INDISCHE KRONIEK
DE 33ste JAARBEURS.
o
VOOR .HE-T NAlf'O
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE 'COURANT
De Bombayers. Moeilijkheden tengevolge van de
crisismaatregelen. Goedkoop bouwen.
De crisis, die reeds zooveel lot stand
heeft gebracht, wat tot vbor kort onmoge
lijk weid! geacht, heeft oen nieuw wonder
gewrocht; de Rombaysche winkeliers zijn
tot do organisatie van. den Europeesclion
middenstand toegetreden. Do strijd om het
heslaan bracht hen tot een stap, welke
zij, ondanks alle aandrang van de organisa
tie, tol dusver standvastig geweigerd had
den tc, doen.
De' Bombayers in Indiö vormen een
klasse op zichzelf. Vrijwel uitsluitend drij
ven zij handel in manufacturen en dames-
stoffen, Wereldfirma's, met millioenenka-
pitaal, vestigden ook in Ned. Iodic toko's
en wie verstand had van stoffen en zelf
standig prijzen kon bepalen, wist bi] de
Bombayers gewoonlijk voor weinig geld uit
nemende waar mee te nemen. Deze han
delaren waren de groote concurrenten voor
do Cbineezen. Zij bleken minstons even
gewiekst in het zaken doen en de gehei
men van. het oordeelkundig geven van
credict bestonden voor hen niet. Voor
kooplustigen was het steed's oen raadsel,
waarom stoffen, die in trek waren, alleen
bij de Bombayers konden worden betrok
ken en zoo ontstond voor dezen midden
stand een soort van publiek, dal, ook de
meest gegoede elementen, van do samen
leving telde.
Doch veel van. hetgeen te koop werd
aangeboden, was luxe en overdadig dure
kleeren hebben hier tot de eerste slacht
offers van de „aanpassing" irehbord. Ilct
ging don Bombayers slecht. Zaken, die
jaren en jaren een bloeiend beslaan had
den geleid, werden opgeheven, felle con
currenten gingen samen en op de lijsten
van de faillissementen kwamen vaak de
zoo schoon klinkende namen van Bom
bayers voor.
Toen zijn de lioenteeringen en conlingon-
teeringen gekomen en die hebben de toch
al zoo donkere horizont nog wal ver
soberd.
Zooals reeds gezegd', waren de Brilsch-
Indiërs niet aangesloten bij 'Midrlensland's-
verecnigingen, en evenmin bij de Han-
delsvercenigingen, lichamen volkomen par
ticulier van opzet, doch dio luer de laak
van Kamers van Koopliand'el vervullen.
Werd nu een regeeringsmaatregcl geno
men, die den handel raakte, dan werd
hij niet alleen in alle dagbladen bekend
gemaakt, doch tevens doorgegeven aan alle
Handelsvereenigingen en Middenstandsver-
eenigingen over geheel Iiuïiö, die dan
haar Icd'en op de boogie brachten en be
kend maakten met de te verrichten for
maliteiten.
De Bombayers, die zich steeds atzi.,
hadden gehouden en gewoonlijk geen Hol
lands cho o£ Maleische couranten lezen, heb
ben dikwijls eerst van deze maatregelen
vernomen, die van het grootste belang
voor hun bedrijf waren, als de licentee-
ring reeds van kracht was. De douane
hield dan hun goederen aan, omdat zij
geen vergunning tot invoer konden over
leggen en gedurende den tijd', dat zij alle
formaliteiten vervulden, zooals opgeven
van voorraden van vroegere jaren, enz.,
lag hun goed aan de kaai, aan den boom
zeggen we hier, en moest opslaggeld wor
den betaald. Door gebrek aan juiste voor
lichting, waren de gegevens, welke zij aan
het Crisisbureau verstrekten, dikwijls ho
peloos onvolledig, zoo-dat nagevraagd moest
worden, wat weken en weken kon kosten,
omdat een brief bijv. van Batavia naar
Menado er gemiddeld een 14 dagen ovèr
doet.
Firma's, die lucht van do aanstaande
maatregelen gekregen en een groote stock
hadden willen vormen, konden deze niet
binnen krijgen wegens het niet in orde
zijn van alle papieren, of omdat de be
stelling te> groot werd' geachtvoor een
normale ontwikkeling - van hetbedrijf,
waarom slechts een toewijzing werd'ver
strekt tot een hoeveelheid, die met de
cijfers van vorige jaren in nprmale ver
houding stond.
Met eiken nieuwen maatregel van de
regcering verergerde deze toestand en thans
komt do1 douane in verschillende" haven
plaatsen ruimte te kort om alle waren
op te slaan, welke besteed en vaak ook
reeds .betaald zijn, doch waarvan de invoer
tot de onmogelijkheden behoort.
In daze droevo dagen hebben do Bom
bayers lnm houding van afzijdigheid laten
tfi -mg:
De nieuwe luchtvaarü'onds-postzcgel, welke
binnenkort zal worden uitgegeven.
varen en het aantal leden van de Mid-
denstandsvereenigingen heeft plotseling een
aanzienlijke uitbreiding gekregen. Mogelijk
zullen vele stroppen, dio zij zich anders
in de toekomst gehaaldzouden heblien,
thans uitblijven, maar het toetreden heeft
geen oplossing gebracht voor do vraag,
waar de geweldige voorraden heen moeten,
die aan den boom liggen en niet binnen
kunnen komen.
Het waardeloos worden van al deze
goederen, wat betrekkelijk snel geschiedt,
omdat zeelucht niet de beste conservator
is voor stoffen, zou in tal van kringen
een financieele debacle veroorzaken, maar
het ongelimiteerd' binnen laten zou den
marktprijs drukken, ten nadeelo van de
handelaren, die zich beter aan de bepa
lingen van de regeering hebben gehou
den. liet vraagstuk is in den Volksraad
ter sprake gekomen, maar niemand wist
een aanvaardbare oplossing voor te stellen.
Het is natuurlijk mogelijk de voorraden
te verkoopen, aan importeurs, die een toe
wijzing bezitten, waarop zij"1 mogen in
voeren, doch die nog niet hebben besteld,
maar in dat geval moet zooveel beneden
den inkoopprijs worden verkocht, dat velen
er de voorkeur aan geven de risico Van
een totaal bederf te loopen, in afwachting
van een bevredigende oplossing,
Een tweede moeilijkheid is, d'at de toe
wijzingen tot invoer voo-r de firma's ge
baseerd zij'n op haar invoeren in do jaren
19291933, zoodat een firma', die in
1934 is begonnen geen recht op iels kan
doen gelden.
Wel wordt zooveel mogelijk met baar be
langen rekening gehoudein, doch hierdoor
ondervinden tevens do belatngen van de
van oudsher beslaande ondernemingen
schade, doordat do concurrentie weer
wordt vergroot.
De geweldige afstanden hier to lande
en het groote verschil in do mate van
economische ontwikkeling van dikwijls be
trekkelijk dicht bij elkander gelegen stre
ken, vormen verder soms haast onover
komelijke moeilijkheden bij" het tot stand
brengen van een algemeen geldende, her
vredigende regeling'. Een enkel voorbeeld
zal dit duidelijk maken.
In 1932 en 1933 is Japan plotseling alles
direct aan den besteller gaan zenden-. Mi-
nialuurzaakjes van 3 fietsen,por jaar, van
één vaste waschtafel, van 20 K.Cr, -email,
van 40 badhanddoeken enz. werden daar
door tct importeur gepromoveerd, waar
door Zij tevens alle soms tamelijk om
vangrijke douaneformaliteiten hadden te
-vervullen.
Handelaartjes van dit slag kunnen voel
beter in den groothandel vindcln, wat zij
noodig hebben en liet ligt dan ook in het
voornemen hen in de toekomst daarheen,
te verwijzen, maar do groote vraag is,
wie voortaan als importeur mo-et worden
uitgeschakeld'. Voor de groote plaatsen is
de oplossing gemakkelijk. Daar zijn steeds
een dozijn importeurs van verschillende
nationaliteit en ieder, die beneden oen
zeker minimum in de voorafgaande jaren
heeft ingevoerd, kan zonder esnige scha
de voor hemzelf worden geschrapt. Maar
hoe te handelen tegenover nremschein in
de buitenbezittingen? Wat voor da groote
plaatsen als een belachelijke kleine invoer
geldt, kan daar in de behoefte voor een
heel jaar voorzien en dö groothandel is
daar niet vertegenwoordigd'. Do menschan
daar kunnen natuurlijk uit de hoofd!-
plaatsen betrekken, doch Bit kan groofd
vertraging meebrengen. Naar een oplos
sing wordt ijverig gezocht, maar gevon
den is zij nog niet.
De arbeidsloonen, welke voor Nederland!-
sche begrippen tot een dwaas laag peil
zijn gedaald in een rapport van do
inspectie van den arbeid, uitgebracht na
een onderzoek in de nieuwe fabriek van
de Good Year te Buitenzorg, wordt een
loon van 3 cent per uur voor unskilled
labour voldoende geacht hebben on
der meer het bouwen voor bet oogenblik
tot een goede geldbelegging gemaakt. De
importmaterialen zij'n uiterst goedkoop. Er
is nog groote - vooraad en mitscash,-be
taald wordt, is alles.tegen kostprijs te be
trekken. Materiaal uit hot eigen land is
eveneens goedkoop en zoo wordt op het
oogenblik te Batavia op erfpachtsgrond
"an de gemeente een woning'gezet van
3 behoorlijke kamers,voorgalerij', achter
galerij en binnengalerij',-met ;zeer. voldoen
de bijgebouwen voor den civielei, prijs van
f2000 en op" .behoorlijken stand. Is het
wonder, dat kléine .bezitters, die baihg'zij'n
bij een dêvalüa tiovan. don. gulden hum
bezit geheel te zien wegsmolten," laten
bouwen, omdatonroerend bezit van'ecin
tippeling van don' gulden nog" liet' minste
last zal ondervinden.
Bouwfirma's zién echter bijna maande
lijks haar-bezit in waarde aëhtóruitlobpcn
en wie d'o lijst van de faillissementen met
eenige aandacht beziet, zal daar telkens
namen ontdekken, van bekende onderne
mingen, die hondorden huizen hebben ge
bouwd en bézitten, doch -voor wie - de
aanhoudende daling van de waarde ten
slotte -fe machtig' is geworden. Hypothe
ken en verponding; (perso-neele belasting),
kunnen niet meer worden opgebracht en dé
krach komt.
Voor enkele dagen is -een behoorlijk
hotel in Batavia, dat een 60 kamers "lie-
DER
VRIJDAG, 13 Sept. 1935. No. 21019.
vatte en aan een grooten -verkeersweg ge
legen was, bij executie verkocht voor
f22.000. Meubilair inbegrepen!
Kleinere hotels gaan „vooral zoo slecht,
omdat er bijna geen familie is, die geen
paying guests in huis neemt en hierdoor
worden honderden gasten aan hotels ont
trokken. Voor een f65 per maand is men
tegenwoordig bij een behoorlijk gezin, op
goeden stand onderdak én heeft dan een
geheel eigen kamer, terwijl de z.g. kleine
wasch en bediening in den prijs is be
grepen. In hoever de regeering regelend
zal kunnen optreden, is "epn vraag. Gezin
nen, waar bijv. meer dan 2 niet-familio-
leden inwonen, kunnen misschien hooger
in een of andere belasting, worden aange
slagen, doch daarmede zij'n de inwonenden
nog niet tot de hotels teruggevoerd.
In het uitdenken van middelen om geen
belasting te betalen, zijn de mensehen
gewoonlijk slimmer dan -de fiscus en dit
zal wel reden zijn, dat het gouvernement
zich tot nu toe niet bijster toeschietelijk
heeft getoond! in het döen van toezeg
gingen aan d'e hoteleigenaars.
Zoolang de /hotels zoo' -duur blijven en
ze zijn dat behalve voor de menschen,
die weten te pingelen, zal de frek naar
het particuliere blrj'ven bestaan. En voor
tal van hotels is goeïlkooper worden
uiterst bezwaarlijk wegoris d'e lmogo las
ten van hypotheken en obligatieleningen,
die een rente vragen, welke builen dezen
tijd is. Zonder rigoureuste afschrijvingen,
zooals de banken hebbon gedaan, zullen
de groote hotels wel niet meer tot een
uitkecring komen.
Sport
Koopers en verkoopers. Over het verloop is men
tevreden. Onzekere factoren hadden een rem
mende werking.
Het bedrijfsleven heeft zijn
veerkracht behouden.
Voetbal.;;
D.II.S.—Fluks.
D.H.S., dat met haar gewijzigd elftal de
laatste weken aardige Successen hoekte,
speelt Zondag a s. aan Spieringhoek te
gen Fluks uit Dordrecht. Do wedstrijd
vangt om 2.30 uur aan.
D.II.S. komt met het volgende elttal
uit:
doel: L. Pil;
achter: Fr. de Goede en J. Gouka;
midden: B. 'Bons, J. Böns en A.Grama;
voor: J. en A. v. d. Zouwen, G. v. d.
Linden, J. Pil en J. y. Slobbe.
l Pr» Patriae
Morgenmiddag sjmolt Pro Pair ia I op
haar terrein dn „Bosahhof-'k" togen Ex
celsior I (c Maassluis. Deze wedstrijd is
bedoeld als oefenwedstrijd .voor dc a' s.
competitie, die volgende week aanvangt..
Het wedstrijdprogramma.
r. v. I>.
Voor Zondag is het volgende program
ma vastgesteld:
Tweede klasse.
A. D.E.I1.Schiedamsche Boys.
D. llillcgersbergA.S.V.
Dorde klasse.
E. SehiebroekSingelkwartier.
A. D.J.S. 2-D.II.S. 4.
S.F.C. 2Marlinil 3.
Erasmus 2Fortuna 4.
B. Crooswijk 3Florissant 3.
C. The Rising Hope 3—S.V.V. 4.
F. Ilermos-D.V.S. 4-C.V.V. 4.
G. S.V.V. 5—Zwart Wit 2.
Excelsior 5Ilollandinan 3.
H. Neptunus 5Schiedam 2.
Res. tweede klasse,
A. A.V.O. 2Pechvogels 3.
B. IIjO.V. 3—S.V.V. 6.
C. Florissant 4—D.II.S. 5.
Coal 4Marlinit 4.
D. Lmio 2S.F.C. 3.
R.F.C. 6S.V.V. 7.
E. Ilermes-D.V.S. 5—-Spaita 6.
F. Hollandiaan 4SI, Hooger 5.
G. Schiedam 3—D.C.H. 2.
Ursus 3—Zwart Wit 3.
K. Schicdamscho Boys 2Vion 2.
Res. derdé klasse.
A. Fortuna 5 —S.V.V. 8.
B. A.S.V. 3'Overmaas C.
De 33ste Ncdevlandsche Jaarbeurs is
gisteren om vijf uur gesloten. Zij is ge
houden in een tijd, die voor handel en
bedrijf geen goede vooruitzichten biedt,
zooals ook voor den aanvang er van de
secretaris-generaal, de heer W. Graadt van
Roggen, in zijn inleiding voor de pers
betoogde. In verband hiermede mag er
wel eens even de aandacht op gevestigd
worden, dat do deelneming aan vleze beurs
slechts een teruggang van ongeveer 5 pet.
heeft laten zien, terwijl het bedrijfsleven
waarlijk wel in belangrijker mate is inge
krompen. Daaruit blijkt wol, dat het Ne-
derlandsche zakenleven, ondanks dc druk
kende tijdsomstandigheden, over een groote
mate van veerkracht beschikt, en ook komt
hierdoor duidelijk naar voren hoezeer hel
jaarbeurs-intermediair in deze kringen ge
waardeerd wordt en hoe men hel alge
meen als een onmisbaar geworden instituut
is gaan beschouwen.
Onzekerheid.
Wij hebben eens bij verschillende groe
pen van deelnemers ons licht opgestoken
over de resultaten, die de 33ste Jaarbeurs
heeft tc zien gegeven en zijn tot de con
clusie gekomen, dal ook deze beurs over
het algemeen goed is geweest. Wel is
duidelijk gebleken, dat liet zakenleven in
deze dagen in belangrijke male wordt be-
invloed door dc onzekerheid', veroorzaakt
door de nog steeds hangende crisis in het
regeeringsbeleid. De kwestie van de deva
luatie hangt als een dreigende onweers
wolk boven het nationale handelsverkeer.
Zal deze wolk overdrijven, of zich ten
slotte toch boven ons land ontlasten? Do
een hoopt daarbij op een malsch regentje
en de ander gelooft dat er meer door
vernield zal worden dan er voordeel van
te verwachten is. Iloe het zij, do onop
gelost gebleven regeeringscrisis heeft op
liet zakenleven op deze Jaarbeurs een 011-
gunstigen invloed gehad. Wal zal de re
geering slraks in haar Troonrede medc-
deelen en welke van de twee tegenover
elkaar staande partijen rcgecring en
de r.-k. staatspartij zal blijken bak
zeil te'hebben gebaald? '01 is het con
flict alleen maar verschoven en staat ons
te eenigei' tijd weer iets dergelijks te
wachten, waarbij, naar veler meening, on
vermijdelijk de waarde van ons ruilmid
del op het spel staat?
Deze onzekere factoren hebben op de
thans geëindigde jaarbeurs sterk haar slem-
pel gedrukt. De verkoopers hebben de
prijzen niet to laag durven stellen, uit
vrees over eenigen tijd met een gedepra-
cieerd ruilmiddel betaald le zulten wor
den. Aan den andoren kant hebben do koo
pers weinig gekoeld, omdat zij ook do
kat eens uit den boom wilden kijken. Wij
hebben do stemmen voor of tegen devalua
tie niet getold1, doch kunnen wel verzeke
ren, dat het geheel onjuist zou zijn, uit
het bovenstaande to conchulceren, dat het
Ncderlandschc bedrijfsleven -op een deva
luatie zit te wachten, liet is alleen de
onzekerheid, die hier haar invloed doet
gelden en de handel merkbaar stroever
heeft gemaakt,
Goed verkocht.
Do bestellingen, die op de jaarbeurs ge
daan zijn, waren hoofdzakelijk voor dc
directe'behoeften der wederverkoopors be
stemd. De indruk was algemeen, dat er
geen groote voorraden meer worden ge
maakt. De middenstand heeft dnareoor geen
gohl meer en ook het crediol is moeilijk
te krjjgon. liet duidt echter ook op een
vertrouwen in do stabiliteit van ons ruil
middel, daar bij eenig wantrouwen immers
een „vluclit in de goederen" voor de hand
zou liggen. Maar al zijn er dan geen
groote voorraden gemaakt, er is op déze
jaarbeurs wel gekocht, in sommige af dee
lingen zelfs boven verwachting. Dat geeft
ook weer aan, dat de middenstand nog -
wel verlrouwen heeft in de koopkracht
van het publiek; deze is dus blijkbaar
nog niet zoo ingezonken, als sommigen wel
willen voorstellen.
Op zoo'n jaarbeurs, waar do meeste
groothandelaren en fabrikanten voor den
wederverkooper tc vinden zijn, wordt
uiteraard meer verkoeld, dan bij hel ge
wone contact tusschen deze twee partijen,
Van de zakelijke sfeer en het contact met
de fabrikanten gaat een stimuleerende
kracht uit, die zich telkens weer doet ge
voelen. Een belangrijke psychologische fac
tor is ook, dat hier de koepor naar den
verkooper komt en niet omgekeerd. De
algemeene voordoelen van oen jaarbeurs
spreken in dezen tijd nog meeir dan an
ders, omdat nu de koopman zich tot do
uiterste mate van koopmanschap te weer
stelt.
Van de builenlandsche collectieve deel
nemingen hebben de Italianen do besta
zaken gedaan. Zij hadden ook hel meeste
werk gemaakt van hun inzending en tra
den het publiek met voorkomendheid tege
moet. De Oostenrijkers cn de Frainschen
daarentegen wachtten tot men zich bij ben
aanmeldde en hadden niet dadelijk iemand,
die goed' Noderlandsch sprak bij de hand.
Juist do vrees een vreemde taal te moe
ten spreken, heeft velen hij deze inzen
dingen afgehouden van nader contact, het
geen bij do Italianen niet hel geval was.
De buitenlanders kunnen op dit gebied inog
wel eens bij elkaar in de teer gaan.
Hel bezoek.
Op bet secretariaat, waar men thans
al weer voorbereidingen treft voor d'o van
10 tot 19 Maart 1930 te houden voor-
jaarsbeurs, hebben we nog even don se
cretaris-generaal, den hoer "W. Graadt van
Roggen, gesproken, dio ons over het be
zoek het ecu en ander meedeelde. Wat
dit bezoek belreft beeft deze beurs oen
merkwaardig beeld' tc zien gegeven. De
eerste weck deed, door oen sterken terug
gang in vergelijking met voorafgaande beur-
zeu, bet ergste vroezen, doch de drukte
van de tweede week lieoft alles woeï
goed gemaakt. Toen zijn ook dc meeste
zaken gedaan.
Aan dit opmerkelijke vc loop liggen ver
moedelijk drie oorzaken ten grondslag,
deze najnarsbeurs i', betrekkelijk vroeg
gehouden, waardoor in den aanvang nog
velen met vacantio waren; het bezoek aa,n
de Brusselsche tentoonstelling zal sommi
gen hebben weerhouden zoo spoedig wöer
eens oen „uitstapje" to maken; on ten
slotte liecfl do veetentoonstelling, dio deze
week te Utrecht is gehouden wellicht vete
bezoekers uit kleinere plaatsen mol hun
jaarbeurs-reis doen wachten, totdat zij in
de bisschopst id' twee vliegen in één klap
konden slaan. Al met al was ook de heer
Graadt van Roggen over deze najnars
beurs niet ontevreden. Het Nederland scire
bedrijfsleven houdt zich flink. Moge cr
niet al te veel van zijn krachten gevergd
worden! -
Florissant 5Poortegaal 3.
E. D.V.W. 2Schiedamsche Boys 3.
G. r i A.P.W. 3—S.V.V. 9.
Res, vierde klasse.
A xcelsior 8IIcrmcs-D.V.S, 6.
B oorden 4—IIcrmcs-D.V.S. 7.
C. V.'O.C. 7—S.V.V. 10.
A.S.V. 4—Excelsior 10.
D. S.V.V. 11Feijenoord 10.
E. R.C.R. 3Ursus 1,
F. D.S.L. 4Ilillestuis 3.
G. Ilillegorsberg 5—Singelkwm'ier 2.
Fortuna 6—Ilermes-D.V.S. 8.
HÜB
De nieuwe bisschop, Z. H. Exc. Mgr. dr. .Ti- de Jong, gefotografeerd na zijn wijding,
bij het verlaten vgn de St. Catharicakerk-le Utrecht.
Kerk en School
Ned. Hcrv. Kerk.
Beroepen te Engelum (Fr.), D. E. W.
van Weel, te Blankenham; te Rand\vijk,
L. Blok, te Brandwijk; te Aïnemui-
den, G. den Duijn, to Weesp; to Nieu-
wcrk'erk a. d'. IJsscl, A. C. II. Vollen-
weiier, te Joure; te Drachten (Hom
Evang.), Th, E. van der Brug, to O os ter-
ui eland en Oldünziji (Grom.).
Aangenomen naar Sluipwijk', E. R. Dam-
sté, te Ransdorp. 1\
Uitlotingen.
3 pCt. Amsterdam 1925.
(Olympiadeleening). -
Trekking op 2 September.
17 seriën1
424 815 102G 1062 1281 2024 22-19 2301'
2485 3079 3319 35IQ 3605 3780 4448 4599
4976
Serie No. f Serie No.
424 G 5000 815 8
1281 6 250 1281 9
2249 10
3319 4
3G05 7
3780 10
250 230t 5
1000
250
250'
250
lt'OO
250 3319 8
250 3780, 4
250 4448 G 250(1
Serio, No. f
1281 5 25.000
250
2249
2485
3605
3780
4448
1000
1000
250
1000
De overige 152 obligation der gotvokke^
seriën mc-t f125. -•
Betaalbaar- 1 October a.s.
s vy vj,i
f
C. C.S.C.—S.V.D.P.W.
Ros. eerste klasse.
CV-
V 'i
v.-S-y