X
EERSTE BLAD.
Het rapport van Van Zeeland
Vrijdag 28 Januari 1838
Uw Zenuwen
90ste Jaargang.
No. 21774
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Het vrijhandelsprincipe als basis. De wegen om
uit het autarchistisch moeras te geraken.
Frankrijk
Albanië
Palestina
De strijd in Spanje
Volkenbond
De vergadering van-den Raad
BINNENLAND
Het Maasstation te Rotterdam
Duitsche bommenwerpers boven
Groningen
Kunst en Wetenschap
Luchtvaart
De toestand n het Verre Oosten
België
ïPfLüf n™± ?iS lTLr,lectieve maarregelen.
Oostenrijk
De conversieieenirtg 1938
Gemengd Nieuws
Deïs courant verschijnt dagelijks, met uit-
sondering ran Zou- en Feestdagen.
Prjja per ksrartaal f 2.franco per poet
t 2,50. Prijs per week: 15 ets. Afzon
derlijke nummers 4 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Adrertentiën voor het eerstvolgend num
mer moetea vóór elf uur aan het Bureau
bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór tt uur.
Een bepaalde plaats van advertentiën
■wordt niet gewaarborgd.
3MDAMSCH! CO UR&NT
PrHa dor Advertentiën? van 1—5 regels f 1 *>5;
ledore regel meer f0.30; In bet Zaterdagnmnraer
regels f t.«0, iedere regel meer t 0.35
Reclames f0.75 per regel. lncassokosten5cts.;
postkwitanties 15 ets. Tarieven \an advertentiea
bij abonnement rij" aaall0t Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling^ kleum
Adveitentiën opgenomen tü.50 t/in. la woor
den, ro.75 t/m. 25 woorden. Kik woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
's Woensdags: Kleine Advertentientot25woor
den fO-25, onts vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bezorgd.
Zaterdags: Kleme Advertentiën 11.00, mdiea
met vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
Het resultaat van het economisch onder
zoek Tan den Belgischen, oud-premier Van.
Zeeland, is neergelegd in een rapport over
do „mogelijkheden van een. vermindering
der belemmeringen voor een ontwikkeling
van het bedrijfsleven ter wereld".
Het verslag bestaat uit_ drie deelen:
In hel eerste deel wijst Van Zeeland
er op, dat een economische samenwerking
tusschen de volken de voorkeur moet heb
ben boven de autarkie.
In het tweede deel behandelt hij de
belemmeringen, die de ontwikkeling van
den wereldhandel in den weg staan en
de mogelijkheid deze op te heffen.
Van Zeeland is van meening, dat het
voorloopig voldoende zou zijn de bestaan
de toltarieven niet te verhoogen en de
buitengewoon hooge tarieven geleidelijk
aan te verlagen. Ook zouden de beper
kingen op het gebied: van den uitvoer
van grondstoffen moeten worden vermin
derd.
Deze algemene ontspanning dient vol
gens Van Zeeland bewerkt te worden langs
den weg van bilaterale overeenkomsten,
gebaseerd op de clausule van meestbegun-
sticing.
De opheffing dezer clausule tegenover
landen, die zich bij het plan aansluiten,
moet evenwel niet worden uitgesloten.
Voorts beveelt hij een vermindering der
contingenteeringsbepaling aan, die thans
den handel het meest benadeelen, hetgeen
evenwel geenszins de handhaving van maat
regelen tegen dumping buitensluit.
Ten aanzien van de monetaire politiek
spreekt Van Zeeland zich vastberaden uit
voor een terugkeer van den gouden stan
daard op gewijzigde basis. Hij geeft even
wel toe, dat dit siechts mogelijk is na het
herstel van een zeker economisch, finan
cieel evenwicht en derhalve als slot-
phase.
nomen kwesties ter behandeling worden
voorgesteld.
2. Instelling van een centrum, waaT iedere
staat voorstellen kan indienen of zijn moei
lijkheden en behoeften kan kenbaar ma
ken.
Op grond van deze mededeelingetn zou
dan te Brussel een internationaal econo
De nieuwe arbeidswetgeving.
De aommissie voor arbeid van de Ka-
mer heeft gisteren de arbeidswetsontwer
pen, wel'ke door de regeering zijn inge.
diend behandeld.
Deae ontwerpen behelzen wetten op het
aannemen en ontslaan van arbeiders, op
het plaatsen van arbeiders, op 'de Collec
tieve arbeidsovereenkomsten, op de proce
dure van verzoening en arbitrage, op de
wettigheid van staking en op de instelling
van personeel-ver togen w oord igers.
Het eerste ontwerp heeft ten doel de
vrijheid van arbeid en de vrijheid van ver
eeniging te waarborgen.
Het tweede ontwerp brengt belangrijke
wijzigingen. Het moet zorgen voor een
betere regeling van de betrekkingen tus
schen de verschillende organen en toch de
noodige soepelheid waarborgen.
Het vierde ontwerp moet de procedure
van verzoening en scheidsrechterlijke uit-
Koning Zogoe gaat zich verloven.
In otficieele Albanische kringen beves
tigt men. het in het buitenland verspreide
bericht over een op handen zijnde ver
loving van kening Zogoe met gravin Ge-
raldine Apponyi, die zich sedert verschei
dene dagen te Tirana bevindt.
De strijd tegen het terrorisme.
Als nieuwe maatregel tot bestrijding van
de wetteloosheid hebben de autoriteiten
de poorten van alle oude bemuurde ste
den, behalve van Jaffa en Damascus, tot
nader oider gesloten. Sedert gisteravond
wordt ieder, die de stad in- of uitgaat,
streng gefouilleerd.
misch bureau kunnen worden ingelicht, datfi
de programma's zal uitwerken, die dan na,spraken vereenvoudigen,
voorafgaande goedkeuring aan een pas Het wetsontwerp tot regeling van stakin-
latier bijeen te roepen economische wereld
conferentie zouden moeten voorgelegd.
De toestand bij Teruel.
gen poogt een zekere .discipline te brengen
in eventueele stakingen.
worden gekalmeerd
en gesterkt en Uw
Het Spaan sche ministerie van defensie slaap word! weer rustin door het 2 e li ruik van
meldt: Gisteren zijn de gevechten in de Mijnhardt'S Zcnuwtabletten
sectoren van Celadas en Singra voortgezet,
zonder dat wijziging in de linies onts'ond.
De luchtmacht der regeering heeft doeltref
fend vijandelijke concentraties gebombar
deerd. Van de overige fronten valt niets
te melden.
Uit het rechtsehe kamp.
Glazen Buisje 75 ct. Bij Apoth en Drogisten.
De eerste openbare zitting,
Gisteravond is de Raad van den Volken-
Het rechtsehe hoofdkwartier deelt mede:
De regeenngstroepen hebben vandaag Mg Raad „ezig,
tweemaal een aanval ondernomen ten Zuid- mn bleef
westen van Celadas, gesteund door twintig s Na de liam Eden het jvoónl. Hij
tanks. Wij vermelden twee tanks en slom er de aandacht op, dat de Raad
gen die aanvallers terug, die het terrein
bezaaid met lijken achterlieten.
In den sector van Singra hebben de re
geenngstroepen zware verliezen geleden en
twee tanks verloren.
de beproevingen beeft doorstaan en men
mag met vergeten wat tot stand is gebracht.
Evenwel wonden de mislukkingen meer ge
voeld. De Bond kan toch trols zijn op heb
geen werd beneikt. In geen geval mag men
echter de oogen sluiten voor zekere be-
Voortaan slechts in dienst van
het goederenverkeer.
De Nederlandsche Spoorwegen zijn, vol
gens een bericht in Voorwaarts, 111 onder
handeling getreden met het Werkfonds over
de financiering van enkele le Rotterdam
uit te voeren werken.
Naar het blad meldt, zou het in de be
doeling liggen een nieuwe spoorbaan aan
te leggen voor de lijn van Nieuweikerk naar
het station Rotterdam D. P.
Het Maasstation zou hierdoor voor het
personenvervoer komen te vervallen. De
plannen bevinden zich echter nog in. een
zeer voorloopig stadium. De kosten zouden
acht a tien mill: oen beloopen.
Werd er gefotografeerd?
Het is nog niet zoo lang geleden, dat
f enige malen achtereen i'n de provincie
Groningen Duitsche legervliegtuigen op
Nederlandschen grond een noodlanding
hebben moeten maken. Men zal zich stellig
nog herinneren hoe verleden jaar bij zoo'n
noodlanding te Zijldijk een wielrijder is
GENOT VOOR TWEE
H&t is rifpe Ster JabaM -
Museum Boymaus.
Naar wij vernemen blijft de tentoon
stelling van schilderijen en teekeningen
van Pieter Jansz. Saenredam, ïn het «Mu
seum Boymans te Rotterdam, nog steeda
veel bezoekers trekken. Reeds meer dan.
5000 belangstellenden hebben haar be
zocht Ook "in het buitenland heeft de
tentoonstelling de aandacht getrokken. De
oplage van 1500 exemplaren van Jeu ge-
illustreèrden catalogus is bijna uitver
kocht.
Op veelvuldig verzoek wordt de ex
positie verlengd tot en met Zondag 6 Fe
bruari.
zoodat hij. Qp vraag Df de schildwacht, dia «u" lt-
n heeft, zijn verantwoordelijk is voor het incident met e&a e 'R
,-L.. „„1 „„1 tionaie samenwerking kan
John Allison
gestraft
een aantal tnsschenoplossingen,waarbij de
Bank voor Internationale Betalingen zou
worden ingeschakeld.
In het derde deel van het rapport stelt
Van Zeeland vooral vast, dat van poli
tiek standpunt uit de toestanden voor het
oogenblik zeer ongunstig zijn. Ook van I verontschuldiging aangeboden,
economisch standpunt bezien is het gun-j Reuter meldt nader:
slige oogenblik reeds voorbij,
verscheidene malen overwogen
opdracht terug te geven
Gunstig is slechts het feit, dat overat
in de wereld een reactie tegen de econo
mische verhoudingen optreedt.
Na een opsomming van de motieven,
welke men toeschrijft aan de verschillende
moeilijkheden van de huidige economische
situatie, zooals bijv. de ongelijkmatige ver-
deeiing der grondstoffen, zoomede het ka
pitaal en de koloniën, het vraagstuk der
oorlogsschulden, de overmatige uitgaven
voor de bewapening en den onzekeren po
litieleen toestand geeft het verslag ook een
opsomming van de maatregelen, welke het
meest bepleit worden voor de terzijdestel
ling dezer moeilijkheden, o.m. een herzie
ning van het stelsel der mandaten, een
politiek van de open deur in de koloniën,
de internationalisatie van zekere maat
schappijen en de uitwisseling van kolo
niale producten tegen industrieproducten
Vervolgens beveelt Van Zeeland ter op
heffing van de moeilijkheden een „pact
van economische samenwerking" aan, waar
aan zooveel mogelijk staten zouden moe
ten deelnemen.
De deelnemers zouden zich eenerzijds
moeten verplichten zekere niet nader aan
gegeven met de algemeen© richtlijnen van
het pact in strijd zijnde handelingen na
te laten en anderzijds in den geest van
wederzijdsch begrip de bestudeering der
economische moeilijkheden ter hand te
nemen. Binnen het kader van dit pact
zouden biz oudere overeenkomsten kunnen
worden gesloten, waarbij Van Zeeland de
meening uit, dat dienovereenkomstig waar
borgen zouden moeten worden gegeven.
De voorstellen van Van Zeeland.
Ter verwezenlijking van het pact stelt
Van Zeeland voor: - -
dat hrj vlak over den weg scheerde en den
fietser raakte, In al deze gevallen beweer
den de onfortuinlijke piloten," "dat 'zij' war-
Amerikaaitsehe ambassade-
secretaris te Nanking door
- Japansehen soldaat geslagen-
Voor dea overgangstijd is voorzien «t-~jö3m "ARison "de' defde secretaris ran
voldoende medewerking van sommige leden
is hel arbeidsveld van den Bond beperkt en
kón, niet worden" berei'kf, -tval de eerste
«J UI UI lUiiSSUUtr uauc öCGIVULUO vau 1^,1
- opzet is geweest- Dit moet erkend worden,
de ambassade der Vereemgde Staten dm ing van he( Britsohe fco-
ttfdelijk verantwoordelijk is voor de Ame- nink baar -m het Joel
nkaanscbe ambassade te Nanking s door J Ro;id eQ de begin.
een Japansche schildwacht aangeyaJIen d;e jn ha:ldvest. VoI-
Do Japansche autoriteiten hebben ^n moet de interaali^
nale viede en veiligheid tot stand worden
zal worden, ant-
vrede door ïnjerna-
worden geduld
als ideaal.
Engeland wil zich niet laten meesleuren
antwoordde de Japansche woordvoerder,
dat deze schildwacht ziin plicht heeft ge-
i^_ m onvmehtbare en bit ere r.xletwisten, het
daan r'r voegde hier aan toe, dat ieder- 1
J 6 hoopt, dat een overeenkomst tot s'and zal
een die oe Japansche schildwachten met 1
komen, welke a!h« landen vereemgen zal.
gehoorzamen, met alleen een klap kan
f Na Eden nam zijn Fransehe co.Iega, mi-
knjgen doch oox beschoten kan wordtem woord Fraakrijk sluit
üp de vraag waarom dei Japansche vonr de m0£.rijkhe;!on> doch
commandant het gebeurde heeft vergoe- deze de nood-
Inkt» wanneer tie schildwacht toch in zijn J -til
la i *1 i iiif zakelijTiheitl tot a ineenslui ön. De huu.igo
recht stond zeiuo de woorvoercter, dat J. n
di' een gebaar van hoffelijkheid beteekent. CT1S1® ^ropa en de wereld toont hoe
De Japansche militairen, aldus zeide hij het f w;ulileer deze be§in-
voorts, hebben ernstig een ander geval sel?11 wo!( en vci emn.
I h> <v»r!<v» in h:>nnn
De oorlog in Spanje, hoewel liet een
burgeroorlog is, Leeft zijn terugslag gehad
in geheel Europa, en wie kan beweren,
,->• u dat "het aonfüct in het Verre Oosten niets
lo^ een Japansclmpoitie^amMe^ hiermede heöft te maken?
Indien de beginneten van den Volkenbond
niet meer bestaan, berusten de betrekkin
gen tusschen de staten slechts op geweid
en het wankelbaar evenwicht zou ieder
oogenblik verbioken kunnen worden door
het uitbarsten van een oorlog.
Aangezien evenwel het beginsel van
nagegaan, dat zich Dinsdag heeft voor
gedaan en waarbij Allison ook weer be
trokken was
beerde in de auto van Allison te stappen
om deze te escorteeren, sloeg Allison naar
den Japannees en noemde hij hem een
idioot.
1. Voorbereidende'besprekingen tusschen
de vijf voornaamste mogendhedenVer
een tgdo Staten, Groot Brittannië, Frank
rijk, Duitschland en Italië, die de volgen
de vragenlijst" ter beantwoording zullen
ontvangen.
a. Of zij bereid., zijn deel te nemen aan
een poging tót- interriatiohalo economische
samenwerking; i
b. Of zij bereid zijn te dien einde de
voorstellen van Van Zeeland- als basis
van discussie te aanvaarden;
c. Of zij wenschen, dat zekere punten
van het rapport worden weggelaten of
-sterker naar voren worden - gébracht en
Of andere niet in het verslag opge-
Veclitpartij in de Kamer.
Een rexistische afgevaaidigde beeft in dftn B^nd CM idtaai js> zeggen sommigen
de Kamer den liberalen afgevaardigde Jas- h een !JS,liirn is Eöh!er is h<d
par in bet geding gebracht. Deze laatste Joch een
2 m aalwoord ais mml^ noodzakelijke voorwaa.de hiervan, indien
mer den uitvoer van wapenen naar Spanje ran den Volkenbond
te helmen begunstig miskent, zal men spoedig verplicht zijn
Van de banken der rexisten werd toen z t nm co|_
schelJwooin. geroepen, waarop een vecht
partij ontstond tusschen Jaspar en een
rexistisch afgevaardigde.
Het kwan tot een algoheele kloppartij.
De vergadering moest worden geschorst.
Na de hervatting voegde SIndic den
voorzitter, die een verklaring voorlas,
waarin tot kalmte aangespoord werd, een
scheldwoord toe.
De~voorzitter verzocht Sindic het woord
terug te nemen, en toen deze dit wei
gerde, werd hij tot de orde geroepen. Toen
Sindic daarop uitriep: Dat laat mij koud",
stelde de voorzitter voor, Sindic van ver
dere bijwoning der vergadering uit te
sluiten. Dit voorstel werd aangenomen
Frankrijk blijft gehecht aan de liberale
en democratische beginselen en blijft ook
•bereid' met alle mogendheden een vreed
zame regeling te zoeken en zij behoudt haar
vertrouwen in den Bond.
Alle andere gedelegeerden hebben ver
volgens eveneens gesproken.
De vergadering werd te half negen ver
daagd tot hedenmiddag half drie.
Het Weensche nationaal socialistische
centrum.
Het onderzoek dor politie naar het Ween
sche nationaal socialistische centrum, d'at
Sindic bleef echter in zijn bank zitten,voortgezet wordt, zonder dat nieuwe ©te-
Do-zitting werd daarop weer geschorst, menton aan het licht zijn gekomen, heeft
waarna die militaire commandant van het groeten weerklank gevonden in politieke
parlementsgebouw, vergezeld-, van twee sol- dringen.
daten, zich naar Sindic begaf, die daarop
zijn bank verliet.
Na dit incident werd dte behandeling
van «Je begrooting van justitie voortge
zet. Sindic is uitgesloten van het bijwo
nen der eerstvolgende acht vergadêrin-
gwn.
Het is nog niet bekend wat de uitwer
king zal zijn dezer gebeurtenissen op de
binnonlandsehe politiek en de Duitsch-Oos--
tenrijksche betrekkingen, te moer niet, daar
de Duitsche daden tot dusvorno gem com
mentaar hebben geleverd1.
dwaald waren en per ongeluk op Nfeder-
landscih grondgebied waren terecht ge
komen.
Dinsdagmiddag omstreeks half twee, zoo
meldt het N. v. h. N., werden de Gronin
gers verrast door het geronk van een vlieg
tuig, dat zeer laag boven de huizen vloog.
Ondanks het feit, dat de K.L.M.-vogels in
den winter niet in Groningen komen,
meende men eerst met een Douglas te doen
te hebben, doch al spoedig bleek, dat de
machine een moderne bommenwerper was,
met de registratieteekens D 62. Duidelijk
was het hakenkruis te zien aan den dub
belen staart, een oonstructiewijze van de
modernste luchtkruisers.
Het toestel vloog zeer laag, waarschijn
lijk zelfs onder de hoogtegrens, die voor
vliegtuigen is vastgesteld. De zware ma
chine, die zeer veel lawaai maakte, vloog
eenigen tijd boven de stad en een deskun
dige, die de gedragingen nauwkeurig gade.
sloeg, leidde uit de manoeuvres af, dat er
gefotografeerd werd.
Na haar rondvlucht boven Groningen ver
dween de machine pijlsnel in Oostelijke
richting Het is bijna onbegrijpelijk, dat de
piloot zulke zware toestellen zijn overi
gens gewoonlijk met meer mensdien, w.o.
een navigator, bemand door toeval bo
ven de stad terecht gekomen is. De weer&
omstandigheden waren uitstekend en het
zicht was ruim.
Naar wij vernemen is op de gisteren
gehouJen inschrijving inzake de 3
31/2 procent Nederlandsche staatslee-
ning 193? tot een zoo tanig bedrag van
liet recht van voorkeur gebruik ge
maakt, dat op de vrije inschrijvingen
slechts een minimaal percentage zal
kunnen warden toegewezen.
Eere-promotic van minister Slote-
makcr de Brnïne.
Prof. dr. J. R Slotemaker de Brnïne is
gisteren te Praag gepromoveerd' tot doctor
honoris causa van de Evangelisch Theolo
gische Jan Huss-faculteit.
De plechtigheid geschiedde in tegenwoor
digheid van den Tsjechische» minister van
openhaar onderwijs, Franke, den minister
van buïtenlamdscihe zaken, Krofta en <ten
Nederlandschen gezant L. Cars ten.
Verscheidene spiekers, w.o. prof. Bednax
en de deken der Evangelische faculteit,
prof. Zilna, gaven uiting aan de dankbaar
heid' van Tsjecho-Siowakije en de Tsjecho-
Slowaaksche Gereformeerde kerk voor de
gastvrijheid1, die Nederland aan Comenius
heeft verleend en voor de door de Neder
landsche regeering en prof. Slotemaker ïn
het bizonder, verleende hulp bij den bouw
van het Cometiius-mausoleum te Naarde®.
Na de eigenlijke promotie-plechtigheid
sprak prof. Slotemaikeir een dankwoord.
AmerikaParijs over twee jaar ia 36 uur?
De Anmrikaansche onderstaatssecretaris
van luchtvaart, E. P. Warner, heeft voor
speld, dat de afstand Boston—Parijs in
1940 bin mm 36 uur afgelegd zal worden.
Hiermee zullen volgens hem toestellen ge
bruikt worden, welke vijftien tot twintig
personen bunnen vervoeren. Het zal echter
slechts een wekelijksche dienst worden,
tenzij men een route over New Foundlaad
heeft gevonden
In regenput verdronken.
Gistermorgen is de echtgenoote van den
landarbeider F. de Veto te Oud-Gastel in
een regenput achter haar woning gevallen
en verdronken.
Buiteiilandsche kampeerders in ons land.
Met de Paaschdagen zal een groot aan
tal Belgische, Engeische en waarschijnlijk
ook Fransehe kampeerders naar Loehena
komen om daar verschillende folkloristische
Paaschgebruiken, o.a. het traditioneels
Paaschvuur, bij te wonen. Zij nemen deel
aan een „Paaschtocht" van de Nederland
sche Toeristen Kampeerclub en zullen met
Nederlandsche leden van deze vereeniging
een kamp nabij Lochem betrekken en o.a.
het bekende museum bij Borculo „de Leb-
benbrugge" der HAV. Heuvelstichtmg be
zoeken.
Prins Louis Ferdinand van Pruisen en zija
verloofde Grootvorstin Kyr* van. Rusland
brachten gisteren een bezoek aan ex-keizer
Wilhelm ter "gelegenheid van diens 79sten
verjaardag: Het prinselijk paar tijdens
een wandeling in Doorn.