GOLD STA?
SHAG
FirmaGELWILLEMS
EERSTE BLAD.
DE CONFERENTIE TE NYON
U
Vrijdag 10 September 1937
I
Volkenbond
SUCCES CORSET f 2.75
2SS
- &9S -
4.95
v;
90ste Jaargang.
21656
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN. 141 (HOEK, KORTE HAVEN).
TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Teleurstelling te Londen en Parijs over het
niet deelnemen van Duitschland en Italië.
Nieuwe plannen.
De officioelo antwoorden vaa
Duitschland en Italië, dio gisteren op
•het Britscbo ministerio van buiten-
- landscho zaken ontvangen zijn, wij-
zen de uitnoodiging tot deelneming
aan de Middeliandsche zecconferan-
tio a£ en stellen voor, dat liet vraag
stuk van de veiligheid der scheep
vaart aan de commissie voor de niet-
infnenging zal worden voorgelegd.
Route meentte weten, dat men het
DuitschIlaliaansche besluit tot hel niet
deelnemen aan de conferentie te Nyon
te Londen zeer betreurt. Do aanwezigheid
'der beide mogendheden zou naar Britsclie
•meening de practischo taak der conferan-
tio zoeir vergemakkelijkt hebban, doch er
zou geen sprake kunnen zijn van almiu-
leering der conferentie. Men gelooft, dat
de Britscho rögooring bij de uitwerking
der voorstellen, die ton doel hebban oen
einde te maken aan de onveiligheid in
«^de Middellandsclie zoo, stoeds rekening
heeft gehouden met de mogelijkheid, dat
Duitschland en Italië zich van deelne
ming zouden -onthouden. Andere plannon
zijn dan ook, naar men zegt, besproken,
en, hoewel het aan de conferentie voor
te leggen ontwerp niet zoo doelmatig kan
zijn als do medewerking van Duitschland
eh Italië zou hebben veroorloofd, gelooft
men in Britsclie kringen, dat hot toerei-
keind zal zijn om de aanvallende vlieg
tuigen len duikbooton in een zeer onaan-
?ename situatie te brengen. Men meent
erder, dat de Britsclie rogeetnng thans:
het voorstel tot het voorleggen van het'
vraagstuk aan de L'ondenscl» commissie
niet kan ovetrwegeln, Zooals reeds eerder
is opgemerkt, hebhen de omstandigheden,
in de Middellandsclie zee eon probleem
doen rijzen, dat buiion het kader va'u
het n iel- i n m c.n g in gs vr a a gs l u k uitgaat en
niet specifiek op Spanje betrekking heeft.
In dien het, zooals men in sommige
kringen aanneemt, de bedoeling der Rus
sische beschuldigingen tegen Italië go-
woest is het deelnemen van Duitschland
en Italië aan do conferentie moeilijk te
maken, bestaat het gevaar, dat men van
de vergaderingen gebruik zal maken tot
het doen van ideologische aanvallen tegen
beide landen. In ieder geval is Engeland
vastbesloten alle politieke vraagstukken
buiten de besprekingen te houden, opdat
men met de technische punten snol kan
vorderen.
Daar van Albanië goon antwoord is ont-
vangen, kan mein aannemen, dat aan do
conferentie wordt deelgenomen door de
volgende landen:
Engeland, Frankrijk, Rusland, Turkije,
Zuid-Slavie, Roemenie, Griekenland en
Egypte.
In Fransche diplomatieke kringen heeft
tnen eveneens niet zonder leedwezen ken
nis genomen van het besluit der Duitsehe
en Itaünansche regeeringen. Men legt er
den nadruk op, dat het motief der wei
gering wordt tegengesproken door liet
Dui tseh-Italiaansche voorstel, volgens het
welk het vraagstuk in de commissie voor
.do anet-mmonging zou worden behandeld,
ïi \c verklaart na do stappen van
.Moskou niet naast Rusland aan een con
ferentie te kunnen deelnemen, zou toch
moeten beseffen, dat het zich ook in de
Londensche commissie in het bijzijn van
de Russische vertegenwoordigers zou be
vinden.
Bc 11 ieiive plannen.
De icgeermgen van Frankrijk en Enge
land beschikken over oen uitgewerkt plan,
dot rcous was vowboroul voor liet govcd
dat zooals inderdaad geschied is --
Duitschland en Italië niet aan de Middel
landsclie Zee conferentie zouden deelne
men. Het aanvankelijk aanvaarde ontwerp,
dat door de afwezigheid der beide anhgend-
lieden is vervallen, voorzag in inschrijving
vaji alle duikbooton in de Middellandscho
zee, afbakening van zones builen de scheen-
yaartwegen eu achtervolging van alle duik-
hooien, die huiten de geoorloofde zones
zouden worden gezien, Deze maai regelen
kunnen zonder Duitschland en Italië niet
- Worden toegepast. Daar ook liet eonvooi-
aiedsel in beginsel veroordeeld wordt,
semjnt de uitbreiding van het aantal oor
logsschepen, dat belast is met de verde-
uiging der Koopvaarders, de eenige pracli-
sclio 'oplossmg te zijn. Dit systeSm wordt
entfl fiafr ™n Slooft, dat de
conferentie de doelmatigheid er van zal
versterken, de oorlogsvloten zullen dan
de 'koopvaardijschepen van elke nationali
teit beschermen, hetgeen niet alleen de
taak van frankrijk en Engeland, maar die
van alle onderteekenaars. der acte zal zijn
Deze wedergeboorte, van den wederzijd-
sclien 'bijstand door do aane^ïünT An te drhmen.
verscheidene slaton rondom Frankrijk en
Engeiand, kan de conferentie van enge lacht
groote beleekeais maken Engeland en
Frankrijk zijn het er echter over eens, dal
elke „anti-fascistische" oriëntatie door het
technisch karakter der besprekingen moet
worden Weggenomen. Het is dus mogelijk,
dal 'liet Fransch-Engelsohe technische plan,
wanneer het eenmaal door de conferentie
zal zijn aangenomen, voorwerp van on
middellijke onderhandeling mei Rome zal
uitmaken.
Italië en de démarche van Rusland
Nieuwe bcsluiicn ten opzichte
van de niet iiinicngtngs-com-
jnissic?
De italiaansehe regeeiing zal, naar in
wel ingelichte kringen te Rome veiluidt,
niet antwoorden op de tweede Sioivjet Rus
sische nota. Ook eventueelo verdere Sov
jet Russische nota's over hetzelfde onder
werp zouden do er Italië stilzwijgend ge
passeerd1 worden
Tegelijkertijd woidt er op gewezen,
dat Italië zich gedwongen zou kunnen
zien de mogelijkheid van zijn deelne
ming aan de a s. werkzaamheden der
niet inmengings-commissio aan een
nieuw onderzoek ie onderwerpen, in
geval Sovjet Rusland voor het hijeen-
komen der oommissie een' sooitgelijke
manoeuvre zou pndernemen als voor
liet bijeenroepen van de conferentie
van Nyon.,
—De strijd In Spanje.
T Vier rechtsche duikbootcn in.-
do Middeliandsche Zee.
In' "een onderhoud met den correspon
dent van Reuter heeft generaal"Queipo" de
Llano'.toon. verklaard: „Noch wij, noch
onzo tegenstanders bouwen duikbooten. Zij
koopen deze en dat doen wij ook. Wij
hebben er vier gekocht, en deze bevin
den zich op het oogenblik in de Mid
dellandsclie Zee.
Weer een Britsch schip door
dc rcehtsdien opgebracht.
Gemeld wordt, dat het Rritsche stoom
schip „Stanwold" thuisbchooiend in de
haven van Londen, in de Spaansche terri
toriale wateren door een torpedoboofc der
opstandelingen is aangehouden en opge
bracht.
Berichten van het- Madrileen-
sche front.
Tie opstandelingen, die hij La Marano»a
ingesloten zijn, hebben gistermorgen ge
tracht de linièn der regeeringstroepen te
verbreken door tegelijkertijd op verschei
dene punten aan te vallen.
Zij werden echter afgeslagen. Tevens
werden drie aanvallen der troepen van
Franco bij den P'ingardoji afgeslagen.
De strijd in China
Do strijd van gisteren hij
Sjanghai.
Chineeschc luchtraids hebben gisteren
de internationale concessie in spanning
gehouden tot laat in den nacht. De Cbi-
neesclie piloten daalden boven do .lap m-
sche oorlogsschepen, die in de Wangpoe
liggen en bestookten zo met bommen. Èen
der bommen viel op een Brilsche opslag
plaats, waardoor een brand ontstond, die
een schade van naar schatting een half
millioen dollars aanrichtte.
Hel voornaamste kenmerk van den dig
was gisteren overigens het uitgewisselde
geschutvuur en do Japansche luchtbom
bardementen. De bloedigste strijd werd
geleverd, toen de Chineezen en de Ja-
panneezen in oen handgemeen raakten tus
schen den werf Jukong en do renbaan
„Het Verre Oosten".
De Chineezen verklaren, dat zij de .Ta-
panneezen hebben' teruggedrongen. Toen
zij echter verder oprukten en ongedekt
kwamen te marcheeren, schoten de ,1a-
pansche oorlogsschepen een reeks - gra
naten af op de Chineescho gelederen, zoo
clat zij gedwongen werden naar hun oor
spronkelijke stellingen terug te keeren. Do
Chineezen spreken de Japansche berichten
tegen, volgens welke de Japansche troe
pen van Woesoeng en die ,yan Janglsepoe
contact zouden hebhen tot stand ge
bracht. i
Japanncczen willen Sjansi
binnendringen.
Do Japanschevgenerale staf te Tientsin
heeft de buitenlandsche consuls er van
in kennis gesteld dat de Japanneezen voor
nemens zijn do krijgsverrichtingen in
Noord-China langs de spoorlijn bij Kal-
gan voort te zetten om in Sjansidoor
BLAUWBAND-VOLAROMA
WIT BAND EXTRA LICHT
Gemengd Nieuws
Duitschland
De positie van dr. Schacht.
Het aftreden van' dr. Schacht als mi-
nistor voor economische zaken, aldus ver
klaren gezaghebbende leringen, kan niet
lang op zich laten wachten. Zij voegen
hieraan toe, dat Schacht echter president
van de rijksbank zal blijvdn. Do samen
voeging van do functies van rijksbank
president ion minister van economische
zaken, zoo zeggen zij verder, was te in
spannend geworden voor een persoon.
Het partijcongres te Neurenberg.
Op liet partijcongres te Neurenberg beeft
gisteren dr. Goebbels een rede gehouden
over den strijd tegen het communisme,
waarin hij een beroep deed op do wereid
cm zich aan de zijde van Duitschland
te scharen in den strijd tegen het roode
gevaar.
Aan het slot van zijn rede deed Goeb
bels een feilen aanval op de Joden
De rijkspers-chef, dr, Dietrich, sprak o\er
de vrije en de "onvrije pers.
De slotwoorden van den,spreker waren;
„Bevrijdt den redacteur van de persvrij
heid, die er geen is, geeft hem tegenover
den "staat "de persoonlijke verantwoordelijk
heid, dan zult gij meer voor den wereld
vrede doen, dan aile niet-mmengmgscom-
missies ooit vermogen en alle fatsoenlijke
mannen der pers,, journalisten, of mtge
vers,- zullen u dankbaar zijn"
België
Koning Leopold "naar de Dolomieten.
Koning .XmopolrfH'aTi België is kortge
leden in het Groedener-ïal in do Dolo
mieten aangekomen, ten einde zich daar
aan de bergsport te wijden.
Ook Senaat neemt motie van verteouwen
aan.
De Senaat heeft met 12L tegen G stem
men «itt 17 onthoudingen een motie aan
genomen, waarin hulde wendt gebracht
aan de integriteit en de belangloosheid
van don eerst on minister.
Rapport van het economische comité,
liet economische comité van dein Vol
kenbond heeft zijn werkzaamheden beëin
digd. In hel rapport van den raad consta-
toeren do deskundigen, dat do verklaring
der drie mogendheden (Engeland, Frank
rijk en do Vereenigde Slaton) van 2G Sep
tember 193G met aan de verwachtingen
beantwoord heeft, welke men kreeg op
het oogenblik, dat zij werd geformuleerd.
Ernstige critiek wordt uitgeoefend op do
autarkie en op den bewapeningswedloop.
Het ïapport concludeert, dat het nood
zakelijk is een internationale actie te on
dernemen, volgons de beginselen, die de
verklaring van September 193G hebben
ingegeven, en die "gelijktijdig uitgevoerd
moet worden op economisch, financieel
en politiek terrein.
luid-Amei'ika
Staat van beleg afgekondigd in Paraguay.
De staat van beleg is bij decreet af
gekondigd voor liet geheele grondgebied
van Paraguay.
Kolonel Ayala is benoemd' tot bevel
hebber over de legers van Paraguaya
Hongarije
Guido Schmidt hij Gocring.
De Amliche Nachrichtonstelle deelt
mede, dat de. Oostenrijksche staatssecreta
ris voor buitenhmdsche aangelegenheden,
Guido Schmidt die twee dagen in Ber
lijn vertoefd heeft, van- dit particulier be
zoek gebruik beeft gemaakt om Goering,
op diens uitnoodiging, een bezoek to bren
gen. Daaibij bestond de gelegenheid lot
een vriendschappelijke gedacht omwisseling
over den algemeenen toestand on do be
trekkingen tusschön de beide Duitsehe
staten, die in hartelijken geest verliep.
Guido Schmidt is weer naar Wc-enen ver
trokken.
Sovjet Rusland
Ter dood veroordeeld.
Het Oekrainscli dagblad „Komunist" dat
te Kief verschijnt, meldde op S Septem
ber, dat vier contra-revolutionairen tot
den kogel veroordeeld zijn 1e Ghdvisoke.
Zij waren beschuldigd van sabotage in
Kolchozen. Twe'e andere beklaagden kre
gen anderhalf jaar gevangenisstraf. Te
Zolotsjif in de streek van Gharkow zijn
om dezelfde redenen drie contra-revolu
tionairen ter dood veroordeeld en 25 tot
straffen tusschen 10 en. 5 naar gevangenis.
mm*»»* s.
Uit Spanje gevlucht
j j Een relays van tie avonturen
r j 'au tueo Zwolsche jongens
i ter waarschuwing aan anderen.
Twee Zwolsclie jongemannen zijn weer
in de ouderlijke woning teruggekeerd, na
bijna een half jaar avonturen te heb
ben beleefd. Het zijn E. en II. Kraake.
Vijf maanden geleden waren deze jon
gens naar Spanje vertrokken, waar zij
hoopten werk te kunnen vmden. Thans
zijn zij teruggekeerd, een illusie armer,
maar vele ervaringen rijker, en de oud
ste van hen, E,, meende het aan zichzelf
en de waarheid verplicht te zijn, enkele
dier ervaringen openbaar te maken, op
dat anderen er hun. voordeel mee zouden
kunnen doen. Bij H bestond die geneigd
heid in mindere mate. Wanneer wij naar
Spanje zijn gegaan, zoo zeide hij, dan
wisten wij, wat we daar vinden zouden.
Hij meende voorts, dat elk voor zich maar
moest uitmaken, of hij aan de roepstem
van anderen,, om naar Spanje te komen,
gehoor wilde geven, of op eigen gelegen
heid daarheen vertrekken.
In tegenstelling met E., die met over
tuiging voor de zaak, die ook door de
Volksfrontpartij in Spanje verdedigd wordt,
was vertrokken, en. zonder die overtui
ging was teruggekeerd, vond hij het dan
ook niet noodzakelijk, dat anderen legen
Spanje gewaarschuwd werden.
Beider meening geven wij hier eeilijk-
lieidshalve weer.
liet vertrek.
Deze jongens zijn vijf maanden geleden
afgcrei=d. Eigener beweging, zoo zeiden
ze. Zij waren niet geronseld, al had
den zij door tusschenkomst van een der
de wel het reisgeld voor den tocht ont
vangen.
Zij reisden via Amsterdam naar Parijs en
vervolgens naar de Pyreneoeii, die zij, in
acht uren tijds, te voel zijn overgetrok
ken, tot zij in Figucras waren aangeland,
een plaatsje in Eoord-Spanjo (Catalomie),
waar de internationale bez.ettmg wordt ge
concentreerd. Van liier zijn de jongeman
nen, met tal van... and ere jongelui af
k&mstig uit 52 verschillende nates wa-
r® ze er die in dezelfde omstandig
heden als zij verkeerden, naar Albacete
overgebracht, het depót voor de front-
OTganisaiie. Hier werden zij „geleemd"
voor het front en in uniform gestoken.
Van do beide Zwolsche jongemannen
kwam II., de jongste, tijdelijk in dear wacht
dienst. Waarschijnlijk omdat hij eemgetn,
tijd onder dokters-behandeling is geweest.
Re oudste wcad aanstonds geschikt voor
liet fiont bevonden, hetgeen later is be
vestigd door de aanduiding „.Compagnie
Renfnrt" op de papieren. Hij werd aan
vankelijk naar Be.nicusim gestuurd om in
de militaire magazijnen diensien te ver
richten, Daarop kwam hij in de kazerne
te Albacete terug.
Do jongen begreep zoo goed als alle
overige jongemannen, die hier waren
samengetrokken, dat zij langzamerhand
zich voor hun eigenlijke bestemming in
Spanje gereed zouden moeten houden, on
daar hot zijn vaste voornemen was om
niet te „knokken", weiden or plannen be
raamd tot de vlucht.
Do Zwollenaren waren in de kazerne
der zg. Duitsch sprekende groepen on
dergebracht. Duar de meeste Spanjaarden
te weinig ontwikkeld zijn om de papieren
der vreemdelingen Ie leun non controteoran
werd E. Kraake als kamerwacht aange
steld. Item danken de jongens het, dat
zij in Albacete konden blijven Nu eens
waren zij ziek, dan was er weer wat an
ders, maar teileens hadden zo oen uit
vlucht bij de hand om het front op een
afstand te kunnen houden.
Do jongens hadden al te veel gezien
en mefegemnakt om daar naar te ver
langen
1 De vlucht.
Zij begrepen echter ook wel, dat zij niet
altijd in Albacete zouden kimmen blijven
Een zevental onder hen, waaronder de
gebioeders Kraake, sprak daarom af, dat
het op Maandag 30 Augustus de wijk zou
nemen. Hol was do dag voor soldijbeliren.
Des avonds begaven zij zich buiten do
kazerne
Met een particuliere autobus kwamen
zij in Almanza Met een aangeroepen auto
slaagde men erin Valencia te bereiken.
Hier wendden zij zich lot den Nedeilamd-
schen consul, die hen van eten en hur-
geiklcieirai voorzag en per trein door
stuurde naar den consul te Barcelona.
Dank zij do bemoeiingen van den consel
to Barcelona kon na eanige dagen met
een Fransch schip de reis naar Marseille
worden aanvaard, vanwaar men por trein
naar Nederland terugkeerde. Allen zij
kwamen resp. uit Amsterdam, Zaandam,
Arnhem, Haailcm en Zwolle spoedden
zich daarop zoo snel mogelijk naar hun
woonplaatsen, waar zij zich oa. bij do
plaatselijke politieautoriteiten hebben ver
voegd.
HOOGSTRAAT 156 - TEL. 68324
Mode! 6275
orxetr en
v~' binnenband
MET SPECIALEN BINNENBAND
Zeer in het kort verteld, is dit hel re
laas der ervaringen dozer zeven Neder
landers, in Spanje. 1
Thans zuchten nog honderden jongens
m Spanje onder een tyrannïe, die zij niet
gezocht en gewild hebben. "We laten in'
heL midden of zij geronseld zijn. Al Ion
hebben echter een verlangen: zoo spod-
dig mogelijk naar hun vaderland te kun
nen terugkearen. Vluchten zij en worden
zij gesnapt, dan wacht hun ongetwijfeld
niet veel goeds. Vluchten zij niet daln
wacht htm liet fiont. En zij haddein go-
hoopt or werk te zulten vinden.
Zooals gezegd vond E. Kraake in zijn
ervaringen aanleiding om an deren fe waar
schuwen. 1
Ter rnolivceiing van zijn standpunt heeft
hij enkele bizondeibedcin verklaard. An
dere en waarschijnlijk meerdere zulten
geheim blijven.
Maar dit staat vast: met *n zelceiro over
tuiging is hij vertrokken. Abet dan vasten!
wil om. allen tegen do versclirikkhtgeln!
van het Spaansche land te waarschuwen,
is liij teruggekeerd. Moge dit dan de mo
raal zijn van zijn simpel betoog. j
Botsing tusschen Nederlandsche
vrachtauto's
Op Belgisch grondgebied. Een j
•doode, twee ernstig gewonden. 1
Gisteravond zijn tusschen de gemeenten.
Gooreind en .Wuestwezel, nabij do Bel-
giscli-Nedeiiandsche grens, twee Neder
landsche vrachtauto's hevig mot elkander
in botsing gekomen. Dc ome vrachtauto
was ingericht voor vleesclitransport dn'
kwam uit de riclding Antwerpen, de an
der had een lading haring dn kwam uit
Nederland naar Antwerpen toe.
De gevolgen van de botsing wareai
vices el ijk. Do auto mot de lading haring
vloog in brand on werd door do vlam
men vrijwel tolaal vernield. Do chauffeur
bekwam vrij ornslige brandwonden. t
Nog erger was hot gesteld mot do in
zittenden van de vlee-schauto. i
De heer J. Beymans n.l.,"dio naast dein!
chauffeur zat, wrcrd vrijwel op slag go-
dood, terwijl de chauffeur ernstige vor-
wondingan bekwam. Het slachtoffer, do
hear Beymans, was te Rreukelen woon
achtig.
Hot parket slelt een onderzoek in. j
Autobus met pelgrims verongelukt. 1
Een touringcar, die met pelgrims van
Lotirdes terugkeerde, is te Noircliain (Bel
gië) in botsing gekomen mot een auto uil!
Jfnutmont. Twaalf personen verdön hier
bij gewond. I
Vulcaiiischc werking op Kamsjdtka.
liet vulcanische instituut op Kamsjntka'
meldt, dat de vulcaan Klioetsjefski op heÜ
oogenblik volop in „werking is. 1
Op 2 Seplembei j 1. heeft men eo®
enorme lavauifbarsting waargenomen, vet-
ko zich tot op verscheidene kilometer^
uitstrekte.
Dichte aschwolken vlogen veertig W|g|l
meter ver wear
tja*
y/Y
*js-s 7-
t1
k
V
Dcz, cwiiwit verschijnt dagalyUB, mat alt-
«mdoring-van Zon- en Feestdagen,
pnis per kwartaal 12.franco per post
£2.50. Prya por wrfk: 15 eta, Auoa-
icrlijke nummers 4 eta. Abonnementen
worden dagolüka aangenomen.
Advertentite voor liet eerstvolgend num
mer moeter. vóór ell uur aan bet Bureau
bezorgd zijn, 'a ïaterda;, j vódr uur.
jjeB bepaalde plaats van advertentión
wordt niet gewaarborgd.
Prgsifór AüvtirLcnUén. va» lregels 11K5$
tedoro regel meer f 0.30; In het Saterdagnuramej
i3 regels M.80, iedere regel meer f0.35
Reclames ro.TC per regel. Incassokostcn5 cta.f
postkwitantles15 ets, 'laneven van advertentiSn
btj abonnement tyn aan liet Bureau verkrijgbaar#
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Klefna
Adverteatién opgenomen f0.50 t/m. 15 woor
den, f 0.15 t/m. 25 woorden. Elk woord meeï
5 cent tot een maximum van 30 woorden»
'8 Woensdags: Kleine Advertentlëntot25 woor-
don f 025, mits \66r Dinsdagavond 6 uur aan bel
.Bureau berorgd
'a Zaterdags. Kleine Advertentiën fi.00, Indien
nlot vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
ii
T
ZIJSLUITING
MET VERSTERKT MAAG STUK
In samenwerking met den fabrikant
kunnen wij U al onze oude, bekende
modellen, weer aanbieden tegen
scherp concurreerende prijzen
Ons
P Ft.j ZEN;
A
u.
v-SV
o tv." -
t