Zaterdag Rott.dijk 208.
ASPIRIN
Woensdag 20 Maart 1935
EERSTE BLAD.
De Belgische regeeringscrisis
H.Th.v.d.VLEPK
Filmgiinsteirs
UURWERKHANDEL VAN
No. 68103, 68617 en 68923.
87ste Jaargang.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 68103, 68617 en 68923
Postrekening No. 53II.
BUITENLAND
Het aftreden van het kabinet-Theunis was
verrassing. De strijd om het behoud van
franc. Geen devaluatiè-regeering.
een
den
ttel allied-en van do rcgocurlng-Theunis
•werd gisteren plotseling bij den aanvang
van do Kam si zitting Ik kond gemaakt. Het
altreden was een volkomen verrassing, hoe
wel men er van otp de hoogte was, dat van
r.k. en liberale zijde veel tegenstand was
ontstaan en dat de devaluatie-helhobbers
de dellatiepolitielc van Thcunis sd.ierp be
streden.
Do verklaringen, die na de reis naar
Parijs door do regcoring waren afgelegd
klonken te zeker mm «enige vrees to kees-
teren. Het bleek echter, dat Tlhounis voor
zijn politiek tot behoud van de goud-
waarde van den franc en van algemeen©
économische saneering, niet meer de ver
eist dito steun aanwezig achtte.
,Minister-president ïliounis ving zijn ver
klaringen in de Kamer aan met vast te stel
len, dat zijn regoering gevormd was ter
wojoutzetting van het eooinomistlhe en fi
nancieel© wederopl touwwerk der vorige re
geering, dat voor do stab.liseermg van de
valuta onontbeerlijk was.
Sindsdien heeft de regeering er steeds
weer den nadruk op ge'egd, dat het 'haar
met het oog op de biznnder gevaarlijke
tijdsomstandigheden,onmogelijk was tot het
doel te geraken, wanneer haar wil tot
werken niet doou,- de medewerking en be
stemming van do gehoede natie gedragen
werd'.
He regcoring heeft den motodigen steun
niet gevonden. Zelfs do meerderheid van
het paitement IboeR de regoering haar ver
trouwen sleihls sd |0 rvoetend gegeven De
(Oppositie hoeft tegen de regoering systoma-
tisch een onred'itvaardigcn strijd geioerd,
waarbij men er niet voor teruggeschrikt
is de leden dei regeering persoonlijk ver
dacht te maken.
Het kabinet heeft, ondanks gesloten sa-
menwerkiung niet kunnen verhinderen, dat
In do laatste weken de sdhoipsto aanvallen
Op do Belgische regeering gericht weidon.
(Onder dezo omstandigheden blijft-de re
goering niets anders over dam haar man
daat veer in handen van den k'oming te
leggen.
'loen Theunis (bet sproekgestorlle vorlLst
werd hij door een deel van de moordor-
heid' toegejuicht. Verscheidene redhtsche af
gevaardigden riepen: „Leve Theunis". Na
de Kamerzitting begaf Ïliounis zidh on-
imddelhjk naar den koining.
Gisteiavond hebben de minister-president
Theunis en de min.ster van economische
zaken en openbare weiken rasp. voor de
Firansche en Vlaamsclie omroep het af
treden van de Belgische regeering nader
toegelicht. De minister begon met de voor
lezing van de verklaring, welke da regco
ring gistermiddag in de Kamer had afge
legd. Deze verklaring vraagt om kort
commentaar, vervolgde de minister.
Do regeering heeft zich bij haai" han
delen alleen door zuivere economische doei-
leinden laten leiden. Politiek in de minder
goede beteekenis van het woord verijdelde
editor haar pogen. Voor oen dieted dier mede
burgers scheen het algemeen belang op
sommige ©ogenblikken niet meer te be
staan. Grediot en vertrouwen hebben de-
zlelfdie betc-efcenis en zonder bet nood
zakelijke vertrouwen kon de regeering niet
slagen. Zonder dat vertrouwen zal ook
geen enkele anders regoering kunnen sla
gen. Waai- lijdt het land aan? Natuurlijk
in de eerste plaats aan de wereldcrisis,
wélke de exportcontingentan zoozeer heeft
gereduceerd', maar de gevolgen daarvan
Zouden alleen te bestrijden zijm geweest
Óocsr eensgezind vertrouwen, zoioals de re
giering bij den aanvang vajn haar bewind1
verklaarde.
Dit vertrouwen is helaas onvol doende
gebleken. De oppositie schuwdei geen mid
delen tot het voeren van mi noodlot
tige campagne tegen de regeering. Aanpas
sing van de productiekosten beschouwde
de regeering als het menige middel tot
podding sran den franc. Het pogen der
regeering werd echter stelsJmatig door dé
■oppositie verijdeld. Veel tijd ging vjerloren
om zelfs de meest noodzakelijke en ur
gente maatregelen in de Kamer te verde-
Ipjgen. En doordat het vertrouwen ont
brak, Is de campagne voor devaluatie ont-
fetaan, waarbij' de ministers rechtstreeks
werden aangevallen.
_öet gevolg was, dat men gaud Is gaan
uitvoeren en ofschoon de franc blzond'er
goed gedekt is, mocht de regeering déze
beweging niet laten voortduren. In dlit
licht moet men do maatregelen beschou-
rvton,' welke werden gepuhliaeeadl, doch
Öiio niet het psycholoigische resultaat héb
ben bereikt, dat Zij hadden kunnen heb-
pfèen, indien men vertrouwen had! gehad.
,,Zm stonden do regeering nog sléchts twee
gingen to doen én wol in do eerste plaats
i dieiu'te sluiten, om verderen gauduitvloer
US ,V|Ctrhindaren. Do" "sleutel vlan die deur,
ÜBM de regeering thans gesloten heeft, is
gestold in de vertrouwde handen van den
gouverneur van de Nationale Bank, don
heer Franck. En in de tweede plaats dien
de de regeering het haar door den koning
geschonken vertrouwen terug te geven. De
regeering is ervan overtuigd, dat Zij zich
niiets te verwijlen heeft. Zij heeft gear
beid in de beste verstandhouding en in
volle saamhorigheid. Wanneer wij op ons
geheielo werk terugblikken, zijn de fouten
sleclits gering geweest. „Be regeering be
sluit met den wensch, dat haar opvol
gers de kracht mogen vinden te slagen,
v, aar zijl liet niet vermocht."
De regeering zegt evenwel, dat de toe
komstige regeering zonder vertrouwen
evenmin een gunstig resultaat zal Vermo
gen te bereiken.
Niet het privaat belang, maar het pu
bliek belang dient bij de beoordaeling van
haar stroven op den voorgrond to staan.
in overeenstemming is_ met de in 1932
door Herriot gestelde eisohen de Duitsche
weermacht met een langen diensttijd te
wijzigen in een leger' met korten dienst
tijd, zoomede met het plan Mac Donald,
Hetgeen in de nieuwe wet op de weer
baarheid' is vastgelegd, I's de verplichting
voor iederen gezonden Dtuïtschcr voor zijn
vaderland zijn plicht te doen, als dit hem
roept.
Op de vraag, of de Maandag overhan
digde Britsche nota dc- voorwaarden voor
het bezoek van sir John Simon wijzigt,
antwoordde Von Neurath: Neon. Hij ver
volgde: liet bezoek heeft plaats in een
goeden atmosfeer. De besprekingen zuilen
niet heel gemakkelijkzijn,maar zij wa-
Ten vroeger evenmin gemakkelijk en thans
is de basis in ieder geval duidelijker.
De kerkstrijd.
De 38G evangelische predikanten, die
na de massale arrostatie on de huisarresten
van Zondag jl. inog 'inarrest verkeerden,
zijn gisteren, alien in vrijheid gesteld.
Berlijn in donker.
Gisteravond om 10 uur werd geheel Ber
lijn in donker gehuld in verband met een
groote oefening van de luch'tverdeligings-
organisatie.
- Sovjet Rusland.
Elf honderd personen naar Siberië
verbannen.
Officieel wordt medegedeeld, dat 1100
personen, leden van 'de aristocratie van
Leningrad, gearresteerd zijn en naar Si
berië zijn verbannen wegens deelneming
aan een anti-Sovjet-bcwegmg.
Oostenrijk.
Oostenrijk voor rechtsgelijkheid.
Uit Weenen wordt gemeld, dat de „Po-
litisclie Korrespondenz" een haai- van wei-
Koning Leopold zal vandaag, behalve
de parlementaire leiders en poüticii, ook
vooraanstaande personen uit finaneieele,
industrieele en handelskringen bij zich
ontbieden.
Men houdt in verschillende kringen te
Brussel rekening met de mogelijkheid van,.
een drie-pa.rtij-en -regeer ing van r.-k, libe-j ingelichte zijd© toegezonden veiklaumg pu-
ralen en soo.-democraten. 'Dok Mi ent de biiceert, waarin o in.-- staaf; Oostennjk be-
finanoieele politiek, die in e- toekomst hoort tot die stalen,, die dolor de vredes-
gevolgd zal worden, weiden reeds iiitin-i verdragen gedwongen zijn geworden tot
gen Vernomen, Een regeering, di© dcvalua- j volkomen ontwapening. De Oostenrijk-
tie zou voorstaan, acht men in ieder ge-iscjie bondsregceringen hebben bij lierlia-
val niet wonschehjk. ling verklaard, dat zij .volkomen reclits-
Duitschland.
Von Blomberg over den dienstplicht.
De rijksminister voor de "weerbaarheid,
generaal Von Blomberg, publiceert in Voel-
kische 'Bedbachter een artikel over den
DuïtsShen algemeenen dienstplicht.
Generaal Von Blomberg vei klaart o.m.,
dat do dienstplicht weer allen zal om
vatten en zal worden opgebouwd op de
basis der wereldbeschouwing van den na
tionaal sociabstisclien staat. Hij zal geen
privilegies meer kennen. Hoogere ontwik
keling geeft niet meer, zooals eens, het
recht op een korteron diensttijd. Slechts
karakter en prestaties zulten In het ver
volg den doorslag geren. Discipline en
moed zijn het hoogste goed van den staat.
Do jonge weerbare mannen zullen deze
school meemaken. Het vertrouwen, dat de
weermacht geniet, zal zij zich ook veider
waardig betoonen en zij gevoelt zich in
leven en dood verbonden aan dén schep
per en leider van het nieuwe Duitsch-
land'.
Ecu interview met baron Von Neurath.
De rijksminister van buitenlandsche za
ken, baron Von Neurath, heeft den chef
correspondent van het Reuter 'Office een
onderhoud toegestaan, waarin liij o.m. ver
klaarde, dat Buitschland besloten heeft zich
de voor zijn verdediging noodzakelijke wa
pens te verschaffen, nadat het tot dc over
tuiging is gekomen, dat al zijn bemoeiin
gen óm een algemeene ontwapening te
bereiken, vergeefsch zijn gebleven. Duitsch-
land heeft zich het recht der herbewape
ning genomen, omdat de andere landen
hun ontwapenïngsverplichtmgon niet zijn
nagekomen.
Het is absoluut noodzakelijk een duide
lijk standpunt in te nemen. Dit is thans
met Duitscliiand1 het geval,
(Op de vraag, waarom Buitschland den
algemeenen dienstplicht heeft ingevoerd,
antwoordde de minister, dat dit" besluit
ling vermaarddat zij
gelijkheid' voor -Oostenrijk «peischen en. zij
hebben.^uitdruki'dng gegeven aan de ver
wachting, dat dit doel zou kunnen wor
den bereikt langs den weg van onder
handelingen.
Zij zaï haar op dé Versterking van de
weerbaarheid" van Oostenrijk gerichte ac
tiviteit -consequent voorteelten om op
doze wijze het door liaar steels nage
streefde-principe der rechtsgelijkheid spoe
dig in -practijlc te kunnen brengen
Dr. Rmlclcn naar een gevangenis over
gebracht.
Officieel wordt medegedeeld, dat dr. Rin-
telen door de dokters is goedgekeurd. Hij
is 'naar een gevangenis in de provincie
overgebracht, waar hij levenslang in een
kerker zal worden opgesloten.
Abessynië.
Hel conflict mei Italië.
De Times pinlblioeert een interview
vain den elorresyicndent van dit blad
te Adduis beha met den keizer van
Abessmië, keizer Ilail Salass'i, beklaag
de zich erover, dat Italië bleef weigeren
toe te stemmen in de benoeming van oen
veraoenings- en arbitrage commissie. Ales-
sinïe was bereid aan de Ita'iaansche eisci en
te voMiOen, indien een ompaitijdige com
missie zou nomstatoeren, dat Ahpssinie voor
de grensincidenten verantwoorde! ijik was.
Het zoai zich echter dicor de militaire vootr-
bereidiungen van Italië niet laten intmii-
deerem. Tot nog toe bad men imi'i aan do
greins, nodli in een ander deel van lliét
land mobilisatie-maatregelen geronnen.
•De doirespiandont van de Daily Telegraph
te Addis Abeba meldt, dat de Abessmi-
sdhe minister van buitenlandsci'je zaken
hem heeft verklaard, dat Italië mot zijn
militaire voorbereidingen-im strijd handelt
met het Vod'lcenhomdsinstituut.
Het antwoiord van Abessinië beslaat liior-
r&t*
in, dat men de zaak in handen heeft gelegd
van de andeie leien van den Volkenbond
De Abessinische nota's van 20, 21 en
27 Febiuaii en van 8 Maart zijn onheani-
vooml gebleven.
Mandsjoekwo.
Het olie-nionopolie.
Uit Usingking wordt gemeld, dat de re
geering van Mandsjoekwa een decreet
heeft uitgevaardigd, waarbij het petroleum-
monopoli'o in geheel Mandsjoekwo per l
April a.s. in werking treedt.
Buitenlandsche firma's zullen slechts lot
de Mandsjoerijsche markt won-den toegela
ten, wanneer zij zich volledig aan het
monopolie onderwerpen en de instructies
opvolgen.
is vanaf Woensdag GESLOTEN.
IIICBIOPEIVIWCJ
Int. Samenwerking.
De diplomatieke toestand.
De Times schrijft, dat hot bezoek van
den Franscihen en van den Italiaamschen
ambassadeur te Londen bij sir John Si
mon ten doel had uiting te geven aan
den wensch der beide regeering en en in
het bizonder van de Fransche regeering,
dat Simon er voor zorg zal dragen, dat
zijn bezoek aan Berlijn niet zal void en
geïnterpreteerd als een scheiding tusschem
de politiek van Engeland en die van Frank
rijk en Halm. Do ambassadeurs zouden
een gemeenschappelijke stap der drie mo
gendheden tot bekendmaking van hun sa
menwerking en van hun gemeenschappe
lijke veroordeeling van de eenzijdige op
zegging van oen veelzijdig verdrag heb
ben voorgesteld. Vooils zou zijn voorge
steld, dat Simon persoonlijk zich voor zijn
Berlijnsche reis ten behoeve van gemeen
schappelijke besprekingen naar- Parijs of
naar Nooid-Italiê zou begeven. Volgens de
Times zouden er echter talrijke bezwaren
bestaan tegen een overijlde reis - van ..Si
mon naar Frankrijk of Italië of naar beide
landen op een oogenbhk, nu de voorbe
reidingen voor zijn reis naar Berlijn defi
nitief zijn afgesloten. Bovendien wordt mor
gen in liet Lageihuis een discussie ge
houden over de buitenlandsche politiek
De pogingen van Frankrijk en Italië schij
nen thans hierop neer to komen, dat men
Tttaasi stt&cta £&£pt
het product van vertrouwen.
met '11 anderen vertegenwoordiger der Brit
sche regeering een bespreking wil heb
ben op een nog nader vast te stellen
plaats.
1
In pailemcnlaire kringen te Parijs akrht
men het niet onmogelijk, dat de Fransclhe
Kamer zidh Vrijdag a s. zal bezig hooiden
met de jongste maatregelen der rijksregee-
ring. De afgevaardigde Franldm Bouilton
heeft Ihet nciotlige aantal handteekemingen
verzameld om de onmiddellijke bespreking
van zijn interpellatie-verzoek te bewerk-
stelligen.
ïn gewoonlijk goed ingelichte kringen
to Parijs verluidde gisteravond laat, dat
de Fransche regoering Zaterdag haar am
bassadeurs te Londen en Rome opdracht
had gi -geven een protest \an Frankrijk,
Engeland en Italië to Berlijn voor te stel
len en onderling overleg te plagen. Nadat
Engeland reeds daoir do nota aan Duitsoh-
land zijn standpunt had uiteengezet, wordt
thans verder ondedlvindcld tusschen Pa
rijs, Londen en Rome. Do regeering to
Rome is het gcf.icel eens met dio te Parijs.
Oorspronkelijk had men aan eon bijeen-
komst der ministers van buitenlandsche
zaken der drie landen in Noord-Italië ge
dacht, om Muss 0'mi gelegenheid te geven
z.elf aan de bespreking deel te nemen.
Waarschijnlijk is de tijd hiervoor to koof,
in verband met do reis van Sim on naar
Berlijn. Mogelijk zal Aloisi Italië op eon
dergelijke bespreking vertegenwoordigen. Bij
ontstentenis van Simei zal Eden dan voor
Engeland aanwezig zijn. Er is evenwel
nog geen enkel besluit genomen.
1
Uit Ilame wordt gemeld: 1
De consultatieve besprekingen iusschan
Italië, Frankrijk en Engeland', zijn naar
van Italiaansche zijde verluidt, sedert Maan
dag in vollen gang.
Omtrent het verlciop en den stand van
deze besprekingen wordt een zoor streng
stilzwijgen in acht genomen.
Gratis voorstelling.
20 Maart. I
liet Scala theater -in Den Ilaag heelt
met een gr at is voorstelling van „Het
Kind van de Buurvrouw", oen stampvol
huis gehad en dat moge ons aanleiding
geven to overwogen of in. dezo mefhodo
niet liet geneesmiddel te zion is van alle
kwalen, die ons too'neol naar liet kostbare
leven staan. Tenslotte gaat liet er maar
om, dat wij de mensclien inaar den Schouw
burg krijgen en nu is dus gebleken, dat
liet kin.
Wanneer liet groote gebouw aa'u do Wa
genstraat in Den Haag twee maal zoo groot
was geweest, zou het er neig stampvol
geweest zijn, dc mensclien hebben ge
drongen, gestompt en gebedeld om kaar-
jes-voor-mks en wij trokken daaruit de
heuglijke conclusie, dat do belangstelling
voor ons tooneel nog lang niet dood is en
dat alle opmerkingen over het uit-den-lijd-
sche en voor den modernen mensch ver
velende van den Schouwburg met permis
sie larie zijn.
Het zit 'm in do dubbeltjes, dit wordt
Uu wel glashelder gedemonstreerd en wan
neer do mensclien niet op kosten worden
gejaagd, komen ze overal naar kijken;
zelfs Het Eeuwige Kind zal clan sidderen
van do geestdrift oenor uitpuilende zaal.
Aangenomen dat „gratis" „gratis' be-
teekent, -doch. dat dit begrip voor veto
uitleggingen vatbaar is, mits den mensch
slechts de suggestie gegeven wordt, dat
hij heel emaal-voOr-mks kan krijgen waar
een ander voor betalen moet, lijkt het goed
ons erop te beraden, wat ons to doen
staat om het tooneel te doen herleven.
i.Wij zouden ons bijvoorbeeld, kunnen
gaan toeleggen op het vestiaire systeem cin
een kwartje voor het opbergen 011 bewa
ren van ieder kleedingstuk kunnen vra
gen. Aangenomen, dal ieder m'onsch oen
hoed on een jas draagt, komen wij zoo
doende op vijftig cent per persoön; vra
gen wij dan inog oen- kwartje voor een
programma, dun betaalt iedere gratis be
zoeker locb nog vijf-ch-Zevculig. cent en
behalen wij met een zaal van duizend''men
sclien een recette van f750.wat - nog
zoo gek niet is. Rekent n maar oöns uit,
wat dat opbrengt met 250 voorstellingen...
Om bet don mensclien nög verleidelij
ker to maken, zouden de directies in de
pauze een gratis, kopje koffie kunnen aan
bieden met een gebakje. De kosten daar
van zoudon gemakkelijk kunnen goed ge
maakt worden, door het voorbeeld vanl
een bekend Parijsch revue-theater vol
gende, in de entre-acte oen aparte Oos-
tersclie dans-voorstolling in den kelder van
den Grooten Schouwburg te arra.ngceren,
tegen entree van één dubbeltje. Voor dui-
zeud dubbeltjes kan men héél wat kopjes
koffie verschaffen en daar blijft Inog wel
wat' van over óók.
De lieeren Ehensoli'n on Roemer zien
er best naar uit dat zij een aardigon hab
rem-waclder-dans kunnen weggeven en Fio,
Mimi en Vera in Oosterscli gewaad' niet
castagnetten en rinkelende oorbelletjes zou
hceleraaal zoo gek niet zijn.
Dal is dus alwéér een aardige marnier
om de belangstelling gaande te houden.
Bij Fritz Hirsch in den Tivoli Schouw
burg zijn nog lal van andere insgelijklieden.
kien zou in de bove'nfoyer een Jazz
band kunnen neerzetten en de damies van.
het gezelschap zouden dan als dans-gezet-
len kunnen fnngeeren. Voor iederen danst
met Ciairè of Raima, Muni of Sophia,
laat ons zeggen éé'n dubbeltje en de gratis
voorstelling wordt er met vlag en wimpel
en allo zaligheid, die in twee lachondet
blauwe oogen kan liggen, doorgehaald.
Het gaat er maar om de psyche des
volks in crisistijd te doorgiotncten!
Biedt liet publiek een thé-coniplet-met-
Freuleken aan en zo zulten bijten als fox-
terrier?, geef ze een Pygmalion met voor
iederen tienden bezoeker een verrassing
en ze rennen als hazewinden. Iloudt uit
verkoop van Do Dictator en Strijders int
't Wit met voor iederen koepor een zakja
slechte bonbons en ze staan om acht uur
's morgens al in de Aert va'n Ncsstraaü
te dringen.
Do directie van bet Ilaagsclie Scala komt
do volle eer toe, don grondslag to hebben!
gelogd voor de vernieuwing van ons too-
neolicven.
En tot geruststelling van allien, dio daar
belang in stelten kan worden meegedeeld,
dat bet nieuwe wetsontwerp1 tot beteuge
ling van uitverkoop-, wegsmijt- ca inocmT-
prij7en, de materie van kunst en cultuur
ongemoeid, laat.
Die gebieden zijn te heilig voor do
scliennehde zakelijkheid en de materialist
tiscbe opvattingen van den wetgever I
Deze couiant verschijnt dagelijks, met uit
zondering van Zon- on Feestdagen.
Prijs per kwartaal f2.—; franco por port
jg60. Fr ijs por week; 15 ets. Afzon»
derlyKe nummers 4 ets. At) ("moments*
worden dagelijks aangenomen,
Advertentie!! voor hef eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan hot Bureau
bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór P uur.
Eon bepaalde plaat» van advertentiSu
wordt niet gewaarborgd.
rnjo aor AaTcneniieni two v
Ma 9001*11 tedere regei meer f(L30; In het 2
liU^ &UuUl jregel» (t.80, Iedere regel
Reclame» fü.75 per regel Ine
Prflo der AdTcrtentlBm two I5 regel» 11-55-,
*-*--t Zatmügnummw
el meer f(L35.
b per regel Tnausokosten 5 CU4
poetkwitwoUes 15 cta. rarloren vau ad*erlenü8a
Dabounement i^Jn aan het Bureau verkrijgbaar*
Dageltfka worden tegen vooruitbetaling Klein®
Advertentlön opgenomen f0.50 Vm. to woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
B cent tot een maximum tan 80 woorden»
's Woensdag»: Kleine Ad verten UBn tot 25 woor*
den 0.25, mita v66r Dinsdagavond 6 uur aan het
Bareau bezorgd.
'e Zaïerdags: Kleine AdvertentlBn 11.00, India»
«let vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd
k- v-^ '!;pt v
i A
H 5 \K
-e s- IrvVt-ss-
D« mijnentaggcr» .Douw* Auk*t* *n .Mcduia" *n h*t polltlavaértulg jNautllui* xtjn Ja
Rottardam aangaktmttv way da wbagan aan da Farkkada wardan aamaacd.
komen bij ons
klimaat ge
regeld voor;
13 AT GR