Donderdag 2 December 1937
EERSTE BLAD.
De Düitsche koloniale eischen
De toestandvan
Prins Bernhard
90sie Jaargang.
21727
Tel. No. 69300 (3' lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HpEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 C3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Berlijn zal geen initiatief nemen.
In gezaghebbende kringen ie Oer
lijn verklaart men, dat Duitschland
naar aanleiding van de te 1 Londen
gevoerde Fiansch-Brilsche besprekin-
gen geen nieuiv initiatief zal nemen.
Men wijst er op, dat Frankrijk en
Engeland llians - hetinitiatief - in de
koloniale kwestie dienen te nemen.
Duitschland is bereid „eenigen tijd" te
wachten tot deze kwestiemeer in
bizondei'lieden wordt besproken.
De bewering, dat Duitschland het
denkbeeld zou hebben geopperd van
een teruggave van Kameroen en Togo
en van het instellen van „een soort
mandaat over den Belgischen Congo
en Angola", heeft in Duitsche poli-
tieke ktingén groote ontstemming ge
wékt.1 Men betoogt, dat Duitschland
slechts de koloniën- eischt, die het
als zijn eigendom beschouwt, en die
het „door het Diktat zijn ontnomen".
De Berliner Boorsenzeitung wijdt een be.
schouwing aan een artikel vain de Daily
Telegraph, waarin dit blad meldt, dat do
Franstóhe ministère Maandag de besprekin
gen te Londen verlaten hebben met de
overtuiging, dat Duitschland zijn oogen
meer richt op den Belgischen Congo en
op Poringeesdli Angola dan op de gebieden
die thans onder Zuid-Afiikaanscli of Ein-
golsjeh mandaat slaan Natuurlijk moet de
opvatting gesuggereerd worden, aldus de
Roei senzei tang, dat deze Fransche indruk
ken tot stand zijn gekomen op grond van
het rapport van lord Halifax over zijn be
zoek aan Duitschland.
Het doel is Dmtsohland bij do andere
landen verdacht te maken en het te betich
ten van begeerten naar vreemde bezittin
gen. Dat met deze berichten bewust iets
onwaars tot uitdrukking is gebracht, ligt
/voor de band. Want niemand kan van de
Daily Telegraph verwachten, dat het de ver
klaringen van Hitler, op "30 Januari jJ. niet
heeft gietend, waarin uitdrukkelijk gezegd
is: Duitschland beeft geen koloniale aan
spraken jegens landen, die het geen kolo
niën ontnomen hebben.
Het Duitsdhe Nieuwsbureau voegt hier
aan een redactioneele aaatoekening toe:
de tendentieuze beweung van de Daily Te
legraph is inlussctien ook reeds verschenen
in andere buitenlandsche dagbladen. Voor
deze bladen kan hetzelfde geiden, dat hier
de Boorsenzeitung schrijft ten aanzien van
de Daily Telegraph.
Von Ribbont rop bij Eden.
Eden heeft Won Ribbentrop ontvangen.
Men meent te weten, dat hij den Duitschen
ambassadeur aanvullende mededeeimgen
heeft verstrekt over het na de Britscli-
Fransche besprekingen gepubliceerde com
muniqué en de voornemens der beide
regeeringen ten aanzien van een „algemce-
ne regeling" heeft uiteengezet.
Eden zal vandaag Grandi ontvangen.
Hel Belgische standpunt.
In Belgische regeeringskringen, waar men
gisterochtend ©enigszins sceptisch stond
tegenover de belichten, volgens welke
Duitschland een belangrijk aandeel in het
bestuur van eten Belgischen Congo zou
hebben opgeëischt, heeft men gisteravond
met voldoening kennis genomen van de
tegenspraken in de Duitsche pore, waarin
wordt verklaard, dat Duitschland niets op-
eischt, van landen, die het geen koloniën
hebben afgenomen! -
'De strijd in China
-He opmar-ch naar Nanking.
De Japansche troepen rukken thans con-
vergeerond op langs vie: routes. Zij zijn
aangekomen op 70 K kt. van do voorma
lige 'Chinecsche hoofdstad.
Sommige waarnemers voorspellen, dat
Nanking tegen 15 December zal vallen, an
deren zijn er zeker van, dat do Japanraoo-
zen zich met Kerstmis van Nanking moesten
zullen maken.
Reuter meldt nader:
De Japansche .troepen, die .naar Nanking
en Woohoe oprukken, naderen steeds meer
fot hun, doel, terwijl een afdeeling Tang-
Jang, op.70.kilometer .van Nanking bereikt
heeft, heeft oen andere, naar gemeld wordt,
vasten voet gekregen te Idjang, 55 kilo
meter van Woehoe. Die Japanselie op-
marsch is tot een wedloop tussehran de
verschillende afdeelingen geworden. De
Chineezen laten bruggen in da lucht vlie
gen en ondermijnen de wegen om don
opmarsch te belemmeren.
Duitsche, bemiddeling In Orinecseh-
Japansche conflict?
Dit gewoonlijk welingelichte bron te
Sjanghai wordt vernomen, dat de Duitsche
ambassadeur in China, dr. Oscar -Trant
mann, een^ audiëntie zou hebben aange
vraagd bij Tsjang Kai Sjek en- Tlahkmi
reeds zou hebben verlaten op weg naai
Nanking, teneinde aldaar den generalissi
mus te ontmoeten. In Chineesche. welinge
lichte kringen gelooft men, dat hij belast
is de Chirieesche regOering Duitsohlands
bemiddeling aante "bieden en misschien
wel pressie uit te oefenen, opdat men een
spoedig einde make aan het conflict. Men
gelooft .verder, dat Berlijn in volledige
overeenstemming met Rorne handelt, on
ziet in ©en 'artikel in de Popol'o d'Italia,
dat algemeen wordt toegeschreven aan Mus
solini, een aanwijzing, die zou bewijzen,
dat de-Duitsche stap in overeenstemming
met de zienswijze der Italiaansche regee-
ring zou zijn.
De strijd in Spanje
De vrij wil 1 igersk wes tie.
Do volledige tekst van het. antwoord der
regéermg te Barcelona betreffende het uit
zenden van ©en commissie van onderzoek
naar Spanje is thans te Londen aange
komen.
Men meent te weten, dat de Spaansch©
regeering in principe toestemt in het ont
werp, maar oen zeker aantal reserves for
muleert en een aantal vragen om nader©
bizonderheden stelt.
In het Lagerhuis heeft Eden gisteren
medegedeeld, dat alle Engelsehe onderda
nen, die door Franco tijdens de krijgsver
richtingen gevangen zijn genomen, in vrij
heid zijn gesteld.
België
Dc Vliuimsclio eischen feu aanzien
der academiën.
Welke de oisdhen der Vlamingen zijn ten
aanzien van de academiën is gisteren voor
de Katholieke Vlaamsche Landsbonders te
"Medielen duidelijk uiteengezet door dr. J.
Goossevaerls, secretaris van de wetenschap
pelijke ciongTessen en van de vere("niging
voor wetenschap, - -*«. jr-v-isc-vrx
De Vlamingen eischen geen gelijkheid1
zjj(5djtn talrijker dan de Walen doch. recht
vaardigheid. Zij verlangen een spo-cdige op
lossing, in de Vlaamscho academiën moeten
mannen van wetenschap zitting hebben, die
niet vaderlandsliefde koesteren voor vreem
den, doch de belangen vam hun eigen volk
behartigen. De politiek, cr ook do taal
kwestie, dient uit de academiën geweerd
te worden. Tenslotte vragen de Vlamingen
geld om jonge geleerden te kunnen steunen.
De oplossing, die minister Hoste, dr. Nolf
en Senator Aug Vermeit en aan het vraag
stuk willen geven (splitsing der bestaande
Fransche academiën) achtte dr. Goossov-
vaerts onaanvaardbaar
Denkbeeld van een bondgenootschap met
Nederland geopperd.
De Bond van katholieke vereenigingen
en kringen is bijeengekomen ter bespreking
van buitenlandsch-politieke vraagstukken.
Tijdens het debat werd oa het woord ge
voerd door den katholieken senator
Nothomb, die verklaarde begrip te 1'eb bon
voor een bondgenootschap tusschen Bel yin
en Nederland, en verder zoide verheugd1 ie
zijn over de tegenwoordige internationale
positie van Belgie
Frankrijk
liet Fransche vlootprogramma.
Naar in de wandelgangen- der Kamer
wordt vernomen, heeft Campinchi tijdens
zijn uiteenzettingen' voor de vlooteommis-
sie dor Kamér medegedeeld, dat het twee
jaar geleden opgestelde programma voor
den vioolbouw op normale wijze voortgang
vindt.
De „Jean Bart" het eerste der'op stapel
staande linieschepen van 35 000 ton is
voor ongeveer 55 procent gereed en kan
in 1939 in dienst worden gestold De „Ri
chelieu zal het volgende jaar gereed
zijn.
De vertraging van don aanleg van de
vlootbasis te Mers El Kebir is een «go-
volg van verminderd© erectieten, doch de
werkzaamheden - zullen in - versneld toriipo
worden hervat. -
Daladier over de bewapening.
Voor de militaire Kamercommissie heeft
minister Daladier ©en uiteenzetting gegeven
van het wapeningspian, liet officicronvraag-
stuk en de militaire situatie in Europa.
Volgens (het gepubliceerde communiqué
hoeft de minister gesproken - over de mid
delen, toegepast ter verhaasting van het
gebruik der credieten. Ilij zoide, dat de
credieten van 'd© begrooting voor *1938
voldoende zijn om het oorspronkelijk vast
gestelde rhythm© van fabricage voort te
zetten. Indieh de prijzen aanzienlijk ver
anderen, zal de minister niet aarzelen,
in den loop van het jaar het parlement
aanvullende credieten te vragen. Daladier
toonde zich zoor voldaan over het resul
taat der nationalisatie, die ©on zekere ver
betering van hoeveelheid en hoedanigheid
van het materiaal tengevolge heeft gehad.
De particulier secretaris vc a Z-K.H.
Prins Bernhard, Jhr.Mr, C.Dedel,
deelde ons gisteravond kwart voor
acht het volgende communiqué mede:
De dag van heden verliep gunstig.
Prins Bernhard heeft voor het eerst
eenig voedsel tot zich genomen, de
hoofdpijn is minder, de Prins was
betrekkelijk opgewekt.
Het communiqué van hedenmorgen
luidt:
Deze nacht heeft meer slaap gegeven
dan de vorige, de hoofdpijn wisselt,
doch neemt in het algemeen af.
Prins Bernhard heeft met genoegen
zijn ontbijt genuttigd. De algemeene
toestand blijft bevredigend,
Hof jager Spek heeft buiten de breuk
van zijn knieschijf geen stoornissen
vaneenig belang. Ook hij heeft goed
geslapen,
Neus en Hoofd
i, verstopt.
*i Ierland
4 ïy
lersche Vrijstaat .wordt Ierland".
Do regeering van den lefschen Vrijstaat
heeft den Volkenbond! medegedeeld, dat
volgens de Icrsdve grondwet, dia 29 De
cember a.s. van krach G wordt de offi
cieel© naain van den-* Lbrschen Vrijsta it
genyoudig.!jna...het„ dersoli, „Eira'te gn in
bet Engeisch „IrelancT'(Ierland) zif zijn.
Italië
De Italiaansche Kamer heeft het decreet
van 27 October jl. goedgekeurd, waarbij
opnieuw em bedrag van 193 mdlioen hre
wordt toegestaan voor eten bouw van nieu
we vlooteenhcden.
Sow et Rusland
Dc godsdienstvervolging.
De beido laatste evangelische predikan
ten in de Sovjet linie, de D'uitschere Rei-
ehart, vader en zoon, zijn door de GP0E
gearresteerd. De ongeveer 1.750 000 pro
testanten in de Sovjet Unie hebben thans
geen enkelen geestelijke meer.
Zusd-Ameraka
Na den staatsgreep in Brazilië.
De ontwikkeling van den binnenland*
.sclicn politicken toestand heeft binnen het
kader van cte rc-ch Isp raa kit er v or min g geleid
tot aftreden van talrijke'federale rechters,
tevens zijn verscheidene generaals ontsla
gen. De afgetreden rechters en ontslagen
geneiaals waren, niet tevreden over den
nieuwen toestand.
W t-/?i
De Znid-Afrikaansche gezant, dr, IJ, D« van Broekhuizen, is gisteren naar zijn
vaderland afgereisd voor een vacantie van ecnige maanden. Luit.-gencraal jhr. IV. Itücll
(rechts) deed den vertrekkenden uitgeleide.
BINNENLAND
Incident tijdens rede van den burge
meester van Groningen.
In het Concerthuis te Groningen is gis-
Icravond op initiatief van „Prohavec" (Pro
vinciale Handelsvercenig-iig én Ver koers
commissie), met medewerking van de'plaat
selijke verceniging voor veii.g verkeer en
enkele andere corporaties, een zeer druk
lezochle propaganda vergadering gehouden.
Talrijke autoriteiten, onder wie de com
missaris der Koningin in de „provmei-e
cuomngen, mr. J. .Linthorst Homan, de
burgemeester der stad, mr. P. ,\V. J, II.
Cor! van der Linden, verscheidene burge
meesters uit de provincie en veten ande
ren, gaven van hun belangstelling blijk.
^Voor de pauze sprak de burgemeester
van Groningen jCnkelo woorden, naar aan
leiding van de te Groningen "gehouden
collecte voor het „Kleeding-, -Schoeisel-
en Dekkingsfonds", waarvoor hij tevens
nog een bijdrage verzocht van de in de
zaal aanwezigen.
Plotseling verhief zich iemand van zijn
zitplaats en riep: „Ik protesteer"? Rumoer
ontstond in de zaal -,en enkele 'personen
liepen^ op den opposant toe, die onmiddel
lijk uit de zaat werd verwijderd. Hierna
vervolgde do burgemeester zijn aanbeve
ling voor doze collecte. De vergadering
had een rustig verloop.
Dngelijksche inilevcijfers.
Medegedeeld door hot Centraal Bureau
v ooi de Statistiek.
's Gravenhnge, 1 December.
Aandeelenkocrsen 87.1.
Goederen grteothandolspiijzen 77.5.
Overzicht Tweede Kamer
Dc begrooting van sociale zaken
afgedaan,
In haar vergadering van gistermiddag
heeft de Tweede Kamer de bespreking
voortgezet van de begrooting van social©
zaken, in het bizonder van de afdeeling
werkloosheidsverzekering en steunverlee-
ning.
D© heer Van Houten (christ dern.j
keurde dc tegenwoordige steunvmleoning
af en steunde de motie Kupers.
De heer Stcinmetz (r.k) zag in de
spaarregeling een dement van armenzorg.
De heer Duymaer van Twist (a.r.)
bepleitte de belangen van een aantal vis-
sehers in het waterschap Voltenhoven, de
boeren Hilgenga (s.d on Eb els (v.d
spraken over do belangen van do weik-
looze land- en tuinarboiders en de heer
A mei ink (ar) steunde het beleid van
den minister. De nood der iveikJoozen
werd door mevr. De V r i esBrums
(s d.) en door den hoer W ij n ko op (comm.)
geschildeid, teiwijl de heer Joekes (v.d.)
o a. cnliek uitoefende op de werkverrui
ming met behulp van het weikfonds Laatst
genoemde spreker behield zich het oor
deel over do motie-Kupors vjoor. De hoer
Woudenberg (N.S.Ü.) achtte de steun
regeling onvoldoende.
De minister van sociale zakan, de hoor
Romme heeft de sprekers beantwoord.
In zijn lange rede doelde de minister o m.
mede dat, m oveilog met zijn ambtgenoot
van economische zaken bostelen is alle
faciliteiten der steunregeling ook toe te
passen voor de kleine boeren.
Het geheide vraagstuk der steunregeling
zat worden voorgelegd aan eon staatscom
missie, welker samenstelling nog deze
maand te verwachten is Deze staatscom
missie zal tiet geheole complot der werk
loosheidszoig hebben te bezien, ten einde
advies uit te brengen over wenschehjko
herzieningen.
Het woidt niet betwist dat de verhou
ding der s'toimnormen voor groote on klei
ne gezinnen billijk is. Wanneer do steun
zou worden verhoogd, zou deze verhou
ding der steunnurmen dan ook niet moe
ten worden gewijzigd. Eon verhooging over
de hoeie lijn met behoud dezer vei houding
is echter niet mogelijk, daar de sten rui orrn
voor het groote gezin blijven moet be
neden het loonplafond, dat op het oogen-
blik geen onderscheid maakt voor groote
en kleine gezinnen Wil men dus do steun-
normen verhoogen, dan zal daaraan voor
af moeten gaan ©en heizienmg van bet
loonplafond, in den zin van ©en kinder
toeslag-regeling. De minirior doelde mede,
dat ©en voorontwerp ,tundergeldverzeke
ring" bij den Hoogen Raad van Arbeid
aanhangig is gemaakt, waarvan dus de
indiening hij de Staten Generaal op kor
ten termijn is te verwachten.
De minister spoorde werldooze gezin
nen nog eens aan een volledig gebiuik te
maken van de besparingsmogeJijkheden, gé-
legen in de goedkoop© levensmiddelen-
distributie. De distributie van margarine
en vet zal worden uitgebreid tot de klei
ne gezinnen.
De spaarregeling, is niet onjuist, omdat
de werkloozen, wanneer zij k!coding en
schoeisel willen koopea, ook zonder deze
spaarregeling moeten sparen of wel
moeten afbetalen, hetgeen op hetzelfde
neerkomt. De spaarregeling heteokent voor
vele gezinnen een welkome steun, en mem
doet den arbeiders geen voordeel door
bon van deelneming aan deze spaarrege
ling af ie houden.
De spaairegeling is geen armenzorg, daar
hij armenzorg alleen gesteund wordt in
dien dc behoeften van ©en bepaald gezin
zijn gebleken, terwijl de spaarregeling een
toeslag geeft ongevraagd de behoeften.
Armenzorg is individueel, de spaarrege
ling is algemeen.
Naar aanleiding van ©enige opmerkin
gen omtrent het denkbeeld van ©en ver
plichten arbeidsdienst zeide de minister
dat dengenen, die bewust of onbewust
den schoolstrijd willen invoeren op hot
gebied der opvoeding van het niet meorv
schoolgaande kind, door af te dingen op'
het opvoedmgs-recht der ouders, de regee
ring tegen zich zullen vinden.
De begrooting van het departement van
sociale zaken werd zonder hoofdelijke
stemming goedgekeurd.
Ned. Bond van slijlcrs in gedistilleerd.
De Ned. Bond van slijters in gedistil-
leerd heeft haar jaarhjksclie algemeene le
denvergadering in 4 café restaurant „Biga-
telle" in Den Haag gehouden onder voor
zitterschap van den heer T Blok, uit Rot
terdam.
De voorzitter heette speciaal welkom den
spreker van dien dag, den heer L'. do
Groot, secretaris van het hoofdbestuur
van den Kon. Nod Middenstandshond die
later op den dag het onderwerp vesti
gingswet kleinbedrijf zou inleiden.
Het jaarverslag on bet financieete ver
slag van den secretaris-penningnreester.
den heer M Brandei, werden goedgekeurd
De belangwekkende causerie van den
heer De Groot, oogstte veel bijval en gaf
aanleiding tot, het stellen ran vod ra
gen, die door den inleider werden be
antwoord.
In deze vergadering waren ook dan de
orde d© nieuwe concepten voor =tifu-
ten en huishoudelijk reglement, welke tot
uitvoerige gedachtenwisseling aanleiding
gaven. De definitieve tekst "al in een
'ntere ledenvergadering worden vistge-
steld
Het zittende bestuur, bestaande uit de
hecrea T. Blok, voorzitter; W ^ligting,
vice-voorzitler, on M Brandei, soaretans-
penningmeester, werd voor hot Volg-md©
jaar herkozen.
De Zuid-Afrihaansfhe gezant lijdelijk
naar zijn land terug.
De gezant van de Unie van Zuid-\fnka,
dr. It, D. van Broekhuizen, is gistermfdtlng
voor een partieuliire reis nair Zuid-Afrik»
vertrokken, op wrik© reis mevrouw van
Broekhuizen en hun drie kinderen hem
vergezellen,
lij bet afscheid waren aan het Ilolland-
sehe-Spoorslaiion in Den Haag vele vrien
den van Zuid-Afttka en in hot bizonder
van dr. Vim Broekhuizen
In de eerste klasse wachtkamer hadden
allen de gelegenheid, den gezant ©n zijn
mode reizend© tamüie'c-hn d-e hand te
drukken ,en' hun ©en prettig verblijf in het'
Zuid-Afiikaa.nsdie land toe te wensêhen,
waarop dr. van Broekhuizen schu\sémd ant
woordde met een „komen" jullie ons" daar
allemaal maar bezo ken".
Bij het vertrek, van don trein te 135L
werf de familie van Broekhuizen nogmaals
hartelijk gegroet.
i 'De gezant zal een dag te Parijs door
brengen en Zaterdag a.s. van Marseille
per boot d© reis voortzetten. Na ongeveer
vijf maanden zal de'familie van Broekhui,
zen te 's-Gravenhage terugkeer™, 1
Luchtvaart
Zwccdseh pustr iegluig verongelukt
Een postvliegtuig van de uj t Stockholm
Helsinki, heeft een noodlanding ©"maakt
op een bevroren meer hij Stockholm.
D© beide inzittenden, bestuurder en. sar
diotelegrafist, zijn verdronken,
iJm- iijiiiu i> i v Hin mol uh-
loniloriug imi Xftiï' vu I oisitlligon,
ïiys per kwamn' l' (rnuoopor post
f 2.50. Pr ijl por wvek 15 ets. Afïim-
der1yK« mintncn 4 ets A.bounemeuten
wordeu dagelijks aangenomen
Advortontión voor hot eerstvolgend num
mer moeten vóór o! 1 uur aan het Bureaa
bezorgd ziju's Zaterdags vóór O uur.
Eon bepaalde plpsla r van advertontida
wordt niet gewaarborgd.
IEDAIV1SCH
Prijs dor Ad ver ten tién: van 15 regels 1155j
Iedere regel meer 10.30, In het Zaterdagnummer
1—5 regels f 1.80, iedere regel meer f 0.35
Reclames f0.75 per regel. Incasgokostenö ets j
Dostkwitantieslö ets. Tarieven van advertenfita
bij abonnement zijn aan het lfurean verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Klem©
Advertentién opgenomen ,1 10.50 t/m. 15 woor
den, f 0.73 t/m. 25 wooiden Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
's Woensdags: Kleine Advertentién tot 25 woor
den f025, mits v66r Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd.
- 's Zaterdags: Kleine Advertentién 1100, Indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
Dpn Dampo. inademen door
middel van deze practische in-
halatorweikeU gratis ontvangt
lij'n doos 30cl. of pot 50 ct.
Ylooüiifbreidiiig.
V4jU
i
