W,
EERSTE BLAD.
INCIDENT TE SJANGHAI.
I
Zonnebrand
Dinsdag 10 Augustus-1937
litt
£^!mg§Éföster$
90ste Jaargang.
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Kan waarschijnlijk langs diplomatieken weg geregeld
worden. Gevechten in Noord-China.
Volgons cm niet bevestigd bericht
uit Sjanghai zouden bij een incident
in de nabijheid van oein vliegveld
ten Westen van. Sjanghai een Clii-
noes en een Japarm'ees om liet' leven
zijn gekomen. De Chineesclvei militie
verleent geen toegang tot dit gebied.
De plaatselijke Japansche autori
teiten deelden mede, dat bij h'ot inci
dent op het vliegveld Ho-eng Jau een
Japansch marine-officier om hel leven
gekomen is, terwijl een marinier ver
mist wordt. De .Chineezon meldctn,
dal een Cliinoesch milicien 1 gedood is.
Het incident deed zich voor, toon in
burger gekloedo Japanneezon zich toegang
tot het void trachtten te verschaffen. Glii-
lieescho soldaten verzetten zioli daartegen.
Er ontstond een vuurgevecht, waarbij
een Japannoes en eein Chinees gedood
werden. De -Chineesche soldaten hebbdn
den iveg van het vliegveld naar da stad
afgesloten door er een barricade op to
wcTpen. Do ongerustheid bij da Japaflischo
bewoners is groot. Alle Japansche win
kels zijn gesloten.
Het Japanscho communiqué over hot
incident te Hoang Jau behandelt dan mi
litairen toestand in do omg-emig der stad.
Br wordt in verklaard, dat de Chineezon
verdedigingswerken om Sjainghai hebbdn
ingericht, waarbij zij gebruik maken van
floddermijnen.
Manschappen der Chincesclie gendarme
rie hebben op straat voorbijgangers ge
visiteerd. Volgens het 'communiqué be
teokent zulks oen schending van .de over-
teenkomst van SjainghaL ein -een onwet
tige en provoceerend-e daad der iGhin.-oó-
zen,- gericht tegen de Japarin'eézcm.'
Uit het communiqué blijkt, aldus bet
Duitsclie Nieuwsbureau, dat li-et landings
corps en de militaire autoriteiten nadruk
kelijk porsisteeren bij de ten uitvoerleg
ging hunner eischen met het doel de om
streken van Sjanghai verder lo demili-
tarisoeren.
De Japann-eezen eischen, dat een Ja
pansche commissie oen onderzoek zal
instellen naar het incident.
Do eerste burgemeester van Sjanghai,
Yooi, heeft gisteravond1 moer dan een uur
'geconfereerd niet den consul-generaal van
Japan en den Japanschcn mari.nöiatlaclhé
over het incident ,to Hoeng Jau, waarbij een
Japansch officier cn diens chauffeur door
Chincesclie wachtposten werden doodge
schoten.
Naar van Chincesclie zijde verluidt, kwa
men beide partijen overeen het incident
langs diplomatidk'cn weg bij te leggen en
dontoestand niet te verscherpen.
Yoci zegde toe liet incident nauwkeurig
te zullen besludocren.
Hel is rustig fc Nanking.
Ondanks het vertrek van een groot aan
tal vrouwen en kinderen blijft liet rustig
in Nanking stad.
De in Japansche bladen verschenen ge-
z'ichten over een staatsgreep worden met
erontwaardiging tegengesproken.
De politieke en militaire leiders rijn
het eens.
De algemcene opvatting ,in, Cbineosélio
Kringen is, dat een minneCijke schikking
onwaarschijnlijk is. Men beeft de over
tuiging, dat Japansche troepen zullen voort
gaan met Tsjaha-r en S.oei Yoeain en zoo
mogelijk ook Noord jSjansi te overweldigen
en op die wijze in feite de bezetting van
hot Chinecscihe gebied ten Noorden van
'de Gele Rivier zull-cn voltooien aleer Tokio
•WJDDVor een 'regeling zal praten.
."51Japanscho-troepen in Pciping
tDc Japanscho troepen zijn Dei ping bin-
engorukt. Het leger bestond, uit 5000 man,
.—deen vijftigtal 'tanks- -en vele vracht- - on
andere auto's. Terwijl do Japansche bevol
king de troepen met gejuich verwelkomde
en de Japaneezen ook door vertegenwoor
digers van verschillende instellingen en
vereenigingen begroot werden, liet de Chi-
rieesclio bevolking zich niet op straat zien.
.Vliegtuigen 'hebben vlugschriften uitge
worpen, waarin gezegd-wordt, dat de troe
pen zijn binnengetrokken óm Chineezon
en vreemdelingen orde cn veiligheid le
verschaffen. '-'v
Strijd aan hei front in
Noord-China. v rï;.
Het Duitsclie Nieuws Bureau méldt uit
Nanking, dat aldaar van liet front in'Noord
China bericht is' ontvangen, dat de Ja-'
;pancezen gisteren in den sector van Nau-
'llkau do krijgsoperaties hebben geopend.
Do Japanscho troepen, dio ter sterkte
van 1000 man onder bescherming van' ge
schut tot den aanvalovergingen;,' zouden.'
na een verwoeden strijd' zijn leruggesla-'
geil.'
Do toestand tc Tientsin ont-
spanncn.
Uit Tientsin wordt aan do Japansche
bladen gemeld, dat'> 3000Chincescliepo
litiebeambten den vrede en do' rust hand
haven. D'ezc polilietroep-en staan .'onder
toezicht van do commissie tot handha
ving van. den vrede. De tramdiensten zijn
hervat. Gemeld wordt, dat om.zes uur des
avonds Japansche Hoepen teMatsjiakcve
(ten Noorden van Kaipirig) do burgerwacht
hebben ontwapend ."eri' 500 'geweren en
50.000 patronenhebben in beslag geno
men.
Verder is uit Tientsin bericht ontvan
ger;, dat Tsjitsoong Mo, dio het voor
zitterschap van don uitvoerenden raad.
van do autonome regoering varr'Oöst Ho
pe i waarneemt, met zijn staf te Tangsjan'g
is aangekomen.
De autonome,regeering heeft te Tang-
sjang, dat aan den spoorweg naar SjaUg-
haikwan. is gelegen, haar voorloopigo
hoofdkwartier ingericht.
Het Duitsch-Britsche persconflict.
Do correspondent van de Times
moet worden vervangen. Eea re-
presaillcmaalrcgclV
'Reuter meent te weten, dat de Duit
sclie autoriteiten hebben besloten de
„Times" te verzoeken zijn voornaam-
slen correspondent lo Berlijn, Nor-
mane Ebbufc', binnen voertien d'agea te-
-ru-g te -róepen.-Indien - zulks niét zout,
ge'zoh'ieden"zal" zij'n'f-vérb'ijfsvergu'nning
worden ingclrokkeai.
De „Times" zou verzocht zijn een
anderen .correspondent le zenden, dio
zijn taak zal moéten vervullen, op een
wijze, welke aan het regime minder
aanstoot geeft.
De Bcrlijnscho correspondent van de
„Times", Norman Ehbutt, wiens terugroe
ping do Duitsclie regecring heeft verzocht,
als gevolg van de uitwijzing uit Enge
land van drie Duitsclie journalisten, heeft
zijn krant sed-ert 1925 te Berlijn verte
genwoordigd. Onder collega's en in diplo
matickc kringen genoot hij de meeste
hoogachting. Hij is voorzitter -en v|[ce-
voorzitler van de buiionlatidsche journa-
list-envereoniging in de Duftsche hoofdstad
geweest.
De nationaal-soeialistiisclie pers had
Ebbü'tt herhaalde malen aangevallen, voor
al wegens zijn telegrammen over don kerk
strijd.
Duitsclie stap te Londen..
Men meent te weten, dat do Duitsclie
zaakgelastigde Woorma-nn bij een bezoek
aan het Britsche ministerie van buiten
landschc zaken in gematigde woord art. te
gen de verwijdering der Duitsche jour
nalisten geprotesteerd beeft.
Do Brilsdio zaakgelastigde op liet
Duitsclie ministerie van Imitcn-
laitdsclto zaken
De Britsche
naar hét ministerie" .vain "bufi'.cnlandsclie
zaken begeven, waar bij een onderhoud
heeft gehad met een vertegenwoordiger
van liet ministerie over de verwijdering
der drie "Duitsche- journalisten utit Enge
land'. Men lieeft hier nog geen nadere
berichten over de tegenmaatregelen, die
van Duitsche zijde verwacht kunnen- wor
den. Niettemin gelooft men, dat do ver
blijfsvergunning van een 'correspondent
van een dor groote EngeJsohe bladen zal
worden ingetrokken.
De strijd in Spanje.
Incident aan boord van de
„Marcchal Lyautcy".
Aan boord van don Fransclien Mailstoo-
mer „Marcchal Lyautcy", hoeft zich een
incident voorgedaan, terwijl liet schip aan
legde" in, do liaveti van Las Palmas, op
Majorca. i
Ifet. scliip, dat van Dakar kwam, had
drie Spaansolie passagiers aan boord, die
volgens' de Spaansc-lio autoriteiten over
eenkomstig de huidige 'wetten militairen
dienst moesten doen. De bemanning; van
het Fransche scliip weigerde de Spanjaar
den aan 'land te doen gaan, niettegenstaan
de gezagvoerder van hot scliip en do Frah-
sclie öonsul den raad gaven hen to laten
gaan. Hierop werd' liét scliip omsingeld
door een aantal kanonncerbc-oten, die hun
mitraillouis op liet Fransche schip ricl'vtten
cn eenigo honderden soldaten begaven zich
met do wapens in do vuist aan boord; Met
kolfstoolon en vuistslagen word1 do bo-
manning op liet achterschip, bijcengetlre-
PmB
zaakgelastigde lieeft zich
Uct groote moment. Lord Baden Powell, slaande op de raadsrots, houdt
i i zijn sluitingsrcdc. t i
ven, waarnia de soldaten liet schip door
zochten naar de drie passagiers;
Vervolgens kreeg do kapitein van d-o
„Marechal Lyautey" epdradht het' anker to
lichten en liij w'ord1 gewaarschuwd, dat
b'ij do minsto demonstratie van de be
manning de kuslbattetijen het vaartuig tot
zinken zouden doen brengen.
In verband met dit incident, zullen de
Fransche schepen Las Palmas niot meer
aandoen. I i i
Doorzitten, Stukbopen
Engeland
Nachtelijke oefening der luchtmacht.
De Britsche luchtmacht heeft boven Lon
den nachtelijke -oefeningen gehouden. De
„vijandelijke" bommenwerpers hebben een
dertigtal aanvallen gedaan op do dokken,
van Tilbury en de Petroleumhaven. Dez-e
werden theoretisch geheel vernield.
De weersomstandigheden waren zeer
gunstig voor do verdediging en de helft
van de aanvallers moest z.ich terugtrekken
zonder het gestelde doel te hebben bo-
reikt. i
I i „Hopla".
10 Augustus. In dat goodkoope rei-
zen-in-kudden van tegenwoordig is óók
iels zoer beangstigends. Wanneer ik lees
dat op één Zaterdagmiddag maar eventjes
achtduizend Rotterdammers één-twee-
drie-IIopla! naar Zwitserland zijn ver
trokken, dan vind ik het wel prachtig,
dat dat allemaal kén tegenwoordig en dat
nu duizenden kunnen genieten van wat
vroeger voor enkele tientallen was bescho
ren, doch dat toegankelijk-wordcn van allo
schuilhoeken der aarde voor iedereen heeft
toch óók zijn schaduwzijde en op die
schaduwzijde moet als ik het zoo mag
uitdrukken - het vollo licht vallen.
Dat is: dat langzamerhand de lieelo
Moeder-Aarde is afgegraasd, zoodat er nicls
te droorncn meer overblijft. Onzo groot
ouders (h icbben een heel; lang en heel
vljjtig en heel zuinig leven geleefd, naar
de verwerkelijking van dat lieve ideaal:
een reisje naar Parijs en wanneer dat dan
eindelijk in vervulling ging, dan warea
zij den koning en de koningin te rijk. Dan
was dat iets héél groots' on hóél ge
weldigs waar men dan verder nog tot z'n'
tachtigste jaar op leven kon en 'waar men'
nog gaarne bij de thee over sprak: boe
groot cn mooi dio stad toch was on hoe
druk en dat do kleine kinderen er vloeiend
Fransch spraken cn dan dat vorkeer met
al die duizenden rijtuigcnl
Nu is naar-Parijs, oen week-endjo en
naar Zwitserland: hop lal, en wanneer
onze lypisto dezen zomer in Albanië ge
weest is dan heeft ze héél Europa en do
helft van Afrika gezien en volgend jaar
moet zo naar de United States.
Dan blijft er voor dat lieve kind niets
1c droomen meerVver. Dan heeft zelfs do
Sphinx geen geheimen meer voor haar en'
dan kan ze meepraten over de eetgelegen-
lieden in aller heeren landen, over do
mode van Stockholm tot Tirana, en over
dó hotels van Capri tot Oslo.
Dan wordt zij oververzadigd van do aar-
do evenals gij cn ik dio voor driehonderd
liet wcrkloozcucijfer.
Op 2G Juli bedroeg liet aantal werkloo- ,t. r-
zen 1.379'459 lielgcen 22.861 meer is danl®u! hcIt van Europa zijn door-
het cijfer'van Juni, .doch 272.G13 minder f* voer een volgende drie-
J 1 honderd pop door de andere helft zullen
lioplaën, totdat we moe.-en berooid van
dan dat van Juli 1936.,
DuitschSand
De verdaging
van Niemoellers proces.
Gissingen jn Evangelische
kringen.
In Evangelische kringen do-ën verschil
lende g issingen omtrent de redenen, die
tot het uitstel van liet-proces tegen ds.
Niemöller geleid moeten hebben, do ron
de. Het uitstel was niet algemeen bekend
daar de Diuitsclio bladen liet nog niet
mochten publiceercn. Een ambtenaar van
het ministerie van justitie verklaarde gis
teravond, dat nog verdere klachten tegen
den predikant móesten worden onderzocht.
Men kent dit proces oen speciale betec-
kenis toe in verband met de betoogingen,
die gisteren door de kerkgangers voor
de kerk van Niemöller in Daldem gehou
den zijn. Het is niet onmogelijk, dat deze
betoogingen en liet feit, dat men dr. Di-
bclius wegens gebrek aan bewijs hooft
moeten vrijspreken, voor do autoriteiten
aanleiding zijn geweest er naa.r te streven,
dat ook liet kleinste spoor van bewijs
tegen ds. Niemöller onderzocht wordt
vóór liet openbare proces begint. D'it zou
des te noodigcr zijn, daar reeds is- mede
gedeeld/dat do verhoeren openbaar zul
len zijn cn do pers tot de zitting zal' wor
den toegelaten.
Pater veroordeeld.
Een pater van de orde van de Ca.pu-
cijncn is tot twee maanden gevangenisstraf
veroordeeld wegens, „misbruik maken van
den kansel". Hij werd er van beschuldigd,
in zijn preek een aanval op „Kraft durclr
Frcudc" gedaan le hebben.
Polen
Drie Duilsclic predikanten uitgewezen.
Do Poolsche autoriteiten lvebben drie
Duitsclie predikanten van do Evangelische
kerk in Oostelijk Oppor-Silcziü gelast liet
F'oolsclie gebied binnen een weck tc ver
laten. Een reden .werd hiervoor niet op
gegeven.
Een der predikanten was sedert 28 ja.n.r
belast met -de zielzorgvan de Evange
lische. gemeente te Kattowitz.
De mislukte aanslag op kolonel ICoc.
Zondag werd op den oever van den
Wciclisel op tamelijk grootcn afstand van
bet buitenverblijf van kolonel Koe te
Swidry Male een bona gevonden. Met is
zeer warschijnlijk, dat een medeplichtige
van den man, die op 18 Juli een aanslag
heeft gepleegd op liet loven van kolonel
Koe do bom tijdens zijnvlucht, lieeft
achtergelaten, daar liij geen gebruik van
de helscho machine heeft kunnen maken." torug'kecren
Italië
Mussolini naar-de manoeuvres op Sicilië.
Mussolini is gistermiddag van Gaetennar
Sicillie vertrokken, waar hij een bezoek
zal brengen aan do negen provincies van
lic-t eiland.' gedurende den tijd, dat de
Italiaansclie troepen daar manoeuvres
houden, n.l. van 12 lot 18 Augustus.
Het is do eerste koer, dat do manoeu
vres op Sicilië worden gehouden cn liet
is voor het eerst sedert 14 jaar, dat de-
Dace bet eiland bezoekt.
Na afloop van de manoeuvres, op 20
Augustus, zal bij Calatafini, op de plants
waar de troepen van Gar&baldi slag lever
den niet do troepen van dón koning van
Napcis, een troeponschouw. worden ge
houden.
De Duce zal op zijn rondreis in dertien-
steden redevoeringen van plaatselijk be
lang houden en ter gelegenheid van de
troeponschouw verwacht men oen groole
redevoering, zooals Mussolini steeds na
de groote manoeuvres pleegt uit te spro
ken.
Sovjet Rusland
Dc zuivering.
De raad van volkscommissarissen heeft
den adjunct-volkscommissaris voor binnen-
landschen handel, Chronin, van zijn func
tie ontheven. 1
Int. Samenwerking
•Dc Britsch-ItaJiiiaiischc onderhan
delingen.
Lord Halifax, die tijdens de afwezigheid
van Eden het ministerie van builenlnind-
sclie zaken waarneemt, beeft gisteren den
Britsclien ambassadeur to Rome, sir Erio
Drummond', ontvangen.
Sir Eric lieeft eveneens een onderhoud
gehad met sir Robert Vansillart.
De besprekingen lieben betrekking ge
had op de onderhandelingen, die op grond
van de jongste briefwisseling tusscheu Ne
ville Chamberlain cn Mussolini, begin Sep
tember Ie Rome zullen worden gevoerd.
Zoo als men weet, betreft het hier den
wcnseli lot verzoening, welke reeds' eerder
dooi een gentleman's agreement was ge
wijd, in daden om te zeilen.
De besprekingen van gisteren werden
in het Foreign Office gehouden. Zij luid
den, naar men verzekert een voorbereidend
karakter en zullen door andere besprekin
gen worden gevólgd, aleer sir Eric naar
Rome zal Icrugkeeren om er met graaf
Ciano te confereeren.
Eerlang ontmoeting Ilnrlhy-Mikliis.
De rijksbestuurder van Hongarije, admi
raal Horlhy; zal van 12 lot 17 Augustus
in de buurt van Kanvendel (Tirol) ver
toeven. i
Hij zal een bezoek''brengen aa;n president
MikSas tc'Velden am See.
IJorthy zal op 20 Aug. le Boedapest
onze liefste illusies» nitgelioplaad zijn en;
in -de Sfadhoudcrslaan zitten to turen, blasé
van de wereld en zonder ccnig ander ver-
lanen dan dat de Stadhoudersglaan voor u
moge zijn zoolang go nog ademen kunt.
Wal blijft er dan over in dat arme, uit
gerekte geheugen van u cn in dat poo-
vere afgebruikte hart? Eén mengelmoes
van bergen, autobussen, hotels, steden,
dorpen en wegen waaruit geen enkele In
zonderheid naar boven steekt: een haclié
van restjes en kliekjes met één saus-va.n-
benzine overgoten.
In alle, bittere ernst: worden we niet
to vertrouwd mot allé geheimenissen der
wereld' dan dat zo nog geheimzinnig en
dus: schóón en begeerenswaard voor ons
blijven kan?
Nu, met die Jamboree óók. Wc zien Sy-
riörs en Egyptonaren,'Pialeslinenzers en
Japanners, Australiërs cn Schotten, die al
les -doen wat wij óók doen cn geen Am- -
stërdamsclio juffrouw die nog lacht om
ccn fez o.f oen kilt of oen burnocs.
En wanneer een Amstordamscho juf-
fouw al niet moer lachen lean, om de din
gen -dio zij ongewoon inoost vinden, geloof
dim maar dat het mis is.
Geloof dim maar dal do heclo woreldl
één Kal verst raat geworden is en dat zij
begrijpt dat een Chinees een Jordancr-is-
mct-sclieevc-oogcn en niet anders.
En dan zit zoo'n Ainstcrdamsche juf
frouw en wij mét en naast haav ear zeg
gen het Salomo na: „er is niets nieuws
onder do zon cn dan blijven we thuis.
Zij in de AiillionicbrecsLraat en wij in do
Stadhouderslaan.
En dan kunnen onzo nakomelingen mis
schien weer eens dat verlangen naar do
verlo en de vreemdheid kennen dat wij
verloren hebben.
Laten liggen in do autobus.
Zonder verlangen is liet loven het lo-
ven niet waard. En wie maai- „Hopla"!
liocft (o zeggen om zijn verlangen lo Jro-
vredigen is een beklagenswaardig inensch'.
En zoo is het... I
Gemengd Nieuws
Scheepsramp bij Venezuela.
Motorschip met 200 passagiers
omgeslagen en gezonken.
Slechts weinigen gered.
Naar uit Caracas word't -gemeld, is
ia dc GoX van Mararmibo liet motor
schip „Donna Cecilia" met 200 pas
sagiers aan boord1 pmgesJngen en ge
zonken.
Ofschoon direct na hot ongeluk een
groot aantal kuslveauluigeoi uilvoor om
liulp to-veiloemen, konden slechts weinig!
personen gered worden. Op de pbuats des
onliei'.s wordt verder gezocht, doali en he-'
istaat slechts weinig hoop, dat nog over
levenden zullen wordeu v gevonden.
Dez» errant verschijnt dagelyks, mat alt-
jondoring van Zon- en Feestdagen.
l'rjjs per kwartaal f2.— franco per post
f2.60. Prijs por w»«k: 15 ets. Afzon-,
ilorljjke nummers 4 ets. Abonnementen
wordon dagelijks aangonomon.
Advertcntiën voor iiet oerstvolgend num
mer inoctou vóór elf nur aan het Bureau
bezorgd ijjn, 's Zalordags vóór W uur.
Eon bepaalde plaats van advertentiïn
wordt niot gewaarborgd.
SCHIED&MSCHE COURANT
(Jft OICOQ Prfls dar AdverlenUën: van 15 regels f l.55f
|1US bl UAg todwe ragei meer f0-30; in het Zaterdagnummei
15 regola ƒ1.80, iedero recel meer f0.35
Reclames f 0.75 per regel, IncasfioLostenöctfl.j
p03tkwilantlea 15 ets. Tarieven van advertcntiën
bij abonnement rijn aan bet Bureau verkrijgbaar,
.Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleins
Adverlentiën opgenomea f 0.50 t/ra. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
6 cent tot een maximum van 80 woorden.
*8 Woeosdaga: Kleine Advertcntiën tot 25 woor
den f 0.25, mit9 vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bezorgd.
'8 Zatordags: Kleloe Advertcntiën f 1.00, Indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
Q
Doos3Oen 6Oct. Bijxpoth.en Drogisten
1 nan on nor! y\r-\ in tr rvl mui r\r\. <-lin rv
"Try,'hr