m
It. Éj
H
I
'■fyxpf.W
SCHiEDAMSCHE COüRANÏ
S
'0mè
Ervaringen'van een politieman
m- 3
mén
TWEEDE BLAD
DISSDAC 2f. (ICIMUUlt 1!I3J. XV 2I6K.
Sport
Kunst en Wetenschap
De VondeUherdenking
Ecrc-iloctoraten van «lc Amstcr-
ilamsclio Universiteit.^
De Senaat, der' Universiteit van Amster
dam heeft besloten, in verband met de
Voiidelherdcnkin.g, bet eerc-docloraat in de
letteren' en .wijsbegeerte, te verloenón aan
de.- volgende personen
Georges Dubamël, lid', van de „Académie
Franfai.se" Ie Pa:ijsprof. Th. Frïngs, ho-og-
leoraar to Leipzig; .Sir Iferbcrt.' Grierson,
ond-hoiogloeraar. to Edinburgh; O. R. do
KI eik te Amsterdam; prof. 13, II. Molken-
boer, hoiogleeraar te Nijmegen; prof. d'r.
J. D. du Toit, hoogleéraar/te Plotcilrefstroom
en prof. dr. Aug. Vermeylem, hoogleeraar
te Gent.
Dé promoti es honoris causa rail lea plaats
hebben- in; een buitengewone -openbar© zit
ting -vitn - den Senaat op Maandag .15 No
vember-a.s.- te vier uur in de aula der
universiteit,'
t' -
&,ö3)tl]>rijs veor scheikunde.
'j; Naar bet Stockholmsche blad „Aften-
bladet" bericht,-: zal do Nobelprijs voor
scHéikunde en medische wetenschappen dit
jaar wórden toegekend aan geleerden, die
zich vooral verdienstelijk hebben gemarkt
bij hét onderzoek 'naar''iufaimn'o. In dit
verband' noemt liet'blad. den Hongaar.
Szenlgyócrgyij den Zwitser Paul Karrer en
dén Engèlschmati Walter ,IIaworth.
Rechtszaken
Champignons op een mesthoop
Ken inrichting in den zin van
do Hinderwet?
Aan J. W. J. L. lo Wassenaar, was
ten laste gelegd, dat hij zonder de over
eenkomstig de Hinderwet vereischte ver
gunning, een inrichting tot hol bewaren
van mest in werking hoeft gehouden Ie:
diens'c van een chnmpighdnkwec-kersbcdrijf
en de Ilaag.scbe kantonrechter, heeft hem
deswege veroordeeld, tot oen geldboete van
50 cent,.
Van dit vonnis kwam L. in cassatie
en de advocaat-generaal bij den Hoogén
Raad, mr. Van Lier, heeft gisteren in
deze zaitk- conclusie genomen. Sir. Van
Lier overwoog, dat, ook in don zin der
wet, liet cba-rnpignonkweekersbedrijf tobden
tuinbouw behoort, zoodat devraag moet
worden gesteld, of een. mesthoopbij zoo
danig bedrijf daaraanwezig (én gebruike
bij die cultuur; is ecu inrichting in den
zin ,van art. 2 der Hinderwet.
Uit de 'geschiedenis van de totstandko-
rning van dit artikel blijkt volgens mr.
Van Lier, dat do wetgever daarbij inrich
tingen op bet oog had, welke het karakter
dragen eener handels- of nijverheidsonder
neming. Daarom acht de advocaat gem ra d
aan ook het Kon. Besluit van 8 Mei
1918, waarin gezegd wordt, dat de wet
niet onderscheidt tussehen inrichtingen, die
we.' en die niet van Lndustrieé'.en aard
zijn, onjuist.
Ook uit de woordkeuze in het artikel,
waarin gesproken wordt van inrichtingen
tot bewaring en verwerking van afval, en
waaronder ook „mest" wordt genoemd,
blijkt, dat men niet dacht aan meslhóo-
pen in de landbouwbedrijven, waarvoor
mest .geen afval is. maar aan inrichtin-
gen waar afval bewaarden verwerkt wórdt
met andere doeleinden dan waarvoor dé
landbouwer een mesthoop heeft. Deze laat
ste mestlioopon zijn derhalve gcén inrich
tingen tot bewaring of verwerking van.af
val in den zin'van art. 2 der Hinder
wet, zooda.t mr. Van Lier concludeerde, tot
vernietiging van het vonnis van den kan
tonrechter en tot .ontslag van rechtsver
volging van dén chahipignonkwe.-ker.
•Levendige smokkelhandel
- in Brabant
Een drukke zitting voor den
Brcdasehen politierechter.
Dat de Bredasche politierechter tcgon-
woordig speciale „sm'okkelzittingen" moet
rihouden om de talrijke 'smokkelaars te
berechten, die binnen een tijdsverloop van
enkele maandenworden bekeurd, bo.vijst
wel, dat het smokkelen aan de 13 ra-
hardsellBelgische grenzen, nog lang niet
afneemt.
Het smokkelen betreft in hoofdzaak sui
ker en sigarettenpapier. Verleden week
Maandag stonden niet minder dan 71
smokkelaars terecht, die tezamen voor een
gewicht van 1100 k.g. aan ,?uikcr hadden
gesmokkeld, benevens 17.2-16 hoekjes siga-
reltenpapier. Ook werden ruim 220 gloei-
lampen „aangeslagen", terwijl nog een tien
tal smokkelaars,, dat gevlucht was, toen
het werd .-aangehouden, zich (o verant
woorden hadwegens weigering van visi-
'tafie. - L M-,-
Iii totaal werd in liet gisteren gevelde-
i vonnis lot eon bedrag van f360.— aan
boeten en. 460. dagen gcv'angenisstpE op
gelegd, benevens 65 dagen.voorwaardelijke
gevangenisstraf.
Behalve deze personen, die wegens smok-
kelen terecht stonden, vonnisde de politie
rechter gisteren nog 41 personen, wegéns
overtredingen van de wcggeldbclasting-ver-
-ordeningen voor auto's, zoodat op dien
b dag niet minder dan, 11.2 personen terecht
hebben geshmn.
y Dc straffen varieerden van 7—96 dagen
"gevangenisstraf of van f 2.- tof f 100 boete
Automobilisme
Steeds sneller gaat Rosemeyer
Een gemiddelde snelheid van
bijna 410 K.M. per uur.
liet ging den Auto-Union do-ereur B-cïndt
Roseméijerblijkbaar.nog. niet hard1 genoeg
op dé autostrada lusschon Frankfurt a.d.
Alain en Darmstadt, waar .hij gistermorgen
flirifce- snelheden heireikte, althans, later
óp: den middag profileerde hij nog eens
vandébij uits.tek.i geschikte we-ersomstan-
digheden voor rec-ordpogingen en raasde
nog eenige malen mot. zijn wagon heen en
weer. Met den kleinenAuto-Unica bracht
hij weer drie nieuwe records op zijn naam,:
tenv'ijl het hom met den grooten wagen ge
lukte den. kilómetc-r, en den mijl mot viiè-
gehclen. start met. een gemiddelde.van moor
dan 400K.M; per. uur te rijden. Er werd
zelfs een topsnelheid van 403,9 K.M. ge
noteerd. Met den kleinen racewagenves
tigde Rosemeyer nieuwe records op de
5 K.M., 5 mijl en tien K.M. met vliegenden
start; in de 3—5 L,. klasse. In deze klasse,
dec-klasse lioclt Rosemeyer gisteren de vol..
gende. niouweinternationale. klasserecods
op'.-zijn naam gebracht: -
1 K.M. met vliegenden start, gemiddelde
uursnelheid 352,177'K.M.'
1 miji'met Vliegenden start, gemiddelde
uursnclheid 353,731 K.M.
5 K.M. met vliegenden start, gemiddelde
uursnelheid 346,117 K.M.
5 mijl met vliegenden start,'gemiddelde
uursnclheid 343,562 K.M,
'10K;M. mét'vliegendenhstart, gemiddoldé
uursnelheid 334,555 K.M. T.
Ln de '5—8 Jl klasse vestigde Rósémeypr-
met den grooten wagen nieuwe records op
dérï kilometer en den mijl'"niet vliegenden
start.-
Dc tijden op de heen- en terugrit ver-
sclhiklen slechts enkele honderdste secon
den. Over 1000 M. deed Rosemeyer 8,8
sco. Voor den miji - werden. 14,5 soc. „geti
med". „De rccordduivel" bracht dus het
record over 1 K.M. met vliegenden start
in dc 5—8 L. klasse' van 389,2 K.M. per
uur op 406,320 K.M. per uur on over
1 mijl met vliegenden start van 398,6 K.M
per uur op 406,285 K.M. per uur. De oiub
records waren iréeds sedert Juli j.l.' in zijn
bezit, J I
Inmiddels bewijzen', deze 'leiten' wel, tot
welke- uitzonderlijke prestaties de. heden-
daagsche technici, couree 's en vorkéers
wogen in staat zijn.
Tot slot van dezen eersten dag van de
recórd wéék probeerde-de Engelsche major
Garden, na zijn mislukte pogingen vroe
ger op den middag, nog oens, do records
over 1 K.M. en 1 mijl met vliegenden start
in de' .750—110Ö cc" klasse, 'welke reeds
op zij -.maant stonden; mot een M.G. te
verbeteren. Dit gelukte hem schitterend'.
Iïij bereikte over den K.M. een gemiddelde
uursnelheid1 van 239,361 K.M. (oud record
228,9) cii ovor den mijl 239,356 K.M. (oud
rocrord' 23S,9 K.M.).
Chauffeur door slaap overmand
Vrachtauto met mnziékgczcl-
jcha.p tegen lichtmast gebotst.
Twco gewonden.
Ter hoogte van do suikerfabriek te Half
weg is gistermorgen vroeg oen.' vrachtauto
met een lichlrnast van de natrium verlichting
op d-en rijkswegin botsing gekomen, met
hot gevolg- dat do mast brak en over de
tramrails viel. De waélitauto,. waan^an dé
chauffeur dé macht' over het stuur had
veil oren,- werd1AHalsardino opeugesciljéurd'.
De chauffeur en fzljn 'meklé.i'nzilténdë wer
den gewond: '-Llr-'j.-:''-.
Èen 'muzTëlvgeziélschap uit Amsterdam,
keerdéf per céraélitaufo- vaiTr de fa. T. uit
Amsterdam-én hesfiiuRl door den 'chauffeur
DeP., IvanDen - lïéldér, via 's-Gramthagé
naar de h oofdslad terug. Door slaap over
mand, geraafcfo - dé chauffeur dé macht
over zijn stuur .kwijt, waardoor de auto ter
Iiocglo- van dé 'ópènbare school aan don
overkant vanden weg terecht kwam. Daar
reed! hij eerst ceii tiental betonnen paaltjes
omver en hotste daarna tegen de mast van
de. nalriumverlichtmg. Dezo hotsing was
nield. -
Het ongeluk geschieddo doordat de be
stuurder werd afgeleid- door. een toom
kippen, dat over den weg 'liep.Bij het
uitwijken is de wagen, mode tongevolgé
van den slechten 'toestand van het weg
dek, geslipt -en tegen .een boom gereden,
zoo hevig, d'at do grootc mast afknapte,
en do auto binnendrong, zoo-dat deze na
genoeg geheel wérd-.•vernield.
Van dé inzittenden' werd de heer-Van E
uit Amsterdam einsrig gewond.
Iïij lag op een der banken to slapen en
kon zich dus-niet 'tijdig uit de voeten ma
ken. 'Iïij kréég cén hersenschudding orr eén
emstigè. hoofdvvancle. Een tweedo inzittendo
werd minder ornélig aan het gelaat go-
'wond'. Onmiddellijkwerd dokter Kuipers
gewaarschuwd, die spoedig ter plaatse was
om den gewonden dc eerste hulp lo v(•■Ico
nen. De heer Vnri' E. word per auto Ivan
den Geneeskundigen Dienst uit Amsterdam
naar het Willielrnina Gasthuis overge
bracht
De gemeentepolitie was eveneens spoe
dig ter plaatse en hoeft een onderzoek inge
steld. De brokstukken van den vernielden
vrachtwagen werden later naar Halfweg
gesloopt.
Wmm.
P ha;
mm
A rr
s -
U i
Pd.-'
Jcan linlteii heeft bet record AustraliëEngeland verbeterd, Eeu overzicht tij
dens de cnfliousiaste verwelkoming bij haar aankomst op het vliegveld Croydon.
lievige vechtpartij fiissciien zeelieden.
Rij •een vechtpartij t-e Antwerpen tus
sehen zeelieden wérden twoe broers, En-
gelschen, -zoo érnstig toegetakeld, dat ésn
hunner aan zijn wonden is bozwclcén.
Dë kloppartij hoeft zich voorgedaan aan
de haven.
W,
-."3b---
ISSMII
Heeft u niets vergeten? Kijkdag inhei Notarishuis, Aelite.r SI. Picicr te Utrecht,
voor de publieke verkoopiug van gevonden voorwerpen bij de Nederl. Spoorwegen.
Gemengd Nieuws
De dubbele moord te Merkelbeek
Oud-huishoudster legt in dc ge
vangenis een- bekentenis af.
Naar wij vernemen heeft- de 64-jarige
huishoudster M. C. van K., bijgenaamd do
van Merkelbeek", dio verdacht van
mM.M op den 71-jarigen landbouwer M.
Buy sens ©11 diens 7 G jarige schoonzuster
H. S-endeu door do rechtbank to Maastricht
tot vijftien jaar gevangenisstraf was 'ver
oordeeld, wolk vonnis door hot gerechts
hof van Don Bosch werd bevestigd, ten
overstaan van don advocaat-generaal van
lret Bossche gerechtshof, mr. W. Wi. Mas-
sink ©eh béken ton is afgelegd.
Tot. nu tóe hacl 'de vröuw alle scliuld
ontkeuVd.j' -
- Geen volledige bekentenis.
Wij vernemen nader, dat liet onjuist is,
dat dc:64rjarige huishoudster M. C. van
II.-; een volledig© liekonlenis heeft afge
legd'.
Vrijdag j.l. liet do advooaut-generaal van
liet gerechtshof t© Den Bosclh, mr. W. 11.
W, M. Massink, dé vrouw bij zich komen,
daar men redenen had aan te nemen, dat
zij thans een volledige bekentenis zou af
leggen.
Toen de veroordeelde echter door mr.
Massink werd' verhoord, gaf zij toe, dat zij
met de vermoord© mensclien gevochten
heeft en dat zij den ouden landbouwer ©en
scheermes heeft ontrukt, doch tenslotte wil
de zij niet bekennen den moord met opzet
te hebben gepleegd. -•■
Dergelijke verklaringen had zij vroeger
hij den rechter-commissaris ook reeds af
gelegd, docli later weer ingetrokken. Van
een volledige bekentenis is 'dus' ook nu
geen sprake. -
Clandestiene omroepzenders in beslag''
genomen.
Op 24 October jl. zijn ton huize van
II. M. te Slagharen, - H. K. tc Lullen
(Dedcnisvaart), clando.4 me omroepzen
ders in beslag genomen, die werkten op
een golflengte van ongeveer 410'meter.
Tegen genoemde II. M. en H. K. werd
proces-verbaal opgemaakt.
Ton liuizo van G. W. C. G. aan' do gpcel-
tuuslaau te Breda, is eveneens een clan
destiene radio-zender in beslag genomen.
Ook -tegen hom is 'proces-verbaal opge
maakt.
Onderzoeken inzake brand heel moeilijk. Kleinig
heden kunnen soms beslissend zijn.
ii.
Tol do moeilijkste omlerzoekeu van
de poiilie buhuuiu'ii die inzake brand.
Bewijzen 'ut aanwijziugeu, dat do brand
is gesuciil ziju veelal niet aanwezig eu
tocli doen euceJe omstaudigticden wan-,
trouwen ontslaan, liet is onaiuodig luer
dio omstaudighedeai op te suiiiineii, zei
zijn van algonieoiie bekendtieid. In don
regel wordt de 'poliiié, (vooral ten piaito-
laudo, veel Lo laai gewaarschuwd, om bij
den - braad voldoende waaniem.'iigen te
kiume-n do-en.
In velo gevallen, dat de brand is go-
slicht, gevoelt de dader zich ineestol vol
doende veilig en is overtuigd, dat hem
niets kan -bewezen worden.
Die- overtuiging leidt er dan ook wel
toe,-dal liij; hij iiot politieonderzoek geen
blijk van ongerustheid geeft. Tochkotnl
hot voor, dat ceu kleiiiigtieid liét zelf-
vortrouwen van- don dadeir scliokt en hij
eon he kanten is aflegt, .ook at levert z'oo'n-
kleinigheid geen directe aanwijzing van
schuld op.
Een geval' waarbij zich iets dergelijks
voor deed maakte ik mee 'aan hel eind
van de vorige eeuw.
■Alijn standplaats was een dorp in een
der kleistreken in liet noorden van ons
land. Even als thans hadden de land
bouwers slechto jaren achter don rug.
Verschillende boerderijen, door do eige
naren bewoond, waren zoo zwaar mot
hypotheek belast, dat do rente uit do
opbrengst van de boerderij niet kon wor
den betaald.
Op eenvroegen voorjaarsmorgen werd
brand gemeld in een boerderij gelegen
ver buiten' do bebouwde kom van liét
doip.
Met eer. collega-werd ik er licen ge-
zondeai.Toon we ter -plaatse van den
brand kwantoor viel er-niets meer te red
den. Ook dc primitieve brandspuit van do
gemeente vermocht, niets tegen do vlam
men lo doen.
Na oenigen tijd was alles, met uit
zondering van con vrijstaande schuur "T-
brand. Slechts enkele stukken mum i
li-et woonhuis eu de boerderij waren blij
ven staan, de rest lag plat.
Volgens zijn vorklaring had de eigenaar,
geholpen door zijn knecht, liet vee kun
nen redden. -
Geen enkele aanwijzing was aanwezig,
dat do brand was gcs-ticht. Toch bracht
het onderzoek feilen aan liet licht, welke
Ie denker, gaven;
O.a. was d-e hypotheekrente over ©enige
jaren niet betaald, het vee stond reeds
op naam van een anderen sctiuJdeiseher,
terwijl de hypotheekhouder de hypotheek
had opgezegd, l'ogingen om een nieuwe
hypotheek te krijgen wareui mislukt. Do
bedragen waarvoor de boerderij, do in-;
boe-del, de landbouwwerktuigen/enz. wa
ren verzekerd, waren vrij hoog.
Bij liet politieonderzoek on bij trol ver
hoor van de bewoners werd echter ver
meden blijken te geven, dat aan kwaad
willigheid werd gedacht.
Niemand kon eenige inlichtingen geven
omtrent dc oorzaak van dein brand.
Alle persQnen, dio we hoorden, maakten
een goeden indruk, antwoordden vlot en
vim nervositeit bij het verhoor was'getti
sprake.
Dc eigenaar, een schrandere man op
leeftijd, maalde vooral cén goeden in
druk. De verzekeringspolis van do gehou
wen was' ih het bezit van. den hypotheek
houder, do andere polis was veri.rand.
Des daags na. dén brand brachten w-o
nog cei bezoek aan hot erf om onkel©
nadere inlichtingen Ie vragen. Wc troffen
er den inspecteur van de verzekerings
maatschappij, waarbij de Toerende goede
ren waren verzekerd. Deze had reeds om
voorloopig inventaris doen opmaken van
den inboedel.
Be eigenaar vim dc goederen had op
gegeven, dat een broed gouden oorijzer,
zooals door dc boerinnen van do streek
werd gedragen, was verbrand. De ver-
zck-eriiigsinspecteur verlangde, dat ongo-
voer de plaats zou worden aangewezen
waar de kast had geslaan, waarin dat
oorijzer was opgeborgen geweest.
Na deze -aanwijzing gaf hij lo keinndn
liet puin Ier plaatse te willen doen weg
ruimen, ten einde in hot bezit te koih'cin
van de overblijfselen van hot sieraad. Vol
gens zijn bewering zou hol goud tot een
klomp zijn samen gesmolten'.
E-cii paar arbeiders, die genegen waren
de noodigo werkzaamheden te verricliton,
waren gauw gevonden.
Uit nieuwsgierigheid hieven wij
politiemannen, hij liet zoeken toezien.
Tóen ©enigen tiju vvai gezocht viel
oiis lrct vreemde gedrag van dm eige
naar op. Hij werd erg zenuwachtig
eu uit li-eeJ zijn houding bleek angst.
Ilcl duurde niet Jang of hij riep ons
afzonderlijk en gaf to kennen, dat hij
een medcdccllng wilde doen.
We gingen met hem in de niet verbrande
losse schuur en daar vertelde hij snik
kend en geheel van streek, dat. liet gouden
oorijzer van zijn vrouw al eenige jaren
geleden was verkocht en ©r oen verguld
voor in dc plaats was genomen.
"Wal mijn collega er toe bracht weet
ilc niet, doch toen dc man was uitver
teld vroeg hij: „Eu vertel ons nu oens,
licht go don brand aangestoken of niet?"
Tot onze verwondering bekende hij oogelii-
bl ik kei ijk.
Ilij en zijn knecht waren om twee uur
ia den morgen opgestaan, hadden op
■een paar plaatsen in do schuur een partij
stroo aangestoken en hadden vooraf 'liet
vee in veiligheid gebracht. Aan zijn knecht
was een fuiine beloooiiiig toegezegd.
Do misdaad was uil wanhoop geploegd.
Volgens zijn berekening t zon hijhij ont
vangst van 'tic vé'rzekérmgsonimcn na;
belading van zijn schulden, inog oen bla
ding overhouden terwijl hij een verkoop,
welke; onvermijdelijk .was geworden, dé
opbrengst niet voldoende zou zijn óm do
schulden te betalen,
Do zekerheid, dal or geen ©nkelo aan
wijzing van schuld bestond en hij op (lo
stilzwijgendheid van zijn knecht kon ro-ko
non, luid hein volkomen gerust gestold,
liet geval mei het oorijzer hail hom edi
tor beelemaal in de war gebracht.
liet is onnoodig om hier te vermeiden,
dat we niet mot oen misdadig aangelegd
incnscli te doen lmddem; Zoo iemand
zou zeer zeker in het geval met hot oor
ijzer geen aanleiding hebben gevonden
om ten Imker.,'onis af tie leggen, liet hield
immers geen i-ochtstrcekscti verband 'met
don brand, althans mot het ontstaan
er van.
De eigenaar en do knecht werden nar
tuurlijk beiden aangehouden. Ook laatst
bedoelde bekende. Zij werden dan ook
heiden' veroordeeld.
Een en a'rider was voor do' schuld-
cischers een strop. Ilot ligt voor de hand
dat (hi betrokken verzekeringsmaatschap
pij vcigorde do verzekariiigsoininén uit to
koevcn.
O.-n to voldoen aan dc nieuwsgierigheid
van don lozer zij nog modegedeteld, dat
eigenaardig genoeg gectn 'resten van liot
vergulde oorijzerwerden gevonden. Ver
moedelijk is liet métaal (zilver?) gesmol
ten on weggedruppeld.
(Wordt vervolgd.)
O lilt
«flMMflAitarw
i;"
wm
V'.M
m
y-*
