ÜP -
B - 4m
MÈsmÊÊi .S/MmiSa
ÉKH
wmtm
teimmmmmÊm
wÊmm
iti'M
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
De Endeavour 1 toch gevonden
BINNENLAND
De aardbeving in Java
RecSttszakess
Contractonderhandelingen
- in de havenbedrijven
Nationalistische perikelen
Het meten van geluid t
a->
'tiff''! - 'v;:-
■li
BW *t h&JRP
rmrkiA --
Oude vrouw vermoord
M
CSëmengd Nieuws
Oplichting
Twee Duitsche kappers
wilden smokkelen
Acetyieengas tin brand
Felle brand in asphalifabriek
De 58ste Beurs van de
Dameskroniek
Twee dooilcn.
Kader wordt' gemeld 'dat .te Klalon twee
personen werden gedood, óén zwaargo-
wond1 'en Iwec licdit gewond daar het in
storten van huizon. Van de suikerfabriek
Boran is. een' doel van don voorgevel in
gestort. ;j: ..'S: - A
Te Demakidjóe - is een: schoorsteen.om
gevallen. 1 i
Instortingen.
Deaardbevingen wei-den gevóeldin.Solo;
Üjoojai,Randja-Eik'ok1, -Magdari g, ,Kctl iri„Tj i-
ïaljaji/ .Wonosobo/ Madioon en, ..Cheriboin,
-De seismograaf. yam.Babad'ad is volkomen
ontzet.- 1 k/.;
In--Ma,gelang is eenhuis ingestort. bi
Djocja zijn bijna alle huizen gescheurd,
terwijl het stationsgebouw; aldaar, -onbetw
kenende scheurtjes vei loont. InIjilaljap
zijn velo muren van kantoren en woon
huizen gescheurd, terwijl dakeny-oi'sictlio-
ven zijn. 1
In Kediri vluchtten de monsohen dó
straat op.
Ook in Madioon, Batavia en Bandoeng
'zijn' do! schokken waargen o mén,
Oólc de seismograaf van de Papand,aj art
is ontzet.
InM?ekalónga;h-is'de schoorsteen1 van de
suikerfabriek 'Mcda.rie -invaar gescheurd. De
fabriek zelf;is échter intact; De trejhcriloop
ondervond dóór de aardschokken geen hin.
der.''Alle '-berichten dragen een voorloopig
karakter.
Overeenkomst ^Vn'órloójiig verlengd
In de conferentie, yvelke op '25 .Septem
ber j.l. te 's-Gravenliageis gehouden, is
door de vertegenwoordigers - der Scheep
'vaart ttereëniging Noord' enZuid; aan de
besturen der werknemersorganisaties..-(dón
Centraion Bond van Transportarbeiders, dén
Nederlandschon Bond van Christelijke Fa-
brioks- -en Transportarbeiders en den Né-'
derlandscheh 11. - K.' Bond van' Transport
arbeiders' „St. Bonifacius") medegedeeld,
datde. werkgevers bereid waren :huhaan
vankelijk aanbod van vciiiooging der loo
non te verbeteren. Afgewezen werd echter
iedere verkorting van den arbeidstijd.
De besturen der arbeidersorganisaties
verklaarden zicli daarmede niet te kun
nen vcroenigen Verkorting van don ar
beidsdag, (thans Sr/s uur en des Zaterdags
51/» uur), achtten zij dringend noodzako
lijk. -
Hel afsluiten der overeenkomsten
wonschten zij niet tegenover hun leden
te verdedigen,.-wanneer niet. tot verkorting
van don arbeidstijd word gekomen.
De besturen der arbeidersorganisaties
hebben aan de vertegenwoordigers der
Scheepvaart. Fcreenigjngen oen tusschen-
voorstel inzake verkorting van den ar
beidstijd gedaan. Aangezien dit tusschen;
voorstcl nog niet door de Scheepvaart
Verccnigingen is behandeld, hebben do be
sturen'van de Seheepvaart Verccnigingen
Noord en Zuid zich bereid verklaard, dit
alsnog aan hun belreffende instanties voor
te leggen.
In verband hiermede zijn de besprekin-
- gen over de loonen en overige bepalin
gen geschorst, teneinde de vertegenwoor
digers der werkgevers in de gelegenheid
Ie stellen over, bedoeld tus'schenvoorslól
hun besturen te raadplegen.
Aangezien het bereiken van overeen
stemming voor 1 October a.s. niet ineer
mogelijk werd geacht, verklaarden beide
partijen zich bereid de bestaande over
eenkomsten tol. uiterlijk 14Odlober a.s.
te verlengen.
Er is weer een nieuwe „be
weging" opgericht.
Tc Amsterdam is weer een nieuwe fas
cistische beweging opgericht. Een aantal
gewezen N.S.B.-ers heeft daartoe den
sloot gegeven. De „Nederlandsche Natio-
.-nalistische Bewoging", zooals de nieuwe
groep genoemd is, heelt tot doel' in eins
'land het „univcrseclo fascisme" t'o brein-
Sen.'
Uiteraard is ook een soort beginsel
verklaring samengesteld, waaruit wij het
volgende overnemen:
„Do oprichters zijn do meerling toege
daan dat hot nationaal-socialisine, vooral
onder de christelijke bevolking gelen ver
deren aanhang moer. zal vinden. De Ne-
dcilandscho Nationalistische Beweging be
schouwt het 'Christendom niet als een
w es lei sch cultuurverschijnsel, doch als, een
Christendom' met Christus.
Zij wil geen enkele klasse o:n geen en
kel ras onderdrukken.
Zij wil niet reaclionnair zijn,' maar in
tegendeel een Beweging, die de organisatie
van volk, slaat en productie in do mo
dernste banen wil leiden. Hot' voornaam
ste verschil tuss'chen naUonaal-socialismo
en fascisme beslaat hieruit, dat-liet uni-
vcrseolo fascisme scliérp elke rassensupe-
riorileil. en dus elke rassentheorie afwijst,
liet naiionaal-sociaJisme, de suprematie
van het eene volk over liét andere, wat
dus nooit kan leiden tot broederlijke sa
menwerking tusschen do volleen en nooit
oen universoele idee kan omvatten.
De Beweging zat 'naast do Nederland
sche vlag geen andere vlag of symbool
voeren. De loden zulten in besloten bij-
eenkomsten oen blauw hemd mei blauwe
as dragen. Aan de leden zal geen ei sch
van gelofte-aflegging op een of andere
wijze worden gesteld"
Kantonrechter heeft vertrou-
I - wen in het toestel van prof.
Zwikkcr.
De Amsterdamsdi-a. kantonrechter rnr. G.
L. do Vries Fey ens, heeft gisteren, een
schriftelijk- vonnis gewezen in de, princj-,
pieéle strafzaak legen deiiysepretarisvan
de jé. N. A. C., mr, R, IR-baron yvah
Harinxma tiioe É|tóiótenpeir hein .wegens hól/
gebruik maken van eenautohoorn van te.
grpptófjéfipaórtp-ittweraordéeld tpiyf-.3;,-boete,
subs.. 1 dag hechtenis. r
In': dé m'otoiv en rijw'iólheschikking.'slaa;
nauwkeurigaahgcgf.ven, welke gëlüidSca-
p-aciteit'de signaalhoorns minimaal'móeten
en maximaal 'mogen' hebben. - Ook de uit
laat mag niet te veel leven makten".'-.
De geluidsterkte wordt' gemeten in de
cibels met- bót -.toestel 'van prof. Zvikker
uit Delft. Op 27 Mei; is een proef-proces'-
verbaal ^opgemaakt om tot in hoogste sub
si antje te:laten /uitmaken of deze geluids-
meier als norm' Ëanlwórdónaangenomen
bij het melen.
Het O. M. had- zes gulden boete go-
eischt.
Dé kantonrechter hcOilte het gebruikma
ken van een te 'sterke signaalhoorn bewe-
zeii-jiit de verklaringen van ,verd., van de
getuigen:, en van den. deskundigeprof.
Zwiklker, wiens, inèónrng aldus de kan-
Lonvoditer - wij: tot dó' onze. maken;
- Dé';.kantohreeiiteii'éa'abtte.. lietoverbodig,
liet t.óestcl, Svaarniiedo .dó 'goluidssleiklè. is
gëméleny aan iiet'.'.bórdtS.'.vaii^en,^.tyveedón,
deskundige,te. óhdenvérp'en. .Noch d'eteniTi-
peteritio, nocli liet systèómvaii.lde gehiids-'
m'elër jsf ter-, zitting 'aangevallen,' lióeh' 'js
aangevoerd» dat.het instrument niet accu
raat .wélkte toen" de meting voor het jiroaf-
proces-verhaal werd -verricht. Bovendien
is het dien ochtend nog gccionlrolecrd.
j I. /r r k-
)c iiiciïwc twéê^niolprige yér-. "1 '3*'
rokkcikruiser T 5, tevens
De
bommenwerper, de eerste van
van zestien .voorS
'v
een serie van zesuL-ii viiiir;' ff 1
dc. Ncdcriainlsehe Iuchiinaclif
bestemde vliegtuigen, is. gis-
teren op .Schiphól- voor d<
militaire autoriteiten geile-w
ïnonstrccrd. net toestel .voor
de hangar." tftËÈÊ
-
;Ai.i t"";'
De verdachten leggen een be
kentenis af.
Naar .wij vernomen,- ihébben de beide
mannen, die, er van werden verdacht nu
bijna een jaar geleden een oude vrouw
te hebben vermoord in haar woning in
de Groote Bickerstraat te Amsterdain, cén
volledige bekentenis afgelegd tegenover
den subst. officier van justitie bij de Am-
slerdamsclie reohtbaiik, mr. H. A. Was-
senbergh.
Zij'hebben uitvoerig medegedeeld 'lioe
zij hun misdrijf hebben gepleegd en welk
aandeel ieder er in gehad heeft.
De twee jonge mannen, zijn kort* na
liet misdrijf gearresteerd', doohtzij bleven"
hardnekkig liun onschuld volhouden., liet
onderzoek bracht echter -velé bezwaren
de omstandigheden aan het licht, o;a'. wer
den gevonden vingerafdrukken 'hun nood
lottig. De buit, een aantal 'gouden voor
werpen, luidden zij op de markt ver
kocht.
De officier zal het tweetal..moord, subs,
doodslag, gevolgd door diefstal en meer
sulis. diefstal met geweldpleging, den dood
tengevolge hebbend, ten laste loggen.
Waarschijnlijk zal de zaak op 20 Oc
tober voor do Amsterdamsche, rechtbank
worden behandeld.
De herhaalilc bombardemeiiten op Sjanghai hchben een waren uittocht 'van 'ile bewoners der bedreigde sladsdeclcu len ge-
volgc. l)e schamele resten van hel 'huisraad worden in veiligheid gebracht.
Gehl gestolen in haar dienstbetrekking.
Do dienstbode II. S. was bij een domi
nee te 'Oogstge'est in betrekking en op
zekeren dag werd in zijn huis een' lasch-
je met huishoudgeld vermist.
Het meisjezcide aanvankelijk ni'ets van
het geld'.af te weten, doch later bekende
ze, dat zij het had gestolen.
Op de zil ling van de Haagsclio recht
bank trok ze deze bekentenis weer in,
doch zij werd schuldig verklaard en ver
oordeeld lot ecu gevangenisstraf va:n 12
maanden, waarvan vier- voorwaardelijk.
Ook in ho'ogcr bc'roep voor liet Ilaag-
sche gcxechlsliof ontkende zo den diaf-
staJ. te hebben gepleegd.
Docli de procureur-generaal achtte haar
eveneens schuldig en vroeg dezelfde slrat
als de rechtbank had opgelegd, doch met
oen voorwaardelijk gedeelte van zes maan
den.
Het hof .veroordeelde haar tot een ge
vangenisstraf van twaalf maanden waarvan
zes maanden voorwaardelijk met' aftrok
van de gchéele preventieve hechtenis.
Dc dader is gearresteerd.
In hot hoofdbureau van politie lo
Rotterdam is opgesloten do 47-jarige LL
van J. wegens -oplichting vim 'twee Bc-
tuwenaren. Onder mooie voorspiegelingen
had bij dezen elk f500.-- afhandig weten
lo maken en daarvoor waardelooze ef
fecten in'ruil gege-ven. Door middel vaiii'
advertenties in plaatselijke 1)1 ad en was
Van J., die zicli uitgaf als houder van
een naclilveilighèklsdienst te Rotterdam,
met zijn slachtoffers in conlaot gokombin.
Bovendien liad liij hen weten te bew'egon
een filiaal, dat hij in do provincie had
opgericlit, over te nemen. Zelf had. hij
echter de alionnemenlsgelden reeds geïnd.
De zaak kwam aan het licht doordat
een der opgelichte personen tot dén heofd-
commissaris van politie te Rotterdam wend
de. Ilot is mogelijk, dat er nog ntear
slachtoffers zijn. Dienaangaande wordt oen
onderzoek ingesteld.
De Ncilerlaüilsche ilouanc ont-
•leklc'. puit.
De-dunahóbeaifibteir vair het douanckan
loor Beek (gemeente Ubbergen) hebben gis
termiddag .een personenauto in beslag, ge
nomen. De liee-ren, die in dit voertuig za
len,. trachtten frauduleus oen hoeveelheid
eau dc cologne en een hu is houd mach ine
van Duilscldand naar Nederland in Ie voe
ren. De inzittenden waren twee kappers
van Duitsche nationaliteit, woonachtig le
Haarlem, die op de vraag dor beambten
of er iels viel aan te geven, ontkennen cl
antwoordden.
Toen de douaniers evenwel ncliler in do
auto 'kék'en, zagen zij een nieuw onderdeel
van do hiiishoudmacliine, hetgeen argwaan
wekte.
Zij lieten een in de auto liggend hondje
opslaan en toen lcwain. de hoele machine
te voorschijn. De ambténaren' stelden nu
een verder grondig onderzoek in, met liet
gevolg, dat er 35 kleine en zes groote
flesschen eau de cologne worden gevon
den.'Alles werd in beslag genomen.
Nadat proces-verbaal, was opgemaakt,
konden de hoeren voltrekken.
Moedig optreden van baiils-
- werker voorkomt ernstige
ontploffing.
Gistermiddag'was de 27-jarige bankwer
ker M. A. Pcyn, uit Utrecht, op de bi;n-
nonplaats van de Steenkolen Handels Ver-
oenigiing aan de Westerkade te Rotter
dam, bezig met lassohén.Hij had daartoe
in dc onmiddellijke nabijheid van de plaats
waar hij werkte, een zuurstofflesch, waarin
zicli toen 4000 liter geperste zuurstof be
vonden, een flcsch acetyleen opgesteld.
Door het losschieten van de*gummislang
raakte het acetyieengas in brand en school,
er een groote vlam uit.
P., die besefte, dal, wanneer do zuur
stof in brand geraakte, dc gevolgen van
oen ontploffing van emstigen aard zou
den kunnen zijn, heeft direct de zuurstof
buiten het bereik van do vlammen ge
bracht, waarbij hij evenwel brandwonden
opliep aan onderarmen en gelaat. Per auto
van den geneeskundigen dienst is hij over
gebracht naar het ziekenhuis op den Cool-
singél, waar hij Ier verpleging is opgeno
men.
Spoedig was de brandweer met- drie
slangenwagens on brandmeester J. F. \V.
Holzapfol tor plaatse, maar zij konden
tegen hot vuur niets uitrichten. Men heeft
het apparaat gewoon laten uitbranden.
Door de groote hitte, welke de acoLyloDn-
vlam ontwikkelde zijn tal van ruiten van
dc omliggende kantoorgebouwen gespron-
gon.
DEK
Dinsdag 28 September ,1937. No. 21G71.
Verstikkende rookontwikkeling.
Omstreeks clt uur gisteravond ontdekte
een der employe's der asphalifabriek Smid
en Hollander, 1c Hoogkerk, een begin van
-brand- i-n -een- -der loodsen.-;
Terwijl direct personeel en brandweer
worden gewaarschuwd; breidde het,vuur
zicli uit, zoodat spoedig de tcerzöi-
der in lichte laaie stond', liet vuur vond
hierin een gretig voedsel 011 veroorzaakte
een onorine rookontwikkeling.
De brandweer van Hoogkerk kon wei
nig uitrichten, daar er geen water op de
teermassa macht worden gespoten. Men
bepaalde zicli er toe hot gebouw aan dc
buitenzijde nat te spuiten. Men, trachtte
daarop 'met bnindbiuschapparaten en zand
het -vuur te doovcn, doch dit was een
zeer moeilijk werk, daar de verslikkende
rook steeds heviger werd. Inmiddels ver
scheen de Groningsche brandweer, onder
leiding van den commandant, den lieer
D. Ploegli, ter plaatse, welke gebruik maak
te van do seliüim-apparateh, zoodal men
11a -anderhalf uur het vuur. groolcndeels
meester .werd en door nathouden van de
helende -perceelcn uitbreiding van den
brand wist te voorkomen.
De schade bleet lot den leervoorraad
beperkt. Gedurende ccnigcn tijd was er
ook nog gevaar aanwezig, daar in de na
bijheid een stoomketel onder spanning
stond. De schade wordt door verzekering
gedekt. De burgemeester van Hoogkerk was
tijdens hol blusscben op het terrein van
den brand aanwezig.
De officiecle opening.
De wethouder van financiën en van
do bedrijven te Rotterdam, de heer A.
B. de Zeeuw, hooft zich bereid verklaard
do officieelo opening van de Beurs ran
de Dameskroniek, die a.s. Vrijdag, 1 Oclo
her, des namiddags te 1.30 in de Doelen
te Rotterdam plaats heeft, le verrichten.
Dc onzichtbaar makende straal.
Als een van de bizondere merkwaar
digheden, waarmede op de Beurs van de
Dameskroniek van 1. lol 10 OcLobor a.s.
in de Doelen, wordt uitgekomen, ver
melden wij de sensalionoele demonstraties
met het Unox Electroplo-apparaat van
Unox Vleesclnvaren. en Conserven Fabrie
ken. Met dit apparaat, is het mogelijk men-
schen volmaakt onzichtbaar lo maken, ter
wijl door de inwerking van de ele'ctropto-
stcalen verscliilllendc voorworpen geheel
doorzichtig worden.
Zeventig-jarige man doodgereden.
0]i den Kudelstaartscheweg onder de ge
meente Aalsmeer is gisteravond de ruim
zeventig-jarige wielrijder P. dc Hertog. Die
het erf van een boerdéi'ij wilde oprijden,
van achteren aangereden door een motor--
fiets, welke werd1 bestuurd door zékeren
uit Haarlem.
Do oude man slocg.mel hot hoofd logen
den grond. I11 hopclaazen toestand werd
hij do boerderij binnengedragen, waar hij
11a enkele oogenblikken is overleden.
Aan boord is alles wel..
Volgens een draadloos bericht van den
kapitein van liet Brilsclic tankschip „Cihe-
tehiie" is liet jaclit. de „Endeavour", ge
vonden op 2G0 mijl ten Zuidwesten'van
Fastnet.
Reuter heeft van dc „Chcteane" liet vol
gende telegram ontvangen:
„Wij zagen zeilen van de „.Endeavour
I" op ongeveer 10 mijl, afstand1. Wij her-
kenden de tuigages en naderden hot schip,
Nadat wlij seinden, dat er ongerustheid
bestond in verband met bel uitblijven van
berichten, verzocht hel scihip ons bekend
te maken, dat wij liet gezien hadden. Wij
zagen liet schip in vrijwel Zuid-Oostelijik-o
richting varen op 49 graden N.B.- en. 15
graden 20 minuten W.L." j
De readers van dc „Chetenne" liebhen
van den kapitein van dit schip liet volgende
bericht ontvangen„Wij verlaten de j-,En
deavour", alles wel". .-,;y
NoodloHig gevolg van roekeloosheid.
In den afgeloppen nacht te ongeveer
kwart over een werd .de politie van het
bureau 'Singel Ie Amsterdam, gewaar
schuwd, dat een jongeman- op de llecven-
gracht, tusschen de Roguliersgracht en dé
Utrechlscbe straat, te water was geraakt.
Zij toog er op uit met dreggen en
slaagde er na twintig minuten in het
lichaam van een ongeveer 24-jarigcn jonge
man uit liet water le halen/Onmiddellijk
werden pogingen in hel. werk gesteld om
dc levensgeesten op te wekken, doch dit
moclit.niet nicer baton, waarna het stoffe
lijk overschot naar het. Binnengasthuis ver
voerd werd. - -
De toedracht van dit ongeval is, naar
verluidt, het gevolg van verregaande roe
keloosheid van het siach:offer! Da jonge
man liep in gezelschap van een vriend
'angs het water op de lleerengracht. Bei
den waren weliswaar niét onder den in
vloed, doch blijkbaar toch vcno van nor
maal. Zonder dat er cenigc aanleiding
toe was zei de 24-jnrige J. L.,'wonende
in 'Amsterdam-Oost, lot zijn kameraad';
Wat wed je dal ik in het water spring",
en zonder dat zijn metgezel ook maar
cenigszins kon vermoeden wat er zou ge
beuren, sprong L. de daad bij liet woord
voegend, in de gracht. Stom verbaasd
bleef de vriend een oogenblik op 'den
kant staan, maar toen. bij L. niet zag
boven komen, sprong hij eveneens in' het
walcr om zijn vriend te redden, hetgeen
hem evenwel niet mocht gelukken.
Kokend vet over het lichaam.
Gisteravond trok in een woning in de
Binncn-vissclicrsliuat - le Amsterdam oen.
een-jarig kind een pot kokend vet om. Het
kreeg do inhoud gedeeltelijk over het li
chaam.
Met ernstige brand wóndén is do kleine
naar het Binnengasthuis vervoerd.
Brilsclt schip gestrand.
1-Iet Brilsclic s.s. Lackonby, dat 5Ll2'ton
meet, is in. den storm bij Bell Island irr
dc Conceplion-haai gestrand en vervol
gens gebroken. De uil 3G. koppen bestaan
de bemanning is door twee; kustvaartuigen
aan boord genomen.
