iVÜHOL
Zaterdag 2S- September 1934,
DE TOESTAND IN BELGIË
STADSNIEUWS
F\ W. VAN LOON
Gemengd Nieuws
Zuiveraar van
Gebouwen en Schepen
87s*e laargang.
Tel. No. 68103. 68617 en 68923.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). T TEL, 681Ö3, 68617 en 68923.
Postrekening No. 5311.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen]
en een Kinderblad.
EEftSTE BLAD
BUITENLAND
Het sluitend maken van de begrooting.
Dreigende kabinetscrisis afgewend.
Schilder doodga rallen.
De 60-jaarigo schilder'J. van Ciim, die
gistermiddag op een steiger vangoeven
en oen halven meter' hoog, «tea huis in
de Brielschelaan te Rotterdam stond te
schilderen, heeft daarbij het evenwicht ver
loren en is gevallen, waardoor hij «ten
schedelbreuk opliep, llij werd' overgebracht
naar hot ziekenhuis aan dein, Cools ingel,
waar hij eenigen tijd' later is overleden.
Hel Bclgsoho kabinet is gisteravond om
ilia'f negen onder voorzitterschap van minis-
iler-prcs.dent De Broqueville, bijeen goko-
'mon
11e zitting duurde om tien uur nog voort,
liet voornaamste punt van bespreking
mailde uil bet bogrootmgsplan voor 1935
en-tie dekking van oen deficit, dat vol'
geiw pa.rbculicrc ram ngen ongeveer oen
in 11 ard franken zou bedragen.
Re min ster van financien staat op het
standpunt, dat bet evenwicht moet worden
heistcld door ingrijpende uitgavenbeper
king. Zijn inlrans'geanle houding is giste
ren tot uiting gekomen door zijn medo-
deelmg, dat hij anders zal alt reden.
De minister van oorlog, Devèzc, heeft
in d'e pers verklaard, dat de legoruiltgaven
met kunnen worden beperkt, doch tegen
over mini ster-pros'dcnt de Broqueville beeft
'hij gisteravond' verklaard' 44 millioen fran
ken op de gewone begrooting voor de
landsverdediging te laten vallen en het
aahvragen ,van een bizonder crediot van
100 jnülioen te willen uitstellen tot het
volgend jaar.
In verband hiermede werd de_ politieke
toestand gisteravond wat optimistischer be
oordeeld. De toestand blijft evenwel ori-
tiek.
Nader wordt gemeld:
Alle ministers zijn tot overeenstemming
gekomen. Er zullen op ieder gebied dras-
itisohe bezuinigingen worden toegepast, om
Iho.t evenwicht op dé slaatsbegrooling voor
!1935 te liertsellen.
Overeengekomen word, dat ieder ministe
rie voor 15 'October den minister van
financien de nood go voorstellen zal doen.
Onder deze omstand' gheden i3 do mi
nister van financiën bereid gevonden in
functie te blijven.
ENGELAND.
De bewapening.
De Daily Telegraph', die in contact staat
,mot kringen van den minister van oor
log, publiceert een artikel over de bo-
pva pen ingsp] arm en van de drie Britscbe
defonsieministeries. Uiteengezet wordt, dat
de opvatting, dat binnen afzienbaren tijd
in Europa geen oorlog te verwachten is,
is opgegeven. Men staat thans m liet ka-
ibinet voor een strijd' tiisschen aanhangers
van een krachtige strijdmacht en tegen
standers daarvan. Deze strijdmacht, zou
tot expedities m staat moeten zijn.
'Op het kabinet zou een dringend' be
roep zijn gedaan nieuwe legeroredicten in
te willigen van zoodamgen omvang, dal
dit Engeland in slaat zou stellen even
tueel een strijdmacht, van 6 divisies over
zee te zend'en.
Men gelooft, dat de rijksdefensicconamis-
sic deze eiscih gerechtvaardigd' acht. Er
zijn echter nog geen kabinetsbesluiten ge-
nomen en de ministers zouden er tegen
zijn die legerbegioohngen van het volgende
jaar te baseoron op overwegingen, die aan
leid ng .zouden geven tot dezen eisoh. Deze
overweg ngen zouden reken ng houden met
dc mogelijkheid, dat Engeland in gevaar
zou worden gebracht door oen vijand, die
zich op Bclgisch-Nederlandsch grondgebied
zou hebben vastgezet.
Bennett wordt te Londen
verwacht.
De minister-president van Canada, Ben-
tnett, wordt vandaag te Londen verwacht.
ZiOOials men weet heeft Bennett do leiding
geluid valn do Cnnadoescho delegatie te
Gélnéve. Gisteren heeft bij zich eenigen
tijd to Parijs opgehouden voor Ixesprekin-
gc-in mot den Franschon minister van han
del, Lamoureux.
DUITSCIILANÜ.
De amn.es tie.
Volgens het offiroele orgaan van den
Pruisisch eh on Rijks minister van justitie,
„Deutsche Justiz", zijn volgens de thans
opgestelde tolling in Pruisen 414.407 per-
solnon op grond van dc wet vaiti 7 Augus
tus goaminestoord.
SAARGEBIED.
De Sa ar politie.
Inzake een eveuitueole werviing van Brit-
sche onderdanen voor d-e hulp-politie ia
.het Saargobied' verluidt in welingelichte
kringen te Londen dat deao aangelegen
heid' G-root-Brittmiie niet raakt, aangezien
het verzoek van do Saarcommissie uitslui-
tend gericht was tot de regoeringen dor
J staten, die oen Duitscho bevolking heli-
jban, resp. die beschikken over Duitsch-
j sprekende burgers. Benige Britscho oiuler-
;dwiem, die inlichtingen gevraagd hc «on,
zijn verwezen naar do Saarcommisoie,
weike de Brilsche regeering niet ver
zocht hoeft in dit opzicht bizondero maat
regelen te nemen.
ROEMENIE,
Poging officieren te ver-
giftigen ontdekt.
De Hoe meen sclie bladen van gistoretn
publifwuen opzienbarende berichten over
***n nog zeer mystorieuso aangelegenheid'.gen tusschen beide staten.
Volgens deze berichten zou or .eon plan
hebben bestaan de officieren, die in het
casino te Boekarest do maaltijden gebrui
ken, te vergiftigen. j
De vroegere pachter van het casino zou
geprobeerd' hebben den bibliothecaris van
het casino over te halen strychnine te
doen bij alle gerechten, wdkode offi
cieren op een bepaalden dag zouden ge
bruiken.
De bibliothecaris heeft evenwel de mili
taire autoriteiten van het geval in kennis
gesteld'. Dezen hebben toon den main op
gedragen üe onderhandelingen voort te
zetten. De ond'erlianddiingcin vorderden zoo
ver, dat de bibliothecaris op het punt
stond' het vergif to ontvangen. Toon werd
de vroegere pachter gearresteerd'.
Omtrent de motieven voor dit misdadige
plan tast men nog in het duister.
JAPAN.
Do Ghineesche Ooster
spoorweg.
Onder voorzitterschap van den Japain-
schen minister van buitenlaindsche zaken
Kirota, heeft in het ministerie van buiten
landsche zaken eon bespreking plaats ge
vonden in zake den Oosterspoorweg tus
schen den ambassadeur dor Sovjet Unie
on den plaatsvervamgendim voorzitter vain
den raad van beheer van den Chineess hen
Oosterspoorweg, den plaatsvervanger van
den minister van buitenlamd'achc zaken van
Mandsjoekwo en den leider vain het mi
nisterie van Verkeerswezen van Mandsjoek-
wo.
Hoewel de Sovjet Russische pers nog
niets heeft medegedeeld over de hervatting
der onderhandelingen in zake den ver
koop van den Ghineesclien Oiosterspioorweg
wordt te Moskou bevestigd, dat de Ja-
pansch-ALindsjoorijsche aanbiedingen de
eischen van Sovjet Rusland bunaderen.
VOLKENBOND.
yG.e.ihcime vergadering van den
V oikenb ond s r a ad.
De Volkenbondsraad eindigde zijn ge
wone zitting met eon geheime vergadering.
Tevoren was het rapport goedgekeurd
vain baron Aioisi over de ter beschikking
stelling van zalen tijdens de verkic/ings-
can, gno in het Saargebied.
Er is een commissie benoemd, waarin
o.m een vertegenwoordiger van Nederland
zitting heeft. Deze commissie beeft tot laak
de interpretali-c van de overeonkonst in
zake het verbod van levering van wapens
aaln oorlogvoerende landen.
I)n de openbare zitting, welke vervol
gens plaats vond, op voorstel van Eden,
wenschte deze de Fransche regeering ge
luk met de vestiging van 2000 Assyriêrs in
Syiió; Olivan (Spanje), die rappoTt uit
bracht over het probleem der vestiging
vatn Assyriêrs, deelde mode, dat Groot
Briit.'uxniü on Frankrijk zich voorstelden
eveneens Assyriêrs to kolonisceren in
Britsch Guyaino en bij demanding van de
Niger (West Afrika, Soedaln).
Chimeesch protest te Washing
ton.
De Chineesche gezant te Washington
heeft op liet staatsdepartement een nota
der Chiinceschü regecring overhandigd,
waarin verklaard wondt, dat de zilverpo'.i-
tiek van president Roosevelt don economi-
schon toestand van China ernstig in ge
vaar brengt.
Do zilverp-rijs is van 17 ct. per ounce
gestegen tot meer dan 20 ct. Hierdoor is
in China een ernstige dollatiecrisis ont
staan. De Ctiineesche export heeft even
eens ernstige schade geleden.
Ecuador gewoon lid.
Do Volkenbondsraad heeft besloten Ecua
dor te beschouwen als regelmatig lid van
den Volkenbond. Ecuador is thans het
zestigste lid van den bond.
INT. SAMENWERKING.
Sovjet Rusland in de inter
parlementaire Unie.
Tor interparlementaire conferentie te
Stamboel, heeft de gedelegeerde valn Tsje-
cho Slowakije voorgesteld de Sovjet Unie
toe te laten tot de interpairlemenlaire Unie
als logisch gevolg valn haar toetreding
tot don Volkenbond'.
Het voorstel gaf aanleiding tot een uit
voerige gedachtenwissol ing, aangezien de
Sovjet Unie geen parlement heeft. Do be
slissing is tot later ouder aangehouden.
Sovjet Unie en Spanje.
Uit zeer goede bron wordt vernomen,
'dat do vertegenwoordigers van Spanje en
Sovjet Rnslalnd te Gonèvo tot overeen
stemming zijn gekomen over nog niet ge
regelde kwestie, welke betrekking luidden
op de hervatting der normale- betrekkin-
Een frlssche mond
mei wiite ianden
door
Pe Mederlandsche Tandpasta
.«WAT MIJNHARDT MAAKT IS GOED»
Ongeluk met handgranaat.
Volgefns een offici'ocle medodoeling uit
Weetasa, hoeft gisteren op het sehietlor-
reim bij Graz (Oostenrijk) een ongeluk
plaats gebald bij een oefening met hand-
gralnatem. Een kapitein weid dodelijk ge
wond, een luitenant word ernstig gewond,
terwijl twee minderen licht werden ge-
wolnd. i
Prof. Piecard zal l)iiinenl.,.rl opnieuw
opstijgen.
Prof. Augustus Piecard heeft melege-
deeldioetn inieuwen loolit naar de dratosfeer
voor te heroidein. Hij hoopt dan een hoogte
van meer dain 18 mijlen te bereiken. Deze
vlucht ml boven Zwitserland worden ge
maakt.
Do eerste sneeuw in Sovjet Rusland
gevallen.
Gisteren is te Irkootsk de eerste sneeuw
van dit jaar gevallen, veel vroeger dan
vorige jaren hel geval is geweest.
(Vervolg van -jTweede Blad).
Uit den gemeenteraad.
Een ingrijpend voor stel.—Een.
nieuwe koers bij dc uitbreiding
van de stad. B. en W. wen-
schcn een leidraad. Verruiming
van den Zondagsverkoop van
fruit, banket en visch; de slij
terijen en sigarenwinkels blij
ven Zondags gesloten. De zaak
Verbeckc afgedaan. Geen cu
mulatie van betrekkingen. Uit
breidingsplan voor de gronden
ten Z. van den Havcndijk. Gas
prijs verlaging. De paarden
stal op bet z.g. Pijpculand.
Het stond er zoo eenvoudig op de agen
da van d'e raadsvergadering van gistermid
dag „Foorstel van B. en W. tot vaststel
ling van een verordening 'houdende alge-
mccne regelen voor het door particuliere
eigenaars ui exploitatie brengen van gron
den als bouwterrein"4 Maar welk. een berg
werk is er niet verzet, voo.- deze 4 ol 5
regels door don voor/.i ter va t den raad.
konden warden voorgelezen. On gelwij leid'
zullen vele uren van ito vergaderingen \aiu
B. en W. in beslag genome.! zijn voor do
voorbereiding van dit vodrslel, dat van
zeer grooie bateekenis is voor de gemojnto
Schiedam. Als liet wordt aangenomen
en daaraan valt niet to twijnden is
daarmee o n nieuwe periode mgeluil voor
wat betreft de bemoeiingen van de plaatse
lijke overheid met d'e i'itoreidmg van do
gemeente.
Tot nu toe kon de plaatselijke overheid!
regelend optreden wat bv. de aard van de
bebouwing betrotf, omdat do grond oigem-
dom van de gemeente was, onder gebracht
in een apart bedrijf: het Grondbedrijf
Maar de voorraad bouwterrein raakt uit
geput en particulieren wonsdien hun gron
den, die binnen afzienbaren tijd bouwter
rein zouden kunnen worden, niet meer te
verkoop-on tege.n eeu prijs, die voor Gi ami-
bed rijt aannemelijk is.
Giondbodrijf treedt daarom als „hanle-
laax in bouwterreinen" terug en de ge
meente laat het nu aan particulieren over
hun gronden als bouwteriein te gaan ox-
ploitecren.
Daarbij kan echter aan do eigenaars geen
volledige vrijheid w orden gelaten, want dan
zou er een ohaos ontstian, aangezien het
uilgesloten geacht moet worden, dat par
ticulieren onderling tol overeenstemming
zouden komen voor wat b.v. behoorlij
ke stratenaanleg enz, betreft.
De overheid moet daarom regelend op
treden en nu hebben B. en W. aan den
raad een verordening voorgelegd van 36
artikelen, waarin deze materie wordt ge
regeld.
Makkelijk is de aangelegenheid niet. Dat
hebben gistermiddag allo heoren, die over
hot voorstel liet woord voerden, als om
strijd verkondigd.
De lieer v. d. Tempel noomd'e het voor
stel een der meest onsympathieke die hem
ooit als raadslid zijn voorgelegd.
De boeren Van Dorp, lloek en mr. Kave
laars stonden mot zoo afwijzend' tegenover
het voorstel, al hadden, zij dan wel cenige
bedenkingen.
„Op alle bezit rust een sociale hypo
theek", zeido d'e lieer Van Dorp, waarmee
hij blijkbaar wilde zeggen, dat man niet
absoluut willekeurig over zijn eigendom
mag beschikken, maar dat men zijn bezit
zoo moot beboeren, dat oö'c do gemeen
schap daarbij gebaat is.
De heer Hoek bleek de kwestie ernstig
bestudeerd te liebbben en stelde oeinige
belangrijke vragen oa. mot betrekking tot
de reohten van ovenlueelo hypotheekhou
ders en tot de sanctie, die tot naleving
van de verordening kan dwingen.
Ook do heer Kavelaars was, als altijd,
weer volkomen zijn plicht als raadslid' na
gekomen en liad de zaak grondig, bekeken,
wat bleek uit de serie opmerkingen, die
lAj maakte.
Met één dier opmerkingen, was de heer
ir. Houtman het vierkant oneens. Do heer
mr. Kavelaars verwacht van de verordening
een remmende werking voor wat de uit
breiding der s'ad betreftde wethouder
van Grondbedrijf meent dat juist het te
genovergestelde hot geval zal zijn.
Duidelijk heeft de lieer ir. Houtman ge
zegd wat de bedoeling is van het voorstel
B. en W. 'rillen oen leidraad' hebben vol
gens welke zij kuinncn werken bij het re
gelend optreden van den uitleg der stad,
waardoor voorkomen w.ord't, d'at zij voor
elk geval afzonderlijk door oen raadslid of
een groep landsteden, op de vingers kunnen
worden gelikt.
Binnenkort komt de raad' weer bijeen, cm
dan zal de puzzle verder worden uitge
werkt.
De lieer A Fomtijue, die 25 jaar geleden
een machinereparatie-innchting aan d'e
Ooievanrssleeg begon, welk bedrijf onder
zijn leiding zich heeft uitgebreid tot A.
Fontijne's Mach no- en motoifabriek, ge
vestigd aan de Bcterstraal.
Stadhouderslaan 37 - Schiedam
Telefoon 69655
De Slaton Generaal, dio in meerderheid
rechts is, heeft d'e gelegenheid' geopend
om de funeste got algen van tto Zondags-
sluiting van winkels eanigszims te ver
zachten en gelukkig is d'e raad onzer ge
meente zoo verstandig geweest daarvan
gebiuik tc maken, al is llij niet zoover
gegaan als waartoe d'e wetgever hem in
do gelegenheid stokle. Met overgroote meer
derheid1, resp. 199, 189 en IS10
stemmen werd' besloten d'e verkoopuren
voor fruit, banket en visch uit te brei
den.
Van de gelegenheid1 om ook slijterijen
in slaat te stellen op Zomd'ag gedurende
vier uren te verk o open werd' gom ge^
bruik gemaakt; met 10IS stommen word
besloten, dat voor de slijterijen de volledi
ge Zondagssluiting gehandhaafd zal blij
ven, Bij monde van den heer Vreeswijk
betoogden de soc. democraten, dat het
heel iets anders is op Zondag fruit, banket
en visch dan gedistilleerd te koopon; de
eerste artikelen zijn aan bede:f onder
hevig en de hoer Vreeswijk heeft wel eens
gehooid, dat dc artikelen, die men in den
regel in een slijterij koopt in kwaliteit stij
gen... als men ze langer bewaart!
Do moeste fractie's hebben bij dit punt
van de agenda „verklaringen" afgelegd;
de A.R. en O.H' zijn op principicele gron
den tegen verruiming van den Zondags
verkoop; de R.K. nemen in dit opzicht
een ruimer standpunt iin.
Do heer Slavcnbiug had' den lieer
Dinkelaar geprikkeld', vuaawan deze blijk
gaf, toen hij betooguo, dat men ui recht
zinnige kringen niet consequent is bij de
toepassing van de Zondagsrust, vooial
mot, als die rechlzinnigen in hel buiton
land' vertoeven!
Ilel debat scheen even don politieleen
kant op to zullen gam, wat een volkomen
overbodige uitdijing van de besprekingen
zou hebben meegebracht, omdat deze zaak
in de beido Kamers roods is uitgevochten.
Een poging van den hoor ir. Houtman
om ook de sigarenwinkeliers in de ge
legenheid te stellen Zondags gedurende
vier uren te verknopen, mislukte. Diens
voorstel kreeg slechts 5 stemmen, n.l. van
den voorsteller en van de hoeren De Brum,
Roolants, Collé enJanse De laatste
is do ei 'go sigarenwinkelier in den raad,
dus een man, die uit ervaring kan spro
kenl
De heer ir. Houtman betrapte de hoer
Hoogendam nog even op eon inconsequen
tie.
Do leider van de A.R. fractie had zich
bij de voorstellen van B. en W. op prim-
cipioele gronden tegen verruiming van
den vorkoopgelcgoniieid' op Zondag ver
klaard'; bij de bestrijding van hot voorstol-
Routman voerde de heer Hoogendam aam,
dat de sigarenwinkeliersin meerderheid
niet van een Zondiagsverkoop gediend zijn!
Welke bewering wellicht nog niet heele-
maal juist is. De niet-georganisoerde si
garenwinkeliers zijn in ieder geval in meer
derheid' voor verkoop op Zondag.
De zaafc Verboeke, waarover in de va
rige vergadering nogal hol een cn alnder
De heer M. W. Stigter, meesterknecht voor
den buitendienst, die 25 jaar den heer
A. Fontljne ter zijde stond.
te doem is geweest, is nu van de baan.
Do commissie bedoeld hij' art. 120 vaw
de Bonwvprowlening lieeft, hetzij dan op
andere gronden dan B. en W", uitgemaakt,
dat aaln den heer Verboeke geen bouw
vergunning kan worden gegeven.
De heer .Mak bracht de commissie hulde
voor de wijze, waarop zij haar rapport
heeft uitgebracht on mankte van d© ge
legenheid gebruik om deu heer Houtman
uit zijtn tent te lokkon naar aanleiding van.
de tegenstelling, die deze in de vorige
vergadering had gemaakt tussclven het be-
n;.r!ige'n van particuliere en van alge
meen© belangen in don raad. Do heer
Houtman bleef echter rustig onder dak en
de voorzitter vond dat vanzelfsprekend,
omdat de notulen van de vorige verga
dering nog niet zijn vastgesteld en eerst
als dat gebeurd is zou men eventueel
op de zaak kunnen terugkomen. i
Met groote meerderheid, 1710 stem
men. lieeft de raad hot voorstel van mevr.
Benthcm—de Wilde, om in de vacatur©
van directeurloeraar aan don Gemeente
lijken Ilandelsavondcursus te voorzien met
vermijding van cumulatie van betrekkin
gen. thans aangenomen. De vorige ver
gadering slaakten over dat voorstel de
stemmen 1414).
Mot de vier weihouders stonden, de
hoeren De Bruin, Roolants, Van Lith, v. d.
Kiaain, Sclieuikogc! en v. d Tempel te
gen hot vooistel.
B. dn W zullen zich nu moeten bera
den, hoe in do vacature kan worden voor
zien in den geest van de uitspraak van
den raad Gezocht zal moeten worden naar
een geschikte leerkracht, zonder betrok
king. die aan den Gemeentelijken Handels-
avondcursus los in Engelsch en Framsch
kan geven en tevens geschikt is om als
directeur op te treden. Die laatste functie
woedt gehonoreerd met een bedrag van
f 100 nor jaair, wat er op wijst, dat van den
te benoemen functionaris als directeur niet
veel gevergd zal worden. We hoorden de
fnlnctie door oen insider dan ook betitelen
als die van „administrateur".
Voor do gronden ten Zuiden van den
Havendijk zal een uitbreidingsplan wor
den voorbereid, dat volgens wettelijk voor
schrift binnen een jaar gereed' moet zijn.
Zoolang dat plan nog niet is vastgesteld',
zullen geen bouwvergunningen voor be
doeld terrein worden verleend.
Do firma Hasekanip heeft het voorne
men op haar terrein, ten Zuiden van den
Havendijk, 100 arbeiderswoningen te bou
wen, waarvoor zij echter reeds een bouw
vergunning had aangevraagd, vóór de raad'
het besluit nam, dat een uitbreidingsplan
voor dit gebied zal worden ontworpen. Dio
Lh>uwvorgunningsaanvrage zal dus nog be
handeld moeten worden.
it. titel uil-
touiiüliiig 11 ihigtu
früB por kw.nl i «rjuico per pos!
ƒ2,50. l'rijB por v> k 15 ct*. AJV.oa»
d«rlijb® nummota 4 cta Abonnement**
worden dagelyka aangenomen.
Adwtentiën voor hot oerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan hot Bureau
bezorgd züö» Zaterdags vóór utur.
Een bepaalde plaata vft.n advertonti&ft
wordt niet gewaarborgd.
prils dm Adurtontvt-n, .au 3rt>svi» i i>\
Mn 7H7 Htt (cderi regol mirt 101», In het ZKU-rd.w.unimei
NO, &U/ Oo i5 regala 1.80, tedere reed moer I OA.
Reclames (0.35 per regel Incassokosten -> cu„
BMtkwltantlea 15 cta. I«irioven van anvertemmo
bit abonnement ztju san het Uurcau verkrUKhair,
OaEOlijks worden tegen vooruiibotnlli.g UI. lus
Advertc"tittn opgetmmen 5 f0 50 t/m. 15 wonr*
den. I 0.15 t/m, 25 woorden. Elk woord meet
t cent tot een maximum van V> woorden.
Woensdags: Kluine Adverlontien tol 25 woor
den f 0.25, mits vóf.r Dinsdagavond B uur aan het
Bureau betorgd.
*8 Zatonlaga* Kleine Adverlentiën I UXUudien
ttlet vóór Vrijdagavond 6 uur bozorgd
i
