DE BRAND TE ROTTERDAM.
m
if j
i
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE CQüRANT
Landelijke hygiëne in het Verre
Oosten
De electriciteitsvoorziening
De werkloosheid
- Inwisselen, van.*reischeques y*
Rechtszaken
De Habula-bons -
Sport
- c ?DajJnnen.„ .„y - t y
tRaichenba'ch—Springer
Motorsport.
r Zeventien stralen bestreden het vuur, dat drie en
een half uur weerstand bood. Kleine ongelukken.
Gemengd Nieuws
De waarschijnlijke
oorzaak
t,>{ t 1 s 'V
DINSDAG 15 JUNI 1937 - No. 21581
B8NNENLAND
ÏK
-Ü
Het Koninklijk bezoek
aan dé hoofdstad
Prins Bcrnhard bezoekt het
Koloniaal Instituut.
Z. K. II. Prins Bernhardt heeft ia' de
ochtenduren' een offieieus bezoek gebiaght
aan het Koloniaal Instituut
liet bezoek droog een algemeen orión-
leerënd karakter en gold "alle afdeelingen
van het Instituut en hot museum, i J
Nadat Zijne Koninklijke Hoogheid in het
gebouw van het Instituut de lunch had
gebruikt, is hij omstreeks kwart over twee,
onder luide toejuichingen van do voor
het Instituut verzamelde volksmenigte, ver
trokken
Hel vertrek van het Cen
traalstation.
Togen half 4 waren gistermiddag weei
duizenden inet oianje getooide Amsterdam
mers naar den Dam gekomen, om getuige
te zijn van het vertrek vain de Vorstelijke
Familie.
Kwart voor vier, do deuren van het
paleis - openen zich - en— onder - daverend
gejuich van de menigte, treedt II. M.' de
de Koningin, Prinses Juliana en ;Z. IC. II
Prins Bomhard naar bufténV De/sloet zet
zich in beweging; voorafgegaan'door een
cerc-esoorie huzaren zwenken de iijlui-
gen het Damrak; op.
Even voor vieren naderde de stoet het
Centraalstation, waarvoor zich honderden
verdrongen.
Inde „koninklijke, wachtkamer' onder
hielden de Vorstelijke Personen' zich ;nog
eenigê oogenhlikkén'met de .autoriteiten,
die hen uitgeleide kwamen doen.
In hot bizonder richtte II.. M. de Ko
ningin eenige woorden van* dank tot den
burgemeester, dr. W. de Vlugt.
Op hét tweede perron en op de beide
niet-af gezette uitloopers had zich een rij
groote tnenigi'e belangstellenden verzameld1
Voor den ingang van, den extra-trein,
welke uit een locomotief'en twee A.B.-rij-
tujgcn bestond, groetlen do vorstelijke per
sonen oen laatste maal de aanwezige auto
riteiten, het laatst burgemeester de Vlugt,
met wien de Koninklijke Familie zich ook
na het instappen voor het venster van
haar coupé nog eenige oogenhlikken on
derhield'. Toen de* trein langzaam in - be
weging kwam, klonk krachtig een drie
werf hoera op en was Het einde gekomen
'van eenAmsferdaimsche feostweek,'welke
ongekende hoogtepunten van enthousiasme
heeft gebracht
1 De Vorstelijke Familie te
Baarn..
Precies op tijd te 4.50 uur
stoomde de. koninkiijka..trein piet. den stan
daard "óp de locomotief, het station-Baarn
binnen. -- ----- - -
Nadat eerst een gedeelte van het gevolg
was uitgestapt, verscheen II; M de 'Ko
ningin, vervolgens -de Prinses en als laat
ste van de Koninklijke" Familie Prins Bern
hard in de huzaren-uniform. L - -
Na enkele oogenhlikken in de wacht
kamer te hebben vertoefd, begaf het ge
zelschap zich naar het Stationsplein Iher
werd het Vorstelijk Gezin door duizenden
belangstellenden begroet ,De Koningin be
gaf zich vervolgens met een hofdame in
een voor haar gereedstaande auto. Bij het
vertrek wuifde Zij haar kinderen haitclijk
toe
Prinses Juliana en Prins Bernhard hie
ven nog" even onder den luifel, van de
wachtkamer slaan. Na van enkeleleden
van het gevolg afscheid te hebben -geno
men,' stapten - Zij 'in den auto -Óm zich
naar het paleis 'Soestdijk te begeven.
- H. M. de'Koningin is rechtstreeks naar
Hot Loo vertrokken.
Dankbetuiging, -van H.M. de
Koningin. - 1 -
-De burgemeester van -Amsterdam ont
ving gisteravond het volgende ."telegram:
„Teruggehoord op Het Loo wtónsoh Ik u,,
mijnheer de burgemeester, nogmaals dfe
verziefering- 'te geven '-Mijner vreugde* en
■groote Voldoening; getuige te hebben mogen
zijn Van dó blijde' inkbmsle Mijner Kinderen
in de hoofdstad des rijles en van .alles
- wat-Hun in, .'de.'afgeloÓpen dagen Van dié
zijde, van Amsterdam's' burgerij: is ten deel
/gevallen, én itR Mijn warmen', dank le her;
haten-voor' do zóózeer -uit liet hart'gekoi-'
'meh-ontvangst,"-wellco-'ook Mij is bereid,
s f Wilbelmi'na".
Conferentie te Bandoeng.
De regeeri ngspersd nenst jneldt:
- In navolging van de Europeeséhe confe
rentie voor landelijke hygiene van -1931,
zal "dit jaar tér uitvoering van een besluit
van de vergadering van den Volkenbond'
een conferentie ter bevordering van-de
landelijke hygiëne jn het Verne Oosten
l wórden gehouden, welke .op'.uilnoiouiging'
van de Nederlandscho regeering 'te Ban
doeng zal plaats- hebben en op.3 -Augustus
a.s. geopend wordt.
Eén commissie van voorbereiding, inge
steld door het comité voor hygiene van den
.Volkenbond, heeft vóóraf' een studiereis
gemaakt door Britsóh-Indie, Burma, Siam,
Malakka, Frainsoh Jndo-China,. de Filippijn
nen, Noderlandséh-Indie,' cn Ceylon en in
verband met haar bevindingen de agenda
voor de oonferentie opgemaakt. Z'ij heeft
in. aansluiting met den inhoud der agenda
aanbevolen, do delegaties der deelnemende
land-en aldus samen te stellen, dat daarin
alle factoren, yvelke op de landelijke hy
giene, van jnvloed zijn, vertegenwoordigd
worden. i
Van Den Ilaag daar Rotterdam.
Een langdurige bespreking in middag- en
avóndzilling; hééft' do Ilaagsclié gemeénto-
raad gisteren gewijd aan 't voorstel van B.'
en W. óm 'goed lo keiiren eten aanleg van
'n verbindmgsleidiiig van het Gemeentelijk!
EleCüisch Écdnjf met de gemeente Rot-
teidam, voorts B.' en W. te machtigen met
genoemde gemeente oen overeenkomst tot
stroomlevoring aan te gaan en do voor den
aanlog dor yerhihdtngslciding noodigo 'gel
den besciliikbaax- to stellen.-
"„.Do', gemeente 's-Giawenhage vei bindt zich.
hierbij gedurende 25 jaren .yan'do gemeente
Rotterdam jaarlijks 76- miIlioen K, W U. af
te nemen en aan Rotterdam'£312 500 por
jaar té betalen. t 1
Een motie van den hoer van dor Zee om
een aajivullén'cle stroomlevoring naar ge
lang van de behoefte te vorkrijgen en .een
van den heer Joels om do totaling in
maande]ïjhscho termijnen le doem, werden
in handen van B. en W. gesteld, voor'nader
overleg met het Roltcrdamscho dagelij'ksdh
bestuur,
Over het voorstel van B, en W. zal do
Ilaagsclié zaad 28 Juini beslissen.
Eu <lo we rk versch a ff in g.
Olp de viagein van het Tweede Kamerlid)
den heer Dree-s (s din verband met oen
]>ericlit, hetwelk aan oen aantal gemeenten
zon gozomden zijn, om van oen bepaalden
datum in Juni af tot nader bericht aan die
gemeenten geen subsidie uit het woiMoos-
heidssubsidiefoinds uit te kteendn, hoeft de
minister van sociale, zaken ontkennend' go-
antwoord.'-
Als gevolg van de toenemende werkgele
genheid zal echter advies der betrekken
rijksinspecteurs voor de werkverschaffing,
in enkele gemeenten de gemeentel ij ké
weikversohaffing kunnen worden ingekrom
pen of stopgezet. Er kan op dit oogenblik
'nog niet medegedeeld worden hoever deze
maatregel zich zal uitstrekken, aangezien
nog geen beslissing over hot gehoelo land
genomen is. - -
De mogelijkheid blijft open om de arbei
ders, niettegenstaande huil daartoe gedane
pogingen geen weik hebban kunnen vinden
in het vrije bedrijf, in centrale werk
verschaffing le plaatsen. y
Uit liet bovenstaande volgt tevens, dat
het geenszins de bedoeling van den mi
nister is om valide werklooze arbeiders
onverzorgd te laten, noch ooik om den-
zulken onderstand ingevolge- de armenwet
te doem verstrekken.
*w Aan de Duiïschê grens.
Eenigen tijd geleden is lot dc Duitscho
autoriteiten het verzook gericht -om meer
kantoren te willen aanwijzen langs do
Duilsch-Nederlandsche grens, waar de uit
Nederland komende toeristen hun eerste
reischeques zouden kurmem inwisselen. De
K.N.'A.C. heeft thans bericht ontvangen,
dat aan haar verzoek is voldaan en dat
vele kantoren, gelegen langs do toegangs
wegen, voor dit doel zijn opengesteld.
Tevens is in enkele plaatsen de gelegen
heid geschapen om ook op Zon- en feest
dagen reischeques in bankpapier om te
wetlen.
- - -De Habula-foriuuliercn zijn
t 'geen certificaten.
Do ligoge, raad heeft arrest gewézen
in" de zaak van den officier van justitiel
to 's-Gi-gxeuhago togen; M. - L., directeur
'der commanditaire vennootschap llabula-
geluksbóns en' J. Moud-directeur van
Lotisico Volgens de oorspronkelijk uit
gebrachte, dagvaarding zouden enkele stuk
ken, ""door 'Habüla „en, Lotisico uitgegeven,
als door de loterijwet verboden certifi;
catón „moeten warden óosclipuwcL
Do - HaagscboS kantonrechter heeft, iq.
eergtét' instantie K ontslag „van rechtsver
volging gegeven. l i
In hoqger beroep heeft de rechtbank de
verdachten'eveneens yan rechtsvervolging
ontslagen, "tegen wolk vonnis de officier
van justitie cassatie aanteekende.
Do hooge raad heeft hieromtrent het
volgende ovonvogen:
dat uit het bewezen verklaarde volgt,
dat zoolang niet de „polis", welke vol
gens liet formulier voor den daarop aan
gewezen persoon is. j.géreserveèrd",vol-
leth'g i's .afbetaald' na welke' afbetaling
het formulier wordt ingeleverd en de pa
lis uitgereikt de werkelijke beteekenis
van'het formulier deze is, dat, mits op de
voorgeschreven wijze vau de daartoe ver-
eischte betaling blijkt, de persoon, aan
wjen dat formulier is afgegeven, ,van den
aanlegger der loterij te - vorderen," heeft
uitbetalingvan den prijs, welke in die
loterij op serie en nummer, op dat for
mulier „vermeld1, zal., zijn-gevallen; -- -
dat dit, medebrengt, dat hot formulier
is een aandeel in een loterij in den zin
der Loterijwet, én dus do stelling van liet
middel, dat het zou zijn oen certificaat
in den zin van artikel 2 sub 3 dier wet
mitsdien niet juist is.
Op dezen grond hoeft de hooge raad
liet cassatieberoep van den officier van
justitie verworpen.
Het afscheid der Koninklijke Familie van de hoofdstad. De vorstelijke personen in den trein even voor
het vertrek van het Centraal Station
!- - - Poging iot doodslag?
Gisteren stond in Den Bosch 1 terecht
de 20 jarige H. G.J-M, v. d. P., wonende!
te Heusden, verdacht van moordaans'ag,1
gepleegd in den avond van 9 September
van het vorig jaar op het 18 jarig meisje
G. M.' de Go-ey, uit Ammerzoden.
V. d. D. was wegens poging tot dood
slag, subs, wegens erntsige mishandeling
door de rechtbank te Den Bosch vrijge
sproken, waarna de officier van justitie
hooger beroep tegen „dit vrijsprekend von
nis aantóekende. f
Gisteren diende -de zaak in-hooger be
roep voor hot gereqhtshof in Den Bosch,
er waren zestien getuigen gedagvaard.
De advoeaat-gqmeraal eischte tegen
v. d. P. een gevangenisstraf van, drie jaar
en was van moening?,dat een' psychiatrisch,
onderzoek niet noodzakelijk 'was.
Die verdediger, mr: E. van Zinnicq Berg
man drong met kléin op vrijspraak aan.
Dc Twaalfde partij remise.
De twaalfde partij van het tournooi om
het wereldkampioenschap -dammen tus-
sclien Raichenbach en Springer is gister
avond te Rilthoven gespeeld.
Springer, die met wit speelde, gebruik
te wederom de 3429 opening, welke
door Raichenbach beantwoord werd met
17—22.
De ontwikkeling was dezen koer mo
derner en interessanter. Onze landgenoot
speelde ook thans weer gedurfd en fel.
Een langdurige aanval van 'Raichenbach
op zijn centrum weerstond hij uitstekend
en belette hierdoor dat de wereldkam
pioen voordeel behaalde.
Na 43 zetten stond Springer er iets gun
stiger voor, maar toch niet zoo gunstig,
dat hij er-winst uit kon slaan.- 1 -
.Na 56 zetten eindigde.deze' partij, waar-
In Spriö'ger "voortdurend1 het initiatief ge
had heeft, met remise.
De stand' is thans - Raichenbach 14,
Springer 10. u u
T.T.-raccs op Man.
Gisteren zijn de beroemde r.'i'te'12 h
Tourist Trophy Motorraces op het eiland
Man aangevangen met.de Junior T.T., eeu
wedstrijd rvoor 350 'c.c. solomachines.
-Do weersomstandigheden en- het zicht
waren''uitstekend 1 en mede hierdoor gé
lukte'hét ',d;en winnaar, -deii bekenden ren-'
ric-rJaraos' Guthrie, den afstand in een
nieuwen recordtijd af te leggen, waarbij
hij ook nog het ronde record verbeterde.
Hij reed met een gemiddelde snelheid
van 135,578 k.m. per uur. Het record over
een ronde bracht hij op zijn naam, door
deze af to leggen in 28.min. 35 sec, met
een gemiddelde uursnelheid van 137,78
k m. Op de tweede plaats eindigde de win
naar van het vorige jaar, Fred Frith, ter
wijl White de derde plaats be/.ette. De
drie eerst aankomenden bereden allen Nor
Ion, zoodat dit fabrikaat voor de zevende
achtereenvolgende maal gewonnen "heeft."
AIs vierde kwam de bekende renner
Stanleyj Woods binnen-op „zijn Velocette.
Zijn knecht met een staaf geslagen.
Zondagavond kieeg een exploitant van
een rijwielstalling in de Van Baoilcstraat
te Amsterdam ruzie met zijn knecht. De
woordenwisseling liep zoo hoog, dat de
haas. ©en ijzeren staaf greep en daaimee
zijn tegenpartij oen fiksche klap op het
hoofd toediende.
v De gewonde moost naar het Wilhelmina-
gosthius worden vervoerd, doch kon na
verbonden te zijn naar huis. terugkearen.
'légen den slaller is proces-verbaal op
gemaakt wegens mishandeling.
Omtrent den feilen brand, welke gister
middag hoeft gewoed in het groote, vier
verdiepingen hooge pand van de N.V. Han
delmaatschappij v.h. vanRietschoten en
Co., electrische, koffie- en pindabranderij,
annex handel in zuidvruchten, bakkersar
tikelen, vischconserven, koloniale waren
specerijen en comestibles, gelogen aan de
Maaskade te Rotterdam, wordt nog het
volgende gemeld: De brand, die ontstaan
is op de vierde veidiopuig, greep zoor
snel om zich heen en in korten lijd itond
de gelieele bovenste étage in lichterlaaie.
De brandweer, die spoedig, met veel
materiaal lor plaatse was, hoeft de vuur
zee bestreden met in totaal ze ven ti an stra
len.-
"Omstreeks' half twee werd de brand
ontdekt.
Men stond evenwel voor een zeer moei
lijke (aak, want niet alleen zat de brand
zeer hoog liet pand bereikt cian hoog
te van ongeveer achttien meter maar
het vuur verbreidde zich bovendien zeer
snel over de geboete verdieping.
Men kon zoowel aan de Olivier van
Noortstraat als aan de Maaskade het ma
teriaal gemakkelijk dirigeeren.
Er was toen evenwol nog niet veel te
zien. Uit naden en uit do ramen ontsnapte
rook, een enkele maal speelde'er öeuis
een vlammetje langs dc kozijnen, maar
naar buiten scheen de brand toch niet zoo
heftig. Dat was de eené kant van do me
daille, want inlusschen bleek het in liet
pand al een ravage te zijn.
Men heeft nog getiacht eenige kantoor-
machiaes le redden," dóch de* pogingen "zijn
spoedig geslaakt
Hoéwei do brandweer reeds' werkte met
vier stralenaan dó Olivier van Noort
straat en drie aart"de Maaskade," wras er
nog geen kijk op, dat Trien dén brand
spoedig onder do knie zou'hebben, waar
om steeds méér materiaalgciequiréerd
werd. Behalve tal van slangenwageins, 'die
in actie'kwamen, is nog versterking aan
gevraagd en zoo wvaren togen -half drie
in totaal tenslotte zeventien stralen in
werking.
Rel nterkwaardigsle' van hot geval -was,
dat het dak hel hield" en er slechts zoo
nn en;dan eens Izwaro rookwolkenzich
door de venstergaten een uitweg baan
den, zoodat er eigenlijk,heet wreinig vlam
men te zien waren. Alleen aan de achter
zijde sloeg het vuur soms fel naar bui
ten Bovendien bleet de eigenlijke biand
beperkt lot de bovenste verdieping,, ver
moedelijk doordat deze vierde ^verdieping
door een z^'arc betonnen vloer van de
deulo is gescheiden.
Om even drie uur zag hot er dan ook
naar uil of het afgeloopen was. Er waren
geen vlammen nicer en ér -was hoege
naamd geen rook meer, die ontsnapte.
Dit li leek echter een stilte voor den storm
lo zijn, want om drie uur klonk er eens
klaps een hevige knal, die een deel van
het paneel van de deur van de bovenste
verdieping, welke precies op den hoek
van Olivier van Noortstraat en Maas-
kado zit, vernielde. Het bleek, dat oen
gascylinder, die daar voor demonstratie
doeleinden was opgesteld, ontploft was
Tcgehjkeitijd laaide de vuurzee, die men
in de Olivier van Noortstraat aan de
achterzijde met succes Bestreden had,
weer op aan den voorkant en toen
ging het plotseling zoo heftig branden,
dat de vlammen naar buiten speelden.
Onder die omstandigheden hield het dak
het niet en om kwart voor vier laaiden
spoedig vurige tongen hoog op. De Toe
stand werd nu criliek, maar het is toch
niet noodig gebleken, dat ook de motor-
spuit, die eveneens ontboden was en in
reserve gehouden werd, in werking werd
gesteld.
Riet alleen binnendoor, maar ook van
de daken van de aangrenzende percoelm
bestreed de brandweer met alle kracht
het vuur en toen kwam langzamerhand
de' kentering.
Toch heeft het aan de voorzijde nog
longen lijd behoorlijk gebrand, „aangezien
daar het vuur van de branderij was over
geslagen naar een zolder, waar het ar
chief is ondergebracht. Dit archief -is zoo
goed als verloren gegaan. 1
Te ruim vijf uur kon men het brand-
weermaleriaal successievelijk laten inruk
ken, maar toen had deze brand nog aller
minst zijn beslag gekregen het bleek 'n.l.,
dat de-werbindingsbouten"- naar eon ..;top-
gevellje waren doorgebrand, zoodat er
kans was, dat- hij een Hinken windstoot
dit geveltje naar beneden zou komen. Na
eenige mislukte pogingen is man er in
geslaagd het geveltje naar beneden te
halen.
Inmiddels was men al met de nablus-
selling begonnen. -
De schade.
Do vierde verdieping is volkomen uil-
gebrand ,en de voorraden zijn totaal ver
loren. liet gehoelo pand heeft verder zeer
aanzienlijke waterschade opgeloopen. Ook
de talrijke belendende perceolen zijn er
niet zonder moer afgekomen: In do ge
boete omgeving, zelfs al zijn or via deze
huizen geen slangen geleid, hebben do'
woningen zeer, veel ongerief on schade
door de wegvloeiende watermassa's ge
kregen.- - - -
De naamlooze vennootschap, in wier
dienst 40 tot '50 arbeiders en arbeidsters
slaan, is verzekerd tegen brand én be
drijfsschade. i j-
I., /i>inei(jCntcn.
Deze brand 'is overigens niet zonder in
cidenten .verioopen. In het allereerste begin
vermiste., men een van de, arbeiders en
ondanks alle. naspeuringen kon men Hem
niet vinden. Men vreesde, dat d'q man
zich nog op de brandende verdieping be
vond... Later, bleek/lit echter niet .het,ge
val te ziiu. luj kwam zich iti den loop "van
den-"" middag ongedeerd melden.
Opzichter dc Kcyzer, die zich met écnig
personeel van do afdeeling - brandblusch-
iniddelon, voorzien 'van roókmaskers, int
hot brandende perceel, dat op hooger ge-*
legen etages weldra vol - rook stond', be
gaf om de situatie op te nemen, "raakte
bedwelmd d oor denrook. Personeel van
den gemeentelijken geneeskundigen dienst,
dat in den aanvang met 2, tater met een
ziekenauto Ier plaatse aanwezig was, heeft
hem weer op zijn verhaat geholpen. Vtoorls
kwamen er nog kleine ongelukjes voor bij
hel blusschingswerk. De gewonden kon
den evenwél door het geneeskundige per
soneel. ter plaatse verbonden worden.
4 Bijna had zich een ernstig ongeluk voor
gedaan, toen vlak adder een brandweer
man, die het pand1 verliet, een déél van
do zoldering met luid tumult naar beno
den kwam. i
Dc 'oorzaak.
De oorzaak van dezen brand' is „nog niet
met zekerheid, vast te stellen. "Het is_ mo
gelijk, dat een van'" de pijpen 'metTieetó
lucht, die door de branderij loopt,' over-"
verhit is geworden, maar dit lijkt on
waarschijnlijk, aangezien deze pijpen dub
bele wanden hebben; de moest waarschijn
lijke lezing isj dat "de brand zijn oorsprong
heeft gevonden in een vergaarbak, de vlie-
V.enlxommel, waarin" de vliesjes van de
pinda's zich verzamelen. Deze vliezentrom-
mel moet telkens leeggehaald worden, zoo
dal het mogelijk is, dat gedurende, dc bran
derij van de pinda's "vonken in den trom
mel kunnen kómen. Vermoedelijk is dit
laalste nu bet geval geweest.
li-
«f
^1
lïl
-y'Hh psSj
M'
r^-i
"S-t i
v
•aid" ->■ ?-
"■fcfvjT
-*-* V"*- J*" -~ -* Urt -£f- J W^* <*f fV „f
y^itj
DUB
-«4
i
lv? v' I
f
- -1
r
«VB
