f
10.000 meter film over de
spoorwegen
TWEEDE BLAD
SCH1EDAMSCHE COURANT
Omliggende Gemeenten
De beteekenis van de visscherij
Duitsch vliegtuig geland
Kunst en Wetenschap
Gemengd Nieuws
Luchtvaart
Max de Haas vertelt
Binnenkort eerste
opnamen
Redding van Papanin nabij
Sociëteit afgebrand
De eerste locomotief zal natuur
getrouw door de Spoor
wegen zelf worden
herbouwd
DER
DONDERDAG 17 Februari 1938 No 21791
VLAAIIDINGEN.
l'roj agaiulj-avond voor meer
vischverbruik.
De commissie ter i>e'ordering van het
vischverbrmk in NedeiLuid heeft g s'er-
avond a hiCi een bijeenkom;,! gehouden,
w anr.n de Vlaardmgsche ingezetenen zijn
opgewekt de onlangs inge/.e.te actie \an
belanghebbenden om propaganda ie ma
ken voor meer vischverbruik in Neder
land, te steunen.
Zeer vele belangstellenden liet aan
tal kan op 40J worden geschal waien
op uitnoodigmg van genoemde comm.s'sie
naar de Harmonie gekomen, waar zij wel
kom werden gehee.en door don voorzit
ter van de commissie, den heer T. li.
Meyering, die in zijn open ngswoord le
vens gelegenheid vond het doei van deze
bijeenkomst in korte trekken uiteen te
zeilen.
Mi. J. Ii Kiewit de Jonge, voorzitter
an de Nederlandsehe visscherij cetiira.c,
hield vervogens een propaiganda-redc over
het onderwerp: „De visscherij is er ook
nog".
Spr. deelde oa mee, dat rond 50 000
personen rechtstreeks hij de vis.cherij be
trokken zijn, zonder dai daarbij gerekend
zijn de arbe.ders aan den wal. In 1936
ivird in Nedeiland aangevoerd voor f 18
millioen aan visch. Op onze handels
balans gaf in dal zelfde jaar de uitvoer
van visch een cijfer van 12 millioen
aan (in 1927 bijna f 28 millioen). De
boterexport beliep in 1936 £36 millioen.
De visscherij is een wezenlijk bes and-
deel van ons volkshuishouden.
Ook de regeering is in onze dagen gaan
begrijpen, dat het behoud wan de visscherij
een landsbelang is.
Wai het b nnenland betreft, weten we,
dat het verbruik onbevred.gend en voor
uitbreiding va baar is. Het go nildeld jaar
lijk«cke vischverbiuik per hoofd van de
bevolking zou h.er te lande in dezen tijd
vo'gens schattingen 3tfa kg zijn, in En
geland 27ifa k.g, m Duiusch and 118 k.g.
Het cijfer voor het ge nidJelJ vleesclner-
bruik was in 1935 18.9 kg
Dij de bestaande ve.houdingen hier te
lande, achtte spr. op zich ze f een be
rrcdigende uitbreid ng van het vi>ch ver
bruik mogelijk, zonder dat daarbij zou
behoeven te worden gevreesd, dat onze
veeboeren en slagers in ops.and komen.
De positie der haringv Sscherij is be
duidend mmder ongunstig geweest dan die
der o.-érige^takkeii vaa-ouze viischëijj, lil
de allerlaatste jaren" is ïje'\xanvoer lan
zerpe harntg ges egen. la 193» wunjn het
ongeveer 550 030 kanjes, in 1936 nver
dan 750.000 Niettemin is het seizoen
1937 aangevangen zonder oude zooi raad
van bete.- kenis. Weliswaar zijn de pr.jzen
in deze jaren over het algemeen met be
vredigend geweest, doch dat doet aan de
bc-ieekems van de/e fei oa vvein g af.
De expoit van versclie haring verlegen,
wo'jidigde in 1936 een bedrag van bijna
f850000 De zoute haring noteerde in
dat jaar eon cijfer van ruim £5,000.000,
een totaal van f6 000.000 of 50 pCt. van
den vusch-export in 1936.
De laatste jaren hebben bevestigd, dat
oor de zoute haring als verduurzaamd
volksvoedsel een groot deel der wereld
openstaat Spr. meende te kunnen zeggen,
dat voor de toekomst dor haringvisscherij
geen zorg behoeft te bestaan.
Het afgeloopen jaar heeft dat duidelijk
aangetoond Aangevoerd werden bijna één
millioen kantjes, of bijna het dubbele van
1935. Het ligt voor de hand, dat liet afzet
ten van een dergelijk kwantum moeilijk
heden moet meebrengen, onder dergelijke
omstandigheden wordt de onderlinge strijd
zeer scherp. Het slechte gevolg is niet uit
gebleven; de gemiddelde prijs zake tot
£7.50 per kantje. In 1929 was deze prijs
f 17.—.
Zoo is het vanzelfspiekend, dat vete Ixv
drijfslieden steeds sterker de vraag in zich
voelen opkomen of onder de huidige om
standigheden een zekere mate van samesn-
weiking niet de voorkeur verdient boveia
een onbepeikt individualisme.
In antwoord op enkele uit de vergade
ring gestelde vragen, waarbij om. werd ge-
wezen op de noodzakc.ijkheid de heffing
op bakolie en boter te verlagen, omdat
hel de/e ingrediënten zijn, weke het ïsch-
gebiuik duur maken, anlvo/rdde de heer
Kiewit de Jonge, dat ook de overheid deze
noodzakelijkheid ten volle onderschrijft.
Aangezien de bedodde heffingen evenwel
een ondeideel vennen van een groot com
plex van lasten, stuit het vooishands op
onove kome ïj'.e moei'ijkhcden om een en
kele heffing uil dat complex weg te nemen.
Ten aanzien van een vraag, betr, knng
hebbende op het beëindigen van de ha uig-
vangst, antwoordde sprdat de beringen
van den export zich er tegen verzeten
dal de vangst van versclie haring op het
zelfde tijdstip wordt stosp gezet als de
vangst van zoute haring Em aangezien
de export een eerste p'aats inneem', die
nen deze belangen op den voorgrond te
worden gesteld, ook al werkt de ongelijke
stopzetting in het binnenland knoeieujen
en misbruik in de hand.
In de pauze was er gelegenheid het
door de commissie te gebruiken propa
gandamateriaal te bezichtigen, waarna een
film werd verloond, weke de oommissie
ten behoeve van haar actie heeft iaën ver
vaardigen en we'ke op sugges'ieve wijze
een beeld geeft van het haungbedrijf.
De film begint met eemge opnamen van
het uitrusten van de haringvloot, vervol
gens ziet men deze vloot zee kiezen en
aanschouwt men het eigenlijk» visscherij-
bedrijf, waarna nog een serie opnamen
volgt van de vischafslag De keuring en
het gebruik van de haring zelve. Deze
film is vervaardigd door den heer A. de
Graaf te IJmuidcn.
Aan het slot van den avond werden
nog twee andere filmpjes van den heer
Dc Graaf vertoond en wel ,,Storm uit het
Noordwesten" en ^Rondom de visschers-
haven".
Bestanrder was den koers kwijt
geraakt.
Gistermiddag te omstreeks twaalf uur
is op een bouwland te Beek een Duitsch
militair schoolv hegtuig geland. De bestuur
der, de eemge inzittende, vork'aarJe den
koers kwijt te zijn geraakt. Juist toen hij
zou opstijgen kwam de po i'ie ter plaatse,
die den vlieger meenam naar "s Hearenberg.
Zoodra van de bevoegde au'ont utcn toe
stemming is ontvangen kan de vlmger ver
trekken.
Het toestel is geme'k' DEN UZ-,
Saint Exupery zwaar gewond.
Gistermiddag heeft de bekendj ITansche
vlieger schrijver Exupery, die een reis van
het Noorden naai het Zuilen door Noor 1
on Zuid-Amorika ondernomen heeft, een
ernstig ongeluk gehad tij lens het e,jst> gen
\an het v.iegveld te Guatemala Saint Exu
pery en zijn mecanicien werden ernstig,
doch niet levensgevaarlijk, gewond.
Het toestel is vernield.
Uit het medische onderzoek is gebleken,
da! Saint Exupery geen fracturen of in-
wend ge kwe suren heeft opgeloopen, doch
tun zijn lichaam op vele plaatsen ge
kneusd is. De toestand van den werk
tuigkundige is ernst ger, doch vo'gens de
do hl or" schijnt er geen levensgevaar te
beslaan
Een vliegtuig op_de ijsschots ge
daald.
Een vliegtuig van den ijsbreker „Moer
man" is geland nabij het Pooistalion der
vier Russische geleerden op den ijs-chots.
D© landing geschiedde gisteravond om 21
uur 33 Greenwicbtijd. Men verwacht,©, dat
de koene geleèrden elk oogenblik door het
vliegtuig zouden kunneij, worden op gen o-
UHSt"Hf nadr ■3twiv^febr^k«*'"'^vordea ge-
biaclib
Het bericht omtrent bet bereiken van
het kamp van Papanin is to Moskou diaad-
loos ontvangen van den ij-breker „Tai
myr". Het vliegtuig werd bestuurd door
Tsjerevehny, die vergezeld was door nog
twee piloten Het toestel was om 21 uur
45 va>n den „.Moerman" vertrokken en
had na vijftig minuten hot kamp op den
ijsschots bereikt.
Bijna op hetzelfde oogenblik, waarop het
toestel van Tsjerevehny nabij het kamp
van Papanin landde, is een tweede toe
stel, bestuurd door Wlasof van het bij
den „Moerman" aangelegde vliegveld op
gestegen. Ook dit vliegtuig slaagde er in
nabij de Poolonderzoekers te landen Het
kon echter geen contact krijgon met hen,
zoodat WJasof naar den „Moerman" terug
keerde.
Afst&ndsvlncht voor militaire
vliegtuigen.
Zes groote bombardementsv'jpgtuigen der
Amerikaaasche luchtmacht zijn van Miami
naar Lima vertrokken. Het is de bedoeling,
dat zij dezen afstand van ongeveer 5000
K.M. zonder tusschenlanding afleggen. In.
dien dit gelukt, zal het afs'andsrecord voor
militaire vliegtuigen verbeterd zijn.
Vele vereangingscigeadom-
inen gingen verloren.
Gisteravond te kwart o-ver zeven is brand
uitgebroken in de sociëteit ,,Ons Genoegen"
te Krommenie, eigendom van den heei J.
Bogte.
Het vuur ontstond in de grooto zaal
door hel in biand geraken vain den schoor
steen. Terstond daarna vatte het plafond
vlam, dat geheel uit riet en kalk bestaat.
Korten tijd later sloegen de vlammen uit
hel dak fel naar buiten. De brandweer uit
Kiommente, onder leiding van commandant
F Stuurman, rukte metbtwee au ovpui en
aan, doch zij slaagden er niet in ook maar
een gedcc-Ite van het circa vijftig meter
diepe en zes meter bloede, gebed uit
houl opgetiokken pand, te redden De kof
fiekamer en de oudorvve'sche k ,rt ge'eden
gei es au ree rde kofbaan, welke ook als ver
gader-, to-oneeU en datiszaal dunst deed,
benevens het woonhuis, bran du'-n geheel
af. Veel vereenigingseigehdommen, vaan
dels en trofeeën gingon mede verloren.
De botende peiccelen wist de brandweer
met moeite te sparen. 'Veizekering dekt
de schade.
Het doorzetten van Ooms werd gisteren tijdens den wedstrijd BondsclftalNew
port County beloond met een doelpunt. Vrauwdeunt (links) ziet vol spanning toe,
terwijl do Engelsehe keeper maehteloos op den grond ligt.
Honderdvijftig studenten in de sneeuw
verdwaald.
Honderd vijftig Dui.sehe studenten, die
tijdens een ski-locbt in de sneeuw op
Tsjeci'oStovvaaksch gelied verdwaa d wa
ren, zijn gered door Tsjecho Stowaaksche
soldaten, toen zy reeds uitgeput waren van
vermoeidheid.
Het 75-jarig beslaan
van "t tehuis oor oud-
miiitairen Bron
beek" te Arnhem.
Een uurtje in het
ontspanniugstokaal.
De wier, welke door het Poolsthe I Staats beschbeheer un H K, H. Prinses Beatrix
is geschenken, isv gisteren ten palefae Seéstdijk door 'de* Nederlandsehe vertegén-
woordigers van het Peolsèhe Staatsbosch beheer aangeboden.
(Van onzen redacteur.)
Amsterdam, 16 Februari
„Zeer verheugd ben ik, dat de Spoor
wegen mij vrijlaten ia Je uitwerking
van mijn scenario Slechts hebben zij
algemeene richt ijnen aangegeven,
maar binnen het kader daarvan ben
ik vrij", aldus Max de Haas, lei
der van de Nederlandsehe filmasso
ciatie „Visie", die ons heden een on
derhoud toes' ond.
Men heeft reeds kunnen lezen dat van
wege de Nederlandsehe Spoorwegen in
verband met het 100 jarig bestaan oen film
vervaardigd zal vvoiden, die ons volk de
beteekenis zal laten zien van de spoorwe
gen, welker veivaardiging zij opdraeg aan
den heer De Haas, die het scenario reeds
schreef.
„Het zal een. documentair-cultureel film
werk worden", zoo zegt do heer De Haas,
,oen film, die van oen dusdanig gehalte
moet woiden dat de toeschouwers na het
kijken hopelijk zullen zeggen: „welk een
gigantisch bedrijf zijn de spoorwegen, en
van welk eenvitale beteekenis voor ons
volk. Geen reclame-film zal- het worden.
Dus*- geen propaganda voor' bijvoorbeeld
het goedkoop© reizen of voor de grootere
veiligheid dan bjj andere manieren van rei
zen. Elk 'oommercisilisme zal geweerd wor
den.
„Hoe denkt u de beginperiode van de
Spoorwegen te verfilmen. Dus de eerste
loconiotiei, de eerste spoorbaan."
„Wat betreft de locomotief, deze zal
gebouwd w orden door de Spoorwegen zelf,
Precies volgens de bestaande leekening.
De spoorbaan zal worden a ingelegd. In het
algemeen zal de technische kant door
ingenieurs bekeken worden. Een raad, be
staande uit vier ingenieurs zal mij advies
geven op technisch gebied.
Ik weet nog niet waar het oude breed-
spoor aangelegd zal worden. Wel heb
ben wij overal rondgekeken, maar de
keuze is nog niet definitief bepaald.
Maar waarschijnlijk zal spoedig daar
omtrent beslist worden.
Kijkt u eens, een filmmensch ziet zóó
v. rdhoekig, Jat als wij gingen opnemen
op terrein waar moderne sporen in de
nabijheid liggen, dit onmdideljk zou op
vallen. Een tweede factor van belang is
de verdere omgeving Het zou absurd zijn
opnamen te tnaken met een achtergrond,
waarop objecten van welken aard ook,
maar stammend uit den modernen tijd,
oorkwamen. E*e keuze van tenoin is dus
door de/.e twee factoren beperkt, maar,
zooals ik u zei, definitief is nog niets be-
paald.
Handelden mcnschcn zullen aan de ver
filming van de eerste episode moeten
medewerken. En allen zullen gekleed moe
ten zijn in het costuum van dien tijd. De
medewerking daarvoor zal ik krijgen wan
het Spooi weg museum te Utrecht. Bepaal
de hoofdpersonen zullen waarschijnl jk niet
optreden Die eerste periode zal ons voor
de grootste moeilijkheden stelen, naar ik
meen. Want alles zal precies zoo moe
ten zijn als honderd jaar geleden en ver-
eischt dus de, meest groote ^nauwkeurig
heid op alle „punten en. dat. zijner zeer
vele.
Voor den Tateren tijd'zal allesmakke
lijker gaan en van de laatste jaren kunnen
wij meteen gebruik maken vah Iie't bedrijf
zoodis het thans is. Dus dadelijk filmen.'
Persoonlijk stel ik mij op het oogen
blik op de hoogte van het bedrijf. -Jen
in het bezit van een abonnement en ga
me! den trein reizen om indrukken op to
doen. De film, die ongeveer een lengte
\an 10000 meter zal krijgen, zal deels
impressionist,seh, deels realistisch zijn.
Alles wat de spoorwegen aan ma
terieel bezit, dus stoomtractie. Diesel,
electnscli, goederen -en passagiers-
treinen zal verfilmd worden. Ook het
rijden in de verschillende seizoenen.
Herfst, lente, zomer en winterimpres-
sies, maar ook reizen in m.st, door
sneeuw en regen. Nachttreinen
Zeker ben ik van plan het menschel ijk
element een plaats te geven. Wegwerkers,
treinpersoneel, rangeerders, kortom „spoor
wegpersoneel" zal een belangrijke plaats
m de film innemen. Maar ook grappige
situaties zullen vereeuwigd worden. Bij
voorbeeld de afdeeling „Gevonden voor
werpen", een ruzietje op het perron of
n den trein dingen, die in het dar
geirjksche leven gebeuren.
De medewerking van de Spoorwegen is
haas1 Amerikaansch te noemen.
De directie heeft aan het personeel
een instructie gestuurd waarin mede
gedeeld wordt, dat Visio binnenkort
komt werken en dat al'en wordt opge-
dngen de associatie bij te staan en
hulp te bieden
Mooier kan het niet!
Voo1- een groot doel zal dus van den
trein zelf uit gefilmd worden. Ook h er
in ondervinden wij de groot-ie toekomend
heid. Natuurlijk mag alleen dit filmen
op een trein of van een trom uit, die
volgens cl enstrooster loopt, met lot stag
natie leiden.
„Wanneer denkt u met het verfilmen
te beginnen?"
„Waarschijnlijk reeds zéér spoedig en
wel over eemge weken. Het hangt af van
lm draaiboek, dat aan de hand .an het
manuscript, is vervaardigd, waar n hel füm-
geheel verdeeld is in velschillende in
stellingen.
Dus wij beginnen o\er ©enige we
ken als het draaiboek gereed is en
dat zal wel het. geval zijn met de
opnamen, die in het vroege voorjaar
gemaakt moeten worden.
Op 20_ Séptember 1939 zal het eeuw
feest' gevierd 'worden. Voordien zal de
'film gereed^ dienen te zijn, Ongeveer an
derhalf jaaï hebben wij tijd om te wer
ken. Het lijkt heel veel maar de
Spoorwfe§en zijn per slot van rekening
een.eSorm bedrijf met vele facetten!"
