i
BRIEVEN UIT BERLIJN.
tweede blad
m
Ook consul-generaal
J. Wolff vertrekt.
Borfï'r 6 s, n"" »"»9» jwn
SCHIEDAMSCHE COURANT
Kunst en Wetenschap
Rechtszaken
't Ging nog net.
Met autoped op den rijweg.
De Nederlandsche gezant te Berlijn, mr. J. P.
graaf van Limburg Stirum gaat heen.' Het type
van den aristocraat. Geen bewonderaar, van het
nieuwe regiem.
(Vaa onzen correspondent).
Berlijn, 23 October.*
llr. Ms. gezant to' Berlijn mr. .T, P,
graaf van Limburg Slirum zal binnenkort
deze standplaats verlatan. Naar bet heet
zal liij ©on kort verlof genieten om dan
op eon anderen diplomatieken post
men. vermoedt: Londeiu aoor enz© be
langen werkzaam to worden.
In do Nederlandsche kolonie te Berlijn
was dit aanslaaind vertrok van don boog-
sten Nodorlandschan vertegenwoordiger
roods lang bekend, ofschoon mem pas in
do laatslo wek ear hoorde, dat graaf Arain
Limburg btirum ons roods in Doaember a.s.
voor good veriaion zal. En eveneons wist
mton, dat kort ara don gezant ook do iir
breed© kringen populaire consul-generaal
to Berlijn, do hoer J, Wolff, zijn tonton
zal afbreken om mot ponsioon te gaan
om zich hoogstwaarschijnlijk in Dein Haag
to gaan vestigen.
Do vertrekkend© gezant is ongetwijfeld
oen persoonlijkheid, wiens be toekan is
hoven hot gewone diplomatieke peil uit
gaat, al was het alloen maar, omdal hij
iijdens dön wereldoorlog gouverneur-gono-
a.uii van Nedorlandsch-I'ndië geweest is
cn als zoodanig inaast lof ook scherp© cri-
tiok op zijn work on zijn persoon hoeft
welen to conoontroeron. Hot is liter ni'ot
do plaats, op dit dool van zijn voolomvat-
tendo on schilferende carrière nader in to
gaan. Maar wel wilton wo ©enige opmer
kingen neerschrijven over den scheidenden
gezanl, d'io zoo tango jaron in ons mid
den. geleefd hoeft on bij zoovel© gelegen
heden middelpunt van nationaal leven in
don vroemdo geweest is.
Graaf Van Limburg Stirum behoort niet
tot die menschen, dio zich snel vrienden
maken on van wie ©on stoer van gemoe
delijkheid uitgaat. Itij is te zoor hot typ©
van don aristocraat van don ouden slem-
pel, loeft (o afgesJotca in zijin <eig*cüi mi-
liou om den bezoeker van zijn "gastvrij
huis m don aanvang het gevoel te geven,
gaarne gezien gast to zijn cm zich „tluiis"
to weten. Slechls zij, dio dozen NVter-
lan Ischcn diplomaat nader loerden ken
nen, hebben ontdekt hocvoel diepgaand©
kennis van monschen ©n dmgon, hoeveel
gezond© humor, die iniet zeidon in puntig
sarcasmo kan overslaan, hoevoei warme
vadcrlands 1 iofde en ©dito protesiantsch©
vroomheid in deze persoonlijkheid vcr-
©enigd zijn. Mogo zijn huis ook zielden
©on centrum van hartelijke gezelligheid
mjfr geweest, het was wel altijd oen mid
delpunt van nationale verknochtheid on
van ©en opvallond-warmo liefde voor hot
Huis van Oranje, ©ein gezindheid, die zoo
wel bij de weinige en s loods korte toe-
spraken van don gezant als in gesprekken
met zijn algomoon bemind© ©n vereerd©
maar Relaas steeds lijdende echtgenoot©
tot ui tuig placlit to komon.
Do belangstelling van graaf Van Lim
burg Stirum voor het Nederlandsche leven
in hot buitenland is echter niet te allen
tijde zoo "impulsief cm onmiddellijk ge-
weest als mon uit d©zo dieper liggend©
neigingen wellicht zou afleiden. In den
bcginno stond Zijlne Exoellenlic uiterlijk
gezien wat koel ©n afwaohtond1 tegenover
©on sterk oplevend nationaal bewustzijn
m do grooto Nedeilandscho kolonies 'in
Duitse' 'md', al moet dankbaar erkend wor
den, dat hij' in later jaron niet zelden hij
nationale focslon aanwezig was en mins
tens ééns por jaar d© deuren van het ele
gante Gozantschapsgebouw voor vele Ne
derlanders in Berlijn openstelde, waarbij
nog aan te teeltenen is, dat hij in den
laats ten tijd ook tot in gezclligon vorm
bijeenroepen van do voornaamste Neder
landsche journalisten is overgegaan, een
instelling, die zeker veel nut hooit afge
worpen on voor onze. nationale belangen
mot zonder bedoeken is is gebleken,
to weiwrf )fr ^:lllcsr 's liel> CTO1 ©on blik
dorian cl sch o ,workzaam]iedon als Ne-
regoermg vaf^' t
ooSeZ J*"®* te b©
Afeten, .of een gezaid i^o&L
S het bil b-U,kmJandsc^ zaken. En
onderhiuideiiCn, Z
dio Tif hooft1 h ]rh toegelicllt' - dragon
W i n elpen v"°°H>eroid©n ©n Mui-
oTot SS"? 8«'v«osl»is
m J daa wo1 weinig ]0f voor
«euwking of zijn initiatief heeft
zijn
v©r-
gtM e=]'réiln».f[
torhjn doorgemaakt. Moeilijker dan
zijn collega's in ©enige andere builonland-
scho hoofdstad. Maar hij droeg d© verant
woordelijkheid niet alleen. Bijna perma
nent waren olficioelo Nederlandse!» dele
gaties onder leiding van mr. Bios, dr.
Iiirsehfcld ©.a, in Duitschland, cm oen niet
gering deed van hot ,work kwam hoven-
dien neor op do schouders van den har
den werker ©n nuchteren koopman J..Wolff,
dio als consul-goneraal oen groot aandeel
aan voor ons land niet ongunstige resul
taten gehad heelt.
Het toeval heeft gewild', dat onze beid©
laatste gezanten in Berlijn, baion Gevers
en graaf Van Limbui'g Stirum, in do twee-
do hellt van hun Barlijinsclio jaron zich
in de politieke situatie niet moor thuis
gevoeld hebben. Baron Gevers was in
Duitscldand en vooral in Bcrbjmsclie re-
geerings- en hofkringen in de eerste 20
jaron dezer ©euw bizonder bemind iem hoog
geacht; en deze omslandigheid heeft voor
Nederland zeker zeer voel nut afgewor
pen. ï't can na 1918 ©cider het Duitsclie
rijk in „de republiek van Weimar" over
ging en ecu sterk rood tintje kroeg, word'
ons gezantschap onder baron Gevers, die
in dan beginne niets van d© nieuwe man
nen hebben moest (later kon hij goed
met rijkspresidenl Ebert opschieten), ©an
bekend middelpunt van conservatieve, mo
narchistische kringen on waren o m. de
ex-kroonprins m zijn ©chtgenoote er gaar
ne geziene gasten. Maar het was deson
danks voor Nod eiland niet ongunstig, dal
baronesse Gevers ©r met veel tact in
slaagde, ©en soort üait-d'uniom Risschon
het oud© ©n hot nieuwe Duitschland te
vormen. Zoodat ten slotte het vertrek van
de familio Gevers naar Zwitserland, waar
op kort daarna liet overlijden van don
gezant volgde, voor beid© kringen een
oprecht verlies bleek te zijn ©n beide offi-
ueolo personen aan het slation letterlijk
onder de afschcidsbloom.cn bedolven mei
den.
Ook voor het echtpaar Van Limburg
Siirum is ©r iu Berlijn ©on periode ge-
woest, waarin het zich tot op zekere hoog
te thuis voelde en contact met de rogoo
rmgskringen der republiek wist to krijgen
al zijn de Van Stïrums altijd opvallend
op den achtergrond gebleven en zesa- voor
zichtig in <le keuzo van hun omgang ge
weest, zoodat men zelden hun naam bij
officieelo of soeiely-bijocnkomstoa to lezen
kreeg en een piotseliingo vter.uidcriiw
in do situatie, toon Hitler mot zijin bevn
ging do macht in dan Staat in handen
nam. Do thans vertrekkend© Ncderlandsch©
gezant zal zelf do laatste zijn om bo ont
kennen, dat het regiem van 1933 nocli
zijn persoonlijke noch zijn politieke sym
pathieën heeft gehad1, ©n deze omstandig
heid is in Nederland evenmin als in het
Derde Rijk lang verborgen gebleven, ja
m ons parlemant herhaaldelijk in volle
openbaarheid1 ter sprake gekomen, In hoe
verre dezo antipathie voor ons land na-
d'celig geweest is, is uiterst moeilijk na
to gaan. Het Duitsche nationaal-sociahsmo
steekt zelf zijn sympathieën en anti
pathieën niet onder stoelen of. banken.
Hef. is bewust „cru" en stelt prijg op ka
rakter. En karakter heeft onzo scheitel-
de gezant zeker getoond. Hij hoeft niet,
g©hjk dat in do diplomatie anders wel
heet voor te komen, gevoelens gehuicheld
di-e hij niet bezat. En het is zeer wol mo
gelijk, dat men dit In do Wilholmstrasse
OP PHI'S gesteld' heelt. Al was die hoog-
achting dan ook wellicht geen motief om
bizondero welwillendheid van Duitsclie
zijde uit te lokkon.
Ho© het ook zij', nu Graaf Vaa Limburg
Stirum Duitschland voorgoed gaat verla
ten, zal hot oen groot Nederlandsch be
lang zij'n, ©en opvolger te vinden, dio den
gulden middenweg zal weien te bewande-
lei, die noch blind zal zijin voor hel posi-
üovo en hot negatieve in bat Darde Rijk,
noch voor het zeer moeilijke probleem
©en toch zoo gowonsclde toenadering te
bereiken lusschon twee buurvolleen, dte
ondanks alles zooveel gemeenschappelijk©
belangen behouden hebben.
Ook voor consul-generaal Wolff zal een
opvolger gevonden moeien worden. En dit
zal evenmin gemakkelijk zijn. Do hoor
Wolff is ongeveer 20 jaren iu Berlijn werk
zaam geweest, na lange Indische jaren.
Hij» was hier niet alleen leider van liet
consulaat maar ook chef der handelsat-
deeling van het gezantschap. En in die
laatste, hoogst belangrijke functie vooral
heeft hij ons land grooto diensten bewe
zen, die spoedig door liet ridderkruis, daar
na bet officierskruis van Oranje-Nassau
cn ten slotte hot ridderkruis van den Ne
derlandsche Leeuw erkend worden, D©
heer Wolff was eon harde, onvermoeid©
werker ©n im gezelschap een man van
grooto jovialiteit, van onverstoord goed
humeur en oprechte vriendschappelijke ge
voelens voor collega's en vrienden. Zijn
kennis op economisch gebied' was veelom
vattend, zijn" blik scherp en zijn hart goed
voor allen, die oprecht steun behoefden.
Ook in het vereenigingsleven is hij al-
VRIJDAG 30 OCTOBER 1936. No. 21394.
lijd ©en trouw medewerker gowtoest Iu
het komend' vooraar wil hij ons voorgoed
verlaten om ©en zeer verdiende rust te
gaan genieten. In Duitscldand' zal hij
slechts vrienden achterlaten. Dat moge nu
reeds worden geconstateerd,
Roland.
„Colijn in dt «•aricaluur".
Do belangstelling voor de Libel „Colijn
in de Cariealuur" is zoo groot, dat"reeds
een derde druk van d'o pers kwam. Daar
mede is de oplage tot 20.000 exemplaren
gestegen.
Opera Italians,
Morgenavond wordt in den Grootcm
Schouwburg te Rotterdam Mascagni's één-
ader Ca va ter ia Rustioana opgevoerd.
Daarniai volgt de opvoering van de ko
mische opera Don Pasquale van Gaela.no
Donizetti.
Beide opvoeringen gaan onder muzikale
leiding van Maestro Ah" noen zo Ibarini.
Dc knoeierijen bij lossing van
bananen.
Do rechtbank te Rotterdam hooft gister
middag vonnis gewezen m de zaken legen
ecu aainlal grossiers iu bananen, die zich
15 dezer te verantwoorden hebben gehad
m -verband met plaats gehad hebbende
knoeierijen bij do lossing van bananen.
ln oen loop van 1934 hebben verschei
den© grossiers fooien gegeven aan ooniro-
leius, die belast waren mot de weging van
du bananen en welke wegeis vete malen
belangrijk overwicht hebban gegeven of
het gewicht van trossen bana'nen met in
do weeg controle-boekjes hebban vernield
waardoor nadeel „voor de Bananas Sales
Company is onls|um.
Do rechtbank veroordeelde gisfeien een
Gasnengd IMieuws
4 t-jarigen Ruilhandelaar fe Sol tedam we- T'J"* ut"J-'l31yeu 1S. ^at liet wrakstuk
gens holing, tot ©en joiiand gevangenisstraf „,l!j oe,a ar3©brokcn mast w;uu-
De mast voor IJmuiden.
Onderzoek ingesteld. Be ramp
met de SCII 68.
Do loodsboot heelt een nader onderzoek
ingesteld naar de positie van den mast,
die voor de haven van Llmuiilen rond
drijft. Gebleken is, dat liet wrakstuk
voorwaardelijk enj 23- boete, subs. 10 da
gen hechtenis.
Voider werden dc ,411-jaiigo Ei. II. fruit-
Ji, el.wr (<i ScheveningöH cn do 50-jan'ge
tuw maanden gevangenisstraf, voorwaar
delijk en bovendien f50 subs. 20 dagen
hechtenis verooidcekl.
Tenslotte weid do 37-jarige fruithande
laar te Hoorn, eveneens wegens genoemd
vergrijp, lol f200, subs 40 dagen hechtenis
verooidecld.
De rechtbank lieefi hot vonnis,/ waarbij
do 35-jango koopman G. van D. te Dor
drecht, wegens dit delict bij verstek op
24 December van liet vongo jaar is ver
oordeeld lot een maand gevangenisstraf,
echter vooiwaaidelijk met drie jaar proef
tijd on, onvoorwaardelijk, f25 boete subs.
10 dagen hechtenis, bekrachtigd, maar al
leen voorwaardelijke gevangcmssliaf op
gelegd
Bc zaak tegen den lonclscoinmissarls te
Maassluis.
De Roltordamsehc rechtbank hoeft gis
termiddag uitspraak gedaan in de zaak
regen den gewezen loodscommissnris 1e
Maas&iuïs, A. S., thans gedetineerd in het
huis van bewaring.
^an S- was ten laste gelogd verduiste
ring van loodsgelden, toebehoorendo aan
den slaat en van twee bediagen, resp.
van f 500 en f 300, welke hem door de
uima llndig en Pieters en den directeur
van do bande sinrichtingen Poorleishaven
auS waarborg voor de betaling van loods
gelden ter hand waren gesteld.
i'<e rechtbank heeft doze due gevallen
van verduistering in denslbetidiking be
wezen veikhiaul en S vcrooidoekl tot
het ondergaan van een' gevangenis draf van
negen maanden (met aftrek van voorar
rest), waarvan 4 maanden voonvaaide'ijk,
onder bizondero voorwaarden.
aan nog mts vast zit, xicli llians bevindt
400 M. Z.O. ten Oosten van de brulboei,
dus lusschon deze boei eu de kust. Men
heeft nog niet kunnen vaststelten \an
wolk vaiatuig hot wrakstuk afkomstig is.
3,° tmwJois, welke door den storm
li! "U weiden opgehouden, hebben
gistcnnoigen de visscbersliaven verlaten
en zee gekozen.
De matroos T Toot, een der gored-
den van den m de haven van IJmni Ion
verongelukten logeer SCH GS, die in het
Anthonmsziekenhuis weid opgenomen is
inmiddels daaruit ontslagen.
Het bergen van de in de buitenhaven
van IJmuidon verongelukten logger SCH
a! n\t v01' nfSUlrn('1,eill'(?11 O'Pgödragen min
do N. Van der Ink's bcrgmgs-maafschap
pij te Rolfeidam. 1
Het wrak toeh de SCII 179?
Nader deelt men ons mede, omturnt hef
onderzoek dat gisteren heeft plaals gehad
toor de loodsboot te IJmuidon naar hel
zicli bij do kust bevindende wrak, dat
de z.g steng, liet bovenste van den mast,
was afgebroken en naar beneden is gclianM
waarschijnlijk door hei daaraan vastzit
tende zeil.
Juist aan deze steng zou te zien ge
veest zijn, van welke reederii het verloren
gegane schip is.
(R° vonnist wordt, had
dt jas liaung aan boord en had reeds
thuisgekomen moeten zijn.
Meisje iu sloot geduwd.
De rechtbank to Amsterdam veroordeel
de vandaag den arbeider O D. uit Monni
kendam, die do zuster van zijn vroegere
verlooide ui ©on sloot had geduwd wegens
poging tot doodslag tol een gevangenis
straf van negen maanden.
Do man had omgang met een. meisje,
wier ouders niet erg waren ingenomen met
don hu wel Ij ksenn J i da,a t. Ook de zusier van
het meisje koos togen den man pat tij cn
'Al briefde haar ouders steeds over wan
neer do twee gelieven elkaar ontmoellou.
Tenslolfe werd de verloving verbroken Op
zekeren dag kwam vord. de zuster van
zijn meisje op een stillen landweg togen.
Hij hok haar van de fiets, cn duwde
haar in de sloot langs den weg. Zij kon
zich echter in veiligheid stellen en onder
vond geen onaangename,gevolgen van haar
avontuur. Do jongen werd vervolgd wegens
poging lot doodslag,
aangetroffen.
Vier mijl West ten Noorden
Aran Cnsfrlcuin.
De van IJniuïden uitgevaren stoomtraw
ler „Beatrice", van de reeJenj de Vem,
te IJnumlen, heeft op viel mijl West ten
Noorden van Caslricum, een wrak aange
troffen.
De kiel van het wrak slcokl boven
wal cr tut en levert oen is; gevaar voor
de scheepvaart op. Thuiskomende vis-
sclioisschopen zijn van een mulei op de
hoogte gesteld. Voorts is to Egmond aan
Zee een reddingsboei aangespoc'd, waarop
de le Lie is L 1. 2G3 Concora stonden
vei meld.
Dc mogelijkheid is niet udges'olen, dat
cr eenig verband lusschen deze twee waar
nemingen beslaat.
IJil do lettere L T. zou men kunnen
opmaken, dat hot hier een Fnge'soli bootje
betreft uit de visschersplaals Loweslofl.
s equel „Nc»tor" van het bureau
Wijsmuller, is in den vooravond van iTmui-
den uiige vaten, teneinde ©en onderzoek in
te stollen.
De s eepboot Nestor is iegen negen uur
's avonds onverriclilerzake in de haven
leiuggokeerd.
Vandaag is ook de reddingboot van Eg-
mond aan Zee cv op uitgegaan om nabij
liet wrak poolshoogte tc nemen.
Beschadigde Jogger binnengesleept.
Te Hoek van Holland heeft de K ihvjk
177, schipper Huig Zwaan, binnengesleept
do motorlogger Maassluis 5, van deStoom-
haring- en Bourtvissclieiij[maatschappij De
IIoop, to Maassluis, schipper Jan Drop,
welke logger op zee was aangetroffen met
defecten molor cn stukgeslagen zeilen.
Beide schepen zijn op weg naai- Vlaar-
dïngeu.
Maar cr kwam toch een onge
luk van.
Bij den onbewaaklen overweg op den
Sleirenkamp to Eiiiineii is gisteravond eeti
ongeluk voorgevallen, aarbij do bakker
G. D. uit Emmercrfscheidenveen ernstig
weid gewond.
loon de trein uil de richting Zwolle,
welke om 17.18 uur lo E'uimen aankomt,
den overweg naderde, kwam D. met ziju
motorbakhets van den Angelsloèuiijk. Hij
heeft blijkbaar gedacht voor den trein te
kunnen pnsseeion, helgcen hem ook in
derdaad gelukte, hoewel hij rakelings voor
de locomotief den overweg overging. Hij
moet wm de omstandigheid, dat hij cp
het nippertje mm dc holsmg ontkwam
zoo geschrokken zijn, dal hij van z'ijin rij
wiel viel en bewusteloos op straal bleef
liggen. Do motorfiets sloeg door oen lum-
lipk tegen de pui van ©en nabijstaande
woning en kwam daar tot stilstand.
Ui. van Zanten, die spoedig tor planlse
was, conslateeide, dat D. zware inwendige
kneuzingen en een nierbloeding liad ge
kregen. Hij werd bij nabijwonenden bin
nengedragen ©n mag niet vertier vervoerd
worden.
De trein is doorgereden.
Auto rijdt trottoir op.
Twee slachtoffers.
Gistermiddag omstreeks kwart voor vier
is in do bnorllaaa tc 's-Gravenhage een
grooto vrachtwagen, welke moest uitwijken.'
voor een Reiser die uit de Zwaluwiaan
kwam, het trottoir opgereden, mol het
gevolg dat een aluaar wandelende dame
mevrouw van 4\r. ud dc Goudsbioemlaan.
en haar dochtertje werden aangereden.
Beide slachfofteis zijn maai hel Iloode
femis ziekenhuis veivoerd. liet meisje had'
slechts enkele kneuzingen'en ontvellingen
opgeloopen, doch de moeder was er erger
aan toe. Zij verkeerde gisteravond nog
steeds in hewusteloozen toestand, zoodal
zij vermoedelijk een zware heisenscJiudding
heeft opgeloopen
Meisje daar aulo overreden en
gedood.
Onislree'.o half drie is gistermiddag in
do 1'ucJisuislraat te 's-Grnvonhngo een 9-ja-
ng meisje, da! met haar autoped, plotse
ling van liet lioüoir af, don rijweg op.
ging. door een passeerendc vrachtauto
o verred en.
Het slachtoffer, do 9-jarige AAL Z. uit
do Goudenregenstraat is met inwendige
kneuzingen naar liet Roodo Kruis zieken-
huis vervoerd, waar zij hij aankomst reeds
bleek to zijn overleden.
Bellandseh liehlseliiji van zijn anker
geslagen,
liet Lellandscho lichtschip „Laima", dat
voor Lyserori gestationeerd ligt, werd
AAteensdag van zijn anker geslagen. Na
een slrijd van 13 uur is de bemanning
erin geslaagd tan westen van Lyscrort ©ea
tweede anker uil te brengen, zoodat liet
gevaar thans geweken is.
Een doede hij hotsing lusschen (ram
cn autobus.
In den afgeloopcn nacht is te Dorimund'
een autobus met 15 mijnwerkers in bot
sing gekomen met een tram, w. indoor de
passagiers van de bus op. straat, werden
geslingerd. Een van hen was op slog dood,
do overigen werden gewond.
DER
Nu Sunlight Zeep voordeliger is dan ooit,
heeft het geen zin meer om zeep van on- i^ll®
bekende herkomst te kopen 1 Twee dikke
stukken Sunlight Zeep voor de ongekend
lage prijs van 10 ets. betekent een voordeel
van 36% en brengt Neerlands beste standaard-
merk binnen het bereik van elke huisvrouw.
Ondanks dit grote voordeel blijft elk Sunlight-
pak toch voorzien van de bij alle huisvrouwen ^fttff
zozeer gewilde bons voor fraaie geschenken 1
Vraag dus alleen Sunlight Zeep in de nieuwe
originele verpakking.
Verzuim dus vooral in deze tijd niet van
de plom bekende voordelen van
sunlight Zeep te profiteren,
S18-092H
ill. II., Ijoinvoiulerne'mer te Den Daag,
jeitien "w^gciis lïo^scliji'O Vleiicht, focler {ot
Ol> »HU.~