Pi
Donderdag 28 Januari 1937,
EERSTE BLAD.
VANDERVELDE AFGETREDEN.
STADSNIEUWS
Unw® handea
89ste Jaargang.
No. 21487
Tc). No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 liinen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
De non-interventïe-politiek der Belgische
regeering. De moeilijkheden zijn nog niet
uit den weg geruimd.
"Ilel hoofdbestuur van de Belgische
weikltodonptu lij heeft den social isü-
schen minister Vamlervelde gemachtigd
als minister af te treden.
In liet communiqué, waarin kennis
gegeven wordt van de aan Vanderveldo
verleende machtiging om af te treden,
vetkJaart het hoofdbestuur van de
Belgische werkliedenpartij, dat het
evenals Vanderveldo van meoning is,
dat do redenen voor do partij om aan
liet regeormgswerk mede to werken,
volledig blijven, bestaan.
Do lirussetselie correspondent van tiet
Vad schrijft over dit aftreden liet vol
gende
Hoewel de leden van liet hoofdbestuur
der I3.W.P. na afloop van de vergade
ring het grootste stilzwijgen in acht na
men, mccnen wij toch te wclon, dat Van-
dervelde met nadruk zon hebben ge
legd op de noodzakelijkheid afs partij
leider in de huidige omstandigheden, ook
met het oog op de buitenlandscho po
litiek, weer zijn volle vrijheid van actie
te kunnea hernomen. Hij verklaarde ver
der de meening te zijn toegedaan, dat
de huidige regecrmgsformalie, steunend©
op de samenwerking van socialisten, katho
beken en liberalen, behouden moet blij
ven.
Van ministcneele zijde, aldus meldt de
correspondent, mocht ik gisteravond nog
vernemen, dat minister-president Van Zee
land deze kleine crisis hiermede als af
gesloten beschouwt. Waarschijnlijk zal reeds
vandaag Vander velde's opvolger worden
aangewezen. Twee namen woiden in dit
verband genoemd: Senator Waulers, hoofd
redacteur van Le Pcuplo en mr, Mathieu
Kamerlid voor Nijvel en burgemeester van
deze stad, zouden beiden ernstige can-
didaten zijn.
Met de vervanging van Vanderveldo
door een andoren sociaal-democraat blijkt,
naar in zekére politieke kringen verluidt,
do latente crisis evenwel niet opgelost te
zijn. Nagenoeg alle katholieke bladen zetten
de campagne voort tegen wat zij noemen
het socialistisch overwicht m het kabinet
van Zeeland. De reis naar Valencia en
Madrid van den soeialislischcn Kamer pre
sident en burgemeester van Antwerpen.
Tluysmans, en de verklaringen, welke hij
aldaar hij herhaling zou hebben afge
legd, blijken eveneens in katholieke krin
gen en ook bij sommige liberalen veel
kwaad bloed te hebben gezet. Men be
weert van deze zijde, dat de boer iïuys-
mans zijn Spaansche reis op aandringen
van minister Vanderveldo zou hebben on
dernomen en te Valencia builen mede
weten van minister Spaak in onderhan
deling zou zijn getreden met het kabinet
Calballero om de zaak de Borehgrave te
regelen. Een verklaring van den heer Iluys-
mans, gisteren door Havas gepubliceerd,
waarin de Kamerpresident heeft gezegd
dat.de non-interventicpolitick niet langer
mag worden vooi (gezet, beeft te P rus-
set eveneons in katholieke kringen een
scherpen weeiklauk gevonden. Het is dan
ook zeer waarschijnlijk, dat de regeering
tengevolge van de houding van een aan
zienlijk doel dor socialistische partij wel
dra voor nieuwe moeilijkheden zal komen
te staan.
De strijd 'n Spanje.
Bommen op Madrid.
Gistermiddag zijn eenige granaten in de
hoofdstad terechtgekomen. Niemand werd
editor gewond.
De verdedigingsiand tc Madrid heeft gis
teravond om half tien oa. medegedeeld,
dat tengevolge van het slechte weer aan
het centrale front geen operaties konden
plaats vinden.
Nieuw offensief van de op
standelingen.
Na eenige dagen van rust Zijh de op
standelingen opnhjmv overgegaan tot oen
offensief. Hun grootste pressie gaat in do
richting van Jaen en Malaga.
Zonder twijfel wit Franco zich van deze
heide belangrijke steden meester maken..
Do regeeringstio-epon verzetten zich hard
nekkig tegen deze aanvallen.
OpstaiiclcluigciikDaiser gebom
bardeerd?
Volgons berichten uit Bilbao hebben
vliegtuigen der regeering den opstandelin
gen kruiser „Espann" gebombardeerd en
©enige malen golroffen.
Engeland
Labour maakt zich los van de
socialistische liga,
He executieve van de labourparfij beeft
met een overweldigende meerderheid lip
sloten de banden met de socialistische
liga te verbreken. Zooals men weet, is
sir Stafford Ciipps voorzitter van deze
organisatie, Er zal over "dit besluit nog
ocii^ officieel© verklaring worden afgelegd.
Volkenbond
De zitting van den Raad gesloten.
De kwestie-D.mtzig."
Gistermiddag is de Volkenbondsruad in
openbaio vergadering bijeengekomen ten
einde het rapport van den Britscben ver
tegenwoordiger in den raad over de kwestie
Dantzig te hooien.
Eden begon met de Pootsclio regeering
lo danken voor de maatregelen, welke zij
heeft genomen en voor den ijver, welke
minister Beek aan den dag hooft gelegd!
bij de besprekingen. Hij verklaarde verder,
dat de waarde van de betrekkingen lus-
selien Dantzig en den hooge-commissaris
zal afhangen van den geest, welke ze /al
bezielen.
Do president van den senaat van Dant
zig, Greiser, wees op de eerlijkheid, waar
mede Pelen de onderhandelingen voerde
en wees verder op het belang voor den
vrede in Europa van de nieuwe overeen
komst.
De Volkenbondsraad nam het rapport
van Eden aan en bepaalde, dat een com
missie van drie uit den raad', nt. Enge
land, Frankrijk en Zweden, de ontwikke
ling van don toestand zal blijven gade
slaan.
Vervolgens word een besloten zitting
gehouden.
In deze zitting heeft Eden, rapporteur
voor de kwestie van Dantzig, medegedeeld,
dat de commissie van drie den Nederland
se hen vice-admiraal Do Graaff voorstelt
als lioogen commissaris.
Hij sprak de hoop uit, dat deze zijn
benoeming zal aanvaarden.
Voor het geval van weigering stelde
Eden den raad voor-, de ..kwestie der be
noeming over te laten aan don raadsvoor-
zittel1, de leden van do commissie van
drie en den vertegenwoordiger van Polen.
Do raad keurde dit voorstel goed.
Na twee uren in geheime vergadering
bijeen te zijn geweest, is de raad om acht
uur weer in openbare zitting bijeen ge
komen.
Do raad nam kennis van. een tussehen
de gedelegeerden van Chili en Spanje tot
stand gekomen compromis, krachtens hei-
welk te Londen directe ondeihandelingen
zullen worden geopend tussehen dein Spaan-
sehen ambassadeur, Azcaratc, en de ver
tegenwoordigers te Londen'van de rogeie-
ringon, die lo Madrid asylrecht veil een an,
mot het oog op de evacuatie der vluchte
lingen.
Daarna weid deze 9Gste zitting van den
Volkenbondsraad gesloten.
Dtiitschland
De a.s. rijksdagzitüng.
Welingelichte Buitsche kringen zijn van
meening, dat op de agenda van de rijks
dagzitüng van 30 Januari as. wairschijn-
hjk vier punten zullen voorkomen: 1 de
samenstelling van de vergadering, aan
gezien dit de eerste Rijksdagzitting is se
dert zijn verkiezing in Maart 3930j 2.
verkiezing van een president; 3. aanvaar
ding van een wet, waarbij de rijksregee-
ring volmachten worden verleend; f. de
redevoering van Hitler.
Inlevering van metalen gelast.
In het kader van het vierjarenplan
neemt men strenge maatregelen om een
zoo groot mogelijke voorraad metalen te
verkrijgen. Derhalve is gisteren gelast dat
particulieren, die beschikkèn over ruw pla
tina, nikkel, zink, tin, zonder hierin han
del te drijven, deze metalen voor 15 Fe
bruari moeten inleveren. Overtreding zal
worden gestraft met gevangenisstraf of
boete.
België
Werkhervatting in het mijnbedrijf.
De staking van mijnwerkers in Hene
gouwen kan als geëindigd worden be
schouwd. Ook in do steengroeven yan
Lessen is de arbeid herval,
De stakingsbeweging iu Antwerpen
ten einde.
De staking der havenarbeiders te Ant
werpen is geëindigd. Overal zijn do werk
zaamheden hervat, slechts met uitzonde
ring van enkele, zeldzame gevallen.
Vereemigde Staten
Gedeeltelijke werkhervatting bij General
Motors.
In do staten Indiana en Michigan heb
ben 40.000 werklieden van de Chevrolet-
fabricken den arbeid hervat. De werklie
den der andere fabrieken van de General
Motois Corporation, ongcieer SO.OOO in
getal, weigeren nog steeds de fabrieken te
ontruimen. De gedeeltelijke werkhervatting
is zonder incidenten geschied. I
Japan
Zal de keizer' Ocgaki helpen?
De „Kokoernin Sjimboen" schrijft, dat
men in sommige politieke leringen in To
luo voorspelt dal de keizer ten gunste
van den kabinetsformateur Oegaki zal in
grijpen, doch tot nu toe hoeft men bit r
voor nog geen aanduidingen. De keizer is
zeer bezorgd over de kabinetscrisis en
gistermiddag heeft de particulier zegelbe
waarder Oeasa rapport uitgebracht over
don toestand De Tenno hoorde het ver
slag zwijgend aan. Verder wordt verno
men, dat hij sedert het uitbreken ian de
crisis allo ontspanning heeft opgegeven,
ook zijn dagehjksche rijtoeren, om in nauw
contact te blijven met de gebeurtenissen
Ruwe huid, Schrale lippen
L' verzacht en geneest
Doos 30 en 60 ct. Bij Apothekers en Drogisten.
Gistermiddag werd op de Algcmeene Begraafplaats het stoffelijk overschot van
den heer J. Maltha, den werktuigkundige, die bij de ramp van de P.H,M.A.G. bij
Senlis in Frankrijk om het lei en kwam, onder grootc belangstelling ter aarde besteld.
Sovjet Rusland
Het politieke proces te Moskou.
1-fet politieke proces is voortgezet met
het verhoor van den verdachte Knjasef,
oud-directeur van den spoorweg in den
Zuidetijken Oeral, die er van beschuldigd
wordt, aan het hoofd der Trotskistische
organisatie in dat bednjf te hebben ge
staan. De verdachte verklaarde, dat hij
op bevel van Liwsjitz de leiding op zich
had genomen. De organisatie veroorzaakte
tal van ontsporingen." in 1934 kwamen
ei' 1500 ontsporingen en andeie ongevallen
voor, in 1935 ongeveer 2000, waarvan
do meeste op rekening van do organisa
tie kwamen. Knjasef verleide Verder, dal
hij in 1934 in contact is getreden met
agenten van den Japansohen spionnage-
dienst, wien hij mededeclingen over ver
scheidene spoorwegen deed Japan zond
hein 15 000 roebel voor den ondermijnen
den arbeid.
De rechtbank heeft voorts den beklaagde
Ratailsjak verhooid. Deze verklaarde, dat
hij in 1934, toen hij leider was van de
hoofdadministrat.e der chemische industre,
door Pjatakow in de Irotzkbhscho or
ganisatie werd betrokken en volgens in
structies van Pjatakow sabo'age en spion-
nageweikzaamheden in de chemische in
dustrie verrichtte-Sc beklaagde gaf oa.
toe, dat bij persoonlijk en via den be
klaagde Pocsijm Grasje in verbinding
stond mot den Duitschen sniomaged.enst,
welken liij geheime mededelingen over
de activiteit der chemische industrie ver
strekte.
Nadat hiermede het verhoor van alle
beklaagden was geëindigd, nam de recht
bank kennis van het deskundigen-rapport
over de gevolgen' van de door de be
klaagden gepleegde sabotage.
Zoon van Trotzki gearresteerd?
Sergej Sedof, de tweede zoon van Trotz
ki z.ou zijn gearresteerd wegens pogingen
om arbeiders der fabriek te Krasnojarsk
te vergiftigen.
Trotzki heeft naar aanleiding van de
anestatie van zijn zoon. Sergei verklaard,
dat dit een persoonlijke wraakneming is.
Hij voegde hieraan toe, dat het slacht
offer waarschijnlijk ondraaglijke kwellin
gen zal hebben te verduren „Dit is," zeide
hij, .geheel in overeenstemming met bet
karakter van Stalin. Hij is reeds verant
woordelijk voor den dood van mijn twee
dochters."
China
Teh-Wang wil verzoening met Nanking.
De Mongoolsclie leider Teh-Wang, die
na het uitbreken van den opstand leSian-
foe de vijandelijkheden in het Ooalen van
Soeiyoean gestaakt bad om den troepen
der centrale .regeering gelegenheid tc
geven de communisten te bestrijden, hoeft
de regeering te Nanking thans voorgesteld,
den wapenstilsland te veranderen in e-oi
duurzamen vrede. De troepen van boide
partijen moeten zich volgen» zijn voor
stel van de grenzen tussehen Tsjahar en
Soeiyoean terugtrekken, waarna vredes
onderhandelingen moeten worden begon
nen
BINNENLAND
Tariefsverlaging bij P. T. T.
Interlocalc gesprekken over kor
ten afstand worden goedkooper.
De financieeie vooruitzichten van hol
P. T T. bedrijf zijn dusdanig, dat opnieuw
oenigei tarieven, welke daarvoor in de
eerste plaats in aanmerking komen, kun
nen worden verlaagd.
De verlaging dof inlerlooalo telefoonge
sprekken, betreft do tarieven in de eerste
en de tweede zone, welke als volgt wor
den gewijzigd:
Een tgesprek in de eerste zone (i10
K.M.), dat 6 cent kostte, kost in bot
vervolg slechts 4 cent. Een gesprek in
de tweede zone, tot nu toe 12 cent, kost
voortaan 10 cent.
Do verlaging treedt in werking op 1
Febiuari 1937, behoudens dat zij verscho
ven kan worden uiteilij'k tot 1 Maart
1937, indien dit voor bepaalde nellen om
technische of adminiustratieve redenon
noodzakelijk wordt geacht.
Het beslaand'e tarief voor een intar-
loeale doorverbinding in sluitingstijd dar
kantoren, dat tot dusver f25 tol f40 per
jaar bedroeg? naar gelang van den omvang
der daarvoor noodigc technische voorzie
ningen, wordt, met ingang van 1 Maart
1937, teruggebracht op een uniform tarief
van 124, voor alle doorverbindingen.
Voorts zijn nog enkele wijzigingen van
meer adm'mistraheven aard in het rijksie-
leFoonreglemont 1929 gebracht.
Binnenlandscko telegrammen te
rug naar het voor-oorlogsclte ta
rief.
liet binnenlandsche telegramtarief wordt
als volgt gewijzigd:
Do gewone telegrammen krijgen een
eenheidstarief van 10.25 Tot nog toe kostten
een one tetcgiarnmen vans 7, 8, 9 en 10
woorden resp f0 35, f0 40, f 0.45 en 10 50
De kosten van e!Le 5 woorden of ge
deelte daarvan (lot vijftig) bedragen 5
cent. Boven vijftig wooiden kosten elke
10 woonlen of gedeelte daarvan 5 cent.
Voor locaal verkeer zal een gew oon
telegram tol en met 10 woorden, slechts
15 cent kosten. Boven do 10 woorden
geldt dezelfde regeling ais voor de tele
grammen.
Brieftclegianirnen lot en met 10 woor
den zullen voor inleriocnal on locaal ver
keer ie»p 15 en 10 cent kosten Voor
meer dan tien wooiden geldt weer bet
bovenstaandte tarief.
Tclcgraafïniur- en tiurlijncn.
Het tarief per jaar voor de huuriijïien
is voor de afstanden van 35GO K.M.
verlaagd van £5000 tot f4500 en voor
die boven GO K.M. van £6000 tot I5O00
Het tarief voor de unrlijaen is voor de
afstanden van 35—60 K.M bij een gebruik
van één uur per dag verlaagd met flOO,
welk e verlaging bij een langduriger gebruik
per dag progressief is en oploopt tot £500.
Voor afstanden van meer dan GO K.M
loopt do verlaging op van f 100 tot f 1000.
Do vooruitbetaling woidt niet meer voor
3 maanden, doch telkens voor één maand
gevordeid.
Iladiotelegrammen.
liet tarief voor radio telegram men in het
veikeer met Nederlandsche schepen met
een vasten lijndienst van of naar een Ne
derlandsche haven is in bepaalde gevallen
met 10 ct. per woord verlangd.
Wijziging luchlposttarief in
voorbereiding.
Wat den postdienst betreft is nog een
wijziging in hel lucbtposltaricf met Indiê
in voorbereiding. Voor het tegenwoordige
kunnen hieiomüent ecliler nog geen na
dere mededeel in gen worden geslaan.
Over een verlaging van het birmenland-
scho briefport is wel gedacht, doch de
middelen zijn ebt jaar niet toereikend om
een dergelijke, zeei kostbare verlaging
to verwezenlijken Zij zal tot een gunstiger
tijdstip moeien wachten.
Schied. Tooneelvereeniging
„Utile Dulci".
Ingrijpende bestuurswijziging.
Men schrijft ons:
De Schied Tooneelvereeniging „Utile
Dulci" heeft gisteravond in Musis Sa
crum con tusschenUjds'lie buitengewone
algemeeno ledenvergadering gehouden,
waarin als voornaamste punt der agenda
het aftreden van de drie oudste bestuurs
leden aan de orde was, t.w. de hoeren
mr. B. Visser, voorzitter; A. de Groot,
lo secretaris en dr. A IIoogeniiijle, com
missaris, welke ruim 17, 23 cn 23 jaar
onafgebroken voornoemde functies vervuld
hebben, doch thans na do luisterrijke
feestviering 25 jarig bestaan meenden
hun plaats in het bestuur aan jongeren
(te moeten inruimen, „Utilo Dulci" is im-
meis do laatste jaren met verschillende
jongere krachten uitgebreid en het zijn
Lenslotto d i e leden, die het doei en stre
ven van „Utile Dulci" moeien trachten
voort te zetten, niet alleen in hel belang
van het dilettanten looneelspel, doch öék
voor de vele liefdadige instellingen, welke
daarmede in den loop der jaren zoozeer
gebaat zijn geweest.
Hot spreekt wel vanzelf, dat hol de
veigadering niet zoo gemakkelijk afging
van voornoemd© drie bestuursleden, die
wel „voor hel leven" schenen benoemd
ie zijn en steeds zoo'n hooge opvatting
van ïiun taak gehad hebben, afscheid le
nemen, doch gelukkig lijkt dat afscheid)
sloclits van formcelen aard, daar zij stel
lig hun krachten zooveel mogelijk aan
„Utile Dulci" zullen blijven wijden- en
men zeker den eersten tijd hun adviezen
ook nog niet zal kunnen ontberen. Zij
hebben immers niet voor niets alle hef
en leed in „Utile Dulci" van de oprichting
nf mode gemaakt en zijn dus te nauw
aan deze veroeniging verbonden om zoo
maar', zonder meer, alle contact daarmee
nu ineens to verbreken.
Na vele discussies werd hot nieuwe be
stuur, nret als kern. drie ouderen, niet
afgetreden, en verder drie nieuwe, jongere
leden, als volgt samengesteldJ, LI. M.
Vos, voorzitter cn tevens regisseur; J,
Hazeu. le secretaris (adres: Oianjclaan 13,
Breda); nrej. Toos Dubbeld, 2o secretaresse
(Lange Nieuwstraat 59, Schiedam); P,
Maas Geesteranus, penningmeester en W.
E Ilook en mr \V. Kcrckhoff, eommissa-
i issen.
Als nieuw stuk, op te voeren in do
tweede helft van dit seizoen, werd ge
kozen: „Haar andere man", Amerika arisch
blijspel in 3 bedrijven door Larry E. John
son in de vertaling van J." C. v d. Horst,
waa-van do opvoering hier ter slede in.
April tegemoet gezien kan worden.
Hel bestaansrecht van ..Utile Dulci"
waaraan trouwens niet getwijfeld behoef
de le worden is opnieuw bewezen en
liet is te hopen, dat deze sympathieke ver-
eeiiiming nog vele jaren voorloopig in
ieder geval lot het Gde lustrum in No
vember 19-11 zal blijven voor! beslaan.
Daarbij is thans echter liet woord in de
eerste plaats aan de jongere generatie, zij
bel dan ook voorloopig nog onder de
oude, beproefde leiding van regisseur Jan
Vos.
Aan bet slot dezer zeer druk bezochte
vergadering werden de drie afgetreden be
stuursleden, die zich gedurende zoo'n go-
niimcn tijd zoo bizonder verdienstelijk je
gens de vereoniging gedragen bobben, on
der luid applaus bij acclamatie benoemd!
tot eere-iid van „Utile Dulci"; oen benoe
ming, welke sinds 1919 niet meer was
voorgekomen en waardoor „Utile Dulci"
thans vici eereleden telt.
Ilcisvcrcrniging.
Zoo wo reeds gemeld hebberi wordt
Umsdag 2 Februari in gebouw Eendracht,
oen voordracht met lichtboeldenvorloomng
gehouden voor de hier gevestigde leden
van de Ned. Reisvereeniging, dio admini
stratief bchooren lot de afdeeling Rot
terdam. Als spreker zal dien avond op
treden do heer A. H Voetelink, uit Den
Hang, die als ondenverp zal behandelen:
„Nieuw-Zceland", hetwelk door een keur
van ianfaarnplalen toegel icJrt zal wot don,
benevens 'door enkele Maori-nnutekplatert.
Bovendien zal een der leden van de pro-
paganda-com missie der N. B V het doel
en streven dor veroönigi.rg win mr dien,
waardoor deze avond een injn tv! ,.t
propagandistisch karakter zal dng uaar-
voor dan ook mime introductie is toege
staan.
Een advertentie in dit blad brengt daar
omtrent nadere bizonderhedon, 1
Bozo comant veiseliijiil ilugrMiU, met uit
zondering tan '/.on- en Feestdagen.
I'rtys per Uwwtaa! t 2.-, haas» per post
f 2.50. I'njs por week: 15 ets AtVon-
dorli'|ko minimus 4 ets. abonnementen
worden dagclr's nnjigMiotttPO.
Adveitontion voor liet ceistvolgeml num-
moi moeten vóór ell um aim lid Bureau
berorgd ?ijn, 'a Zateidags voor 1» uur.
Ben bepaalde plaata van advortentidn
woldt met gewaarboigd.
Prys der Advettenlftn. van 1V 11 55;
iedere regel nicer f 030; in liet Zatcx dagnummer
15 regels f 1ÖO, iedere regel meer f 0.35 -
lleclamee fU.75 per regel. IncassokoslenScts.;
nostkwitantieslöctt». iarieien van adierfenlitn
bij abonnement 7ijn aan het Üureau vei Knjjrbaar,
Dagelijks worden Ugcn tooruilbctnliiiR KI ma
Advutuiüen opgenomen ft i 0.00 t/rn 15 woor
den, f 075 t/rn. 25 v\oorden. Lik v-oord meer
5 cent tot een maximum \an ÜO wooidf n,
's Woensdags: Klcunc Ad\crtenhcn tot25 woor
den f025, mits ^óór Dmsdaga\ond 0 uur aan het
ttuienu bezorgd
's Zaterdags- Kleine Advcrtentiön I i 00, mdien
niet \óór Vrijdagaiond 6 uur bezorgd
ipaBttumit Minimum
