Dinsdag 21 December 1937
EERSTE BLAD.
Spanning tusschen Amerika en Japan
Wé
90ste Jaargang.
Ümninira Nln 1 T00rl£05lt» &ei,ces t
Midden-Amerika
Engeland
i>DuitscSii!aiKl
Brazilië
int. Samenwerking
Vereenigde Statera
Radio-uitzending onderbroken
De twee ton-actie voor het kind
No. 217 '3
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LARGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 693O0 (3 lijnen).
Postrekening No. 53II.
BUITENLAND
Geduldige houding te Washington.. Het onderzoek
naar het incident met" dé „Panay". Negen torpe
dojagers met verzegelde orders naar zee.? De
„voorloöpige regeering" te Peipïng" niet erkend.
In officieuze toingen be Washington krijgt
men den indruk', tdat die spanning, ont
slaan door hot inoidënt met* de kanonneer
boot Panay, nog steeds eren ernstig is, on
danks de kalmte der Amerikaansdie pers
en do geduldige haudiftg der verantwoor
de-I ij'k'o autoriteiten.
In afwachting van can volledig rapport
lover deze aangelegenheid weigert Huil nog
steeds ieder commentaar.
De (Overlevende journalisten van de
Panay, die aanwezig waren op'dëpersconfe
rentie, in den loop., waarvan generaal, Hid
jada mededeeling -deed -van/de ^resultaten
van hot door de Japannéezen^Jïngesteldo
(onderzoek hebben verklaard* dat"dé mond--
deksels nooit van de kanonnenvan do
Panay zijn afgenomen tót het "oogénblik
waarop hel schip zonk. J* s -
Desgevraagd verklaarde de_woordvoerder
van hel Japansdke loger dat cen.Jajmscho
infanterie-offider „maalrégejon Ogenomen
had" toen het nog onmogelijkwas, de
nalievlag van het schip* te onderscheiden.
Toen den woordvoerder gevraagd werd
of de Japamsdhe oommissie van onderzoek
huitenlandsöho getuigen zou hóoren, ver
klaarde deze: het is'niet de gewoonte der
Japansohe marine, buitealahdSche getuigen
te Iiooren. Hij voegde* hieraan toe, dat dit
zou geschieden indien Tokio het noodig
mocht ooideelen.
In een hedenochtend gehouden perscon
ferentie heeft de Japansdie luitenant-ko
lonel Yoshiki Mishi, die te Hohsien een on
derzoek hoeft ingesteld naar hot incident
met de Panay, het rapport van generaal
Harada op verscheidene punten tegenge
sproken. Overste Mishi is tot de slotsom
gekomen, dat het onwaarschijnlijk is, dal
de bemanning van de Panay geschoten
liceft.
Generaal Ilarada, die zelf de conferentie
bijwoonde verklaarde, dal hij op grond
van nadere inlichtingen op zijn ve» klaring
van gisicren moesf terugkomen. Hij twijfelt
thans zelf ook of de Panay het vuur heeft
geopend.
Overste Mishi vcikiaarde tenslotte, dat
dt Japansche troepen niet met mitrailleurs
op de Panay hebben geschoten.
In den, afgeloopen nacht zijn plotseling
negen torpedojagers mot verzegelde or
ders uit San Diego naar de hoofdbasis van
do Amerikaansche Stille Oceaan vloot, San
Pedro, vertrokken.
In matinekxuigon wordt verder officieel
vernomen, dat vijf escadrilles van de ma
rine-luchtmacht te San Diego.. opdracht heb;,
ben ontvangen zich gereed to maken voor
een vlucht met onbekende bestemming.
Omtrent de opdrachten van do. torpedo
jagers wordt de grootste geheimhouding
betracht. De schepen zoudan in het be*
gin van hot volgend jaar een kruistocht
gaan maken. De bemanning was voor een
groot deel aan den wal aan het passa
gieren, toen zij in allerijl aan boord
moesten lorugkeeren
Het marine-departement te Washington
verklaart, dat do vlootbewcgiug aan de
Westkust onder leiding staat van den plaat
selijken bevel voerenden admiraal, die hier
in kan handelen -zonder opdracht van'
Washington,
In mannek-ringen (e San Diego wordt
do verondeistelling geuit, dat deze mobi
lisatie een proef is om te zien hoe snel
de vloot gereed is.
San Pee'10 ligt tweehonderd kilomefcoi
ten Noorden van Sau Diego en is een van
do voornaamste havens van Californie.
De minister van builenlandsche zaken,
Coideii Huil, heeft te kennon gegeven, dat
de Amerikaansche polit.ek ten aanzien van
do bescherming van Amerikaansche bur-
geis en belangen in China ongewijzigd
blijft.
De Amerikaansche regoering kan zich
niet plotseling "losmaken van haar ver
plichtingen en verantwoordelijkheden. Hij
- voegde hieraan toe, dat de Amerikaansche
schepen en troepen in het' Oosten nooit
een agressieve taak hebben gehad en dat
let sinds geruimen tijd de wensch on ver
wachting is van zijn regeering, dat de oor-
Jogsbodems en troepen zullen kunnen wor
den teruggetrokken, hetgeen geschieden zal,
zoodia er voor hen geen reden meei be
staat aldaar langer te vertoeven,
v De centrale Ch'nreïche rz-georing he-ft
T~een manifest uitgegeven, waarin zij w-
Sfi klaart:
j De Japanneezen, niet tevreden met de
mslacb'ing van duizenden Chineesriie bur
%gers en ao-in bezit neming van ta!'van
umnecsche steden, hebben zich schuldig
UIIIIIILUla ÜU. I HONDENZIEKTE
P. WAPENAAR, Schiedam, Hoogstr. I5I b
;emaakt aan een nieuwe flagrante schem
ing dor lerritóriale oh administratieve
sonvereiniteit van f Ghina. - -
De procedure, die" zij in Mandsjoekwo
hebben toegepast door het nemen van
een toevlucht tot bedreigingen en, het doen
van een beroep op twijfelachtige, indivi
duen, hernieuwend, hebben zijin het be
rooide Peiping een* zoogenaamde yoorioo-
pige regoering van de Ghineóscho repu
bliek ingesteld, .welke 'een marionet* is
in de handen der. Japannêezen. Alle da-
den dezer zg." regeering," of zrj-betrekking
hebben op .de, binnen-/ of de ibuitérrland-
scbe politiek,"; moetent beschouwd; wórden
van_ nul 'eo* geèn-erwaarde;-zij,die' ter
aan" deelnemen," zijn jterraders,die, onder
déwet vallen. 1
Den krijgsraadis hevel gegeven, over
te gaan' tot. 'arrestatie' enbestraffing'als
\terradêrs,.van'allo personëii/dièaan' déze
regcenng deelnomen." A<
/''Minister", Éden'.1; heeft in. jiet Lagerhuis,
verklaard.: - De "Britscheri regeering erkent
dé. centrale "regeèrinj j als1 do' regéering
van* gehêel"-' China,.' Bijgevolg.-1 is; érgejin
'spiake van," dat liöt'nieuwe béstuur erkend
zalworden., --<■ -i- -- vk
Officiéél wordt bekend gemaakt, dal
Knatchhüll Hugessen,' die bij "een tocht
van Nanking door Shanghai door Japan
sche vliegtuigen is aangevallen en ernstig
gewond werd, niet als ambassadeur naar
China zal terugkeeren. Sir Archibald Ken,
thans ambassadeur te Bagdad, is m zijn
p'aals benoemd,
Japansche oorlogsschepen be
schieten Amoy.
Acht Japansdie oorlogsschepen van de
vlootbasis' op het eiland Kihmoen heb
ben gisteren Amoy beschoten. Dertig sdio-
pen namen aan de actie doel. ,Do door
■het bombardement aangerichte"'' chade is.
•naai'.-.men hier. verklaart, gering.-Tot- een
ontscheping van Japansche troepen in de
Biasbaai is het niet gekomen.
De strijd in Spanje
Het offensief tegen Terucï.
Dit inlichtingen, afkomstig uit het recht-
sche Spanje, blijkt, dal het offensief legen
Teruel het best georganiseerde is geweest,
dal de linkschen tot nu toe hebben onder
nomen. Hel vormde dan ook een volko
men verrassing. Na bezetting van de heu
vels en de dorpen Concud en vritldsier,
was de omsingel mg der stad een feil. ür
beslaat evenwel toch nog een kleine ver-
I inding met de rechtsphe achterhoede. Op
het oogenblik spelen de gevecli en zich
af ui de onmiddellijke nabijheid der slan,
welker verdediging vergemokkerijkt wordt
door-hef feit, dat Teruel op een hoogte
gelegen is. De troepen van Franco verde
-uigen zich met behulp van talrijke auto
matische Wapens, als" gevolg waarvan de
gevechten buitengewoon bloedig zijn. -
Do effectieven, die aan den aanval op
Terue! deelnemen, schijnen ongeveer 80 0QJ
man sterk te zijn. Zij besemkken over
overvloedig ma.eriaal.
Naar het rechtsclie opper!>evel verklaart,
is hier - sprake van een operatie welke
beoogi den groeten a'gemeenon aanval,
die generaal Franco heeft voot bereid, te
vetijdelen. Men voegt er evenwel run toe,
dat dit doel niet bereikt zal worde,n
aaar de plannen van don rechlschen gone-
laien staf tot op den letter en zonder
de minste wijziging gevolgd zullen wor
den. Teruel zal' uifcaluitend met troepen
uil dezen sector verdedigd worden.
De positie der stad schijnt niettemin
moeilijk te zijn en veel overeenkomst, te
toonen met die van Oviedo en Hue-ca. .Iet
algemeen bevel over den'sector s-hijnt m
handen te zijn van generaal Aronda, den
verdediger van Oviedo.
Volgens een mededeeling uit Barcelona
hebben de regeering troepen de poort aan
de oostzijde van Teruel veroverd v-n wordt
ihans in. de stad gevoch.en. De draart-
iooze verbinding tusschen Teruet en rechts
Spanje is verbroken.
Van de zijde der opstandelingen wordt
ontkend, dat de toestand voor hen te
Teruel hopeloos zou zijn.
Het bloedbad op de grèns vail Haiti.
Dp legatie van Haiti to Washington heeft
medegedeeld, dat naar schatting 12168
personen zijn gedood bij het bloedbad op
de grens van Haiti en Santo Domingo
in October van dit jaar. De republiek San
to Domingo wordt beschuldigd het vredes
verdrag van 1874 en' het vriendschaps
verdrag van 1929 te hebben geschonden.
President Roosevelt heeft den oprech
ten wensch geuit, dat-de crisis tusschen
dc Dominïcaansche republiek en Haiti naar
aanleiding van de bloedig» grensgevech-
ton een spoedige, rechtvaardige en vreed
zame oplossing moge vinden door gebruik
making «van'de inter-Amerikaansche wre-
des-instrumenten.
Vier kruisers op stapel gezet.
Geoffrey Shakespeare, de parlementaire
secretaris der admiraliteit, hoeft medege
deeld, dat vier kruisers van 8000 ton
bij verschillende firma's zullen worden
besteld als onderdeel van het vlootpro-
gram voor 1937.
De Brilsrb-Haliaansche betrekkingen.
In het Lagerhuis heeft minister Eden op
een desbetreffende vraag geantwoord, dat
in verband" met berichten ten aanzien van
de Iialiaansdke propaganda in het Nabije en
Midden-Oosten, hij kortgeleden den Itali-
aanschen a mbassadeur ie Londen, Grandi,
er van'in kennis had' gesteld, dat de Brit-
scire regeering goed' op de hoogte is van
deze propaganda" en dat,'* tenzij ,.jar een
einde aan kan worden,gemaakt, het onmo-
gelijk zooi zijn do atmosfeer in het leven
te roepen, die noodig js voor het voeren
van.succesvolle besprekingen ter .vcrlre-
tering van de onderlinge 'betrekkingen (toe
juichingen), Op/dè- vraag of hierop eerrig
antwoord yras ontvangen, antwoordde Eden
slechts, 'dat "dezezaken' in recente bespre-
kingen te berde waren gebracht.
Het onderwijs in liet .derde rijk.
Tijdons een massabijeenkomst van natio-
naal-soeialisten te Berlijn heeft Alfred
Rosenberg, de rijksleidor van cultuur o.a,
het volgende verklaard:
;,Ket eeuwige rijk DuitechJand staat
béven alle kérken, godsdiensten en secten
Wij moeten hieruit de 'gevolgtrekking ma
ken, dat instellingen van roderen aard, die
met de heiligste nationale waarden breken
of het ingang doen vindon daarvan tegen
gaan, "onze jeugd niet langer mogen op
voeden. De Duitsche jeugd kan slechts
opgevoed worden door degenen, dte
Duitsehland gered hebben en niet door
hon, die het aan zijn .lot hebben overge
laten".
r - De begrafenis van jLmlentloi-ff.
Morgenochtend zal hel stof lelijk o -vt
rchof van - generaal "'Lndendorff - overge
bracht worden naar de Feldlierre'ih ille
tc Munchen. De minister van ooriog zal
hel woord voeren, waarna de minister }.e-
nera al-vel tl maarschalk V'on Mackensen.de
opperbevelhebbers van do verschiltemle
doelen der weermacht «n andere detoga
Hes kransen bij de kist zullen leggen Hier
na zal het stoffelijk overschot door ge
motoriseerde eenheden naar Tutzing wor
ds n gebracht, waar in het huis van den
overledene oen intieme plechtigheid zal
worden gehouden, waarna de doodo met
n.ïhtaire eer op het kerkhof van FuUiog
zal worden bijgezet.
Nazi-ernbletlen ia Brazilië verboden.
De politie heeft aan de Duitsche orga
nisii es in den Braziiiaanschen staal Ro
Grande do Sul het gebruik en - vertoon
van nationaal socialist,sche emblemen en
teeltens verboden.
Rusland
Veroordeelden worden vrijgelaten.
Het cenlrale uitvoerende co-mité van
den raad van volkscommissarissen heeft
besloten 10 000 veroordeelden, die tewerk
waren gesteld bij het leggen van een twee
de spoor op de lijn Karimskaia Khn-
bie'ofsk, voor den afloop van hun strri-
tijo in vrijheid te stellen, na do werk
zaamheden aan den spoorweg Voltooid
zijn
Tsjcka bestaat twintig jaar.
In geheel Rusland wordt het 20-jarig
beslaan gevierd van de Tsjeka.
Er is een dagoider uitgegeven., waarin
der el verheerlijkt wordt die door de vrtv-
gero Tsjeka, thans N. K, V". D. gespeeld" is in
den strijd tegen spionnage, sabotage en
ondermijning.
Het rapport van Van Zeeland
Concrete voorstellen.
Volgens politieke kringen zou het rap
port van Van Zeeland over de resultaten
van het onderzoek dat hij heeft ingesteld
naar den internationalen economisch en toe
stand, eerlang te Parijs en Londen worden
gepubliceerd.
Van Zeeland zou daarin de d:vecto ope
ning van onderhandelingen voorstellen lus
sdien Londen, Parijs, Berlijn, Rome en
Washington. Hij zou de stichting van een
gemeenschappelijk egalisatiefonds voor de
wisselkoersen voorstellen, een denkbeeld,
waartegen Roosevelt niet gekant zou zijn,
en de mobilisatie der bevroren credicten.
De bank voor internationale betalingen
zou inlorvonioeren met oen reeks maat
regelen, die bestemd zijn bet systeem der
clearing te vei beteren.
Het verslag zou tenslotte do instelling
voorstellen van een studiecentrum voor
internationale economische kwesties.
WW
De wieg, welke indertijd bij de geboorte van H. K/H. Prinses
Juliana doodde Zuid Hotiandsche vrouwen aan H. M. de Koningin
ten geschenke werd gegeven, is te Baarn gerestaureerd en zal
ook voor het te verwachten prinsenkind gebruikt worden
De ,,Soir'
Frankrijk
■Oorlogstuig gevonden.
Soir" publiceert eer. telegram uit
Calais, waarin gemeld wordt, dat men te
Aire sur Lys een loopgraaf c ridekt heeft,
lang vijf meter, diep twee meter en met
een. breedte van oen melei vijftig, welke
geheel gevuld was mot munitie.
Dj' onderzoek is gebleken, dat bet munitie
bob eft, dooi de Engelschec na den we-
reid oorlog addergelaten
De bogrooting voor dc marine.
Volgens officieuze mededeehngen zal de
marinebegrooting voor het volgend jaar
576 millioen dollar bediagen. Deze zullen
dienen voor den bouw van twee nieuwe
slagschepen en andere eenheden, waar
door bet tonnage van de Amerikaa-ische
vloot boven het bij het verdrag van
Washington vastgestelde tonnage zal slij
gen.
De voornaamste reden voor het versnel
len van den bouw van de Amerikaansche
vloot is de toestand in het Verre Oosten
en de vergrooting van de Britscho vloot.
h
Kellogg ernstig ziek.
ï'oewe dc doctoren gister-m mededeel-
il'in -I I'niik !1 K.-'lio"'! flo mede he
werkstelliger van het beioemJo Briand-
Udlogg-pact tegen den ootiog, die op liet
wsenbhk zeer ernstig ziek ligt als gevolg
an longontsteking, iels ,vas vooruilg'e-
saan verheelden zij later niet, dal urac
il sch alle hoop voor zijn herstel moet
w orden opgegeven.
Tegen buitenlandsclie spionage.
Senator Robert R. Reyno'ds, democraat
uit NoorJ-Caroliua, he'ft oen wet-ontweqj
in u-die rul, inhou lende do onm d ei ijke uu-
zctti'.g van vreemdeling,.n, welke schul
dig Ivevonden worden aan spionage.
Naar alle waarschijnlijkheid niet
gerechtvaardigd.
De algemeen programma-commissie deelt
ons het volgende mode:
Gisteiavond is de uitzending, welke de
VARA binnen liet kader van het algemeen
programma verzoigde door den radio-oni-
r.oepcontroleur verin oken-.
Op dat oogenblik weiden onder don
titel„h'ris kras door Nederland" amuse-
mentsflitsen uit dc grooto steden uitge
zonden.
Tegen uitzending van eonige woorden
van een der liedjes had do algemeen-pro
gramma commissie bezwaar gemaakt, daar
deze als reclame voor bepaalde pioduoten
opgevat zouden kunnen worden.
De bedoeling van de VARA nu was, oen
der verboden woorden „uit te faden", om
daarna de coupletten van het betrokken
liedjo zoo om te wisselen, dat de verdom
wooiden, tegen "uitzending waarvan be
zwaar was gemaakt, zonder afbreuk te
doen aan het geheel, zouden kunnen ver
vallen.
Hierdoor werd bij don radio-omroep-cofh-
tioicur de indruk gewekt als zou van don
uitgezonden tekst afgeweken woiden, ter
wijl bovendien door een fout van don
VARA-technicus de beoogde „uitlading"
met plaats vond.
Dit whs voor den betrokken radio-om-
ioep-conlioleur aanleiding de uilzending te
vei bieken.
Door een samenloop van omstandighe
den duurde het geruimen tijd, vooi'ual de
uitzending hervat kon worden.
Omtrent do vraag, of in dit geval de
vcibicking van de uitzending gerechtvaar
digd was, woidt een onderzoek ingesteld.
Naar do voorhanden gegevens was zulks
naar alle waarschijnlijkheid niet het geval.
Uiteiaard zal te dezen eerst het volledig
rappoit- van den betrokken radio-omroep-
controleur afgowachi dienen te worden»
BINNENLAND
A.N.B.H.K.
De bondsraad van den Vlgemeonen Ne-
k-riandschen Bond van Haidels- en Km-
toorbedienden, heeft tot lid van het honds-*
iKslnnr gekozen den hen- C. Rotiruns ir.,
voorzitter* van de afdoeling Rotterdam vari
deze Oigamsatie.
Vele inzendingen op de puzzle.
De centrale commissie voor den ver
koop der wekladigheidspOBtzogels in Ne-
deilanrl deelt ons mede, dat op de pu?/!e
voor bol misdeelde kind, we'ke o nslreeks
11 Decembei- Ln zeer veie d igbladen en
periodieken is verschenen, ixeds vele op
lossingen zijn binnen gekomen. In verband
mol terzake gestelde vragen, wordt er
de aandacht op gevestigd, dal het geoor
loofd is, meer dan een oplossing tn ie
zendc-n. Elke oplossing, 'op een briefkaart
geschreven, moei voorzien zijn van twee
kinaerzegek van 5 cent (kostprijs 8 rent
per 3luk|. De tormijn van inzending blijft
bestaan tot 25 December. Deze wordt met
verlengd
Do commissie verwacht, dat iedereen
zal willen helpen om een opbrengst van
twee ton voor de misdie'.de j-urd te krij
gen mi dat men daartoe kinderzege^ zal
koupen. Inzendingen am hel adres Nico-
luïqrjai 17, Den Haag.
Dc prijzen zulten voor 3t dezer worden
er/.o-nden. De toewijzing gcchiedt ten
overstaan van den notaris mr S. KU
M. van Lier, te 's-Gravonluge.
Bets courant verschijnt dsgtslyks, metuit-
ïondoring van Zon- on Feestdagen.
Prijs per kwartaal f 2,—, lnmoo per post
t 2.50. Prps per weoki 15 ets. Af?,on
der! jjae nummers 4 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen,
AdYertentien voor hot eerstvolgend num
mer moeten vóór uur aan het Bnresa
bezorgd zjjn, 's Zaterdags vóór uur,
Een bepaalde plaats van advo'tentiën
wordt niet gewaarborgd.
COURANT
Pnjsdor Advertentién; van i5 regels fiÖ5;
ledoro regel meer f0.30, In het Zaterdagnummer
15 regels ft.80, iedere regel meer fÜ35
Reclames fO 75 per regel. incassokostenö ct#.;
postkiutantieslö cte Jarieven \an advertenlidn
bij abonnement ztjö Imt Bureau verkrijgbaar.
DagoUjks v,orden 'ogen\ooruItbetaHpg Kleine
a (hertentien opgenomen h t 0.50 t/m. iö woor-
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 80 woordetu
's Woensdags. Kleine Ad verten tién tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd
Zaterdags Kleine Ad^ ertentiën 11.00, indien
met xóór Vrydaga\ond 6 uur bezorgd.
t
tj»
i
f 'W I.
y'
-5
'y>/