V.
EERSTE BLAD.
DE STRIJD IN SPANJE
Vrijdag 11 Juni 1937
21578
Hinderwet.
90ste Jaargang.
P'
bi
Te!. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
1 1 BUITENLAND
GEMEENTELIJKE
&a.
Rusland, èn de niet-inmenging. Overeenstemming
tusschen de contrölè-mogendheden bereikt. Neutrale
waarnemers aan boord?
De nota, welke Ide Sovjet-ambas sadeur
Maisky iot den president van de niet-inmen-
gingsrommissie 'heeft gericht, is overeen»
komstig het verzoek van Maisky ter ke*h-
nis. gebracht van alle leden'van de com
missie, tegelijk met het antwoord i dat
Euan Wallace, de voorzitter ad interim,
Maisky heeft gezonden.
Wallace herinnert hieiin Maisky de om
standigheden, waaronder besloten' werd' tot
do besprekingen tusschen de vier mogend
heden inzake de contiole aan de Spaan-
sohe kust. Maisky.ontving de verzekering,
dat de besprekingen, van de-vier mogend-
beden zuiver beperkt bleven tot de stu
die van de vraagstukken, welke de eom-
rniésie aan de, vier mogendheden had toe
vertrouwd. Men beschouwde te Londen
deze werkwijze bet meest geeigend om
de medewerking vaii Italië en Dmtschland
te verzekeren. De Brilsche regoering is
geenszins voornemens om aan de commis
sie de bespreking van vraagstukken, welke
rechtens onder baar ressortceren, te ont
bonden.
In diplomatieke kringen gelooft men
niét, dat de Russische nota een. onoverko
melijke hindernis vormt in den arbeid van
de commissie.
Minister Eden heeft gisleien afzonderlijk
de ambassadeurs van Frankrijk, Duitsch-
land en Italië ontvangen. Tijdens deze
besprekingen is practisch overeenstemming
bereikt ten aanzien van den[ vórm der
v anrboigen, die aan de beide partijen "ïn
Spanje gevraagd zullen 'worden voor de
veiligheid der oorlogsschepen, die d'e con
trole uitoefenen.
Het ontwerp, waarover tusschen de con-
troie-mogendheden overeenstemming zou
zijnbereikt, zou inhouden: le. Een alge-
meene verwijzing naar de noodzakelijkheid
van voorkoming van incidenten als d'ie der
la'atste weken, ,2e. Eqii, beroep 'op1; Valencia
en Salamanca betreffende uitbreiding van
het beginsel der veilige zones tot cêrï
groofer oppervlak. 3e. Bevestiging, dat een
aanval op een der eontrolesohepen door alle
oontrolemogenclheden beschouwd zal wor
den als op liaar gericht en dat in geval
van incidenten onmiddellijk raadplegingen
zullen worden aangevangen tussohen haai
xegeeringen om besluiten te nemen ten
aanzien van de maatregelen, die genomen
moeten worden. Deze raadplegingen slui
ten voor iedere mogendheid niet het reciht
uit van wettige verdediging.
Heden zal, thans in het Foreign Office,
een aigemecne bijeenkomst woicten ge
houden.
Ofschoon men verwacht, dat de voor
stellen door de rcgecring van Valencia
in beginsel zullen worden aanvaard, is
het mogelijk, dat zij cenige reserves zal
maken enb.v. zal eischen, dat waarbor
gen zullen worden verstrekt tego'n een
herhaling van het bombardement van Al-
meria. Van de zijde der 'autoriteiten - te
Salamanca verwacht men geen tegenkan
ting.
Het ontwerp-aceoord zal, zoodra het uit
eindelijk goedgekeurd is, van - Brilsche di
plomatieke zijde aan 'de beide partijen in
Spanje w orden voorgelegd.
Zoodia zij de werkzaamheden zal heb
ben hervat, zal de niet-inmengingscommis-
sie de middelen besproken tot verbei ©-
iring van de controle Ier zee. De Brit-
scho regeering Maat gunstig tegenover het
van Fiansche zijde geopperde denkbeeld
neuliale waarnemers aan booid van de
controleschepen te plaatsen.
België en de niet-inmenging.
Be Belgische Senaat heeft met 88 tegen
11 stemmen, bij 49 onthoudingen, het wets
ontwerp inzake do niet-inmenging van Bel
gië ~in de Spaansclie kwestie aangenomen.
Het ontwerp was reeds door de Kamer
aangenomen.
f Basldsclio "kronieken verbrand.
Bij den brand van Guernica is ook de
rijke bibliotheek, welke is gesticht door
den camieiiet Echegara, door liet vuur
verteerd. Deze bibliotheek bevatte de moest
complete documentatie, van hel Basken
land. -
Baskische priesters, die ooggetuigen wa
ren van de verwoesting van Guernica en
IJ u ran go, hebben den Paus een brief doem
toekomen, waarin zij bevestigen dat heide
sleden door de roehtsdlien zijn vernield,
„Calvo Soldo-dag".
De gemeenteraad van Salamanca lieeft
besloten 13 Juli, den verjaardag van den
mooi d op Calvo1, Sotelo, tot den „Calvo
Sotelo-dng" „te bepalen.
(Pp (Ben dag "zulten de leden varMdöf*
gemeenteraad de kinderen bijèfön roepon»
en hm het leven en den dood van dein
„eersten burger jan het nieuwe Spanje"
uiteenzetten,
1 Ecu inzanicliiigscommissie,
Er is een inzamelingscommissie gevormd'
die er mede belast "zal zijn aan* het front
oorlogsmateriaal 'en'uitrustingsstukken in
te zamelen enin-d» achterhoede tot laak
zal hebben meubelen en door de bewo
ners achtergelaten voorwerpen bijeen le
brengen en ,te yervoeren naar plaatsen,
waar de eigenaars ze later kunnen komen
lialen." "V" I
- Medcdcclingen van regcpdngs-
zijde.
Het -ininislene. van nationale verdediging
deelt mede,""dat de neigeeiingslroepem'gister-
morgen een gelukkige manoeuvre bij Utan-
de in de provincie Guadalajara hebben vol
bracht. Zij maakten meer dan 130 gevangé
nen. De regeoringsI.roepen kwamen vervol
gens zonder "verhezen naar hun post van
uilgang tciyg. Van de a'ndere fronten valt
niets van boteek'emis ie melden.
Medcdcclingen van de opstande
lingen.
In het legeibericht van het hoofdkwar
tier der opstandelingen wordt medege
deeld, dat aanvallen der linkschem te
Laeslaca Jjij Lareguera aan het Iront in
Asturic met enorme verliezen voor de
aanvallers zijn afgeslagen.
Ook aan liet üont in Aragon in den
sector Camnona mislukte een .vijandelijke
aanval. Aan het front van Soiia verloor
de vijand bij een aanval op de rechlschie
stollingen te Ulande, vijftig doodom.
liet aantal manncJn,die de linkseben
bij deze operatie verloren hebben, woidt
op 500 geschat. Van de fronten bij Madrid
en, Avila en van - de Zuidelijke legers valt
.niels^ melden." - t
T*~ 1
Hooge Russische officieren stazn
terecht
Zware beschuldigingen.
Officieel woidt uit Moskou medegedeeld,
dat liet vooronderzoek tegen Toeclialsjefski,
Jakir, Oeborewitsj, Koik, Eideman, Feld-
man, Primakof en Poetna, die op verschil
lende tijdstippen in hechtenis genomen
waren, voltooid is. De gearresteerden wor
den beschuldigd van schending r an hun
militairen plicht (eed), verraad van het ra-
derland, van de volken der Sovjet-unie,
van de Sovjet-arbeiders en van het roode
leger.
Door hot vooronderzoek is komen vast
to staan (aldus de officieele medcdeolinaj,
dat de beklaagden, en ook Gamarnik, cfie
de hand aan zich zelf heeft geslagen,
hebbeii deelgenomen aan tegen den staat
gerichte belrekkingen met vooraanstaande
militaire kringen van een biTitenlanÜsohe
staat, die oen de Sovjet-unie vijandige po
litiek voert. Terwijl zij'in 'dienst van de
militaire s'pionnage van dezen staat "ston
den, leverden zij dezen staat stelselmatig
berichten over den staat van liet roode
leger. Zij yooiden een actie ter veizwak»
king van het leger en bereidden een neder
laag van dat leger voor in geval van een
militahen overval op de Sovjet-unie. Zij
streefden naar het herstel van de macht
der grondbezitters en kapitalisten in de
unie.
Alle beklaagden hebben bekend aan alle
ten laste gelegde feiten schuldig te zijn.
Vandaag staan de beschuldigden terecht
voor een speciaal college van het hoog
gerechtshof dor Sovjet-unie, dat de zaalc
met gesloten deuren zal behandelen
Duitschland
Dc slachtoffers van de „Deutsehland".
De kisten met het stoffelijk overschot
van 26 leden der bemanning van de
„Deutsehland", die hij het bombardement
door Spaansclie regeeiingsvliegtuigen om
het leven zijn gekomen, zijn te Gibraltar
opgegraven en worden vandaag aan boord
van de „Deutsehland"1 gebracht.
Het nieuwe volksgasmaskcr.
De uitgifte der nieuwe volksgasmas-
kers .zal volgens een welomlijnd plan ge
schieden, waailnj eerst de steden Beihjn en
Hamburg in aanmerking zullen komen, liet
masker wordt in drie verschillende groo
ten veikrljgbaar gesteld, een voor man
nen, een voor vrouwen en een voor kin
deren.
JtaWë
De inzameling van ijzer.
"In geheel Italië wordt zooveel mogelijk
ijzer verzameld. De officieel» partij-instan-
lics hebben .gisteravond hiertoe opdracht
gekregen.- Reeds "zijn dc 'ijzer én hekkon,
\relke rond paiken, zooals liet-park van
villa Borghese, stonden verdwenen, even
als do hekken rond liet ministerie van
financiën,
tKENNISGEVINGEN.
I Burgemeester en,Wethouders van Schie
dam hebben hij hun. besluit van 10 Juni
1937 de beslissing op het verzoek van
,T. KiRAMMEÏt om vergunning tot oprich
ting van een zouterij van*Huiden' en een
drogerij van vellen in het pand Aoord-
vest 42, VERDAAGD», aangezien het des
betreffend ondeizoek nog -niet is geëin
digd. i
Schiedam, 11 Juni 1931?
3G53 13 -
Engeland
De internationale spanning verminderd.
.In een boodschap aan zijn kiezers te
Leamington schrijft minister Eden, dat de
internationale spanning itn de wereld thans
beslist minder sterk is dan in do overeen
komstige periode van 193G, doch dat
iedere vermindering van de spanning moet
dienen om de verbetering te doen toe
nemen.
De minister voegt hieraan toe, dat het
streven der Britste regecring vooddu-
rend op den vn _e gericfft' is.
Lagcrhuisledcn wenden zich tot Hithr.
Ilonclerdzeven Lagerhuisteden, behooren-
de tot de arbeiderspartij en cle liberale
partij, hebben een telegram aan Ihtler
gezonden, waarin zij dezen verzoeken, Ln
liet belang van den vrede en de inenscli-
heid, het doodvonnis,' dat een speciale
rechtbank te Berlijn tegen de twee vak
verbondsleiders Stamm en Rembeke heeft
uilgosprokcn, te wijzigen.
Tusschcatijdschc verkiezing.
In Billhead (Glasgow) zijn tengevolge
van het in den adelstand Verheffen \an
Robert Ilorne tusschentijisclie verkiezin
gen gehouden De nationale conservatief
Rcid werd daarbij gekozen met 12 539
stemmen, waartegenover dé labour;-,-m,li
daat Mc "CallisLer 6202, do nationale Schot-
"sche candidaat 1896 en dé onafhankelijke
candidaat Black 221 stemmen verwierven.
Door dezen uilslag komt .in de samen
stelling van het Lagerhuis geen wijziging.
f ■/"■Axt.ihv.-; België
De* politie lieelt ceji'huiszoeking verricht
in het gebouw van den a'nü-commumsti-
schcn bond „Actie en beschaving" en in
het gebouw der BelgischSpaansclie
vriendschappen, alsmede bij majoor
Eugene Delannoy, den - geestelijken vader
van deze beide groepeeringen.
Het doel der huiszoekingen was te
zoeken naar beu ijzen, dat deze oigani-
saties generaal Franco sleunein,
Ainncslic-onlu erp door Senaat aangenomen.
De Senaat lieelt het amnestie ontwerp
der regeeiing met 90 togen 64 stemmen
aangenomen. Vijf senatoren onthielden
zich van stemming.
Van Zeeland naar dc Vcrecnigde
Stalen.
Ministerpresident Van Zeeland vertrekt
vandaag .met zijn echtgeneole, zijn secre
taris en een vriend naar Parijs, als oarste
étappe van zijn reis naar de Vereenigde
Staten. Zaterdag scheept de minister zich
le Cherbourg in.
Frankrijk
Staking tc Boulogne sur Mcr.
Vierhonderd gemeonteaibeiders te Bou
logne sur Mer hebben, het werk neergelegd.
Griekenland
Het land offert voor de luchtmacht.
Bij wijze van uitzondering zal Zondag
a.s. in hot geheele land gewerkt voiden.
Fabrieken, winkels en kantoren zulten ge
opend zijn. De arbeiders en cmployó's
zullen de veuhenste van dien dag of
feren voor de versterking van de Tuelit-
maelit,
Sovjet Rusland
Stalin ziek?
Er gaan geruchten, dal prof. Eppinger
vmaidc Weenschc medische faculteit, door
Stalin naar Moskou ontboden zou zijn,
Vereenigde Staten
Rcgecring bestelt 177 vliegtuigen.
Het ministerie van oorlog heelL een con
tract geteekend mét do -Douglas»Aircraft
Company voor de levering van 177
hveemotoiige bommenwerpers, welke
11 652.000 dollar zullen kosten. Dit i? de
grootste order op vliegtuigen in vrolestijd.
Rotterdamsche gemeenteraad
Een tweede opcnluclitschool cn
een centraal gebouw voor de
volksgezondheid.
De gemeenteraad van Rotterdam lieelt
gistermiddag besloten een tweede open-
luchlscbool te stichten van G klassen valn
25 leerlingen in het stadsgedeelte op don
Linkcr-Maasoever op een terrein achter de
Mare. De kosten woiden geschat op
139.300.
In dezelfde vergadering werd besloten
een gift van 150 000 ten behoeve van de
restauratie van het oude Schielandshuis,
waarin tot voor eemge jaren liet museum
Boymans was gevestigd, te aanvaarden
•en een onderzoek te doen instellen maai
de wijze waarop restauratie mogelijk is
met eer. hegrooting van de kosten.
Voorts werd besloten om een nieuw
gebouw voor den geneeskundigen dienst
te stichten, dat echter ook particuliere in
stellingen op het gebied der volksgezond
heid gelegenheid zal geven zich daar te
vestigen en dan ook „cenliaal gebouw-
voor volksgezondheid" zal heelen. Een
particuliere instelling heeft de toezegging
gedaan bij te diagen in de kosten tot <ocm
bedrag van £200 000.
Onder dank heeft de raad deze toe-
zegging aanvaard Do totale kosten voor
dit conti aal gebouw zullen bedragen
f040000 waai van tot een bedrag van
f440000 medewerking wordt verleend
door hol Werkfonds 1934.
Het nieuwe gebouw zal verrijzen op de
plaats van bet oude mannenhuis op den
hoek van den Scluedamschedijk en hel
Vasteland.
RiNWKNSLAMD
Voorontwerp landbouw-ordenings-
wet
Bezwaren van Kamer van
Koophandel.
De Kamers van Koophandel on Fa In ie
ken voor Amsterdam, 's-Gravenhage, llot-
tonlain,-,.enUtrecht, hebben dezer dagen
een "adres gezonden aan den minister
van landbouw en visscherij/ waarin ,zij
haar bezwaren uiteenzetten over het \oor-
ontweip voor een landbouw ciisisn el
1933.
Tewerkgestelden in staking
In verband met de loon
regeling.
Gistermiddag zijn 240 werkloozen, die
le werk zijn 'gesteld bij het graven van
het Oosterhamrikkanaal te Groningen, in
staking gegaan in verband met de loon
regeling. Slechts zestien werLlooz.cn heb
ben den arbeid voortgezet. Men ver
wacht, dat ook zij hot werk zullen neer
leggen.
Nieuwe deviezen bepalingen voor korte
.bniienlandsclio uilslapjes van Du it sellers.
De Nederlandsche Kamer van Koophan
del voor Duitschland te 's Gravenhage
doelt mede:
Een nieuwe Rundorlass geeft o.m. de
volgende nieuwe bepalingen.
In het groote roisveikoer is inschrij
ving van R.M. 10.- in het paspoort niet
noodig. Wel is dit nu vereischt voor per
sonen, -die zich tijdelijk in de-grensdistric
ten ophouden cn op een uitstapje de
grens passoeren. Deze zouden daarvan
immers door herhaalde reizen misbiuik
kunnen maken en daarom is inschrijving
noodzakelijk.
Een nieuwe bepaling is ook, dat per
sonen, die niet in het bezit zijn van een
„„Grenzdevisenheft" voor bevaneis van
de grensdistricten, wanneer zij een legi-
mitatie voor hel uitstapjesverlceer bezit
ten, een bedrag van R.M. 3 dagelijks naar
het buitenland mogen medenamen. Voor
zoover plaatselijk een grooter bedrag is
toegelaten, geldt dit -eveneens voor dit
verkeer.
De bedragen mogen in het buitenland
slechis voor- reisdoeleinden gebruikt wor
den
Hot medenemen van deze bedragen van
R.M. 3 per keer wordt niet beschouwd als
gebruikmaking van liet maandelijksch toe
gelaten bedrag van R.M. 10.
Het Nederlauilsch studenten werk
kamp 1937.
Hel Nedcilandsch eomiló van Interna
tional Student Service beeft ook dit jaar,
in samenweiking mol de bekende Amstei-
damgche studcntenverceniging „Studiosi
luvare Dolectamm", een weikkamp tc' Die-
vei in Drente geoiganiseerd. In dit werk
kamp zal, omler leiding van het staals-
boschbeheer, den weg, waaimede iceds
dooi vorige werkkampen begonnen was,
voltooid worden.
Uit propagandistisch oogpunt mogen ook
leerlingen van 1IB.S, gymnasia, MT.S., die
dit jaar eindevamen doen, in hot werk
kamp mecwoikcn.
i Voor de voeding woull door een bepaald
aantal vrouwelijke studenten gezorgd. Ook
meisjcs van huishoudscholen komen in
aanmerking voor deelneming
De sanitaire afdcelmg is in goede han
den van een dokter uit Diever, die geas
sisteerd woidt door medische studenten.
liet werkkamp is vöulecld m twee etap
pen van ieder due weken, van II Juli tot
31 Juli en van l Augustus tot 21 Augus
tus
Aanmelding kan geschieden bij den kamp*
secrolaiis, don heer^C. G L. J Kuestei,
Geulstianl 15 Amsterdam Zuid, die levens
inlichtingen verstrekt
Indexcijfers fondsen- en goederen
markt.
Het dagelijkseh indexcijfer, medegedeeld
door bet oen i ra al bureau voor de s'a'isltek,
luidt:
Aaindcelonkoerscn115,8, goed eren gioot-
lia-ndclspi ijzen £5,5.
Be Hertog en de Hertogin van Windsor,'
gefotografeerd iu den tuin van het slot
Wasserleenburg in Oostenrijk, waar het
Hertogelijk l'aar zijn wittebroodsweken
door zal brengen. I
Federatie Ziekenfondswezen
Naams ve ra n de ri n g.
In do Woensdag voortgezette 24ste ai
gemecne vergadering van do Landelijke
fcdeialie ter bohaiiing van het zieken-
fondswezen werden na uitvoerige discus
sies met vrijwel algemeens stemmen de
voorgestelde statuten en het huishoudelijk
reglement aangenomen, waardoor cle fe
deratieve organisatievorm meer in de
richting van en gecenlraliseerden hond
wordt gestuurd.
De naam van de federatie zal voorlaan
in overeenstemming met deze verandering
van organisatievorm, luiden: centrale bond
van ziekenfondsen. f
Gemengd Nieuws
Brand in-een silo
liet liet zich erger aanz.icn
dan hel was.
Omstreeks kwart over tien is gisteravond
brand uitgebroken in de silo van het silo-
en veenbcdnjt „Concordia" aan de Iter-
soonshavcn te Rotterdam.
Geweldige rookwolken on eon intense
stank deden het ergste vreezen, vooral
ook, omdat de silo ligt vlak naast da
gashouders van cle gasfabriek „Feven-»
oord". Het bleek echter al heel spoedig,
dat de brand van geen beleekenis was.
Bij het schoonmaken van den droogtoren
voor grondnoten, hetwelk met lieelc lucht
geschiedt, schijnen vonken in den toren
gekomen te zijn, waardoor deze in brand
vloog.
D© toren is echter geheol omgeven door
beton, zoodat voor uitbreiding niet veel
gevaar bestond. Het personeel van de
silo legde dadelijk twee slangen op cle
falnieksleiding uit, waarvan echter een:
voldoende was om het vuur tc bedwingen.
De brandweer, die mot veel materiaal
was uitgciulct behalve een aantal slau-
genwagens, waren ook een motorspuit ,en
een motorreservewagen aanwezig be
hoefde geen dienst te doen.
Door dc warmte bex'angen. 1 1
Gistermiddag to kwart over vijf is de
31-jarige M.' R., wonende in do Stiel-
tjessliaat te 's-Gravenhage, bij bet gras-
maaicn in het Zuiderpark, door dc warm
te bevangen.
Do Geneeskundige Dienst heeft den man
m z.ocr ernstigen toestand naar hel zie
kenhuis aan den Zuidwal vervoerd.
Ontvoerd
Ecu losgeld van 2,1.000 dollar
gevraagd.
De in süciety-k;ingeu in New-York bo-
kendo Alice Paisons is op geheimzinnige
wijze van haar landgoed in Stony Brooks
(Long Island) cerdwenen. Klaarblijkelijk' is
zij ontvoerd. Do onlvoeiders hebben oen
schrijven achtergelaten, waarin zij1 den echt
genoot van mcvi ouw Parsons uiLnoodigea
£5000 dollar losgeld te betalen. Federale,
staats- en plaatselijke politie zoekt de om
geving af.
Snelle Zwitsersché treinen
Ecu snelheid van 150 K.M.
per uur.
Do eivaiïngen, gedurende het afgoloopen
jaar in Zwitsejlnhd opgedaan met licht
tieinmateriaal, zijn zeer guns'ig.
Men is thans echter bezig me! een go-
heel nieuw mode! motordieseUrrirsen, die,
naar gemeld won!!, e'on sitelh."id "Z,u lm
kunnen beieiken van -,150 lv.M pn uur.
Deze nieuwe* sneltreinen z.ullcn in diemsl
worden gesteld tussohen do groote Zwit-
sersche contra. -L
I'o/.e <.ocn.nl veitcliijiil dadelijks, mot uit-
zondormg van Zou- cu Feestdagen.
Prga per kwartaal f 2.— Iraoco per post
f2.50. Prijs per woek: 15 eta. Af/.oa-
derlyke nusnmora 4 eta. Abonnementen
Jordan 'dagötijka «augenomon. 1
Advortentien voor liet eoi stvolgcnd num
mer mootcn vóór elf uur aan het Bureau
bezorgd zyn, 's Zaterdags vóór O uur.
Eon bepaalde plaats" van advertentie'n
wordt niet gewaarboigd.
Prijs der Advertentiën: van i5 regels f 1 5
Iedere regel meer f030; in bet Zaterdagnummei
15 regels f 1.80, Iedere regel meer f 0.35
Reclames fO.75 per regel. ïncassokostenö cts.i
nostlus itantiea 15 ets. f afleven \an aihertenlién
>ij abonnement sijn aan het Bureau verkrijgbaar,
jDagei ij ka worden tegen vooruitbetaling Klems
Advertentién opgenomen fO.50 t/m 15 woor
den, f 0.75 t/m, 25 woorden» Elk woord meei
6 cent tot een maximum van 30 voorden»
b Woensdags: Kleine Advertcntiëntot25woor
den f025, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bezorgd. t J
's Zaterdags: Kleine Advcrtentiën f 1.00, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
ti
k j
.JIuisziMdviug bij. antiscex»tóV-aistn>«licn bond.