B/r~:
i*ir«
EERSTE BLAD.
OFFENSIEF TE SJANGHAl..
Maandag 16 Augustus 1937
'mm
90ste /aargang.
Te!. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
De Japansche en Chineesche strijdkrachten hebben
den strijd geopend. Bommen op de Fransche
concessie. De buitenlanders verlaten de stad.
Tsjang Kai Sjefo zet door
Sjanghai; is gedurende het .afgeloopen
week-énd in dubbelenzin "-het brand-
punt geworden- van hetconflict lus-''
schen China, cn JapanI Zoo scherp is'
do_ verhouding tusscben beide T ma--:-.-
gendbëdcii geworden/' dat Tsjang. Kai
Sjék na oen conferentie'' met /dé -Chi-J
sche politieke v leiders besloten .beeft
den zébeb.der/Tegooring van. Nanking
naar eiders'te\ verplaatsen. In Japan
sche kringen -hecht men aandeze' be-
slissing groote beteokenis en meiï leest
er uit, dat Sjek thans werkelijk, van
plan is tot definitttieven strijd1 legen
Japan over te gaan. j
Zes divisies' hebben bevel gekregen
zicli met speed: naar Sjanghai te be
geven om hot hoofd to bieden aan
de Japansche versterkingen, die zon
der' ophouden in de .omgeving van
die stad1 aankomen. j I
Gedurende do afgeloopcn dagen is de
stad zoowel 'door Japansche/zeestrijd-
kniel) ten als uit vliegtuigen hevig gebom
bardeerd. Ook in de internationale zóne
de, slad' heeft ditbombardement
van
groote schade aangericht en zijn vele per
somen omgekomen.
In de Franscho concessie hebben Chi-
necsclie vliegtuigen naar nader, ver
luiddebij vergissing hommen laten
vallen, welke schade on brand aanricht-
teiï en/slachtoffers'-maiaktenj waarynte/het
aantal op bet oogenblik 'nog niet juist
bekend., is, maar dat in iéder geval in'do
honderdon moet loepen. Het schouwspel
dat na dit bombardement geleverd werd
was vreeselijk. De verkeersweg Grand Mon
de lag bezaaid- met verscheurde lijken en
dé muren zijn met bloed bespat. Volgens
een opgaaf van de politie zouden 687
personen zijn gedood en 828 gewond,
ö'ok het reeds Zaterdag gemelde bom
bardement op de Nanking Road heeft vele
slachtoffers gcëischt, volgens schatting
der politie 50 dogden''.en''.75 zwaar ge-
wonden. i
Uiteraard: hebben deze verschrikkelijke!
voorvallen groote bezorgdheid gewekt niet
alleen vande officieole instanties dor
j internationale concessies, maar ook van'
de buitenlandsche. regoeringeh. Zoo', wor
den óp het oogenblik bijvoorbeeld 4000
in Sjanghai wonende. Amerikaansche bur
gers in., veiligheid gebracht./ En 'is op be
vel van den Amerikaanscilen vlootcom-
mandant in het Verre Oosten, admiraal
Yamell, een contingent troepen ter sterk
te van. 1150 mgn aa,n land gezét.
President Roosevelt is te Washington
teruggekeerd. Hij laat zich onafge
broken over deverwikkelingen in
China op de hoogte stellen. De voor
zitter van de senaatscommissie van
huitonlandscho zaken lieeft aange
kondigd, dat vandaag of morgeneen
belangrijke verklaring van liet Witte
Huis verwacht kan worden, indien
de toestand zich verder toespitst,
'Ook do Japaiisclie bevolking verlaat do
stad.Uitgebreider). maatregelen zijn daar
toe door de Japansche marine getroffen.
lOver een officieele Qorlogsverldaring
door Japan aan Chinawordt té Tokio
niets losgelaten. De Zaterdag aangekon-
•7. digdo aanval gepaard met bombardement
is vanmorgen begonnen. -.
Te land, to water en uit de lucht
is het Japansche offensief legen de.
Ghineesche stellingen geopend, nadat
deze tevoren een lievig luchlbombar-
dement hadden ie doorslaan.
Japansche vliegtuigen hebben in het
bizonder liet vliegveld Iloéngjau ge
bombardeerd.
Zoowel van de Japansche als de Chi
neesche strijdkrachten is, de verzekering
gegeven, dat do internationale concessies
met/zorg gemeden zullen worden.
Over de/ligging van de Chinoesclile li
nies; is het uit de verschillende verwarde
berichten zeer moeilijk zich oen juist
beeld te vormen. .Hel schijnt wel, dal
deze ongeveer, de grens van. do interna
tionale nederzetting in liet Noorden en'
ten Oosten van Sjapei volgen. Het uiter
ste punt nadert zeer dicht de Japansche
kazerne van Hongkóe. Deze is gebouwd
na do incidenten van 1932..-. liet; is. Oen
sterk betonnen gebouw, dat tegen artille
rievuur.. bestandis/
Volgens' de' gisteren iïi. dö.Sja'ngbaisclié
bladen verschéhén berichten'zijnv do. Chi-
ncésclié" b'aiterijén tó* Poéiocng /aaln den
rectiteroevei? vando" Wangpoe tegenover
'SjaiigliaTrer' toe overV'gegaan :him vuur
mét" lièhulp van /vliegluigénV te regelen,
Men m'eendé,'. datVzij'.vandaag .-met) de .bh
bchiêtiiig dor' japahsché""' scliopdiizullèid
.b'cginhéin.C Toi\Vöesoeingj-'is een jaipansch
'vlicgtuig/moéderschïp - mettachtig/toestel
len aangekomen tetr versterk rag van, de
twintig'reeds teSjanghai aaihwèzigó' wa-
terviiégtuigeii.
Japansche mariniers, die aan den lech-
teroever van do Wangpoci wanen ont-
sclioept, werden door Cliinéozen omsin
geld.
In de 'concessies zal liet gas worden
afgesneden, teneinde .in geval van lucht
aanvallen branden te voorkómen.
Van Ohineesche zijde wordt verklaard,
dat de' troepen lichte vorderingen maken
en zich hebben meester gemaakt van de
Japansche marineclub, na een hardnekki-
gen tegenstand der Japanners, die dezen
bijna tweehonderd doodon zou hebben go-
kost. Chineesche vliegtuigen zouden een
inderhaast door do Japanners aangelegd
vliegveld hebben, vernield. Daarenlegen ver
klaren de Japanners, dat do gevechten:
van de laatste dagen geëindigd zijn in
een aantal 'successen voor.hun. trotöpén
én'dat'dé Chméesch'oi luchtmacht zware
verliezen heeft geleden.
-u- - -. ).D(L.Franscho concessie.in staat
Uit Sjanghaiwordt gemeld,- dat de
Fransche concessie zich thans in staat
van beleg .bevindt. Er zijn barricades, van
zandzakken, aangebracht en 'versperringen;
van prikkeldraad.
Tevens wordt gemeld, dat de autoriteiten
hebben medegedeeld, dat zij zjcli het roclit
voorbehouden/ alle noódige maatregején te
nemen, iindiën Gbineesche vliegtuigen bó
ven, de .Fkansclie. con cessie k ome n/
Een ander bericht uit Sjanghaimeldt,
dat het Fransche garnizoen vanmorgen,
het—luchtafweergeschut liéeft gericht op
'Chineesche vliegtuigen, töein. dezen zich
boven de Franscho coaicessie vertoonden.
De strijd in Spanje.
"Rcchtsch offensief in het noorden.
Eén 'speciale correspondent'aan het front
van Santander /meldt, dat het sinds ver
scheidene 'dagen verwachte rechtscho 'of
fehsief 'Zaterdag op twee plaatsen is ont
ketend:, ia liet zuiden voor Aguilar de Cam-
po en Reiriosa,' in hét /zuidóostén voor
Sonailla en- Sim" Pedró dé Romera], De
beide secforen raken elkander bijna en
strekken zichuit over een breedte van
ruim 50 k.m. Tegen; twaalf uur hadden
de opstandelingen liet vijandelijke front op
twee plaatsen! doorbroken en dTongeii zij
van twee kanten de provincie .Santander
binnen, waarbij zij de bron van de E-bro
bereikten. Bij het vallen van den nacht
waren' de aanvallers ruim 11 ldlohieler
opgerukt,/terwijl op den linkervtcugol 15
kilomeier gewonnen waren. Vier en dertig
dorpen zijn bezet De voorhoede bevindt
zich op zevén kilometer van Reinosa. De
regeeringsti'oepen boden óver liet algemeen
slechls zwakken tegensland',
Het offensief der rechtsclie troepen is
gislermergon in den linkerseolor hervat.
Vier colonnes rukken op naar Reinosa
In den rechter sector zijn drie colon
nes mot den aanval op den berg van An-
gana begonnen. Ofschoon de weerstand', die
door de aanvallers wordt geboden, groeier
is dan .d'en vorigen dag,' rukken de aan
vallers gestadig op. Aan de rechterzijde
ligbhen zij reeds den heuvel van Reinosa
bereikt,'
Italië
Mussolini cu de Negus-
Het Britscbe weekblad „Reynolds News"
verklaart gcmaclitigd tc zijn door den
Negus 'formeel do bèricliiéh tegen'ié spré
ken, volgens welke do Itaiiaanscbo regoe-
ring lieni zou hebben verzocht wöer op
dén Abessijnschen .Iroon plaats te nemen
als vazal van Italië. Deze geruchten, al
dus dit weekblad, vinden waarschijnlijk
liun oorsprong in de omstandigheid, dat
Italic groolo moeilijkheden ondervindt iii
het onderwérpen van de Abessijnschehoof
den. .Wanneer de Negus nu don wil van
Mussolini zou uitvoeren, zou deze daar
door/uit een moeilijken toestand gered
worden. I
IDuitschSama
De kerkstrijd
1 Datum van jiroccs tcgcu. ds.
Nicmocllcr nog steeds niet
vastgesteld.
Meer dan laclitig predikanten en leden
van dén kerkoraad der Evangelische Kerk
bevinden zich thans in arrest, 29 andere
zijn uit de parochies verbannen, terwijl
aan 25 verboden is te preeken of in het
openbaar het woord te voeren. De na
men dezer personen zijn- gistermorgen
voorgelezen, doer ds. .Tacobi, die on
langs uit zijn gevangenschap werd ont
slagen, in do kerk te Dalilcm van den'
kansel van ds. Niomoeller.
Do datum van bet proces tegen ds.
Niomoeller is tot nu toe nog niet vast
gesteld. In oen ander kerkgebouw lo Dah-
rem nam ds. Telcke de plaats van ds.
Mueller, wien het préeken verboden was.
Ds.' Téické merkte o.a. óp, dat velen naar
deze kérk waren gekomen, niet om Jiet
evangelie te hoorea, doch' uit louter
nieuwsgierigheid'. ;i
Bestaat het. Centrum nog?
Tijdens éen/te-Spiërs-^gebottdeh bétooging
van de Hitlcrjeugd. heeft de gouwleider
van het Saargebied', Bürckel, o.a; gezegd-,
dat.het Cenlrum de eénige 'politieke partij
is, welke heeft kunnen ontsnappen aan
do vernietiging en nog-loëft/in de cala-
comlxm, waSruit aanvallen worden gedaan
op den nationaal' socialistiischen slaat. In
de stad- Spiers, in een -kapel van dé'ka
thedraal, is een overeenkomst gesloten tus
schen het Centrum enI/de" bolsjewistische
partij, aldus Bürckel. Het' Cenlrum begun
stigde steeds de ontwikkeling van 'de de
mocratie. Nu wilde déze democratie, welke
door de vijanden van' DuitscWand werd
gewild', hetgeen, blijkt uit het vredesverdrag
van Versailles, do verarming yan liet volk.
De democratie zou dé poorten wijd heb
ben geopend voor het 'bolsjewisme en
thans Ls duidelijk.'gebleken, dat de eerste
taak van het bolsjewisme is de kerk te
vernielen. Zij', die zichthans achter de
•muren van de kerk verschuilen om ons
te bestrijden, zullen wij welen té treffen
en voor iedcren slag,., welke zij' ons wil
lén toebrengen, zullen wij' met een an
deren slag antwoorden, aldus, zéide Bürckel
verder.-
Hij herinnerde vervolgens aan hot woord
van. -het; Evarigelie - „Geefb dénkéizér wat.
des Iéeizcrs is en God''wat God93 is", en
hij veegde liieraan^/tóó': „geeft'den dui
vel wat des duivels u's", wint ivat ,deze
priesters tegen .den natioriaal socialisti-
;schén/'staat ondernemen, is duivelswerk.
Zij' móeten goed begrijpen, dat, wanneer
de slaat de opvoeding van het volk niet
op zich neemt, liet volk zal verdwijnen
en waar geen volk is, is ook geen kerk.,
De slaat is de beste waarborg van veilig
heid voor "de kerk. -Het ligt niet in onze
bedoeling de kerk te bestrijden, doch mot
allo kracht zullen, we ons verzetten tegen
de pogingen van,liet Centrum weer aan do
macht te komen.
Engeland
Wijziging in het Brilsche kabinet?
Dé .diplomatieke"; redacteur van de
„People", verklaart- té kunnen mededeelon,
dat Neville Chamberlain in zijn vacantia
een algemeéné hérziening van hét-Britsclio
kabinet 'vóórbereidt.Het: doel hiérvan zou
zijn de" regeering eeinmeer 'nationaal ka
rakter-te geven én den ministér-president
zelf de controle van de buitenlandsche
politiek in lianden te. geven. Hiertoe zou
dan Eden het Foreign Office'verlaten en
vervangen worden door lord Halifax,
Ongcrcgcldlicden op Mauritius./-
Uit Port Louis (eiland Mauritius ile
de France, Br. eiland ten.^oosten van
Afrika), wórdt- gemeld, dat bij' ongeregeld
lieden op een suikerplantage vier perso
nen werden gedood en zeven ernslig ge
wond.
•Op eenige andere pla.nlages hebben zich
eveneens ongerogeklli«len voorgedaan als
gevolg van een" door zekere extremistische
elementen onder de arbeidersbevolking ge
voerde campagne ten gunste van een loons
verhooging.
Sovjet Rusland
Nieuwe arrestaties van Duitschcrs te
Leningrad.
Officieel wordt le Berlijn medegedeeld,
dat wederom negen Duitschers le L'enin-
grad zijn gearresteerd. Het aantal Duit
schcrs/ dat in do Sovjol-Unie gevangen
zit, bedraagt thans 223.
//-'Palestina
Tier leden van- de Arabische commissie
gearresteerd.
Onder beschuldiging-te hebben deelge
nomen aan onlusten hebben do Brilsche
autoriteiten vier leden van do Arabische
commissie te Jeruzalem gearresteerd, on
der wie ziclv de secrelaris dor commissie.
Ibrahim Danvish, bevindt, en do leider
der Arabische padvinders in Palestina,
Duzdar. Verder werden nog eeii -vijftal
andere personen gearresteerd.
Brazilië
Politieke botsing.
Uit Canipos (Staat Rio de Jaheiro) wordt
geméld, dat liet daar 'tijdens een hijeen-
komst dér integralistcïi lot érnstige bot
singen' is gekomen, Waarbij tien personen
werden gedood eneenige gewand..
Vorstelijke belangstelling voor de roelsport. Z.K.H. Pritis JBcrnhard heeft gisteren een
gedeelte der wedstrijden om het Europcesch roeikampioenschap op de Amsterdamsche
l.l Boschhaan bijgewoond. De Hoogc /Bezoeker in de volgboot.
Paraguay
President Franco afgetreden.
Na het aftreden .van president Franco
heeft de opperbevelhebber van hot leger,
kolonel Parades, de macht in handen
genomen. In liet communiqué, dat door
kolonel Parades werd- uitgegeven, wordt
mededeeling gedaan van het aftreden van
president Franco en verklaard-, dat de
troepende orde zullen handhaven en
binnenkort een nieuwe regcering zullen
vormen.
De bladen te Buenos Aires melden, dal
de afgetreden president van Paraguay, ko
lonel Franco, is gearresteerd.
Int. Samenwerking
Franseh minister in Sovjet Rusland,
Marc Rucart, do Fransche minister van
openbare gezondheid is „Zaterdag do Kiev.
aangekomen; waar hij enkeledagen zal
vertoeven om -zich vervolgens naar Khar-
kow'en Moskou- te begeven.
BINNENLAND
De werkloosheid
In de week van 26 tot, cn
met 31 Juli 1937.
De directeur van don rijksdienst 'der
werkloosheidsverzekering on arbeidsbemid
deling deelt mede,, dat in de week van
25 tot en met 31 Juli 1937 bij gesubsi
dieerde vereen igingen met werkloozenkas
warëiiaangesloten 465.500 personen (dé
land arbeidersbon den met 74.703 zijn hier
in niet begrepen).
Van deze 465.5000 verzekerden was ih.
genoemde week do gehoéle week werk
loos 22,8 pCt.' (in" de vórige vérslag-
week, 5 tot en met 10 Juli 1937, was dit
percentage 23,3). I j
Het werkloosheidspercenlage voor hen.-
die de geheole week werkloos waren, was
in d;o tweedeverslagweck van do maand
Juli in de laatste jaren a.v.
1934 24,4, 1935 27,2, 1936 29,5, 1937
22,8.
Bij 1053 organen'der openbare arbeids
bemiddeling stonden óp 31 Juli 1937 in
totaal 329.667 werkzoekenden ingeschre
ven, onder wie 311.166 mannen."
Van deze werkzoekenden waren er
312.220 werkloos, onder wie 29S.997 man
nen.
De daling van de werkloosheid, welke
uit bovenstaande cijfers blijkt, is ook te
zien uit do aantallen ingeschreven bij de
organen der arbeidsbemiddeling, welke
over de tweede vorslagwcelc van Juli nis
volgt waren (lusschen haakjes zijn ver
meld do aantallen werldóozen ander de
ingeschrevenen)
1934 31S.0S1 (295 091), 1935 352.090
(333.932), 193G 393,175 (373.269), 1937
329.GG7 (312.220).
Aan liet cultureel werk voor werkloezen
namen einde April 1937 deel:
a. cursussen 29.179; b. werkobjeclen (ge
middeld) 1.848; c. centrale werkplaatsen
2.215; d. kampen voor jeugdige werkloo-
zen 2.014.
Gemengd Nieuws
Scbippcrskncchl verdronken.
Vanochtend om half elf is <>ei) onge^
veer 1 35-jarige schippersknecht van hel
slecpschip „Judea", dat te Well (L.) slroo
ligt to laden, bij het schéppen van wa
ter over boord gevallen en verdronken.
Ofschoon men onmiddellijk ging dreggen
is hét lijk nog niet opgehaald.
Do man laat oen vrouw cn een kind
achter.
Engelsch jacht vergaan
Do opvarenden gered.
De opvarenden van het Engelschc jacht,
waarvan de naam nog niet bekend is, heb
ben gistermiddag benauwd'o oogenblikken
meegemaakt. i
•Op do Noordzee, ter lioógte ran het
lichtschip Noordhinder, is hun jaoht lok.,
geslagen, waardoor het in zinkenden toe
stand geraakte. Zij gaven leelcènen aan
de bemanning van het lichtschip dat zij
in nood verkeerden en redding wonschten,,
Aan boord van de Noordhinder liet ka-,
piteia Van der Ende een sloop strijken.
Eenige leden der bemanning boden zich'
aan om de reddingspoging te wagen. De
zwemvesten werden aangedaan en terwijl
de sloep met een lijn aan het lichtschip,
bleef verbonden, trachtten de wakkere man
nen verbinding te krijgen met het in nood!
verkecrerido. jacht.
Door deriiooge zeeën werd do sloop och'-,
ter telkéris/epnieuw teruggeslagen, zoodat
ten slolte/tna tallooze ..vergeefsche pogin
gen, het -reddingswerk- moest; worden...ge-i
slaakt.
De kapitein van de Noordhinder besloot
daarop noodseinen te liijsclien, welke wer
den opgemerkt door den: uitkijk van het
D'uilscho stoomschip „'Oldenburg", van de
OldenburgPortugal Dainpfsohitf Rhederei,
dat onmiddellijkvan koers veranderde en
bijstand verleende. Het gelukte verbinding
te krijgen met bet jacht en de opvarenden
van boord le nemen. Het jaclitwerd op
sleeptouw genomen, doch moest korten tijd
later worden gekapt, daar het begon .te
zinken. Het verdween dra in "de golven.
De „Oldenburg" zetle d'aaróp haar réis
voort. Waarschijnlijk gaat het schip ïióhr
Engeland;.
Onvoorzichtig overgestoken
Een doodo en twee gowóndên.
Omstreeks half zes is gistermiddag óp
den irijkswcg Den Bosch—Nijmjogénj"- wiel-1
fce.ieéa voorraugsweg is, één z'éer érnstig
ongeluk, gebeurd, waarbij 'na"'reeds eén;
doode betreurd moet yvorden.
De 20-jarige' A. van den Br. uit Geffön
kwam met zijri verloofde, "méj. 'J. H., öi-en-'
eens uit G effen, op do f iels uit eén zij
weg en wilde den rijksweg oversteken.
Doordat zij zich niét voldoende overtuig
den of zij dit ongehinderd kanden doen,,
wérden zij bij het oversteken plotseling
aangereden door een uit do-richting Nij
megen komende personenauto. Beide wiel
rijders werden legen dein grand gesmakt
en bleven bloedend liggein. De auto, waar
van de bestuurder op het laatste oogen
blik nog wilde uitwijken, kwam tegen den
boom terecht.
Van den Br. was vrijwel op slag dood..
Zijn verloofde bekwam zeer ernstige ver
wondingen ein brak bovendien den heen'.
Men vreest voor haar leven. Beidon wer
den de 11.11. Sacramenten der Stervenden
toegediend. i
De chauffeur, Th. S., uit Orlhcn, die
alleen in de auto zat, raakte bij de' bot
sing ernslig bekneld en liep daarbij den
érnstige hoofdwonde en con gebroken
heen op.
De slachloffers zijn allen naar het Grool-
ziekengastliuis to 's-IIerlogenhosch over
gebracht.
Groote kampongbrand
Twee 5 driehonderd woningen
in Batavia uitgebrand.
Anela meldt uit üalavia: 1
Gistermiddag is in de buurt Tanali Ting-
gi, nabij het slalión Seiicri, dus vrijwel
midden in Batavia, een kaïnpongoomplex
afgebrand over con oppervlakte van een
kilometer lengte én honderd nieter breedte.
Er sloiicl een vrij krachtigé hnes, welke
het vuur lot een vlammenzee' aanwakkerde,
Tnssélieh de twee- en driebondórd' w:ot<
hingen zijn afgebrairid. Ruim duizend monjj
schen zijn dakloos.
Dote cxrut ferscliynt dagolyks, met oit-
tondoring van Zon- en Feestdagen.
Prya per kwartaal £2.franco pér post
£2.50. Prijs por wv>ek: 15 ets, Afzon-
dorlijke nummors 4 ets. Abonnonicnlen
wordon dugolyks aangenomen.
Ailvortentiiin voor het eorstvolgond nnm-
mer mootcn vóór elf nur aan liet Bureau
bezorgd zijn, 'e Zaterdags vóór t» uur.
Eon bopaaldo plaats van advortontiën
wordt niet gewaarborgd.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Nfl Prijs flor AdrertentlSn: tan 1—-5 rfegela f l.BSt
1 ledweïegal moer f0.30; in het Zaterdagnummei
1—5 regels f 1.80, Iedere regel meer f0.35.
Reclames fO,75 per regel Incassok osten5cta.|
po8tkw1tantIes 15 ets. Tarieven van advertentiën
bij abonoement *yn aan het Dureau verkrijgbaar.
JDagelijks wordon tegen vooruitbetaling Klein®
AdYertentiën opgenomen k f0.50 t/ra. 15 woor
den, f 0.75 tym25woorden. Elk wcord meer
6 cent tot een maximum van 30 woordenu
Woensdags J Kleine Advertentiën tot 25 woor
den f 0.25, mits yóór Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd. -«-"■
'a Zaterdags: Kleine Advertentiën f U30,indien
niet vóór Vrijdagavond 0 uur bezorgd.
4' tv* L\. f ^'f>
•'.•---yjj.ijV l)élcg." 'C
y&'/m 'M
W-: >:<-