s
TWEEDE BLAD
SCHiEDAMSCHE COURANT
Hengelen.
Gemengd Nieuws
DER
DONDERDAG 30 AUG. 1934. No. 20732.
Rumoer rondom het Prïncehof.
Het natuurschoon van Friesland keelt
ontzaggelijk geleden juist in do laatste ja
ren. .Eigenlijk gezegd is liet ontstellend
wat or, ondanks protesten wan dr. Jac.
P. Thijsso on andero bevoegden, voor
goed vernietigd is aan heide en piassen-
land. Het Builenveld bij Voonwaudeti, heer
lijk gebied 'vain schitterend laagvoeula,lid
schap, kostelijk ontspanningsoord voor ieder
(tie de vrengdan van don vrijen buiten
zoekt, is sinds een paar jaar weg. Hot
even mooie, onder alle hemelen en in alle
getijden prachtige veenland langs de spoor
lijn hij Wolvega, is eveneens sinds kort ver
dwenen. Do Boomborgumerpcttenvoorliet
ongerept behoud, waarvan dr. Thijsse in
drukwekkend© pleidooien leverde, zijn groo-
tendcels drooggelegd en ontgonnen en wan
neer ui at een Friesch edelman zich over
eenj-deel. ervan ontfermd had, zouden zij
geheel-aan de werkverschaffing opgeof
ferd'* zijin.- Het mooie heideland in het Oos
ten van de provincie krimpt steeds meer
in en het weinige, dat er nog gebleven is,
neemt nog dagelijks af, ondanks de toch
zoo dringende noodzakelijkheid van verder
ongeschonden behoud.
Nog juist op tijd, al was lieel veel he
laas al voor altijd verdwenen, is It Fryska
Gea opgericht om te trachten nog te red
den wat er te redden viel en eon van det
belangrijkste daden van deze vereeniging
was de aankoop van het unieke veen- en
plassmland het Princehof.
Wal een dergelijk landschap in het be
lang van de flora en fauna, indirect dus
ook in naam van het waarachtig welzijn
ook van den mensch, allereerst, i.oodig
heeft is rust. Het moderne rumoer, dat de
watersport vaak meebrengt, bet geschreeuw
en getier soms, do muziek van radio en
gramofoom, onontbeerlijk naaT het schijnt
voor sommigen ook in de wijdheid en de
stilte van een onvolprezen natuur, dat al
les moet in bepaalde gedeelten van zulk
een natuurreservaat geweerd worden, op
dat de roerdomp rustig kan broaden, op
dat de baardmeesjes Ongestoord nestelen
kunnen, opdat de jonge kiekendieven niet
geroofd en uitgemoord kunnen worden, op
dat de planten, de orchideeën, de zomer
dauw. de wilgenroosjes en de rietpluimen
vrij kunnen groeten, bloeien en 'vruchten
dragen. Rondom dezie speciaal gereserveer
de gedeelten blijft er dan in en om het
Princehof en elders in Friesland en door
heel ons vaderland nog gelegenheid ge
noeg over voor geheel onbelemmerde wa
tergeneugten, oo>k voor die brooddronken
heid, die niet altijd te vermijden schijnt
te zijn, ook niet in de glorie helaas van!
een majesteitelijke of in soberheid tot stil
heid stemmende natuur.
Rumoer is misplaatst in en om het
Princehof. En nu denk ik niet aan het Fri-e-
sc-he Princehof alleen, maar ik wil de
naam symbolisch nemen voor heel dien
prinselijken, vorstelijken, ja oneindig meer
dan dat: goddelijken hof van forsche en
subtiele, van voor teder zichtbare en soms
nauw waarneembare, alleen aan de zeer
ontvankelijke, gevoelige zich openbarende
schoonheden, die in en om veenplas en
duin, heide en zandverstuiving, bosch en
vallei zich ontplooien.
Rondom dat alles, al doze gebieden!
waar een eigen wondere wereld leeft en
wacht en zich duizendvoudig manifesteert,
moet ons menschelijk' rumoer verre zijn.
Hier is inoodig de stille aandacht, del
vrome verzomitenheid, het eerbiedig speu
ren, het schroomvallig zoeken, het kieseh
onaangeroerd laien van onvergankelijke
waarde.
Dat dat alles u niet voldoende is, dat
is de reden waarom wettelijke bescherming,
aankoop hier en daar ook eonige afsluiting
van deze gebieden noodzakelijk is. In o.ize
vermechaniseerde wereld vol technische
vooruitgang, vol luidruchtige beweging heb
ben wij meer dan alles noodig de „stilte
rondom het Princehof'.
En ook dat rumoer kunnen wij beter mis
sen, dat af en toe, ook nu weer, rondom
het Friesche Princehof tot in het belache
lijke soms zich openbaart. Aan één ding
is behoefte, de schuttende, beschermende,
sterke hand, die vrijheid van beweging
toriaat waar dat mogelijk is, maar die lot
heil van steeds meer menschen, over onze
„priaeehoven", ons ongerept maar zoo
makkelijk schendbaar gebied, zien uitstrekt
overal. A. L. B.
Korfbai.
Vlug «n Lenig.
Zaterdag en Zondag 1 en 2 Septem
ber a.s. zal d'e S.S..V. Vlug en l.enig deel
nemen aan de seriewedstrijden resp. uit
geschreven door de vereenig'mgcn Doctos
uit Dordrecht en Ons Eibernest in Den
Haga.
Zaterdag wordt om 2 uur begonnen
en 4 wedstrijden gespeeld, elk van 2 X 15
min., tegen Quick (N.), Deetos 1, Regen
boog 3 en 1I.K.C.
Zondag worden ook 4 wedstrijden ge
speeld van 2 X 20 min. tegen Ons Eiber
nest 5, A.L.O., Ready 4 en 'O.D.I.
Do wedstrijd togen O.D.I., die gisteravond
gespeeld is, eindigde in oen 4—1 overwin
ning voor O.Di. De ruststand van dezen
prettig gespeelden wedstrijd was 0—0.
Cricket.
Wectwood C. C. op toer.
De Wectwood C. C., die Zondag ƒ.1. van
Hennes-D.V.S. mot één run verloor, heeft
Dinsdag te Haarlem togen een met Glo-
ruin en Wittebol versterkt Rood en Wit
gespeeld en gisteren te Utrecht tegen een
Utrechtsch elftal. Beide wedstrijden ein
digden in een draw,.
Rood* en Wit maakte 168 runs; toen de
tijd verstreken was, stonden de laatste twee
batsmen van Wectwood op de mat en had
den de Engelschen 154 runs.
De innings vaar het Utrechtsche elftal
werd gesloten <5p 124 voor het verlies
van 8 wickets.. Toen de tijd verstreken
was, waren er 8 wickets van Wectwood
C. C. neer voor 107 runs.
Schaken.
Het iournooi te Leningrad.
Op het toumiooi te Leningrad wegen do
12 spelers merkwaardig goed tegon elkaar
op.
Onze landgenoot, dr. Enwe. die zoo good
begon, hoeft de leiding maar kort kunnen
behouden.
Er zijin thans 10 ronden gespeeld. Ras
rr.onowski heeft met 6 punten en
één afgebroken partij de leiding;
Rjoemin heeft öVs punt met één af
gebroken partij; de Oostenrijker Km och 5
punten; Rabinowitsj, die gisteren van
Enwe won, 4Vs punt en 2 afgebroken par
tijen; Euwe, Joedowitsj on kan hebben
elk 4Vr punt en één afgebroken partij.
Tot nu toe heelt geen der spelers moer
dan 4 van dc 10 partijen verloren.
Onze landgenoot dr. Euwe won 2 par
tijen, speelde 5 remisse, verloor er 2 mi
één partij is afgebroken.
Jcugd-concours.
„De Jonge Amateur", ond'erafdeelingvan
de Schiod. Hengelaars-vorsen. „De Ama
teur", beeft een concours gehouden in de
wateren van don Kleinen Polder ön ja de
Schio.
De uitslag luidt: le prijs A. Slavenburg
met 1280 gram, 2e pr. Buurman 790 gr.,
3e pr, Piooy 74S gr., 4e pr. Bergkotte
740 gr., 5o pr. Van 't Hef 520 gr., 6o pr.
'Rage 465 gr„ 7o pr. Kouwenberg 426 gr.,
Se pr. P. Slavenburg 410 gr., 9e pr. Wi
de Nijs 395 gr„ 10e pr. Alblas 880 gr.,
11e pr. v. d. Gaag 320 gr., 12e pr. A.
v. d1. Slot 312 gr., 13o pr. D. Nijs 260
gr., 14e pr. Ooms 210 gr. en 15o pr. Over
de Vest 210 gr.
De prijzen bestonden in hoofdzaak uit
hengelsport artikelen.
Sport
Voetbal.
S.A.Z.C.
De wedstrijd RomiV.G.S. in de be
slissingscompetitie voor bet kampioen
schap van de S.A.Z.C., eindigde gisteren
in een 21 overwinning voor V.G.S. De
Tuststand wa-s 11
Hedenavond kwart voor 7 wordt op het
P.W.-ten-ein aan den Laanslootsohen weg
do wedstrijd1 V.V.R Romi gespeeld. Met
een gelijk spel is V.G.S. reeds kampioen
Met de F. 36 naar boven.
Vvüix V, 1§A V- 'J-'~v V. Lte.t te A.m"
De deelnemers aan liet Internationaal Luchtvaartcongres hebben gisteren een bezoek aanp Schiphol gebraoht. Op
don voorgrond de F 36. I
Een wonder van comfort en
techniek.
Men schrijft ons uit Amsterdam
Gisteren hebben de congressisten van de
International Air Traffic 'Association bij
hun bezoek aan Schiphol kennis gemaakt
met den trots van onzo Nederlandscho han
delsvloot, de F 36 en daarin een vlucht
gemaakt.
Het toestel biedt maximaal ruimte voor
36 personen, wanneer het op de Europeo
sclie luchtlijnen vliegt, wat aanvankelijk
de bedoeling is.
Wanneer het op do Indië-roufce wordt
ingeschakeld, zal het ruimte bieden voor
zestien passagiers met veertien slaapplaat
sen. Er zijn altijd passagieis, die slechts
een klein deel van do route vliegen on dus
goen slaapplaats noodig hebben.
Het interieur van- dit toestel, dat in
de toekomst de naam van Adeiaar zal dra
gen, overtreft de stoutste verwachtingen,
We zijn op het gebied van de passagiors-
accomodafie, de smaakvolle en doeltreffen
de inrichting der K. L. M.-toestelIen veel
gewend en bij de nieuwste typen, zooals
bij de Zilvermeeuw, scheen het toppunt
reeds bereikt
-We kunnen het interieur van de F 36
het best vergelijken mot om smaakvolle
moderne D-trein. De cabine is verdeeld in
drie europarlementen, verbonden door om
mime middengang. In iedere afdeeling,
links en rechts van de gang zijn twee dub
bele fauteuils geplaatst, waartusschen een
ruime tafel kan worden opgeklapt.
Boven de zitplaatsen, uitgevoerd in rood'
leer, zijn leeslampen aangebracht. De ca
bine zelf is in het blauw uitgevoerd, terwijl
de zoldering lichtgeel is gehouden. Alles
is er dus op ingericht, het interieur bij
uitstek licht en vr ooi ij k te maken. In de
lengterichting van het toestel is een pla
fondverlichting* aangebracht met indirect
licht. De ramen doen, wat hun breedte
betreft, denken aan de D-treinvensters.
Handbagage vindt een plaats in do ruime
netten boven de .zitplaatsen en langs de
wanden aangebracht. Een buffet en een
Stewart oompleteercn de inrichting van de
ze vliegende luxe-flat
Do vier zware 720 P.K. motoren dave
renbuiten.-In de cabine is het opmer
kelijk stil, zonder stemverheffing kunnen
we ons gesprek voortzetten en dat is een
niet genoeg te prijzen voordeel voor den
passagier op de lange trajecten.
Een ruime lionder meter taxiënen
we zijn „los"'. Het toestel klimt snel en
gemakkelijk en ligt uiterst rustig in de
lucht, de motortrillingen zijn in het toe
stel nauwelijks waarneembaar, het lawaai
is minimaal. Een punt waaraan de vlieg
tuigbouwer veel aandacht besteedt is de
luchtverversching: frissdhe ludht zonder
tocht of hinderlijk sterke luchtstroom en.
In do F 36 is dit vraagstuk volkomen
opgelost. De ventilatie is uitstekend en van
tocht is geen spoor to bekennen.
We cirkelen weldra boven hot hartje van
Amsterdam, om weer koers te zetten
naai' Schiphol, waar Moineoke, de in-vlie-
ger van de Fokker-fabrieken en Sillevis
de „kist" weer veilig neerzetten. liet toe
stel maakte een zeldzaam rustige en ge
makkelijke landing, met een uitloop van
misschien honderd meter. De zware ma
chine kan dus starten en landen op dé
kleinste vliegvelden.
Van alle kanten werd Fokker gecompli
menteerd mot/'zijn F 36.
Botsjng motor en auto.
Gistermiddag is op den Colindrjk dc
motorrijder Hoogstap uit Vierpoldcrs, nabij
Brielle, in volle vaart tegen een hem lege-
moet komende rijdende auto aan gereden.
H. passeerde ter plaatse een bocht, doch
hield niet rechts, met het bovengenoem
de noodlottig gevolg. Ernstig gewond1 en
in bewusteloozcn toestand werd het slacht
offer opgenomen en nadat hij door dr.
Kroes uit Oostvoome was verbonden, kon
H, naar zijn woning worden vervoerd.
Door den elcctrischcn stroom gedood.
Gisteravond is te Haarlem de 21-jarige
J. P. v. P. gewoond hebbende in de Regu
liersstraat aldaar door een otectrisohem
schok gedood.
Het slachtoffer was bij zijn oom in de
Kloosterstraat bezig werkzaamheden te ver
richten in een achter liet huis gelegen
schuur. Voor verlichting maakte hij gebiuik
van een looptamp. Daar de stekker wat los
zal, wilde hij deze met een schroeven
draaier vastdraaien. Hij kreeg daarbij een
eleclrischen schok en viel bewusteloos
neer. Doktoren hebben nog getracht door
kunstmatige ademhaling de levensgeesten
weer op te wekken, doch na twee uren
daarmede bezig te zijn geweest, moest de
dood geconstateerd worden.
De Chineesche zeerooverij.
Vijftig piraten door mackine-
geweervuur gedood ol gewond.
Volgens berichten in de Chineesche pers
zijn de gevaarlijke en overmoedige zee-
roovers, die op 17 Ju'ni het Engelsche
schip „Shuntien" overvielen en plunder
den cn een deel der passagiers gevangen
genomen hadden, door de Chineesche an to
ri teilen in een hinderlaag gelokt en voor
het grootste deel neergeschoten. De piraten
haddön zich overgegeven, nadat men hun
beloofd had, dat zij bij liet Sjantoengleger
zouden komen. Kort na hun overgave wer
den zij weer in vrijheid "gesteld, en op be
vel van den gouverneur van Sjanloeng-
Ilinjucuv werden zij naar Litsing gezonden
om daar aan een troepbnsehouw deel te
nemen. In Litsing was echter geen troe-
penschouw, doch gouverneur Hinjucu ver
langde van de roovers, dat zij hun op dc
„Shuntien'' behaalde buit zouden terugge
ven.
De piraten weigerden aan dezen eisebt
te voldoen, en toon zij ook na herhaald
aandringen niet toegaven, werd plotseling
nit een» hinderlaag een hevig machinege
weervuur geopend, waardoor vijftig pira
ten gedood of zwaar gewond' werden. On
geveer zestig leden der zeerooversbende
werden gevangen genomen, slechts weini
gen wisten te ontsnappen.
De overval op biet Engelsche schip
„Sju'ntien" had toentertijd diplomatieke ge
volgen gehad. De Engelsche en Japansche
gezant hadden bij de Nankingregeering
scherp geprotesteerd dn - geëischt dat de
Chineesche autoriteiten onmiddellijk'n eind
maakten aan de zearooverjj in de Chinee
sche kustwateren. De roovers werden toen
door Engelsche, .Tapansche en Amerihaan-
sche oorlogsschepen vervolgd, doch zon
der resultaat.
De ramp te Gampana.
De stad brandt nog steeds.
Uit Buenos Aires wordt gemeld:
Het is nog steeds volslagen onmogelijk
pok maar bij benadering te schatten hoe
veel menscJienlevens bij de ontploffingen
der olietanks, de daarop volgende bran
den en de paniek onder de bevolking
verloren zijn gegaan. Van de reeds gebor
gen lijken heeft men er niet meer dan
vier kunnen identifioeeren. De overigen
waren tot onherkenbaarheid verminkt. De
eens zoo bloeiende stad Campana is thans
niet veel meer dan een groote rookende
puinhoop. Tientallen personen worden nog
•vermist en do brand woedt nog mot onver
minderde hevigheid voort, hoewel men er
reeds in is geslaagd met behulp van brand
weren en vrijwilligers het vuur te beper
ken tot drie onderscheidene gebieden. Gis
teren raamde men de schade op ruim elf
millioen pesos,
Per vliegtuig naar de stratosfeer.
Naar wordt gemeld, doet de bekende
weroldvlieger Wiley Post thans proefne
mingen ter voorbereidingen met een spe
ciaal vliegtuig naar de stratosfeer,' ten
einde het hooglerecord te breken. Zij be
doeling is zoo snel mogelijk tot zoo groot
mogelijke hoogte te stijgen en daarna on
middellijk weer te dalen. Het hoogte-
record voor vliegtuigen bedraagt op het
oogenblik 47.000 voet. De vorige week is
Post te Baeton gestegen tot 38,000 voet.
Toen hij weer was geland, bleek, dat zijn
lippen waren bevroren.
Weer brand in de vccslallcu te Chicago.
Sn de vermaalde „Stockyards" van Chi
cago is opnieuw brand uitgebroken, welke
een groolen omvang scheen te zullen aan
nemen.
Tientallen brandspuiten zijn *in allerijl
'naar het toonieel van den brand gedirigeerd!
terwijl de dieren zoo spoedig mogelijk wer
den verwijderd'. De vlammen werden door
detn hevigen wind aangewakkerd.
Naar nader wordt gemeld', is de brand
ontstaan in een gebouw, toebehooronde
aan de „Armour Company". Men is het
vuur thans meester. De schade bedraagt
naar schatting 75.000 dollar.
Volgens de „Chicago Tribune" zijn 3
brandweerlieden gedood en vele personen
gewond, terwijl 1200 personen dakloos
werden. De door het vuur verschrikte die
ren in de stallen van bet abattoir veroor
zaakten een paniek door los te breken.
Een oogenblik vreesde men, dat het vuur
zich verder over de stad zou uitbreiden.
Honorc de Balzae.
II on oré de Balzac, de groote Fran solid
dichter, is wel d-e toovenaar met den wil,
die het vreemde tot het eigene maakt ca
droom met leven verbond.
Men vertelt van hem, dat hij in zijn jeugd^
toen hij op zijn kamer zat cn droog brood!
moest eten, op de tafel met krijt een bord!
toekende en in h'et midden daarvan da
'namen van allerlei fijne gerechten schreef,
om zoo in droog brood, doocr suggesliej
va'n den smaak, van do gefingeerde spij
zen te smullen.
In het hoofd van de Ralzac verdween,
zoo het onderscheid tussdien fantasie cn!
werkelijkheid.
Op een dag kwam een vriend hem be
zoeken.
Ralzac kwam hom tegemoet en riep uit:
Bedenk wel, de ongelukkige heeft zich!
vermoord.
De vriend deinsde ontzet achteruit, doch!
het duurde nog heel lang vóór Balzae tot
het bewustzijn kwam, dat de persoon, dien
hij bedoelde, een persoon was, die slechtst
leefde m een van zijn boeken, welke hij
geschreven had.
Eens las Balzae voor oen groot gezel
schap oen van zijn romancen voor en deed
dit met zooveel talent, dat het gelieete
publiek onder den indruk kwam, doch ook
Balzae hield plotseling op en riep uit:
Wat mooi! en klapte daarna in zijn'
handen. Hij meende dat hij zelf tot de toe
hoorders behoorde en las toen verder. Bal
zae hoopte ook nog als dramatisch dich
ter beroemd te worden en met zijn stuk
ken veel geld te verdienen. Toen hij nu
eens met Henry Monnier aan het wande
len was, zelte hij hem onderweg het plan
uiteen om samen-te gaan schrijven. IIo-
noré de Balzae begon toen te berekenen,
hoeveel ze wel zouden verdienen. Op 150
opvoeringen kon zeker gerekend worden,
dat was, 5000 frainc gemiddeld por voor
stelling, 750.000 franc. Voor onkosten werd
100.000 franc berekend, zoodat als ver
dienste overbleef 650.000 franc.
Henry Monnier hoorde alles geduldig aan'
en zei toen:
Weet je wat, geef mij maar vast een
voorschot vain 50 franc!
Doch hier vfjlde Balzao niet aan!
Do vlucht van Grierson.
Uit Ottawa wordt gemeld:
De Engelsche vlieger Grierson, die op
zijn vlucht in het Poolgebied een nood
landing heeft moeten maken, cn die eerst
na geruimen tijd door een hulp-expedilio
was gevonden, is na een verblijf van ver
scheidene dagen in Angmagssalik aan de
Oostkust van Groenland', gestart naar La
brador. Naar uit Povungnituk, aan de West
kust van Labrador, wordt gemeld, is hij
daar thans in. goede orde geland.
Extra voorstelling.
De groote tooncelspeler Ferdinand1 Un-
zeltnann had de gewoon to midden in oen
rol wat erbij to improviseeren.
Daar de collega's hierdoor wel eens van
hun stuk raakten, verbood d!e directie Un-
zelmann dit ooit nog te doen.
Op een avond werd een levend paard)
op het loonoel geleid. En wat bij zulk een
gelegenheid altijd gebeurt, geschiedde ook
hier, het paard deed iets wat zeer onge
logen kwam.
Ferdinand Unzelmann hief dreigend zijn
vinger omhoog en zeido:
„Jou slecht beest, bob je dan niet ge
lezen, dat de directie verboden heeft op
het loonoel te improviseeren on iets te
doen, wat niet in je rol staat".
Walvisch slaat twee schepen
in si ukken.
Aan de Oostkust van Kwantoeng (China)
zijin twee visschersschepen door een wal
visch wrak geslagen en gezonken.
Vijftien visschers zijn hierbij om het le
ven gekomen.
De visschersbevolking van Hui yang is
zeer ongerust over het veelvuldig voor
komen van walvisschen in hun vischwater.
Na den gevaugenisopstand.
in Frankrijk.
De zes en vijftig ontvluchtte verpleegd cn
uit het opvoedingsgesticht te Beilo Isle on
Mer zijn op één na weer allen terecht. De
vluchtelingen, die in don leeftijd van 15 tot
21 jaar zijn, lieten zich zonder verzet te
rugbrengen. De eemigo vluchteling, die nog
niet gevonden is, is or waarschijnlijk in
geslaagd, het eiland te verlaten en het
vasteland te bereiken.
32434
142098
219180
329444
107606
186233
342894
Uitlotingen.
5 pCt. BELG IE 1923.
Trekking op 20 Augustus 1934.
Betaalbaar 15 Juni 1935.
Seriën.
101450 104851 107606
180129 185354 186233
247479 266026 27-1435
342894 387229 391486
Premiën.
2 50000 142098 1
3 1COOOO 3-29444 3
123834
205311'
317294
396407
1LOOCO
50300
5 50000
al frs. 10000.
Serie
No.
Serie
No.
Serie
Na
32434
3
101450
4
101851
1
123834
5
180129
5
185354
2
205341
2
219180
4
247479
3
266026
1
274435
3
317294
4
387229
2
391486
4
396407
5
Al do overige nos. in bovengenoemde se
riën met £rs. 550.