NIEUWS UIT BELGIË.
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
Achter de schermen der devaluatie. Historische
gebeurtenissen. Inflatie het dreigende spook.
(Van onzen correspondent.)
Brussel, 1 April.
De krant heelt u reeds bericht, dat
de nieuwe premier, van Ze-eland, zoowel
in de Kamer als in den Senaat, met een
giooto meeideiheid de volmachten heelt
verkregen, die hom om. de bevoegdheid
vcileencn de frank met 23 pet, te deva-
luécrcn. Aten zou cemgc dagen ■geleden niet
veiwachl hebben, dat zoovele vollcsvcrte
genweordigers hun stem aan deze radicale,
ja, welhaast revolutionaire maatregelen zou
den geven. Hoe is dat alles zoo ineens
gcbeuid? De afgeloopen week is een les
geweest op velerlei gebied, een les, die
telt voor iedereen. Velen meenden, dal
er in den schoot van de ïegoermg-Thcunis
zelf personen zetelden, die de politiek van
den premier bestreden Het is maar al te
waar gebleken, want Francqui, d.e jaren-
lang gouverneur was van de Société Géné
rale de Belgiquc, de grootste bank van bet
land, is bet geweest, die do regeering beeft
gekelderd, en met baar den frank. Het
paard van Troje was in de regeering ge
smokkeld. Want op bet oogenblik, dat Thcu-
nis do wisselcóntrole decreteerde, op liet
oogenblik zelf, dat hij in zijn radio-rede
en in zijn verklaring voor do Kamer aan
kondigde, dat de brandkast, waarin de
1 frank was opgesloten, goed op slot was
I gedaan door deze wisselcontrole, was de
1 devaluatie reeds een feit geworden.
Er is iets, dat bizonder treft in alles
i wat er in België is gebeurd, namelijk,
I dat geheel de pers tegen de devaluatie
j was gekant en or zelfs met kracht tegen
heeft geageerd1 Wij kennen geen enkel on-
afhankelijk blad, afgezien van enkele fi-
j nanoieele blaadjes, die steeds uit duistere
bronnen putton, dat zich tot kampioen ge
maakt hoeft van een waardevermindering
i van den frank. En. toch is de frank pnjs-
gegeven, terwijl de gouddekking van de
Belgische valuta op dit oogenblik, na al
de bewogen gebeurtenissen van deze week,
I nog ruim 50 t. lx. bedraagt en alle tech-
nische middelen aanwezig waren om aan
alle, ook buitenlandsche manoeuvres, het
1 hoofd te bieden.
Do regeering-Van Zeeland, samengesteld
uit liberalen, katholieken en socialisten,
houdt er de redeneering op na, dat niet
zij de devaluatie lioeft gewild. Zij vor-
i klaart, bij monde van den premier, dat
<Je devaluatie een voldongen feit was toen
zij het bewind in handen had genomen en
dat zij tot de waardevermindering van den
frank heeft besloten, omdat zij deze waarde
vermindering beschouwt als de achterwaart-
sche stelling, waarop zij zich uit welover
wogen taotiek moet terugtrekken om nog
datgene to redden, wat er te redden valt.
AVat dan zou bctoekenen, dat Theunis, die
rn 1926 een frank heeft achtergelaten, die
slechts een zevende was van den goud-
frank, nu weer een frank hoeft cadeau
gedaan aan zijn opvolgers, die tot een
vierde van dit zevende is gedaald.
Van Zeeland heeft uitvoerig uiteengezet,
welke redenen hem er toe hebben ge
bracht den frank op te geven en hij heeft
erkend, dat het niet de technische positie
is geweest van de Nationale Bank van Bel
gië, maar wel de positie van de groote
particuliere banken. Uit deze banken wer
den de deposito's van do clientèle terug
gevraagd, die er goud of buitenlandsche
gouddeviezen of bezittingen me© kochten.
Do banken geraakten in moeilijkheden
en moesten een. beroep doen op do Na
tionale Bank. In een maand tijds werd voor
500 millioen goud weggehaald uit de Na
tionale Bank. Op 12 Maart 50 millioen,
op 13 Maart 77 millioen, op 11 Maart 180
millioen, op 15 Maart 351 millioen, op
16 Maart, in twee uren, 2S0 millioen. Toen
Irad men to kiezen: óf do banken cre-
'dieten weigeren om de opgevraagde depo
sito's terug te betalen, on zo dus verplich
ten hun loketten te sluiten; óf andere maat
regelen nemen, b.v. door devaluatie van
den frank de beschikking trachten te krij
gen over nieuwe middelen om den strijd
verder voort te zetten en om een toestand
te consolideeren, die door de wisselcon-
trölo van zelf was onlsfaa'n.
Dit alles botcekent in den grond, dat er,
zooals wij in eon vorigen brief schreven
cn wal geen geheim is, tegen den frank
een ondergrondscho aclm is ontketend ge
worden, die hem heeft geladderd. lolcreen
vraagt zich af wie de kostbare brochures,
boeken en weekbladen heeft bekostigd, die
dan alle parlementsleden, aan vete jour
nalisten, aan a'le dagbladredacties, am
financiers en kapitaalbezitters werden ge
stuurd in don laatstcn tijd on waarin de
devaluatie als liet beste cn zekerste red
middel werd aangeprezen om uit de moei
lijkheden (o geraken. Iedereen vraagt zich
ook af, wie het zijn die voortdurend goud.
of goud deviezen hebben gekocht, c'n hier
voor hun deposito's uit de banken hebben
teruggetrokken, met welke aankoop c'n thans
in één slag tot 25 t. h. winsten worden
maakt ten koste van do kleine lieden,
di kleine spaarders, do werkenden.
"et is in ieder geval oen feit, dat de
ui bare mcening deze devaluatie niet
j.rft gewild on ook dat do voorlichting
er deze buitengewoon belangrijke en in-
ipi,pende aangelegenheid hoogst eenzijdig
is geweest. Een vooraanstaand man, die
in de regeering-Van Zeeland oen porto-
feuille heeft geweigerd, verklaarde mi},
dat de regeering-Theunis beter oen bank-
moratorium had kunnen afkondigen, dap
aftreden. Maar men behoeft do samenstel-
1 ling van de regeering-Theunis maar na
te gaan om te beseffen, dat zij do voor
keur gaf aan redding van do bankeur, boven
redding van den frank. En daarmede zijn
wij dan gekomen tot de proefneming mot
bestuurde economie dooi' Van Zeeland, be
wonderaar van het Rooserellscho evperi-
ment, dat de toekomst van Belgie in
duistere nevelen hull.
Kamer en Senaat hebben zich thans ach
ter de regociing geschaard en Van Zee
land heeft een jaar volmacht om zijn p'an,
dat "cn compromis is lusschen zijn oigen
plan, hetwelk nogal stcik op Avnoiikaan-
sche methodes is afgestemd, en hot plan
van don Arbeid, van De Man, die nu ook
minister is, in toepassing te brengen, ten
zij de openbare nroening reageert en de
regeering genoopt wordt ontslag te nomen,
onder invloed van omstandigheden, dio
men nu niet lean vermoeden. Do socialis
ten, die moord1 en brand schreeuwden, toen
de katholiek-liberale regeering, op grond
van een volmachtwet, zonder het parle
ment, maar toch onder controle van hot
parlement, regeerde, nemen nu doel aan
hetzelfde regiem, dat nog wat vorder gaat,
nf. tot een jaar. Dit toont eens te moor
aan, hoe, ook in België, dc wogen van do
politiek ondoorgrondelijk zijn. De basis van
het verdere programma is de devaluatie
met 28 percent, govolgd door progressiore
opheffing van de wisselcontrole, die wol
spoolig zal gebeuren, omdat deze den
handel te veel belemmerde; verlaging van
de tolrechten, om de stijging van de levens
duurte togen te gaan; maatregelen tot be
veiliging van de bankdeposito's, die zelfs
kunnen gaan lot waarborging, door den
Staat, van de terugbetaling van al do
deposito's; uiloefening van toezicht op de
banken, door de aanstelling vanjrizondore
commissarissen, met oplegging van'zekere
directieven met het oog op liet crediot;
oredietverruiming met ©en rontenpolitiek,
die hausse bevordert, om te komen tot
vrijwillige conversie; instelling van een
Nationale IJypotheekkas, waarvan do wer
king niet bizonder duidelijk is bepaald,
maai' die vermoedelijk de valorisatie van
de hypotheken op hot oog zal hebben. Ver
der wordt aan de arbeiders, beambten en
alle loontrekkend en oen verzekering ge
geven, dat, met do stijging van de duurte,
ook de loonen zullen omhoog gaan en ten
slotte is besloten, dat de Sovjets zulen
worden erkend door do nieuwe regeering.
Elke minister heeft zich schriftelijk op dit
programma Verbonden. Het spreekt van
zelf, dat niemand' weet wclko ontwerpen
de regeering nog verder in haar porte
feuille hoeft. Zij zal handelen naar om
standigheden, wat beteelcent, dat in Bel
gië een langdurige periode van proef
nemingen is ingetreden, waarvan man
slechts bet beste kan lropen, maar waar
over voorloopig niets anders is te zeggen,
dan dat België een land is mol ©en be
perkte binnenlandsche markt, dat voor car
groot gedeelte van het buitenland leven
moet en waarvan de exporlliandcl. met zijn
in waarde verminderde frank, overal op
conlingenteering en conipensalietarioven,
die in de meeste handelsverdragen zijn
voorzien, zal stuiten, waarbij nog komt de
toenemende binneurlajndscho duurte, waar
door men spoedig de productiekosten weer
op een peil moet brengen, dat men meent
door devaluatie te liebben verlaten.
Voorts vraagt men zich af, of de grond
wettige rechten gehandhaafd zullen blij
ven. Er is reeds een schuchter stemmetje
gehoord, dat vroeg of inpeikmg van ne
persvrijheid niet gowensht was...
Prijsverlioogingen worden thans reeds al
lerwegen aangekondigdde winkels zijn de
laatste dagen bestormd, maar liet ergste
is de vertrouwenscrisis, want wie zou na
192G en na hetgeen nu weer geschied
is, nog vertrouwen kunnen stellen in be
loften. De lieden, die moeten leven van
een lijfrente, de menschen die een levens
verzekering hebben afgesloten, de hypo
theekhouders, die allen toch zeker niet. En
de loontrekkendon zullen de wrange vruch
ten van ;,e devaluatie zeker ook plukken.
En dan komt de groote vraag, of de regee
ring in staat zal zijn de devaluatie te
bcheerschen en of dat alles niet zal lei
den naai' de verderfelijkste inflatie, die men
zich donken kan. Inderdaad, België staat
voor een zeer onzekere toekomst.
DEB
WOENSDAG, 3 APRIL 1935. No. 20.913.
r/f Ay
Wijziging wet regeling Armbestuur
Gemeentelijke aansprakelijkheid
verpleegkosten.
Verschenen is het verslag der Tweede
Kamer over het wetsontwerp inzatjr. wij-
/ig.ng der wet tot regeling van lietTArm-
bosluur, waarin o,m. de gemeentelijk® aan
sprakelijkheid" voor de verpleegkosten wordt
geregeld bij opneming in geval van oen
ongeluk of van plotseling opkomende ern
stige ziekte.
Verscheidene leden garen als hun rnec-
nmg te kennen, dat de voorgestelde aan
vulling mot tegemoet komt aan ai'le be
zwaien. In de eeiste plaats, aldus deze
leden, betreffen de gerezen moeilijkheden
niet alleen hulpbehoevenden, doch even-
evenzeer met hulpbehoevende ouden van
dagen, die in voor lien lies temde inrich
tingen zijn opgenomen.
Daarenboven werd opgemerkt, dient ook
te worden gedacht aan verpleegden in
ziekcnhu.zcn en sanatoria," Vooral ton aan
zien van de laatstgenoemde inrichtingen
word voorziening zeer noodig geacht.
Gevraagd werd voorts, hoe do positie
zaï zijn met betrekking tot de kosten van
verpleging van zwervers, die in geen en
kele gemeente „duurzaam" verbieren of
hun „hoofdverblijf" hadden.
Opgemerkt werd, dat het gevenseht is
te bepalen, dat, alvorens tot de toepas
sing van de voorgestelde procedure wordt
ovci gegaan, de gemeente, waarin de in
richting gevestigd is, en die, waar de arme
vóór de opneming zijn hoofdverblijf had,
moeten trachten tot een minnelijke schik
king le komen. Sommige leden wilden
bovendien een Ir paling doen opnemen,
welke de mogelijkheid van toepassing van
verhaal builen twijfel stelt voor alle ge
vallen, waarin liet verstrekken van steun
met zonder gevaar voor bet leven of de
gezondheid van den arme kon worden mi-
gesteld.
Gevraagd werd' voorts, waarom de re
geering met een voorziening heeft voor
gesteld Lor zake van de betaling der ver
pleegkoslen van krankzinnigen, die tijdens
hun minderjar.gheid werden verpleegd voor
rekening eener voogdijvereemgmg en voor
wie, volgens^ de bepalingen der v. et, als
zij meerderjarig worden, verder moet wor
den betaald door de gemeente, waarin
die voogdijvercen ging is gevestigd
Eveneens zouden sommige leden in de
wet willen zien vastgelegd, dat de kosten
van verpleging van hen, wier plaatsing
in een krankzinnigengesticht door dort
strafrechter .is gelast voor rekening van
het rijk komen en niet ten koste van d.
gemeenten, waarin de betrokkenen gedomi
cilieerd zijn Zij achtten zulk oen rcge'ing
niet meer dan billijk, omdat de bedoelde
reipleging in de plaats treedt van een
verblijf in de gevangenis, waarvoor dc
kosten toch ook door het rijk zouden zijn
gedragen.
De Douglawliegluïgen.
De technisclho staf van de K. L M. is
gisteren, onder leiding van de hecren Nten-
huis en Buitenhuis, per K L. M.-vhcgtuig
naar Cherbourg verhakken voor het traas,
port on de montage van het eerste Douglas
DC 2 vliegtuig van de bestelde serie van
14, hetwelk, a'dus mellt het „Vad.", holen
uit Amerika aldaar aankomt en Zondag as
op Schiphol lo wachten ts. Ook de werk
meester der IC N 1. L M, do heer EI tor
man, is naar Cherbourg, ain daar de mon
tage der vliegtuigen en het transport naar
Indie na Ier to bestudeert®.
liet bezoek van H.M. «lc Koningin en U.K.H. Prinses Juliana aan de bloemen
tentoonstelling „Flora 1935" te Heemstede. In gezelschap van hei tentoonstellings-
bestuur maken de vorstinnen een rondwandeling over het terrein.
BINNENLAND
Het grensverkeer met België.
Weer vereenvoudiging der
formaliteiten.
Naar de K.N.A.C. heeft vernomen en
na informatie te bevocgder plaatse be
vestigd heeft gekregen, zijn de beperkend©
bepalingen i'nzako het medenenten en uit
voeren van geldswaarden door de Bel
gische regeering voorloopig ingetrokken.
Toeristen kunnen dus weor ongestoord
en zonder daarvan aan do Belgische grens-
kantoren aangifte te behoeven te doen,
geld medenemen. Voor liet toerismie valt
deze maatregel ten zeerste too te juichen,
aangezien naar de K.N.A.C. reeds was
gebleken aan de grens zeer veel opont
houd werd veroorzaakt door het aangeven
van geldswaarden, welke automobilisten,
die naar België gingeta, bij zich hadden.
Bij den brand, die Dinsdagnacht ia een per
ceel aan de M. P, Lindostraat te Utrecht
woedde, kwamen een vrouw en een kind
om hét leven. Een foto van het perceel,
dat onder politiebewaking werd gesteld.
De reis van Hans Martin
naar Indië.
Op 23 Mei heen en op 12
Juni met den versnelden
dienst terug.
De heer Hans Martin, hoofd van den
Indie-dienst der K.L.M., zal, als eerder
gemeld, bij de ingebruikneming van dc
Douglaslocslellen op de AmsterdamBa
tavia route, een inspectiereis langs do lijn
maken.
Hij zal, naar wij thans vernemen, op
23 Mei van Schiphol vertrekken met de
eeislo Douglas Deze en die, welke daar
na op 3L Mei en G Juni de reis begin
nen, zullen nog de zuidelijke route over
Europa volgen cn in het schema van de
tegenwoordige aclrines vliegen
Dit verzekeit bij de zooveel groolerc
snelheid m de lucht, belangrijk ruimer ïust-
tijdcn op den grond, welke door den heer
Martin zullen worden besteed aan bespre
kingen met dc traject-inspecteurs, de agen
ten der maatschappij cn andere personen
op do stations.
>9p 31 Mei arriveert do heer Maitin in
Indie en vertrekt vandaar weer op 12
Juni met de eerste Douglas in den er-
snelden dienst
De vlucht hoeft tevens de bedoeling,
eigen ondeivinding op te doen omtrent het
reizen op langen afstand1 in de Douglas.
„The proof of the pudding is in the
eating", zeggen de Engelschcn. Welnu, de
heer Martin gaat er aan beginnen.
Het ligt, naar men ons verder meedeel
de, in de bedoeling om, evenals dat bet
geval is met de huidige Indie vloot, ook
voor de Douglas-loeslelien een voorraad
van ondeideelcn op de verschillende vaste
vliegvelden langs de route te deponeeron.
De S.D.A.P. in 1934.
Daling van het ledental en van
bet aantal afdcclingcn.
Aan het jaarverslag der S D A.P. ont
leent Het Volle het volgende:
Tiet aantal afdeelingen daalde van 788
tot 763, dus met 23. Er werden opgericht
20 afdcelmgen, opgeheven 43.
De oorzaak van den teruggang moet wor
den gezocht in de voortdurende crisis Een
aantal afdeelingen, vo'ke moesten worden
opgeheven, bestond slechts gcdiu-ondo zeer
koiten tijd en wel uit slechts enk©'® leden,
meest landarbeiders.
Ook zijn er enkele afdeelingen bij, die
dreven op de activiteit van enkele ambte
naren of arbeiders der Nod. Spoorwegen
Deze mocslen opgeheven wörden, doordal
de betreffende parlijgenooten werden over
geplaatst.
Intussclien werden in do twee ©eiste
maanden \an het loopendo jaar alweer U
nieuwe afdeoLngen opgericht, waartegen
over slechts één opheffing slaat.
Ook hel ledental daalde van 87.212, na
m hel eerste kwarlaal lot 90 734 gestegen
le zijn, tol 81269, dus met 2943 leden
of 3 37 pCt.
Sedert liet jaar 1921 is dit het eerste,
waarin hot ledental der partij niet steeg, de
eerste onderbreking in ©en periode van 10
jaren onafgebroken groei der partij.
Als de belangrijkste factor voor den ach
teruitgang moet zeker de nog steeds voort
durende werkloosheid worden genoemd,
terwijl ook de immer voortgaand© loon
daling als mede-oorzaak moet worden aan
geduid.
Inlcriiccringskamp fort Honswijk.
Naar de Maasbode verneemt, zullen,
wanneer geen onvoorziene omstandigheden
zich voordoen Vrijdag as. dc eerste ge
ïnterneerden op hot fort Ilonswijk aan
komen.
De K. XVIII te Kaapstad.
De commandant van de K. XVIII seinde
gisteren:
Hedenochtend 11 uur aangekomen te
Kaapstad, na" den goheelen nacht opgehou
den te-zgn door mist. Alles wel.
Een vcrz.ockschrift op cenigszins zonderlinge
manier aan H.M. de Koningin overhandigd.
Toen gistermorgen H.M de Koningin en
H.K II. Prinses Juliana van de tentoon
stelling „Flora" te Heemstede vertrokken,
liep een man ee'n eindweegs naast del
auto, waarin Koningin cn Prinses waren
gezeten en waarvan de kap was neerge
laten mee, en verzocht de Koningin, een
verzoekschrift te mogen overhandigen.
Do Koningin knikte toestemmend, waar
na do man ecu brief overreikte, en zicli
verwijderde. De man is later door del
politie gehoord, liet bleek, dat hij de Kö-
mngin slechts een onschuldig verzoek had
gedaan
Gemengd Nieuws
Doodelijk ongeval.
Gistermiddag is do 53-jarige M. v. d.
Brand uit Schijn del, die daar ten huize
van de dames L, vertoefde, na het ope
nen van een réi keerde deur in dan kelder
gevallen.
De man vief met hot hoofd omlaag en
Iqnni op den steenen vloer terecht. Met
een schedelbreuk en hevig bloedend aart
het hoofd werd hij bewusteloos opgenomen.
Geneeskundige hulp mocht niet meer
baten; de man overleed' spoedig. j
New-Yorksche misdaden.
Schilder wurgt ceu grootmoeder
cn haar kleindochter.
Een dubbele moord in een der voorste
den van New York, waar eenige dagen ge
leden in een villa, de lijken van een oud'o
vrouw en haar kleindochter werden ge
vonden, is verrassend snel tot een oplossing
gekomen.
'Op grond van dringende aanwijzingen
heeft de politie den 39-jarigen schilder'
Mac Farland gearresteerd Mac Faxland zou'
reeds hebben beleend, dat hij de vreeselijk©
misdaad op de GO jarige Nora Kolly en'
haar 18 jarige kleindochter Florence Mc.
Gey heeft geploegd Hij zou hebben toege
geven zoowel de kleindochter als do groot
moeder te hebben gewurgd. Hij bewecit
cclilcr dat hij tijdens een twist uit nood
weer gehandeld heeft, welke was uitge
broken, toen Nora Kolly, Farland toegc-
ïoepcn zou hebben: „Je gedraagt]© als een
hond en je bent totaal dronken". Daarop
bad de grootmoeder een stoel genomen ca
getracht hem daarmee te slaan. Daar Mac
Farland ongewapend was, vond hij, dat
hem niets anders overbleef dan zich op
de woed"''de vrouw te storten en haar
rast 1c i den Hij had haar hals vastge
klemd en plotseling was zij levenloos om
gevallen, \oord.il hij eigenlijk wist wat
er gebeurde Verschrikt door liet lawaai
kwam Florence Mc Gey do kamer bin-
nmgeloopen, zag haar grootmoeder op den
grond liggen cn greep een mes, dat opi
do tafel lag Mc. Farland, vreczende dat
zi, hom zou aanvallen, giecp ook het meisje
beet en daar hij er met m slaagde haar
de baas lc worden, had hij haar eveneens
gew ui'gd.
Weer iets nieuws.
Amerika beeft nu ook zijn
zwerver nummer 1.
Mike Romanoff, een broekenperser, die
zich uitgeeft voor piins, heeft gisteren
een nieuwe titel opgedaan, welke niet voor
komt in de Almanak van Gotlra,
Federale autonleilen hebben hem n.I.
„zwerver nummer oen" van dc stad New
York genoemd De mau is opgesloten we
gens woordbreuk
Weer een ballon naar <lc stratosfeer.
Gisteravond om kwart voor zeven is te
Sloctsk (Rusland), de eerste automatische
slraloslaat opgelaten, welke voorzien is
van een toestel voor de bestu'leering der
kosmische stralen. Op zekere hoogte zette
do stratoslaat koers in N.D. - r,-hting. De
radiosignalen werden waargenomen tot oem
hoogste van omstreeks 14 K,M| Dd plaats,
waar de stratostaal is gedaald, is nog niet
bekend geworden.
r's .y»v
VJ /-" A
f "fr/
ïyy*f
sS4
i i
