TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
binnenland
De zaak Deterding
Driejarig kind verbrand
Gemengd Nieuws
Sport
Voetbal
R.V.B.
Luchtvaart
Overzicht Tweede Kamer
Eerbetoon voor het „Wilhelmus"
Nieuw ordeningsplan voor het
baksteenbedrijf
De Rotterdamsche haventarieven
Verzet tegen ambtenaren
De Groninger schoener „Poüaris"
Diefstal uit radio-fabriek
DER
VRIJDAG 25 FEBRUARI 1038. No. 21798
Indische begrooting.
De Tweede Kamer is gisteren voorige.
gaan met do algemeen® .beschouwingen
ever de Indische begrooting,
Au de spiekers do laatste twee dagen
allen voor do microfoon hebben gespioken,
komt do nieuwe luidspiekerinslaUati© vol
ledig tot haar iccht en heelt diet den schijn,
ol de oveial doordringende stem vaö den
spreker het m 's lands vergaderzaal traul.
tioneel gen orden geroezemoes, aanmerkelijk
heeft venninderd.
Be heer Van Pell, die met den heer
Ba jet to, de Indische specialiteit de
roomsch katholieke Kamerfractie is, heeft
een rede gehouden, waarin hij, onder er
kenning van de rechtmatigheid van natio
nalistische aspiraties in Indut, betoogde,
dat dit gebiedsdeel eerst dan voor poli
tieke zelfstandigheid rijp kan worden, wan
neer de autonomie zich v an de lagere ge.
meenschappen uit ontwikkelt. De toeken,
uing van de dominion.statns acht spr. on-
geweaischt. In de bedekkingen tusschen
lndië en het moederland, moet het kolo
niale begrip verdwijnen.
In plaats van een politiek, op kapi
taalsrente gericht, moet er een politiek
komen die de volkswelvaart bevordert.
Daarna sprak d© heer Rost van Ton.
lüugoa (N.S.B.), die zich richtte tegen
oen politiek, die de losmaJdng van Indiü
van Nederland bevordert. Het beleid van
den vorigen gouverneur-generaal jlir. de
Jcmge, werd door dezen spreker geprezen.
De belangen van de groep der Indische Ne.
derlanders worden volgens hem Ie zeer
verwaarloosd. Met een pleidooi voor blan
ke kolonisatie op Nieuw Guinea besloot bij
zijn betoog.
Do heer Wagenaar (a.r.), bezag de
begrooting finapjieehtccbnisch. Hij vroeg
de regeering een overzicht te willen ge.
ven van den achterstand in den gewonen
dienst, welke in de crisisjaren is ontstaan
en een ^normale" hogrooting Ie ontwerpen,
welke een richtsnoer voor de naaste toe.
komst zou kunnen zijn. Voor 1939 vroeg hij
de indiening van eetn vo.komen sluitende
begroeting. i
De heer Ba jet to, die ats tweede room.
sche specialist spiak, betoogde, dat het
zwaartepunt der Indische landsverdediging
_naar die luchtmacht is verplaatst. In het
tweede deel van zjin rede richtte hij zich
tegen de pehtie.Sotelaidjo en in het alge
meen tegen een politiek, welke aan het
inheemsche nationalisme verregaande con.
cessies doet.
Ook do heer Meijer ink (a.r.) richtte
2ich tegen de gedachte van de petitie.Soe-
taidjo, doch anderzijds was zijn betoog
erop gericht, de samenwerking tusschen.
de verschillende bevolkingsgroepen in In.
dië aan te moedigen. Deze samenwerking
zal niet het minst op sociaal terrein moeten
liggen.
Als laatste spreker van dezen middag
sprak de christelijk-historische heer Rut
gers van Rozenburg. Vo'gens hem
zal de regeering moeten waken tegen een
nog verdere uitzetting der uilgaven, zooals
■ook de heer Meijerink had gedaan, pleitte
hij voor een wekelijkschcn rustdag inlndié
Vandaag is de behandeling \an de Indi.
scho begrooting voor'gezet.
Niet onder alle omstandig
heden noodzakelijk.
Huiin een jaar geleden is in een open-
baie vergadering eener politieke partij, ge
houden m het gebouw Concordia Ie Bus
sum, een incident gebeurd, dat in amble-
lijko kringen nogal beroering gewekt heeft.
Een inspecteur van politie, d e ambtshalve
mol een agent de vergadering bijwoonde,
bleef met dezen op zijn plaats zilten,
loen aan het slot het Wilhelmus gezon
gen werd. Er werd daarop door de aan
wezigen schande" geroepen; door het
kalm optreden van den politie inspecteur
kwam het niet let tumult.
De vergjdciingleidhig heefl daarop een
aanklacht tegen don pilitieman inged end
wegens het nalaten van eerbetoon tvj het
ten gchooro Inengeo van liet volkslied.
Deze, iemand van positief christelijk© over
ringing, stond evenwel op hei standpunt,
dal het Wilhelmus in de bewuste veicule
ting weid msbruikt als partijlied. Juist
omdat zijn gevoelens daartegen in opstand
kwamen, achtte hij Imt niet nood g te gaan
slaan.
J hans is, naar hot Hdhl. verneemt, van
den Commissaris der Koning n in Utrecht
oen ondcclirijven uilgogaan, dat zceivvaur-
schiju-ijk ra verband slaat met dit voor-
vjJ. Het schrijven is gericht tot de ge
meenten, welke bezoldigde veïdwnchlcis
in diensl hebben en schrijf! voor, dat en
op welke wijze dezen eeibewüs moeten
leveren uitsluitend bij hei ten gohoorc
brengen van het volkslied, n.l. liet Wil
helmus en voor geen ander. Er kunnen
zich evenwel omstandigheden voordoen
aldus de circulaire, dat het v-olkslïed ten
gehoore wordt gebracht op een wijze en
onder omstandigheden, dat het omschre
ven eer lx» to on niet passend zou zijn. In
dat geval behoort het achterwege te blij
ven. De beslissing daaromtrent wordt aan
do prudentie van den betrokkene over
gelaten, doch met het advies, dat hij de
beslissing met te onverwijld nemen zal,
dat hrj die beslissing niet te onverwijld
nomen zal.
Spoed met het onderzoek.
Dat er zeer groote spoed wordt betracht
mm, de uitvoering van dr. Colijn's op
dracht, om de zaak der Deterding-varkens
opnieuw in beschouwing te nemen" en
om regeeringsconunissaris Louwes zich in
verbinding te doen stellen met dr. Deter
ding, blijkt uit het feit, zegt liet Hdbh,
dat" de heer Louwes reeds vorige week,
enkele diagen ira de opdracht, naar Zwit
serland is gereisd en daar een onder
houd heeft gehad met dr. Deterding, die
op het oogenblik te St. Montz vertoeft.
In overweging bij den minister
van economische zaken.
Hof Vad. weet te melden, dat er weer
een z.g. saneeringsplan voor de baksteen
industrie ten deparlemente van economi
sche zaken is ingezonden.
Het plan is ditmaal afkomstig uit den
lering van de melselsteenfabrikamleu en on
der de diepste geheimhouding voorbere d
en wel hangende onderhandelingen over
de opstelling van 'n concept voor 'n collec
tieve arbeidsovereenkomst, waarin ook ge
kwalificeerd© tegenstanders van de vroeger
mislukte plannen, werden betrokken, ech
ter zonder dat deze konden vermoeden,
wat er nog meer werd gebrouwen. Gelijk
gezegd, gaat ditmaal de actie uit van
de metselsleenbranche, maar, naar ver-
nrffr, ach*, men liet daar onmogelijk niet
ook de straatstee nfabri kanten in de door
hen gewenschte regeling te betrekken.
Minister Steenberghe schijnt zich an
ders dan zijn ambtsvoorganger destijds
te houden aan de procedure, door hem
zelf bij de behandeling der wet op het
algemeen verbindend en onverbindend ver
klaren van ondernemersovereenkoni-t n als
wen-c'ie ijk aangegeven - ingekomen aanvra
gen dienen eerst ton deparlemente te wor
den onderzocht, om eerst, wanneer de
minister ze met reeds dan voor inwilli
ging onvatbaar acht, te worden doorgezon
den aan de commissie van advies uit
den economischcn raad. In elk geval slaat
vast, dat de stukken reeds ©enigen tijd
ten deparlemente berusten, terwijl nog geen
publicatie in de Staatscourant werd ge
daan van doorzending om a Ivie-.
Verlenging van de korting.
In de gistermiddag gehouden vergade
ring van den Rotterdamsdien gemeente
raad heeft de buigemcester der inhoud
medegedeeld van het tot dusver geheim
gehouden vooistcl betreffende de haen-
tarieven.
Dit voorstel beteekent, dat de korting
van 28 procent op de haventarieven en
kadcgelden en van 15 pCt. op de huur
van terreinen wederom met twee maanden
zal worden verlengd in afwachting van
het resultaat, dat nader© onderhandelingen
met do regeering zullen hebben.
Dit voorste] is gelijk aan dat, hetwelk
door den ïaad op 30 December jt. is aan
genomen.
Het bleek, dat eerst gi-ter morgen da
eerste mondelinge ondeihandelingen niet de
regeeiing over de door haar in uitzicht
gestelde vermindering der bijdragen zijn
begonnen.
Do raad heeft zich met dit nieuwe voor
stel aan B. en W. vereenigd.
Onderscheiding voor den heer
D. van Staveren.
In de gistermiddag gehouden fee=tverga-
dermg ter gelegenheid van het 10 jarig
bestaan der centrale commissie voor do
filmkeuring, heeft de minister van binnen-
landsche zaken medegedeeld, dat II.M. de
Koningin den voorzitter der commissie,
den heer D. van Staveren, benoemd heeft
tot officier in do OrdoVan 0ranje-lïas«au,
Voorrangsborden.
Van do borden, welke in verband staan
met het voorrangssysteem zijn vooral do
waaisehuwing voor den voorrangsweg (de
driehoek op do punt) en het bord „einde
voorrang" van zeer groote beleekenis.
Meer dan de meeste andere verkoersbor
don zijn zij van belang voor de verkeers
veiligheid, aangezien zij den weggebruiker
wijzen op het feil, dat zij op een wegge
deelte komen, waar andere voorschriften
(en aanzien van den voorrang gelden
Bij donker of mistig weer en indien men
met gedimde lichten rijdt, zijn dez.c hor
den veelal niet voldoende opvallend Daar
liet gebleken is, dat reflectoren in de ran
den van waarschuwingsborden en op weg
maikeciingen deze zeer veel beter uit doen
komen, heeft do A N.W B den minister van
vvaleistaat verzocht bij de samenstelling
van de wegenveikeersbeschikking daar.n
een vooischnft op te willen nemen om-
lient de toepassing van goedgekeurde ne-
flecloien in de eerder vermeide verkeors-
boulcn
"i *S J*-
ffc
/<K
Het «ponenegongcluk bij Watergraafsmeer. Een overzicht van de ravage na de ontsporing. De uil dc rails geloopen en om-
I gevallen wagons blokkeerden de lijn voor geruimen tijd.
In zijn angst in dc vlammen
geloopen.
Bij een feilen brand in het pand
Veenstraat 24 te Enschede is gister,
miduag een driejarig jongetje om het
leven gekomen. i
Omstreeks vier uur is de brand ont
staan in do bovenverdieping van het per.
ceel, dat bewoond wordt door de families
M.ekes, Huckricder en Nyenhuis ei. de
modiste Schulenberg. Het vuur breidde zich
snel uit cn in een minimum van tijd stond
de geheele verdieping in lichter laaie.
Op de bovenverdieping- bevonden zich
twee kinderen van het echtpaar Mekcs.
De moeder snelde onmiddellijk naar deze
etage om dc "kleintjes in veiligheid te
brengen.
Zij slaagde er in haai kindje van diie
maanden, dat in een wieg lag, te redden,
liet andere kind, een jongeljc van
diio jaar, liep in zijn angsl, juist toen
de moedci hem op slechts enkele pas.
sen na was genadeid, paulocs in de
vlammen, vaam it hel lijkje na ceni.
gen tijd geheel vctkoold te voorschijn
weid gehaald.
De bovenverdieping is lo'aal uitgebrand,
teiwijl dc bcnedenetage veel watersehalc
heeft hekomen.
De brandweer uit Enschede, die met de
groote molorspuit en vier slangen ter
plaatse verscheen, heeft zich in deze dicht,
bebouwde kom vooral bezig gehouden met
Iret beschermen der aangrenzende huizen
Dagclijkschc indexcijfers.
,Ui,(b'g"th,e!d door het Centraal Bureau
voor de Sla'istick.
's-Grnvenh ige, 24 Februari.
Aanaeelerikoersen 95.4.
Goederen groolhandelsprijzen 7G5.
Vijf gashouder.-, ontploft.
In de goudmijnen van Maguarlchico
Chihuahua) zijn vijf gashouders ontploft,
tengevolge waarvan een groote brand ont
stond, welke verscheidene woon- en win
kelhuizen m de asch legde. Drie men-
schen kwamen bij den brand om het le
ven, terwijl achttien deels zwaar gewond
werden.
Man wegens het vervoer van
ongebanderollcerd cigaretten-
papicr aangehouden.
Gisleuncrgen wilden ambtenaren van bet
bureau voor invoerrechten en accijnzen te
Amsterdam in ©én steeg bij de Fokke
Simonszstraat een 'man aanhouden, die
ziel. schuldig maakte aan het vervoer van
ongeveer vlc-liondtnd hoekjes ongebande-
rollc-erd cigardtenpapier.
De man verzette zich tegen zijn aanhou
ding, hij vvensclite dezen ambtenaren de
noolige inlichtingen niet te vers.rekken en
wist zelfs op een gegeven moment te ont
komen. Op dc Vijzelgracht werd do ylnch.
teling weer aclitciha-ild. De man bleef -ech.
tr-- weigeren zich te legitimeeren. De amb.
tenaren wilden hem daartoe meenemen
naar het politiebureau, waartegen de man
hevig verzot pleegde, llij gooide zijn fiets
neer' en schopte de börkjes cigaretienpa.
pier over clo straat, zoodat do ambtenaar,
toen do man zich tenslotte nog op den
grond liet zakken, de handen aan een en
ander vol hadden. Natuurlijk trok deze
scène de noodïge publieke belangstelling
Tenslotte ontging de vcrzetplcger zijn
straf niet. Ilij weid wegens verzet tegen
ambtenaicn m funclic bekeurd en zal bo.
vendicn in de zaak waar het om ging. het
vervoeren van ongebandciolleerd cigaretlen.
papier worden gehooid
Gisteren van Hamburg naar
Gorkuin vertrokken.
De Groninger molorschoener Poll,-iris",
onitren! welks lot ongerustheid was ont
slaan, is, blijkens een te Maassluis bin
nen gekomen bericht, gis'eiochtend om
negen uur van llambuig naar Gorkuin
vertrokken.
lie! schip woult hedenavond of -nacht
te Hoek van Rolland verwacht.
De grootste tinbaggerinolen ter wereld, dc Karimata, gebouwd te Kinderdijk, gereed
voor de tewaterlating. i
Gaal Marken 's Zondags
dicht? Volgens hel be
sluit van den gemeente
raad zal dat in de toe
komst wel het geval zijn,
maar vele inwonenden, be
langhebbenden bij het
vreemdelingenverkeer, po
gen dit onheil tc- verhoe
den. Sijtje Boes, een be
kende Markensehe, be
pleit de belangen van het
eiland op hel bureau
voor vreemdelingeni erkeer
te Amsterdam.
Vier dorpen door brand verwoest.
Door do hevig© branden in Beneden.
Egypte zijn vier doipen verwoest. Negen,
honderd huizen werden in do asch gelegd,
terwijl 23 mensehen om het leven zijn ge.
komen Verder is veel vee verloren ge.
gaan.
Oude diefstal opgehelderd.
Eenïgo jaren geleden werden bij de fir
ma J. G. Adriani, te Groningen, eemge
kachels en een groot aantal" pelroleum-
vergassers gestolen. Het vermoeden rees,
dat de dader een vroegere knecht was,
die zich op zee bevond. Verleden jaar
werd een medeplichtige, J. v, d. V. tc
Groningen aangehouden en terzake van
dezen diefstal tot zes maanden gevangenis
straf veroordeeld. De hoofddader, de 27 ja
rige W. E., keerde dezer dagen van eon
zeereis terug en werd' door de recherche
ingerekend' en ter beschikking van den
oflicier van justitie gesteld'.
«s Xv-v
Vier personen aangehouden.
De politie te Eist heeft drie arbeiders,
werkzaam bij een rndiolampenfabriek te
Lont, gearresteerd', namelijk D. uit Nij
megen en II. en S uit Leut, de er van
verdacht worden onderdeden van radiotoe
stellen te hebben gestolen. Bij onderzoek
bleek, dat zij radiotoestellen in hun bezit
hadden, waarvan de onderdeden niet af
komstig waren uit Lent, doch van een
fabriek te Hilversum, waar D eenigen
lijd weikzaam is geweest.
VooiD werd ook de chef der expedi
tie ran de fabnek to Lent, zekere A„
geanesteetd Ilij bleek zich wederrechtelijk
eenige toe-Rellen en een aantal onder-
doelen, afkomstig uit genoemde fabriek, te
hebben ,oegeeigend De politie heeft het
gestolen© ui beslag genomen, evenals ver
scheidene andere ontvreemde toestellen,
welke leeds, waren verkocht.
De Passiespelen tc Überammergau in 1940.
Het staat weliswaar nog mol nauw keu
rig vast, op welke dagen het Passiespel
in 1940 te Obeiammeigati zal worden op
gevoerd, maar men kan toch reeds plaatsen
bestellen
De organisatie van do Passiespelen van
1940 zal geheel aan die van 1934 beant
woorden.
Stuttgart de radio-stad.
Kopenhagen bezat tot nu toe hot radio-
record in Europa: 75 pCt. van allo gezin
nen der Deensclre hoofdstad zijn in het be
zit van een toestel.
Stuttgart heeft thans echter dit record
verbeterd. Volgens de jongste statistiek zijn
hier 76.SS pCt, van alle gezinnen aange
stoten. Op een totaal van 120.5SO huis
gezinnen zijn er ongeveer 93.000 in het
bezit van een radio-toestel. Reeds op 1
October j.l. stond Stuttgart met 73 pCt.
aan het hoofd aan de lijst der Duitsehe
steden voor München met 6G.8 pCt., Prank-
fort a. d. M. met GG pCt. en Berlijn met
G5 2 pCt.
Alle vv edslrijden uitgesteld.
In verhand met liet zeer groote aantal
verzoeken tot uitstel, welke nagenoeg het
geheele programma omvatten, besloot het
bestuur van den Rctlerüamschen Voel bal
Bond liet geheele voor Zondag va «ig" stelde
programma te laten vervallen.
R.K.S.V. Excelsior".
Morgen worden gespeeld:
Excelsior CLeomdas B 3 uur
Aclivitas B Excelsior B2 3 uur.
liet programma voor Zondag luidt:
Excelsior 2D.O.N K 2 2 uur
Excelsior 5Zwart Wit 4 12 uur.
Vlaardingen 3Excelsior G 2 uur.
Excelsior ASpartaan A 12 uur.
C.V.C.A.Excelsior BI 12 uur.
Nieuw record zweefvliegen
met motor.
De Pool sche piloot Offieski heeft gisteren
het duunecord voor zweefvliegtuigen met
motor verbeterd.
Hij bleef vijf uur 21 minuten in de
lucht.