i
.31
EERSTE BLAD.
DE BEZETTING VAN MADRID.
ALLIENS.® N
Woensdag 11 November 1936.
8 ets*
mÊÊÊÊÊm^WÊ
Fiimglinsters
No. 21404
89s,e Jaargang.
Tel. No. 68103. 68817 en 68923.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 63103, 68617 en 68923.
Postrekening No. 53IL
BUITENLAND
Het luchtbombardement gisteren voortgezet. De
strategische positie van beide partijen weinig
veranderd.
blemcn der veiligheid in. j-OosUEjiropa be
handelden.
Gistermiddag bood de koning tor eero
van Bock oen - lunch aan op Buckingham
Palace. ..f; j
BINNENLAND
Do radioclub Teneriffo meldt, dat de op
standelingen gistermiddag de omgeving van
het Madrileensclio Noorderstation hebben
bezet,alsmede de golieele Dómbilla-wijk.
Do regeeringstroepen zouden hier strijd
gassen gebruikt hébben.
De luchtmacht der., opstandelingen bom
bardeerde krachtig do versterkingen van
de regeeringstroepen tusschèn de Tolodo-
en Segovia-bruggan en ook op het ministe
rie van oorlog worden bommen geworpen.
Later deelde, de radioclub mede, dat
de anarchisten te Madrid! pogingen doen
om liet Koninklijk paleis tevernielen.
Het schoen, dat zij- hierin slaagden, want
vlammen en rook stegen uit het gebouw
op.
Een communiqué van liet hoofdkwartier
der opstandelingen deelt mede, dat ten
zuiden van Madrid1 do rechlscho troepen
oprukten. Op den linkervleugel deden de
regeeringstroepen eon aanval, doch zij
werden .met 50 dooden afgeslagen. De
rechtscho troepen maakten wederom een
tank van Russisch fabrikaat buit. Dit is
de zestiende welke in hun handen valt.
Aan hot Giiadalaja.rafront Ixachtlo de
vijand zijn stellingen bij Almudevar le her
overen, doch de aanvallers werden met
zware - verliezen afgeslagen. Van de an
dere fronten valt niels te berichten.
lilden krachtige aanval
op Madrid?
Zeslion bommenwerpers van dc op
standelingen hebben tonnen spring
stof O]) de loepgraven van de regee
ringstroepen langs do Manzanaros doen
regenen.
In welingelichte kringen verluidt; dat
dit het voorspel is voor een aanval op
de stad hedenochtend vroeg.
Het bombardement op Madrid
was gisteren minder lievig.
Het bombardement op dc hoofdstad de-ar
db artillerie der opslandclingan was gis
teren minder lievig dan Zondag en Maan
dag.
De „raad van verdediging" heeft don be
woners der stad bevolen allo in hun bezit
zijnde vuurwapenen in te leveren, daar zij Dc benoeming van Rydz Smigly tot maar
anders als opstandelingen zullen worden schalk van Polen,
beschouwd De benoeming van generaal Rydz Smigiy
Van het middaguur af hebben vliegtuigen (wiens naam in het vervolg Smigly Rydz
dor opstandelingen Madrid met bommen zal luiden) tot maarschalk, is in ovoreen-
bestookl. De bevolking bleef evenwel stemming met de aaneensluiting, die thans
rustig. verwezenlijkt wordt in Polen onder do
Drie geweld ice loeslellen hebben de leuze „nationale verdediging",
buurt van de lolcdo-brug gebombardeerd.' Met is nog moeilijk te zoggen of deze
Op het Foreign Office tc Louden is aaneensluiting een uitgesproken politie
bericht ontvangen, dat bij het bombarde- j ken vorm zal aannemen,
ment van Madrid door de opstandelingen] In politieke kringen meent men te we
Maandag 13 personen werden gedood en j ten, dat zulks niet in liet voornemen van
322 gewond. den nieuwen maarschalk ligt, die zou ver-
De Anglo-American Club werd door een kiezen niet ile bruggen tusschon hem cn
Engeland
De defensiepolitiek der rcgecring.
Binnen het kader van de debatten in
het Lagerhuis over het adres van ant
woord op de'troon redd, heeft sir Thomas
lnskip een verklaring afgelegd over de
defensiepolitiek der Britsciie regeering.
Spr. begon met er aan te herinneren,
dat Engeland' tegen niemand agressieve
bedoelingen heeft. De verdediging, aldus
ging dé minister voor do coördinatie der
defensie voort, brengt met zioh mede. dat
wij geroepen kunnen worden een bijdrage
to leveren 'ter uitvoering van zekere ver-'
plichtingen met het doel don oorlog tc
voorkomen en „tc ontinoediron".
Op sommige plaatsen verklaart men,
dat de verdediging van dit land waarschijn
lijk dc' ccnige leuze is, waaronder het
land en liet rijk zich aaneen zullen slui
ten.
Voor Engeland,-dat een groot deel van
de voor- en nadoelen van zijn positie als
eiland' behouden heeft, is de handhaving
van een machtige vloot noodzakelijk.
Wanneer de luchtmacht haar deal moet
bijdragen, moet zij even krachtig zijn, ten
einde zich van haar verplichtingen Ie kun
nen kwijten, 'als dit vroeger de vloot was.
Voortgaande gaf spr. uiting aan zijn ver
trouwen in het vermogen en :1e doelmatig
heid van do nieuwe types militaire vlieg
tuigen en wees er op, dat belangrijke maat
regelen in de naaste toekomst eveneens
genomen zullen worden voor dc nes char
ming van het gebied tegen het luehtgo-
vaar: ultra-moderne iuchtnfweerbntterijéu
en oen beschermend' net, opgehouden door
kabelballons, rondom. Londen. !n hot jaar
1937 zal men een productie tot ontwikke
ling -zien komen, welke 'n zekere geval
len. reed's is aangevangen en die in toe
nemend. tempo zal wordenvoortgezet, lol
193919-10. Bovendien zullen iwee di
visies" van liet landleger, getransformeerd
worden in tuchtafweerdivisies, de een voor
de verdediging van Zui 1-Engeland' cn dé
tweede voor do midlands en de Noor
delijke gebieden.
opr. voegde hieraan toe: „Ik heb nooit
geloofd en weiger te gelooven, dat een
nieuwe oorlog onvermijdelijk is, wanneer
wij de onontbeerlijke maalroge ea nomen."
Polen
boim beschadigd en ook boven do Brilsche
ambassade ontplofte een kleine bom.
Gistermiddag half twee word telefonisch
de elementen der oppositie te verbreken,
welke nog mogelijkheid' hebben zich
rondom liet leger aaneen te sluiten. Wel
uit Madrid vernomen, dat geen wijziging kan gezegd worden, dat Smigly Rydz ge
in de sUul merkbaar was. Gisterochtend rocnen is steeds urn
werd dc stad hevig bestookt door vlieg
tuigen en artillerie, doch de resultaten hier
van zijn nog niet bekend.
Vcrschcidrnc strategischeplin
ten bezet.
Gistermiddag om half twee heeft rad'o
Sevilla o.m. medegedeeld, dat renhtsché
co.onnes, welke binnen de kom van Ma
drid opereeren, verscheidene strafeg sclic
punten hebben bezet. De opmarsch te Ma
drid geschiedt slechts langzaam door liet
feit, dat het gemotoriseerde leer der ep-
stande.ingen grooté afstanden aflegt. Men
moet wachten op verscheiddene ahteclin-
gen a eer een nieuwe aanval kan worden,
ingezet.' -.
roepen is steeds meer den rol van arbiter
in het Poolsche volk te spelen.
Met de benoeming van Smigly Rydz tot
maarschalk gaat gepaard de bevordering
van generaal Casimir Sosnowski lo' in
specteur van liet Poolsche leger. Sosnowski
was de voornaamste uitwerker en onder
handelaar van1 liet Fransch—-Poolsche
bondgenootschap.
China
De onderhandelingen met Japan,
Be reeds weken loopendo Chinc-osch
Japansche onderhandelingen to" Nanking,
zijn gisteren door een.'-'larige.'gedachten-
De 3 pGt. staatsleening.
Voor bijna.keven maal over-'
(eekcnd.l7
Naar wij van.bevoegd*) zijde vernemen,
is gisteren op de 3 °/o;'staatsleening ad
f 100 millioen (waarvan f 50 inil.ioeh-was
geplaatst bij de rijksfondsen) ingeschreven
voor .plrn. f 333 .millioen f).
Dit beteekent derhalve: dat de f50 mil
lioen. voor vrije-inschrijving bijna zeven
maal is volleekend1.
Het huwelijksgeschenk van de Nc-
dcrlamlschc schooljeugd aan
Prinses Juliana.
Men deelt ons meuéHot comité van
do Nederlandsch.o schooljeugd mocht van
IL K.11. Prinses Juliana bericht ontvan
gen, dat II. K. it. met groolo bclangstol-
ling hoeft kennis genomen van do plannen
en do werkwijze, van liet comité en dat
het geschenk van de Neilerlandseho school
jeugd door Haar cn Prins Borghard gaarne
als zelfstandig geschenk zal worden aan
vaard.
Do .lijst van autoriteiten, enz., die hun
instemming met deze inzameling betuigd
hebben, bevat reeds bijna' 70 namen.
Ook.de vcrccniging van christelijke on
derwijzers en onderwijzeres-en in Neder
land en de overzeescho gewesten, heeft
door haar hoofdbestuur haar medewerking
toegezegd cn den directeur vn,n haar bu
reau, den lieer A. de Jong E.zn., als lid
van Ik L comité aangewezen.
Verschillende genieentebcsturen hebben
bereids toestemming) verleend lot het hou
den dor inzameling op de openbare
scholen.
Eveneens werd- deze toestemming voor
de R. K. scholen door het doorluchtig
episcopaat verleend.
Dc Dnitsch-Nrdor'anilsclic handels
betrekkingen.
Het orgaan van de 'NrderrijnKCh-Westfna!-
sclie Kamér' van- Kóóphandel„Rhcin und
Ruhr" schrijfthot Volgende over de ent
wikkelingvan'..do Diiilscli-Ncderlandsohc
handelsbetrekkingen
Ongetwijfeld kon do Duitsche ilivoirl tiaar
Nederland nog heter zijn, inden de be
staande moeilijkheden, die dot alleen door
de beide landen uit den weg geruimd
kunnen worden, geen ernstige hinderpaal
vormden.
Het la.gcre prijsniveau vooral van c(e
Oost- en. Zuidoost-Europco-sche landliouw-
staten is niet zeer bevorderlijk voor een
levendiger handelsverkeer tusschon Duitwh-
land on Nederland.
Aan den anderen kant klaagt Nederland
over de prijzen der Duitsche industrie
producten, daar do koopkracht van dc
Ncdcrtandoche landbouwers ge ingor is ge
worden. Bovendien spreken bij de Nolcr-
landsclie koopers politieke cn gevoels
overwegingen hier en daar wellicht een
woordje mede.
Men vraagt zich af, welke terugslag u?
waardevermindering van den gulden op
de Dintsch-Nederland-o'e hnnde'.sbo'rekkin-
gen zal hebben. Doordat de ontwikkeling
van liet Ncdcriandschc prijspeil nog on
zeker is, kan deze vraag natuurrijk nog
niel direct beantwoord worden, «liet is
echter mogelijk, dat dc handelsbetrekkin
gen tussclicu beide landen beter zullen
worden, wanneer de Nederland cbo concur
rentie er iti zal slagen zich meer op de
wereldmarkt te doen golden on daardoor
de koopkracht voor Duitsche industrie
producten te verhoogen.
Aan den anderen kant is het ook mo
gelijk dat Duitschland ter aanvulling van
zijn eigen levenstniddelenvoorraad goed-
kooper geworden Nederlandsche landbouw
producten zal invoeren.
De politiek van aanpassing.
Do Anislerdamsclic Kamer
van Koophandel dringt aan
op voortzetting.
Do Amsterdainsche Kamer van Koop
handel heeft dn; haar gisteren gd'ioudon.
vergadering goedgekeurd een sdirijvein te
zendén' aan'dén raad Van'ministers inzake
do, cconomi&dio" póliliclc der regeering, in
verband met de door haar genomen mone
taire maatregelen. -
.In dit.uitvoerig schrijven wordt er op
geivezen, dat vooral de psychologische wer
king van de op het gouduitvoer-verbod
gevolgde reacties cn dc verlevendiging, wel-
ko ons bedrijfsleven op vele punten heeft
te zien gegeven, belangrijke factoren kun
nen blijken te zijn voor liet verkrijgen
van oen blijvende verbetering.
Het ware echter onjuist, in bet verlaten
'van den gouden standaard oen 'factor te
zien, die met zekerheid on door een min
of meer automatische werking hel herstel
voor ons land zal brengen. Slechts indien
de wijziging in de monetaire verhoudingen
leidt tot het herslcllcn, al.hans veitrioogen
van do rentabiliteit van het bedrijfsleven,
en dal niet alleen ten aanzien van don
export, cn deze verbetering wordt gehand
haafd, kan do economische positie van ons
land, uit dien hoofde blijvend gebaat zijn.
liet is daarom dringend noodzakelijk,
alles te vermijden, wat dc thans in oen
aaulnl bedrijven waar to nemen opleving
te niet kan doen cn Le bevorderen, dat
liet bedrijfsleven ten volle gebruik kan
maken van dc kansen, die mochten wor
den geboden.
Het schrijven wijst er verder op dat
tol dusver aanpassing nooiiig was en dat
ook daarop, zij liet onder gewijzigde om
standigheden, het streven moet blijven ge
richt. Belangrijk onderdeel van deze aan
passing vormt de vermindering van den
druk der overheidslasicn door versobering
van het overheidsapparaat cn zulks niet
alleen van hclgcen in de periode voor
de crisis is gegroeid, maar ook en in de
eerste plaats van de crisis-voorzieningen,
die haar ontstaan hebben tc danken in het
■bizonder aan disparilcilcn in dc productie'
kosten hier te lande en elders, welke nu
geacht worden tc zijn verdwenen, althans
verminderd, zooda.l daarvan ook op dien
grond (hans hol afbreken ter hand genomen
dient te worden.
Het zou van wijs inzicht van de regee
ring getuigen zoo zegt hot schrijven
verder indien zij onder den thans nieuw
geschapen toestand haar streven er. op
zou richten,- om het bedrijfsleven zooveel
mogelijk zijn vrijheid, voorwaarde voor zijn
bloei, terug te geven en de gelegenheid
te openen lot een zoo ruim mogelijke oaf-
plooiïng van dé pa.rliculi re werkzaamheid'
en bet particulier initiatief instede van
een alles regelende sla.a Is macht.
Indien niet liet regceringsbelcid in dit
stadium met de meeste kracht wordt ge
richt op het deen verdwijnen van crisis
maatregelen, dan is (Je kans groot, dal het
psycnoiogisch oogenblik om hiertoe tc ge
raken, voorbij gaat en binnen atzi'cnbaren
lijd niel terugkeert.
Door opheffing van belemmeringen, ver
lichting van lasten cn liet verhinderen
van verhooging van productiekosten zou
liet bedrijfsleven nieuwe perspectieven kun
nen verkrijgen, die bel in staat zullen stel
len om, gebruik makende van den thans
in vorlerlei opzicht bcs.'aandcn, vooral psy
chologische!) grondslag, dc voorhanden mo
gelijkheden vun herstel ten volle aan le
wenden.
HET
Gezondheids
Tarwebrood!
Schiedamsohe Broodbakkerij A. Peters
r .wisseling tussclieiidén Japanschen. am-
a gens de laatste uit Madrid' ontvangen bassadeur en den Chineeschenminister
rin^fmenén^Mr^1 ,c co-°nho regee- van buitenlandsche. zaken .in zooverre een
ringstioepen^ bij een tegenaanval aan het
front van Talavera door de artillerie der
opstandelingen zijn gedecimeerd.
Madrid zal zich nietovergeven.
Oin lia.f negen gisteravond heeft do ra
diozender j. van do vc réén iglo socialisti
sche) pastij te Barcelona, bevestigd, dat
Madrid z;ch n et zal overgeven aan de
reahtsche troepen. Madrid begrijpt zijn rel
als hoofdstad
lederen dag, welke voorbij vaat, zonder
dat de" opstandelingen de stad luinncn'
binnentrekken, is voer d'e réchtsche tree-I
pen een nadeel te meer, dat zich snel zal
kunnen wijzigen in wanhoop en ontred
dering.
De aanval is sleehb een „bluf", welke
niet op do feitelijke strijdkrachten' berust.
stap verder: gebracht, - dat de woderzijd-
selm opvattingen léénigszinsl-nadér tot el
kander zijn gebrachtiiDêfihitiovè resultaten
zijn echter niet '-bereikt. - Do - Ghiüoézon
weigeren o.m, in te "gaan opcon gemeen
schappelijk Japansoh^—Cbineesch" anti-com
munistisch front/-op'! grond van 'de óvec-
weging, datde r Jaljianners ;rdaa.ruit' rechten
zouden kunnen 'afleiden tot 'afzonderlijke
maatregelen.
Int. Samenwerking
Het bezoek van Beek aan; Londen.
Gisteren heeft Bcok één liezöèk gebracht
aan minister-president Baldwin; waarna'liij-
op liet Foreign Office een bespreking bad
met Eden. Men vermoedt, dat zij do jood-
scbe immigratie in Palestina en do pro-
HoStatendam" van de Holland-—Amcrilca, Lijn is gisteren door niet minder dan 1
slccpbootcu naar liet dok van Wilton—Fijenoord alhier gesleept, voor het onder-
zoek van dc schroei.
Hocdjcsmode.
11 Novcmlxir.
Mevrouw I
U vraagt mij hoe of ik do nieuwe hóed»
jesmode vind.
Ten eerste: waarom juist mij? Bon ik
mijner zuster hoeder? Moet ik, die gaar
ne onder het hoedje kijk, of dat daar
gebleekt is of naturel, mot krulletjes of
a l'ange, meet ik mij bezighouden mot
dingen, die boven mijn pet gaan? Ik mogo
dan al erkennen, dat hel hoedje voor do
hoedsters mijns levens in don letterlijk-
sten zin des woords hoofdzaak is, voer
m ij, voor ons, voor mannen die zichzelvo
liéércn weten, zijn hot hart, dc ziel, do
beminnelijkheid, de deugd en de trouw
do criteria voor de appreciatie van hot
verschijnsel -. dame.
In theorie althans heb ik den drempel
der bezinning reeds overschreden/ waar
achter bet zonnige land van de ernst
en de matigheid ligt, en waar de schoon
heid slechts een, zij liet belangwekkende,
bijzakolijkheid is; van grootcr belang is
bet, in die contreien of ge biefstuk mot
aürpeltjes bereiden kunt naar dien geest
die de mijne is.
Doch dit noemt niet weg, dat ik uw
vraag, hoffelijkheidswijze, beantwoorden
wil: ik vind die huidige hoedjes afschu
welijk.
Onlangs wandelde ik langs den weg
toen ik een dame ontmoette van mijn
kennis. Hoffelijk cn welwillend als
steeds, behulpzaam bij pijnlijke momen
ten, ridderlijk on nobel, sprak ik haar
aan on zeide en sprak: „Truus, d'r zit
iets in je haar". Zij keek mij vernietigend1
aan en bitste terug: „Meneer (men éér,
zei Truus, die mij altijd Filmglinsteraar
noemde) meneer, dat is mijn hoedt"
Nu zijn Truus en ik gebrouilleerd. Ja
mevrouw, ik- vind die nieuwe hoedjes af
schuwelijk. Het moge dan al zijn, dal zij
op mode-prentjes zéér charmant een ton-
gor, herte-beenig en frêle dametje bekro
nen; gij en de moesbe uwer ziistcrkens
vergeef mij, liet is zoo! lijkon niet op
die plaatjes. En dan is zoo'n uiks-en-nio-
rnandallelje, zoo'n puntje, zoo'n vlinder-
achtig-clirig, veeleer dan een kroon, oen
clownmutsje.
Op de omvangrijke stoffelijkheid uwer
slcvig-boensdio aanwezigheid hier op
aarde, wiegelt dat kleine prulletje aller
zotst door do waereld. Boven uw kuiven
de, breode haardos, schoone afsluiting te
bovenwaarts van uw blozende, "melk-on-
honing-wangigo gelaat, doel uw nieuwe
hocxlj-e aan als eon kcrmis-dwaasheideen
rare uitgelatenheid; een gek uilwasje op
een lang-nioL-gekke dame.
Een rijzige ranke toren moge zich uit
eindelijk eon koddig haantje kunnen ver
oorloven...
Een spitse hoogc mast kan geaccen
tueerd worden door een smalle, speelscho
wimpel...
Een ranke, lango, gestroomlijnde auto
zij dan al aardig opgeluisterd door een
geestige mnscolic vóórop...
U bent, mevrouw, geen toren en geen
mast en geen super-de-luxe en uw baan
tje, uw wimpeltje, uw geestigheid boven
op uw hoofd; scheef cn onlogisch; puntig
cn petieterig is dwaas, niet dan dwaas...
U hebt mij mijn oordeel gevraagd en
ik heb hél u gegeven. Wannecir uw liup-
sche, tengere telgje Marietjc mij over
haar moderne hoedje gevraagd' had, zoo
haddo ik naar waarheid1 in lofzang
en huidehymne uitgebarsten.
Doch wat. Marieljo vrij slaat, is' Mario
niet veroorloofd.
En van „het" moderno hoedje mag niet
gesproken worden.
Wél van uw moderno hoedje.
F.n óók van Mar iet je haar moderne
hoedje.
Het is dit zij u lot troost als bij
ons, mannen.
Don slanken, grijzen gezant van de
Canarische Eilanden staan witte slob
kousen allerkeurigst. Zijn patricische ver
schijning wordt er door geaccentueerd.
Doch wanneer Jan uwe man die draagt
krijgt hij onmiskenbaar de sfeer van een
salon-liumorist, oen leveusliedcrling of een
sloomcaronsscl-dirocteur.
Zoo is liet,
En niet anders.
Ik vind uw moderne hoedje om niet
over te spreken zoo raai
Doch uw hart is goed pn uw innerlijk
is nobel en dus zijl gij mij sympathiek
en dierbaar ondanks, dat tdingsig.ieidjp in
uw baar.
Goloof mij uw toegenegen
FILMGLINSTERAAR.
Det» contant terachijnt dagelijks, m»t *lt»
wndaring v»».Zon- ei> Feestdagen.
Priii par kwartaal f2.— iranco par post
f2.60.~-— Prija por week: 15 'ets.'— Afrbn-
derlüKe. numtnora i ets..Abonnement»»
portion daiiclülóa aaiigeriomotL
Advortentiiin voor liet eerstvolgend num-
Biar moeten vóór elf uur aan liet Uurev»
beiorgil zijn, 's Zaterdags voor. 1» iiur.
Een bepaalde plaat» van advertentida
wordt niet gewaarborgd.
Prijs <Jer A<i ver tent lön: van 1d regels 1.1.55;
iedere regel moor 10.30; ia liet Zaterdagnunamer
1—5 regels fl.80, leder® regel meer 0.35.
PeclAmea fl>.75 per regel. Incassokosten 6 eUj
postkwitantios 15 bt». 'larieren van adverteDtiëu
by abocnemcntiijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbotaling Kléin®
Advertentiön opgenomen fo.50 t/m. 15 voor
don, f0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
*s Woensdags: Kleine Advertontiëntot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aAn het
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentiën Il.OO,indie»
•Iet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
PERSTUKJE
voorheen Persocn
VLAARDINGERSTRAAT 7 TELEFOON 68012