w
r
Shogoen Hideyoshi's plan
verwezenlijkt?
W'
K\
k -
If**
historische beteeJccnis ck> Jai)anBC,lu nat,c sc;il)SOrl,OM'd -e".ver"
k
ische beteeUcnis
Radionieuws
g^elaeimesa il lenst
pteF
ib*
c*£\ I" *4*,
1 v*'
IW
/-I'
Ic
1 v K
i^
j t
if
i
\$k J
Japan en China. De groote strijd tusschen Mon-
goolsche „broedervolken"
JEeil worsteling van wereld- onzer jaartelling. Hij «Wil door
IV*
lv-
IH1
l%S
Y5*r
J
Itv j
IM+- "-'4
l/lx. i 1
Mi'
Japan's opkomst als groote mogendheid
5s zonder weerga in de geschiedenis Met
klimmende erbazing eerst, daarna met
klimmende angst, heeft de menschheid dc
Japansche historie der laatste vijf en ze
ventig jaar gevolgd Gestadig breidde het
Land van de Rijzende Zon zijn macht en
invloed uit, tot op den huid.gen dag. Ja,
de vraag kan met recht gosteki worden
Waar is het einde van deze ontwikkel ng'?
Op het oogenblik houden de kabinetten
van de Vereenigde Staten van Noord-Ame-
rika en van de Europcesche mogendheden
zich wederom intens bezig met het gebeu
ren in het Verre Oosten, want Japan is
doende om een nieuwe* stap te zetten op
het pad der verovering, dat het sedert
ruim vijftig jaar welhaast onverstoorbaar
bewandelt. China lijkt voor de komende
tijden op het program te staan. Het komt
ons dan ook, in verband met het huidig
gebeuren, met onbelangwekkend voor om
een terugblik te slaan op de Chinceseh-
Japansche betrekkingen in don loop der
eeuwen.
In de tijden, die liggen vóór het begin
van d.e Christelijke jaartelling, kan men
eigenlijk van betrekkingen tusschen beide
landen nauwelijks spreken Japansdie over
leveringen, bevestigd door Chineesehe an
nalen, maken weliswaar in hel jaar
219 v (1 gewag van een Chineesch
reiziger, Ilsoe Foeh, die met zeven ge
zellen Japan bezocht; en ook in hot jaar
33 v. C zouden Koreanen aan het hof
van den Mikado geweest zijn, 'doch de
eigenlijke relaties beginnen pas in de eer
ste eeuw na de geboorte Christi. In Chi
neesehe bronnen vindt men dan duide
lijke beschrijvingen van de „zonne-eilan-
den".
Zij schetsen het Japansche volk als een
verzameling wilde volksstammen. Niette
min spreekt een andere Chineesehe bron,
uit iets iateren lijd, reeds van „postale
verbindingen" tusschen China en Japan
De Japansche overlevering rept voors van
een als krijgsman verkieede keizerin, die
omstreeks het jaar 200 n. C. een veldtocht
tegen en in Korea zou hebben geleid,
Korea als brug.
Korea was de brug, waarover de be
schaving Japan bereikte. Reeds in do derde
eeuw a. C. kwamen Chineesehe emigranten
via dat schiereiland naar Japan. Het wa
ren in hoofdzaak handwerkslieden, die,
naast groote vaardigheid, een flinke dosis
kunstzinnigheid en cultuur niet z'ch brach-
-ten Hun invloed werkte bevruchtend op
het Japansche volk, dat van dien tijd af
vrij geregelde betrekkingen met het He
melsche Rijk ging onderhouden. De Chi
neesehe infiltratie en invloeden namen
sterk toe in de zesde eeuw. Ook edelen
en geletterden gingen zich toen naar Ja
pan begeven. Zij stelden zich toen in ken
nis met de kunsten, ambachten, zeden,
gewoonten en wetenschap van het vaste
land van Azië.
Overgeplante cultuur.
Het Confucianisme deed in Japan zijn
invloed gelden. Iets later van 552 n.
.0. af bereikte ook het Boeddhisme
via de Koreaansche brug het rijk van Jen
Mikado. Deze laatste leer, die niet zon
der strijd wortel kon schieten, werd het
eigenlijke fundament van een menwe Japan
sche cultuur. Confucianisme en Boeddhis
me zijn de groote cultureele geschenken,
die het Japansche volk van het Chinee
sehe ontving, en die nog heden ten dage
pijlers zrjn van de Japansche beschaving
en van het Japansche Rijk.
Nu denke men niet, dat de Japanners
beide stelsels zonder meer overnamen.
Het tegendeel is waar. Meer dan eenig
ander volk verstaat het Japansche de
kunst om uit datgene, wat het krijgt of
waarneemt, het goede, hem passende te
behouden. Zoo ging het ook met den
lOhineeschen cultuurgolf in de eerste tien
japaniseerd. Do oorspronkelijke godsdienst,
het Shinloisme een soort voorvadc-
ren-\ ereermg verdween niet, doch werd
geleidelijk uiet het Boeddhisme en het
Confucianisme aangepast aim de nieuwe,
opkomende beschaving van het volk. Nog
heden ten dage beschouwt menig Chi
nee». zijn eigen volk als de drager par
excellence van de oude wijsheid en het
Japansche als een cultureele' cliënt van
liet Hemelsche Rijk. Terecht? Ja en
noen. Inderdaad is het juist, dat Japan
een zeer belangrijk deel zijner bescha
ving dankt aan China, maar evon juist
is liet, dat de Japansche cultuur een
geheel apart karakter en een volkomen
eigen geestesmerk draagt. West-Europa
kreeg zijn godsdienst uit Palestina, zijn
eerste wetenschappelijke ontwikkeling van
Griekenland, zijn philosophic en kunst
eveneens, zijn recht van Rome. .Maar daar
om is het nog niet juist, do huidige Euro-
peesche beschaving een eigen aard t'o ont
zeggen, ook al kan men in erkentelijkheid
do bakermatten ceren, China moge aan
de wieg gestaan hebben van de Japan
sche cultuur; liet kan moeilijk ontkend
worden, dat he> kind sedert lang meer
derjarig is en in menig opzicht de moe
der heeft overtroffen.
Hel eerste groote conflict.
Zien wij af van de vloot expeditie, die
do geduchte Mongolenvorst Koeblai Khan
tegen het einde der dertiende eeuw uit
rustte tegen Japan (en die een mislukking
werd!) en kleine struikelingen, dan duur
de het tot 1592, alvorens het kind in open
lijken strijd met de moeder kwam. In dat
ja'w regeerde in Japan de Shogoon (kroon
veldheer en hofmeier) Hideyoshi, een ge
ducht krijgsman. Ihj was er in geslaagd
om den binnenlandscheii vrede in zijn
rijk te herstellen en te consolideoren. Ver
volgens zocht hij nieuwe lauweren. In
zijn brein ontstond voor het
eerst het plan om een machtig
Oost-Aziatisch rijk te vormen,
dat Japan, Korea en. China zou
omvatten. Zelf telg van een eenvou
dig boerengeslacht, droomde hij voor zrfri
volk de stoutste droomen. „China, Korea
en Japan zeide hij eens zal ik even
gemakkelijk vereenigen als ik een stroo-
rnat vlecht". Hij rustte een leger van ten
naaste, bij honderdduizend man uit en
wierp zich op Korea. Het opmerkelijke
van deze expeditie is, dat het haar ten
grondslag liggende veldtochtsplan in hoofd1
trekken overeen kwam met dat, hetwelk
de Japanners drie eeuwen, later in
den Chineesch-Japarschen oorlog van 1891
hadden opgesteld. Korea was eon gemak
kelijke prooi voor Hideyoshi. De Chmee
zeil, die te hulp waren gesneld, versloeg
hij in 1593. Langdurige onderhandelin
gen, waarin de Zonen des Hemelschen
Rijks ook in die jaren reeds meesters wa
ren, liepen op niets uit. Want de Chinee-
zen, die den Japanschen „parvenu" niet
konden uitstaan, behandelden hem, on
danks hun nederlaag, als ware hij bun
vazal en verleenden hem zdfs don titel
van Koning van Japan. Ontstemd over
deze hoovaardij, rustte Hideyoshi een
nieuwe expeditie uit, die evenwel in 1597
op jammerlijke wijze aan haar einde kwam.
Het volgend jaar stierf Hideyoshi en de
oorlog verliep. De eerste krachtmeting tus
schen Japan en China was ten voordele
van laatstgenoemd land beslist.
Europa en Japan.
Inmiddels hadden van het midden
der zestiende eeuw af de Europeanen
hun intrede gedaan in Japan. Aanvanke
lijk ontving men hen met open armen.
Een bloeiende handel ontwikkelde zich;
do missionarissen maakten duizenden be
keerlingen. Doch na eemigo tientallen ja
ren keerde het get'y, Yoorschriften, dio
do bewegingsvrijheid der Westerlingen be
perkten, kwamen af. Aan dc prediking
van het Christendom legde do Japansche
overheid steeds meer moeilijkheden in
den weg. In do jaren 1624 tot 1639 kwa
men wroede Christenvervolgingen lot
stand. Tienduizenden Christelijke Japan
ners vonden den dood om der wille van
het geloof. Omstreeks het midden der
zeventiende eeuw wees Japan alle vreem
deling i uit. Zijn eigen zonen verbood
het op poene des doods om liet land
te verlaten of betrekkingen met vreem
delingen te onderhouden, Slechts den
Chineozon en don Nederlanders word
onder beperkende voorwaarden toe-
gedaan om in hot rijk van den Mikado
lo vertoeven en handel mot het Japan-
sche volk te drijven. Twee eeuwen duur
de dit isolement, twee eeuwen, geduren
de welke Japan slechts via dc Holland*
sciie factorij op L)e<-ima contact had met
het Westen Maar toen de negen tiende
eeuw eene periode van grootsclien in-
dlisIneclen opbloei inluidde, klopte het
Westen alras aan de poorten van Japan
en forceerde hel die onder begeleidend
gedonder van de kanonnen van zijn mo
derne ooilogsschepen. Japan verstond de
leekenen des lijds. Het maakte zich op
om het vele nieuwe, dat liet Westen eigen
was en machtig maakte, ut dienst te stel
ten van eigen glorie... on tot ten uitvoer
legging van Ilideyosln's plannen. Ook tij
dens het isolement had hel Japansche volk
dezen heerscher niet vergelen. In de negen
tiende eeuw bestond er in Japan zdfs
een imperialistische „rehool", die stond
onder leiding van Yoshida Shorn. Op
haar piogramtna kwamen voor: de ver
overing van de Kocrillen, Sachalin, Kam-
tsjalka, Formosa, Korea, Mandsjoenje,
Oost-Sibeiié, benevens overheersclimg van
China
verdwenen, opgezogen iToor do amorpho
liondcidon-tnillioènen-massa. van' het Ho
melsche tl ijk. Opnieuw heeft China zich
op de haar eigen manier -- aange
gord tol een gigantischen strijd, ditmaal
weer mol Japan. Hoe deze strijd gevoerd
zal worden en hoe hij zal vorloopon, is
niet te zeggen. Er zijn. aan weerszijden,
krachten ontketend, dio het doen van pro-
fefies onmogelijk maken. Maar dat liet
een worsteling is (en nog veel meer gaat
worden) van vvcretd-li'storisclie betrekenis,
daar valt niet aan te twijfelen.
Sport
Schaken.
De vierkamp in Duitschland
Dr. Euvvc verliest van Bogol-
Gisteren is'do internatianalo schaak
vierkamp te Garmisch Partenkirchen voort
gezet met do vijfde rondo. Onze landge
noot, dr. Euwe, verloor van den Duit-
schen meester Rogoljubov, terwijl de par
tij van dr. Aljechin en Saornisch in een
gelijke stolling werd afgebroken. Do stand
is thans:
1Dr. Euwe, 3 1/2 punt.
2. Bogoljubov, 21/2 punt,
3. Dr. Aljechin, 2 punten plus een af
gebroken partij.
4. Saornisch, 1 punt plus een afgebro
ken partij.
Het tournooi te Kemeri
Landau wint den schoonheids
prijs.
Naar wij vernemen is het thans defini
tief, dat de Nedorlandsche kampioen, S,
Landau, den schoonheidsprijs van hot
tournooi te Kemeri, uitgeloofd door de
stad Riga, krijgt toegewezen en wel voor
zijn partij ,tegon Roeoek, welke Landau
met colle opening na 29 zetten vvoa.
Lawntennis
Om den Davisbeker
De greep van het Mongoolschc
„broedervolk".
Punt vooi punt hoeft het moderne Japan
de/e plannen uitgevoerd. sSneop->sie\elijk
kwamen alle genoemde gebieden in Japan's
bezit of onder Japansche dominatie. Do
Gele Zee is sedert lang een Japansche
binnenzee. De Japansrh Clunecsohe oaiiog
van 1S91 due eeuwen na Hideyoshi's
mislukte expeditie eindigde in een vol
komen overwinning voor Japan De Russi
sche nederlaag in 1904 veistavigde Nip
pon's pesitie op hel vasteland van Azië
aanzienlijk: De eenige jaren voor dien
uitgebroken Boxer-opstand zag Japan
schouder aan schouder met de Europ©e»ahe
mogendheden tegen China in hot veld irek-
ken De wereldoorlog bood de gelegen
heid om steunpunten het voormalige
Duitsclie pachlgcbied in hot Hemelsche
Rijk te verwerven. 'Rorenlehjk stichtte To
kio in Mandsjoerije den vazalstaat Mand-
sjoekvvo. Thans vallen de schaduwen der
Japansche legers reeds over de Russisch
Japansche grens in Sibeiio. Clin-i gevoelt
meer en meer den gieep van het Mongool
schc „broedervolk". Een nieuwe kr.ich.me-
ting eigenlijk reeds ingezet in 1915
met het stellen door Japan van de be
faamde een en twintig eisehen aan Chna;
cischen, die in wezen neerkwamen op een
volkomen overgave van China aan Japan
is thans m vollen gang. Hideyoshi
kan tevreden zijn; zijn volk heeft zijn
geestehjke nalatenschap door de eeuwen
heen gekoesterd en zijn imperialistische
testament reeds goeddeels ten uitvoer ge
legd. Maar Hideyoshi is m China do-odge-
loopen. Zal het ook den uitvoerder van
zijn grootsche plannen, het moderne Japan,
vergaan als dezen Shogoen? Er zijn tee
kenen en factoren, die de mogelijkheid
hiervan geenszins uitsla ten. Geen vreem
deling is tol nu toe ongestraft in China
doorgedrongen. De geschiedenis van de
oierheersching dor Maridsjce's over China
stelt ten deze oen leerzaam voorbeeld.
Zij kwamen en overwonnen oogenschijn-
lijk Want China, hoezeer ook gemuti
leerd, en het Chineesehe volk bestaan nog;
de Mandsjoes zijn met hun glorie
Amerikanen winnen het dubbel
spel in de challenge round.
Voor ruim 10.000 toeschouwers is gis
tenniddag onder fraai, zonnig weer hel
dubbelspel in do challenge round om den
Davisbeker tusschen de Vereenigde Staten
en Engeland op het centre court van Wim
bledon gespeeld. Na een onverwacht moei
lijken strijd wonnen Budge en Mako met
6—3, 7—5, 7—9, 12—10 van Tuckey en
Wilde, zoodat de stand1 thans 21 voor
do Vereenigde Staten is.
Athletiek.
De internationale wedstrijden tc
Amsterdam.
Wij vernemen, dat do bekende Zwitser-
sche sprinter Ifaenni zal deelnemen aan
do internationale athletiekwedstrijdon,
welke Zo-ndag 8 Augustus in het Olym
pisch Stadion te Amsterdam worden ge
houden.
Hermes-P.V.S, - heeft het getroffen met
haar indeeling. Niet dat deze gemakke
lijker zou zijn, dan Afdeeliag 1, want in
sLcrklo ontloopen zij elkaar al, lieol weinig.
Maar wat'de financiën betreft, belooft het
een goed jaar to worden. Dio wedstrijden
legen Feijenoord, Xerxes en C.V.V., bren
gen imrnor eeu flink aantal Rotterdam
mers op hot Hermes-D.V.S.-terrein, terwijl
ontmoetingen met Haarlem, D.1I C., Blauw
Wit cn do nieuwe eerste klusser 't Gooi,
zich ongetwijfeld in do belangstelling zul
len mogen verheugen. Bedriegen de voor
teeken niet, dan slaat ons een aardig
seizoen to wachten.
S.V.V. heeft niet zooveel reden tol jui
chen. Overmaas is de eenige club uit
den omtrok, die oen flink contingent sup
porters kim meenemen. Andere vereeni-
gingen liggen vorder weg, waardoor do
bezwaren van hoogo reiskosten komen to
lellen. Ook onze tweede klasser zal het
niet gemakkelijk krijgen. Hercules, U.V.V.
en Overmaas, zijn niet te onderschatten
tegenstanders, terwijl ook Unitas, Gouda
en O.DS. er zijn mogen.
Nog ruim anderhalve maand duurt het
voor de competitie een aanvang noemt en
met het zware programma voor oogora
zullen do voetballers zeer zeker alles doen
om den besten vorm te bereiken on zoo
doende een eervol resultaat voor hun
vereenigingen af te dwingen.
Hengelen
Juniores S.ILY. „Het Baarsje".
Zaterdag j.l. hield de Juniorafdeeling
van S.H.V. „liet Baarsje" haar 4do jaax-
lijksche ka&concours in do Schie. Die prij
zen werden behaald als volgt:
1. Cr. Gijbeis, 2. B de Jong, 3. II.
Regeling, 4. A. Slavenburg, 5. F. Wolthuis,
6. J. Vos, '7. W. de Nijs, 8. J. Esbach,.
9. W. Esbach, 10. J. Streng, 11. II. Wolt
huis, 12. J. Scliewe, 13. Marlijn. 14. Foel-
ders, 15. P. do Jong, 16. Winterswijk,
17. F. Overheul, 18. K. Bijl, 19. Broek
huizen, 20. C. Lookermans, 21. Winters
wijk.
Ncdcrlandsch-IIcrvormde Radio-Omroep.
Dezer dagen kwam het bestuur van dei
vereeniging 'ot oprichting van eon Nieder-
landsch Hervormde Radio-Omroep in ver
gadering bijeen te Middelburg.
Uit bet verslag van den secretaris bleek,
dat reeds -een honderdtal predikanten van
de N'odc-alandsch Hervormde kerk deze
beweging steunen. In verschillende plaat
sen oa. Lieidon, Rotterdam, Dordrecht,
Amsterdam zullen propaganda-vergaderm-
gen worden gehouden m do eerstkomen
de maanden.
liet plan is om in den loop van Octo
ber een algemeenen ledenvergadering in
Utrecht to beleggen, teneinde definitief
tot een landelijke organisatie te geraken.
HISTORISCHE AYONTÜRENROJLLN
door G. P. BAKKER
68)
„Het hoofdkwartier," lachte de officier.
^IJw Excellentie moet weten, dat de veld
maarschalk woont in het huis 'van een
doodgraver bij het kerkhof, het eenige
huis, dat bewaard is gebleven, maar mor
gen zal hij den Pleissenburg wel betrek-
ken
ja elk geval beter," meende don Fe
lipe, „dan in een tochtige veldtent. De
.veldmaarschalk is-niet jong meer."
„Zeker niet, Excellentie, negenenzestig,
een heele leeftijd voor een krijgsman Ais
ïk zoo oud ben, hoop ik in een leun
stoel bij den haard te, zitten met mijn
vrouw en de kleinkinderen op bezoek, liet
krijgsmansleven is goed zoolang je jong
bent, maar later."
De wachtmeester kwam terug met het
bericht, dat de veldmaarschalk Zijne Ex
cellentie met genoegen zou ontvangen.
De Felipe zei tegen zijn beide vr,en
den: „Je kunt me hier wachten. Wacht
meester, wees zoo goed mijn paard bij den
teugel te nemen."
„Avante
Bij het kerkhof stond weer een waclit.
Een" officier salueerde met de sabel. Een
andere wachtmeester nam den. teugel over.
Teertonnen op hoogc drievoeten van
zware balken verlichtten den omtrek met
roode en gele walmende vlammen en bc
schenen fantastisch het zwartgebrande ver
treden gras, brokken van een ouden kerk
hofmuur, gescheurde, gebroken en omver
geworpen grafsteenen.
Aan den kant van het smalte pad, waar
op bij reed, zag don Felipe een afge
knot Christuskruis liggen. De wachtmees
ter bemeikte, dat hij met oen ruk het
hoofd afwendde
De markies sepelde zijn rot goed.
Bij een steenea huis, vrij groot, maar
laag van verdieping, stonden vier helle
baardiers op wacht. Don Felipe sprong
van zijn paard.
Een officier opende de deur. Een ander
liet het licht van een lantaarn op liet
gezicht van den bezoeker vallen
„Ja, ja, senor el captain. Ik ben het,"
zei don Felipe, „maar het heeft een
haartje gescheeld. Hier is mijn vrijgeleide."
Do kapitein gaf het document terug von
del het te openen, ging naar een deur,
wierp die open en kondigde aan
„Zijne Excellentie, don Felipe del Tore/."
Voetbal.
De competitie-indeeling
Van do Westelijke aWeelingen
De competHie-indeeUng van de eerste
en tweede klassers in de Afdootingen I,
en II is thans officieel door den KNVR
bekend gemaakt.
Afdeeling 1 ziet er als olgt uit: Ajax
D.W.SSparta, V.S.V., D.F.C., K.F.C., Ex
celsior, V.U.C., A.D.O. en R.F.C.
In Afdeeling II spelen: Feijenoord, Xer
xes, Haarlem, Stormvogels, Hermes-R.V.S.
D.H.C., H.R.S., C.V.V., Blauw Wit en
't Gooi.
De 2e klasse A van Afdeeling II ziet
er als volgt uit: H.V.V., Quick, BE.C,,
U.V.S., Hoek van Holland, De Hodlandiami,
V.D.L., Neptunus, D.C.L. en Emma.
De 2o klasse B van deze Afdeeling be
vat de volgende vereenigingen: S.V.V.,
Alphen, Unitas, O.D.S, Sliedreeht, Gouda,
Overmaas, U.V.V.Vriendenschaar en Her
cules.
.Hoofdstuk XXXVI.
Langzaam en waardig trad don Felipe
binnen Tilly kwam hem met uitgestoken
band tegemoet. De groote kamer was door
drie lantaarns verlicht, terwijl brandende
fakkels aan elk der vier wanden een flak
kerend rood licht door het vertrok wier
pen Aan de muren hingen doodskoppen
en schilderijen van witte geraamten tegen
een zwarten achtergrond, die het geheel
iels lugubers gaven. De voortbrengselen
van een half gek geworden doodgraver,
flitste door het brein van don Fetioe.
Hij reikte Tdly do hand, liet zich op
knie doorzakken volgens Spaansch gebruik
en zei
„Aangenaam Uwe Excellentie gezond
weer te zien. Een vroolijk verblijf hoeft
u niet uitgezocht.
„Ik ben zeer verheugd u to zien," ant
woordde Tilly in het Spaansch. „Wat het
verblijf betreft, ik had geen groote keuze
Heeft u belangrijk nieuws?"
.„Zooals men u zeker medegedeeld heeft,
hel ik getracht u in Ilalle een bezoek te
brengen, maar had niet het geluk u per
soonlijk tc treffen. Ik twijfel echter met
of men heeft u mijn berichten overge
bracht," antwoordde don Felipe in dezelfde
taal. v
Tilly knikte.
Het viel den markies op, hoe oud cn be
zorgd Tilly er uitzag in zijn wijden rok.
„Is dat nu de man,'die zooveel inerrsehen
moedwillig laat vermoorden?" vroeg hij
zich af.
„Mijn mannen hebben hedenmorgen een
Zweedschen ritmeester gevangen genomen
in een gevecht twee mijlen van hier. Hij
deelde ons mede, dat er een verbond ge
sloten was tusschen den Zweed cn d»n
Luchtvaart
Mattcrn over zijn Poolvluclitplannen.
De vlieger Mattem hoeft verklaard,
dat het departement van handel voor-
loopig machtiging geweigerd heeft voor
een vlucht over de Pool. Het zal echter
toestemming geven, wanneer de tocht
wetenschappelijk belang heeft.
Mattem zal nu vanavond naar Washing
ton gaan om zijn aanvraag opnieuw in
te dienen en te bewijzen dat zijn tocht
wetenschappelijk van belang is.
Hoogtcvlueht door Frankrijk gewonnen.
Iti den internationalen hoogtevlucht-
wedslrijd te Ziiricli, waarvoor zicli eert
Franschman en drie Zwitsers hadden, ge
meld, behaalde do Franschman, kapitein
Michy de overwinning, door 9000 meter
te stijgen in 20 minuten. 6 seconden. De
tweede, luitenant Wyler, Zwitserland, had
21 minuten 18 seconden noolig.
keurvorst Dat was trouwens te verwach
ten
„En het is juist. De Zweden zijn te
Wittenburg,. de Sakscrs in Torgau. De
beide legers zullen zich zeker spoedig
vereenigen."
„Weet u iets van de sterkte?"
„Ongeveer. De Zweden onder den ko
ning ongeveer 30.000 man, Dan zijn de
generaals Horn en Tott onderweg en Ha
milton met 6000 Engelschen. Het zal ech
ter de vraag zijn, of ze spoedig kunnen
aankomen. De Saksische troepen schal men
op 18.000 onder den keurvorst en Van
Arnheim."
„Dank u. Maar wat is het plan van
de Zweden? Leipzig le ontzetten of een
beslissenden slag te wagen."
„Volgens mijn berichten, cn die zijn
gewoonlijk te vertrouwen, loopen de mee
ningen van den koning en den keurvorst
uiteen."
„Juist als hier," antwoordde Tilly, „fk
voelde er weinig voor alles op één kaart
te zetten. Wc hebben heden krijgsraad ge
houden. Pappenheim in zijn jeugdigen op-
bruisenden overmoed, heeft echter, ge
steund door Furstenberg, cn anderen, zoo
sterk op een veldslag aangedrongen, betoo-
gend dat het .juister is zelf den strijd voor
te bereiden, dan te wachten, tot de vijand
je daartoe noopt. Bovendien brachten ze
in het midden, dat» ik nog nooit een
slag verloren had, hetgeen inderdaad de
waarheid is. Tenslotte heb ik me laten
overtuigen. Na ons in het bezit van'Leip-
zig te hebben gesteld, zullen we op de
vlakte een uitgezochte stei'ïng innemen.
Liever had ik gewacht een beslissing te
nemen tot Altringer en zijn troepen wa
ren aangekomen Maar zou de Zweed daar
op gewacht hebben?"
„Waarschijnlijk niet," antwoordde don.
'„Misschien word. ik te oud en Ie be
dachtzaam," meende Tdly. „Waarom heeft
Zi.no Majesteit de keizer mij op mijn kef-
trd nog aan het hoofd van zijn legers
gesteld, juist toen ik besloten had m
een klooster te gaan om daar rust te vin-
dCJJwe Excellentie oud?" lachte du don
,,U' heeft de kracht van de jeugd en de
wiVhoiH on ondervinding van den uuicr
wijsheid en ondervinding van den
d°Ja, ik heb altijd mijn krachten ge
spaard. Nooit heb ik mij met v"™,
bemoeid en nooit te veel gedronken Man
die beroerde omgeving luer, de doods
koppen en die geraamten HM m me or
ze mij verwijten doen en mij mijn onder
gang voorspellen. Ik zal blij zijn, a s ik
dit onzalige huis kan verlaten. Zelfs lap-
penlieim voelde zioh hier somber g'Memel
on kwam zichtbaar onder den. indruk. Ik
laat me dan ook niet langer weerhouden
door dien talmenden magistraat. Morgen
zulten ze moeten beslissen. Mijn geluld
is ten einde. Als zo nog langer aarzeien
laat ik stormen. Graag zou ik de stacl
sparen. Ze beheersclit de geheele vlakte
van Liepzig, een uitstekend s'ratogisch
punt."
(Wordtvervolgd.)
C'
a.
t/tCS>
ïa
Iftj".
l-/j/
1 r&
l\ t
V"s
r
I 4 4
I JÏ*
I
I fp
y\,r
I i a
|*s. -i
l#I ttf
Kj
1 it'
I\f
U>
|*ff
1^,
liHj''.
jllltOV.
t J
A**-*
t D
SS*