I
Vrijdag 11 Septéhiber 1936.
DE BURGEROORLOG SN SPANJE
De wijziging in de steunregeling.
Te!. No. 68103, 68817 or. 88823.
EERSTE BLAD
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE'HAVEN).
TEL. 68103, 68617 en 68923.
Postrekening No. 5311.
H-i
Bij of krachtens wellen of verordeningen
voorgeschreven en andere otficiccle a£- en
aankondigingen en kennisgevingen van het
Gemeentebestuur.
Steunregeling werkloozen.
In veiband met de viering vain tien. Na-
iionaien feestdag van 12 September a.s.
behoeft op dien dag door df) werklooze
arbeiders NIET GESTEMPELD te worden.
Do betaling aan do SI. Joris Dooie
beeft echter normaal plaats, das op don
zelfden tijd als gewoonlijk.
Ook de groenten verkoop gaat ge
woon door.
Sluiting bureaux.
In velband met do viering van den Na-
tionalen Feestdag van 12 Septem
ber a.s. zullen dien dag gesloten 'zijta:
Do bureaux: van de Gemeente Secreta
rie,'van den Gemeenteontvanger, van den
Accountanlsdienst, vam de Technische Be
drijven van de Gemeentewerken, van een
Gemeentelijken Woningdienst, van de Ge
meente Beiniging, van do Arbeidsbeurs,
van don Gemeentelijken Dienst voor Maat
schappelijk Hulpbetoon, bet Bureau Onder
wijs, de Bureaux Lange Nieuw straat 119b,
betAlgemeen Handels Entrepot, de Ge
meentelijke Leeszaal en Bibliotheek, de
Zwemplaatsen.
Voor aangifte van den Burgerlijken Standden uitgeladen,
is hel kantoor geopend van 11.30 tot 12'
uur.
Do bruggen en sluizen zijn na. 1 uur
gesloten.
Gemeente-Reiniging.
liet ophalen van het huisvuiln's, op
plaatsen waar dit als regel op Zaterdag
geschiedt, zal in verband met den Natio
nal en Feestdag nu Maandag as. plaats
vinden.
3557 63
Soviet Rusland
Groote manoeuvres "Ik Wil-Kusland.
Gisteren heeft in het kader van de grooie
manoeuvres van het roole leger m Wit-
Busland' een groot luchtgevecht plaats ge-
liad. Tan een afstand van 170 k m. m
het binnenland werden meer dan 1200 man
met 150 mitrailleurs en 18 stukken ge
schut met paraohuteè uit, vliegtuigen in
den rug van don vijand neergelaten.
Deze,» landing duurde nog geen 8 mi
nuten. De mitrailleurs werden met mu
nitie door parachute-springers meegevoerd,
terwijl de kanonnen vanuit vliegtuigen wer-
BINNENLAND
De wcldailighcidsjiostzegels cn prent
briefkaarten voor het kind.
Na verkregqn goedkeuring van den mi
nister van binnenlamisehe zaken, zal de
Ncderlandsche Bond tot Kinderbescher
ming aan de deelgereehtigdo instellingen
hol haar toekomende aandeel in de op
brengst overmaken.
Uitgekeerd woidt aan 348 instel
lingen voor kindeibescherm'ng tezamen
f 139.775.84 (vorig jaar f 122.116.45).
AUTO-Mij, VINK Co. N.V.
Siadhoudersiaan II 13 Scineda'
BUfiTENLAND
San Sebastian zal spoedig vallen. Het
Alcazar houdt nog steeds stand.
trekken en do bezetting zal het loven wor
den geschonken als zij zich ongewapend
overgeeft. De parlementair van de rego-c-
ringstroepen was majoor Rojo. Hij onder-
liandelde twee uur met die bezetting en
reeds wilde men met oen dynamiet pa-
trouillö het Alcazar binnendringen om hem
te verlossen, toen hij terugkeerde met de
medede-eling, dat d!e bezetting we'gerde
zich over te geven.
Zij wilde met de vgapens in de hand
De manoeuvres werden bijgewoond door
oen volkscommissaris - van defensie, Wo
rosjilof, en de buitcnlansche militaire mis
sies.
De buitenlandsche ofiicieien verklaar
den verbaasd, te staan over deze landing
uit vliegtuigen en. men besprak het nut
hiervan. Maarschalk WorosJ of vprk'airlc,
dat dit een oefening was," welke den moed
van de lieden staalt. Over het nut in
oorlogstijd kan lang en breed gesproken
worden, doch zonder twijfel verdient het
de grootste aandacht.
Palestina
San Sebastian is door de nationalisten
omsingeld. Er is ernstige oneenigheid ont
staan 'tusschen de verdedigers, waarvan
sommigen de stad voor den aanval willen
oveigeven, anderen daarentegen tenet wil
len blijven bieden. In elk geval zal deze
tegenstand niet van ernstigen aard kun
nen zijn.
Aan het front van Toledo hebben de
troepen van generaal Franco op den lin
kervleugel Arsenas San PeJro bezet en
zoodoende hun aanvalsfront verlenen tot
aan de troepen van generaal Hola, die
Tuoilo llieo en Sierra Gredos m bezit
hebben genomen. Na ondervraging van de
gevangenen is wederom gebleken, dat de
militie bedrogen, «dj, wat. belreft de ge-
vechtswaarde en de sterkte der nationale
strijdkrachten, hetgeen lot hun ontmoedi
ging op het oogenblik van den strijd heeft
geleid, en het groote verschil verklaart
tusschen het aantal dooden aan weers
kanten.
De strijd in Spanje tegen hel commu
nisme duurt voort, omdat het communisme
beschouwd1 wordt als „openbare vijand
no. 1".
De speciale correspondent van llavas
meldt: Met de „Angel de la Guard ia" zijn
te Saint Jean de Luz 200 Spaansche vin en-
telingen uit San Sebastian aangekomen.
Bovendien zijn nog 50 vluchtelingen uit
Guetaria aangekomen. Laatst genoemde
■stad ligt aan de zeekust tamelijk ver ten
Westen van San Sebastian «en uit het feit,
dat deze ontruimd werd, kan worden af
geleid, dat de omsingeling van San Se
bastian door de opstandelingen thans vol
tooid is.
De strijd in den sector van
Iliicsca,
Gistermiddag heeft kolonel Yillalba, de
commandant der regeeringss Uij«ikrachten in
den sector van Hncsc'a, medegedeeld, dat
zijn troepen gistermorgen den vijand heb
ben verjaagd uit de kerk van Siclano,
waar zich opstandelingen haddon ver
schanst.
De speciale oorrespondent van llavas
-wijst op het belang van do bezetting dezer
kerk, waaraan eon gevecht van mam tegen
man vooraf ging.
Vanuit deze kerk hebben de opstande
lingen n.l. reeds een maand lang mot mi
trailleurs gevuurd op do regceringstroepen,
die do slad trachtten binnen te dringen.
Thans bezetten de opstandelingen in Sci-
tano nog slechts een kasteel, waar zich
een detachement hoeft verschanst. De re-
geeringslroepen hopen dit bolwerk spoedig
1°, kunnen nemen, waarna de weg viij zou
zijn voor don opma.rsch naar Quinto cn
Monte Aragon.
Het Alcazar heeft zich nog
met overgegeven.
In kooilsachtigen baast woidcn do voor
bereidingen vóór de' verdediging van de
hooldstad voortgezet.
liet garnizoen is mot ongeveer 5000 Ga-
talaanscho milidlens versterkt.
liet bombardement vain Toledo duurt
zonder ophouden voort, doch het Alcazar
deze enorme vesting, heeft zich nog niet
overgegeven.
Do correspondent van de Paris Soir
doelt mede, dat de artillerie van do re
geering nog geregeld vuurt op het Alca
zar. iedere twee minuten valt een schot,
liet schijnt niet mogelijk, dat in de pu non
van hot Jdcazar nog menschep, verblijven
och m do kelders bevinden zich nog do
verdedigcis, dio verklaren met dlo wapens
m do hand, te willen vallen.
gesteld Je'C^0raarS k°'J'>e,n co!1 ultimatum
Aan do bezetting, waarin do vrouwen cn
Be toestand
Met ingang-vaan bedeel is het uur waar
op do lichten moelert - worden gedoofd
met een half uur vervroegd en gesteld
op half zeven des avonds. Gisteren werd
opnieuw een Arabier gedood nabij Tui-
karem, die weigerden op sommatie der
militairen halt te houden. Met uitzonde
ring van dit incident is het de iaaisie
24 uur rustig geweest, diet opperste Ara
bische comité heeft opnieuw over den
toestand beraadslaagd, jdoch is niet tol
een beslissing gekomen.
Arolgens berichten uit'Palestina aan de
Londensche bladen; zijn Woensdag in een
gevecht Dij Aore tusschen Arabieren en
militairen en politie* 27, Arabieren gedood.
5 'yoikerstoonö
Italië cn ife "Volkenbond.
fn officieuze kringen ie Rome wijst men
er op, dat Italië reeds eeuler lo ken-
Het antwoord van den minister op de inter
pellatie van het s.d. Eerste Kamerlid De la Bella.
sneuvelen cn met hen zouden 'de 150 n0!1 hoeft gegeven, m&fc to nillen werken
vrouwen en 250 kinderen, die zich in het S™ het/olkenbondsweiVop "^waarde
- i dat eerst de hmderpa.en im den v eg zouden
Alcazoi bevinden, sterven. Alleen verzoch- worden geruimd "die zich tcgerTdeze inede-
ten. fib. "at menjren .twee..priesters.zou.-werking verzetten.Indien de .Abcssünsche
zeilden. j delegatie wederom zóu worden - uit^enoo-
Do commandant van de belegeraars lieeft digd of geduld, of op ecnige an'dere wijze
hierop bevel gegeven het Alcazar dag en bi dou Volkenbond zou zijn veftegonwooi-
nacht te blijven beschieten tot geen steen c'igd, zou dit toesluit van Italië slechts,
meer op den anderen staat.
gehandhaafd kunnen blijven.
A. P. van Geelkerken f
Pionier der Nedcrlandselie
zecpiudustrie.
Op S6-jarigen leeftijd is te Voorburg
overleden de heer 'A. P van Geelkerken,
gewezen directeur 'der Lover's Zeep Mij.
alhier, die al sedoit jaren een welver-
Duitschland
Nederlander veroordeeld wegens overtreding
van de deviezen-verordening.
Het strafgerecht te Berlijn heeft den
heer De V., een inwoner Van Leeuwarden,
die zicli sedert 1 November van het vorig
jaar te Berlijn in voorarrest bevindt, genoot.
1 itiT-.il t 1 1 In 1889 richtte de heer Fan Geelkerken
gens het als buitenlander oen Duitsch bur-lG€n ü:iaal tf> Rotterdllra op v:in de im.
ger bewegen marken af te geven tegenjjende Maatschappij Lever Brothers Ltd.,
betaling van buitenlandscho deviezen, ver-iwelk bediijf in 1901 in een Nederland-
oordeeld tot een jaar en twee maanden'sche vennootschap onder den naam „De
gevangenisstraf onder aftrek van de vol-; Lever's Zeep Maatschappij' weid omgc-
lcdigo preventieve hechtenis plus een geld.-! zet,-waarbij de heer Fan Geelkerken als
boete van 15.000 R.M. Eventueel te ver-directeur het beheer bleef voeren.
vangen door twee maanden gevangenis- jjfÜ? bekwame leiding en aan zijn
straf. De eisch luidde twoe jaar en twee initiaücf 13 hot to dankcn' (lat bulül-I!t-
kind
maanden gevangenisstaaf en oen geldboete
van 25.000 R.M.
Het partijcongres ie Neurenberg.
De derde dag van het nationaal socia
listische partijcongres was gewijd aan don
Arbeidsdienst. Door 43000 mannen vatn
den Arbeidsdienst werd gedefileerd langs
den rijkskanselier en een appèl gehouden.
Tachtigduizend toeschouwers woonden
op de Zcppdinweido dit schouwspel bij.
De leider van den Arbeidsdienst, Hierl,
hield een korte toespraak.
Frankrijk
Arbeidsconflict te Clermont-Ferrand
geëindigd.
Gistermiddag is bet conflict in de Micho-
lïn-fabricken tot een oplossing gekomen,
doordat werkgevers on werknemers over
eenstemming hebben boreikt. Do arbeiders
'maken, zteb gereed de fabriek te ontrui
men. Fandaag is het werk hervat.
De staking in de, textielindustrie.
Hot aantal stakende textielarbeiders in
Rijssel is toegenomen en bedraagt thans
35.000.
Oostenrijk
Opleving der communistische agitatie?
Sedert enkele dagen gaan zoowel in
binnen- als buitenland1 geruchten over een
z.g hernieuwde communistische agitatie
in Oostenrijk, vooral in Tirol, Opper-Oos-
tenrijk cu Stiermarken. Ofschoon men in
officieele kringen het bestaan eener com
munistische beweging niet ontkent, merkt
men aldaar editor op, niets to vree/en,
daar de regocring reeds geruimen tïikl de
noodzakelijko maatregelen heeft getroffen
om alle eventualiteiten bot hoofd lo kun
nen bieden. Bovendien wijst men er op,
dal deze geruchten van lijd tot lijd ver
spreid worden door zekere kringen, die
er belang bij bobben liet herstelwerk der
zeep en de andere Lever-producten in de
A. P. van Geelkerken.
•eren wordt toestaan vrijuit te vei-- «eoSte'verstoren'
kringen der Nederlandsche verbruiksters
spoedig zulk een groolo populariteit ver
kregen, dat in 1914 de bekende fabriek
te Flaardingen gebouwd kou worJen.
Door liet uitbreken van den groot-en oor
log luid do heer Fan Geelkerken in dien
tijd groote moeilijkbeden te overwinnen
bij liet verkrijgen van grondsloffen van
overzee, terwijl do oorlog voor de jonge
industrie ook nog verdere ernstige be
zwaren mede bracht. In 1919 echter zag
deze onvermoeide werker zijn streven met
groot succes bekroond en ging bet be
drijf met enorme schreden voorwaarts. De
lieer Fan Geelkerken hoeft dan ook, voor
hij zich uit do zaken terugtrok, de vol
doening mogen smaken, dal de onder
neming, waartoe hij het initiatief nam,
was uitgegroeid' tot een groot, modern
i fabriekscomplex.
De minister van sociale zaken, de boer
Slingen berg beeft in de gistermiddag
gehouden vergadering der Eerste Kamer
geantwoord op de interpellatie van dern
heer De la Bella (s.d.) De minister
zeido in de êersfe plaats, dat de aangekon
digde maatregelen één complex vormen.
Het totaal bedrag wijzigt zich niet, een
betere verdeeling wordt toegepast. Het
levenspeil der werkloozen wordt niet ver
laagd, als de regeering haar voornemen
kan doorvoeren. Bij de protesien vooral
der groote gemeenten is overdrijving.
De verbeteringen.
De steunporcenlages voor middelmatige
en groote gezinnen worden verbeterd. Ge
zinnen met 5 kinderen, die f 14,96 steun
kregen, zullen krijgen f 15,39; die mot 6
kinden, die f 15,22 steun ontvingen, zul
len krijgen f 15,00; met 7 kinderen zijn
de cijfers rosp. f 15,42 en f 16,48; met
8 kinderen f 15,66 en f 16,69.
Spr. schelst voorts de verbetering der
standaardloonan en van die voor jeugdige
werkloozen en wijst op de uitbreiding van
liet verschaffen van levensmiddelen in na
ture en op de verbetering der werkver
schaffing, met name voor de plattelands-
gemeenten.
De middelen zijn niet onuitput
telijk. - - - -
- Spreker behandelde voorts do richt
lijnen der stcunverieening, in de eerste
plaats opmerkend, dat de middelen der
regeering niet onuitputtelijk zijn en dat
er een noodzakelijk minimum is voor le
vensonderhoud. Spr. onderschrijft dat het
levenspeil niet naar beneden kan. De be
schikbare. gelden moeten zoo rechtvaar
dig mogelijk verdeeld worden, de steun
voor groote gezinnen moet meer zijn dan
die der kleine. Dat bij daling der loonen
de steun moet dalen, kan niet geheel uit
liet oog worden verloren, om den prik
kel tot werk zoeken niet weg lo nemen.
Do steun aan werkloozen mag voorts do
normale economische ontwikkeling niet te
gen gaan.
Met het beschikbaar stellen van 140
miilioen is de grens van hot mogelijke be
reikt.
Door die omstandigheden is er onder
do werkloozen oen blijvend gedeelte. In
tal van bedrijven ivorden thans iioogoro
eisclicn aan de vakbekwaamheid gesleld,
dan toen vele arbeiders werkloos werden.
De minister heeft den langen termijn van
vier jaar gesteld voordat oen worklooze
geacht wordt, niet meer te belmoren tot
zijn beroep.
Spr. heeft in de Tweede Kamer nader
overleg met do gcme-onlebesluren toege
zegd, doch het ontwerp vaste laslen is
niet aangenomen. De omstandigheden wa
ren dus gelieei anders geworden.
Er is verstarring in de huurprijzen van
arbeiderswoningen, die, in tag-cnSleTuig met
die van andere woningen, niet verlaagd,
zeifs vergeleken met 1927, ten decle ver
hoogd zijn. In gemeenten waar de huur-
hijslag is afgeschaft, alleen, ziet men huur-
verlaging ook van arebiderswoningen.
De huur is een belangrijke po-st. Doch
huurder noch verhuurder hebben tot nu
dikwijls belang bij liuurvcriaging. De huur-
bijslag, in de eerste plaats bedoeld voor
grooie gezinnen die moeilijk verhuizen kun
nen, komt veelal niet waar die behoort.
Veeleer profiteeren daair kleinere gezin
nen van. De huurliijslag werkt nadeelig
voor geheel den werkenden sland. Vam do
gcstcunden krijgt 2/s steun voor arbeiders
woningen, meer dan voldoende om alge
meens huurverlaging te remmen. Wo ra
ken hier een onderdeel van het algemeen;
regeeringsbelcid.
Allerlei eigendommen zijn in waarde
verminderd, arbeiderswoningen echter niet.
Do verhuurder zal ook oen redelijke
huurverlaging moeten toepassen De huur
der mag echter niet eigenmachtig optre
den. Tegen huursLakingen zal streng wor
den opgetreden. Er moet overleg zijn tus
schen huurder en verhuurder, zooals al
dikwijls tot resultaat heeft geleid.
Tot huurverlaging zullen in de eerslo
plaats moeien leiden de gewone factoren
der vrije economische krachten. Niet al
leen echter, in het overleg is een ruime
taak weggelegd voor de gemeenten.
Do neiging tot huurverlaging /al toene
men als de huurders weten, dat ze daarna
integraal uit do kas der gemeente zullen
ontvangen. Een wetsontwerp heeft spr.'s
departement veriaten, waarbij verhuurders,
die op onredelijke gronden redelijke huur
verlaging weigeren, niet bevoegd worden
lot uitzetting van den huurder. Over do
grenzen van de redelijkheid kan spr, zich
thans niet uitlaten, Het is voor de re-
gecring een dure piicht, de huurverlaging
te bevorderen en te zorgen, dat de volle
huurverlaging ten goede komt aan don
huurder.
Sinds ecnige maanden is om disiribulie
van levensmidklclou -voorbereid, ten d-oslo
al in uitvoering, liet inblikken van vleosch.
zal op groote schaal worden voortgezet.
Men zegge niet, dal dil hot rijk niets kost:
liet geeft vrijdom van accijns en crisis-
heffing.
Overigens kost de fabriek te IJmuideoi
hel rijk niets. Een (l-ol der IJmuidenscho
blikjes is teruggezonden, volgons de over
eenkomst-wordt daim oor niets betaald. Er
zijn thans Ln Nederland 15 fabrieken, die
blikvleeseh maken en or zijn reeds vier
millïocin blikjes klaar. Voor wat een win
kelprijs van 11,40 zou gelden, geldt thans
oen distributieprijs van 70 cent per twee
kilo. Naar een winkelprijs van 66 cemt
voor 750 gram margarine geldt een dislri-
ïjuliepnjs van 33 cent. Ook verduurzaam
de en ingeblikte groente zal worden ver
krijgbaar gesleld, nat mede ten goede komt
aan de tuinders.
De regocring wil niet bet levenspeil der
werkloozen naar beneden brengen. Integen
deel, zullen velen, vooral groote gezinnen,
gebaat zijn. De minister is niet bereid;,
den maatregel terug te nemen.
D'e minister verklaart, dat liet antwoord
op de vragen van don lieer De la Belia
reeds in het bovenstaande is opgenomen.
Spr. preciseert inmiddels de antwoorden,
op do vragen, o.m., dat verlaging der
rente van met rijksfo-ndsen gesloten leo
ning-en voor den bouw van veroenigings-
en gemeen («woningen zal worden bevor
derd j
De lieer De la Bella repliooort. Op
leving als in andere landen is hier niet
of niet noemenswaard waar te nomen,
Spr. is zeer onvoldaan over hot regeerings
belcid en over het antwoord op spr.'s
vragen.
De maatregel is nicl noodig om do groo
te gezinnen te helpen; beter ivare voor
deze eenvoudig hot maximum verhoogd.
Nu worden groepen wcrklotwsem gedupeerd,
die ook al niels moor missen kunnen.
Spr, komt er tegen op, dat de minister
geen fina,ncicele medewerking wil verlnanm
voor verecniguigs- en gemeen tew on i ngwi,
zonder rijkssleun gebouwd, ten einde huur
verlaging mogelijk te maken, en dat do
minister particuliere huiseigenaren iijot
door maatregelen in slaat wil stellen tot
huurverlaging.
Do minister heeft op goon enkel con
creet punt gereageerd op oen wijze welke
overeenkomt met den ernst der zaak.
Spr, stelt twee moiies voor, do regoc
ring uitnood'igend in nadere overwoging
ie nemen
le. De wijziging van dan lmurloeslag
voor ondersteunde werkloozen, en
2e. Die dor regeling van do standaard-
loonen voor bepaalde categorieën.
Deze molics komen bij deze interpellatie!
aan de orde.
Do heer Droo glee ver Fortuyn
(lib.) merkle op, dal er in verschillende
gemeente geen of slechts oen klein over
schot van arbeiderswoningen is. Bet is
menschelijkerwijze in vete gevallen onmo
gelijk, dal onmiddellijke afschaffing vam
huurloeslngen zonder kleerscheuren lot
staiul komt. De minister stelt het zich to
eenvoudig voor.
De regeling bevredigt eigcn'ijk nr-ma.id,
vooral d'oordal er le weinig over'eg mot
de gemeenten is gepleegd. Mem mtrei do
bcteekems van den maatregel me. onder
schatten.
De vergadering werd om vier uur ver
daagd tot hedenochtend.
Deze courant veracïiijnt dagclyks, mot uit» /jQctp lïtïirOfJinO
ïondorinp van Zon- en Feestdagen. 03Sle. Jddlgdlig
Mb por kwartaal f2.— franco per post
f2.50. Prijs per week; 15 ets. Afzon
derlijke nnmmers 4 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advortentieu voor het eerstvolgend tram
mer moeten vóór olf uur aan hot Bnrean
bezorgd zijn, 'a Zaterdags vóór J uur.
Hen bepaalde plaats van advortontnSn
wordt niet gewaarborgd.
AJ r r\ Prijs dw AU verte ntién: van 1—5 regnla f 1.55:
NO 21353 iedere rogel meer f0.30; tabelZalerdagnummer
HU. A.IOUU recols J 180i ledere reRel meer f(U5.
Reclauies f 0.75 per regel. Incassokosten 5 ets*
postkwitanties 15 ets. ianoven van advertentien
bh abonnenentïijn aan bet Bureau verkrijgbaar.
l>age ijks worden tegen vooruitbctaUeg KLino
Advertentien opgenomen it f0.50 t/ui. 15 woor
den, f 0.75 Ifm. 25 boorden. Kik woord meer
5 cent lot een miumntn van 30 woorden.
Woensdags: Kleine Arivci teiitiéntot25 woor
den f 025, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd.
's Zaterdags* Kleine Advertentión f 1.00, indien
niet vóór Vrijdagavond 0 uur bezorgd.
Iele! Noi 68506-69512
FILIAAL TE •S-GRAVENZANDE. Tel 13)
V
1
rrnn n n/ln nn fVl L-nnnmi