mm.
EERSTE BLAD.
GMINA EN SOVJET-RUSLAND
u
m
m
MaaÜdag 30 Augustus 1937
m
4»
'T)tn c«*i»nt verschijnt dagelijks, met uit- 9ö«ïtp J33fPr3n0'.
londoring v»n Zon- en Feestdagen. g
Prijs por kwartaal f 2.franco per post
f2.50. Prijs por wvek: 15 cis. - - Afzon-,
dorlijko nummers 4 ets. Abonnementen
wórden dagolijks aangenomen. ..-.1,
Adverteuliën 'voor bot 'eerstvolgend nnm-
mor moeten vóór. olf uur aan hot llurcan
bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór O uur.
Eon bepaalde plaats van advortontiïn
wordt niot gowoarborgd.
Te!. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE^HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53!!.
BUITENLAND
Ëën niet-aanvalverdrag gesloten. Tokio vreest, voor
geheime clausules. oEenalgemeen japansch .offensief
te - wachten Britsch protest betreffende herincident
Hugëssen
Gisteren;;, is bekend geworden, dat;.ti)8-
Sclicu.;.Qhïna eii Sovjet-Rusland. cén; nièt-
a^vilffè^ïagiiël'gcslptén,,»
In -do'yöffjcieóló' ndfebetretfendé'-' Clijs":
nccsclié •verklaring j.wOTdt.-gezegd; dat
ait''-pact'-'S^sl^c^^ty*^wustu6v .is".;
3 ossiÏTjg^ ;V'tntcrnatlc^a.lótf lóÓ'fi'M ic-
-• •den zoowel als -instrument .'.dor'hatï'o^
halo- politiek*^gewezen:'en/dédbéidp
a&jessiej V-K
IriWgëyaf:: .van eoh J aanval - van deii
:I^0^van'5eerL> derde, .mogendheidop'
een:; .;der whlragsluilèhklen, 'Verplicht
zich de mctaaugcvallcn partij- don .na;n-
vallei nocli te. ondersteunen, nöclt
jnet lierh welke verdragen ookaan
'te gaan'; nocly ■ïncl' hem liaiideliiVgtni'y
•te ondernemen' ten. nadeel te;.-van de
iaangeyalicn 'partij. - •;.-
Rechten eri verplichtingen, voert-
vloeiende uitvroegere'-.verdragen der.
beide verdragslodende 'staten; blijven
bestaan. W/WW:';j:-.
Die duur van liet nietaanvaisverd rag is
bepaald op vijf jaren. Het verdrag-wórdt
echter, wannoer liet niet zes mAaindctvvoor
de aflooji van 'dezen termijn opgezegd
wordt, telkens automatisch voor vijf ja
ren verlengd.'""'"
de' Nanking werd verklaard, daL over
hel sluiten van dit pact op initiatief van
China reeds sinds een jaar met Moskou-
is onderhandeld. De huidige gebeurtenis
sen in China hebben Nanking aanleiding
gegeven de onderhandelingen rhans af te
sluiten. De beteckenis van het verdrag
•is een dekking in den rug Ie verschaf
fen. China kan zich tijdens zijn conflict
niet Japan niet permiteeren, een huur te
hebben, wiens houding onzeker is, liet.
pact betoekend geen bondgenootschap van
China met Sovjet Rusland.
China lieeft er echter belang hij, dat
het communisme in China er niet toe
overgaat' de Nankingregeertng te bestrij
den. Zoó' moet ook liet in vrijheid' stellen
van communistische leiders in China ver
staan wórden. Het vormt een concessie, aan
de oppositie. Terdór gaande voorslellen in
deze richting zullen door de regeering
worden afgewezen.
Te Tokio beoordeelt men het Oluiieesoh-
R.ussisohe pact echter als oen steeds dui
delijker wordende overwinning van de com-
animistische en anti Japansahp elementen
in de Nankingregecring. Men verklaart ver
der, dat Japan de door Nanking gegeven
interpretatie van' dit pact len scherpste
van de hand' wijst. Deze afwijzing heeft
vooral betrekking op de passage, waarin
van Chinecsché zijde verklaard wordt, dat
liet Chineesch-Riussiscl 1 e pact gedacht' is
als oen -basis voer oen collectief veilig
heidssysteem-in Dost; Azië.
Te Nanking is namelijk do gedaehle ge
uit,' dat Gliina ook een dergelijk verdrag
met Japan zou wensohen te Muilen.
De woordvoerder der Japanrolie ambas
sade te Sjanghai heeft verklaard, dat de
Japanneezen liet Chineesch Sovjet Russisch
pact met ernstig wanlrouwen beschouwen
en vermoeden, dat het geheime clausules
bevat. De Japanneezen hebben uit betrouw
bare bron vernomen, dat op 14 Augustus
twintig Sovjet Russische vliegtuigen naar
China zijn' vertrokken.
De toestand aan de fronten
TAlgemeen 'Japansch offensief
I ie .wachten?
Te Tokio wérd. vandaag .verklaard, dat
zeer binnenkort een algemeen Japansch
oUmisief verwacht kan worden. Reeds Za-
ierdag bestónden er aanwijzingen, dat Sjiuv
toeng devolgende zone zal zijn, waarin
do- strijd zal worden gevoerd.
Welingelichte kringen verklaren, 'dat' de
't sWjd minstens,-;totvhet: voorjaar zat duren,
inisscliion zelfs langer; hoewel, de ,Japan-
sche staf besloten lieeft tot uiterste,kracUts-
ihspauiiing' om de overwinning te behalen.
Het bombardeeren van ïhtnlau, len Nóor-
den van Sjanghai,' lieeft vele honderden
dóodeh gekost,' naar. men zegt meer dah
zevenhonderdDe situatie le Sjanghai is
overigeais vrij onduidelijk. V'ain beide zijden
wordenoverwinningen gemeld. Jihhangsljc,
een belangrijk :'stralegisch ''phrit bij' Woe-
soeug, is door dé Japanners ingenomen,
"';^-eila^Is hel. plaatsje L'oticn, dat enkele
vijandelijke .(roepen .was'lieroverd.''!
Vin' Japa hsche'' zijdts:'wórdt medég'edeeld
.dat.de. :C luneezen .d e.d ij koai 'yad' de ,r i v i eren
Pmjiocf'eh'^ kanaal,
'dald 'dezó'-.ltftide.^Yfó'i^'ii verbuidt, héblfctn
'4oo^'eSiók^,';:;'<>i^.fli^t':-. land onder ;.waier
te'zettën^^h rzoo'ldeihljapaiischen'opniarscli
testifiten§-;5-^ 4JM:'.
y-w^w^vjo^fej^-van "hety Chineesche
hc^kwarli^h' 'kiïeeft^ gisteren tegenover
jreraihiriegpnAVOórdigers: verklaard,, dat hvat
er', nóg ~ovCT ,y*v^ .laind gézettö
dag omsingeld .en'-, vernietigd is..: Neiuwó
G b in eësclie. \vórs terk i n gen zijn 'aangekomen,'
aan'.hei'-dfroiit van-, Loljenj •'waar/dé/'ja'pan.-
hèezen'ómsingéld zijii.'IIët numerieke ovefr
wjchttdói' Cliineëzen zal hen-ih;staat'stel-
deJapanneezen'uit dezen' secx
tor. te verdrijven.
'Reuter.méldde' gisteren nog: yy.
'Nog''steeds'hebbén dé Japansclic troepen
in; lipt, gebied vaii Woesoeng niet idojvé'r-
bihding tot stand kunnen brengen 'met.dié
m liet'gebied van Jangsepoó. jlieruit zoii
hien kunnen opiiiakcn, 'dat dóhJap'antieer
zeiv vop krachtiger verzet stuiten/ dan zij
iiaddén vërwaebt, -.
Gisternacht beeft te. Sjanghai, vol
■ledige kalmte' gclieérschj/.ïwcë niaJen heli-,
Èóii deCbineescho^A-liégiuigenboven db
stad., gekruist, wararÈijv iij-ook bóven; de
Japansclio oorlogsbodems jicbben gevlo
gen. ;-// /'.yU/ V
Men verklaart;-te./Sjangliai, dat haal de
evacuatie der Japanneezenuit ;Amóy, zicli'
geen Japanneoscken meerop.. Chineesch
grondgebied itf'^ni3-Chitói*draHóa-Hrewn*
den.
i I)e 'strijd in liet Noorden.
Omtrent den stand van den strijd in bet
Noorden kan worden gemeld, dat van'
Chinc-escbe zijde thans de val van Kal
gan wordt toegegeven.
De Japansche gengrale staf to Tientsin
deelt mede, dat de Japansclio troepen
Tsjatsjangpoo in de richlmg van ICalgan
bi-bben liezet, terwijl de troepen van liet
Japansclie Kwantoenglogcr, die Ka.lgau
voorbijgetrokken zij'n, Swanwa hébben be
zc-t, een belangrijke stad op do lijn P,ei-
ping—Soeijoean, ten Zuidoosten van Kal
gan en op 30 k.in. ten Noordwesten van
Tsjalsjangpoe. Do beide legers zijn dus
nog slechts een dertigtal kilometers van
elkander verwijderd.
In en om Tsingtau hebben zich naa
schatting 25.000 Chineezen saamgetrokken
Het gaat hier om geregelde marinetroe
pón. kustbcscbormingspolitie en leden van
vrijscliaren. Zij liebhen versterkingen
rondom do stad aangelegd.
senp uuusoupygeuaente ais een
ling. be;cacilv-d. ,\Vij zija g.kcm n
'punt, wa:u;pp" do kerk zich van
ichtbewust,vele -doelen van
Britsch protest te Tokio
Relrcffcncle de zaak-Iïngessen.
De Britsclie zaakgelastigde bij de Japan
sclie regeering .heeft Zaterdag de aangé
kohcligde- nota' der Engelsohe rëgeering b'e
treffende'de zaak Iluigesscn overhandigd.'
In deze nota wordt het optreden van
Japan scherp gelaakt. Drie eisciien worden
gesteld
1. Formeele aanbieding van verontschul
digingen door de Japansclie regeering aan
do Britsdio rogeering.
2. Behoorlijke bestraffing van degenen,
die voor den aanval verantwoordelijk zijn.
3. De verzekering van de Japansdie auto
riteilen, dat de noodigc maatregelen ge
nomen zullen worden, teneinde een lier-
haling van incidenten van dezen aard te
voorkomen.' -
\ran Britsdie zijde wenschf inen deze
cischcn 'als een minimum beschouwd te
zien.
De strijd in Spanje.
Na do.inneming var. Santander.
De krijgsverrichtingen ten Oosten van
Sant ander in de richting van Asturiü zijn
even tot stilstand gekomen. Ten Westen
cn ten Zuiden van do stad worden zij; vol
tooid'. De weg Bilbao-Santander is voior
liet verkeer' yrij gegeven, die van Santan
der naar Torre ;L'av'aiga -verd pp vele .plaat
sen,door Jielscho machines belemmerd en
is Zaterdag .vrijgemaakt,
Do regeoringstroepen hebben do middel-
éeuwsdio bpuwwcrkén-.van liet oude stadje
Santillana del Mar geëérbiedigd.
Het dringendste .vraagslïïk met wélks op
lossing do. troepen van Franco zich thans
bezig moeten houden, is, dat der.voedsel
voorziening van de pa;s bezette dorpen,
waarvan sommige .den hongersnood nabij
waren, 1 j
- - ---- Uit Valladolid en,Burgos zijn:honderden
d?001'. óo Chinoózen op de vrachtauto's mot jevcnsmiddclen onderweg.
i w Aclittien mislukte luchtaanval-
,;j len' op Yalcnfia.'i
Zéven watervliegtuigen '.dér .opstandelin
gen "hébben ,iti dén - loop vóin gisteravond
aclittien rriaïéh geprobeerd1 Valencia te.bom-
bardeeren, doch'-J uchtafweiengesehu t heeft
dit steeds opnieuw, onmogelijk-.gemaakt. De
toestellen warenvan oen -nieuw model en
uiterst'snel. Allobommè]^|zJjri in-dèvoor-
sled'en terecht gekomen.-Dsio personen zijn
gedood en .ettéiijlré gÓ4\j|nd. De schade
is aanzienlijk.-
óg^titsehland
Verzoekschrift van ie
b y :l/0elijdeniskerk!
De. kcrkf.wcn^clit pccsooiilijkp -j
licsprclnngcu tmbk.tlp regcering. I
In alle Evangelische iu Duif-,eil
and is gisteren, een boqè§$i-ap: voorgehzea,
waarin gewezéu yyófdjS-óp/de dringende:
ifóodzakei ij kheiildale hó.f'ykerk.vra.ig tuk ge-
i'ëgeld -^(ay'jtVéii'ywaaw^'óörts blijkt, dat
één verzoekschriftriimrjsfo'.;regeering is
gt-zón'dén. y'-ri
In ;,dë; hoódschap .worde gezegd, dat de
bisschojipén- en bestuurders van dé Be-
lrjdenj^cértkop.;15"jjen/iw Julite Kassei
•hebbeh'r:verga'derd7'én~;e;ód. 'iyerzockschfift'
hebljen; opgoslcld,'-. dat: najhikcle regóeririg
is;ge'zÓndén; Ifi" dézc/;pctitió.wordtvcr-
zochtoin pejsóorjlijkë'./j>éspréki!igon tus-
sciien; dé"' regeeriiig .ehyde kerk,aangezien
de "koers,die''róp;.;h'et;,kó(>gë'nblik door de
regeering;wordt gévoï^l/miot lot een
Óriccdzame régolirig '.lóidt
''Ons volk,aldus :,wöïd^' o.a: 'in de bood
schap aerklaaril, 'hioètajiét vraagstuk van
de' verhouding lüsschen;; de polilioke en
de goddelijke eischenjMalosseii. Christus,
zoo wordt betoogd/;'WÓrdt volgons de he-
détïdaagsclid "Duitstdió'/gédachte als een
vrremdcli
op, êen
haiir pliclit
liet'' vaderland .'bésidjomyd/ wordt als een
yijand,"die' bevochlen ;'éh; vernieligd moet
wórden. De' dienareh;.;,der. kerk zijn in
belangrijke: zaken.vaaitopenbaar belang be
handeld' géworden als-~riiihderwaardigc bivr-
Mrsj- De, eer onzer/bisschoppen is liet
yoorwerp •gewéo'st van» onduldbare, laste
ring.'.Hét recht óp;;bescherming tegen val-
sclio aanvallen heeft n'ien ontkend. Waar
finahciéelc staatsdeparlemen'.cii zijn inge
stëld, .bestaat, liet'.:'.gevaar/' dat .dezo. ge
dwongen zullen' worden-.de .iiikoms'.en 'der,
''*?r'r. hpheerenop;'-eh-rt- wijze,die - strij- j
dig is met do wensohen der fccrlc
i lfct proces tegen ds. Nicmiillcr.
'Dp het oogenblik zijn'geen nadere in
lichtingen ',e verkrijgen amtacut den nieu
wen datum van het proces tegen ds. Nie-
möllcr.
JVeer predikanten gearresteerd.
Te Berlijn en in de. provincie zijn twaalf
predikanten gearresteerd, zoadat liet aantal
gearresteerde dominees gestegen is tot 120
Verder wordt vernomen, dal de Gestapo
den predikanten van de Belijdcnisbcwe-
ging een vragenlijst lieeft voorgelegd, die
zij voor 30 Augustus om twaalf uur des
middags moeten hebben ingevuld en waarin
zij moeten aangeven wie hunner gepreekt
hebben en welke de bestemming was van
de geldinzamelingen op Zondag, evenals
welk bedrag bijeen gebracht werd
De betrekkingen met het Vaticaan
1 Een Klclc.ga.tie der Duitseho bis
schoppen maar Rome.
Naar men uit roomsch' katholieke kerke
lijke kringen verneemt, zal zich binnenkort
Óen - delegatie, der Duitseho bisschoppen
naar Rome begeven om bet Vaticaan rap
port ,uit te brengen over bet resultaat dér
naja.'arsconferentie van do katholieke bis
schoppen te Fuida, welke Djonderda.g j
gesloten is. De conclusie van dé'beraadsla
gingen der liis'sehoppcn zou, zooals gebrui
kelijk is, worden vastgelegd in een lior-
d oil ijk' .schrijven',-waarbij mén het-niet uit
gesloten acht, dat hierin dit jaar nieuwe
richtsnoeren worden aangegeven, waarvan
dé. ontwikkeling -der positie va.n de
roomsch katholieke kerk in den zin eoner
ontspanning dér verhoudingen tot den slaat,
kan worden beïnvloed
Alle bladen to Rome publiceeren arti
kelen hunner correspondenten uit Berlijn,
waarin zij dé meening uilsprekeu, dat do
reis van dé vertegenwoordigers Van het
Uuilsolie Episcopaat naar'Rome een ont
spanning teweeg zal brengen in dé be
trekkingen iussclien Duitsaliland1 en» bet
Vaticaan, dank zij een neiging," die in de
bisschoppelijke Conferentie, te Fuld'a, aan
den dag zou zijii getreden en die zou gaan
ij in de fichtirig-yan een grooter begrip van
liet standpunt van den staat".. Deze uil
drukking wordt.in denzelfdon. vorm do,oir
alle bladen gebruikt. i
In liet Valicaan daarentegen is men van
meening, dat geenenkele seriexrze aanwij
zing, toeslaat te geloovcn aan- -een belang
rijke spoedige' verbetering 'vm- do betrek
kingen tusschén Duitschland. öa bet Va
ticaan.
mmmm
Het bezoek van Mussolini
Waarschijnlijk in het laatst van
September,
Het wordt waarschijnlijk geacht, dat Mus
solini in de laatste tien dagen van Sep
tember' zijn bezoek aan Duifscliiajnd 'zal
brengen. js.-
Volgens dv gegevens, verkregen in door
gaans goed' ingelichte Duiisclie kringen,
H. M, de Koningin
Morgen is onze geëerbiedigde vorstin; Koningin YVilhclmina, jarig. 11. M. S
bcrcild dan den leeftijd van 57 jaar. «L
Het afgcloopen jaar is voor het Koninklijk Iluis zeer 'belangrijk'' geweest;
het heeft wel zeer hl de lielangslellmg van, het Nederlandsolio vólk ge- 4?
slaan. De band lusschen beide is nog verstevigd.
En al gold die belangstelling in de eerste plaats het Prinselijk Paar, f'
II. M. de Koningin slond èn als regeerend vorstin, èn als moeder toch
vlak naast het gelukkige Paar. jjk,
Moge de naaste toekomst voor ons Koninklijk ïluis én ook voor II. M.
de Koningin veel vreugde brengen. «Is
De Hooge Vrouwe, die morgen Haar verjaardag viert, zal Zich óngeUvij-
feld zeer verheugen met Haar Kinderen en het Nederlandsche volk over dö vft*
dingen die te wachten zijn.
Dal II. M. do' Koningin nog vele jaren bet hoofd moge zijn van hei T
Koninklijk Huis en <1& vorstin van een gelukkig Volk!
4»
4»
zou»".: de Duce eerst naar Dcrclilcsgadcn
gaan, waar hij do gast van Hitler zal
zijn. De heide ,staalsliod<Si zouden daar.
belangrijke besprekingen hebben, die twee
of drie dagen zouden duretn, om vervolgens
tezamen naar Berlijn te gaan.
Reeds thans bereiden do DuiLscbo auto
riteiten, haar men zegt, een reeks luister
rijke ontvangsten voor, van oen omvang
zonder weerga in de. geschiedenis vain
liet derde rijk.
België
De nationale Bank
Er 'zijn gec» on regelmatigheden
voorgekomen.
Sedert cenigen lijd werd aanvallen ge
daan O'p de Nationale Bank van België,
met name door DegreUe, naar aanleiding
van de maatregelen, welke de Bank beeft
genomen, toen minislcr-presidetit van Zee
land; die de functio- van vipe-gouvërneur
bekleedde, yttrad.
De ministerraad Jieett zich bezig geliou-
den met ,clo incidenten en kennis geuomcin
van een door den minister van financiën,
Do Man, opgesteld rapport.
Dit rapport concludeert do volkomen
wolligheid der door -de Nationale Bank
genomen ïnaiilregclen.' Do Man heeft -eerst
do k'svcslic van de vervanging van Van Zee
land als ,vicc-gouVerneur onderzocht.
De Man verklaarde, dat deze maatregel
geenszins strijdig js met do wetteJifké en
statu aire voorschriften.
In bet tweede deel van zijn rapport be
spreekt do'minister het onderzoek in .do
kwestie dor door den gouverneur on do
directeuren na bet vertrek van Van Zee
land ontvangen emolumenten. Hij consta
teert, dal de verdeoling dezer emolumenten
is geschied in overeenstémihihg inet de
vroeger' gevolgde wijze en met de beslui
ten van don algenieencu. raad, welke Ier
zake bevoegd is. ,i
De gouverneurs cn de direcleur-cn hebben';
slecJits ontvangen, waar z'ij refcht op had-'
den, hebben zelfs geweigerd liet groolslo
deel der bedragen, welke zij zouden bob
ben kunnen verdeden in ontvangst te ne
men, terwijl zij overigens verscheiden hon
derdduizenden francs voor Weldadige doel
einden hebben besleed. j I
De minisLcrraad i was oensléminig van
oordeel, dat geen enkele sanctie behoefde
le worden genomen.
Volkenbond
Do Raad komt J0 Septcmlicr bijeen.
Nog niet alle leden van -don Volken
bond hebben geantwoord op de rondvraag
iu zake de mogelijkheid een buitengewone
zitting van den Raad te bonden, zoo»als
was voorgesteld door de regeering van
Valencia. De tot dusver ontvangen aht-
woo-relen doen aiiet vermoeden, dat in den
ynslgestelden datum der bijoenkomst van
den Raad, f. w. 10 September, eenige
wijziging zal komen.
Oostenrijk
Concordaat' tiisschcn rrotcstaulschc Kerk
cn Staat.
Naar men verklaart, schijnen de onder-
handelingén over concordaat tusscbein do
Protestahfsc.lie Kerk in Oostenrijk en do
Staat, welke reeds, twee jaar aan den
gang zijn, thans in een beslissend stadiiiin
gekomen te' zijn. Naar officieel niodego-
tlëcld wórdt/ hééft', deopperste- evangeli-1
sclic kerkenraad zich met de voorsteden.'
van de regeërihg- bezig gehouden, en be
sloten liet boridsminislerie voor ouïderwij's
voor te stellen de besprekingen:Le opo/ep.
Mrt 01 R4fi FrIJa der'AdvortentlSn: ran lrcgcl9 M.Mj
II lm I UtU ledwro regel meer f 0.30; In bet Zaterdagnumraei
1 1 15 rogela f 1.80, Iedere regel meer f (X35.
■- Reclames f0.75 per regel. -Inco£6okosten5ctfl.j
Êostkwitantieslö ets. Tarieven van advertentlëo
ij abonnement rijn aan bet Dureou verkrijgbaar,,
-JDagettjkB\vorden t$gen vooruitbetaling Kleine*
Advortdritiön opgenomen k 'f 0.50 t/m., 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 80 woorden.
's Woensdags: KJelneAdvertentiën tot25 woor-
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bel
Bureau bezorgd.
*s Zaterdags: Kleine Advertentiën fl.OO, Indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
■■Vir)
[foto G rod fried de Groot, Amsterdam
4»
4»
4»
4s
