mÊÊÈ*x Sil:
ÊÈÊÊÈÊmvm
EERSTE BLAD.
ITALIË EN NYON
mm m
SSttffll
Maandag 20 September 1937,
90ste Jaargang.
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE UftVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
BUITENLAND
Ciano preciseert het Italiaansche standpunt
Postrekening No. 5311.
Gevecht op Spaansche duikboot
öe strijd in China
Spanje niet herkiesbaar voor
Kaadszetel.
Frankrijk
De Fransche financiën
Engeland
OU'itSChJaïïd
isit. Samenwerking
Vereemgde Staten
Sovjet Rusland
Omliggende Gemeenten
Ontvangst- en clubgebouw
Sunlight
Dor.» cwaiant veracliynt dagoljjks, mot uit-
jondoring vin Zon- on Feoetdngcn.
Pry a por kwartaal f2.frauco por poot
f2.60. Prfjs por tvvok: 15 cla'.Afzon
derlijke nummers 4 cta. Abonnementen
worden dagolfjka aangenomen.
Advertentiiin voor het ceratvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan bet Bureau
bezorgd zijn, 'e Zaterdags vóór II uur.
Een bepaalde plaats van advertentiiin
wordt niet 'gewaarborgd.
SCHIEDAMSCHE COURANT
In welingelicht© kringen te Rome doel
de men m-c.dc,-dat de zaakgelastigden van
Frankrijk enEngeland gistermorgen op hel
iChigi-paleis zijn ontvangen. Waarschijnlijk
moet dit bezoek in verband worden go-
bracht met het onderhoud, dat de beide
diplomaten Zaterdag mol Liano hebben ge
had en waarin zij de Italiaansche regoe-
ring in kennis hebben gesioid van'do aan
vullende overeenkomst van Nyon. De
„Popoio di Roma" meldt, dat de zaak
gelastigden Ciano hebban doen weten, dal
iedere practiscbe dpnierlring over den
nieuwen tokst zoowel als over de 'oor
spronkelijke overeenkomst met do groot
ste aandacht door de 011 dorteelcoi 1 aars zou
worden bestudeerd.
Do mondelinge rnodedoeling, die dooi
den Italiaansche minister van buitenland
pen te hebben, gevolgd door tien man
aan boord Idom van de C. 2 en de beman-
nin» last gaf in een compartiment van hol
schip bijeon' te blijven,terwijl hij bespre
kingen zou voeren niet den commandant
van de C. 2. Een mal roos, die dc wijk had
genomen in den gcvechistoren, weigerde
te gehoorzamen en doodde een der Le
zoekers, die hem wilde dwingen het voor
beeld van zijn kameraden te volgen. Do
aanvallers wilden vervolgens, dragend met
hun revolvers, de bemanning dwingen 111
zee to steken onder'de vlag van Franco.
De Fransche schildwacht had inrniddel
den wachtpost van het arsenaal goalai
meerei en de aanvallers vluchtten, waarbij
zij den gezagvoerder van do G. 2 on den
officier-mecanicien ais gijzelaars meenamen.
Hun auto is aangehouden nabij Bordeaux.
In deze auto zaten de commandant van
C 4, een Franschman, een Spanjaard, dio
No 21 RR4. Pr'i8 der Advertentléii: van 15 regua I x.sSt
u ledore regel meer 10.30; in tot Zaterdagnummei
i5 regels f 1.80, ledoro ïéitel meer f OSD.
llocloraea X0.75 por regeK-ïrjtocaflsokoster.Ocls.i
rostkwltanlleg 15 cla. -Tarieven van adve: temiëo
bij abonnement zijn aan bet Ilureau ve; krjjgboar,
.Dagelijksworden tegen vooruitbetaling Kleino
Advertentita opgenomen; A .10.50 t/m. 15 «'oor
den, f 9.75/t/m. 25 woorjleo. Elk woord meer
6 cent lót.een maximum van 30 woorden.
s VVoetodoge: Kleino Advertentföutot 25woor
den f 0.25,' mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bel
Bureau bezorgd.
's Zaterdag»; Kleine Advertentiiin ILOO,indien
olot vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
AMMiuiutoyuj?_; AiiuiAdivi vcüii uuiiuiutuiu* j w i laiiauuiioji, wil opanja.ara, OIO
sche zaken, Graaf Ciano, is gedaan aan s'udent zegt te zijn, dc buide gijzelaars en
de Fransche en üfitsche zaakgelastigden '-Pfihjciard, Orendain gehcelcn, die de
luidt: vermoedelijke dader is van don aanslag ln
luidt:
„De llaiiaanscho regeering was van
mooning, dat in haar nota van 14
September gemakkelijk do betookonis
naar voren kon komen van de daar
in vervatte opmerkingen betreffende
de evohlu-eele deelneming van Italië
aan de vlootmaalregeien, voorzien in
het aceoord van Nyon van 14 Sep
tember. In verband mot do door de
zaakgelastigden van Groot-Brittannië
en Frankrijk gedane mondelinge mod'O-
doeling lieirclfeodej de Italiaansche no
ta en de bovengenoemde maaöjeg-eten,
preciseert de Ilaiiaanscliq regiering,
dat zij onder recti tsgolijkhëid' met on
verschillig welke andere mogendheid
van de Midttellandsche zee verstdat,
dat oen posilie, gelijk aan die van
de Brilsche *m Fransche vloten zal
moeten worden gereserveerd voor do
Itaiiaanschc .vloot, wil Italië deel
nemen aan deze vloolm a afregelen. Het
aldus gepreciseerde voorafgaando
draagt liet karakter van oen positieve
opmerking."
De tenuitvoerlegging van liet ac-
coonl van Nyon.
In hel kade van de lenuitvoerlegging
der overeenkomst van Nyon zijn zes Fran
schc lorpedohopten te Oran aangekomen
in de liavc.il Va el Kadir zijn vijl Brit-
schc jagers aangekomen.
Weer een duikbuotverliaal.
De „KoerolnV 0211 dagblad, ie Isianhool
verneemt van een pariiciiliorén bericht
gever uit Smyrna, dat do knstbatterijen
op Tenedos, toen zij do periscoop van oen
duikboot van niet bekende nationaliteit
ontdekten, liet vuur geopend hebben. Do
perioscoop werd vernield, zoodat'de duik
boot aan de oppervlakte moest komen
cn door kan01mcérb 0oten werd buiige-'
maakt, met de bemanning van 22 kop
pen.
liet blad verklaart van dit bericht geen
bevestiging te hebben.
Maart j.l. aan boord van een Spaansch
rogeeringsschip in de haven van LSavon-
nc. De aan boord 'van de C. 2 gedóode
aanvaller is eveneens een bekend terro
rist, de vermoedelijke dader is van
den aanslag in Juni j.l. in de haven van
Marseille. Hij heette Gebarrain Goni
der gearresteerde personen is m
het bezit gevonden van een brief van den
kolonel Troncoso, die hel bevel voert over
dc rëcliisioho troepen in Gu piizoo, waarin
de commandant van de C. 2 uitgenoodigd
wordt de duikboot tegen een beJooning
van 2 milliuen peselas uit te léveren
In «le Fransche haven.
Mislukte poging («l diefstal?
11avas an-eidL uit Crost:
1 .c'cr Sptótóché régeering,
V° L. dio sedert drie 'weken in i'e
reopvaardijliavcn gemeerd ligt in afwach
ting van liersteJIingiarbcid aan den mo.o-r,
is Zaterdagavond hol tooneel van een merk
waard,» gevecht geweest. Togen tien uur
kwam een boet Jangszij met twaalf rin
burger gekteede porsonén aan botfhl. Een
hunner zei-de de commandant van dc
?UI1 duikboot, die Ie Levofdou op
reparatie wacht, te zijn. Aan boord van
de C. 2 bevonden zich slechts -de trezn»-
vnerder cn 11 minderen. Nadat do com
mandanten elkaar begroet hadden en de
mannen 111 carré' waren opgesteld, stelde
cte nieuw-aaiigekomen Commandant voor,
no G. 2 voor drie m-illioen te. koopen
doen de commandant van de C. 2 wéi
genie werd. een- automatisch schietwapen
op de bemanning gericht; do opvarenden
werden gehonclM.' IJ-cl lawaai frak de a.ui-
«hu'-.u van een matroos, dié-op wacht stond
on reeds warén de meertouwon losgeww-
P<--n, toen deze man 'een dér Anuval'cfs'
nccrschcnf. en'do. nJarmsireno deed weer
klinken. Da aanvallers sloegen toen hnasli»
op de vlucht i 11 gezelschap van- den emir
rr!inf,int van de 0. 2 oirvanoeu ami oren
cff'.ci-or.
De Sitreté deelt, nader mede, dat do
^ridiW Vajl "a donFfanschbn mupene w
öuiuawacpi tvan Jiot arscna,al omyor g^oJeo pau cn Cli
Luchtaanvallen op Nanking.
Nanking is gisteren tweemaal liet doel
wit geweest van Japansche vliegtuigen, die
deel uitmaakten van een escadrille van
bijna 50- toestellen, welke vroeg in den
morgen van Sjanghai waren vertrokken
De toestellen werden ontvangen door een
uiterst'hevig vuur uit luchtafweergescLuii
terwijl Chineesche vliegtuigen verbeten
luchtgevechten leverden. De aanvallen wa
ren dc eerste sinds 24 dagen. In den mor
gen opereerden 43 Japansche loestcllén tij
dens den eersten raid gedurende 20 minu
ien. Zij trachtten het arsenaal, liet vlieg
veld, het radiostation en andere punten
lo bombardeeren. Des middags deden 23
Japansche toestellen een nieuwe poging. In
beide gevallen werden de Japansche koe
stellen teruggeslagen. De strategische puil
ten tusschen Sjanghai en Nanking war-n
door hen eveneens gebombardeerd. De
Chincezen verklaren officieel," dat de Old
nee,sche vliegers in het geheel zes Japan
sche toestellen neergehaald hebben Voorts
zeggen zij, dat dc hoofdstad geen schade
van belang heeft opgcloopen.
Uit Sjanghang wonlt nog gemeld, dat
do Japansche woordvoerder aldaarver
Idaard heeft, dat alle 2ö Chineesche viieg-
luigcn, die den .Tapanschen toestellen ver
zet boden te Nanking, neergeschoten zijn;
D" woordvoerder zeido, dat dit een der
grootste heldendaden der luchtvaart in de
geschiedenis vormde. Japan, zoo voegde
hii hieraan toe, was voornemens do Chi
neesche luchtstrijdkrachten geheel te ver
nietigen.
Aan den anderen kant deelt een Cb.i-
nr-esdi communiqué mede, dat slechts vijf
tien Chineesche toestellen aan het gevecht
hebben deelgenomen en dat twee neer
geschoten zijn.
Ten stelle meent Reuter te welen, dal
een officieel biiiienlanclsch rapport 'over
deze aangelegenheid, dat uit S-janghnf te
Londen is ontvangen, den raid als met-
doel treffend beschrijft.
Nanking als gevaarlijke zóne.
Dc Japansche au tori lei feu hebben allo
diptematieken vertegenwoordigers en
vreemdelingen verzocht Nanking" vóór dón
middag van den 21slcn September te ver
laten, daar Nanking dan gevaarlijke zóne
zal zijn geworden.
Dc ontsnapping der omsingelde
Cliinccscho troepen aan, liet
Noordelijk front.
De berichten omtrent, dc ontsnapping
Jer in Noord 'China omsingelde JO.OOJ
man .Chineesche troepen," hebben in wel
ingelichte kringen in Japan een gevoel
van onbehagen gewekt, aangezien het doel
van do Japauneezen vooral was do alge-
hcele ve'rnieliging' dor Chiiieescho strijd
krachten, teneinde oen geleidelijke ont-
wapening., van China to verkrijgen, 'welke
noodig zou zijn. voor. een definitieve hand
having:. der Chinecsch-Japansclio samen
werking cn voor „dc schepping van een
lijdperk, waarin een oorlog tusschen Jn-
ogelijk zou worden". Die
De Volkenbon Js-Assembly heeji
zich in haar vanmorgen gehouden
bijeenkomst uitgesproken legen de
herkiesbaarheid van Spanje als lid
van den Volkenbondsraad.
De stemming in de Assemblee over
de herkiesbuarheid van, Spanje in den
raad had het volgende 'verloop
Spanje verkreeg 23 stemmen, zoo
dat liet.de vereischte meerderheid van
tiveederde, t.w. 32 van de 47 - uit"e-
brachte stemmen niet behaalde.
behendigheid der Cliineezen, die aan de Ja
pansche omsingeling ontsnapt zijn on
danks de hoop, die do Japanneezen had
den een „slag hij den Tannenberg" in
China te kunnen leveren, doet vreezen
dat de Chineezen de Japansche troepen
meesleepen in verre operaties cn nog be
langrijke strijdkrachten overhouden na ver
jaagd te zijn uit „de streek", die gede
militariseerd móet worden".
Chautcnips over den arbeid der
rcgccring.
Minister-president Chautemps heeft lo
Blois het woord gevoerd op een vergade
ring van den radioaal-socialistischen bond
van Loir et Cher.
Na een overzicht van' den financteelon
arbeid der rege-cring te hebben gegeven,
deelde Chnulemps* mede, dat Bonnet bin
nen twee dagen dor parlementscommissies
een evenwichtig begroolingsontworp zou
voorleggen. Dank zij de .bezuinigingen zal
de minister van financiën den algemeonen
ven-a!termijn van October, die zoo zwaar
op de sehallcistdrukte,-ruslig kunnen af
wachten Finanoieele ord'e is voorwaarde
voor blijvende- verbeteringen.
De regeering heeft geloond liet initiatief
te kunnen nemen voor alle maatregelen,
die- zij in hot. belnng van bet land acht,
ten aanzien van de arbeidsverhoudingen
ging zij verder dan hel prnyranima, waartoe
zij zich had verbonden on sociale hervor
mingen zullen worden voo gesteld, zocdra
zij die mogelijk acht. Op liet gebied van
de monetaire vrijheid, aldus Chautemps.
waarop, zekere kwaadwillige geruchten teil
spijl, nooit een aanslag is gepleegd, onder
vinden wij daeelij'ks bewijzen van v-oru ou
wen, ook uit liet iiuitenlaad.
Alles doel verwachten, dat na een vlaag
van onrust, die overigens ook op lal van
buitenliMidsche beurzen gevoeld is, de rust'
zal wederkeei-cn.
De hertog van Windsor naar Parijs?
Volgens hot Wcllbla.tt te We-.nen, zouden
do herlog en hcitogin van Windso-r 'einde
der volgende wesk naar Parijs ve-r rokkon
om na een kort verblijf aldaar naar En-
zesfeld terug te koe reu, waar zij tot einde
Oc.'obor zenden blijven
De kerkstrijd.
Dominee Füllkrug, die optreedt als
plaatsvervanger van ds. Niemooller en do
St. An na kerk in Daliiem, Heeft békend ge-
mankt, dat wederom oppositioneelo predi
kanten in Brandenburg gearresteerd zijin.
ln liet geheel zijn thans berichten ontvan
gen over 142 arrestaties.
Scliarhl naar Itonic.
De D'iiilsche minister van economische
talken en rijkshnhkpiesident, dr. Schacht,
is per auto van bJorencó naar Ronic ver
trokken
lfuii a.clil. algcherle isolatie
onmogelijk;
De minister van huiLenlaiulsclio zaken,
Cordell llull, heefl een re-do gehouden,
waarin, hij zeido, dat de beginselen en
methoden, welke ess-cniieel zijn voor dein
vrede, eenvoudig zijn. Het zijn niet die van
volkomen isolatie eenerzijds of gewoldda.li
go agressie anderzijds.
Wij moeien onze bijdrage leveren vooi
de verwezenlijking van de voorwaarden
waaronder de vrede overal kaïn worden
gehandhaafd. Zoo niet, dan zullen wij len-
s'otte onszeivcn slaande moeten houden en.
beschermen, temidden van oen weiejd, dio
gebukt gaat onder geweld en oorlog.
Zouden wij, aldus vervolgde Huil, in een
dergelijke wereld steeds van onze eigen vei-
iigheid verzekerd zijn? Is hel niet duidelijk,
dal, indien liet recht wijkt voor internatio
nale anarchie, do veiligheid van dit land
ernslig in gevaar zou worden gebracht?
hen politiek van volkómen isolatie van
do huilenwereld zou in zijn uiteindelijk©
gevolgen even ondoellreffcnd zijn ais het
andere uiterste, te weten onberaden cn on-
noodige inmenging in de aangelegenheden
van d'o huilenwereld, onverslrwidig zou
zijn.
IIWHWU1J.U
minisfer-president
dr. 11. Colijii heeft Za
terdag inplaats van mi
nister van Bocijcn, die
wegens ziekte verhin
derd was de plecht i
beid van de sluiting
der Staten - Generaal
verricht.
Do zuivering.
Ifet blad' „De Ster van den Stilten Oce
aan dat te Cha.barows'k verschijnt, heeft
in zijn editie va:n 10 September medege
deeld, dal 20 leden van een organisatie
len oiislen en Protzkistische spionnen ge
fusilleerd zijn in de stad Worosjitef. Zij
waren er van beschuldigd zich voor reke
ning vain de Japansche spionnage le heli-
ben schuldig gemaakt ann sabotage op
liet spoo-rwcgnet in liet Verre Oosten.
De president der republiek Karelie, Ar-
chipof, en de minister van junstitie, Pa.lLn,
zijn afgezet. Zij werden l>osoliuldigd van
bourgeois-nation alisme.
Deze afzettingen komen na de recente
onthullingen omtrent oen uitgebreide na
tionalistische. pro-Finsche bowecing
VcAARDfNGKN.
De opening.
Er was Zaterdag een feestelijke stem
ming in deze gemeente, omdat het ont
vangst- cn vereenigingsgebouw van de
„Sunlight '-fabrieken officieel werd ge
opend
De Harmonie S.V.D.Li, maakter ter op
wekking van de gewetnschto goede stem
ming des ochtends van 9 tot 10 uur ©cn
door zonlicht begunstigde muzikale rond
wandeling door Vlaardingein en daarna be
gon de eigenlijke plechtigheid op hel ter
rein van hel fabriekoncomplcx, waar even
voor half elf de burgemeester van Vlaar-
dingen, de héér A. van Walsiim, met ©eni
ge plaatselijke auloriLeiten aankwam.
Van liet nieuwe ontvangst- en clubge
bouw, dal voor tweeërlei bestemming is
ingericht, n.I. de ontvangst van gezel
schappen, die excursies naar de Sunlight»
fabrieken ondernemen en do voorziening
in behoeften aan meer geschikte clublo
kalen voor de pcrsonoclsverociniging „Sun
light", welke verscheidene afdeelingcin om
vat, wapperden de vlaggen. De burgemees
ter Van Walsum knipte met een hom daar
voor door de. directie aangeboden speciale
schaar, liet lint door en opende hiermede
den toegang lot liet gebouw, waarin zicli
vervolgens de autoriteiten en verdere ge-
noodigden vercenigdoii lol bijwoning van
de verdere openingSpleclilighoiü; Voor liet
vele honderden sterke personeel was ©en
afzonderlijke lont opgezet.
De heer A. J. do Jong, directeur der
Lever's Zeepmaalscliappij N.V., sprak liar-
telijke woorden van welkom on z-eide o.iri
dat liet aantal dergemen, die do Sunlight
fabrieken als doel van een excursie uit
zoeken, in 1935 nog sléchts enkele bon-
derden bedragénd, Ln 193G reeds lot U.G00
was toegenomen en dat begin Augustus*
1937 de 10.000'ste bezoeker in dit jaar
reeds was gepasseerd, zoodat over h©t
lo'opemde jaar op een totaal van 1G.000
bezoekers en in de volgende jaren naar
raming op 20 k 25.000 wordt gerekend,
lot nu.toe werd de cantino van het per
soneel in hoofdzaak voor deze ontvang
sten van. gasten gebruikt, docli hiertegen
rezen op den duur diverse bezwaren. An
derzijds was er behoefte aan ruimte voor
do zang-, looneel-, voetbal- eai verdere
sportafdeelingen, knip- en naaicursussen
euz. van do personoelsverooniging, welk©
thans meer dan 500 leden telt en deze
wensehelijkheden brachten den lieer E. K.
Fabian, een van de 'directeuren, op de
gedachte om ter voorzioning in bel oen
on het ander oen speciaal gebouw op te
richten, met liet thans verkregen verheu
gende resultaat, dat, aldus spr., steeds
moge blijven getuigen van de goede ver
standhouding tusschen werkgever on werk
nemers.
Nadat een zangkoor een Vaandellied ten
gehooro had gebracht, conslateerde bur
gemeester Van W a 1 s u m, dat Vlaar-
dingen zeer trolscli is .op eon industrie
als dievan „Sunlight", niet slechts om
dat veie Vlaardingers daarin een goed be
staan hebben gevonden, maar ook, om-
c'al G induslrie liet voorJjoeld geeft
lot bevordering van de reinheid. De di
rectie dezer fabrieken hoeft, zoo zeide
spr., een hooge opvatting van haar ver
houding met liet personeel, dat zij niet
als nummers doch als schepselen Gods
beschouwt en behandelt.
Eigen ideeën uit het personeel komen
hier op ideale wijze tot haar--recht en
verder doet do dircctio al het mogelijk©
óm goede bestaansvoorwaarden te verze-
keren, do lichamelijke ontwikkeling on
geestelijke ontspanning to bevorderen. Spr.
eindigde met den wcnsch, dat liet de Sun-
lighl-fabrieken en iiaar personeel hij voort
during wel moclit gaan.
De heer P. v a n R ij n, voorzitter van de
verce ui ging Sunlighl, bood vervolgens als
bewijs van dc crkehleiijklieid van liet per
soneel een fraaie zonnewijzer aan, w-olfce
een plaats zal verkrijgen in het plantsoen
voor liet vcreenigingsgebouw.
Hert gebouw -- een ontwerp van ir.
M. C. A. Aleisclike is uitgevoerd in
modernen kuulhuisslijl en bet is voorzien
van oen grooic zaal, riiimlo biedende voor
circa 300 personen, met diverse bfjver
trekken in smaakvolle bekloeding. Hot is
van alle ïnodcrnp hulpmiddelen voorzien.
In den namiddag werd Iergelegenheid
van de opening .van hel gebouw eeu voel-
balfournooi voor liet persoucol gelioudon.
Ilct ontvangst- cn clnbgclimiw .der Snnliglit Fabrieken ic yiaHrdiiigcji, dat Zalerdnffl
in gebruik is genomen.