I
FANTAStiSCHE GERUCHTEN
OVER RUSLAND
BÉrS
ffleei*«ss
t BLAD
SCHIEDAMSDHE COURANT
Gemengd Nieuws
Wsa.itrïb^Fg
waarborg
De arrestatie van Jagoda. Spionnage en
cbiitra-spionhage. Jagoda; een der rijkste
manden der wereld
/(Nadruk/verboden)/
Er gcbouión den laalsLeiv lijd in Rusland
vreemde 'dingen,, dié-döiïW-csl-er 1 irig"ver
baasd doen slaan, waarvoor hij' goen.'ver
klaring kan vinden. Zooals steeds" ontslaan,
fantastische gcniciitonidie door- vélen ge
loofd worden. Ee'nigo dagen geleiden cir
culeerden le Parijs, Londen .en andero
groote stc-den hardnekkige geruchten over
toen slaalsgrecp te Moskou. Er werd ver
teld, dal- toén gedeelte van hel -garnizoen
(sommigen beweerden, dal h'et geregelde
troepen waren, anderen verklaarden met
even veel stelligheid en natuurlijk even
eens op gezag van'„goedo, volkomen bó
trouwbare" inlichtingen, dat liet juist do
ïsjoiv -T7. d.w'.z. de gewapende macht van
i'de -vroegere'; G.P.Oe.*was) vaan htot
'•muiten was geslagen,;* dal* de; leiders der
'beweging, Stalin ./hebben' gearresteerd ."en
dat de macht in (handenvan iVórosjilow.
was.
Al die geruchten waren natuurlijkuil
do lucht, gegrepen. Er wordt te Moskou
niet gevochten, ér worden geen' bairica-,
des opgeworpenStalin is niet gcarrestoeid;
;\\roi'osjilow hééft; zicli niet als dictator
laten iuitrocpenv Overigens is Worósjilów
nauwelijks Vóór één'dergelijke ról geschiktj
al kunnen in zulke bewogen lijden:,dé
meest onverwachte dingen gebéuren: de
mogelijkheid van een dictatuur vair:AV.ó-
rosjilow (de werkelijke chelators zouden
dan de leiders van het Roodc Léger zijn)
moet dus niet als volkomen uitgesloten
beschouwd worden. 1
Al die geruchten zijn ontslaan, doordat
'de voor dé WesterlingenönvéH'adhté""ar:
restalie' yan Jagoda, den 'vroegeren chef
van do, G.P.Oe., de mensciiéh' voor 'éen
raadselheeft geplaatst. Zooals'.de" lezer
natuurlijk weet, was Jagoda een dor mach
tigste mannen van. Rusland. De rins te-hing,
aan het hoofd waarvan hij stond, hóeft
in den loop der jaren verschillende! namen
gedragenTsjéka, G.P.Oe., Volkscoïnmis-
sariaat van binnenlandsche■.■zaken, maai
in wezen was het steeds .dezelfde./instel
ling, did lot laak had, do bevolking te
terroriseeren; elke poging' lot opstandig
heid ot zelfs tot het uitoefenen van do
geniigsl^£critiek.;jn; hel* bloed "van schul
digen en/onschuldigen le smoren. Dat 'dé
I leider(/yan.;/een/.dergelijke instelling, een
groote ;xmaeht;;yér}mwen moet, ligtvoor
- do hhricl. Evim duidelijk is het, dat toen
dergelijke instelling een slaat in den staat
moet worden,; dat zij op den duur voor
den dictator gevaarlijk moot worden.
In Rusland lveeft zich hetzelfde herhaald,
wat in dergelijke getallen uit de geschie
denis van veel -landen bekend is. .De, dic
tator, Stalin, die -nis alle Aziaten
achterdochtig en wraakzuchtig is, noemde
Jagoda wel „den trouwen houd" dei; re
volte ie (hij hedoeidedon trouwen hond
van Slalin)/ maar in zijn hart koesterde
hij argwaan. Jagoda, die Stalin goed ken
de en die, als alle leden van de regeenen-
de kliek, goed wist, dat de dictator plot
seling van houding lean veranderen on
cton zijner „vrienden" op liet meest on
verwachte oogenblik, uit don weg kan laten
ruimen, zocht naar middelen om zich tegen
dergelijke „surprises" te beveiligen. Wij
kunnen' slechts;gissen-jnaar den. aard van
zijn -maatregelen; ómdat de Sovjet-pers jnog
geen enkele beschuldiging in deze lich
ting tegen den nog kórt geleden alniaeh-.
tigen chéf van do G.P.Oe. geformuleerd
heeft.
Jagoda liet .iedereen bespionneeren, maar
'de dictator'-had' naast cle G.P/Oé, hog een
.eigen spionnagediénst,' cn 'do*'agenten "van
dien diénst bespiorinéérdeii op 'hüh beurt
'zoowel Jagoda'als' zijn naasl-é helpers', De
.dictator wist dus, dat de „trouwe hond"
minder; te vertrouwen was dan algéiüèeti'
aangenomen wérd./Het, schijnt echter, dat
de gegevens, die Slalin van zijn agenten
verkregen had, niet voldoendehouvast
gaven," geen materiaal leverden, voldoen-:
do om Jagoda te laten, vervolgen..
Het leger greep in.
Stalin weifelde dus. Op dat oogenblik
greep het. leger in. Engelsche én Fransche
bladen gaven uitvoerige beschrijvingen over
ecu z.g. ultimatum, dat de generale staf,
•door tusscbenkomst van Worosjilowj 'aan
.•Stalin- zou 'hebben/gesteld. -Hét' heet/-dat'
;Worésjilow- -gèëiscb 1/ hóeft, - dat Jagoda .oii-i
'middellijk'reii'tslag.vzpn'é krijgen,;"'want am-
ders... .In' dezen vorm is liet -iKjriclit oii-
gclwijfèldy.ehjüièt..:De gchérpl.c staf 'iieéït,
geen ultimatum' uilgéwerki, ton Wófosjilpw*
zou zich voor dergélijko gewaagde onder
nemingen- zeker niet Iconen.- De zaak was
eenvoudiger -en minder theatraal. Jagoda
bcspionne'érdè ook do officieren; én daarbij
zelfs de h o'ogs tgepl aa I's te" aanvóérdoi's/yan'.
het. legér. Eenige; maanden 'gejoeln zijiif
f top zijn' - bevel een •p.aifr -generaals)gear*;
-resieerd, en allo .pogingenUvair de. ieidvng
•'van-het Roodc-/Leger, de- ongelukki^én' uit
de klauwen van-Jagoda te bevrijden,'liepen
op eén fiasco; uit. De hoogerotegeraan-
'vocrdérs eischten van him .chefs béschcr-.
teling/ tcgeiif .de G.P.Oe. -Eén- /hoiking Insé
schen; het'legcr'éu'-Jagódawas"'dué'oa-'
verm'ijüelijk. - Die* botsing droeg echter nieL
het. lyaiakter van een ultimatum," duidelijk
geformuleerde, eischenén. min of.' moer
verbloemde 'dreigeinonten aan" het adres
van don dictator (zulke dingen gebeuren
alleen in romans cm op hel' loouecl)
lict waren kuiperijen, intriges, onderaard-
sclro aanvallen. Een machtig wapen in de
hand van dc tegenstanders van Jagoda was
de slechte voorbereiding van de laatste
processen legen de vroegere leiders yan
do'bolsjewiMisclïÖ' paflij,-- legen "dó-'helpers
van iDeiiin,--- waardoor - de- buitenlandsch'e
pers; in;staat was de volkomen onhoud
baarheid en de belachelijkheid van vele
beschuldigingen-aan te tooncn. Stalin ont
ving van zijn ambassadeurs- in liet Westen
bericht, dat die processen in liet Westen
dén;- bizónder vonaangenameri'indruk héb
ben" gemaakt.1 Er 'was dus eén)zoenoffer
noodig, en Jagoda' was de meest geschik
te persoon,' om als zoenoffer /dienst te
doen) té meer daar Slalin, zooals, wij
bov-en hebben geschreven,redenen had
(of meende te hebben) om do trouw van
Jagoda. te betwijfelen;De arréslalie van
Jagoda'wérd dus in veel opzichten w-en-
sclrelijk. - -
v.- .lagoila verplaatst.
Slalin is ecliler sluw en voorzichtig, hij
bereidt, zijn aanval zorgvuldig voor en
slaat- eerst dan toe, wanneerhet slacht
offer niet meer in slaat is zic-h Lc ver
weren. Ilij volgt daarbij steeds hetzeifdè
schema. Eerst wordt'; het '-slachtoffer tiaar,
oen ander departement .overgeplaatst, waar
het niemand kent, waar liet -goen eigen
organisatie heeft kunnen scheppen. Zoo
hoeft Stalin zich van Trotsky bevrijd, zoo
heeft hij met Zinowjew, Rykpw e.a. ge
daan. Dezelfde tactiek paste hij na tegen
Jagoda toe. Zoolang .Jagoda aan het hoofd
van dé G.P.Oe. slond, was hij te machtig
om gearresteerd te worden. De G.P.Oe.
is de best /georganiseerde instelling in
USSR. Zij hééft eigen .organen in het ge-
heclc land, één.-eigen leger, eigen finan
ciën, enz. Hel; z'ou .dus: oen krachtproef
worden, waarbij de tegenpartij- gocd-e kan-I
sbh' had, -en dat'; is - iels," dat Stalin steeds,
vermijdt. De eérslc slap van Stalin was
d u s, ~7Jagódrié naarwn y'aüd erdèp ar. temen P
to verplaatsen. Hijbenoemde hem tót
volkscommissaris i van posterijen. -;Kukon
Jagoda geen op.cnlijkeu strijd rtiet-v-d-on
dictator aanbinden,omdat dit yobr-;- dé
meeste zijner ondergoscbikton orïhégrij'pe-'
lijk zóu geweest zijn.
Tol chef van de G.P.Oe. werd oen an
der, n.l. Jezjow benoemd, in wieii Sla
lin, voorloópig -althans, vertrouwen stelt.
'De- iiiéuwc' chef van d-c G.P.Oe. hc-g'oii. da
delijk oen grooisehecpsche zuiveringsaclie
in zijn deparlement: alle ambtenaren, die
bekend stonden- als. wertrouwensmannoa
van Jagoda,'werden ontslagen of tiaar an-
deie 'departementen verplaatst. In den' loop
van ©enige weken was die voorbereiding
klaar én do eigenlijke slag; kon toegediend
worden; Wié geen vreemdeling in het bols
jewistische Jeruzalem is ton niet door zijn
pro-bolsjewisantisme verblind is, begreep,
dat de dagen van Jagoda geteld waren.
'Wat-den* schrijver van dit stuk het- meest
interesseerde washóe zal Slalin zijn-
daad inkleoden? Go' kunt immers neerge
schoten wild op verschillende wijze laten:
braden. j
Vóorbcrcidiiigcn gclroffenétf
Jagoda begreep natuurlijk, dat de be
noeming tot volkscommissaris, der poste
rijen slechts van 'lijdelijken aard was/ dat
hij binnenkort gearresteerd zou worden.
Hij besloot r den -'dictator, vóór to Izijii-.en;
té vluehleii; AIs teen zeer voöfzichtig man,
had hij reeds, tijdens zijn' glorietijd - niet
deze mogelijkheid rekening gehouden. Ilij
had dus ïéedsbijtijds besloten in oen <lcr
kapitalistische landen een behoorlijke.bank-
rekening te openen om in' zijn balling-,
schap geen armoede te moeten lijden.
Hierbij was een" Griekschó avonturierliem
behulpzaam. Behalve die bankrekening, dio
uit vele tonnen'''gouds bestond, had Jagoda
nog aan buitehlandscli bankpapier -en ju-*
woelen, een 'groot vermogen bij' zich om
bij het overschrijden van dc greiis vol-
doende middelen t-e'bezilten. Bovendien
jli'd-Óil :vcel. (geld noodig om dc -vhicht
te :,organistoérén': lédcfecti/- die f hém daar-'
co s lóo^eii, de yergoeding" móést 'dus zoo
hoog. .éijn,.. Jat zij/liet spél Jiéchtraarilig-*
dc-, .Staliii 'was op delhoogló van di'o ivóor-
fceréidiiigen, onidat hij ondér; dé naaste
hclpeys van Jagoda agenten hadproyó-
catte. is in Sovjet-Rusland een gewoon;yer-:
schijnsel,* StaHn-;liét Jagoda ;dus ,zijn- gang
gaan,- de; gewézen clief werd ;op liet Maat-:
«te qogénblikgearresteerd, 'tóen vhij'; ,iu dei
nietoning/yérkétoRlejdM
yyas,.;;In' piaatöévain; ih'.oeii lyiii^ihachit^
te .sl'apperi; dieMiéiti*'%'ar 'het >èiligé bui
tenland zou. hrengen, inoest hij in toöiv
auió plaats ïieméii, die hém' naar- doygéó
yangeniszou direhgén, .waar'.--.hij'-:-vroegs^
zijn.i'slacliloffers'- liéts opsluiten^
DER
VRIJDAG 23 APRIL 1937. No. 2153S.
- Hel nieuwe hoofd der G.P.Oe.
'Dc opvolger van Jagoda,aén het hoofd
van dc G.P.Oe. stelt nu oen uitgebreid on
derzoek-'in, waarbij de vroegere helpers
van Jagoda dén nieuwen chef helpen. liet
is gebleken, dat Jagóda zijn slachtoffers
gold afperste/dat hij7, daarna naar liet bui
tenland liet. overbrengen of, in zijn-kelder
liet begraven./lil dien kelder zijn nu goud
en kostbaarheden Voor geweldige bedra
gen gevonden.
Jagoda schijnt een der rijkste mannen
van de wereld geweest lo zijn. Ilct blijkt
eveneens, dat Jagoda zich aanzienlijke be
dragen toegeëigend had, die aan dien slaat
.toebehoorden. Kortom, hij heeft, zich aan
allo misdaden schuldig gemaaki, die.- de,
schrijver van dit .sluk hém cri zijn' il
lustere instelling toeschreef.: Toen bestrc-
jderi dc communisten en hun .vrienden de
.juistheid van die /woorden. Jagoda jen
"zijn helpers -waren, volgens de bewering
van hun Iloliandsëh'e Ijewonderaars, rid
ders zonder blaam, onschuldige lammetjes..
'Nu zullen -zij gehoorzaam als. zij steeds
zijn aan alles, .wal Moskou bevoelt of
suggereert Jagoda e.s. nioelou veroor-
deden.' Dc SovjetL-pei-s gaathun vóór, zij
noemt Jagoda eén dief, een moordenaar,
éeti: gangster,, een monster. Wat dit .be-:
treft kunnen Wij dé. beschuldigingen - van-
'de 'Sovjepbladen/volkomen onderschrijven;
Jammer alleen, -daijidie bladen liet niet
'ciéwige jaren iTo-ëger hebben ingezien:'dan
had Jagoda niet tienduizenden'onschuldige
inenschen vermoord, doodgemarteld. Zijn
Tcgénwoordige 'veryoljgers zijn overigens
geen"haar heler.,
Dr. BORIS RAPTSCHINSKY.
Massabczock van-Zwitsers. 1
Evenals iïi vorige jaren' hebbert de
Sclïweizerisché Burfdesbalinén wederom 'n
extra-lrein georganiseerd -naar België en
Nederland. - "y.
Déze reis wordt gemaakt van 25 April
tot .1 Mei la.s. Na een bezoek op |2G jApril
aan .Brussel komt" do'.groep, die 320 deel
nemers lelt, op Dinsdag-27 April des mid
dags via Ro osend aal ,1c -Vlissingen aan
Bezocht:.:worden 6:a.' Walcheren/ Rollcr-
d.am, Sclicvtoningèn/idehloembollenVelilen
'en opslagplaalsen j;tc Lissc, D-cn Haag,
•Uaarlein jen Amslefdani.
é^PtopÓPstelling vati het programma, als-
'méde - dó 'órganisaiict. dezm' reis -in: JSTed©r;
land lioefb de "Kr. -R.Ar. 'op zicli igénomen;
waarbij het hoofdbestuurslid, de -heer -T.
-G. Beurs,zich mét de alge-meeue leiding
heelt belast.
Tentoonstelling.
Dinsdag 27 en Woensilag 28 April zal
in een der zalen van hotel Coomans te
Rotterdam oen Icntoonstclling. gehouden
worden door de Samenwerkende Oribopae-
dische Schoenmakers. -.-
Op déze lènloohslclling zal bewezen
worden, dat de tijd van de „hooge schoen"
voorbij is en manlëhcid voor een groot
deel gemaskeerd kan worden.'
'Dc speelbank te. Monte Carlo
maakt winst.
De speelbank te Mónle Carlo heeft dit
jaar een winst gemaakt van 2.1-18.000
francs. Het. vorig jaar sloot do exploitatie
rekening van de bank mot een verlies van
4.000.000 francs. cv
Dc parachute.
De pavachulo is, zooals slechts weinigen*
zullen weten, oton der oudste uitvindingen
Ongeveer aan liet begin der lGe eeuw,.vond
Da Vinck baar reeds -uit.- Op oude prenten
kan men Dia' Vinei wel eens zien afge-
boeld jmel een sooit van valscherm, waar
uil. blijkt, dat het apparaatden /beroemden
Ilaliaansolien kunstenaar /'hoeft beziggehou
den, doch .ncrgöns vindt men vermeld,
of Da Vinci's proeven suec-es hebben ge
had. -
Meer dan'een eeuw laler schreef Fan's te
.Vjcrahzip, cvénc«ns een Italiaan, een boek
over dc mechanische wetenschappen, waar
in een beschrijving voorkomt van "don z.g.
„Tlomo Volahs" oRvel vliegenden m-cnscli.
Do parachute bestond uit -oen redilliöek
vati vier latten, waartusschén linnen was
gespannen. Zelifl sclieen dc schrijver in
1G17 een- sprong met dit apparaat le heb
ben gemaakt en yvel van-een toien te Ve
netië, zijti')woonplaats.; Daarbij moét jiij-
zells si.uecés liehhen gehoekt.
In de 17e eeuw kwamen er uit' Siam
'béyi'chieiï "o vér "Ind i selioiy t óoven aaTs»1 id ié
mot bchulpivan bamboe en linnen ivalsclicr-
itieti' -'hadden ven-aawligid;,;'. waariiiedé pi
'uit'toenboom -kondein-.sprLngton. IIet;l>|richt
haaidip veeT opzieu eiyjzelfs aati hét Fran-
sclio hof "werd liet geval besproken. D-e
Fransche gezant schroef aaia Lpdcivijk XIV
iri .zijn: „Hisloire. dcjj. Siarn" Óvei' .do- won-
dérlijklo iuilv'iiiding.
"Jkangen tijd liöoi'de de/wereld toon niets;
meer vanjlipt:' valscJicrin".^ÓËterst 'in:' 1777:
baardo /het ongpluk vati Joseph, Mon(gol-
fier, dio"met- een valscliertn -ojp een .dak
van éoti -jiuis': terecht -. .was gekp_mén. ,en
daarbij/enisligp-iycrivohdingen had 'opgo-
daan,/groot bpzieti.-,, - .-
Van/dezo/ ^eliemtcius':zijn na luu ri ijk •- uit-,
voerigoybéschrijvingen; bewaard) gebléven; -
Er bestaat voor acn
prijs geen betere dan
Waarborg-ldeeding. Dat
bewijst de groote vraag
naar Waarborgcostuums
in de 30 eigen, groote
Kreymborg-zaken over
heel Nederland.
Als U dit voorjaar n
nieuw pak noodig heeft,
neemt dan een mooi,
neemt dan 'n Waarborg
costuum. U zult het jaren
met genoegen dragcnl
Waarborg- co stuums
Populaire co stuums
925 -J 250 -1475 1750 -J975
KRErMBORG
Waatbotg-kleeding alléén bij
Molgollier's -o-uders en zijn i-rouw, stonden
den pionier der luchtvaart: echter'niet. toe,
hij -opnieuw een dergelijke poging zou wa
gen en hij moest op eereivoord beloven,
dat hij nimmer meer zou springen niet
behulp van oen dergelijk apparaat. En dc
man heeft woord gehouden,- ofschoon hij
in later jaren nog'verschillende(verbete
ringen.' wist aan tc brengenaan zijn zelf
gemaakte parachute. -.'
Men kan wel zeggen, dat dc parachute
een bruikbaren vorni irreeg logon het ein
de van de 18e eeuw. Lenormand vervaar
digde een /apparaat, dat men kon opvou
wen en in een rugzak mee kon nomen.
Dit apparaat werd door Garüierin, in 1797;
Ie Parijs beproefd. En liet resultaat was;
boven verwachting.
Héden ten dage kont men (ion verschil
lende soorten van parachutes, zes hiervan
worden door do springers zélf geopend:
bij twee andere systemen 'geschiedt de
opening automatisch én bij dc andere liveo
half-huloniatisch. Koiinke gcbruikl altijd 'n
valscherm van eigen constructie, hetwelk
hij met de hand opent. i
Het modeni|o valscherm beslaat uil een
bizonderesoort z'ijde en heeft over liet
algemeen oen oppoivlaklo van 44 vierkan
ten meter.-Het wordt overtrokken rriel" 24
uit do sterkste zijde vervaardigde draag-
snoeren,' terwijl de piloot zelf dqor twee
gordels - word t; vasigchoiulén. Dezegordels'
zijn zoó sterk,'dat 'zij slechts; kunnen bre
ken bij ..een kracht' yan 3500 K.G.; Dus
zijn zij ,in slaat zovenlig';'niaólhetge
middeld) gewicht van een parachutist te
dragen. De ineesló'piloten govern de voor
keur aan een parachute, welke niton niet
dé hand moet openen, daar liet risico van
een automatisch valscherm nóg altijd gróót
blijft/-Bovendien;, kaii men hij een automa
tisch opengaande parachuié den valafsiand
niet berekenen en zoodoende kan de vlio-
gpr gauv/ afdwalen vani den' weg, die'naaf;
omlaag voert.
Men wordt parachutist door het volgen
van speciale cursussen. Man' krijgt op' dc
yiicgscliolen spéciaalonderwijs/''zoowél; op
Ihéorétisch' 'als' 'pracliscliv terrein; Films/
lichtbeelden en boeken brengen don leer
ling op de hoogte van de geheimen in hel;
parachutespringen, dal ,heel wat belang
rijker is, dan over bét algemeen wei wordt
gedacht. - - •- /-■ :,l;
Diep in dc .schuld,
Napoleon, kwam éen keer 'op een loclit
door do provincie in dc /stad Lucóti ia de
Vendéc. - De, b.iirgerij" beieiddehé-ni eoa
feestelijlcp-, ..ónlvangsl, waarbij ookde ge
bruikelijke ce-reboog behoorde. ïii zija
welkomstwoord maakte dc burgemeester)
■een kleine zinspeling .-op den slechten toe-
slarid dér financiën' yan de'"stad; y
Do keizer fronste -het voorhoofd M eai
wees óp den triumfboog. V
Slagvaardig- véivolgde cle burgemees
ter:
Sire, - wij lichben alles gedaan wat wij
Uwe Majesteit schuldig zijn, en wat wij
gedaan hebben zijn wij ook nog.schuldig.
Napoleon had nu- schik in 't geval om
beloofde den burgemeester do financiën
der stad te helpen verboteren. -
Faillissementen.
Surseance van betaling:
d.d. 1G April 1937 definitief verleend
aan-'/Vj;:; '-/•./
1. do N.V.; Handelsinrichtingen „Poorters-
haven", gevestigd teRotterdam, kantoor-
houdende - te'-Poórtershavén- (gein./ Rotter
dam) -ingegaan op/ 9 Februari1937 vooit
anclcrliall jaar. jv -yói:;/,'C
2. >Dé.' N.V. •Ilaridèl- ölij.i.'Jos. - -do .Foor-
tér,-geVesligd te Rotterdam en- aldiud
kantoorhóudendo te Poortersliavcn (gein.-
Rotterdamj ingegaan op 19: Februari 1937i
voer anderhalf jaar,
Tol 'l>e\vindvoerder- ,iS vhenoemd,mr. A'.
J. Ilankcs, te Rotterdam. I
Uitgesproken - - /y f 'r*V"
C. C: "Lieven,-T-koopman,-'Rotterdam;
Groóswijkschesirigel.-: 27.- R,-b.--:-~nirl ,;G. R.;
1V-' Kyitimell. Gur. mr.- A: C. \Y/ Beer
man/Rotterdam::' -
- L." J. - C.Barzilay/VRóltérdam/ Grond-
lieerenstraat 58. R.jc.-: mr.,J.' C./Brongers.
Cür. :!7mr* - Nl'f; J. Bink/: RolUwiaiti.
klceiliug
-klecilinjf
