oiKiKliB
BHwaaagar"""
Urn
UIT DE TWEEDE KAMER.
NU
W'
Wm.
v:-;,
- W'
«Bid
TWEiMi blad
SCHÏEDAMSCHE COURANT
SUNLIGHT ZEEP
Rechtszaken
Mmi
wM
fÊÊm
Het algémeén debat geëindigd. Politiek en
theologie. Defensie. Dictatuur. Justitie. Hét z.g.
zedenschandaal in Den Haag; Volledige op
heldering gevraagd.
Het parlement lmeft een record- gemaakt.' wil «eregeld zien is niet duidelijk ^zegd;
1 inon \vi. den slaat meer uevoezd helen
door in vijf .vergaderingen hel algemeen
debat af te doen. In de oudheid du irdó
geven, meer medezeggenschap,' maar daar
naast weer nieL zóó ver, dat de Kanier
dit souis oenige weken. Do nwilsoenecnng nicli0Ze(,g0nS0hap zóu krijgen over. de'da-
van den spreektijd is wel één dei" middelenI t»eIijksclio leiding, de- beslissing^ in de fr-
geweest waardoor deze beperking is vcr-i nnncieelc vraagstukken,- enz I-en sl.aat.3-
kregen, maar daarnevens is er ook wol commissie kan over het vraagstuk pem-
iets in.d-o
zien nu -
pralerij nooit in goede aarde valt hij het
publiek. Misschien zien zij dal wat al te
uir daarnevens is er ook wol commissie kan ovci net viaag-aua |.wh.i-
gestie der lodon veranderd. Ziij zen. In het ontwerp is de bepa.ing opge-
- eindelijk - in, dat de veel- imnmn, dat do opzegtermijn van hel octrooi
no-vlio aan e valt hiihet" vijf jaar bedraagt. Naar hot oordeel van
laat in. Tenslotte moot -nóg'geconstateerd'
worden,, dat door veranderde structuur
der bogroo'iiig veel naar de afzonderlijke
hoofdstukken. is overgebracht, wat - vroe
ger bij/algemeen is behandeld.
Iloe'liet zij, .het! debat is vlot afgedaan.
Als wij 'nu nog dons gedaan kregen, dat
theologische kwesties werdon. opgobo gen,
waren wij nog Verder óp den goeden weg.
Maar daarop Ais - nog geen uitzicht. -Do
:hccren Kersten .dnj Lingboek; bevveeklaag-
'd-en hot' protestantisme, dat volgens lien
bezig is rzijYueigcn: graf te delven. .Minister
de hoeren v. d. Waordc en Teiirlings was
ö'io''termijn veel.'té lang; zij-achtten twos
jaar voldoende en dienden in dien geest
.één amendement in. De minister kon 'daar
op echter niet" ingaan, omdathij daarover
in iederl gcval.', eerst.. overleg -..moest;: pje%hl
met do Ned. Bank., Veel zin .hoeft dit arn-cn-
dement niet, als .de staalsconimissiè,;sppe-
dig mót haar'werk,, gereed zou .zijn 'Maar
in ieder'geval .vroeg.de, minister' schorsing
der behandeling van 'dit ontwerp, ten einde
net noodi'ge overleg tó plegen. 1
Bcgrouting vah justitie.
'Toen nam de begroölingvan justitie
een aanvang.'. .Gelijk te verwachten was,
v -, i was het Haagsohe 'zeden-, 1 schandaal" hier
Colijn heeft inmiddels eens- oudubbolzm- e(,n poopj-schotc' op het menu. Algemeen
nig aan don lieer Kersten gezegd,ilat hijllQeft verloop van deze;'zaalp ,.pijh!gke
met zijn theorieën evengoed een dictatuur
nastreeft als de communisten en fascisten.
Parlementaire samenwerking.
Het politieke gedeelte in dit debat le
verde 'geen resultaat op. Hot bleek wel,
dat minister Colijn oen ander standpunt in
neemt dan den heer Schouten en veel eergo-
ncigd is met iedereen samen te werken
indien daartoe aanleiding beslaat en de
democralio het gewenscht maakt. Parle
mentaire samenwerking op zoo breed mo
ge lijken grond maakt het noodzakelijk, dat
men niet liet onmogelijke van elkaar
eiseht. Ifct is do vloek van ons parlement
geweest, dat men te star bleef slaan in
zijn cischon.
De aanpassing.
Over het resultaat der aanpassingspoli
tiek zijn do heer Albarda en do minister
het niet eens geworden. Trouwens, dat
was ook' niet te verwachten. Do één wijst
op Zweden waar liet z.i., boter is gegaan
dan hier; do ander toont mot cijfers aan,
dat wij hier niet te klagen hebben. Be
tjjd zal het moeten leerau.
"IV at de financiën botreft, heeft minister
Oud nog eens gewaarschuwd tegen al to
optimistische'-' vorwaclitihgon en' "Vobral
legen de illusie, dat spoedig weer-veel
nieuws: mogelijk .zal.,;..zijin,.- Als- .het :-. geld'
beier' gaat vloeien naar onze schatkist,
zal er zóóveel achterstand zijn- in te halen;
dat er over iels nieuws voorshands zeker
niet valt te denken.
I>e defensie.
Ter.slotte nog een enkel woord over de
defensie-kwestie. De legoering is van oor
deel, dat het onmogelijk is dit punt nog
in dit zittingsjaar af te doen. Zij heeft
gedaan wat zij kon, maar zij kan onmoge
lijk snéller werken. Spoedig zullen haar
plannen in grooto trekken aan de Kamer
worden voorgelegd en bij de begrooting
van defensie zal het mogelijk zijn, die in
het algemeen al (e bekijken. Voor 1937
is voor de defensie in Nederland- en- in
Indië te samen 165 millioen gulden uit
getrokken tegen 11.8 in 1935. Mien kan
dus niet zeggen, dat de rogeering niets
dood.
Volgens de hoeren Goseling en Bierema
was dit punt echter zéér urgent en het
moest dus vóór de verkiezingen worden
afgedaan. De tweede.diende zelfs een mo
tie lot spocdunaking in, maar moest die
weer terugnemen omdat minister Colijn
grooten spoed onmogelijk achtte. Do re-
gearing wil bovendien in deze aangelegen
heid, de leiding houden en 'zioh niet laten
opjagen door de Kamer. Toen in die mo-
tic een bedekte uitspraak van gemis l aan
'vertrouwen in liet beleid-, der rogeering
word gezien, heeft de voorsteller zre. wijse
lijk ingetrokken. 'Bij de oprlogsbegrootvng
zal dit punt wel nader worden -behandeld,
maar het staat wel vast, d'at do minister.
zich niet van zijn stuk laat brengen. Vóór
do verkiezingen wordt d-it vraagstuk niet
afgedaan.
Het octrooi van dc Nederland.
sclie Bank.
- Alvorens diverse, hoofddu-lckon der rijks-
begroeiing ie behandelen, is eerst een aan
tal wetsontwerpen van meer' of mmder
be.ang afgedaan; -Hel' ontwerp, dat. het
Ipptroor yanvdeilNediorlandsche. iia.uk weer
- met, vijf jaar verlengt; gaf een paar; fcderi
aanleiding -lot lmsprekitvg 'vanlrde' vraa''
i|rOf niet eeri prinoipieoIfD rcorgaii isa fctó van
het bank-regiem gewenschtis. Men heeft
1 vrijwel niets aan te merken op net beleid
van do Ned. Bank, maar men vindt de
verhouding lusschen Bank en slaat toch
toch met jo ware. Het landsbelang, ee-
lieelo welvaar^ staat-hierbij -op het spel
1 on het- was daarom naar het. oordeel van
vele leden eewcnscht het vraagstuk iicw
r' to bestudeeren,De hoeren vain dér
naerd'e, Teurlings én' Westorman drongen
-aan op do instelling van een staalscom-
mnssie, waartegen minister Oud geen be
zwaar 'bad'. Bij het_ thans voorgestelde
ontwerp 'zijn goen principicel-e vorantlorm-
gen aangebracht, omdat die naar liet óor-
van den minister niet noodig wa-
Wat men eigenlijk precies anders'
r' dhr'- -•
ViUJDAG, 20 NOV.-,; 1930. No. 21112.
aangezien liet toestel h.og slechts enkele
minuten; van Croydon ivas verwijlen!.
Het' tóedtel wa-s een. oude F XII van
do Ki Ll M. cn werd eéhigé weken geleden
<l'oor de British iVinVays gekocht.
verbazing".', in', liet land,, gemaakt,.1' aldus'
merkte zeer terecht de .heerCoops on
Inderdaad, zoo is het. Het groole publiek
ziel weliswaar alleen den buitenkant, maar
toch' weer voldoende om uiterst verbaasd
te zijn. Fn die buitenkant is deze: plotkénn-
wordt een aantal personen in arrest ge
steld, verddacht van zedenmisdrijf Onder
ben zijn een paar höoge ambtenaren,'Alge
meene sensatie 1
Nadat' dié personen, langer of korter
in" voor-arrest hebben vertoefd1,- wórden zij
vrjjgclaten en nog veel later krijgen zij
één voor één bericht, dat van rechtsver
volging tegen hen wordt afgezien.
Die buitenkant ziet er allesbehalve fraai
uit. Voor het prestige van politie en justitie
is het wel gewenscht dat hier opdieldering
wordt gegeven. Editor bleek de minister
daartoe niet bereid; hjj hulde zich in een
waas van geheimzinnigheid
Al spoedig was het bekend, dat een 17-
jarig jongmensdi, uilennate slecht bekend
staande, degene was geweest op wiens
inedcUeclingen de arrestaties berustten. Dat
was al heel weinig geruststellend.; De mi
nister maakte-het nog erger door te ..ver
klaren, dat de politie óók wel. wist, ..dat
zij voórziditig^ iUoeM:»ajn^^^^ mét l-'de
doelingcnLyain -daf .heerschap, maar .dat-zij-
daarnaast nog verschillend mnder, belastend
materiaal' tegen mlr.- R. had. Was,-dat,, wel
betrouwbaar? Het ziet er niet naar uit,
want ook dat was niet voldoende om i>on
vervolging door te zetten. E-n wat was
het materiaal? In het proces-dossier kwam
dit niet voor. Nog erger wordt het als de
minister schuld wil \ye:pen op de pers,
die door ontijdige publicaties veel kwaad
zou hebben gedaan. Die opvatting is to
taal misplaatst; in de eerste plaats ver
trouwde tie pers er op, dat justitie en
politie hier niet zouden ingrijpen als zij
niet absoluut zeker van hun zaak waren;
in de tweede plaats lekken dergelijke daden
dor politie altijd.uit en zou de pers zich
niet van medocleeling hebben kunnen ont
houden, wilde zij niet den schijn op zieli
laden, dat zij de feiten wilde verzwijgen
on bedekken.
Het was te verwachten, dat de heer v. d.
Heiden de kwestie uitvoerig zou behande-
lon. Hij herhaalde zijn brochure en sprak
den wensch uit, dat de minister niets zou
verbloemen of verzachten. Van alle kanten
werd ditzelfde gevraagd-, de één wat vrien
delijker, de ander wat scherper. Mr. Korten-
liorst, mej. Katz en de heer Terpslra vorm
den wel een ietwat zonderling maar dit
maal homogeen koor. Men zag algemeen in,
dat liet recht hier con;, knauw heeft go-
kregen, die hersteld moet worden
Weliswaar, is :dè Kamer geen instantie
in d-o -rechtspraak, maar .m-en achtte het
vair - belang, dat -deze zaak;- die het publiek
„pijnlijk hecfl verbaasd",openlijk wordt
afgedaan en niet verdonkeremaand, dóór
vage mededeelingen, .die niet controleer
baar zijn. 1
Van do overige bij dezo bogroóli 11 g aan
geroerde punten, valt pas iels .tó verteilen
als do minister lieeft geantwoord1.
De vlucht Parijs-Tokio mislukt.
Jajiy heeft metzijn toestel een
berg-geraakt. Dp vlieger ernstig
gewond, zijn toestel geheel ver
nield. i
De1 Fraiische'vlieger 'Japy, dto op weg
was van Parijs naar .Tokio en daar óm
7 uur gisteravond had inbeten aankomen,
had oni 11.50 uur nog- niets van zich
latenhópran.' Zijn benzinevoorraad- liad
vólgens! bereken in g" om iO.'mur des avorids,
uilgcput moeten'zijn, Jaóy' had mot zwa-,
ren .tcgélinyihd té.,kampen.;
Onmidèellij'k-,is-jnéh:;op;,onderzoek uit-
gegaan__éii oin zes uur,_.vGroenwichtijd- is
de Franscho vlieger inljot ;Noord-weslen
van Kiocsjoe gevondenv Hij had met zijn
toestel, oen heuvel geraakt,- tengevolge
waarvan zijn tocMol gcheer vernield 'werd.
Eerst vier uur na- shet. ''ongeluk werd1
Japy j ontdektdoor d'orpeirngen, die op
het gerucht;van het ongeluk .ryaren komen,
'opdagen. Zij bevrijdden, dén vlieger uit liet
puin '!van diet toestel y en, ;Vierleóndéii hem
dc eerste hulp.
Japy was' tamelijk ernstig gewond aan
hoofd en dij, dóch zijn leven is niet'in
gevaar.
Teleurstelling in Japan
In extra edities geyen de. bladen te
Tokio nadere bizohdèrheden omtrent het
ongeluk, dat den -Franschen vlieger Japy
is overkomen, alsmede een'interview met
den avialcur. Het schijnt, dat Japy nabij
Foekoeoka een noodlanding heeft willen
maken, doch door den lievigon. regen en
dikken mist uit den koers is geraakt en
tegen den berg Soboori is'gevlogen, welke
gelegen is op de grens tusschen de pre
fecturen Saga en Fofekocoka; De slag van
de botsing werd gehoord door houtskool
branders, die' onmiddellijkde brandweer
waarschuwden. Meer dan. honderd l ra,nd-
weèrlicden beklommen den berg, waar zij
het wrak van liet toestel' vonden.' Japy
werd uit de wrakstukken gehaald en naar
liet 'ziekenhuis vervoerd', waarbij' zijn pa
rachute als! draagbaar wrr.lSröbruikt.'Japy's
yerwóndüugen-zijh van-ornstigón. doph óiiet
vair leyensgevaarlijlren'/aafd. Hij heeft; een'
diepe wonde aanliet voprhoófd, alsmede
broukén. in scboud&rbeen ,,-enréchter lij-
been, .waarvan 'de „genezing wel oei»' half
jaar zal duren.
Japy-verzocht .d-en -journalisten aan 'zrj-n
moeder to telegrafeeren, dat zijn wonden
niet ernstig zijn on tevens aan het blad
Intransigean te Sonen, „Dat hij den tocht
helaas niet had kunnen- volbrengen, doch
dat de machine zich. prachtig gehouden
had". .Het keizerlijk luchtvaartgenootschap
heeft besloten aan Japy de medaille van
verdienste toe te kennen voor zijn record
vlucht van Parijs naair Japan.
m%imr
Wm&MWM
cm
'K
deel
ien
Luchtvaart;
Britsch postvliegtuig verongelukt
De tweo pihilcn om - het - leven
gekomen. - - s
DeBritish 'A'uóvay&",;dëcH' blficiéèl mie-
dc, dat gisterochtend 3.58 uur-nabij^Craw
ley bet poslvliégf uig, 'dat die mail ...van
Scandinavië en Duitsohla-nd naar Engéland
bracht, is verongelukt. V.''d
De beide piloten, Hattcrsley en Broden
kamp zijn om hél leven'gekomen. ;v;T
Do mail is niet beschadigd' én. werd per
trein naar Londen gebracht.. Hét 'toestel
vervoerde geen passagiers.; De'baidiodólé:
grafisL en de mécanióienwerdenysfechls
licht gewond.
De oorzaak van het: óiigÓvai:is.'niet:- bej
kènd. .";b v.
Het ongeluk to wijten aan den
mist.
-Men- sciirijft het' ongeval' 'toe''ahsi' hijst,"
Na acht jaar herkend.
Gewezen hoofdcommies voor dc
Roltcrdamsche rechtbank.
Gisteren heeft do Rotterdamsche recht
bank de zaak beluitideld tegen den 65
jarigen gewezen hoofdcommies- J. Kuiiie-
ken, zidi noemendlo Kornelis Kun eken,
zonder vaste woonplaals, gedetineerd, die
in December. 1927. ten nadeele- van de ge
meente Botterdam- een bedrag van onge
veer 21.000 gulden zou hebben ontvreemd.
Verdachte was als hoofdcommies werk
zaam bij den gemeentelijk-en geneeskundi
gen dienst en was als zoodanig belast met
de regeling van die uitbetaling der sa
larissen van doktoren en verloskundigen.
Ook beheerde liij de kleine kas.
Vermoedelijk had de man tevoren reeds
verduisteringen gepleegd, zoodat hij op oen
gegeven moment geen anderen uitweg moer
zag dan do vlucht. Hij dood1 dit echter
met medeneming van -een bedrag van on
geveer 21.000 gulden.
Op 30 December 1927. maakte Xhij zich
niet -medeneming van dit 'bedrag uit de
voeten 'on -sod-erl -dien heeft niemand óóit
iets- van-hem. geboord.
In Augustus van dit jaar echter meldde
zich bij de politie te Apeldoorn een zwer
ver aan, in wien men den destijds verdwe
nen .hoofdcommies Kuneken meende te
herkennen.
Do man werd aangehouden on naar
Rotterdam overgebracht. Hij gaf echter
voor Kuneken te boelen en maakte verder
den indruk zijn geheugen kavijt te zijnTij
dens het vooronderzoek evenwel heeft* hij
zijn houding gedeeltelijk gewijzigd.
Bij do openbare behandeling van de zaak,
welke gisteren plaats vond, werden ver
scheidene getuigen gehoord, die hom po
sitief als den gewezen hoofdcommies Ku
neken herkenden.
Het O. AL., dat werd waargenomen door
mr. F. Wiibrenninck, achtte liet bewijs
geleverd en eischic tegen verdachte een
gevangenisstraf van één jaar en zes maan
den.
De raadsvrouwe, mej. mr. MAK. J. Slot,
pleille clementie.
Ui (spraak 3 December. j
iPBi
mwM.
JRÜ
mm
1 r'?
Per K.L.M.-vliegluig niaaklc Prins Bcrnhard gisteren' een vliegtocht. Bij aankomst
op Schiphól .werd de bemanning -van- hetbegeleidend vliegtuigcskculer door kapitein
A,Vvan Weerden Tocl man aanden Prins voorgeslcld.
Beleediging in „De Tribune".
Een maand tegen drukker
gcëischt.
Voor de Vijfde Kamer der AmsterJam-
sche rechtbank heeft zich gisteren de druk-
kerspatroon T. D. te verantwoorden ge
had. verdacht van beleediging van het
openhaar gezag.
In „De Tribune" van 10 Maart j.l. heeft
verd., die loon nog leider van do drukkerij
was, waar hel communistische blad- wordt
gedrukt, een artikel„Hitier dreigt met
oorlog", „Manifest der communistische par
tij Nederland"/doen afdrukken en versprei-
■d'T. ve c-
Dit artikel beval naar de mebning'vaiti
hel .G.M. uitlatingen in lieleed-iaenden 'vorm
over' hel openbaar gezag "on wél over:
de regeering van Nederland, zulks terwijl
de persoon op wiens last bedoeld artikel
gedrukt was,* noch beleend was, noch op
de eerste aanmaning békend was gemaakt.
Do drukker werd dus voor het artikel
aansprakelijk gesteld.
In het geschrift kwam o.m. do uitla
ting voor, fdat de regeering het Indonesi
sche volk uitmergelt 011 onderdrukt.
De officier, mr. B. Kist, requireerde eeu
maand- gevangonisslraf legen verd., nadat
hij zooals hij zeide aanvankelijk een
straf liggende tusschen 6 maanden en
een jaar had- overwogen, doch hij had
hiervan afgezien, omdat daar verd.
niet meer bij de drukkerij is belrokken
herhaling niet te vrcczen in.
AD. Simon de Jong, optredende voor
verd., voerde aan, dat do werkelijke op
drachtgever tot het plaatsen-van hot stuk
onmiddellijk is genoemd. Hij had dus ver-
volgd moeten worden en niet deze druk
ker, die thans uitgetreden is uit de firma,
die het communistische blad drukt. Ook'1'
behandelde pleiter den inhoud - *an het
artikel en meende dat dit niet bol eed ig end'
was voor hot openbaar doe1, ,1 echts
een objectief historisch - feit" co islateerde
Tenslotte behandelde pl. don inhoud van
het blad', waarop strafrechtelijk: niets' meer
is aan to merken.
Pleiter concludeerde tot vrijspraak.
Vonnis 3 Deoeml-ci a s
Nasleep der Ossche misdrijven.
Het gereentshof te 's-IIertogenbosclï
zette de behandeling van dc strafziuvk
tegen den koopman G-. Kr. uit \rierlings-
beek, die door de rechtbank is vrijgespro^
ken van de aanklacht, dat hij in hot
najaar, van 193-1 te 'Oss opzette'.ijlr' den
Osschen arbeider- L. Vos, hijgenaamd Bijs
de. Sijp en A. Hendriks (dikke Toon tie
Soep) getracht heeft te bewegen in te bre
ken in liet gebouw; van dc Boerenleenbank
to Vïcrlingshcek, 0111 daar 'uit een brand-,
kasttweeduizend gulden weg te nemen,
Togen dit vrijsprekend voniiis yan de
Bpssclm reclitbankbaddo officier van
justitie .liöoger beroep aangctcekehd.
Uit liet verhoor bleek, dat getuigen Bijs
de Si.jp en Toon d-e So-ep licwècrdc-n, Kr,
in het najaar van 1931 ontmoet te heb
ben, terwijl anderen verklaarden, dat zulks
pas in 1935 is geschied.
Dc advocaat-generaal, mr. Massink, acht
te verdachte. ..schuldig aan....helhem, ten
lasto gelegde. Hij eischic vorniot ging van
hel vrijsprekend,- vonnis; der reclitbank eri
vcróordceling tóteen gevangenisstraf van
drie jaren.
Hei hof zal op 30 November a s. uit
spraak doen.
Faillissementen.
In do week van 9 l.m. 14 November
1936 werden in Nederland! -77 fa-illisset-
nieuten uilgesprokon.
I Vv
M/'A
Wie twee dikkere stukken Sunlight Zeep - in een
origineel pak voor 10 ets. kan kopen, behoeft
geen zepen van twijfelachtige herkomst meer te
gebruiken. Sunlight Zeep, het van ouds bekende
standaardmerk, is zwaarder in gewicht en toch
nog verlaagd in prijs. Dit is een voordeel, dat
geen enkele huisvrouw zich in deze tijd mag laten
ontgaan. En de bekende geschenkenbons blijven,
als steeds, op elk 10 ets. pak gehandhaafd. Voortaan
niet anders meer dan
6 19-092 tt
T-1
..1...