I 1
Dinsdag l'September 1936.
EERSTE BLAD.
DE OPSTAND IN SPANJE.
m
89stejaargang;
Tel. No. 68103, 686 IT en 68923.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE. HAVEN). TEL. 68103, 68617 en 68923.
Postrekenins No. "5311.
BUITENLAND
De niet-inmengingsovereenkomst. De taak der
gemeenschappelijke commissie. De strijd aan
de fronten.
In toonaangevende Engelscho Jningen ver
luidt, <lat zich tot nu toe elf stalen be
reid hebben verklaard vertegenwoordigers
te zenden naar do conferentie der inter
nationale commissie, welke de maatrege
len zal controleeron in verband met de
niet-uimengingsoveroenkomst.
De juiste datum, waarop de commissie
haar werkzaamheden zal beginnen, is nog
niet vastgesteld. Alleen staat reeds vast,
dal Londen de zetel der conferentie zal
zijn
Adhaesiebetuigrngen zijn ontvangen van
Do gemeenschappelijke commissie zal in
hoofdzaak de volgende taak hebben:
1 Uitwisseling van inlichtingen inzak
de maatregelen, welke voor de ten "uit
voerlegging van het niel-hunengingsverdrag
zijn genomen;
2. de gcdachtcnwisseling over alle ver
de re problemen, welke zouden voortvloeien
uit 'de ontwikkeling der aangelegenheid,
o.m. over de vraag, of op de beide strij
dende partijen een her iep zal worden ge
daan den oorlog op meer humane basis le
voeren.
Onafhankelijk van deze plannen gaan Je
bemoeiingen der diplomatieke vertegen
woordigers te Hendaye inzake een Jiuma-
nisoering van den oorlog, verder
Te bevoegd er plaatse te Londen was
evenwel nog geen bevestiging te verkrijgen
van het bericht in een der Londcnsehe
bladen, volgens hetwelk tusschen de ver
tegenwoordigers der Leido strijdende par
tijen, in Spanje en de diplomatieke verte
genwoordigers besore king over deze kwestie
hebben plaats gehad. 1
Bevestigd wordt, dat Ogilvie Forbes," de
Britsche zaakgelastigde te Madr'u, persoon
lijke stappen heeft ondernomen bij de Te-
geeringsautoriteiien, teneinde verzekeringen
te krijgen betreffende het lot van zekere
te Madrid opgesloten gevangenen
Fan officieole zijde wordt er op gewe
zen, dat deze demarche door Forties vol
komen voor eigen rekening is ondernomen
en dat hij geen enkele instructie van 1 rot
Foreign 'Office heeft gekregen. ïnlussehcn
wordt dit initiatief echter volkomen goed
gekeurd.
Gisteien zijn te Parijs eenige rege°rmgs
personen uit Madrid en Baieelona aange
komen. Wat het doel van dit bezoek "is,
wordt angstvallig geheim gehouden.
Overwinningen aan beide zijden.
De strijd tusschen heide partijen blijft
nog steeds voortduren, zonder dat nog
voorspeld kan worden, wie ten slotte de
overwinning zal behalen. Misschien is ook
een aceoord tusschen beide groepen mo
gelijk, al lijkt dat op dit oogenhlik nog
verre van waarschijnlijk
Van weerszijden worden overwinningen
gemeld, waarvan de juistheid moeilijk te
controleeron valt. i
liet ministerie van oorlog deelt mede,
dal de opstmile'ingen in den Giiadarrama
verwoede aanvallen hebben ondernomen,
doch dat zij werden afgeslagen en vervolgd
door de regoeringsgetrouwè strijdkrachten
De opstandelingen hebben 163 man op
liet slagveld achtergelaten, 33 man zijn
gevangen genomen en 15 mitrailleurs zijn
buil gemaakl
Het kwartier der Marokkaamcho troepen
weid vernield. Aan het communiqué wordt
neg toegevoegd, dat de opstandelingen hij
een aanval der regeenngstroepen aan het
front in EMrnmudura een nederlaag hebben
geleden
De opstandelingen werden voorts terug
geslagen aan het front in Guipuscoa, ier
wij! ook in Astmie een colonne werd
tciuggcdiongen, welke Oviedo probeerde te
ontzetten.
Volgens een doer d'a radio verspreid
bericht heeft die Cavuunscho colonne de
ci bindingen tusschun de in handen der
nationalisten zijnde steden Saragossa en
Tcrncl verbroken.
Luitenant-kolonel Samdmo heeft gemeld
dat da VolstronUroepan verder opgerukt
•zijn naar llncsca, did thans gehool is om-
ten hebben gemaakt, waarbij hier oa daar
stellingen der regeeringstroepen werden ge
homhardlecrd. Verkenningsvluchten heb
ben uitgewezen, dat verscheidene benzinte-
depots en houtopslagplaatscn to 3 tul a ga ten
tengevolge van het bombardement uit de
lucht m brand zijln geraakt.
De gioote wapenfabriek to Ei bar (prov.
Guipuzcoa) werd' door 230 K.G. bommen
getroffen, welke oen aanzienlijke schade
moeten hebben aangericht. Do zender van
Tetoean meldt, dat Valencia Zondag dooa*
vliegtuigen dm- opstandelingen is gebom
bardeerd. De schade moet groot zijn.
Naar per radio-Sevilla is medegedeeld,
heeft de nationalistische luclitmariit giste
ren velschillende openbare gebouwen te
Madrid gebombardeerd. Vier hommen zijn
op het ministerie van binnenland'sche zaken
terecht gekomen, een op hot Noordiar-spoecr-
wegstation, een op het ministerie van oor
log en een op de plaza Cibeles.
Iïet aantal slachtoffers zou ongeveer 300
bedragen.
Vliegtuigen neergehaald.
Het hoofdkwartier van generaal Franco
heeft per radio Tetoean medegedeeld, 'dat
de militaire partij' tot nu toe 60 vlieg
tuigen der regeoring heeft nowgeliaald
Nationalisten bezetten berg
bij San Sebastian.
Naar de „Daily Telegraph" meldt, heb
ben de nationalisten den berg Durante,i,
de „laatste natuurlijke hindernis Umchen.
de linies der nationale troenen en San'
int-. Samenwerking
De verbetering van het Volken
bondstatuut.
Antwoordnota der Decnscae
regecring.'.. i
De minister van builenlaiidscho zaken
dr. Munch, heeft den' secretaris-genera'j
van den Volkenbond oen nota doen toe
komen, waarin eenigp voorstellen vervat
zijn tot ei'betering van het Volkenbonds
statuut.
Do Deensche regeering is van meaning,
dat voor het oogenhlik wijzig.ngen in het
Volkonbondspact noch .^noodzakelijk, ncch
mogelijk zijn. Zij bevoelt daarom aan, na le
gaan, op welke wijze de bepalingen van
hel pact zoo goed mogelijk kunnen worden
toegepast.
Be Zwccdschc nota.
Ook de Zweedsche- regcering heeft den
secrelaiis-generaal van den Volkenbond,
Avenol, het antwoord, overhandigd op de
vooislcllen inzake een verbetering der toe
passing van hot Volkenbondsstatuut.
De regeering spreekt daarin o.m. den
wenscli uit, dat staten welke uil don Vol
kenbond zijn getreden, moeten worden aan
gespooid weer in dit instituut terug te
koeren.
Do Zweedsche regeering legt er verder
den nadruk op, dat zij niet bereid is eonigc
verplichting aan te gaan, welke n:et in hot
Votkenbondsslaluut is vervat.
Noorwegen cn de Volken biiutls-
hervonning.
De minister van aottenlaindsdie zaken
Koht, lieeft don Volkenbond een nota ge
zonden, waarin het standpunt van Noor
wegen Ion aanzien v«n do hervorming van
het Voikenbondspacl uileen woidt gezet.
In deze nota verklaart Koht, dat de vier
Nooidsche landen hel over het belangrijk
ste punt eens zijn: de voornaamste laak
van den hond is tevoorkomen, dat cioin-
rfioten uitbreken, die tot oen ooilog kun
nen leiden. j
Hij stelt voor: 1, Ontwapening oa 2. een
Sebastian, bezet Bij het aanbreken van' automatische, inwerk'ngtred,ng_ van
den- dag deden de nationalisten met dei pioventicvo maa,regelen, ven at in de
bajonet op het geweer een uitval,, om denar^- V3, 17 en 30 van het Pact. Ver
berg bij 'verrassing le bestormen. "Da"ge.-! dor sleh hij oen permanent^ ontwapenings-
vangenen; waarondcr oen aantaLFianschen,} conferentie voor, of wel de benoeming van
zijn dood gescholen. De' voordo steltin-leen commissie, waniiun "van eik land een
gen der nationalisten zijn na dit succes j vertegenwoordig er zittng heeft. Dij wijst
nog slechts Ic.m. van 8an Sebastian j eveneens op de noodzakelijkheid van con-
verwijderd. j polo op de bewapening.
Bn.lsel.e ambassade naar Ah- TensJoUo &lel£ 1ÜJ V00P tetemaiicmale
canto verplaatst. i i n
Nadat de loden van de Buitsche kolonie, confciealics te beleggen, voor ue hehair-
te Madrid, wier veilighe.d door den gang", deling van de economische vraagstukken,
van zaken aldaar ernstig werd bedreigd, m zooals stabdisat e, de verdeeling der grond-
do afgeloopen weken naar liet vaderland sloffen en de koloniale kwesties
zijn teruggebracht, is thans ook de Duit-
scho ambassade van Madrid vwpljj'st 'on liliBfflStiOnfllG V3illl3-St3bÜiS3ti6
voorloopig in de havenstad Alicante geves-| COIlfGTSflti©?
I Een vmirstcl van president
üsigeJamcS Roosevelt.
Koninklijk jacht in aanvaring. j President Roosevelt zal, indien hij her-
Ilet jacht Nahi'in, waarop de Engelsdiokozen wordt, het initiatie! ncincin om in
koning een toclil door de Middellandschc i 1937 een internationale valuta-stabilisatie
Zee maakt, is in de Straat van Chalkisconferentie bijoan. te roepen, met als voor-
Griekenland) in botsing gekomen met een l naams te doel, do stabilisatie der valuta's,
brug. Het jacht heeft eonigo averij opgeloo-j die uitvoerig besprolcen is hij het jong-
pen, terwijl do brug licht bescilmdigd slo bezoek van dien gouverneur der bank
lot Kamerlid gekozen in liet zestiende ar
rondissement, Passv.
Chiappe is rechts georiënteerd.
Poolsch generaal op bezoek.
De Poolsche generaal Rydz-Smigly ver
toeft ie Parijs, waar hij mot vooraanstaan
de r eg-eeringsjrersonen besprekingen voert.
Denemarken
Vliegtuigenbouw.
De Deensclio Ostasialiske Kompagni A.S.
heeft besloten haar scheepsbouwwervcn le
Kakskov gedeeltelijk te gaan verhouwen
voor het vervaardigen van vliegtuigen.
De directie dezer maatschappij welke
voorziet, dat de opdrachten der laalste
jaren, waardoor de sclieopsbouwwerven
steeds van werk werden voorzien, weldra
zullen uitblijven wil bijtijds een nieuwe
gebruiksmogelijkheid! vooi haar werven
zoeken.
Hoorwegen
Trotzki.
In overeenstemming met het door het
kabinet genomen besluit heeft de minister
van justitie verordend1, dat Trotzki m zijn
vrouw geïsoleerd zullen worden. Trotzki
zal nog slechts bezoek kunnen ontvangen
na goedkeuring voor ieder afzonderlijk ge
val vair het paspoortenbureau. Hij zal mot
mogen ielefonoeretn en zijn post en tele
grammen zullen gecontroleerd worden.
De beide uit Noorwegen uitgewezen se
cretarissen van Trotzki, die Frainschmau.
Frankel en de Tsjecho-Slowaak Wolf, zijn
onder slieng politiegeleide te Kopenhagen
aangekomen.
Palestina
Borah over den toestand.
Dc Amcrikaanscho Senator Borah heeft
tezamen met 11 andere senatoren een
telegram gezonden aan den Engelsehen
minister van buitenlandsdie zaken, Eden,
waarin de hoop tot uiting wordt gebracht,
dal de Engclsche regeoring zich 'niet zal
laten verlammen door het geweld on in
tegraal liet mandaat ten uitvoer zal leg
gen en in Palestina een Joodseh nationaal
tehuis zal .vestigen,
Veree&ilgeSe Staten
Hel incident met de Bremen le New York.
De in verband! met de ordeverstoringen,
hij het vertrek van de Bremen gearresSiaadö
elf communisten zijn gisteren door don
politierechter te New York schuldig ver
klaard. Twee hunner werden tol 14 dagen
do overigen tot 7 dagen opzending naar
een werkinrichting veroordeeld.
Aanbouw van nieuwe koopvaardij
schepen.
De Amcrikaanscho koopvaardij zal in G
jaar tijd 35 vracht- en passagiersschepen
laten bouwen, die in tijd van ooilog als
hulpschepen kunnen dienen. De kosten wor
den op een half milliard dollar geraamd.
Do regeering zal liicr'n voor 35 tot 50
pGL' bijdragen.
AUTO-Mij. VINK Co. N.V.
Es 1=31
Stadhouderslaan 11-13 Schiedaw
Kranslegging.
Op hel graf van Prins Hendrik.
Door het Onderwijsfonds voor de Scheep
vaart werd gistermoigon om half elf in
het koor van de Nieuwe Kerk te Delft oen
kians gelegd op hot graf van wijlen Prins
Hendrik.
Nadat doqjr den organist het Largo van
Handel was gespeeld en meviouw van
der KerkIlesling Psalm 42 vers 3 had ge
zongen, spiak de heer G. de Jong, direc
teur van het onderwijsfonds voor de
Scheepvaart een kort wooid, waarin hij er
aan herinnerde, dat het 15 jaar geleden is,
dat het eerste opleidmgssch'p in de vaart
werd gebracht en wijlen Prins Hendrik
daaraan zijn naam veileonde.
Ter nagedachtenis aan den Prins legde
spr. een krans in den vorm van een red
dingboei op hel graf. Een eerewacht van
leerlingen van de Zeevaartschool te Am
sterdam, was bij het praalgraf opgesteld.
De kranslegging werd o.a. bijgewoond
door don burgemeester van Delft, tur. G.
van Baren en den president-kerkvoogd prof.
dr. II. B. Dorgelo,
Tegelijk met de botsing deed de wieling
van het water, opgewekt door de beide tor
pedojagers, die het jacht escorteeren, twee
booten vol belangstellenden, die den. ko-
vnn Engeland1, Monlague Norman aan Ame
rika.
Gebed voor liet welslagen van dc
Yolkenbondsliijeenkoinsl.
De aailsbisschop van Canterbury (Engo-
BËNNE&3.AN&
nittg wilden zien, omslaan. Er hadden geen ];md) lloctl voor aj;0 j^n in diocees
persoonlijke ongelukken plaats.
Do koning bleef op de brug van do
N ali li n het reddingswerk gadeslaan.
Ü!Ift$€ÏÈtaild
Dr. Schacht bi] Hitier.
Na zijn bezoek aan Parijs.
speciale gebeden voorgeschreven „om Gods
zegen af te smeckcn voor de in September
to houden zitting van don Volkenbond".
Frankrijk
Chiupjtc Kamcrafgevaartligdc.
De voormalige prefect van poliho te
De Zeeuwsche veerdiensten.
Geen koslclooze verbinding tns
sehen dc eilanden.
In verband met de vervanging van het
welsontweip tot tolheffing op de btuggen
door het wetsontwerp tot heffing van een
halve cent extra invoerrechten op de ben
zine, hoeft de A. N. \Y. B. veil eden jaar
den minister van waterstaat verzocht de
veibinding lussclien de Zeeuwsche en Zu tl -
liollanclsche eilanden, ondeihng en met hel
vaste land, Kosteloos le maken en de ex
ploitatiekosten der veerdiensten te bievigcn
ten laste van hot veikeeisfomls
Naar aanleiding daarvan liooft dc minis
ter thans medegedeeld, dat aan dit verzoek
niet kan worden voldaan.
to Parijs gevoerde besprekingen met do
JeJcu van de Frainsclie regecring en Labey-
rie, dim gouverneur van do Froiuscho Bank.
Men meent ue wotan, dat dr. Schacht
optimistisch is gestemd! wat bctoett do
vooruitzichten van d'e DuilsclvFranscho
handelsbetrekkingen.
Men verwacht echter geen onmiddellijke-
verbetering in deze betrekkingen, doch do'
handlelsknngon zijn er over verheugd, dat
singeld. Kolonel Villa,Iba de opperbevel-Schacht bij zijn jongste bezoek aalu
hebber der troepen in don sector van Hues- j""'
ca meldt, dat de vijand ernstige verliezen
heeft geleden.
Berichten van particuliere zijde bevesti
gen deze communique's en wijzen er op,
dat een hevig offensief tegen llucsca zou
zijn ingezet, dat tot dusver gunstig voor
d'e Volksfronttroepen verloopt. De natio
nalisten zouden dringende verzoeken om
hulp tol Saragossa hebben geriefd.
Gisteren is liet na liet middaguur op
vallend rustig gebleven aan het front tus
schen Irun en San Sebastiain. Togen den
avond heeft de kruiser Espana twee scho
ten gelost op hot fort Guad'aloupe.
De zender Bmgos, die in handen der
opstandelingen is, deelt mode, dat do op
standelingen in Aslurie verkonningsvluch-
Parijs den weg heeft gebaand voor het
verbeteren em uitbreiden dezer betrekkin
gen. - 4
Mon vermoedt, dat to Parijs bot voor
stel is geopperd 'van oen informoelo ont
moeting tusschen d& leiders van bot Duit-
sclie ministerie 'van économische zaken
en het Fran sch e ministerie van handel.
Deze ontmoeting zou dam' worden vóórbe
reid door een verdere ged acli ten wiss el i n g
langs die gewone diplomatieke wogan.
S@v|et ST&ïsfand
Molotof cn dc „zuiveringsactie".
Volgens oen bericht, dat do „Mmtin"
langs indirpctm weg uit Moskou hooft
ontvangen, zou de voorzitter van den raad
van volkscoinmissnrissen, Molotof, zijn ge-
schorsl.
Unie van jong liberale, radicale
en democratische vereenigingen.
Achtste congres ie Kopenhagen.
De Internationale Unie vala jong liberale,
radicale en democratische vereenigingen
hoeft de laatste dagen van Augustus haar
achtste congres te Kopenhagen gehouden.
Met vertegenwoordigers uit Belgie, Dene
marken, Engeland, Frankrijk, Noorwegen,
Zweden en Zwitserland, waren er als af
gevaardigden van don Bond van Jonge
Liberalen mr. dr. F. Hollander, J. B. Hui-
!>«s, mr. N. A. Stempels en van "de Vrijz.
Demociratischo .Tongeren-organisatie mej.
Ferwerda, A. II. A. Tennissen en IJ. B.
J. Wolff.
De volgende resolutie werd aangenomen:
De Internationale Unie van jong liberale,
radicale en democratische vereenigingen,
in congres te Kopenhagen bijeen, mot die
vertegenwoordigers van acht Euiopeescha
naties, diep geschokt door de tragische
gebeurtenissen in Spanje, wijst alle bui
tenlandsdie interventies ten gunste van
hen, die rebdloeren legctn de wettig door
liet volk gekozen regeering, zopr bedankte-
lijk voor den vrede in Europa te achten,
rekent te beboeren tot een vooruitziend
beleid van don Volkenbond, voor oen zoa
ruim mogelijke toepassing van art. 11,
lid 2 van het pact, acht liet evenzeer
noodzakelijk, dat onmiddellijk worde nar
gegaan alle maatregelen, die de oorlogs
dreiging in Europa kunnen opheffen.
Mr. Hollander werd herkozen als secre
taris van de "Unie, hol volgende congres
zal in September 1937 te Brussel worden,
gdiouden
Internationale organisatie der
schoenenindustrie.
Rijdende seluunuepura tic-in-
richtingen?
Op een onlangs in Lu vendun g gehou
den confeienlie van vertegemvooiuigers uit
do schoenindustrie u t Nederland, Zwitser
land, Frankrijk, Belgie, Oostenrijk, Zuid-
Siavie en Luxeinbuig, werd volgens do
Zwitserscho bladen besloten lot opricht ng
over te gaan van een internationaal bureau
voor de schoenen industrie met zetel Le
Zurich.
Op deze conferentie weiden verder b&-
lungnjke viagcn bestudeerd met bouekking
tot do internationale samenwerk ng in do
scboenon-induslno. Tevens werd een go-
mecnschappdijk opboden "tegen hol Bata-
svsteom in de hij dit internationaal bureau
aangesloten landen vastgesteld.
Bovendien werd het nieuwe plan der
Ba la. fabrieken bcsludemd, dat oa. behelst
groote vrachtnutomöbïelen als njdendo re
paratie inrichtingen in bedrijf le gaan slet
ten, ieder met 6 schoenmakers bezet, dio
dan op liet land van luns lot huis sdroen-
reparalies willen gaan uivoeren:
Bij het graf van wijlen Z.K.1L Prins Hendrik in dc Nieuwe Kerk te Delft werd
gisteren door de équipages der instructie vaartuigen „Prins llcndrik en „Prinses
Juliana" een krans gelegd.
Be arrestatie van I)nitselie politieke j
vluchtelingen.
De algemecne vergadering van do Jon
genen Vredes Actie, welke de afgeloopen!
dagen te Ruizen is gehouden, heeft eau!
motie aangenomen, wani i geprotesteenll
woult tegen de gevangenhouding van del
Duilsclie politieke vluchtelingen. In de iikm
tie wordt er op aangedrongen, dat maat
regelen genomen zulten worden,, waauloojJ
het onmogelijlr is, dat deze mansehrn aaloj
de Duilsclie regeoring uitgeleverd worvtd^
v «,4-
i,
Doze courant rertcliijnt dsg-olykj,-met uit."
«ondéring y*n Zon- en Feestdagen. -
l'nje per kwartaal f 2,~; fretieo per post
tÏ.BO. Trijs per week: 15 ctal Afzon
derlijke nummers 4 da.' Abonnemente»
worden dagelijks aangenomen, -
.Adyerloutièa voor het eoratyolgend num
mer moeten róur elf uur aan het Bureau
bezorgd ayu, 'a Zaterdags .vóór V uur,
Ken bepaalde plaats ran advertentién
wordt niet gewaarborgd.
M n 110 A A pr^8 der Advertentie»: von tregolf f 1-65;
NO. Zl u t-t' '©dere meer f (X3ü:ta betZntordagnurnmtr
m 5 Tegtf* f 1.80, ledera regel meer f 0.35.
BecJameafU.75 per regel. - Incassokoetenöet*;
^postkwitnntiOB 15 ets. 'laricyen van ad verten tien
by Abonnement rijn nan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbotahng Kleine
Advertcnttén opgenomen 10-50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 wooi don. rik woord meer
5 cent tot cod mvxlmum van 30 woorden.
's Woensdags: Kleine Advertontiëntot 25i(r*ïr-
den f 025, mits v66r Dinsdagavond 6 uur aan fcat
Bureau bezorgd.
Zaterdags: Kleine Advertenttën H .00, India»
«iet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
lelet Nov 63506-69512
FILIAAL TÊ 'S-GRAVENZANDE, Tel. 131
weid. i
