-I
I
I1
I
MI
t
I
De monetaire maatregelen. -
fl
I
l!
,1)
s
lil
v ¥©§kesïfe@nd
fmïê., Samenwerking
BCunst en- Weteoseitap
Historisch Genootschap „De Maze"
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
Rechtszaken
Gemengd Nlieuws
il
ll
ti
is.
BUiTEMLAMlD
De Fransche Kamer zet de behandeling der
monetaire wetsontwerpen vandaag voort.
De burgeroorlog in Spanje.
fapsra
Vijf kinderen door gas bedwelmd
Groote boschbranden.
M
fi
Al
LJ
dl
fl
li
k1
ril!
'fl
«P
fi
ié!
!1 s
- f i
<1, t
'i s
lf-1
II
ff
V
M
- AviN.
Do val van liet Alcazar.
.Officieel wordt medegedeeld, dat alle
verdedigers van liet Aloazax van i'olouo,
ten getale van 1200, lovend zijn gevonden,
op een lachtiglal ina. Wel zijn 500 van
hen gewond.
Do meeste regeeringslroepen. verlielon
Toledo vóór de stad gevallen was en
slochls enkele geïsoleerde troepen bleven
in do stad om bet hoofd le bieden aan de
manschappon van hot vreemdelingenle
gioen en do Marokkanen, die de vooihoede
van de aanvallers vormden. Van de straat
hoeken, de daken en uit de vensters vie
len zij do aanvallers lastig met geweer en
milaillourvuur en handgranaten, doen de
aanvallers in hei gezicht van het Alcazar
In de Fransche Kamer is gisteren don
gehochMi middag en avond gedebatteerd
'over de monetaire maatregelen van de
regcering-ülum.
Do avondzitling ontaardde in een tu
mult, waarop de voorzitter, Ilerriot, ver
klaarde, niet te du den, dat oen debat van
zoo giooten ernst werd gevoerd' in een
sfeer van wanorde en derhalve de zitting
schorste.
Na de schorsing werd het debat voort
gezet
Nadat talrijke afgevaardigden op beëin
diging der d'.&cussios hadden, aangedron
gen, stemde de Kamer to 1 uur door hand
opsteken voor sluiting der algemeens be
handeling van het monetair ontwerp.
Daarop ontspon zich een debat, over
een ingediend verzoek om arlikelsgo wijze
stemming over het ontwerp, waartoe ten
slotte met 34-f tegen 21G stommen be
sloten werd.
Vandaag zal dus deze stemming over
ieder artikel afzonderlijk geschieden
Maatregelen tegen prijsstijging.
Tijdens do middagpauze in de zitting
van de Fransche Kamer zijn besprekin
gen gevoerd tusschcn de verlegen woord i-
gera der linkergroepen en Leon Dluut, die
geleid hebben tot de opstelling van een
tekst, waarbij de regcering buitengewone
volmachten worden verleend om te strij
den tegen een stijging der prijzen en om
allo andere maatregelen te nemen, die zij
noodig acht voor het welslagen der mone
taire operatie.
Na de vertegenwoordigers van don groe
ten Fransehon vakbond, hebben ook dc
communisten zich in. principe met dezen
tekst accoord' verklaard,
Hot is waarschijnlijk, dat de be-prekin
gen van liet monetaire wetsontwerp [hans
een vlotter verloop zulten hebben.
De houding der Zwilserschc
regcering.
De Zwilsersche bondsraad heeft gister
middag verklaard, dat oen onmiddellijk on
definitief zich opnieuw binden aan liet
goud op het oogenblik in verhand mol
de nog niet opgehelderde maatregelen van
do landen, welke ma,afgevend zijn in de
wereld-economie, niet nuttig is en ander
zijds kan ook een aansluiten hij hot Brit-
sclie pond slerling, zonder meer geen aan
beveling verdienen. Derhalve wordt een
middenweg gezocht, welke zonder een de-
finittef stabilisatoren doch een duidelijke
lijn voor do toekomstige economische poli
tick aangeeft.
Indien in het beslu't van don bonds
raad woult gesproken over een devaluatie
van ongeveer 30 pCt., dan is hiermee een
aanpassing van de Zwilsersche munt a'n
den dollar en liet pond sterling bedoeld.
Zoo hostaal dus do mogelijkheid zich
bij deze minden aan te sluiten of den koers
van den Zwilseisclicn franc op grond van
een vasle betrekking tot het goud te sta-
biliseercn. Verdere mnaticgclen tot beper
king en toezicht van het goud en deviezen-
verkeer zijn niet genomen.
Verder woult verklaard, dat aan de ptij-
zen die golden voor de devaluatie zooveel
mogelijk wordt vastgehouden, zonder toe
stemming van do autoriteiten is geen prijs-
vorhooging toegestaan. Waar loioinsverhoo-
ging gerechtvaardigd is, moet deze in over
weging worden genomen en lo' dit doel
wordt een pariteils-loonoomrra'ssie ever-
wogen
Geril definitieve overeenkomst
betreffende de verhouding tus
schcn dollar en pond sterling.
Tijdens een persconfciotitic heeft de
Amerikaansche min ster Morgenfhau mede
gedeeld, dat in de driovoud'ge monetaire
overeenkomst geen dolinifove voiliouding
tusschen dollar en pond sieiling werd vast
gelegd. In antwoord op een vraag of om
trent de oorlogslceningon oiak oen over
eenkomst lot stand was gekomen, zeide
Moigenthau, dat dit niet liet geval was
llnsMseli dementi over den
{Huidenverkoop.
De Russische bladen publicooren een
rncdodceling van de Russische staatsbank,
waarin het bericht wordt tegengesproken,
dat deze staatsbank gepoogd zou Imbbcn
den pondenkoers te beïnvloeden door een
mulioen pond ten verkoop aan Ie bic-
tien togen eiken prijs. Do verklaring a an
tien Amenkaanschen minister Morxrenthau
dienaangaande heruit op een dwaSe ver-
onderstc.lmg. Ex Wftg 3';cchty 3[)rakc van
een gewone hankoperatie, welke de staats
bank door de Chase-bauk in New York
oeulc. De haak had ter betaling van
levering aan een Zweed'sche firma (5 SCO.700
dodar noodig. Zij gaf opdracht dil be
drag m New York over te schrijven on
rekening van oen bank in Stockholm. Ver-
der werd opdracht gegeven een millioen
porul stoning te verkoopen voor eon be-
teren prijs, teneinde het dollareon'to hij
de Chasc-bank te versterken met ongeveer
5 millioen dollar.
De Russische lianlc verklaart verder het
eigenaardig te vinden, dat de Amerikaan
sche minister van financiën in deze trans
actie een aanval op het internationaal va-
'ula-evcnwicht heeft gezien, en de bank
heeft den indruk, dat een ander doel werd
nago-lieefd, dan bescherming van dit even
wicht.
Ifnlianngchr beurzen tot 1
Octniicr gesloten.
De fla'.iaansche beurzen zullen tot 1
Gctober gesloten zijn. Slechts de liquida-
datie-opcraties aan het einde der maand'
zijn geoorloofd.
kwamen, deden de belegerden een uitval
en tezamen werden de rcgceringstroepen
verdreven De opstandelingen maakten
eenigo honderden gevangenen en de re-
regeeringslroepen verloren ongeveer 300
do oden.
De speciale vertegenwoordiger van Ua-
vas meldt, dal do door de regeeririgstroe
pen GOOO granaten vain 75 null, cn 4000
van 155 m.M. op het Alcazar gescholen
zijn
Enkele daarvan waren gevuld mei gifgas.
Verder hebben do regeeringslroepen een
drietal mijnen doen ontploffen mot 3ÜOO
K.'G. springstof.
De commandant van liet Alcizar, kolonel
Mosoardo is verdwenen. Men weet niet wat
van hem geworden is.' Voider' won it nog
gemeld, dat tijdens de belegering van liet
Alcazar twee kinderen zijn geboren.
Duitschc gelukwcnschen!
Do vertegenwoordiger van don Führer
Rudolff lless heeft de „helden van het Al
cazar" en hun bevrijders namens do N. S.
D. A. 1?. telegrafisch geluk gcwonscht.
Do strijd in het Noorden.
Dit Burgos:
In Biscaye wordt nog steeds hardnekkig
gestreden. De troepan van Mola hebben
hun posities versterkt. Regoerngsafbeelin-
gen, die trachten liet terrein te heroveren,
werden overal met verliezen teruggedreven.
In Astorië blijven tie rcchtsche troepen
in do richting van ïrubia oprukken. Zij
hebben zich meester gemaakt van don rech
teroever der Na Ion, van het dorp Cuerb en
het bruggehoofd te Penafior.
Gijzelaars gefusilleerd.
De radiozender van Sevilla bericht, dat
de anarchisten in Barcelona talrijke poli
tieke gevangenen, die z'ch aan boord van
het gevangenschip „Uruguay" bevonden,
hebben, gefusilleerd, zonder voorafgaand
vonnis. Onder de slachloffeis zouden zich
ook do generaals Yimenez en Arenas be
vinden.
In Astnrië.
Radio-Sevilla deelde g's'ormiddag mede.
dat in Asturië kolonel Aranda tie regeo-
ï'ingstroepen nog steeds enkele kilometers
van Oviedo aïhoudl. Bij ieder van zijn
uitvallen bracht hij de regeeringslroepen
zware verliezen toe.
To Bilbao is de bevolking opgewonden
over d,ö schade, welke door de luchlhom-
bardementen is aangericht. De commandant
van de volksfronttroepon heeft geweigeid
een deputatie van de bevolking te ontvan
gen, die smeekbeden van de bevolking wil
len overhandigen om des'ad over te geven.
De regcering te Madrid tracht maat
regelen le nemen lot handhaven van de
discipline onder haar troepen, doch zij
speelt zelf reeds de rol van de achterhoede
in do elappe.
De volksfronIers, die uit Tobde w'sten
le ontkomen, schijnen er in geslaagd lo
zijn, naar Guencia 1c vluchten.
Èkst
In tie omgeving van de Beurs en op het Damrak to Amsterdam bestond gistermiddag voor (le effecten- en geldkantoren
buitengewone belangstelling, m verband met den internationalen cn finaneieelen toestand.
politiek in China en als gevolg van de
revolutionaire,,diplomatie van do Kwomin-
tang.
Zcoals de Clrinocseho regcering beweert,
is het mogelijk, dat de communisten schuil
gaan achter de incidenten van 'J'sjengtoe,
cn anderen. Indien de communisten ste
ken achter de anti-Japansche agitatie in
China, dan zouden verscheidene maaRe
gelen mogelijk zijn, doch hierop wil hij
thans niet ingaan. Er is geen sprake van
een ultimatum, doch Japan kan niet tos-
staan, dat de 'levens en eigendommen van
Japanners in China aan een niet nader te
omschrijven gevaar zijn blootgesteld. Er
komt eens ocrr einde aan liet geduld,
doch nog wordf, alles gedaan om de
kwesties langs .yreedzamen weg te regelen,
Bolivia, Nieuw-Zcckind cn Zweden gekozen.
De Yolkenbondsvergadering is gi.-.humid
dag overgegaan tot de vcitie/ing van drie
niel-permanente leden van den Raad, in
verband met het periodieke aftreden van
Argentinië, Australië «m Denemarken. Ho
Jivia werd1 gekozen mof 49 stemmen, Nieuw
Zeeland en Denemarken met 4S stem
men
Vervolgens werden d,- a'gcmeme bespre
kingen geopend'-door den lloiigaarsclien
gedefegcoulc Tariezos.
Daarna sprak de Russische gctln egecrle
Lihvinof
Italië bereid tol deelneming aan de confe
rentie der Locarna-mogendheden.
Do houding win ftnliê ton aa-n-i'.'' van
een conferentie der vijf Loea'mo ino/nnd
lieden is niet gewijzigd.
ftalië is bereid nettel' d >el lo nemen
aan deze bijeenkomst. Rot wcnschl sinehts,
dat de voorheiei-ling voltooid wordt en
derhalve met spoed ter hand genomen
wordt.
Arita over de, nnti-Jiipanschc aelic in
China.
In antwoord op vragen door buitoaland-
schc pei'svertcgenwooidigers, verklaarde
do Japaiischo minister van Imitonlandsche
zaken, Arita, dat hij vreest, rial do Clxi-
necseho slaatsliexlen do ernst van den
toestand niet inzien. Do ChineescliJa-
pnnsclio hclrclclcingon staan tliaus op eea
keerpunt. Arila. wees op verscheidene ge
vallen van verkeerd begrijpen on do ern
stige gevolgen van dien. Arita verklaarde
evenwel verder, dat het. woord „oorlog"
niet in zijn woordenboek sfa.at én hij
vertrouwt langs diplomalickeix weg do. ver
schillende incidenten to kuimoix regelen
cn oen mogelijkheid, dat de diplomatieke
onderhandelingen zouden falen, wil hij niet
overwegen. Arila hoopt, dat China de
hand van vriendschap, welke Japan biedt,
zal aannemen,
Arita analyseerde de anti-Japansche aelio
in China tot drie catcgoriöu:
1. Een poging van de vijanden van
Tsjang Kai Sjok om last te bezorgen
aan do Chinoeschc regeering.
2. Een poging om xlc Chinecsolx—-Ja-
pansche betrekkingen te schudon.
3. Een anti-Japansche campagne ten
gunste van de Chineesche rogecring, dooi'
een verkeerd begrijpen van de Japanscho
Eea minimic bfh-efi'cmh- Hulfw-
dam's handel.
Hel ILïsiorisdi tienoctschap „De .Maze"
liiekl Zaterdag, onder leiding van due. voor-
ziller, prof. Sneller, zijn eerste najaars
vergadering in het Gemeetnlandshuis van
Delfland te Drift.
Na afdoening der huishoudelijke zaken,
waarbij lot lid van liet Genootschap werd
benoemd dr. T. S. Jamsma te 's-üraven-
liage en besloten werd liet vijf-jarig be
slaan van liet. Genootschap in November
aan een gemeonschappelijkon maaltijd te
herdenken, hield mr. II. C. II a ze win
kel een referaat over oen interessante
memorie betreffende Rotterdam's handel.
Deze memorie, onderdeel van eau over
zicht \an flati gansdien handel, de industrie
cn visscherij der republiek, werd in 1729
opgesteld Ier economische voorlich'wig der
Fransche rogecring. Thans benaard in de
archieven van het Fransche ministerie van
buitenlandsche zaken, w_rpl zij vol licht
op '1 overwegend belaag, dat de eomnm'-
cieclo betrekkingen met rrausclve havens
hadden voor den Röflcrüamscliea handel;
zij geeft een opsomming van de voor
RoLlerdamsclie rekening in de resp. lan
den ingevoerde goederen en van de waren,
dio Rollerxlain uit die landen brirok, be
spreekt (te vooruitzichten van de Rotter-
damsche haven en poogt een verklaring
lo geven va'rx het feil, dat Amsterdam, of
schoon veel ongunstiger gelegen voor den
overzeese!)en handel dan de Maasstad, locli
do leiding hoeft weten te behouden.
Na een zeer levendige gedachlcmvissc-
Iing over het gehouden referaat, wijdde
spr. eenigo woorden aan den strijd om
de eommerciecle suprenialio, die in de
zestiger jaren van de ISc eeuw met zoo
groote felheid werd gcslmlen, waarbij bij
enkele staaltjes verleide van de wijze,
waarop de naijver op de groote koopslad
aan het IJ zich te Rotterdam openbaarde.
DUB
DINSDAG, 29 SEPT. .1930, No. 21308.
Het Genieenlandshuis.
Na do pauze gaf de secretaris-rentmees
ter van Delfland, mr. dr. Th. F. J. A.
Dolk, een kort overzicht van de geschie
denis van liet Gemcenlandshuis. Deze om
vat twee perioden, si.l. de stichting om
streeks 1500 tol 1645, en van 1645 lot
heden. liet gebouw werd gesticht door
den Schout van Delft, Jan do Iluijter, daar
toe in staat gesteld door coo gift van een
Ncurenbergschc belleukoopman, wien hij
bescherming had! verleend; dientengevolge
zijn nog op tal van plaatsen zoogenaamde
aire- of paarJ'cnhellen in de versiering van
de zold ex balken aangebracht. Hel gebouw
bleef in het bezit van de familie De Iluij
ter tot 1572 en kwam in dal jaar aan. do
Slaton van Holland,
Nadat'liet „Hof van Holland" ct korten
lijd! had gezeteld, kwam hel in 1577 aan
de slad Delft, die er haar gasten herberg
de, tengevolge waarvan het tien naam
ki'eeg ,,'s Ileeron herberg". Daarna kwam
hot in hel bezit van den graaf van
Ifohenlohe, die gehuwd was met eon der
dochters van l'rins ÏVillem van Oranje,
en bleef in het bezit dier aanzienlijke fa
milie tot 1G43.
In 1G45 kocht Delfland het toonmaats
in deplorahulen toestand verleoorende ge
bouw en erkreag door dien aankoop voor
het eerst sinds zijn toen reeds eeuwen
geleibui ontstaan een vasten zetel voor
zijn bestuur, een ambtswoning voor zijn
Bwretaris on een bewaarplaats voor zijn
archief. Het gebouw werd in dé jaren
1G451652 in bewoonbaren slaat ge
bracht. Bijna drie eemvcn daarna werd
het gemecnlandsliuis, dal bouwvallig werd
cn den sterk uilgcbreidon dienst niet meer
kon bevatten, groeilig gerestaureerd en.
met in den tuin uilgcbouiule dienstver
trekken uilgchraid.
Na deze historische inteenzelling werd
het gezelschap door den lieer Dolk rond
geleid door het fraaie op artistieke wijze
gerestaureerde gebouw; naast het indruk
wekkende interieur ervan, (rokken vooral
de aandacht de mooie oude kaarten van
Delfland eu de drie interessante, veïguld-
zilvci-en Henwobckers.
Omlauks zijn drukke werkzaamheden heeft
minister-president dr. II. Colijn gistermid
dag liet nieuwe havenziekenhuis aan de
Oosterkiide le HuHerdam, jiersoonlijk ge
opend.
„Naakt zotheid", dat beleedigend xverdi
geacht voor de orde der vx-ijmetseiarij in
Nederland.
Conform den eisch van den advocaat-
generaal heeft liet Ilof liet vonnis van
de rechtbank bevestigd.
YeelitparHj iwi il-K-dslijken afloop te Oss.
Het gerechtshof in Deu Bosch hoeft
arrest gewezen in de zaak legen den ar
beider i'. Wijnen, die door de Bossche
rechtbank is vrijgesproken van de aan
klacht, dat hij on St. Nicolnasavoiul van
liet jaar 1935 tijdens een vechtpartij' in
do Kazernestraat te Oss, den arheider
J. L. HrirtogS uit Oss met eenigo mes-
staken van het leven heeft beroofd,
In hooger beroep Iiccfl. de advocaat-
generaal vernietiging van liet vrijsnrekend
vonnis geëischt en vrroordeoiing van xleri
vcxdaehle wx-gens ..ware mishandeling den
dood tol gevolg hebbend, tot een gevan
genisstraf van drie jaar.
Hel Hof hoeft hef rijsnrokend
van de rechtbank
vonnis
bevestigd.
De roofoverval Ie ilersrh.
Het Bossche gcrechlshof h'ofl voorls
arrest gewezen in de zaak tegen dc ge-
xleiineerdo Osscho arbeiders ,T, M. den
Brok, Heuricus Cotuolis van Galen en
Marinas van Riekcvoort, die door de
Bossche rechtbank zijn veroordeeld, resp.
lot twee, vier en vijf jaar gevangenis-
si raf. omdat zij in den nacht van 21 op
25 December 1933 te Ifcosch hebben in
gebroken in de woning van Hendrik Wil
lem Christinans, waar zij een bedrag van
1110.bobben weggenomen, Chr. heb
ben vastgebonden en mishandeld.
Het Hof heeft het vonnis van de recht
bank bevestigd, doch voor Van Galen eu
.Riekcvoort liet vooratrest ia mindering
gebracht.
IJclreiligïiig
van dc vrijmetselarij,
Hel Bossche Hot heeft tcnslollo ar
rest gewezen in do zaak togen Cornells
Frcdcrik Berkelmans, kapelaan l.e Tilburg,
die door dc Bossche rechtbank is ver
oordeeld tot een geldboete van f 75.
subs. 25 dagen hechtenis, omdat hij in
de maand October van het voxig jaar iu
hot tijdschrift „Goed Volk" een artikel
De levensgeesten weer opge
wekt.
In het gezin van de familie Van Doorn
aan de Raadhuisstraat te Alphen xi'd. Rijn,
heeft zich gisteren een merkwaardig ge-
va! van gasvergiftiging voorgedaan. Toen
mej. Van Doorn, die in dc- keuken «enigen
tijd met den wasch bezig was geweest,
do aangrenzende woonkamer binnentrad,
vond zij drie van haar kinderen bewuste
loos op deu grond liggen, twee anderen
waren eenigszins versuft, doch verloren
eveneens spoedig het bewustzijn.
Ecu ijlings ontboden medicus consta
teerde een gasvergiftiging, welke vermoe
delijk is veroorzaak!, doordat uil eencom-
foor stroo'.nend gas zich vermengd heeft
met do uamp van een op dit comfoor ge
plaatsten ketel met waschgoed.
Hol, mocht den geneesheer gelukken de
levensgeesten hij de knuleren weer op te
wekken, Ilim loesland was echter van
dien aard, dat zij voorloopïg het bod!
moeien houden.
In lie Vereeiiigile Staten.
De ho-chbramlen in den staat 'Uicgon
(U. S.), welke eenigo dngen geleden nabij
Marsh field zijn begonnen, konden nog niet
gcblusebt worden
In hel plaatsje Bandon, 30 mijl bezui
den Maislifiehl, zijn negen personen om
hel leven gekomen. liet plaatsje Oregon
House is reeds geheel vernield en vlo schade
wordt op 2 millioen dollar geschal
In hetzelfde gebied hebben verscheidene
plaatsen te lijden van ovcrslroomisigon. Gc-
iieclc huizen zijn weggespoeld en duizen
den personen zijn dakloos geworden.. Ook
hier gaat de schade in de milliocnen.
Ernsfigc aanrijding.
Gisteravond te omstreeks half negen,toen
zekere E te OosteihouL de markt wilde
oversteken, kwam van de richting lla.xins-
donkveor een vrachtauto aamijAcn, Do man
werd zenuwachtig eu weifelde, mot het
gevolg, dal dc man werd aangereden, hoe
wel tie chauffeur uil alle macht rende.
Dokier Leygraaff verleende geneeskundige
hulp en liet den man, die bewusteloos
was en vermoedelijk «eu hersenschudding
had opgeloopen, naar liet Gasthuis ver*
'1%
fP
te,
Cl
r
f"
O
k.i
!V
fi
ri-i
nr
6
f 4
k
v t
Jt'l
a*. f
Ki
i
W k
j
X'i
ut
riv 1
•f
¥h
heeft doen opnemen ouder liet opschrift voeren. Zijn toestand is zorgwekkend.
