a g.
De telefoonkabel SboyrLinz is gisteren
vernield door ombekend1 gebleven dadctrs,
dio voor de vernieling gebruikte werktui
gen moestan achterlaten.
Aanslag op liet paleis van
justitie te Ween en.
Gisterochtend is iin het paleis van justi
tie oan lielsch'ö machine lot ontploffing ge
bracht.
De zitting van hot opperste gerechtshof,
is onderbroken. Vooral in de gangen van
liet gebouw is aanzienlijke schado aange
richt.
ZUID-AMERIKA.
Paraguay valt aan.
Uit Asuncion wordt gemeld:
Volgens berichten van het oorlogdoiroin
heefl het Pnraguaansclio leger in alle sec
toren van het iront het initiatie!
JAPAN.
De nieuwe regeering.
Do nieuwe premier, Okada, probeert een
sterk nationaal kabinet te vormen, omvat-
tonde verlegen woordigers der politieke par
tijen, leger en vloot en officieele fmaincicelc
kringen. Baron Wakatsoeki, president der
Minseito, en Soezoeki, president der
Seyoekai, zullen waarschijnlijk tot de re
geering toetreden.
Het nieuws van het aftreden van Saito
is met groote voldoening ontvangen, even
als gisteren de benoeming van Okada.
Ei Laat Uw
door ons overtrekken en-bij verhuizing Uw
overhangen volgens voorschrift G. E. B.
t LSCHTPUNT"
IBt.ülilllN «8SR0
HnOfKTItAAI' 10"
IL> WIPW!> "JPlglM'F IIIUHMW
INT. SAMENWERKING.
II ot verblijf van Bart hou to
L on d en.
Do Pranselie minister van buitenland-
sclio zaken, Bartliou, zal a.s. Zondagmid
dag in gezelschap van den Franschon mi
nister voor d'e oorlogsmarine, Piétri to
Londen aankomen voor zijn aangekundigd
bezoek.
Do besprekingen met do Britscho minis
ters zullen vooral betrekking hebben op
En gelsch-Fra nsch o vloo tkwesties.
Bartliou zal Maandagochlond Sir John
Simon in het Foreign Office opzoeken. S
Voorts zal hij Baldwin ontmoeten. Dins
dagmiddag zullen do Franschon naar Pa
rijs terug keeron,
In officieel© kringen wordt verklaard,
dat liet gerucht volgons hetwelk Bartliou
naar Londen zou komen om te oindorhain.-
delan over oen Engelscli-Fransch bondge
nootschap van allan grand Ontbloot is.
Ten aanzien van het aanstaand bezoek
van Bartliou aan Londen schrijft de Daily
Telegraph, dat Bartliou «reeds door d-n
Britsehen gezant te Parijs is ingelicht, dat
Engeland geen nieuwe verplichtingen op
liet vaste land van Europa kan aangaan.
Engeland houdt vast aan de bestaande
verplichtingen van hot verdrag van Lo
carno en is niet bereid deze uit te brei
den of te wijzigen.
Hiertegenover staat, dat Frankrijk niot
bereid is toe te stommen in een ontwa-
pennigsovereenkomst, waarbij Duitsch'ands
herbewapening en de Duitsche gelijse-
reditigheKlseischen zullen worden ingewil
ligd.
Uit Parijs wordt gemeld:
Terwijl do Engelsch-Amerikaansche be
sprokingen betreffende vlootaangelegenbe-
cten zijn stopgezel, tot na het bezoek van
Barthou aan Londen, is gisteren in offi-
cieele Franscbe kringen groote beroering
gewekt door de publicatie in de bladen
over de afsluiting van een Engelseh-
Fransche militaire alliantie, welke publi
caties volkomen ongegrond worden ge
noemd.
De autoriteiten vreezen thans, dat Groot-
Britlannie ten gevolge van deze gepubli
ceerde geruchten, verder dan ooit verwij
derd zal raken van de overeenstemming,
welke Bartliou in Londen wilde trachten
tot stand brengen. Er verluidt, dat Bar
thou had gehoopt Engeland le kunnen over
halen tot de belofte om vliegtuigen Ier ver
dediging naar Frankrijk te zenden, onmid
dellijk wanneer dit mogelijk mocht blij
ken. Tluns ochtei zal Bartliou er zich toe
willen bepalen, Engeland er vau te over
tuigen van het gevaar van een overval
uit een herbewapend Duitschland en de
Engelsche ïegeering er van te doordringen
van de noodzakelijkheid er op voorbereid
to zijn, aangezien Franknjk or vast van
overtuigd is, dat Engeland in een evon-
tueelen Euiopeesclien oorlog betrokken zal
worden.
Hot Engelse h-D n i t s o h e trans-
f e i' v e r d r a g gesloten.
Tusschen do Duitsche regocring en de
Engelsche regeering is oen overeenkomst
gesloten, waarin o.a. het volgende wordt
gezegd
Beide regceiingen streven naar eem sa
menwerking om pruclische middelen te vin
den vioor do opheffing van alle tusschen
heide landen eventueel onlstano finan
cieele en economische moeilijkheden, waar
bij in hol hizonder rekening zal worden
gehouden met do tegenwoordige transfer-
moeilijkheden van Duitschland1.
Do regeering van het Veroonigdi Ko
ninkrijk erkent, dat een verlichting van
voorbijgaanden aard van do buitcnlandscho
schuldenlast van Duitschland' kan bijdra
gen lol een versterking van den deviezen
voorraad van Duitschland'.
De gevolmachtigden der Duitsche en En
gelsche regeering hebben oan overeenkomst
gesloten, welke uit zes artikelen bestaat,
volgens welke het Duitschie credietverdrag
1934 en hol Duitsche credietverdrag voor
publieke debiteuren 1934 buiten de over
eenkomst vallen.
Do Duiisclie regeering zal de Rank of
England de bedragen dor pondonlconing
ter beschikking stellen, waaruit voor re
kening der Duitsche regeering d!o tusschen
1 Juli 1934 en 31 December 1934 verval
lende rentebedragen zullen worden vol
daan.
Deze overeenkomst treedt in werking met
terugwerkende kracht van 1 Juli as. en
geldl voor den duur van zes maanden.
In deze zes maanden zal Gfo regeering
van het Vcreenigd Koninkrijk geen gebruik
maken van de haar bij do Cleaiing Offi
ces and Import Restrictions Act tegenover
Duitschland gegeven volmachten.
Uit Londen wordt nog gemeld:
Do Britsdie minister van financiën, Ne
ville Chamberlain, lieeft in die gisteren
gehouden zitting van het Lagerhuis dö be
palingen modegodeokl van het Duitsch-En-
geische Iransferverdrag.
Aan het einde van zijn uiteenzetting
verklaarde Cham'bcrlain, dat hij gelooft met
het parlement een \an opvatting te kunnen
zijn, dat met deze overeenkomst ec-n bevre
digende oplossing is gevonden.
Prfls der durvutSSni reu 1—5 tegels f l-'A
teder* rego! .aeer f 30; In bet Zaterdagnuramer
1—-5 regolfl f 1.80, Jjdere regel moer f(X35.
Reclames f' 75 pe' regel Incassokosten 5 ct*;
postkwitant'V»ets. 'tarieven van advertentión
by abonn*' H zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dage' jKS wo,*-znxx vooruitbetaling Kleine
Adv.centiön opgenomen a t/m. i5 woor*
den, f 0.75 t/m 25 woorden. EU oord mea*
cent tot een maximum van 8ü cordon,
's Woenadagu: Kleine Ad verten tiön tot 25 wou» -»
den f 0.25, mits róór Dinsdagavond G uur aan bet
Bureau bezorgd
'e Zaterdags; Kleine Advertentiën f 1.00, Indien
niet vóór Vrydagavond G uur bezorgd.
Alhli'liek.
Du olm eet afgelast.
In verband met het overlijden van Z.
K. H. Prins Hendrik zal de reeds aange
kondigde athl e I iek weds Injd S.V.V.V, et
C. niet doorgaan.
Biljarten.
Reiclier wereldkampioen
én-b and'spel.
In het tournooi 0111 het wereldkampioen
schap éénbandspel te Vicky is de barrage
partij tusschen dein Oostenrijker Reiclier
en don Portugees Ferraz noodig om
dat beide spelers geëindigd waren mot 12
punten heslist in het voordeel van
Reiclier, die daaidoor wereldkampioen
werd.
Ferraz werd derhalve tweede, terwijl
onze landgenoot Sweermg als derde ein
digde.
uÉjiT'V -A
I11 Het Vaderland is een penne-
slrijd gaande over de vraag of
prol'. Bolland, 7,00 hij nog leefde,
fascist zou geweest zijn of niet.
5 Juli. Ik bon lieelemaal niet poli
tiek en nog veel minder wij-georig aange
legd, maar misschien mag liet mannetje
van de straat (lieeft Resnard niet gedicht,
dat do mensch alléén maar zijn verdriet
en de straat heeft?) misschien mag hot
neneertje van de straat wol even héél
zachtjes opmerken, dat hij niet begrijpt
wat het er toe doet of Bolland al of niet
fascist Sou geweest zijn, indien hij nog
leefde
Ik géloof niet dat liet er iets toe doet
of wie-dan-ook watdan-ook geweest zou
zijn als hij nog leefde.
Wij leven onder het stolsel der parle
mentaire democratie, dat Ilitler aam do
macht-geholpen heeft en ir. Mussert koes
tert, indieini lc hem wel iiegrijp, do hoop,
dat do parlementaire democratie hem in
staat zal stellen de parlementaire demo
cratie om hals te brengen. 01 dit een!
waarachtig standpunt is, mag een meneer,
wiens lijfspreuk is: „Zooals het klokje
thuis tikt, tikt het nergens", natuurlijk
niet beoordeelon, evenmin als lij}, met een
héél zacht stemmetje, mag zeggen, dat
hel naar zij'n, o ja, liéél bescheiden mee
ning, niet het doel van de pa.Hementaira
democratie kan zij'n, haar tegenstanders
de middelen te verschaffen haar te ver
moorden... Maar één ding mag hij dart
toch wel zéér sdincliterlijk in het midden
brengen: dat in deze parlementaire demo
cratie, die vooralsnog óók door den heer
Musssert en de zijnen als zéér deugdelijk!
gehanteerd wordt, de slem van G. J. P» J.
Bolland evenveel waard zoude zijn ge
steld dat deze op het stembiljet haar roo-
de rastpunt vomd als die van den
glazenspoelcr van het koffiehuis „De Dry,
Uamerkens".
Ik persoonlijk (exousez du peu) hecht
méér waarde aan de stem van den leer
meester der Zuivere Rede zelfs al
klinkt die van de overzijde van do koele
meren des doods dan aan die van don
glazenspoelcr voornoemd, Han Hollander,
Clingo Doorembos, Dirk Lolsy en den Man
van Deventer tezamen.
Dat is niet eon concessie, die ik doe,
doch mijn diepgewortelde overtuiging,
welke mee te dragen in dezen vorrukke-
1 ij ken tijd een zware last op de schoude
ren is.
En liet geschiedt wel eons, dat ik in de
lille der schaarsclie stille avonden De
Boeken der Spreuken opensla en telkens
weer ontroerd word door de opdracht daar
vóórin: „Aan de nagedachtenis van Kla^
zina Harmanna Rakker, geboren te Gronin
gen den 28sten Juli 1859, gehuwd aldaar
met G. J. P. J Bolland den lOden Maart
1881, na ,een langdurig, smartelijk en ge
duldig Iijiion overleden te Leiden den löden
Januari 1913. Zij was teerhartig, rein en
edel, de zon zijns levens".
En ik blader wat in de tweeduizend!
spreuken. En vind wat troost in de zomcr-
geurende stille van het leven van don la1-
len dag.
En lees: 11 I ""I
„Het mystieke van de zuivere rode is da
ware ékslasis, die aan bekrompenen ver
standigheid krankzinnig moet dunken
paranoètisch, een buiten zichzelf zijn, waar
in het eindige tot zijn oneindige waarheid
is ingekeerd en ingegaan".
„Begrip van de idealen der menigte is
niet geschikt om het modelijden met hare
ellende ondragelijk drukkend te maken".
„Do beste regaotingsvorm beslaat niet
en kan niet bestaan".
„Zieken wentelen misschien in bed, en!
worden daarvan niet beter. De omwente
lingen in de samenleving hebben regel-
nlalig hetzelfde gevolg".
Ik bedoel maar, dat er even zoovele
gronden te vindon zullen zijla vóór de ver
onderstelling dat Bolland N.S.B.'er zou go-
veest zijn, als argumenten er tegoa, doch'
dat het, voor wie de sfeer der wijsheid
tasten, kunnen, welhaast zeker is, da' Bol
land Bolland gebleven zoude zijn in
dien hij tnog 'e fde en da' zijn wijsgocrig-
lieid evenmin vrede zo.i gevondoi hebben
op het podium naast den lieer Frenay, als
naast den hoogedclgestrengen Duys.
Er blijven nu eenmaal mannon, een
zaam en hóóg gezeten aan do katheders
der wijsheid, in wier ooron liet blaten van
honderdduizend schapen van welke
kudde ook als één massaal „l)é" klinkt.
Zou het mij veroorloofd mogen zijn den
rechten, smailrn, lichten weg naair d i e
katheders te wijzen en zaeht do veronder
stelling te mogdn opperen, dat do waar
heid, onbewogen cn onwrikbaar, onaan
doenlijk ön doof voor het misbaar van
rechts en links, eenzaam en hooghartig
over dien weg schrijdt
Het mondstuk valn de rioleering. die bij
Sdievenimgen tot ongeveer" 475 M. in eee
wondt verlengd'. Zoo mén weet, worden de
buizen vervaardigd' bij Swarttouw.'s Cojn-
s (r u ct icwork pl aatsen en Machinefabriek.
Het mondstuk, d'at diient om de vermen
ging van h'et rioolwater met bet zee
water te bevorek*ea, wordt gebouwd! in biet
Droogdok van d'e gemeente Rotterdam. In
de tweede helft van deze maand wordt
het gevaarte drijvende naar zijn bestem
ming vervoerd.
Gerei. Gem.
Beroepen te Lisse, Scheveningcn, Ridder
kerk, Bruinisse, Dordrecht en Aagtekerke
H. Ligte&berg, oand. te Rotterdam.