Maandag 19. October 1936. EERSTE BLAD. DE BURGEROORLOG IN SPANJE Noordwester storm langs de kust SCHUSCHN1GGS POLITIEK Jaargang. No. Tei. No. 68103, 68617 en 68923. BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE* HAVEN). TEL. 68103, 68617 en 68923. Postrekening No. 53IL buitenland Iloewcl vair rcgeeriiigs/.ijde gisteren nog werd medegedeoM, dat de stad 'Ovioclo bijna geheel bezet was ca dat de opstan delingen ci' zich „op zekere plaatsen" luid den verschanst, mag uit d'o reeks stellige berichten van don kant der nationalisti sche opstandelingen wel geconcludeerd wor den, dat 'Ovicdo in hun banden is geval- Uoe do stad weer in hun bezit kwam, daarvan gooit ïlavas oen relaas. Zaterdagavond, precies te half negen kon generaal Aranda nabij het Moo_'der- station in do Calle Uria zijn bevrijder, kolonel Martin Alonso, begroeten. Boze begroeting betockondo liet einde van een belegering, die 'Oviedo drie volle maan den to doorstaan beeft gehad1. Tijdens het beleg is do stad dagelijks gebombardeerd. De schade, die in artistiek opzicht aan do stad is toegebracht, is onberekenbaar Hel totale aantal slachtoffers is nog niet hekend, maar volgens de rapporten van het garnizoen zou hot ruim 1000 gesneu velde en gewonde manschappen bedragen. Het mecrendeel der officieren is gedood Vijf hoofdofficieren on 35 officieren zijn gesneuveld, de burgerbevolking liad vrij wel .geen levensmiddelen meer, zoodat er een "veertigtal vrachtwagens leeftocht naar lOviedo gezonden zijn. De bevrijding der stad'is bizonder moei lijk geweest. Aanvallen en tegenaanvallen volgden elkander gedurende vier dagen zon der ophouden op. De beslissende actie werd pas ingezet, toen de tegenstanders 16 'October eons een tegenaanval gedaan had den en daarbij verscheidene duizenden doo don dooden op het slagveld had moeten achterlaten. Na een korte voorbereiding der artillerie werd toen bij liet aanbre ken van den dag, 17 October, een aan val gericht op 8 km. afstand van de vijandelijke verschansingen. Om half twaalf was do eerste étappe achter den rug en ■was de berg Naranto bezet, om drie uur dos middags was do tweed'e étappe voltooid met het oversteken van do rivier Nora. Van dat moment af lieten de regeerings- troepen do loopgraven in den steek en trokken zij terug in de richting van Gijon en Aviles. De laatste felle strijd werd geleverd in do omgeving van het Noor- dcrslatlon en de eerste huizon van de (Calle de Uria. Ten slotte rukten de „regulaxes" m den loop van den middag de voorsteden bin nen. De omsingcliu"- van Madrid. De omsingeling van Madrid wordt door do opstandige troepen stelselmatig voort gezet. In den sector Toledo zijn d|o troepen van Varela Zaterdag ongeveer 25 lOl. vooruitgetrokken en daarbij in het bezit gekomen van enkele dorpen. Generaal Mola lieeft thans liet oppor- völ van de belegering van Madrid. Hij bevindt zich aan den Noordelijken front- sector, waar zijn troepen reeds tot op en kele kilometers van bet Escuriaal zijn genaderd. Vandaar wordt een aanval voor bereid op Navalearncro. Versterkte stol lingen zijn daar roods ingenomen. Ten Zuidwesten van Madrid, waar Fran co's troepen opereeren, biedt bot leger der ïegeering tachtigen tegenstand, Het zwa re geschut der opstandelingen schijnt hier echter in staat te zijn don afweer te breken. Een groot voordeel is ffPirl-j, dat de ar tillerie van Franco gemotoriseerd is, zoo dat een snelle verplaatsing mogelijk is. Gistermorgen weru Ulesoas ingenomen, op dertig K.M. van Madrid gelegen. Hedenmorgen weid een aanval uit de lucht ondernomen, maar de luchtafweer- dienst oer xegeeringstToepon schijnt thans heler le funotioneeren, zoodat do vlieg tuigen terug moesten kooien, Nicinvs van de andere fronten. Veischeideno commiunicjuê's maken, mcl- ding van gei och ton aan het Arago-ncescho fionl, bij tiuesca, en in dein sector So- mossiera, ten Noordoosten van Madrid. Over hel algemeen zij'n deao berichten zeer tegenstrijdig. Uit 't Noorden en Noord-Westen warden geen operaties gemeld. Van do zijde der opstandelingen werd Zaterdag gemeld', dat do blokkade dor havens aan de Noordkust thans doeltreffend zou zijn. EftgeSsmgl De relletjes in Bombay. Volgens opgave van de politie zijn er in totaal sedert het uitbreken van de rel letjes tussclien Mohammedanen en Hin does, d.w.z. in drie dagen tijds, 40 in boorlingen gedood on 380 gewond. Oviedo weer in handen der nationalisten. De omsingeling van Madrid wordt steiseimatig voortgezet. België Ja spar over de beschuldigingen van Degrellc. De Liberale Bond heeft te Ucclo oen d'emonstratio georganiseerd ter eero van den minister van transportwezen, Henry Jaspar. Zooals men weet is minister Jaspar het slachtoffer van felle aanvallen van den leider- der rexistcn, Degrelle. .Taspar verklaarde, dat hij om Degrelte te ant woorden zijn wijheid wiido hernemen. „Ik vraag hem geduld te hebben om bet oogenblik af to wachten waarop ik mijn moroele vrijheid! terug zal hebben ge nomen om mij1 te verdedigen". Men vraagt zich af, of het Vertrok Van Jaspar Van Zeeland niet zal dwingen zijn kabinet je hervormen. Het kabinet van Jaspar deelt mede, dat er geen sprake van is, dat de minister zal aftreden, zooals verscheidene bladein veronderstellen naar aanleiding van zijn redt- to Ucclo. Italië Bezetting nieuwe gebieden in Abcssiuië. Een speciale divisie onder commando van generaal Geloso is, nu bet regensei zoen geëindigd is, don opmarroh begonnen om liet gebied der groote meren in Zuid westelijk Abessinië te bezetten. Bnt. Samenwerking Do inhoud van de 'Duitsehe nota inzake de Locarnokw est ie. Volgens madame Tabouis, de medewerk ster van die Oeuvre, zou het Duitsehe ant woord op de Engelscho vragenlijst voor namelijk bestaan uit een reeks tegenvragen. Deze tegenvragen zouden als volgt lui den: Gaat Engeland er accoord mee, dat liet nieuwe Loearnoverdrag een pact tus sclien vier mogendheden is, welk omder- leekonaars zich zouden verplichten waar borgen op zich te nemen ten aanzien van België en Nederland? Zou Engeland er accoord moe gaan, dat dit pact geen enkele uitbreiding tot eenig ander land met zich zou meebrengen? Zou Engeland er moe accoord gaan, dat het nieuwe pact geeu onkdo toespeling zou maken op artikel 1G of op oonigo ander, moer algemteono verplichting, die de stalen krachtens hel Volkeihbaticlshamd- vesl hebben Ten slotte zou worden gestipuleerd, dal het nieuwe pact 25 jaar looptijd zou kun nen hebben," dat krachtige acc,oorden -van wcdorzijidsclion bijstand zouden worden op genomen en dat de grenzen dor vier lan den zouden worden gewaarborgd. Verscheidene schepen in moeilijkheden. IJmuiden was de uitvaart onmogelijk. Grieksch schip in nood. Te In Den Helder binnengesleept. De felle storm, die in den nacht van Zaterdag op Zondag op de Noordzee langs onze kusten woedde, hoeft voor do opva renden van hot Grielcsclie stoomschip „At lanticus" bange urein veroorzaakt. Het 5400 ton metend© schip was op weg van Londen naar Amsterdam, doch kon de haven van IJmuiden niet binnen komen, Voortgedreven door den sterken Westen wind werd' het stoomschip langs onze bij stormweer zoo gevaarlijk» kust gejaagd!. Ter hoogte van Callantsoog geraaakte bet schip in nood. Intusschon had het reeds draadloos om hulp gevraagd en was de sloepboot „Utrecht" van da BergingsmaaL- sehappij Weismuller in4 Den Helder en de „Dorus Rijkers" van do Noord- en Zuid- Hollandsclie Reddingmaatscliappij ter as sistentie! uitgevaren. Het gelukte do „Utrecht" nabij Callantsoog verbinding met d'o „Allanlioos" to krijgen en hel schip naar Den Ilelder te sleepen. De „Dorus Rijkers" was toen do „Utrecht'' do ver binding met hot schip tot stand bracht ook bij het G-riekscho schip. De „AUanli- cos" heeft danlc zij de aanwezigheid van genoemde sleepboot-hulp niet het lot ge deeld van do „Sirenes", die vorige maand nabij Callantsoog op de kust geraakte en eeyst na voel moeite weer kon worden vlot gebracht. Ook de sloepbooten „Holland" ©a „Witte Zee" resp. uit Terschelling en Hoek van Holland waren ter assistentie uilgevaran. Brand ^aan boord. Rijnschip geladen niet siroo in brand gevlogen. Het te Rottoidam-thuisbehooiendo Rijn schip 1 „Majo", schipper Wilson, geladen met 55Ö0 pakken stroo, Jcomendo van Zout kamp mei bestem min? piaar Brussel is gistermorgen tijdens doTi vliegenden Noord Westerstorm ten westen, fan AmelaindJ op op ongeveer 500 meter van den aanleg steiger te Ilohverd! gestrand. Op het schip is de golieele deklast ver brand1, terwijl groote kans bestaat, dat de „Majo" totaal wordt vernietigd. Do schipper, Wilson, die met zijn gezin lo Oostmahorn aan wal was gebracht, is per auto naar Holwerdi vertrokken. De brand is vermoedelijk onlslaaln door dat een vonk uit do kachelpijp in het stroo is gevallen. Walvischvaarder binnengeloopen Schade tengevolge van den storm. Do Noorscho walvischvaarder „Globe 6" komende van Larviek en op weg naar de Zuidzee is IJmuiden binnengesleept met water, hetgeen veroorzaakt is door het bre ken van ©en cover van de kellingpijp. Ver moedelijk was liet schip niet lek. Het zal leeggepompt worden. Die kapitein hoeft de sleepboot „Nestor" van die firma Weis muller aangenomen om dit werk te ver richten. Hel Noorscho s.s. „Globo 3" ©on wal- vischjager, een zusterschip van de „Globe G", bevond zich gistermorgen op acht mijl ten zuiden van hel Ilaaksvuurschip mot ingeslagen luiken. Omtrent die „Globe G", die IJmuicLsn is binnengesleept, vernemen wij nog, dat het schip het voor die kust zeer moeilijk heeft gehad. Het voorschip was door overslaande zeeën half vol water goloopen. Op een zeker oogenblik was van het schip bot voordek gelijk aan het wateroppervlak. De kapitein zag niettemin kans hel schip veilig te IJmuiden binnen te brengen. Do „Globe G" is door de Middensluis geschut en in hot Spuikanaal vastgemaakt. Hel schip zal in Amsterdam worden her steld. Do NooTsche walvischvaarder „Globo 6" is in dfen loop van gistermiddag naar Am sterdam gebracht, waar het - schip bij de Amstordamsche Droogdok Maatschappij is gemoerd teneinde daar te worden genepa- Met groote moeite is het schipper Vis- schor van do sleepboot „Ljoba" lliuis- hoorende te Zwartsluis, gelukt, de vijf opvarenden, dan schipper, zijn vrouw, con knecht en twee kleine kindlarea te red den. Hij heeft hen te Oostnmhom aan wal gebracht. Inlusschen was die „Majo" van voor- tot achterschip in lichter laaie. Het schip droef Zondagmiddag in do richting van do Friescho kust. Omtrent den brand aan boord van liet sleepsciiip „Majo" kan nog worden go- meld', dat hot schip in. den loop van den middag is afgedreven in do richting Hol- werd'. Do „Majo" is gistermiddag te vijf uur hot l'riescho wadi van zijn ankers geslagen zal m.moade]ijk in hot en daarna m brand' geraakt. 1 dok worden opgenomen. De „G'obe 6" on da „Globo 3'' maak ten d'eel uit van een. comvooi van zes wal- visck-catellers, welke oen paar dagen ge leden van Larivick met bestemming naar dlo Zuidpoo-l waren vertrokken. De „Globe 3" is in den loop van gister middag te Nieuwcdiep binnengeloopan. De vier overige schiepen hebben de reis Voort gezet. Negentien schepen te IJmuiden vastgemaakt. Verscheidene schepen hebben op de Noordzee met zwaar veer le kampen gehad. De IJmuidenscho loodsdicnst werd Za terdagavond om halflicn gestaakt. Ook gis- Oostenrijk een souvereine Duitsehe staat. termorgen werden geen loodoliën sten ver richt. Do_ lievige Noord-westerstorm heeft in. IJmuiden tal van schepen het uitvaren be let. In totaal lagen in de toeleidingska- nalen naar zuid- en middensluizen niet minder dan 19 schepen. Het waren de Ne- derlandschc motorschepen Joma, en Wirn, het Engelsche s.s. Gohvith Force, het Lel- landsche s.s. Maistas, het Noorsche s.s. Borgela, het Emgelsdhe s.s. Cracksod, liet Spaansclie s.s. Arichaclu, do Nederland sche stoomschepen Naaldwijk, St. Phi'ipriand en Waterland, het Engelsche schip Suney- brook, het Engelsche motorschip Prowess, het Nederland.-:che motorschip Express, het Duitsehe motorschip Ostmark, het Engel sche motorschip Lumkligt, het Engelsche s.s, Gretaforco, het Nederlandsche stoom schip Vechtstroom, het Noorsche stoom schip Egeroo en het uit Amsterdam ver trokken ms. Josiah Maoy. Hoog water bij Schiermonnikoog. De hevige storrn veroorzaakte bij Schier monnikoog buitengewoon hoog water. Do veerboot „Brakzand", die gisteroch tend omstreeks elf uur te Schiermonnikoog wilde birmenloopen, kon in verhand met het hooge water don steiger niet herei ken. Met behulp van een vlet werd met groote moeite de post aan wal gebracht Van eenige vrachtschepen en andere vaartuigen, die aan den steiger gemeerd' lagen, bra ken de trossen, waardoor deze op drift gingen. Later zijn de schepen vastgemaakt. Doordat een geneelte van het jachtveld van graaf Berstorff onder water liep, is veel wild verdronken De duinvoet aan hot Noorderstrand heeft bovenal veel van don storm 1e lijden ge had. Op verscheidene gedeelten zijn meters duin weggespoeld' Drie jongens in een boot. Een nackl op do "Waddenzee. Gisteravond waren drie jongens in de haven van Terschelling i'n een roeiboot gaan varen. Tengevolge vain den tach tigen wind en den stroom konden de jon gens do boot niet hou/ten on dreven zij do haven uit. Gelukkig voor hen, dreven zij in do richting van de Fiiesche kust op, de Waddenzee. i Daar hebben zij den geheelon nacht rondgedreven, vol angst over den aftopp, van dezen ongewikten tocht in ilen naclit. Op Terschelling werden de jongens spoe dig vermist. Tot grooten schrik van fami lieleden ontdekte men dat zij met oen boot uit de haven waren gedreven. liet v#s echter onmogelijk op dezen donkeren, ro- genaclitigcn avond te trachten de jongens op le spoien. Men wist ook niet in welke richting de boot afgedreven was. Tegen het aanbreken van den dag heden ochtend is een motorboot uitgevaren, die de boot met de drie jongens op do Wad donzee ontdekte. Spoedig waren de job- gons opgepikt, waarna zij behouden op, Terschelling aan wal werden gebracht. De jongens, die in den nacht veel angst hadden doorstaan en kou geladen, hebben' overigens het avontuur zondor nadeelige gevolgen overleefd. Zij verkoeron alle drio in goede conditie. 1 In het buitenland. Storm aan de Duitsehe Noord- 1 zeekust. Barn '~Bm 'en fa Is afg ei red ei i De Ooslenrij'ksclie bondskanselier, dr. Schuschnigg, heeft Zaterdagavond een redevoering uitgesproken, vooi 1500 politieke functional sson van het Vnder.andsclie Front en daarin de wo gelijkheid ter sprake gebracht van een later te houden plebisciet over liet toekomstig regiem in Oostenrijk. In zijn rodevoering bracht Schuschnigg ook do kwestie van een herstel der inonut- chie ter sprake. Schuschnigg sprak allo •berichten legen volgens welke hij Duilscldand zou heb ben beloofd geen restauratie dor Hahsbur- gers te zullen toeslaan. In zijn verklaringen heeft bondskanselier Schuschnigg ten aanzien van de door Oos tenrijk te volgen politiek o.m. nog ge zegd: „Er kan geen zwart of groen Oos tenrijk zijn en vooral niet een rood of bruin Er is slechts een rood-wit-rood Oos tenrijk, (dit zijn de nationale kleuren). „Ik bon en zal nooit een dictator zijn. Ik wil slechts 'Oostenrijker zijn." Na een historisch overzicht besprak dr Schuschnigg eerst do economische kwes ties. Hij verklaarde daarbij met nadruk, dat men niet zal overgaan lot een devalua tie van do schelling. Devaluatie van den schelling beteekent een verhooging van den prijs der grond stoffen, hetgeen een ondraaglijken achter uitgang iu don levensstandaard'der gelieelc bevolking met zich zou meebrengen. Vervolgons sprak Schuschnigg over de ontbinding der weerkorpsen. Vice-Uansclier BaarRaaren- l'c's ontslagen. Ilij besloot dit deel van zijn rede met do volgende woorden: „Hiermede onthef ik vice kanselier Baar Baarcnfcls op diens verzoek van liet op perbevel over de militie van hot Vader- landsclie front. Als opperbovc'hebber heb ik benoemd luitenante e'dmaaischa'k IViel gerlh, landcshauptmann van Tvarinthi Lui- tenant-veldmaarschalk lludgorth heeft deic benoeming aanvaard Bc bondsvlag. Een verdere belangrijke verklaring van den bondskanselier had betrekking op de 'Ooslonvijkscho slaatsvlag. Voortaan zal de vlag mot het krukkenkrnis (van het Va- deiismdschc Fiont) ia liet binnenland aan de stantsvlag gelijk worden gesteld Hel Dollfuss-liecl zal naast het oude va- derlandscho lied van Haydn tot tweede nationaal lied worden verheven, De verharding tot Duitsclilaitd. In de volgende faso van zijn redevoering sprak d'r. Schuschnigg over hot op 11 Juli met Duilschlaml gesloten verdrag. Scliusehnigg verk!aardde, dat dit ver drag niet to beschouwen is uit öetn oog punt van bininenlandscho politiek. Do zelfstandigheid' van Oostenrijk en de totaliteit van hot Vaid'erlandscho front, al dus Schuschnigg, zijn hoven allen twijfel verheven. Do lie toeken is der overeenkomst is veeleer gelegen op het gebied der na tionale politiek. Het is ie hopen, dat hier door een der smadelijks!© hoofdstukkeu der Duitsdio geschiedenis definitief lot het verleden behoort. Oostenrijk als soiivcrcïnen staat. „Wij willen Oostenrijk als souverei'nen staal, als hel Oostenrijk, d'nt zich thans luido en duidelijk uitspreekt ais Duilschen slaat, waaraan ik oolc in de toekomst iniaLs wensdi te veranderen. liet Ooslenrijksche volk is zich boven alle thans beslaande tegenstellingen op hot gebied der wereldbeschouwing bewust van zijn cultureolo gemeenschap met het gc- heolo Duitsehe volk. Wij zijn hel eens met die opvatting dor regoering van het Duitsehe rijk, dat de overeenkomst van 11 Juli dori Europue- sehen vred'e dio-nl" De kwestie der monarchie. Ten aanzien vam do kwestie der monar chie zeid'o do bondskanselier o.m.: Propaganda en politieke activiteit der monarchisten zijn binnen hot kader van het Vaderlanilsclio front toelaatbaar. Ilel Vad'orlandsche front heeft plaats voor atten, zoowel voor lion, die in d© monarchistische, als voor hen, die in ©en nicl-monarclnslsiche grondwet den idealen staatsvorm zien. Geen staatsvorm heeft aanspraak op eeuwig bestaan. Die staat ©n «iel de staats vorm is primair. De oplossing kan even wel nimmer van buitenaf worden beïnvloed1 niet liet buitenland! heeft daarover do be slissing, ook zelfs niet do Oostenrijksclve regoering, doch slechts hol Oostenrijksch© volk. Een dergelijke volksstemming is niet bin nen afzionharcai tijd ie verwachten. Niet temin mooL men uitgaan van do gedachte, dat do tijd dei- beperking van de Ooslon- rijkseho souvoreinilcit in ieder geval voor bij is. Voorts verklaarde de bondskanselier, dat liet volgend' doel van zijn regoering is de ten uitvoerlegging van d'o grondwet Van Dollfuss. De storm woedde ook hevig boven do Nooid-Friescho eilanden. De woedende elementen hebben in do Noorilzeehadplaatsen Wijk op-Foehr buiten gewoon veel schade aangericht m water massa's worden opgestuwd tot oen hoogte zooals sedert 1911 niet is voorgekomen!" In de haven van Wijk drong' liet water tot in do straten door, zoodat de inwoners opgeroepen moesten worden om met behulp van zandzakken to trachten, het water te kceren. De gelicele Westkust van Slecswijlc-IIol- stcin is gisteren door eveneens een bui- ongewoon zwaren N.W. storm geteisterd. De zeedijken hadden het zwaar le ier- duren en de Neufclder Koog is in verhand met liet gevaar van een dijkdoorbraak ont ruimd moeten worden. Al liet voo en voor zoover mogelijk de inventaris is in veilig heid gebracht, waarbij o.a. lnilp verleend! werd door manschappen van den rijks ar beidsdienst en S.A. Ook hoven Pommcren heeft een lievige storm gewoed, zoodat de scheepvaart op de Oostzee groote vertraging ondervond1. Op het eiland Rügcn is een locaaltrein omgewaaid. Eenige wagons werden door liet geweld' van den storm uit de rails geworpen, waarbij zeven personen licht gewond werden. Ciivhafeu onder water. De storm, die gisteren hot scheopvaart- veikeer op do Noordzee zoozeer belem- meid heeft, hoeft te C'uxhafen hot haven kwartier, geheel onder water doen loopon, terwijl groote schade veroorzaakt werd aan loodsen, kranen en. De dijken konden den druk van hel water echter doorslaan. Ook do gehoele Slceswijk-IIolstemselia kust heeft van den storm te lijden gehad. Hier en daar iiep hot opgostuw 'e watens over do dijken on werden galon ui den dijk! geslagen, o.a. in den Koogdijk luj Maivci. Do Koog weid ontruimd, omdat gevaar voor dijkdoorbraak bestand. Dczo courant verschijnt rJagelijkfl, mot ait. qq lomlsring van Zot- en Feoatdagen. CÏJ01'5 Prijs por kwartaal f2.franco per post fS.50. Prijs por weck; 15 ets. Afzon* derlgjko nummers 4 ets. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advortentiiin voor liot eerstvolgend num* mor moeten vóór olï uur aaa bot Bnrean bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór 1» uur. Kop bepaalde plaats van advertentiën wordt niet gewaarborgd. aa Prijs dor AdverteiiUëü: van 15 regola f 1 5^; Zl «Ju4 iedoro regel moor (0.30; ia betZaterdagnummer M5 regola f 1.80, iedere regel meer f0.35. Keclamea f0.75 per reg&l. Incassokosten 5 eta^ postkwitantieslö ets, 'iarioven van advoricntiea dij* abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar. Dagebjke worden tegen vooruitbetaling Klein» AdvorUnüen opgenomen k fü.50 t/m. 15 v.oor den, f 0.75 t/m. 25 wooidcn. Elk noord meer 6 cent tot eon maximum van 30 woorden. 's Woensdags: Klclno Advertontién tot Zwoor den f 0.25, mits vó5r Dinsdagavond 6 uur aan bet Bureau bezorgd. 's Zaterdags: Kleine Advertentién f 100, indien niet vMr Vrijdagavond 6 uur bezorgd. - guuiuuru ntutïuiuo u.uu s

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1936 | | pagina 1