Von Hindenburg ove rieden
y
De toestand in Oostenrijk
1
Donderdag 2 Augustus 1934.
Adolf Hitler rijkspresident
No. 20708
Tel. No. 68(03. 68617 en 68921
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 68103, 68617 en 68923.
Postrekening No. 5311.
EERSTE BLAD
BUITSNLAND
Adolf Hitler rijkspresident.
Met kabinet Schussnigg zou de tot nu toe
gevolgde politiek ten aanzien van de socia-
Deelneming van den ex-keizer.
listen wijzigen.
Schussnigg en Starhemberg
Eed VSn trouw van de rijksweer. officieus en tegen elf uur officieel bet
De teraardebestelling.
Rouw in Den Haag.
Een welvolbraciit leven.
naar Rome?
De regeering en de socialisten.
Het onderzoek naar de gebeur
tenissen van 25 Juli.
Ex-keizerin Zita en aartshertog
Otto in Italië.
IAMPE&&P
«NAM EISTEN o
Ma®. „*t LICHTPUNT"
Deie 'courant verschijnt dagelijks, met nit- 07 ste lourrrnrm
mnderinc van Zon- on Feestdagen. Q =lc Jddlgang.
Prna per kwartaal f2.franco por post -
f2.50. Prya por week: 15 ets. Afzon*
derlyke nummera 4 ets. Atonnemente*
worden dagolykB aangenomen. -
Adrertentién voor het eerstvolgend nam-
mer moeten vóór elf uur aan hot Bureau
bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór 9 uur.
Een bepaalde plaats van advertentie»
wordt Diet gewaarborgd."
Prfli dot Adlirteattëm van t—-Ö regels f 1.63$
tedere regel meer f 0.30: In het Zaterdagnummor
A C. t 4 QA ronnl mkar f HxS
SCHIEDAMSCHE COURANT
teaere regei meer lu^uj ui uoi u«KUum...u.
1—regels f t.80, iedore regel meer f 0.35.
Reclames f 0.75 per regel, -—incassokosten 5 ctAj
postkwltantlealö ets. Tarieven van advertentiöa
btf abonnement t\jn san het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleins
AdvertontlÖn opgenomen f0.50 t/m. 15 woor»
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meet
6 cent tot een maximum van 80 woorden,
'e Woensdags i Kleine Advertentlön tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau beiorgd.
'a Zaterdags: Kleine AdvertentlBn f 100, Indien
•let vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
M
Iliiksj)resident Von Ilindcnburg f
Hedenmorgen tc negen uur is op
zijn landgoed te Neudeck in Oost
Pruisen rijkspresident Von Hin
denburg overleden.
Wij latan hieronder de horichtein volgejn,
duo «na nog bereikten over dan toestand
van dm rijkspresideut:
Gisteravond1 om G.20 uur lichben do be
handelende geneesheerein het volgend® bul
letin uitgegeven over den toestand van
Von Hindenburg:
„De zwak te toe stand van den rijkspresi-
dent is verder verergerd. Verdooving bo-
gint. De kraclit van bot hart noemt a£.
Namens de bohandoLonclo artsön:
Prof. Sauerbiuch."
Het rijkskabinet La gisteravond te lialf
tien in een kabiinotszitting bijeengekomen.
De rijksbisschop beeft aanwijzing g-e-
ge\en, dat in allo godsdianstoefeto Ingetn,
duo vandaag worden gehouden, tor her
denking van bot begin van don woreJd-
oorloig, voor den rijksprosident zal worden
gebeden. Verder moe tan do kterkan zoo
veel mogelijk den geliaelem dag o-pen war
den gebonden om liet publiek gelegenheid
lo geven, voor don patiënt to bidden.
De Duiiselio grondwet voorziet or in,
dat ma don dood van dan ryksprosident
dn president van liet rijksgorechtshof als
plaatsvervanger optreedt. Alm noemt ech
ter aan, dat dit bij eon cventueeiem dood
van rijksipresidont Von Iliindauburg niet
bot geval zal zijn, doch dat op grand van
•aun besluit van liet kabinet liitler zijln
plaats zal innamen, la dit geval zou Iiess
of Gooring to-t vice kanselier benoemd' wor-
dlen.
Hiindeinburg zou eeiu pcdit.ek testament
gemaakt hebben, waarin hij zijn volste ver
trouwen in Hitler als leider van bet volk
en als staatsman uitspreekt.
Hitler, die, zooals wij gisteren meld
den, op Neudeck een bezoek bracht aan Von
Hindenburg, was vergezeld doo-r dr. Hauf-
siungei, Biuckner en Schaub. Verder was
meegekomen Hitler's S.S.-iijtwacht. Hitler
zag. er zeer bezorgd uit.
De fam.be van Von Hindenburg js naar
Neudeck gekomen. Zijn1 kleinkinderen heb
ben gistermiddag den zieke bezocht, liet
verkeer langs bet slot is stilgelegd', voor
bijgangers moeten op een afstand van 300
meter van hot slot Neudeck blijven. Hin
denburg heelt verzocht begraven te war
den op het kerkhof in de nabijheid van
Fieysladt, waar zijn ouders begraven lig
gen.
Hedenochtend half zeven is een commu-
niquë uitgegeven over den toesland van
Von Hinden buig, dat als volgt luidt:
„Bij toenemende al gem een e zwakte is
de heer rijksprcsidont in een diepe be
wusteloosheid gezonken." 'Omierteckend
piot. Sauerbiuch, dr. lvrauss, prof. Von
Betgmmin, prof. Kaufmann, dr. Adam.
Vanmorgen om vijf uur is do familie
van Von Hindenburg aan zijn ziekbed ge
nepen. De stervende herkende ben even
wel niet.
De ïijksregeerung heeft do volgende wet
aanganoinetn tin afgekondigd
Dar, 1. De functie van rijjksprosfdönt
wordt voreomgd' mot die van njksikaiise-
lior. Dientengevolge gaan de tot dusverre
door den rijkspresideut uiLgeaetonde func
ties over op dan leider en rijtekanscdioa*
Adolf llutler, illij- bepaalt zijn plaatsver
vanger.
Dar. 2. Deze wet wordt van kracht van
af het oogemblik' van bet overlijden valra
rijks-pres id an t Van Himdlanburg.
IHedrviimorgen om 9.25 uur braken alle
.Deutsche zenders tegelijk bun uitzendingen
w. Op d'at moment was bot overlijdens
bericht vain rijiksprosidtent Van Hindenburg
uit N-eudeck te Berlijn aangekomen. Allo
ziendears schakelden over op Berlijn. Van
diaar uit dodde rijksminister tb. Goebbeis
het Duitsiche volk mede, d'at Van Hinden
burg btet tijdig-o met bet eeuwige bad ver
wisseld. Daarna zwegen de zenders. Een
half uur later deelde dr. Goebbels de wel
mede, waarbij de functies van rijkspresi-
dent en van rijkskanselier worden samen
gesmolten, zood'at Hitier dus rijkspresident
is.
Voorts maakte Gobbcüs een wet beleend,
betreffende da staatsbegrafenis van den
overleden, generaal veldmaarschalk em vor
der een verordening van rijksweemniinilsteir,
waarbij ©en trouw van veertien dagen vootr
alle officieren wordt afgekondigd, ©en ver
ordening van den minister van biinnenlamd-
stehte zabetn tot afkondiging vain een valles-
rouw gedtoende veertien dagen, aan plaats
vervanger van Hitler betreffend© een rouw
van veertien dagen voor allo partij-ilnstah-
tiidS, benevens ©en oproep valn den rijks-
wdermiuister en van dein cwersto-gcmoraal
tot de weermacht.
Deze bekendmakingen werddn beëindigd
mtet bet lied: Icli liatt' eirecm Kameraden.
hceft zich hedenmorgen naar bet gebouw
van de Duitscbe legatie begeven, tenein
de den Duitschcm gezant do deelneming
d'er Nederlandsche regeeiing - lo betuigen
mot het overlijden van den rijkspresident.
In dan loop van den achtend kwamen
zoor velen op de Duitscbe legatie hun
deelneming betuigen mot het overlijden
van rijkspresid'euit Van Hindenburg. De
meest© gezanten en zaakgelastigden van
vreemde landen, alsmede verscheidene
vrienden van Duitschlamd .of van den ge
zant zetten hun haindtoekanimg in de re
gisters. Op dan dag der bijzetting van bol
stoffelijk overschat van Van Hindenburg
zal vanwege de Duitscbe legatie in de
Duitsch Evangelische kerk een rouwdienst
worden gehouden.
Do ex-keizer beeft den zoon van rijks
president Von Hindenburg in verband met
het oveilijden van don generaal veldmaar
schalk een telegram gezonden, dat in ver
taling aldus luidt:
Do keizerin en ik treuren met bewogen
hart met U en bet gehecle Duitscbe volk.
Een. door God buitengewoon rijk geze
gend leven heeft zijn vervulling gevon
den. De kroonprins zal den vereeuwig
den held van Tannonberg in Neud'eck on
zen laatston groet overbrengen.
w. g. Wilhelm I. R.
r„ j "i De ex-keizer beeft omstreeks half elf
Rijksweerminisler overste generaal Von
Blomberg heeft, op grond van de wet be
treffende bet staatshoofd van bet Duit
scbe rijk en volk, bevel gegeven tot on
middellijke beëediging van de soldaten der
weermacht jegens den leider van het Duit
scbe rijk en volk, Adolf Hitler.
De eedsformule lnidh
„Ik zweer bij God' dezen heiligen eed',
dat ik den leider van Hot Duitscbe rijk en
volk, Adolf Hitler, den opperbevelhebber
der weermacht, onvoorwaardelijke gehoor
zaamheid' zal betoenen en als dapper sol
daat bereid wil zijn te allen tijde voor
dezen eed mijn leven tc wagon."
In aansluiting op de beëediging wordt
op den nieuwen opperbevelhebber der weer
macht eon hoera uitgebracht, waarop de
beide nationale liymmen volgen.
Ten toeken van rouw zal de Berlijnsche
beurs twee dagen gesloten zijn.
Het rijikskabinot heelt de volgende wet
inzake de staatsbegrafenis van den rijks
president generaal veldmaarschalk Von Hin
denburg aangenomen. Par. 1
Dcu overleden rijkspresident generaal
veldmaarschalk Von Hindenburg bereidt het
Duitscbe volk oen s'aatsbegrafenis.
Par. 2. De betrokken ministers worden
belast mot do uitvoering van do staats
begrafenis.
Dadelijk na de ontvangst van bet offi-
cioele overlijdensbericht van dan Duitschcln
rijicsprosïftemt werdon aan bet gebouw van
den Duitsclio delegatie aa:n don Lalngon
Vijverberg de zwart-wit-roode vlag on do
hakenkruis vlag halfstok uitgestoken. Ook
de delegaties van andere landcln vlagden
tan toekan van rouw halfstok. In bot go-
bouw van. d'o Dulischo legatie werden rouw
registers tor toeboniiug gelegd.
De minister van buitcnlandsclio zakten
bericht ontvangen van den dood van Von
Hindenburg. Ilij rveigerde verder ook maar
het geringste commentaar te leveren.
Op 2 'Ooiober 1847 Heeft Paul Ludwig
Hans von Beneckcndorf und von Hinden
burg, als zoon van oen Pruisisch officier,
liet levenslicht in Posen aanschouwd ln
1858 werd hij toegelaten tot de cadetten
school to \Vahlstatt in Sïlezië, waarna bij
zijn verdere opleiding aan de hoofdoadot-
tenschool m Berlijn lcreeeg. Op 18 jarigen
leeftijd trad bij als tweede luitenant m
aclieven dienst en spoedig daarop ont
ving hij den vuurdoop.- Ln' den veldslag
van Königsgnltz bestormde liij met zijn
escadron een 'Oostenrijksche batterij, die
onder zwaar vuur stond. Ais bataljons
adjudant nam liij deel aan den oorlog
van 1870 lot '71. Na den Duitsch-Franschen
oorlog volgde Hindenburg drie jaar liet
stafcoilege der krijgsschool in Berlijn, weid
in 1877 benoemd bij den general™ staf en
zag zich spoedig bevorderd tot den rang
van kapitein. In de daaiop volgende ja
ren bekleedde bij successievelijk de ran
gen van compagn esoran mandaat, baiaijons-
ehef en verschillende andere posten bij
den gencralen staf.
In 1883 werd hij instructeur bij de hoo-
gere krijgsschool in Berlijn. Later was bij
bij den gencralen staf onder graat S oh Hef
fen de geestelijke leerling en beiper van
dezen gcnialen strateeg Tevens werkte bij
eenige jaren hij hot Pruisische departe
ment van oorlog, waar zijii talent voor
Naar het steeds zeer goed ingelichte
ehrislelijk-sociale Neuigkcitswoltbliilt" mee
deelt, zal de bondskanselier waarschijnlijk
reeds zeer binnenkort te Rome oen be
zoek aan Mussolini brengen. Vioe-kanse-
lier Starhemberg zou Schussnigg verge
zellen.
In verschillende kringen acht men de
waarsehijnlijkhoid groot, dat' de nieuwe
Oostenrijksche regeering oen belangrijke
wijziging zal doorvoeren in de algemeene
politiek, aangezien bondskanselier Sohüss-
nigg het noodzakelijk zou achten de neu
traliteit der socialisten te verwerven, met
welk deel hij zou overwegen verschillende
partijleiders, die sedert Februari in arrest
zitten, reeds zeer spoedig op vrije voe
len te stellen Weliswaar zal er geen sprake
van zijn, dat de socialisten zouden wor
den uitgcno-cdigd deel te nemen aan de re
geering, doch men zal er toch in ieder
geval krachtig naar streven hun passieve
goedkeuring te verkrijgen in den strijd tegen
de nationaal -socialisten.
Uit het politie-onclerzoek naar den putsch
op 25 Juli is gebleken, dat de opstande
lingen te Weenen bun wapens en unifor
men hadden verborgen op een houfwerf in
het 20sie disjrict. Eerst Woensdagmorgen
25 Juli werden deze voorwerpen naai' ac
lumbal in het 7o district gebracht.
Verder is geconstateerd, dat de chauf
feurs van do 5 auto's, die voor den over
val werden gebruikt, volkomen onschu!di_
zijn. Zij werden door een onbekend' per
soon opgebeld, die hun verzocht, voor een
groot transport naar de Siebensterngasse
te komen, waarbij werd verteld, dat liet
een opdracht van de regeering betrof. De
geheele manoeuvre was zoo handig in
gekleed, dat geen der chauffeurs noch de
eigenaars der wagons eenige argwaan koes
terdon, vooral waar iedere twijfel wegge
nomen kon worden door het opgegeven
adresde bondskanselaiij.
Buiten do twee terechtgesteldon zijn nog
twintig andere aanvoerders van don over
al op de kanselarij gevonden.
In het arrondissement Wels zijn 200 per
sonen in hechtenis genomen, wegens deel
neming aan den opstand. Daaronder be
vinden zich talrijke infoiloctueelen en
taatsambtenaren. Waarschijnlijk zal voor
Wels een speciale senaat van het mili
taire gerechtshof worden ingesteld.
To Graz zijn aanklachten ingediend le
gen ongeveer 1400 personen. Volgens het
jNeuigkeilsweltblatt" bestaat in do provin
cie bet grootste deel dor opstandelingen!
uit boeren. De overige zijn bijna uitslui
tend inlellectuoelen, zooals postdirecteu
ren, leeraren, onderwijzers, douane ambte
naren, artsen ©n advocaten. i
Ilct Ftaindgerecht heeft te Weenen gis
teren den beklaagd© Fried rich Wurnig ter
dood en den beklaagde Christian Aleyer
tot 20 jaar dwangarbeid veroordeeld. Te
8 uur gisteravond is bet vonnis aan Wur
nig voltrokken. i
Beide veroordeelden waren ervan be
schuldigd, op 25 Juli den slafkapitein Hickl
van de veiligheidswacht te Innsbrück opi
straat te hebban doodgeschoten. Atoyer
kreeg een lichtere straf aangezien hij
slechts als medeplichtige beschouwd
word.
Naar Reuter uit Rom© aam het Vad.
meldt, bevinden do ex-keizerin Ziia ©n
aartshertog Otto van Ilabsburg zich sedert
veertien dagen in Italië Zij hebben eerst
to Home vertoefd en bevinden zich op het
oogomblik op eon der bezittingen van het
geslacht Bourbon-Parma. De oudste doch
ter van de keizerin vergezelt haar moeder
en broeder; de andere kinderen bevinden,
zich te Wenduvne aan de Belgische kust.
Laat Uw
door ons overtrekkenen bij vei huizing Uw
overhangen volgens voorschrift G, E. B.
HOOGSTRAAT 10'! 'lELlU'OON OS830
organisatie tot ontwikkeling kwam. Van
1893 lot 1SÜG was hij commandant van
het 91sle regiment infanterie (Oldenburg),
werd vervolgens bevorderd tot generaal-
mnjoor en diende 4 jaren als chef van
den gencralen staf van het achtste leger-
coips te Cobienz, waarna hij nog gedu
rende drie jaren het commando voerde
over de 28ste divisie te Karlsruhe.
In 1903 werd hij generaal met het com
mando over het 4e legeicorps te Alaag-
denburg. In 1911 werd hij op G3-jarigen
leeftijd gepensionneerd.
Toen de wereldoorlog uitbrak, leidde
Von Hindenburg een teruggetrokken leven
in Hannover. In verhand met de dreigen
de ontwikkeling van de campagne in het
Oosten tegen de Russen, werd hij op 22
Augustus 1914 weer voor den aotieven
dienst opgeroepen als commandant van het
8e legercorps, met als chef van den staf
naast zich gcneraal-majoor Ludendorff. In
zijn gedenkschriften heeft Hindenburg uit
voerig d'o samenwerking met dezen gene
raal besproken.
Do groote roem van Hindenburg als
krijgsman zal wel altijd de veldslag vim
Tannenburg, die van 26 tot 31 Augustus
1914 duurde, blijven. Hindenburg slaagde
er hier in in een zeer moeilijke positie,
Hsrdenklng va* tfc» Hobiil«aU*." Woanidagmtddag ward aan krant gelegd aan den voet ven fiët gedenkteekea
voor Leger en Viool het_ aoa genaamde MobllliaUemonument aan de Boulevard te Schevenlngen
die eerst siechts gelegenheid scheen te
bieden tot een hardnekkige verdediging,
om ie zetten in een overwinning, waarbij
het Russische ieger, onder commando van
Samsonof, vrijwel totaal vernietigd werd.
Hierdoor werd de weg gebaand voor een
reeks bu'tengewme sucrossen llndanburg
werd (ot maarschalk benoemd en verwierf
zich in Februari 1015 nieuwe roem bij
do campagne in Alazurië, tegen den noor
delijken vleuael van het Russische ieger,
waarbij ten slotte het 10e Russische ieger-
coips vernietigd word. In Augustus 1915
werd Hindenburg benoemd tot chef van den
gencralen stat in plaats van Falkenstoin,
terwijl Ludendoiff als kwartiermeester-gene
raal naast hem bleef werken. Er volg
den moeilijke tijden, d'ocli eind 1917 had
het er den schijn van, dat Duitsohland1
aan de winnende hand was gekomen, te
moer, daar de duikbootooriog zijn uitwer
king dood gevoelen. In liet voorjaar van
1918 wilde Hindenburg d'en beslissenden
slag slaan. Alet een groot offensief aan
loeide kanten van St. Queniin wilde hij
door het vijandelijk front heenbreken, het
noordwaarts oprollen en naar de kust drij
ven. Het verwachte succes bleef echter uit.
[heidoor werd door de geallieerden tijd
gewonnen, hetgeen, toen Amerika Duitsoh
land den oorlog verklaarde, tot de defini
tieve nederlaag leidde der ocntralen. Ais
verslagen veldheer moest veldmaarschalk
Hindenburg huiswaarts trekken.
Na c(en oorlog loefde Hindenburg weer
teruggetrokken, zonder deel te nemen aan
het politieke leven, toldat na den dood
van president Ebert pres denisverkiezingen
moesten worden gehouden. De anti socialis
tische partijen in DuitscHland vormden een
coalitie en wisten Hindenburg over te ha
len zich cand'dnat to stellen voor hot pre
sidentschap. 26 April 1925 werd hij als
zoodanig gekozen.
Als president heeft Hindenburg zich met
volstrekte loyaliteit aan do grondwet ge
houden. Persoonlijk heeft hij aan weinig
pohiieken strijd deelgenomen. De eenvoud,
waardigheid en trouw, .waarmede hij zijn
presidentieele funclie vervulde, had hem
de achting van het gcheeic land doen ver-
weiven.
Toen dan ook in 1932 de nationaal
social.sten Hitler can cl' daal geste'd hadden
voor hot presidentschap; en de eerste ver
kiezingsronde, dank zij d'e enorme natio
naal socialistische propaganda, een te ge
ringe meerderheid voor Hindenburg bracht,
behaalde hij tooli hij de tweede verkiezing
een voldoende meeiderheid op Hitler om
wederom tot president van Duitschiand te
worden benoemd. Het is bckoml, dat Hin
denburg van den aanvang af tegenstan
der geweest is van liet nationaal socialis
me. Hoe hij desondanks in het begin van
het vorige jaar er toe gekomen is liet ka
binet Von Schleicher ten val te brengen
en Hitler lot rijkskanselier te benoemen,
zal door latere historici moeten worden
uitgemaakt. Zijn overlijden in deze voor
Duitschiand wel zeer donkere tijden, is
wel een buitengewoon ernstig feit, dat
gioote gevolgen mot zich Ipui brengen,
zoodat in waarheid getuigd''kan wortlea
